21.1.2010   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 15/27

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι προσπάθειες του Κοινοβουλίου και της Επιτροπής για ένα νομικά δεσμευτικό καθορισμό του πλαισίου λειτουργίας των ευρωπαϊκών ρυθμιστικών οργανισμών απέβησαν ατελέσφορες,

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το σχέδιο διοργανικής συμφωνίας ουδεμία ουσιώδη πρόοδο σημείωσε, λόγω της θεσμικής και πολιτικής άρνησης του Συμβουλίου, και ότι η Επιτροπή αποφάσισε να αποσύρει την πρόταση διοργανικής συμφωνίας και να την αντικαταστήσει με πρόσκληση για συμμετοχή σε διοργανικό διάλογο που θα οδηγήσει σε κοινή προσέγγιση,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ρυθμιστικοί οργανισμοί, ενώ φαίνονται prima facie ως «μικρο-θεσμοί», έχουν εντούτοις «μακρο-επιδράσεις» στο επίπεδο της ευρωπαϊκής διακυβέρνησης,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι εξακολουθεί να υφίσταται η ανάγκη για τον καθορισμό τουλάχιστον των ουσιωδών διαρθρωτικών χαρακτηριστικών των ρυθμιστικών οργανισμών, καθ' όσον αυτοί κατέστησαν αποδεκτή παρα-θεσμική συνιστώσα της Ευρωπαϊκής Ένωσης,

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή προτείνει τη σύσταση διοργανικής ομάδας εργασίας, η οποία θα καταρτίσει κοινό πλαίσιο για τους ρυθμιστικούς οργανισμούς και θα καθορίσει την αρμοδιότητα ενός εκάστου των οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης έναντι των οργανισμών,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή θα αναλάβει την εκπόνηση οριζόντιας αξιολόγησης των ρυθμιστικών οργανισμών έως το 2009-2010 και θα υποβάλει το συντομότερο δυνατό στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο έκθεση για τα αποτελέσματά της,

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι πρέπει να χαιρετισθεί η απόφαση της Επιτροπής να μην προτείνει τη σύσταση νέων οργανισμών μέχρι πέρατος των εργασιών της διοργανικής ομάδας εργασίας,

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η Επιτροπή πρέπει να μην αποστεί από τις κατευθυντήριες αρχές του σχεδίου διοργανικής συμφωνίας του 2005 σχετικά με τις τροποποιήσεις των βασικών πράξεων που διέπουν τους υφιστάμενους ρυθμιστικούς οργανισμούς, ώστε να συνάδουν με τη νέα προσέγγιση,

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι υφίσταται ήδη ενιαίο κανονιστικό πλαίσιο (3) για τους εκτελεστικούς οργανισμούς, οι οποίοι έχουν χρονικά προσδιορισμένη αποστολή διαχείρισης κοινοτικών προγραμμάτων,

1.

θεωρεί την πρόταση της Επιτροπής εύλογη πρωτοβουλία και είναι έτοιμο να συμμετάσχει στο έργο της διοργανικής ομάδας εργασίας δι' αντιπροσώπων του, κρίνοντας ωστόσο ότι η «κοινή προσέγγιση» είναι κατώτερη των προσδοκιών του για την επίτευξη διοργανικής συμφωνίας· επισημαίνει ότι τούτο δεν αποκλείει την ανάπτυξη άλλων μορφών συνεννόησης ως αποτέλεσμα του έργου της ομάδας εργασίας·

2.

απευθύνει έκκληση στο Συμβούλιο, ως σκέλους της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής, να συμπράξει δημιουργικά στις εργασίες αυτής της ομάδας εργασίας·

3.

καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να διαμορφώσουν από κοινού με το Κοινοβούλιο το πρόγραμμα εργασίας της διοργανικής ομάδας το συντομότερο δυνατό, ώστε να καταστεί δυνατή η έναρξη των εργασιών της το φθινόπωρο του 2008·

4.

φρονεί ότι το πρόγραμμα εργασίας της διοργανικής ομάδας θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να περιλαμβάνει τα ακόλουθα σημεία:

5.

εκφράζει τη λύπη του για την απουσία γενικής στρατηγικής για τη δημιουργία οργανισμών της ΕΕ· σημειώνει ότι δημιουργούνται νέοι οργανισμοί σε μεμονωμένη βάση, που οδηγούν σε ένα μη διαφανές συνονθύλευμα ρυθμιστικών οργανισμών, εκτελεστικών οργανισμών και άλλων κοινοτικών οργάνων, καθένα από τα οποία αποτελεί οντότητα ειδικής φύσεως·

6.

