6.8.2009   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 184/101

Α.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η απόταξη, τον Απρίλιο του 2006, σχεδόν 600 στρατιωτών στο Ανατολικό Τιμόρ, ως αντίδραση για τις διεκδικήσεις τους, οδήγησε σε σοβαρότατη κρίση ασφάλειας στη χώρα, που χαρακτηρίστηκε από ένοπλη σύγκρουση (μεταξύ των ενόπλων δυνάμεων και των απότακτων στρατιωτών, καθώς και με αστυνομικές δυνάμεις), επιθέσεις εναντίον αστυνομικών, ταραχές και μεγάλης κλίμακας βιαιότητες από συμμορίες, στις οποίες βρήκαν το θάνατο δεκάδες άνθρωποι, πολύ περισσότεροι τραυματίστηκαν, ενώ 150 000 άνθρωποι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις οικίες τους, οι μισοί από τους οποίους εξακολουθούν να βρίσκονται εκτοπισμένοι σε στρατόπεδα,

Β.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κρίση ασφάλειας οδήγησε επίσης στην πτώση της κυβέρνησης που είχε σχηματίσει ο Πρωθυπουργός Mari Alkatiri τον Ιούνιο του 2006 και το διορισμό μεταβατικής κυβέρνησης με επικεφαλής τον José Ramos-Horta,

Γ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πρώην Πρωθυπουργός και βραβευμένος με το Βραβείο Νόμπελ José Ramos-Horta εξελέγη Πρόεδρος του Ανατολικού Τιμόρ στις 9 Μαΐου 2007 και, ύστερα από τις βουλευτικές εκλογές στις 30 Ιουνίου 2007, ο πρώην Πρόεδρος Kay Rala Xanana Gusmão ανεδείχθη Πρωθυπουργός της χώρας στις 6 Αυγούστου 2007, γεγονός που δημιούργησε ελπίδες για οριστική σταθεροποίηση της χώρας και τον δέοντα σεβασμό των δημοκρατικών θεσμών,

Δ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η πολιτική αστάθεια στο Ανατολικό Τιμόρ συνεχίστηκε, παρά τις ελεύθερες και ειρηνικές προεδρικές και βουλευτικές εκλογές και την ισχυρότερη δέσμευση της διεθνούς κοινότητας υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, σε ανταπόκριση στις εκκλήσεις των αρχών του Ανατολικού Τιμόρ,

Ε.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η αστάθεια αυτή οφειλόταν σε μεγάλο βαθμό στην περιφρόνηση του κράτους δικαίου από την ηγεσία των απότακτων στρατιωτών την οποία ανέλαβε ο φυγάς πρώην ταγματάρχης Alfredo Reinado, ο οποίος είχε αποδράσει από τις φυλακές το 2006 και αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για βίαιες συμμορίες νέων στην πρωτεύουσα,

ΣΤ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι στις 11 Φεβρουαρίου 2008 αυτές οι ομάδες ατάκτων πυροβόλησαν και τραυμάτισαν σοβαρά τον Πρόεδρο του Ανατολικού Τιμόρ José Ramos-Horta, ο οποίος βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση σε αυστραλιανό νοσοκομείο και άνοιξαν πυρ εναντίον του Πρωθυπουργού Xanana Gusmão σε ξεχωριστές αλλά συντονισμένες επιθέσεις εναντίον της ηγεσίας και των κρατικών θεσμών της χώρας,

Ζ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το κοινοβούλιο του Ανατολικού Τιμόρ κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, η οποία εξακολουθεί να ισχύει, ενώ η κυβέρνηση έχει ζητήσει ενισχύσεις για τους 1600 άνδρες της διεθνούς ειρηνευτικής δύναμης οι οποίοι έχουν ήδη αναπτυχθεί στο Ανατολικό Τιμόρ,

Η.

λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτές οι βίαιες επιθέσεις εναντίον των ανώτατων κρατικών θεσμών και των δημοκρατικά εκλεγμένων ηγετών του Ανατολικού Τιμόρ αποτελούν συνέχεια της κρίσης του Απριλίου 2006, γεγονός που καθιστά σαφές ότι παρά τις προσπάθειες των εθνικών αρχών, της UNMIT και των διεθνών δυνάμεων, η εθνική ασφάλεια και το κράτος δικαίου δεν λειτουργούν ακόμη αποτελεσματικά στο Ανατολικό Τιμόρ,

Θ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι αξιόπιστοι παρατηρητές επισήμαναν την έλλειψη άμεσης και επαρκούς αντίδρασης από την Unipol και άλλες διεθνείς δυνάμεις στις επιθέσεις της 11ης Φεβρουαρίου 2008, με εξαίρεση την ουσιαστική παρέμβαση των δυνάμεων της Πορτογαλικής Εθνοφρουράς, από τη στιγμή που εκλήθησαν να αναλάβουν δράση,

Ι.

