27.3.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 79/58

1.

υπογραμμίζει ιδιαίτερα ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές θα συνεχίσουν να πρωτοστατούν στην εφαρμογή της ευρωπαϊκής νομοθεσίας σε καίρια στοιχεία του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου (ΚΕΣΑ)· επαναλαμβάνει επίσης τις συστάσεις που διατύπωσε στην πρώτη της γνωμοδότηση με θέμα το ΚΕΣΑ, η οποία υιοθετήθηκε κατά την 74η Σύνοδο Ολομέλειας (CdR 177/2007 τελικό)·

2.

σ' αυτή τη δεύτερη γνωμοδότηση με θέμα το ΚΕΣΑ θα επιβεβαιωθούν τα αρχικά πορίσματα και παράλληλα θα προσδιορισθούν περαιτέρω συγκεκριμένα ζητήματα, που αφορούν γενικά μεν στο Σχέδιο Πολιτικής, ειδικότερα δε στην προκείμενη προτεινόμενη νομοθεσία·

3.

εκφράζει τον προβληματισμό της για το γεγονός ότι τα έγγραφα που εξετάζονται στη γνωμοδότηση δεν αναφέρονται επαρκώς στην τοπική και περιφερειακή διάσταση. Μια τέτοια αναφορά είναι αναγκαία τόσο για την αποτελεσματική εφαρμογή του ΚΕΣΑ ΙΙ όσο και για τη συμμόρφωση με την αρχή της επικουρικότητας·

4.

χαιρετίζει την αναγνώριση του ότι, σε αυτόν τον τομέα πολιτικής, η εναρμόνιση πρέπει να συνοδεύεται από αυστηρότερες προδιαγραφές, το πράττει όμως εκφράζοντας κάποιες επιφυλάξεις. Ειδικότερα, η ΕτΠ επισημαίνει ότι μπορεί να υπάρξουν επακόλουθες δαπάνες για τις τοπικές και περιφερειακές αρχές·

5.

υπογραμμίζει πως, στο μέτρο που αφορά αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες, το ΚΕΣΑ πρέπει να παραμείνει προσηλωμένο στις αρχές της Σύμβασης των ΗΕ για τους Πρόσφυγες του 1951, ενώ δεν πρέπει να υπονοηθεί ούτε να επιτραπεί η παραμικρή απομάκρυνση από τα πρότυπα αυτά·

6.

χαιρετίζει το γεγονός ότι κύριο χαρακτηριστικό του Σχεδίου Πολιτικής και της σχετικής νομοθεσίας είναι η ενοποίηση των προσεγγίσεων ως προς το άσυλο και τα είδη επικουρικής προστασίας. Αυτό είναι σημαντικό καθότι έτσι αναγνωρίζονται τα όρια της έννοιας του πρόσφυγα, όπως επίσης το γεγονός ότι πολλά άτομα που ζητούν την παροχή διεθνούς προστασίας ενδέχεται να μην είναι πρόσφυγες με την ευρεία έννοια του όρου (παραδείγματος χάρη άτομα που εγκαταλείπουν τα εδάφη τους λόγω φυσικών καταστροφών). Η υποδοχή και οι διαδικασίες που εφαρμόζονται, καθώς και το χορηγούμενο καθεστώς πρέπει να εξασφαλίζουν την ίση μεταχείριση των εν λόγω ατόμων·

7.

φρονεί ότι η επιτυχής εναρμόνιση αποτελεί ένα μέσο για τον μετριασμό του δυσανάλογου βάρους που αντιμετωπίζουν ορισμένες τοπικές και περιφερειακές αρχές εξαιτίας της γεωγραφικής ή μεθοριακής τους θέσης, σε συνδυασμό με τις διαφορετικές εθνικές προσεγγίσεις. Όπου οι προϋποθέσεις και διαδικασίες υποδοχής, ή η εφαρμογή κριτηρίων επιλεξιμότητας για τη διεθνή προστασία, είναι (ή θεωρούνται) αυστηρότερα σε ένα κράτος μέλος από ό,τι σε άλλο, το γεγονός αυτό ενδέχεται να συμβάλει στη δευτερεύουσα μετανάστευση εντός της ΕΕ. Αυτό καθιστά δυσχερέστερη την εφαρμογή του ΚΕΣΑ, και ενδέχεται να επιβαρύνει αδικαιολόγητα ορισμένα κράτη μέλη και τοπικές και περιφερειακές αρχές·

8.

τονίζει ότι τα κύρια αίτια της αναγκαστικής μετανάστευσης είναι οι περιστάσεις που δεν άπτονται της ΕΕ, και όχι οι συνθήκες εντός αυτής·

9.

συνιστά ότι, στις περιπτώσεις, στις οποίες η διαχείριση της πρόσβασης στη στέγαση, την πρόνοια, την υγεία, την εκπαίδευση και την αγορά εργασίας υπάγεται στις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές, πρέπει να αναγνωρίζεται από τα κράτη μέλη η ανάγκη αλληλεγγύης και επιμερισμού των βαρών σε υποεθνικό επίπεδο·

10.

φρονεί ότι προκειμένου να τελεσφορήσει η πολιτική της ευρωπαϊκής εναρμόνισης, οι τοπικές και οι περιφερειακές αρχές θα χρειαστούν ενδεχομένως, είτε πρόσθετη άμεση ευρωπαϊκή στήριξη, είτε την εγγύηση ότι θα επωφεληθούν αναλογικά των πόρων που χορηγούνται στα κράτη μέλη·

11.

αναγνωρίζει ότι δυσανάλογες επιβαρύνσεις ως αποτέλεσμα της γεωγραφικής θέσης στα σύνορα της ΕΕ και των δημογραφικών χαρακτηριστικών μπορούν να παρεμποδίσουν την αποτελεσματικότητα της εναρμόνισης και, επομένως, συμφωνεί ότι η περαιτέρω εναρμόνιση των εθνικών προδιαγραφών μέσω του ΚΕΣΑ πρέπει να συνοδεύεται από ενισχυμένη πρακτική συνεργασία, προκειμένου να διανεμηθούν δίκαια οι ευθύνες όσον αφορά το άσυλο μεταξύ των κρατών μελών και των περιφερειών·

12.

προβληματίζεται από το ότι στο Σχέδιο Πολιτικής δεν εξετάζεται η λειτουργία του Ευρωπαϊκού οργανισμού για τα σύνορα, FRONTEX, σε θέματα εναρμόνισης ή πρακτικής συνεργασίας. Η αυξημένη προσοχή στις προτάσεις του ΚΕΣΑ για τα ανθρώπινα δικαιώματα εν γένει, και τα ανθρώπινα δικαιώματα των ευάλωτων προσώπων ειδικότερα, θα πρέπει να αντικατοπτρίζονται στους κανόνες που διέπουν το FRONTEX·

13.

τονίζει την ανάγκη βελτιώσεων στην επικοινωνία σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, σε σχέση με τη διαφορά μεταξύ αναγκαστικής και μη αναγκαστικής μετανάστευσης, και μεταξύ των αποδεκτών και των αναζητούντων διεθνή προστασία, προκειμένου να διασφαλισθεί ότι οι πολίτες να διαθέτουν εμπεριστατωμένα και θετικά μηνύματα όσον αφορά τους δικαιούχους διεθνούς προστασίας·

14.

στηρίζει στην οδηγία τον συνδυασμό των μέτρων που καλύπτουν τις προδιαγραφές υποδοχής τόσο για τους αιτούντες άσυλο όσο και για τους αιτούντες επικουρική προστασία·

15.

επισημαίνει ότι, σε κάθε περίπτωση, οι αιτούντες άσυλο δεν θα πρέπει να βρεθούν σε καλύτερη θέση απ' ό,τι ο γηγενής πληθυσμός, χάρη στην κοινωνική προστασία που τους προσφέρεται, παραδείγματος χάρη, όσον αφορά τη στέγαση, την πρόνοια, την υγεία, την παιδεία και την πρόσβαση στην αγορά εργασίας·

16.

θεωρεί ότι οι προτεινόμενες εγγυήσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένων των ειδικών μέτρων για ευπαθή άτομα, πρέπει να εφαρμόζονται σε όλα τα είδη διαδικασιών, συμπεριλαμβανομένης κάθε μορφής διαδικασίας εκτός επικράτειας, όπως αυτής που προβλέπεται στην παράγραφο 5.2.3 του Σχεδίου Πολιτικής. Για περαιτέρω βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση θα απαιτείται προσεκτικός έλεγχος, ειδικά σε ό,τι αφορά τη νομιμότητα, την αποτελεσματικότητα και τη σκοπιμότητά τους·

17.

χαιρετίζει θερμά την αναγνώριση στο άρθρο 8(1) της προτεινόμενης οδηγίας το οποίο προβλέπει ότι δεν μπορεί κανείς να κρατείται απλώς και μόνον επειδή υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας, όπως ζητήθηκε από την ΕτΠ στο σημείο 16 της πρώτης γνωμοδότησής της για το ΚΕΣΑ. Η ΕτΠ αναγνωρίζει όμως ότι ενδέχεται να υπάρχουν σοβαροί λόγοι που να δικαιολογούν την κράτηση ορισμένων αιτούντων από τις αρμόδιες αρχές, όπως στην περίπτωση αυτών που ενδέχεται να διαφύγουν·

18.

συμφωνεί ότι αυτές οι προτάσεις θα ωφελήσουν ενδεχομένως τόσο τον αιτούντα άσυλο όσο και το κράτος μέλος, αν και αναγνωρίζει ότι η πρόταση είναι αμφιλεγόμενη για κάποια κράτη μέλη, κυρίως εκείνα στα οποία η ανεργία αυξάνεται και εκείνα στα οποία ασκείται πίεση λόγω της γεωγραφικής τους θέσης. Η ΕτΠ χαιρετίζει το ότι το άρθρο 15 παράγραφος 2 της αναδιατυπωμένης οδηγίας του Συμβουλίου σχετικά με τις ελάχιστες απαιτήσεις για την υποδοχή των αιτούντων άσυλο στα κράτη μέλη, καθιστά σαφές ότι «τα κράτη μέλη αποφασίζουν υπό ποιες προϋποθέσεις επιτρέπεται η πρόσβαση του αιτούντος άσυλο στην αγορά εργασίας»·

19.

επαναλαμβάνει τις θέσεις της για την πολιτική ένταξης, όπως αναφέρονται στα σημεία 34-38 της πρώτης γνωμοδότησής της για το ΚΕΣΑ, και εφιστά την προσοχή στα ακόλουθα έγγραφα: τη γνωμοδότηση της 11ης Οκτωβρίου 2007 με θέμα «Εφαρμογή της σφαιρικής προσέγγισης όσον αφορά τη μετανάστευση στα σύνορα της ΕΕ» (CdR 64/2007 τελικό)· τα συμπεράσματα της συνεδρίασης του Οκτωβρίου 2007 στην Τενερίφη με θέμα «Ο ρόλος των περιφερειών και των δήμων στη διαχείριση των μεταναστευτικών ρευμάτων», που συνδιοργανώθηκε από την Επιτροπή των Περιφερειών και την κυβέρνηση των Καναρίων Νήσων· τη γνωμοδότηση της 15ης Ιουνίου 2006 με θέμα «Προστασία των μειονοτήτων και πολιτικές κατά των διακρίσεων σε μια διευρυμένη Ευρώπη» (CdR 53/2006), όπου συζητήθηκε η πολιτική ένταξης· τη γνωμοδότηση της 12ης Φεβρουαρίου 2009 με θέμα «Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές στην πρώτη γραμμή των ενταξιακών πολιτικών» (CdR 212/2008)· καθώς και τα συμπεράσματα του σεμιναρίου του Οκτωβρίου 2008 στην Αθήνα με θέμα «Ο ρόλος των δήμων και των περιφερειών στην ένταξη των μεταναστών» που οργανώθηκε από την Επιτροπή των Περιφερειών και την Τοπική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων Αττικής·

20.

επαναλαμβάνει τη σύσταση του σημείου 4 της πρώτης γνωμοδότησής της για το ΚΕΣΑ, που αναφέρει ότι η ευρωπαϊκή νομοθεσία θα πρέπει να απαιτεί από τα κράτη μέλη να θεσπίσουν σύστημα δικτύων περιφερειακών αρχών για τη συνειδητή ενσωμάτωση των προσφύγων·

21.

εκφράζει ενδοιασμούς ως προς την υποχρεωτική ισχύ των εθνικών διατάξεων περί κοινωνικής αρωγής και για τους αιτούντες άσυλο και αντιπροτείνει να μελετηθεί η παροχή βασικών υπηρεσιών πρόνοιας στη βάση ενιαίων ευρωπαϊκών ελάχιστων κανόνων·

22.

αναγνωρίζει ότι οι διατάξεις σχετικά με τις υλικές συνθήκες υποδοχής έχουν ιδιαίτερη σημασία για τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές, οι οποίες διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο στην παροχή υπηρεσιών στέγασης, πρόνοιας, υγείας και εκπαίδευσης. Όπου η εφαρμογή αυτών των προδιαγραφών βρίσκεται στη διακριτική ευχέρεια των κρατών μελών, αυτά πρέπει να εξασφαλίζουν ανάλογη οικονομική στήριξη στις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές, εφόσον τους ανατίθενται επιπλέον καθήκοντα·

23.