σημειώνει τη θέση της Επιτροπής ότι η σύσταση των ρυθμιστικών οργανισμών, η οποία ενίοτε γίνεται και με τη σύμπραξη του Κοινοβουλίου, είναι έκφραση της συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών, η δε λειτουργία τους συνίσταται στη διασύνδεση και την άσκηση αρμοδιοτήτων, η εκχώρηση των οποίων αμιγώς στα θεσμικά όργανα της ΕΕ θα ήγειρε ενστάσεις συγκεντρωτισμού·

7.

καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να εργασθούν από κοινού με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επί τω τέλει της διαμόρφωσης σαφούς, κοινού και συνεκτικού πλαισίου για τη μελλοντική θέση των οργανισμών στο σχήμα διακυβέρνησης της ΕΕ·

8.

θεωρεί ότι πρέπει να διασφαλίζεται η διαφάνεια των ρυθμιστικών οργανισμών, ιδίως όσον αφορά τη λειτουργία τους, την κοινοποίηση και προσβασιμότητα των πληροφοριών και τον προγραμματισμό και τη λογοδοσία όσον αφορά τις πράξεις τους·

9.

εκτιμά ότι η προτεραιότητα του επιδιωκόμενου «κοινού πλαισίου» διοργανικής συνεννόησης οφείλει να αποσκοπεί στον εξορθολογισμό της λειτουργίας και στη μεγιστοποίηση της προστιθέμενης αξίας των ρυθμιστικών οργανισμών, με όρους μεγαλύτερης διαφάνειας, ορατού δημοκρατικού ελέγχου και ενισχυμένης αποτελεσματικότητας·

10.

κρίνει απαραίτητη τη θέσπιση ελάχιστων κοινών αρχών και κανόνων για τη δομή, τη λειτουργία και τον έλεγχο του συνόλου των ρυθμιστικών οργανισμών, ανεξαρτήτως της φύσης τους·

11.

εκτιμά ότι η συμμετοχή στη δραστηριότητα των ρυθμιστικών οργανισμών θα πρέπει να διασφαλιστεί με την επίσημη δόμηση των διαδικασιών διαβούλευσης και διαλόγου με τους ενδιαφερομένους·

12.

φρονεί ότι η δομική και λειτουργική πολυμορφία των οργανισμών εγείρει σοβαρά ζητήματα ρυθμιστικών παραμέτρων, ορθής διακυβέρνησης καθώς και θεσμικού συσχετισμού με όρους συγκέντρωσης-αποκέντρωσης·

13.

υποστηρίζει ότι οι αρχές της χρηστής διαχείρισης πρέπει να διασφαλίζονται με κοινή προσέγγιση των διαδικασιών επιλογής του προσωπικού, κατάρτισης του προϋπολογισμού και διαχείρισης των πόρων, αποτελεσματικής διοίκησης και αξιολόγησης της απόδοσης·

14.

θα εξετάσει εάν η δέσμευση της Επιτροπής να αναστείλει τυχόν πρόταση για την ίδρυση νέων ρυθμιστικών οργανισμών οφείλει να καλύπτει και τις δύο εκκρεμείς προτάσεις στους τομείς της ενέργειας και των τηλεπικοινωνιών·

15.

υπογραμμίζει την ανάγκη καθιέρωσης κοινοβουλευτικού ελέγχου επί της συγκρότησης και λειτουργίας των ρυθμιστικών οργανισμών, ο οποίος θα συνίσταται κυρίως:

16.

προτρέπει την Επιτροπή να υποβάλει τα συμπεράσματα της οριζόντιας αξιολόγησης των ρυθμιστικών οργανισμών εγκαίρως, πριν από το τέλος της περιόδου 2009-2010, ώστε αυτά να ληφθούν υπόψη από τη διοργανική ομάδα εργασίας·

17.

ζητεί από την Επιτροπή να προσδιορίσει κριτήρια αναφοράς προκειμένου να συγκρίνει τα εν λόγω αποτελέσματα και να θέσει σαφείς κανόνες για τον τερματισμό της εντολής οργανισμών σε περίπτωση κακών επιδόσεων·

18.