λαμβάνοντας υπόψη ότι οι επιθέσεις συνέβησαν αφού ο Πρόεδρος Ramos-Horta είχε δεσμευτεί προσωπικά να προσπαθήσει να βρει λύση κατόπιν διαπραγματεύσεων με τους αντάρτες· ότι η ακριβής αλληλουχία των γεγονότων παραμένει ασαφής και ότι ο ρόλος των εθνικών και διεθνών δυνάμεων ασφαλείας αφήνει αναπάντητα πολλά ερωτήματα,

ΙΑ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι η κατάσταση φτώχειας της οικονομίας του Ανατολικού Τιμόρ, παρά τα έσοδα της χώρα από το πετρέλαιο, όπου το 40 % του πληθυσμού της χώρας ζει κάτω από το όριο της φτώχειας και το 60 % του πληθυσμού έχει ηλικία κάτω των 18 ετών, με την τεράστια ανεργία η οποία κυμαίνεται γύρω στο 80 % και το υψηλό ποσοστό αναλφαβητισμού, δημιουργούν ασταθέστατες κοινωνικές συνθήκες και αυξάνουν το δυναμικό δημιουργίας ταραχών από τους πολίτες,

ΙΒ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι τόσο η Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και τα Ηνωμένα Έθνη έχουν δεσμευτεί δημόσια να υποστηρίζουν την ανεξαρτησία, την δημοκρατία και το κράτος δικαίου στο Ανατολικό Τιμόρ, κάτι που επιβάλλει την εδραίωση των κρατικών θεσμών, καλή διακυβέρνηση, κατάλληλη χρήση των κρατικών κεφαλαίων για καταπολέμηση της φτώχειας και της ανεργίας και προώθηση της ανάπτυξης και της κοινωνικής δικαιοσύνης, καθώς και υποδειγματική συμπεριφορά εκ μέρους των γειτονικών με το Ανατολικό Τιμόρ χωρών,

ΙΓ.

λαμβάνοντας υπόψη ότι το Ανατολικό Τιμόρ είναι πλήρες μέλος της ομάδας κρατών ΑΚΕ και ότι κατά συνέπεια η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ιδιαίτερη ευθύνη να συνεισφέρει στην εδραίωση της δημοκρατικής διακυβέρνησης βοηθώντας τους θεσμούς της στη μείζονα προσπάθεια δημιουργίας δυνατοτήτων που απαιτείται,

ΙΔ.

έχοντας υπόψη τα απαράγραπτα κυρίαρχα δικαιώματα του λαού του Ανατολικού Τιμόρ ιδίως σε σχέση με τους φυσικούς πόρους του,

1.

καταδικάζει κατηγορηματικά την απόπειρα δολοφονίας του Προέδρου Ramos Horta και εύχεται την πλήρη ανάρρωσή του και την ταχεία επιστροφή του στην ηγεσία της χώρας του·

2.

καταδικάζει κατηγορηματικά την ταυτόχρονη επίθεση εναντίον του Πρωθυπουργού Xanana Gusmão, ο οποίος ευτυχώς διέφυγε σώος και αβλαβής, και εύχεται η κυβέρνηση, μαζί με τον προεδρεύοντα της Δημοκρατίας και το εθνικό κοινοβούλιο του Ανατολικού Τιμόρ να μπορέσουν να ξεπεράσουν αυτές τις σοβαρές απειλές για τη σταθερότητα της χώρας και να συνεργαστούν ώστε να εξασφαλίσουν το σεβασμό για το νόμο και την τάξη και την ομαλή λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών σύμφωνα με το Σύνταγμα·

3.

ζητεί επιμόνως από όλα τα μέρη στο Ανατολικό Τιμόρ να απέχουν από τη βία και να αποδυθούν σε διάλογο και να συμμετάσχουν στη δημοκρατική διαδικασία μέσα στο νόμιμο και συνταγματικό πλαίσιο, συμβάλλοντας έτσι στην αποκατάσταση της κοινωνικής και πολιτικής σταθερότητας·

4.

εκφράζει την ανησυχία του για το μήνυμα ατιμωρησίας και περιφρόνησης του κράτους δικαίου το οποίο ενδεχομένως μεταδόθηκε, σε προσπάθεια προώθησης της εθνικής συμφιλίωσης, από την αμφίσημη στάση των αρχών του Τιμόρ, της UNMIT και των διεθνών δυνάμεων ασφαλείας απέναντι σε ανθρώπους που προσάγονται ενώπιον της δικαιοσύνης·

5.