αναγνωρίζει την ανάγκη κατάρτισης του προσωπικού των τοπικών και των περιφερειακών αρχών, το οποίο καλείται να προβεί σε έλεγχο πόρων που προτείνεται στις διατάξεις, προκειμένου να διασφαλισθεί ότι δεν θα εισπράττονται αδικαιολόγητα εισφορές για το κόστος των υλικών συνθηκών υποδοχής και της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης από τους ίδιους τους αιτούντες διεθνή προστασία·

24.

επαναλαμβάνει το βαθύ προβληματισμό της για τα ευάλωτα πρόσωπα (σημεία 29-33 της πρώτης γνωμοδότησής της για το ΚΕΣΑ) και χαιρετίζει τις ενέργειες που έχουν γίνει για την αντιμετώπιση του ζητήματος αυτού. Η ΕτΠ συστήνει ιδιαίτερη προσοχή στις υγειονομικές ανάγκες των αιτούντων διεθνή προστασία, σε συνθήκες που ενδέχεται να προκαλέσουν τραυματισμούς, υποσιτισμό και ψυχολογικά τραύματα. Δεδομένου ότι οι υγειονομικές υπηρεσίες παρέχονται συχνά σε τοπικό ή σε περιφερειακό επίπεδο, πρέπει να διερευνηθεί, να προσδιορισθεί και να μετριασθεί η επιβάρυνση συγκεκριμένων περιφερειών·

25.

η εναρμόνιση της μεταχείρισης των αιτούντων άσυλο των οποίων το αίτημα απορρίφθηκε μπορεί να βοηθήσει στον περιορισμό της δευτερεύουσας μετανάστευσης. Εντούτοις, σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να επιτρέπεται η ενθάρρυνση της εθελούσιας εξόδου από τη χώρα. Οι σχετικές ενέργειες δεν αφορούν την παροχή της αναγκαίας ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης καθώς και την παροχή μέσων επιβίωσης που προσφέρονται στα άτομα αυτής της κατηγορίας·

26.

τονίζει ότι η αναγκαστική εξαθλίωση και η άρνηση παροχής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιούνται για την υλοποίηση μεταναστευτικών πολιτικών και πολιτικών ασύλου που σχετίζονται με την απομάκρυνση ατόμων των οποίων το αίτημα για διεθνή προστασία απορρίφθηκε·

27.

Χαιρετίζει το γεγονός ότι η οδηγία περί υποδοχής και τα λοιπά αναδιατυπωμένα μέσα του ΚΕΣΑ ΙΙ παρέχουν πλέον σαφή ορισμό του ανηλίκου ως «κάθε υπηκόου τρίτης χώρας ή ανιθαγενή ηλικίας κάτω των 18 ετών». Επίσης, είναι θετικό το ό,τι το κάθε μέσο δημιουργεί πρόσθετες δικλείδες ασφαλείας για τους ανηλίκους. Ωστόσο, παρότι όσοι αναγνωρίζονται ως ανήλικοι θα επωφεληθούν αυτών των δικλείδων, δεν υπάρχει επαρκής προστασία για τους αιτούντες διεθνή προστασία η ηλικία των οποίων αμφισβητείται από το κράτος μέλος που υποδέχεται τον αιτούντα, εξετάζει και αποφαίνεται επί της αίτησης, ή εφαρμόζει τα κριτήρια του Δουβλίνου·

28.

τονίζει ότι η υλικές συνθήκες υποδοχής αποτελούν την πρώτη επαφή των αιτούντων διεθνή προστασία με το ΚΕΣΑ. Είναι ζωτικής σημασίας, συνεπώς, η αντιμετώπιση αιτούντων η ηλικία των οποίων αμφισβητείται ως ανηλίκων μέχρι αποδείξεως του εναντίου (με το δέοντα σεβασμό στα δικαιώματα και την ασφάλεια των λοιπών αιτούντων διεθνή προστασία)· η αντιμετώπισή τους ανά πάσα στιγμή κατά τρόπο ανθρώπινο και αξιοπρεπή· και η εφαρμογή νομικών δικλείδων για τις διαδικασίες καθορισμού της ηλικίας, ιδίως όπου απαιτείται ιατρική εξέταση. Εάν δεν εκτιμηθεί ορθά η ηλικία του αιτούντα σε αυτό το στάδιο, τότε το παιδί που αιτείται διεθνή προστασία μπορεί να στερηθεί εσφαλμένα τα αυξημένα επίπεδα προστασίας που η νομοθεσία του ΚΕΣΑ ΙΙ επιχειρεί να διασφαλίσει για τους ανηλίκους·

29.