ζητεί από τον Πρόεδρο και τη Διάσκεψη των Προέδρων να δώσουν προτεραιότητα στο ζήτημα της συγκρότησης της ομάδας εργασίας που προτείνει η Επιτροπή και θεωρεί σκόπιμο να εκπροσωπείται το Κοινοβούλιο στην ομάδα αυτή από τους προέδρους ή τους εισηγητές της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων, της Επιτροπής Προϋπολογισμών, καθώς και δύο άλλων επιτροπών, που έχουν πρακτική εμπειρία στον τομέα του ελέγχου του έργου ρυθμιστικών οργανισμών·

19.

επαναλαμβάνει το αίτημα τόσο του Κοινοβουλίου όσο και της Επιτροπής στο σχέδιο διοργανικής συμφωνίας του 2005 να ενσωματώνεται στη βασική νομοθετική πράξη η απόφαση για την έδρα ενός οργανισμού·

20.

επιθυμεί να επαναλάβει τη σημασία της εξασφάλισης, επί συστηματικής βάσης και σε διοργανικό επίπεδο, της εφαρμογής της διαδικασίας που ορίζεται στο σημείο 47 της διοργανικής συμφωνίας της 17ης Μαΐου 2006 για τη δημοσιονομική πειθαρχία και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση (4) (ΔΣ της 17ης Μαΐου 2006), και τονίζει την ανάγκη να εξασφαλισθεί η κατάλληλη συνέχεια στην κοινή δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, της 13ης Ιουλίου 2007, σχετικά με τους αποκεντρωμένους οργανισμούς·

21.

είναι πεπεισμένο ότι η λεπτομερής διαδικασία για την εφαρμογή αυτής της διάταξης είναι απολύτως αναγκαία· θεωρεί ότι μια τέτοια διαδικασία μπορεί να προσφέρει μια πιθανή ευκαιρία να συμπεριληφθούν ορισμένες πτυχές του σχεδίου διοργανικής συμφωνίας του 2005 που αποκλείσθηκε, ίσως σε συνδυασμό με ορισμένες προσαρμογές του δημοσιονομικού κανονισμού πλαίσιο για τους οργανισμούς (5)·

22.

συμπεραίνει ότι, αν από τις αξιολογήσεις προκύψει ότι δεν εξασφαλίζεται η αποδοτικότητα και η αποτελεσματικότητα της αποκεντρωμένης διοίκησης, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν θα πρέπει να διστάσει να αντιστρέψει την τρέχουσα τάση για εξωτερική ανάθεση δραστηριοτήτων της Επιτροπής και θα πρέπει να καθορίσει σαφείς κανόνες για τον τερματισμό της εντολής των αποκεντρωμένων οργανισμών·

23.

στηρίζει την πρόθεση της Επιτροπής να μην προτείνει νέους αποκεντρωμένους οργανισμούς μέχρι την περάτωση του έργου της αξιολόγησης, ιδίως δεδομένου ότι τα περιθώρια του τρέχοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου θα καθιστούσαν εξαιρετικά δύσκολη, προς το παρόν, τη χρηματοδότηση οποιουδήποτε νέου κοινοτικού φορέα χωρίς μείζονα αναπρογραμματισμό·

24.

θεωρεί, από δημοσιονομική άποψη, ότι τα ακόλουθα στοιχεία συνιστούν καίρια ζητήματα για την ατζέντα της διοργανικής ομάδας εργασίας σχετικά με το μέλλον των οργανισμών της ΕΕ·

25.

υπενθυμίζει, εν προκειμένω, τον ορισμό του «οργανισμού» που καθορίστηκε από τον τριμερή διάλογο της 7ης Μαρτίου 2007, οπότε και συμφωνήθηκε ότι για τους σκοπούς εφαρμογής του σημείου 47 της διοργανικής συμφωνίας της 17ης Μαΐου 2006 η έννοια ενός «οργανισμού» θα οριζόταν από το κατά πόσον ο εν λόγω φορέας ιδρύθηκε σύμφωνα με το άρθρο 185 του κανονισμού του Συμβουλίου (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ.1605/2002, της 25ης Ιουνίου 2002 σχετικά με τον δημοσιονομικό κανονισμό που εφαρμόζεται στον γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (6)·

26.

θα ήθελε να υπογραμμίσει τη σημασία που αποδίδει στη σαφή και συνεπή γενική ορολογία όσον αφορά τους οργανισμούς, που πρέπει να καθιερωθεί για κοινή χρήση· υπενθυμίζει ότι οι «ρυθμιστικοί οργανισμοί» είναι απλώς μια υποομάδα αποκεντρωμένων οργανισμών·

27.