καταδικάζει οποιονδήποτε στο Ανατολικό Τιμόρ προσπαθήσει να επωφεληθεί από την εύθραυστη κατάσταση μετά τις επιθέσεις της 11ης Φεβρουαρίου 2008 και ζητεί επιμόνως από όλα τα μέρη να σεβαστούν και να συνεργαστούν πλήρως με τις πολιτικές αρχές που προέκυψαν από τις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές του 2007·

6.

ζητεί πλήρη διερεύνηση μέσα στο συνταγματικό και νομικό πλαίσιο της Λαϊκής Δημοκρατίας του Ανατολικού Τιμόρ, με την απαραίτητη διεθνή συνεργασία και στήριξη, έτσι ώστε να διευκρινισθεί κάθε λεπτομέρεια της κατά τα φαινόμενα απόπειρας πραξικοπήματος και της αποτυχίας του συστήματος ασφαλείας της χώρας να προσαγάγει στη δικαιοσύνη τους δράστες τέτοιων επιθέσεων· χαιρετίζει το άνοιγμα κοινής έρευνας για τις επιθέσεις, από τον ΟΗΕ και την αστυνομία του Ανατολικού Τιμόρ·

7.

ζητεί επιμόνως από τις κύριες πολιτικές δυνάμεις στο Ανατολικό Τιμόρ, τόσο στην εξουσία και όσο στην αντιπολίτευση, να αποδυθούν σε διακομματική προσπάθεια ώστε να καταλήξουν επειγόντως σε εθνική συνεννόηση σχετικά με βασικά ζητήματα της λειτουργίας του κράτους, όπως είναι ο ρόλος των ενόπλων δυνάμεων και της αστυνομίας και η ενίσχυση του δικαστικού συστήματος· προσφέρει τη στήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε τέτοιες προσπάθειες προς τα κοινοβουλευτικά κόμματα του Ανατολικού Τιμόρ·

8.

υπενθυμίζει ότι ο ρόλος της διεθνούς κοινότητας, και ιδίως των Ηνωμένων Εθνών και του Συμβουλίου Ασφαλείας τους, έχει ζωτική σημασία για τη διαδικασία σταθεροποίησης του κράτους στο Ανατολικό Τιμόρ και την ανεξαρτησία και κυριαρχία του, καθώς και για την ενίσχυση της δημοκρατίας στη νεαρή χώρα·

9.

υπογραμμίζει τη σημασία της συμπεριφοράς των όμορων με το Ανατολικό Τιμόρ χωρών σε σχέση με το σεβασμό και την προώθηση της σταθερότητας στην κοινωνία του Ανατολικού Τιμόρ και την εδραίωση των εθνικών δημοκρατικών θεσμών του· αναγνωρίζει τη θετική στάση της Ινδονησίας μετά την αναγνώριση της ανεξαρτησίας του Ανατολικού Τιμόρ και τις αποφάσεις της Αυστραλίας και άλλων χωρών να βοηθήσουν·

10.

καλεί το Συμβούλιο και την Επιτροπή να ζητήσουν επιμόνως από τις αρχές του Ανατολικού Τιμόρ και από την UNMIT να απαγορεύσει, να διαλύσει και να αφοπλίσει οποιεσδήποτε παραστρατιωτικές ομάδες, ένοπλες συμμορίες και ένοπλους πολίτες και να θέτει τις ευρωπαϊκές ανησυχίες για τις δυνατότητες ασφαλείας και τον σεβασμό του κράτους δικαίου, στον ΟΗΕ και στην κυβέρνηση του Ανατολικού Τιμόρ, σε κάθε επίσημη συνεδρίαση και στο ανώτατο επίπεδο·

11.