αναγνωρίζει την ιδιαίτερη πίεση που ασκείται σε ορισμένες τοπικές και περιφερειακές αρχές για την παροχή υπηρεσιών για ασυνόδευτους ή μεγάλες ομάδες ανηλίκων, και προτείνει την κατάλληλη χρηματοδότηση αυτών των αρχών·

30.

Επισημαίνει ότι αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για τις περιφέρειες καθότι, σύμφωνα με το σύστημα του Δουβλίνου, οι αιτούντες άσυλο μπορούν να μεταφέρονται στο πρώτο κράτος της ΕΕ στο οποίο αφίχθησαν, γεγονός που επιβαρύνει ορισμένα κράτη και περιφέρειες στα σύνορα της ΕΕ και τα κύρια σημεία εισόδου·

31.

επικροτεί το στόχο βελτίωσης της αποτελεσματικότητας, αλλά μόνο εφόσον συνάδει με την εφαρμογή των εναρμονισμένων προτύπων και διαδικασιών υποδοχής και χορήγησης διεθνούς προστασίας. Έτσι θα διασφαλισθεί ότι τα κράτη μέλη που μεταφέρουν υπηκόους τρίτων χωρών σε άλλο κράτος μέλος δεν παραβαίνουν τις υποχρεώσεις που τα ίδια υπέχουν σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Στα δικαιώματα αυτά συμπεριλαμβάνονται ο σεβασμός της οικογενειακής ζωής, το συμφέρον του παιδιού και η μη επαναπροώθηση, καθώς και η έμμεση επαναπροώθηση, σύμφωνα με το άρθρο 19 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το άρθρο 33 της Σύμβασης των ΗΕ για τους Πρόσφυγες του 1951 και το άρθρο 3 της Σύμβασης των ΗΕ κατά των βασανιστηρίων του 1984. Οι διατάξεις του προτεινόμενου κανονισμού πρέπει να ισχύσουν μόνον αφού εφαρμοσθούν πλήρως οι αναθεωρημένες οδηγίες για τις συνθήκες υποδοχής, τις διαδικασίες ασύλου και τη θέσπιση ελάχιστων απαιτήσεων για την αναγνώριση·

32.

επικροτεί το άρθρο 6 όσον αφορά την προστασία των δικαιωμάτων των ασυνόδευτων ανηλίκων· εν προκειμένω λαμβάνονται σε ορισμένο βαθμό υπόψη οι ανησυχίες που εξέφρασε η Επιτροπή των Περιφερειών στα σημεία 29-33 της πρώτης της γνωμοδότησης με θέμα το ΚΕΣΑ. Χρειάζεται να θεσπισθούν αποτελεσματικές διασφαλίσεις και για άλλα ευάλωτα άτομα, όπως οι έγκυοι και τα άτομα με αναπηρία. Πρέπει επίσης να εξεταστούν στον κανονισμό οι υφιστάμενες ελλείψεις σε σχέση με τη διατήρηση της οικογενειακής συνοχής ·

33.

χαιρετίζει θερμά την αναγνώριση στο άρθρο 27 της προτεινόμενης οδηγίας το οποίο προβλέπει ότι δεν μπορεί κανείς να κρατείται απλώς και μόνον επειδή υπέβαλε αίτηση διεθνούς προστασίας, όπως ζητήθηκε από την ΕτΠ στο σημείο 16 της πρώτης γνωμοδότησής της για το ΚΕΣΑ·

34.

επικροτεί τις διαδικασίες που προτείνονται στο άρθρο 31 για την αναστολή των διατάξεων του εν λόγω Κανονισμού όταν ένα κράτος μέλος βρίσκεται αντιμέτωπο με μια ιδιαίτερα επείγουσα κατάσταση που επιβαρύνει εξαιρετικά τις δυνατότητες υποδοχής που διαθέτει·

35.

προτείνει την καθιέρωση επίσημου μέσου επικοινωνίας μεταξύ των περιφερειών και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, έτσι ώστε να αναδεικνύονται καταστάσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν στη χρήση της ευχέρειας του άρθρου 31(2), όταν οι συνθήκες στο κράτος μέλος στο σύνολό του δεν πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 31(1). Ωστόσο, και προκειμένου να αποφευχθεί η υπερβολική χρήση αυτών των διατάξεων, η Επιτροπή πρέπει να παρακολουθεί προσεκτικά την κατάσταση και να κρίνει εάν πρόκειται για πραγματικά επείγουσα κατάσταση, ή εάν η μη συμμόρφωση με την οδηγία που θεσπίζει ελάχιστους κανόνες για την υποδοχή αιτούντων άσυλο και την οδηγία 2005/85/ΕΚ θα οδηγήσει σε διαδικασία παράβασης σύμφωνα με το άρθρο 226 της Συνθήκης ΕΚ·

36.

Χαιρετίζει την αναγνώριση του ότι, η εναρμόνιση των προδιαγραφών υποδοχής πρέπει να συνοδεύεται από «καλύτερες προδιαγραφές» στην επεξεργασία των αιτήσεων για διεθνή προστασία. Αυτό οδηγεί σε μείωση του χρόνου που απαιτείται για τη λήψη απόφασης. Οι παρατεταμένες περίοδοι αξιολόγησης ενδέχεται να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία και την ψυχική ευεξία, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική επιβάρυνση των τοπικών και των περιφερειακών πόρων. Ακόμα και όταν η λήψη αποφάσεων εντάσσεται σε ένα εθνικό (παρά σε ένα περιφερειακό) σύστημα, οι καθυστερήσεις ενδέχεται να προκαλέσουν αδικαιολόγητη πίεση εις βάρος των τοπικών και των περιφερειακών αρχών, στις οποίες βρίσκονται τα κέντρα ακρόασης ή τα δικαστήρια·

37.

εκφράζει την ικανοποίησή της διότι η εναρμόνιση των προδιαγραφών αναγνώρισης θα συνοδεύεται από «καλύτερες προδιαγραφές». Δεδομένου του ανθρωπιστικού περιεχομένου κάθε νομοθεσίας που αφορά τους πρόσφυγες, πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στη διευθέτηση του προβλήματος των αποκλίσεων κατά την αναγνώριση των προσφύγων, έναντι της διευθέτησης του ζητήματος της δευτερογενούς μετανάστευσης που οφείλεται στις διαφορετικές παροχές ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και στις διαφορές στην πρόσβαση στην αγορά εργασίας. Οι επιπτώσεις μιας άδικης απόρριψης παροχής διεθνούς προστασίας είναι ιδιαίτερα σοβαρές·

38.

χαιρετίζει την πρόσθετη έμφαση στην επικουρική προστασία. Η ΕτΠ εκφράζει την ικανοποίησή της για την προσοχή που δίνεται, στην παρ. 3.3 του Σχεδίου Πολιτικής σε βελτιώσεις για την εφαρμογή της αποκαλούμενης «εναλλακτικής λύσης εσωτερικού ασύλου». Η εν λόγω «εναλλακτική λύση» δεν πρέπει επ' ουδενί να χρησιμοποιηθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να συγκαλύπτει την επαναπροώθηση·

39.

αναγνωρίζει ότι η βελτίωση της ποιότητας της διαδικασίας λήψης αποφάσεων για το άσυλο και την επικουρική προστασία, η οποία περιλαμβάνει την ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών σχετικά με την ερμηνεία της ισχύουσας και της προτεινόμενης νομοθεσίας, θα μειώσει το συνολικό αριθμό προσφυγών (ο οποίος είναι υψηλός σε ορισμένα κράτη μέλη). Ενδέχεται, εξάλλου, να συμβάλει στην αύξηση του αριθμού εκούσιας επιστροφής ατόμων των οποίων απορρίφθηκε η αίτηση παροχής διεθνούς προστασίας. Η πρόοδος στους δύο αυτούς τομείς θα μειώσει το βαθμό δυσανάλογης πίεσης που υφίστανται οι περιφέρειες, προκειμένου να συνδράμουν τα άτομα που έχουν αποκλεισθεί από την παροχή εθνικής στήριξης·

40.

υπενθυμίζει ότι, βάσει του διεθνούς δικαίου, τα μετακινηθέντα πρόσωπα έχουν δικαίωμα αίτησης διεθνούς προστασίας, ακόμη και αν εισήλθαν παράνομα στην ΕΕ· επιμένει, συνεπώς, να μην καταλογίζεται ο τρόπος εισόδου στην ΕΕ σε βάρος των αιτούντων διεθνή προστασία, ιδίως δε εναντίον των θυμάτων εμπορίας ανθρώπων·

41.

παρατηρεί ότι η «αξιοπιστία» δεν αποτελεί μέρος του διεθνούς ή ευρωπαϊκού ορισμού για τους πρόσφυγες, παρόλα αυτά πολυάριθμες αιτήσεις διεθνούς προστασίας απορρίπτονται για λόγους αξιοπιστίας. Οι αιτούντες των οποίων οι αιτήσεις διεθνούς προστασίας απορρίπτονται ενδέχεται να χρειάζονται σημαντική υποστήριξη από τοπικές και περιφερειακές αρχές πριν εγκαταλείψουν την ΕΕ, και είναι κατά συνέπεια σημαντικό οι αιτήσεις να μην απορρίπτονται αναίτια για λόγους αξιοπιστίας·

42.

συνιστά, ως προς την αναδιατύπωση της οδηγίας για τη θέσπιση ελάχιστων απαιτήσεων για την αναγνώριση, να αποσαφηνισθεί ότι οι διατάξεις περί αξιοπιστίας (άρθρο 4(5)) είναι συμπληρωματικές στον ορισμό του πρόσφυγα: περιγράφουν τις συνθήκες υπό τις οποίες μη τεκμηριωμένες αιτιάσεις μπορούν να γίνουν δεκτές ως στοιχεία, συμβάλλοντας στα αποδεικτικά πρότυπα που απαιτούνται για τη στοιχειοθέτηση ανάγκης διεθνούς προστασίας·

43.

τονίζει την ανάγκη για δίκτυα ανταλλαγής πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών όσον αφορά ζητήματα ασύλου σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο και για την κατάλληλη χρηματοδότηση των δραστηριοτήτων των δικτύων·

44.

επικροτεί την απόφαση δημιουργίας της Ευρωπαϊκής υπηρεσίας υποστήριξης για το άσυλο (ΕΕΥΑ) και φρονεί ότι αυτή θα συμβάλει ενεργά στη βελτίωση των διεθνών προτύπων και στη μεγαλύτερη συνοχή των προσεγγίσεων·

45.

θεωρεί ότι η Επιτροπή των Περιφερειών θα πρέπει να συμπεριληφθεί στο σημείο 17 του προτεινόμενου Κανονισμού υπό τον τίτλο «Λοιποί κοινοτικοί οργανισμοί» (άρθρο 49)·

46.

τονίζει, αφενός, τη σημασία της διεξαγωγής έρευνας και συγκριτικών μελετών για τη βελτίωση της βάσης τεκμηρίωσης τόσο σε επίπεδο πολιτικής όσο και πρακτικής και, αφετέρου, ότι η τοπική και η περιφερειακή διακυβέρνηση θα διαδραματίσουν ζωτικό ρόλο προς αυτό. Οι τοπικές και περιφερειακές αρχές θα πρέπει να αναφέρονται σε σχέση με την «Ανταλλαγή πληροφοριών και βέλτιστες πρακτικές» (άρθρο 3) και με τη «Συλλογή και ανταλλαγές πληροφοριών» (άρθρο 11)·

47.

επιδιώκει τη σαφήνεια στο προτεινόμενο νομοθετικό πλαίσιο καθώς και δείκτες για τη μέτρηση της αποτελεσματικότητας όσον αφορά τη χάραξη πολιτικών και την παροχή υπηρεσιών·

48.

συνιστά την ανάπτυξη προγραμμάτων χρηματοδότησης που είναι προσβάσιμα στις τοπικές και περιφερειακές αρχές, με σκοπό τη βελτίωση της ευαισθητοποίησης του κοινού για ζητήματα ασύλου σε τομείς όπου με τον τρόπο αυτό μπορεί να βελτιωθεί η ενημέρωση και η ένταξη στην κοινότητα. Το Συμβουλευτικό Φόρουμ πρέπει να περιλαμβάνει τοπικές και περιφερειακές αρχές και την Επιτροπή των Περιφερειών·

49.

συστήνει επίσης την ανάληψη καίριου ρόλου από την ΕΥΥΑ στην οικοδόμηση σχέσεων με τρίτες χώρες, ΜΚΟ και διεθνείς οργανισμούς·

50.

υπογραμμίζει με έμφαση τη συμβολή των τοπικών και των περιφερειακών αρχών στην επίτευξη υψηλών προδιαγραφών πρακτικής διαχείρισης για τους αιτούντες άσυλο και τους πρόσφυγες. Επιπλέον, η ανάπτυξη της κατάρτισης για το προσωπικό μεθοριακών σταθμών, κέντρων υποδοχής και υποδομών επανεγκατάστασης είναι καίρια για την προώθηση προγραμμάτων διεθνούς προστασίας·

51.

εκφράζει τη βαθειά της ανησυχία για την παράλειψη της εκπροσώπησης της τοπικής και περιφερειακής διακυβέρνησης στο Διοικητικό συμβούλιο, και συνιστά την ενίσχυση των διοικητικών ρυθμίσεων για την ΕΥΥΑ μέσω της συμμετοχής εκπροσώπων της ΕτΠ, και την καθιέρωση τακτικής διαδικασίας διαβούλευσης·

52.

σημειώνει ότι αν και η αλληλεγγύη μεταξύ κρατών μελών αναγνωρίζεται ως βασικό στοιχείο των προτάσεων, σε ό,τι αφορά συγκεκριμένα τον κανονισμό Δουβλίνο ΙΙ, οι προτάσεις εξακολουθούν να αφήνουν αξιόλογη ευχέρεια στα κράτη μέλη ως προς την εφαρμογή των πολιτικών. Είναι σημαντικό να αναγνωρισθεί το γεγονός ότι, κατ' αντιστοιχία της ανάγκης καταμερισμού των βαρών και αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών, υφίσταται και αντίστοιχη ανάγκη στο εσωτερικό τους·

53.

επαναλαμβάνει την ικανοποίησή της, την οποία έχει ήδη εκφράσει στο σημείο 46 της πρώτης της γνωμοδότησης με θέμα το ΚΕΣΑ, για την έμπρακτη στήριξη που παρέχεται στα κράτη μέλη από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Προσφύγων και από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επιστροφών. Τα εν λόγω ταμεία θα είναι ιδιαίτερα σημαντικά όσον αφορά την επιτυχή εφαρμογή των οδηγιών για τις συνθήκες υποδοχής και για τις διαδικασίες ασύλου. Η ΕτΠ ζητά να επιβεβαιωθεί η άμεση πρόσβαση των τοπικών και περιφερειακών αρχών στα ταμεία αυτά, καθώς και ο ρόλος παρακολούθησης όσον αφορά την κατανομή της στήριξης μέσω των τελευταίων·

54.

αντιμετωπίζει κατ' αρχήν θετικά τη δυνατότητα από κοινού επεξεργασίας στην ΕΕ συγκεκριμένων υποθέσεων, με την επιφύλαξη τήρησης του δεόντως υψηλού σεβασμού για τα ανθρώπινα δικαιώματα και για την αρχή μεμονωμένης εξέτασης κάθε περίπτωσης·

55.

τονίζει τη σημασία της εθελοντικής επανεγκατάστασης και χαιρετίζει τις βελτιωτικές προτάσεις. Η ΕτΠ αναζητά επιβεβαίωση ότι θα δημιουργηθούν μηχανισμοί για τη διαβούλευση με τις τοπικές και τις περιφερειακές αρχές στον τομέα αυτό, λαμβανομένου υπόψη του καθοριστικού τους ρόλου στην επιτυχή ένταξη προσφύγων ή άλλων δικαιούχων διεθνούς προστασίας. Επισημαίνει επίσης ότι, εφόσον υπάρξει σωστή διαχείριση, η εθελοντική επανεγκατάσταση θα δώσει στις περιφέρειες τη δυνατότητα να αντλήσουν οφέλη από την εποικοδομητική αντιμετώπιση της μετανάστευσης·

56.

χαιρετίζει αυτές τις ανακοινώσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, θεωρεί δε ότι η πρωτοβουλία αυτή θα ενισχύσει την αλληλεγγύη κατά τις πρακτικές επανένταξης και θα βελτιώσει τα πρότυπα σε όλα τα κράτη μέλη ιδίως όσον αφορά το ρόλο των τοπικών αρχών κατά την υποδοχή, την επανεγκατάσταση και την ένταξη των ατόμων που επανεγκαταστάθηκαν·

57.

χαιρετίζει ιδίως την ανάπτυξη της Ομάδας εμπειρογνωμόνων για την επανεγκατάσταση και τονίζει το σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές κατά τη διαδικασία υποδοχής και επανεγκατάστασης, καθώς και, ότι η συμβολή τους στον προσδιορισμό των αναγκών, των ετήσιων προτεραιοτήτων και της ανταλλαγής ορθών πρακτικών πρέπει να αναγνωρισθεί ως εμπειρογνωμοσύνη των ενδιαφερομένων μερών στο πλαίσιο αυτής της ομάδας·

58.

ζητεί να διατεθούν στις τοπικές και περιφερειακές αρχές επαρκείς πόροι στο πλαίσιο της χρηματοδότησης που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τη υποστήριξη των προσώπων που επανεγκαθίστανται, αφού οι αρχές αυτές διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην επιτυχή εφαρμογή του προγράμματος επανεγκατάστασης της ΕΕ.