θεωρεί ότι είναι σημαντικό να συζητηθούν προβλήματα χρονοδιαγράμματος καθώς και νομικές και διαδικαστικές πτυχές που θα μπορούσαν να προκύψουν σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί έγκαιρη συμφωνία για τη χρηματοδότηση ενός νέου οργανισμού, σύμφωνα με το σημείο 47 της διοργανικής συμφωνίας της 17ης Μαΐου 2006, εκ παραλλήλου με τις αποφάσεις που θα ληφθούν από το νομοθέτη· θεωρεί ότι είναι εξίσου σημαντικό να σκεφτούμε κάποιες διαδικαστικές δικλείδες ασφαλείας προκειμένου να διασφαλιστεί η πλήρης συμμετοχή της αρμόδιας για την προϋπολογισμό αρχής σε όλα τα ζητήματα που έχουν δημοσιονομικές επιπτώσεις, όπως η επέκταση του καταλόγου των καθηκόντων των οργανισμών·

28.

υπενθυμίζει ότι ήδη από το 2005 το Κοινοβούλιο είχε ζητήσει, με το προαναφερθέν ψήφισμά του, τη διενέργεια υποχρεωτικών αξιολογήσεων κόστους-οφέλους πριν από την ίδρυση ενός νέου οργανισμού οι οποίες θα πρέπει, συγκεκριμένα, να επικεντρώνονται στο ερώτημα του κατά πόσον η λύση της σύστασης οργανισμού είναι αποδοτικότερη (περιλαμβανομένου του πιθανού κόστους παρακολούθησης και συντονισμού) σε σχέση με τη διεκπεραίωση των σχετικών καθηκόντων από υπηρεσίες της ίδιας της Επιτροπής, αλλά και σε θέματα όπως η εντολή και οι μέθοδοι εργασίας του οργανισμού ή ο βαθμός ανεξαρτησίας του από την Επιτροπή, καθώς τούτο συχνά ενδιαφέρει ιδιαίτερα τον νομοθέτη·

29.

υπογραμμίζει την ανάγκη για τακτική και συντονισμένη αξιολόγηση και άσκηση ελέγχου —με την αποφυγή της επανάληψης και της αλληλεπικάλυψης— για την εκτίμηση της προστιθέμενης αξίας των ήδη υφιστάμενων αποκεντρωμένων οργανισμών που δεν εμπίπτουν πλέον στο πεδίο εφαρμογής του σημείου 47 της διοργανικής συμφωνίας της 17ης Μαΐου 2006· θεωρεί ότι αυτό αποτελεί συνέχεια στο έργο που ανελήφθη προηγουμένως και το οποίο οδήγησε στην κοινή δήλωση περί των κοινοτικών οργανισμών η οποία συμφωνήθηκε στον τριμερή διάλογο της 18ης Απριλίου 2007 για την «τακτική αξιολόγηση των υπαρχόντων κοινοτικών οργανισμών, με ιδιαίτερη έμφαση στη σχέση κόστους-οφέλους τους και στην παροχή λεπτομερών εξηγήσεων σχετικά με τα κριτήρια που χρησιμοποιούνται για την επιλογή των οργανισμών που θα αξιολογηθούν»·

30.

σημειώνει ότι η διενεργούμενη ανάλυση πρέπει να ανταποκρίνεται σε κάποια βασικά ζητήματα που αφορούν τη σχέση κόστους-οφέλους και ενδεχομένως να πραγματοποιείται σύμφωνα, μεταξύ άλλων, με τα ακόλουθα κριτήρια:

31.

επισημαίνει ότι, λαμβανομένου υπόψη του συνολικού δημοσιονομικού αντίκτυπου των οργανισμών, η Επιτροπή πρέπει να καταδείξει με πειστικό τρόπο ότι η ευρωπαϊκή διακυβέρνηση μέσω των οργανισμών είναι η πλέον αποδοτική από την άποψη του κόστους, αποτελεσματική και κατάλληλη επιλογή για την εφαρμογή των ευρωπαϊκών πολιτικών τόσο επί του παρόντος όσο και στο εγγύς μέλλον·

32.

επιμένει ότι απαιτείται ο καθορισμός κοινών ελάχιστων προτύπων όσον αφορά, μεταξύ άλλων, το ρόλο και την πολιτική ευθύνη της Επιτροπής σε σχέση με τον οργανισμό, τη στήριξη που πρέπει να δοθεί από τις χώρες υποδοχής και την έγκαιρη και διαφανή απόφαση σχετικά με την έδρα ενός οργανισμού, που θα μπορούσε να αναφέρεται στους ιδρυτικούς κανονισμούς των οργανισμών·

33.

υπενθυμίζει ότι οι δράσεις των οργανισμών πρέπει να διέπονται από σαφείς κατευθυντήριες γραμμές για τη λογοδοσία, σύμφωνα με τις διατάξεις του δημοσιονομικού κανονισμού· τονίζει τις υποχρεώσεις των οργανισμών όσον αφορά τη διαδικασία απαλλαγής·

34.

θεωρεί ότι, επιπροσθέτως, είναι υψίστης σημασίας να γίνει προσπάθεια να οριστούν ορισμένοι κοινοί κανόνες για την παρουσίαση των προϋπολογισμών των οργανισμών, με στόχο να καταστούν οι δημοσιονομικοί δείκτες, όπως τα ποσοστά εκτέλεσης των οργανισμών ή τα ατομικά μερίδια που συνιστούν τα έσοδα και τα έξοδά τους, πιο διαφανείς και συγκρίσιμοι· εκτιμά ότι η γενική παρουσίαση των επιδοτήσεων των οργανισμών στο πλαίσιο του προϋπολογισμού της ΕΕ ενδεχομένως να χρειάζεται να προσαρμοστεί ανάλογα με τα καθήκοντα και τους ρόλους της νέας γενιάς οργανισμών·

35.

επισημαίνει ότι, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρείχε η Επιτροπή στην προαναφερθείσα ανακοίνωσή της, υπάρχουν επί του παρόντος 29 ρυθμιστικοί οργανισμοί, οι οποίοι απασχολούν περίπου 3 800 υπαλλήλους, με ετήσιο προϋπολογισμό 1 100 εκατ. ευρώ περίπου, συμπεριλαμβανομένης κοινοτικής συνεισφοράς ύψους 559 εκατ. ευρώ περίπου·

36.

επιμένει ότι η διαδικασία ελέγχου/απαλλαγής πρέπει να είναι ανάλογη προς το συνολικό προϋπολογισμό των οργανισμών· σημειώνει κυρίως ότι οι πόροι που διατίθενται στο Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο δεν έχουν αυξηθεί ανάλογα με τον αριθμό των οργανισμών τα τελευταία χρόνια·

37.

επαναλαμβάνει την επιθυμία, η οποία εκφράζεται στην παράγραφο 7 των ψηφισμάτων του της 22ας Απριλίου 2008 περί απαλλαγής για την εκτέλεση του προϋπολογισμού των οργανισμών, να ελέγχονται τακτικά οι επιδόσεις των οργανισμών (και ad hoc) από το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο ή κάποιον άλλο ανεξάρτητο ελεγκτή· θεωρεί ότι τούτο δεν θα πρέπει να περιορίζεται στα παραδοσιακά στοιχεία της δημοσιονομικής διαχείρισης και της ορθής χρήσης του δημόσιου χρήματος, αλλά θα πρέπει επίσης να καλύπτει τη διοικητική αποδοτικότητα και αποτελεσματικότητα και θα πρέπει να περιλαμβάνει βαθμολόγηση της δημοσιονομικής διαχείρισης του κάθε οργανισμού·

38.

είναι της γνώμης ότι όλοι οι οργανισμοί θα πρέπει να δίνουν, μαζί με το οργανόγραμμά τους, συνοπτική κατάσταση του μόνιμου και έκτακτου προσωπικού, καθώς και των εθνικών εμπειρογνωμόνων, καθώς και να αναφέρουν τις αλλαγές σε σχέση με τα δύο προηγούμενα έτη·

39.

εφιστά την προσοχή στην ειδική έκθεση αριθ. 5/2008 του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση των οργανισμών, ιδιαίτερα όσον αφορά τους ελέγχους επιδόσεων·

40.

καλεί την Επιτροπή να συγχωνεύσει τις διοικητικές λειτουργίες των μικρότερων οργανισμών, προκειμένου να δημιουργηθεί η κρίσιμη μάζα που απαιτείται ώστε οι οργανισμοί να μπορούν να συμμορφώνονται πλήρως με τους ισχύοντες κανόνες για τις δημόσιες συμβάσεις και με το δημοσιονομικό κανονισμό και τον Κανονισμό Υπηρεσιακής Κατάστασης (7)·

41.

ζητεί από την Επιτροπή να εξετάζει με κριτικό πνεύμα τα αιτήματα προϋπολογισμού των οργανισμών, δεδομένου ότι η πλειοψηφία των οργανισμών δεν χρησιμοποιεί τα ζητούμενα κονδύλια·

42.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, την Επιτροπή και τις κυβερνήσεις των κρατών μελών.