καλεί τους διεθνείς οργανισμούς να παράσχουν ευρύτερη στήριξη ώστε να καλυφθεί η ανάγκη του Ανατολικού Τιμόρ να μεταρρυθμίσει τον εύθραυστο και πολιτικοποιημένο τομέα ασφαλείας του, όπως επιβάλλεται σε ένα πλήρως λειτουργικό δημοκρατικό και ασφαλές κράτος, μέσα από ευρεία διαδικασία διαβουλεύσεων και συστηματική και σφαιρική προσέγγιση όπως συνιστάται στην Απόφαση 1704 (2006) του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και τις μετέπειτα εκθέσεις του ΟΗΕ· καλεί την κυβέρνηση του Ανατολικού Τιμόρ να δώσει υψηλή προτεραιότητα σε αυτό το καθήκον· την καλεί να επωφεληθεί από την εμπειρογνωμοσύνη της Μονάδας Στήριξης στον Τομέα της Ασφάλειας του ΟΗΕ για την διεξαγωγή εθνικών διαβουλεύσεων σε σχέση με τη μεταρρύθμιση του τομέα ασφαλείας· καλεί το Συμβούλιο, την Επιτροπή και άλλους διεθνείς χορηγούς να δημιουργήσουν μηχανισμό για τη βελτίωση του συντονισμού της βοήθειας προς τον τομέα ασφαλείας· καλεί την UNMIT να παράσχει στην Μονάδα Στήριξης του Τομέα Ασφαλείας τους πόρους και το προσωπικό που απαιτούνται για να βοηθήσει στη διαδικασία διαβούλευσης και την σφαιρική εξέταση·

12.

συνιστά να γίνονται σεβαστές οι αποφάσεις και τα εντάλματα των δικαστηρίων και να επιβάλλονται στο ακέραιο από τις αρχές του Ανατολικού Τιμόρ, με τη στήριξη, όπου είναι ανάγκη, των διεθνών δυνάμενων στη χώρα·

13.

καλεί τους κρατικούς θεσμούς του Ανατολικού Τιμόρ και της UNMIT να υποστηρίζουν το κράτος δικαίου, να καταπολεμούν την ατιμωρησία των εγκλημάτων και να εξασφαλίζουν τη συμμόρφωση με τα διεθνή πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων από όλους στο Ανατολικό Τιμόρ και ιδίως από την αστυνομία και τις ένοπλες δυνάμεις·

14.

επαναβεβαιώνει την αναγνώριση της ανάγκης του Ανατολικού Τιμόρ για πολιτική, τεχνική και οικονομική στήριξη για τη δημιουργία της υποδομής και των διοικητικών δομών που είναι απαραίτητες ώστε να συνεχιστεί η εφαρμογή του αναπτυξιακού του προγράμματος, καθώς και για την αναζωογόνηση της οικονομίας του Τιμόρ και την προώθηση της απασχόλησης· ζητεί να συνεχιστεί η στήριξη της διεθνούς κοινότητας για την άμβλυνση της φτώχειας στο Ανατολικό Τιμόρ και την παροχή βοήθειας για την ανοικοδόμηση των υλικών και διοικητικών δομών που είναι απαραίτητες για την οικονομική ανάπτυξη·

15.

καλεί την ΕΕ και τη διεθνή κοινότητα και ιδίως τις όμορες χώρες και τις χώρες του ASEAN να διατηρήσουν και να αναβαθμίσουν την υποστήριξη που απαιτείται για την εδραίωση της δημοκρατίας και των δημοκρατικών παραδόσεων στο Ανατολικό Τιμόρ, με εστίαση στην πολυκομματική πρακτική, την ελευθερία της έκφρασης και τη δημιουργία θεσμών —ιδίως του κοινοβουλίου, της κυβέρνησης, των δικαστικών αρχών, των δυνάμεων ασφαλείας, άμυνας και επιβολής του νόμου— και να βοηθήσουν στην επείγουσα επέκταση της κάλυψης μέσων ενημέρωσης σε ολόκληρη την χώρα, καθώς και στην ενίσχυση των δικτύων εκπαίδευσης και περίθαλψης και των υποδομών εκπαίδευσης, υγιεινής και ύδρευσης·

16.

καλεί την Επιτροπή να επιταχύνει και να περατώσει την εγκατάσταση πλήρως λειτουργικής αντιπροσωπείας στο Dili·

17.

συνιστά να αποσταλεί ad hoc κοινοβουλευτική αντιπροσωπεία στο Ανατολικό Τιμόρ για να επανεκτιμήσει την πολιτική κατάσταση, να εκφράσει την αλληλεγγύη στις δημοκρατικές δυνάμεις και τους θεσμούς και να ανανεώσει την προσφορά βοήθειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στη δημοκρατική λειτουργία του κοινοβουλίου του Ανατολικού Τιμόρ·

18.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, στις κρατικές αρχές του Ανατολικού Τιμόρ (και συγκεκριμένα στον Πρόεδρο, στο Κοινοβούλιο και στην Κυβέρνηση), στον Ύπατο Εκπρόσωπο για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας, στις κυβερνήσεις των χωρών ΑΚΕ, στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών, στις κυβερνήσεις της Αυστραλίας και της Ινδονησίας, στον Γενικό Γραμματέα και στον Γραμματέα του ASEAN, στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, στον Ειδικό Εκπρόσωπο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για το Ανατολικό Τιμόρ και στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ.