6.8.2009   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

CE 184/75

A.

εκτιμώντας ότι η δημογραφία είναι το συνδυασμένο αποτέλεσμα διαφόρων παραγόντων —της γεννητικότητας, του προσδόκιμου επιβίωσης και των μεταναστευτικών ροών— και ότι τα σημερινά ποσοστά στα κράτη μέλη για τους παράγοντες αυτούς δείχνουν ότι έως το 2050 αναμένονται δημογραφικές μεταβολές μεγάλης έκτασης στον ευρωπαϊκό πληθυσμό που θα μεταφραστούν κυρίως με γήρανση του ευρωπαϊκού πληθυσμού, η μέση ηλικία του οποίου θα μπορούσε να αυξηθεί από τα 39 χρόνια το 2004 στα 49 το 2050,

B.

εκτιμώντας ότι αυτές οι δημογραφικές αλλαγές ενδέχεται, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Επιτροπής, να τροποποιήσουν σε βάθος τη δομή του πληθυσμού και την πυραμίδα των ηλικιών· ότι κατ' αυτόν τον τρόπο, ο αριθμός των νέων ηλικίας 0-14 ετών θα μειωθεί από τα 100 εκατομμύρια (δείκτης 1975) στα 66 εκατομμύρια το 2050, ο πληθυσμός σε ηλικία εργασίας θα φθάσει στο αποκορύφωμά του στα 331 εκατομμύρια το 2010 και εν συνεχεία θα μειώνεται βαθμιαία (περί τα 268 εκατομμύρια το 2050), ενώ το προσδόκιμο επιβίωσης θα αυξηθεί κατά έξι έτη για τους άνδρες και πέντε έτη για τις γυναίκες μεταξύ 2004 και 2050, και το ποσοστό των ηλικιωμένων ατόμων που θα υπερβαίνουν τα 80 έτη θα αυξηθεί από το 4,1 % το 2005 στο 11,4 % το 2050,

Γ.

εκτιμώντας ότι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος του λόγου εξάρτησης των ηλικιωμένων ατόμων (αριθμός ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών διηρημένος με τον αριθμό των ατόμων από 14 έως 65 ετών) θα αυξηθεί από 25 % το 2004 σε 53 % το 2050,

Δ.

εκτιμώντας, ωστόσο, ότι ο λόγος εξάρτησης (αριθμός οικονομικά ανενεργού πληθυσμού, όπως συνταξιούχοι, ανήλικοι και νέοι στο στάδιο της εκπαίδευσης, διηρημένος με τον αριθμό του οικονομικά ενεργού πληθυσμού που βρίσκεται σε ηλικία εργασίας) είναι πολύ σημαντικότερος από τον λόγο εξάρτησης των ηλικιωμένων για τον υπολογισμό του κόστους που συνεπάγεται για την κοινωνία ο ανενεργός πληθυσμός της,

Ε.

εκτιμώντας ότι οι δημογραφικές μεταβολές έχουν σοβαρό αντίκτυπο στις δημόσιες δαπάνες, οι οποίες αναμένεται να αυξηθούν κατά 10 % μεταξύ 2004 και 2050,

ΣΤ.

εκτιμώντας ότι οι δημογραφικές μεταβολές δεν αναμένεται να επηρεάσουν το συνολικό όγκο του ευρωπαϊκού πληθυσμού έως το 2050 αλλά θα προκαλέσουν σημαντικές περιφερειακές ανισορροπίες, με ορισμένες περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης να χαρακτηρίζονται ήδη από εκτεταμένα κύματα φυγής νέων ανθρώπων, κυρίως δε νέων γυναικών· εκτιμώντας επίσης ότι η σχετική αναλογία του ευρωπαϊκού πληθυσμού σε παγκόσμιο επίπεδο θα μειωθεί από το 15 % εδώ και έναν αιώνα στο 5 % το 2050· εκτιμώντας ότι οι περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης επηρεάζονται με πολύ διαφορετικούς τρόπους από αυτές τις αλλαγές, καθώς στις περιφέρειες αποδημίας υπάρχει ήδη δυσανάλογα μεγάλος αριθμός ηλικιωμένων, ενώ στις περιφέρειες καθαρής εισροής μεταναστών δεν παρατηρείται ακόμη έντονα αυτή η τάση γήρανσης του πληθυσμού, χάρη στους νέους που μεταναστεύουν σε αυτές τις περιφέρειες,

Ζ.

εκτιμώντας ότι η στειρότητα αποτελεί μία από τις αιτίες της μείωσης του πληθυσμού και πρέπει να αναγνωρίζεται ως πρόβλημα δημόσιας υγείας και ως κοινωνικό πρόβλημα το οποίο αφορά τόσο τους άνδρες όσο και τις γυναίκες· υπενθυμίζει στην Επιτροπή την έκκληση για δράση στον τομέα της στειρότητας και της δημογραφικής αλλαγής την οποία απηύθυνε το Κοινοβούλιο το 2005 καλώντας την να καταθέσει προτάσεις σε αυτόν τον τομέα,

Η.

εκτιμώντας ότι η νόμιμη μετανάστευση αποτελεί θετικό στοιχείο της σύνθεσης του ευρωπαϊκού πληθυσμού και είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της δημογραφικής ισορροπίας· εκτιμώντας, ωστόσο, ότι από μόνη της, η νόμιμη μετανάστευση δεν επαρκεί για να αντισταθμίσει την προοδευτική γήρανση του πληθυσμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση, και χρειάζονται μέτρα για την αύξηση του ποσοστού γεννήσεων του μόνιμου πληθυσμού,

Θ.

εκτιμώντας ότι η μετανάστευση δεν αποτελεί παρά μερική και βραχυπρόθεσμη λύση για την αντιμετώπιση των δημογραφικών αλλαγών στην Ευρώπη, οι οποίες απαιτούν δεσμεύσεις από τα κράτη μέλη για τον σεβασμό της αρχής της ισότητας των φύλων στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, την προστασία της μητρότητας, την κοινωνικοοικονομική υποστήριξη των οικογενειών και δράσεις για τον καλύτερο συνδυασμό οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής για τους άνδρες και τις γυναίκες,

Ι.

εκτιμώντας ότι η αναπηρία συνδέεται στενά με την ηλικία και ότι τα μεγαλύτερης ηλικίας άτομα είναι πιθανότερο να πάσχουν από διαταραχές ή αναπηρίες,

1.

σημειώνει με ανησυχία τις δημογραφικές προβλέψεις με ορίζοντα το 2050· υπογραμμίζει ωστόσο ότι οι προβλέψεις που αφορούν τα επόμενα 50 χρόνια δεν είναι μη αναστρέψιμες αλλά αποτελούν σοβαρές προειδοποιήσεις στις οποίες θα πρέπει να δοθούν, ήδη από σήμερα, απαντήσεις ώστε να διατηρηθεί αύριο η ανταγωνιστικότητα, η βιωσιμότητα της οικονομίας, η κοινωνική συνοχή, η αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών και το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο· θεωρεί ότι η προοπτική συρρίκνωσης των πληθυσμών έως το 2050 ενδέχεται να συμβάλει στη μείωση των πιέσεων οι οποίες ασκούνται στο περιβάλλον και να αποτελέσει ευκαιρία για βιώσιμη ανάπτυξη η οποία απαιτεί, με τη σειρά της, την εφαρμογή προορατικών πολιτικών με σκοπό την ανάλογη προσαρμογή του χωροταξικού σχεδιασμού, των συστημάτων στέγασης, των μεταφορών και άλλων υποδομών· αναγνωρίζει τις αρμοδιότητες των κρατών μελών στο θέμα αυτό·

2.

υπενθυμίζει, εκ προοιμίου, ότι οι δύο κύριες αιτίες της δημογραφικής αλλαγής, και συγκεκριμένα η πτώση του ποσοστού γεννητικότητας και η γήρανση του πληθυσμού, είναι το αποτέλεσμα της προόδου, ότι η παράταση του προσδόκιμου επιβίωσης είναι η άμεση συνέπεια της προόδου της επιστήμης, της υγιεινής και του επιπέδου ζωής, ότι ο έλεγχος της γονιμότητας από τις γυναίκες είναι το αποτέλεσμα της χειραφέτησής τους και αυτό συμβαδίζει με την άνοδο του επιπέδου εκπαίδευσης των κοριτσιών και τη συμμετοχή των γυναικών στην ενεργό ζωή και την ανάληψη δημόσιων ευθυνών· κρίνει ότι αυτό θα πρέπει να θεωρηθεί ως μη αναστρέψιμο κεκτημένο για την ανθρωπότητα·

3.

αναγνωρίζει ότι μια κοινωνία που τοποθετεί τα παιδιά στο κέντρο των πολιτικών της, αποτελεί προϋπόθεση για την αύξηση του ποσοστού γεννήσεων· τονίζει ότι είναι ανάγκη να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον φιλικό προς την οικογένεια και να βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσης των οικογενειών και των παιδιών καθώς και οι συνθήκες υλοποίησης των πραγματικών οικογενειακών επιθυμιών·

4.

υπογραμμίζει ότι το μέσο ποσοστό γεννητικότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 1,5, ποσοστό που είναι αφύσικα χαμηλό και δεν αντανακλά την επιλογή των γυναικών ούτε τις επιδιώξεις των ευρωπαίων πολιτών για τη δημιουργία οικογένειας και, κατά συνέπεια, ενδέχεται να οφείλεται στη δυσκολία συνδυασμού επαγγελματικής και οικογενειακής ζωής (έλλειψη υποδομών για την υποδοχή μικρών παιδιών και κοινωνικοοικονομικής στήριξης στις οικογένειες και στη γυναικεία απασχόληση), στο αγχωτικό κοινωνικό περιβάλλον (αστάθεια στην εργασία, ακριβή στέγη) και στον φόβο για το μέλλον (καθυστερημένη είσοδος στην απασχόληση για τους νέους και επισφαλής απασχόληση)·

5.

υπενθυμίζει ότι η κατανάλωση οινοπνεύματος και ναρκωτικών μεταξύ των νέων αποτελεί κίνδυνο για τον πληθυσμό και έχει τεράστιες δημογραφικές επιπτώσεις, καθώς οδηγεί σε μείωση της ικανότητας για εργασία, της ικανότητας δημιουργίας οικογένειας, κλπ.· συνιστά, συνεπώς, τη θέσπιση ειδικών προγραμμάτων, τα οποία θα είναι προσανατολισμένα σε στόχους όπως η πρόληψη της κατανάλωσης οινοπνεύματος και ναρκωτικών σε πρώιμο στάδιο, καθώς και στην απαλλαγή των νέων από την εξάρτηση από τα ναρκωτικά και το οινόπνευμα·

6.

θεωρεί ότι η παράταση του προσδόκιμου επιβίωσης είναι θετικό στοιχείο και ως τέτοιο πρέπει να αντιμετωπίζεται· καλεί συνεπώς τα κράτη μέλη να παράσχουν εγγυήσεις κατά του κινδύνου της φτώχειας των συνταξιούχων που δεν είναι σε θέση να εξασφαλίσουν στέγη, περίθαλψη και αξιοπρεπές τέλος της ζωής τους·

7.

ενθαρρύνει τη λήψη συνολικών μέτρων κατά των διακρίσεων, καθόσον το θέμα του δημογραφικού μέλλοντος της Ευρώπης δεν μπορεί να εξετάζεται χωριστά από το πρόβλημα της ύπαρξης ευάλωτων ομάδων οι οποίες ζουν στα όρια του κοινωνικού αποκλεισμού και πλήττονται από ακραία φτώχεια, τα μειονεκτήματα της οποίας θεωρούνται συχνά δικό τους σφάλμα, κάτι που έχει αντίκτυπο όχι μόνο στα παιδιά αλλά και στις επόμενες γενιές·

8.

εφιστά την προσοχή στις καταστάσεις κακομεταχείρισης και έλλειψης φροντίδας στις οποίες εκτίθενται οι ηλικιωμένοι στις οικογένειές τους ή στα ιδρύματα στα οποία τοποθετούνται· ζητεί από τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να καταβάλουν μεγαλύτερες προσπάθειες ώστε να γίνει πιο γνωστή η έκταση της κακομεταχείρισης των ηλικιωμένων στην Ευρωπαϊκή Ένωση· σημειώνει ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, έως και 10 % των ηλικιωμένων υφίστανται κάποια μορφή σωματικής, οικονομικής ή ψυχικής κακοποίησης πριν από τον θάνατό τους· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να αναπτύξουν την ενημέρωση, τα συστήματα προειδοποίησης και τις ποινές κατά της κακομεταχείρισης αυτού του είδους· εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρόθεση της Επιτροπής να συντάξει ανακοίνωση το 2008 για την κακομεταχείριση που επιβάλλεται στους ηλικιωμένους· ζητεί όπως η ανακοίνωση αυτή αποτελέσει την ευκαιρία για τη χάραξη σφαιρικής στρατηγικής με στόχο την ανάπτυξη ευρείας εκστρατείας ευαισθητοποίησης και δράσεων στο συγκεκριμένο τομέα (κατάρτιση των φορέων παροχής υπηρεσιών, ορισμός των προδιαγραφών ποιότητας, ποινές κατά της κακομεταχείρισης)·

9.

εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν έχουν ληφθεί έως τώρα ικανοποιητικά μέτρα για να προετοιμασθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση ενάντια σε αυτή την από καιρό αναμενόμενη πρόκληση· λυπάται κυρίως για το γεγονός ότι οι στόχοι της στρατηγικής της Λισαβόνας και οι δεσμεύσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Βαρκελώνης της 15ης και 16ης Μαρτίου 2002 για τη μέριμνα του παιδιού, την απασχόληση των ατόμων άνω των 55 ετών, την καλύτερη εξισορρόπηση οικογενειακής ζωής και εργασίας και τη συμμετοχή των γυναικών στην ενεργό ζωή δεν τηρήθηκαν από τη μεγάλη πλειονότητα των κρατών μελών, καθώς και ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση συνολικά απέχει πολύ ακόμα από την επίτευξη των στόχων αυτών·

10.

καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα για την πρόβλεψη της δημιουργίας ποιοτικών και προσιτών υποδομών υποδοχής παιδιών και άλλων εξαρτωμένων ατόμων, σύμφωνα με τους στόχους που καθόρισε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Βαρκελώνης της 15ης και 16ης Μαρτίου 2002, στο πλαίσιο των οποίων τα κράτη μέλη καλούνται να εξασφαλίσουν, έως το 2010, την παροχή βρεφονηπιακής μέριμνας για το 90 % τουλάχιστον των παιδιών μεταξύ της ηλικίας των τριών ετών και της ηλικίας υποχρεωτικής σχολικής φοίτησης και για το 33 % τουλάχιστον των παιδιών ηλικίας κάτω των τριών ετών· υπογραμμίζει ότι τα μέτρα αυτά πρέπει να επιτρέπουν στους γονείς να προσαρμόζουν τη συμμετοχή τους στην αγορά εργασίας σε συνάρτηση με το ρυθμό ζωής τους·

11.

θεωρεί ότι οι στόχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν πρέπει να περιορίζονται στη συμμόρφωση με τους στόχους της Βαρκελώνης για τις υπηρεσίες παιδικής μέριμνας· φρονεί ότι οι υπηρεσίες αυτές πρέπει να θεωρούνται καθολικές υπηρεσίες και να είναι στη διάθεση όλων όσων τις χρειάζονται·

12.

υπογραμμίζει το γεγονός ότι πολλές μικρές επιχειρήσεις δεν είναι καλά προετοιμασμένες για τις δυσκολίες που προκαλεί η γήρανση του εργατικού δυναμικού και ενδέχεται να χρειαστούν τη βοήθεια των κρατών μελών προς αυτήν την κατεύθυνση·

13.

επιδοκιμάζει την πρωτοβουλία της Επιτροπής να συνεχίσει τη συζήτηση για τη μείζονα αυτή πρόκληση· ενθαρρύνει την Επιτροπή να υποστηρίξει τον εντοπισμό και την ανταλλαγή καλών πρακτικών σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο και να αξιοποιήσει την ευκαιρία αυτή με στόχο την καινοτομία στην Ευρωπαϊκή Ένωση· τάσσεται υπέρ της ολοκληρωμένης της προσέγγισης έναντι της δημογραφικής πρόκλησης καθώς και υπέρ των πέντε καίριων προσανατολισμών με στόχο την επίτευξη συμφώνου αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών, των φύλων και των περιφερειών· υπενθυμίζει ότι, για να αντιμετωπιστούν με επιτυχία οι δημογραφικές προκλήσεις, τα κράτη μέλη πρέπει να θέσουν αποτελεσματικά σε εφαρμογή τη στρατηγική της Λισαβόνας και να καθιερώσουν στενό συντονισμό σε επίπεδο κράτους μέλους μεταξύ των μακροοικονομικών πολιτικών και των κοινωνικών πολιτικών, ούτως ώστε η ανάπτυξη, η ανταγωνιστικότητα και η παραγωγικότητα του οικονομικού συστήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ανταποκρίνονται στις προκλήσεις που δημιουργεί η γήρανση του πληθυσμού και να επιτρέπουν στα κράτη μέλη να τηρήσουν τις υποχρεώσεις που τους αναλογούν, σχεδιάζοντας καινοτόμους πολιτικές στους τομείς των δημοσίων οικονομικών, των υπηρεσιών υγείας, των υπηρεσιών κοινής ωφελείας, της μετανάστευσης και της ενσωμάτωσης·

14.

αναγνωρίζει ότι η μητρότητα είναι από τις πλέον ιδιωτικές επιλογές των ανδρών και των γυναικών, που πρέπει να γίνονται σεβαστές· ότι δεδομένων των διαφορών στα ποσοστά γεννητικότητας που κυμαίνονται από 1,25 έως 2,0 από το ένα κράτος μέλος στο άλλο, είναι δυνατόν να επηρεαστούν θετικά οι καμπύλες της γεννητικότητας με συμφωνημένες κρατικές πολιτικές, δημιουργώντας υλικό και ψυχολογικό περιβάλλον που να ευνοεί την οικογένεια και την τεκνοποιία· αναγνωρίζει ότι, σύμφωνα με τις αρχές που στηρίζει η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή στην πρότασή της για ένα ευρωπαϊκό σύμφωνο για την οικογένεια, τα μέτρα αυτά θα πρέπει να εφαρμοσθούν σε μακροπρόθεσμη βάση και να παρέχουν πλαίσιο σταθερότητας και προστασίας, απαραίτητο για την απόφαση τεκνοποίησης·

15.

καλεί τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν βέλτιστες πρακτικές ως προς τη διάρκεια της άδειας μητρότητας, η οποία κυμαίνεται μεταξύ 14 και 28 εβδομάδων αναλόγως του κράτους μέλους, καθώς και ως προς την άδεια πατρότητας, την περίθαλψη και την προγεννητική φροντίδα, την εξασφάλιση εισοδήματος κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και την επιστροφή στην ίδια θέση εργασίας· εκφράζει επίσης την ευχή, τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα και να προβλέψουν κυρώσεις κατά της βίας και της κακομεταχείρισης στο σπίτι·

16.

υπενθυμίζει τις διακρίσεις εις βάρος των γυναικών σε ό,τι αφορά τους όρους εργασίας και τη δυσπιστία των εργοδοτών έναντι της επιθυμίας τους για μητρότητα· υπενθυμίζει ότι οι γυναίκες υποαπασχολούνται παρά τα προσόντα τους καθώς και ότι το επίπεδο των εισοδημάτων τους, κατώτερο του μέσου όρου των μισθών αναφοράς, είναι δυσμενές για την απαραίτητη οικονομική τους ανεξαρτησία· καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν δεόντως την οδηγία 2006/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2006, σχετικά με την εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης μεταξύ ανδρών και γυναικών στον τομέα της απασχόλησης και της εργασίας (7) και να μεταφέρουν στο εθνικό δίκαιο την οδηγία 92/85/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 19ης Οκτωβρίου 1992, σχετικά με την εφαρμογή μέτρων που αποβλέπουν στη βελτίωση της υγείας και της ασφάλειας κατά την εργασία των εγκύων, λεχώνων και γαλουχουσών εργαζομένων (8)· ζητεί από τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα, στο πλαίσιο της οδηγίας 92/85/ΕΟΚ, κατά των εργοδοτών που άμεσα ή έμμεσα προβαίνουν σε διακρίσεις εις βάρος των εργαζομένων γυναικών που επιθυμούν να γίνουν μητέρες·

17.

ζητεί από τα κράτη μέλη να εξετάσουν τη θέσπιση φορολογικών μέτρων, που θα παρέχουν ειδική προστασία και στήριξη στις γυναίκες μετά τη γέννηση του παιδιού, ιδίως στις νεαρές ανύπαντρες μητέρες, λαμβάνοντας υπόψη τον αυξανόμενο αριθμό των μονογονεϊκών οικογενειών οι οποίες, σε ποσοστό 85 %, έχουν αρχηγό οικογένειας γυναίκες, οι οποίες και διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο φτώχειας·

18.

εφιστά την προσοχή στην ανάγκη δημόσιων δαπανών για τα παιδιά βρεφονηπιακής ηλικίας και τις πολύτεκνες οικογένειες, ιδίως για την παροχή υπηρεσιών βοήθειας για την παιδική μέριμνα και την προστασία των μεμονωμένων μητέρων και των μονογονεϊκών οικογενειών που απειλούνται ιδιαίτερα από τον κοινωνικό αποκλεισμό, την απομόνωση και τη φτώχεια· υπογραμμίζει ότι οι υπηρεσίες αυτές είναι προς το συνολικό συμφέρον και συμβάλουν στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης και στην τοπική και περιφερειακή οικονομική ανάπτυξη· καλεί την Επιτροπή να αναδείξει τα παραδείγματα καλύτερων πρακτικών σε περιφέρειες ορισμένων κρατών μελών·

19.

συνιστά, ως εκ τούτου, συνδυασμένες επενδύσεις του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα στον τομέα της βρεφονηπιακής μέριμνας και στο σύστημα προσχολικής εκπαίδευσης·

20.

υπογραμμίζει ότι η κατάλληλη πρόσβαση σε υπηρεσίες μέριμνας παιδιών, ηλικιωμένων, ατόμων με αναπηρίες και άλλων εξαρτώμενων ατόμων έχει ζωτική σημασία προκειμένου να είναι δυνατή η πλήρης και ισότιμη συμμετοχή ανδρών και γυναικών στην αγορά εργασίας, η οποία θα έχει αντίκτυπο στο επίπεδο της άτυπης φροντίδας που προσφέρεται εντός της οικογένειας·

21.

υπενθυμίζει ότι ο κοινωνικός διάλογος οδήγησε σε συμφωνίες σε θέματα γονικής άδειας και μερικής απασχόλησης που αποτέλεσαν το αντικείμενο των οδηγιών 96/34/ΕΚ του Συμβουλίου, της 3ης Ιουνίου 1996, σχετικά με τη συμφωνία-πλαίσιο για τη γονική άδεια, που συνήφθη από την UNICE, τη CEEP και τη CES (9) και 97/81/ΕΚ του Συμβουλίου, της 15ης Δεκεμβρίου 1997, σχετικά με τη συμφωνία-πλαίσιο για την εργασία μερικής απασχόλησης που συνήφθη από την UNICE, το CEEP και την CES (10)· καλεί τα κράτη μέλη και την Επιτροπή να διασφαλίσουν την εφαρμογή αυτής της νομοθεσίας στο πλαίσιο του σεβασμού της αρχής της επικουρικότητας·

22.

καλεί τα κράτη μέλη να διευκολύνουν την τοποθέτηση σε ανάδοχες οικογένειες των παιδιών που έχουν υποστεί κακομεταχείριση, που είναι ορφανά ή που έχουν μεγαλώσει σε ειδικευμένα ιδρύματα· ζητεί να υπάρξει προβληματισμός σε ευρωπαϊκό επίπεδο για τις διαδικασίες υιοθεσίας παιδιών που προέρχονται από κράτη μέλη ή από τρίτες χώρες και να ληφθεί μέριμνα ώστε οι εθνικοί και διεθνείς κανόνες να τηρούνται και, αν είναι αναγκαίο, να τροποποιούνται, με σεβασμό προς το παιδί· ζητεί μεγαλύτερη επαγρύπνηση έναντι κάθε μορφής κακομεταχείρισης και εμπορίας ανθρώπων·

23.

τονίζει ότι τα οικογενειακά πρότυπα αλλάζουν και καλεί, για το λόγο αυτό, την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να δώσουν τη δέουσα προσοχή στην πραγματικότητα αυτή κατά την ανάπτυξη και την εφαρμογή των πολιτικών τους·

24.

υπογραμμίζει την ανάγκη βελτίωσης της κοινοτικής νομοθεσίας για την προστασία της πατρότητας· καλεί την Επιτροπή να καταθέσει συγκεκριμένα μέτρα προκειμένου να διευκολυνθεί η μεγαλύτερη συμμετοχή των πατέρων στην οικογενειακή ζωή χάρη στο δικαίωμα της άδειας πατρότητας· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προωθήσουν τα δικαιώματα των πατέρων ως προς την ανατροφή και τη φροντίδα των παιδιών, ιδίως σε περιπτώσεις χωρισμού ή διαζυγίου, με στόχο την ανάπτυξη της ισότητας των φύλων στην ευρωπαϊκή κοινωνία·

25.

καλεί την Επιτροπή να λάβει υπόψη το ευαίσθητο θέμα της στειρότητας, η οποία αφορά τόσο τις παντρεμένες όσο και τις ανύπαντρες γυναίκες και τα ζευγάρια·

26.

επισημαίνει ότι η στειρότητα είναι παθολογία την οποία έχει αναγνωρίσει η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας και μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις, όπως η κατάθλιψη· υπογραμμίζει ότι τα ποσοστά στειρότητας παρουσιάζουν αύξηση και αφορούν σήμερα το 15 % περίπου των ζευγαριών· καλεί, συνεπώς, τα κράτη μέλη να διασφαλίσουν το δικαίωμα των ζευγαριών να έχουν καθολική πρόσβαση σε θεραπεία της στειρότητας·

27.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να προσδιορίσουν τις καλές πρακτικές υπέρ των οικογενειών, των συστημάτων οικογενειακών επιδομάτων καθώς και των κοινωνικών υπηρεσιών κοινής ωφελείας για την προστασία και παροχή συνδρομής στην οικογένεια· καλεί τα κράτη μέλη να παράσχουν ειδική στήριξη στους νέους γονείς που συνεχίζουν την κατάρτιση και τις σπουδές τους·

28.

καλεί τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν την κοινωνική, οικονομική και εκπαιδευτική αξία της άτυπης οικογενειακής εργασίας για την φροντίδα παιδιών και εξαρτωμένων ατόμων, εξετάζοντας το ενδεχόμενο αναγνώρισης προϋπηρεσίας, κοινωνικής ασφάλισης και συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων σε όσους παρέχουν τέτοια άτυπη εργασία·

29.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να προβούν σε θετικές ενέργειες υπέρ της γονικής ιδιότητας όπως συμπληρωματικά συνταξιοδοτικά δικαιώματα, φορολογικές διευκολύνσεις για τη δημιουργία παιδικών σταθμών στις επιχειρήσεις και ανταλλαγή των σχετικών καλών πρακτικών·

30.

επισημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να αντιμετωπίσει την ανισορροπία μη ενεργού και ενεργού πληθυσμού την οποία δημιουργούν οι δημογραφικές ανακατατάξεις, έχει σημαντικά περιθώρια για την αύξηση της απασχόλησης με την απασχόληση των γυναικών, των νέων, των ηλικιωμένων και των ατόμων με αναπηρίες· υποστηρίζει ότι η πλήρης απασχόληση πρέπει να καταστεί βραχυπρόθεσμος στόχος κατά την αναθεώρηση της στρατηγικής της Λισαβόνας το 2008·

31.

ζητεί μεταρρύθμιση της τρέχουσας διαχείρισης των ευρωπαϊκών ανθρωπίνων πόρων η οποία, με την πλημμελή απασχόληση των νέων ηλικίας κάτω των 25-30 ετών και των ηλικιωμένων άνω των 55 ετών, περιορίζει σε 30 περίπου έτη την ενεργό ζωή μεγάλου τμήματος του πληθυσμού· ζητεί την προώθηση προληπτικών και σφαιρικών τεχνικών διαχείρισης της ηλικίας·

32.

ζητεί να γίνει συνολική και ποιοτική προσέγγιση των ανθρωπίνων πόρων και προτείνει να ορισθεί «κύκλος ενεργού ζωής», συνδυάζοντας την κατάρτιση, τη διά βίου μάθηση και την αξιοποίηση των τυπικών ή άτυπων γνώσεων και προσόντων, καθώς επίσης και της επαγγελματικής διαδρομής από την αρχή έως το τέλος της ενεργού ζωής·

33.

αναγνωρίζει ότι ο τεμαχισμός της αγοράς εργασίας και η αυξανόμενη επικράτηση μη ασφαλών μορφών εργασίας οδηγεί σε αυξανόμενη ανασφάλεια στις μεγάλες ηλικίες· θεωρεί ότι τα κράτη μέλη πρέπει να εξετάσουν και ανταλλάξουν ιδέες σχετικά με τις βέλτιστες πρακτικές όσον αφορά τη διατήρηση των κοινωνικών εισφορών καθ' όλο τον κύκλο της ζωής, έτσι ώστε να ενισχυθεί η ασφάλεια στις μεγάλες ηλικίες·

34.

θεωρεί ότι τα μέτρα που ενδεχομένως θα ληφθούν σε σχέση με τη δημογραφική εξέλιξη πρέπει να λαμβάνουν υπόψη την αύξηση της παραγωγικότητας του κάθε ενεργού εργαζόμενου και ότι, ως εκ τούτου, δεν έχει σημασία μόνον η αναλογία μεταξύ ενεργών και ανενεργών εργαζομένων, αλλά και η αύξηση της παραγωγικότητας·

35.

ζητεί τη διεξαγωγή διαλόγου σε βάθος με τους κοινωνικούς εταίρους, τις επιχειρήσεις, τα πανεπιστήμια, τους μη κυβερνητικούς οργανισμούς και τα μέσα ενημέρωσης, ώστε να προετοιμασθούν για τις δημογραφικές μεταβολές· υπογραμμίζει ότι τα κέρδη της παραγωγικότητας θα εξαρτηθούν κατά κύριο λόγο στο μέλλον από την επένδυση στην έρευνα και ανάπτυξη και στις τεχνολογικές καινοτομίες και επιμένει στην ζωτική ανάγκη για τις επιχειρήσεις να προβλέψουν τις ανάγκες τους σε ειδικότητες με την προβλεπτική διαχείριση των απασχολήσεων και των σταδιοδρομιών και, μέσω της επένδυσης στη διά βίου μάθηση, να βοηθήσουν τους εργαζόμενους να αναβαθμίσουν τις δεξιότητές τους·

36.

ζητεί τη λήψη πρακτικών πρωτοβουλιών που θα πρέπει να δίνουν τη δυνατότητα στους ηλικιωμένους να εργάζονται για μεγαλύτερο διάστημα, αν το επιθυμούν, ούτως ώστε να μπορούν να μεταβιβάσουν την επαγγελματική τους πείρα στους νέους, στους άλλους εργαζόμενους και στους εργοδότες·

37.

ενθαρρύνει τις επενδύσεις στην εκπαίδευση και την κατάρτιση, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης των νέων τεχνολογιών, για να ανέλθει το επίπεδο βασικής κατάρτισης όλων, κάτι που αποτελεί όρο για την ανάπτυξη της ικανότητάς τους για μελλοντική προσαρμογή και αναπροσανατολισμό μέσω της διά βίου μάθησης, καθώς και την ανάπτυξη μέτρων ενίσχυσης για την αρχική επαγγελματική ενσωμάτωση των νέων και την επαγγελματική επανένταξη των ηλικιωμένων εργαζομένων και των ομάδων ευάλωτων προσώπων, έτσι ώστε να πλαισιώνεται πραγματικά η επαγγελματική τους πορεία καθ' όλη τη διάρκεια της ενεργού ζωής·

38.

προτείνει, βάσει ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων ή διαβουλεύσεων με τις επιτροπές επιχείρησης, σύμφωνα με τις παραδόσεις των κρατών μελών, να περιορισθεί το συντομότερο δυνατό η προσφυγή των επιχειρήσεων στις πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, και καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν το ρόλο των πρεσβύτερων εργαζομένων και να ενθαρρύνουν την απασχόλησή τους· παραδέχεται, ωστόσο, ότι, για τους ηλικιωμένους εργαζομένους (όσους έχουν υπερβεί το ελάχιστο όριο συντάξιμης ηλικίας) που δεν επιθυμούν πλέον να έχουν θέση πλήρους απασχόλησης, μπορούν να διερευνηθούν οι εμπειρίες της μερικής απασχόλησης, της διευθετούμενης εργασίας, της εξ αποστάσεως εργασίας και της «συν-απασχόλησης», και να αποτελέσουν καινοτόμο μορφή προοδευτικής σύνταξης, περιορίζοντας τα αποτελέσματα του άγχους της συνταξιοδότησης·

39.

θεωρεί ότι ήλθε η ώρα να αντιμετωπισθεί το ζήτημα του «άγχους του συνταξιούχου», και συγκεκριμένα τα αισθήματα απόρριψης, αχρηστίας και μηδενισμού που βιώνουν οι εργαζόμενοι λίγες ημέρες μετά τη συνταξιοδότησή τους, όταν εκλαμβάνουν τους εαυτούς τους ως άχρηστους, εγκαταλελειμμένους, μόνους και χωρίς μέλλον·

40.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να προτείνουν κίνητρα τα οποία θα διευκολύνουν την είσοδο των νέων στην αγορά εργασίας, ενθαρρύνοντας για παράδειγμα τους εργαζόμενους που έχουν φτάσει σε ηλικία συνταξιοδότησης να λειτουργούν ως μέντορες για τους νέους εργαζόμενους και θεσπίζοντας συστήματα συν-απασχόλησης και μερικής απασχόλησης, με σκοπό τη διευκόλυνση της μετάβασης από τη μια γενιά στην άλλη·

41.

ζητεί να πραγματοποιηθεί σε βάθος μεταρρύθμιση της διαχείρισης των σταδιοδρομιών των παλαιότερων μισθωτών, οι οποίοι τιμωρούνται ήδη από την ηλικία των 50, με διακρίσεις στις προσλήψεις, ανεπαρκή πρόσβαση στην κατάρτιση, ιδίως στην κατάρτιση στις νέες τεχνολογίες, έλλειψη αναγνώρισης της αποκτηθείσας εμπειρίας και σπάνιες προαγωγές· υπενθυμίζει ότι οι συνδεόμενοι με την ηλικία περιορισμοί στον τομέα της επαγγελματικής κατάρτισης αποτελούν διάκριση και καλεί τα κράτη μέλη να προβαίνουν σε σχετική σαφή ενημέρωση των εργοδοτών και των υπευθύνων κατάρτισης· ζητεί, προς το σκοπό αυτό, την άμεση μεταφορά και εφαρμογή στην πράξη της οδηγίας 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου, της 27ης Νοεμβρίου 2000, για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία (11) η οποία απαγορεύει τις διακρίσεις λόγω ηλικίας στους τομείς της απασχόλησης και της επαγγελματικής κατάρτισης· θεωρεί, πέραν του θέματος της πρόσβασης στις δεξιότητες, ότι οι ηλικιωμένοι εργαζόμενοι χρειάζονται συχνά κάποια βοήθεια σε πιο προσωπικούς τομείς που σχετίζονται με την εργασία, όπως είναι οι τεχνικές συνέντευξης, η απόκτηση αυτοπεποίθησης και η σύνταξη βιογραφικού· καλεί τα κράτη μέλη να εξετάσουν την παροχή πληροφοριών για την απασχόληση, που θα αφορούν ειδικά τους ηλικιωμένους εργαζόμενους, και να ξεκινήσουν περισσότερα κυβερνητικά προγράμματα με στόχο την ενθάρρυνση της απασχόλησης των μεγαλύτερων εργαζομένων· καλεί την Επιτροπή να εποπτεύει και να παρεμβαίνει στα κράτη μέλη τα οποία διατηρούν στη νομοθεσία τους διακρίσεις λόγω αναπηρίας ή λόγω ηλικίας·

42.

καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί και να λαμβάνει μέτρα κατά κρατών μελών στη νομοθεσία των οποίων εξακολουθούν να υφίστανται διακρίσεις λόγω αναπηρίας και ηλικίας, κατά παράβαση των Συνθηκών και του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο οποίος, από 1ης Ιανουαρίου 2009 το νωρίτερο, θα είναι νομικά δεσμευτικός σε όλη την επικράτεια της Ένωσης, προκειμένου τα εν λόγω κράτη μέλη να προβούν αμελλητί στην κατάργησή τους·

43.

καλεί την Επιτροπή να συλλέξει χωριστά στατιστικά δεδομένα για τις διάφορες ομάδες ηλικιών ανάλογα με τα διαφορετικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν και το ευρύ φάσμα των διακρίσεων για λόγους ηλικίας·

44.

υπενθυμίζει ότι οι ηλικιωμένοι δεν είναι ενιαία κατηγορία· υπογραμμίζει ειδικότερα ότι οι ηλικιωμένες γυναίκες και τα ηλικιωμένα άτομα που ανήκουν σε εθνοτικές μειονότητες ενδέχεται να αντιμετωπίζουν πολλαπλές διακρίσεις·

45.

υπογραμμίζει ότι η μερική απασχόληση είναι χρήσιμο βήμα προς την κατεύθυνση της επανένταξης στην αγορά εργασίας· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να ενισχύσουν κυρίως τις μικρότερες επιχειρήσεις με στόχο την προαγωγή πρακτικών μερικής και ευέλικτης απασχόλησης· τονίζει εκ νέου τον θετικό ρόλο της μερικής απασχόλησης για τους μεγαλύτερης ηλικίας εργαζόμενους, οι οποίοι ενδέχεται να μην επιθυμούν πλέον να εργάζονται με πλήρη απασχόληση·

46.

καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν τον ρόλο των εργαζομένων μεγαλύτερης ηλικίας στην αγορά εργασίας, υπογραμμίζοντας τα οφέλη που προσφέρει η απασχόλησή τους και ενθαρρύνοντας τους εργοδότες να υιοθετούν ευέλικτες πρακτικές εργασίας, οι οποίες ενθαρρύνουν τους εργαζόμενους μεγαλύτερης ηλικίας να μετέχουν στην αγορά εργασίας·

47.

ζητεί από την Επιτροπή να πραγματοποιήσει μελέτη, με βάση χωριστά στοιχεία ανά φύλο, σχετικά με τα φορολογικά οφέλη και τα υφιστάμενα εμπόδια που σχετίζονται με την απασχόληση, ειδικότερα δε σε ό,τι αφορά τον γηράσκοντα πληθυσμό·

48.

ζητεί με έμφαση από την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να βελτιώσουν την πρόσβαση στη διά βίου μάθηση·

49.

υπενθυμίζει ότι η αρχή της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης αποτελεί κεκτημένο των ευρωπαϊκών κοινωνικών μοντέλων και εγγύηση κατά της υποχρεωτικής παράτασης της διάρκειας του ενεργού βίου πέραν των λογικών ορίων·

50.

υπενθυμίζει ότι η σύνταξη αποτελεί δικαίωμα το οποίο μπορεί να ασκήσει κάθε εργαζόμενος αφότου εισέλθει στη νόμιμη ηλικία σύνταξης που θεσπίζει κάθε κράτος μέλος, σε συνεννόηση με τους κοινωνικούς εταίρους, στο πλαίσιο του σεβασμού των εθνικών παραδόσεων·

51.

τονίζει τις τεράστιες διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών ως προς το μέσο ύψος της σύνταξης, οι οποίες εξηγούνται από τις διακοπές σταδιοδρομίας για την ανάληψη οικογενειακών καθηκόντων που αφορούν παιδιά ή ηλικιωμένους συγγενείς· ζητεί από τα κράτη μέλη να λάβουν μέτρα ώστε οι διακοπές της επαγγελματικής δραστηριότητας λόγω μητρότητας και οι γονικές άδειες να μην αποτελούν πλέον μειονέκτημα στον υπολογισμό των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να εξετάσουν το ενδεχόμενο παροχής προσαυξήσεων στις συντάξεις με βάση τον αριθμό των συντηρούμενων τέκνων και να αναγνωρίζουν το ρόλο της περίθαλψης προσώπων στην κοινωνία·

52.

καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν τα αναγκαία μέτρα προκειμένου να εκσυγχρονίσουν τα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης και πρόνοιας συμπεριλαμβανομένων των καθεστώτων συνταξιοδότησης, εις τρόπον ώστε να εξασφαλισθεί η οικονομική τους βιωσιμότητα και να τους επιτραπεί να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της γήρανσης του πληθυσμού· θεωρεί ότι πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην κατάσταση των ηλικιωμένων γυναικών, οι οποίες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο απομόνωσης και φτώχειας·

53.

καλεί την Επιτροπή να εκπονήσει συγκριτική μελέτη των διαφορετικών συστημάτων συνταξιοδότησης και κοινωνικής ασφάλισης των γυναικών ανά κράτος μέλος, ώστε να εντοπιστούν βέλτιστες πρακτικές για την αύξηση της γυναικείας απασχόλησης, αλλά και για τον αρμονικό συνδυασμό οικογενειακού και επαγγελματικού βίου·

54.

προτρέπει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εστιάσουν επειγόντως τις προσπάθειές τους στην υποστήριξη της απασχόλησης για μεγαλύτερους σε ηλικία εργαζόμενους, δεδομένης της σχεδιαζόμενης αύξησης της νόμιμης ηλικίας συνταξιοδότησης σε πολλά κράτη μέλη·

55.

φρονεί, ωστόσο, ότι η προσδοκία και η ποιότητα ζωής των ατόμων που έχουν υπερβεί τη νόμιμη ηλικία για συνταξιοδότηση είναι ανώτερες από κάθε άλλη φορά και θεωρεί, στο πλαίσιο αυτό, ότι τα κράτη μέλη, σε συνεννόηση με τους κοινωνικούς εταίρους, σεβόμενα τις εθνικές παραδόσεις, θα πρέπει να προαγάγουν και να μην παρεμποδίσουν τη θέσπιση κοινών προτύπων και κανόνων που καθιστούν δυνατή την επιμήκυνση του ενεργού βίου των εργαζομένων, σε εθελοντική βάση και μετά τη νόμιμη ηλικία που θεσπίζει κάθε κράτος μέλος· ενθαρρύνει την Επιτροπή να συνεχίσει τις συγκριτικές μελέτες σχετικά με την ποικιλία των συνταξιοδοτικών συστημάτων στα κράτη μέλη και σχετικά με τον οικονομικό και κοινωνικό αντίκτυπο των μεταρρυθμίσεων που σχεδιάζονται στα κράτη μέλη·

56.

καλεί τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν μέτρα τα οποία θα επιτρέπουν στις γυναίκες να συνδυάζουν την εργασία και την επαγγελματική τους προαγωγή με τις οικογενειακές τους υποχρεώσεις και να καταπολεμήσουν τις διακρίσεις και τα στερεότυπα που εξακολουθούν να υπάρχουν εναντίων τους στην αγορά εργασίας και στην εκπαίδευση· υπενθυμίζει την αρχή της ισότητας μεταξύ ανδρών και γυναικών και την απαραβίαστη αρχή του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου της ισότητας αμοιβής για την ίδια απασχόληση·

57.

ζητεί, συνεπώς, να ληφθούν μέτρα στον τομέα του εργατικού δικαίου για την οριστική κατάργηση αυτής της μορφής διακρίσεων, ιδίως των μισθολογικών διαφορών μεταξύ ανδρών και γυναικών, και να συνεκτιμηθεί η διάσταση του φύλου στους δημόσιους προϋπολογισμούς·

58.

υπενθυμίζει ότι ένα καλό εργασιακό περιβάλλον είναι σημαντικός παράγων παραγωγικότητας· καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν στον χώρο εργασίας μέτρα μείωσης του κινδύνου επιβάρυνσης της υγείας των ηλικιωμένων εργαζομένων, ιδίως δε παρεμβάσεις για τη βελτίωση του ψυχοκοινωνικού και φυσικού εργασιακού περιβάλλοντος, αλλαγές στο περιεχόμενο και την οργάνωση της εργασίας, βελτίωση της γενικής υγείας, της ευημερίας και της ικανότητας εργασίας, καθώς και αύξηση των ικανοτήτων και της επαγγελματικής επάρκειας των εργαζομένων· καλεί τις επιχειρήσεις να επενδύσουν στην πρόληψη των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών, την ιατρική της εργασίας, την υγιεινή και τον κοινωνικό διάλογο·

59.

υπογραμμίζει ότι ο χώρος εργασίας επιβάλλεται να είναι προσβάσιμος και, ως εκ τούτου, ασφαλής για μεγαλύτερης ηλικίας εργαζόμενους και εργαζόμενους με αναπηρία, με την εξασφάλιση ικανοποιητικών υποδομών και με την παροχή ειδικού εξοπλισμού που είναι προσαρμοσμένος στις ατομικές τους ανάγκες· υπογραμμίζει επίσης ότι ένα προσβάσιμο περιβάλλον επιτρέπει στους ηλικιωμένους να ζουν αυτόνομα, εξοικονομώντας έτσι δημόσιους πόρους που δαπανώνται για ιδρυματική φροντίδα·

60.

καλεί τα κράτη μέλη να θεσπίσουν το δικαίωμα των εργαζομένων να ζητούν ευέλικτη ή μερική απασχόληση, που θα ισχύει όχι μόνο για τους γονείς αλλά και για μεγαλύτερης ηλικίας εργαζόμενους οι οποίοι ενδέχεται να αναλάβουν οικογενειακές ευθύνες·

61.

υπογραμμίζει τον ρόλο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων ως καίριων παραγόντων δημιουργίας θέσεων απασχόλησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

62.

σημειώνει ότι ο τομέας των υπηρεσιών είναι ο τομέας στον οποίο απασχολούνται οι περισσότερες γυναίκες, μετανάστες και ηλικιωμένοι εργαζόμενοι· ζητεί την επείγουσα ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς υπηρεσιών·

63.

υπενθυμίζει ότι η αρχή της αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών, κατεξοχήν αρχή των ευρωπαϊκών κοινωνικών μοντέλων, βασίζεται στην κάλυψη από τους ενεργούς πολίτες εναλλακτικών δυνατοτήτων απόκτησης εισοδήματος, του κόστους προστασίας και της υγείας των μη ενεργών (παιδιά, νέοι, εξαρτώμενα και ηλικιωμένα άτομα)· επιμένει να διατηρηθεί η αρχή της αλληλεγγύης παρά την προβλεπόμενη δημογραφική ανισορροπία·

64.

υπογραμμίζει τη σημασία της ενεργού παρέμβασης των δημοσίων αρχών, ιδίως μέσω της παρουσίας κοινωνικών κοινωφελών υπηρεσιών, τόσο στις οικογένειες και τα νέα παιδιά, όσο και για την υποδοχή και ανάληψη της φροντίδας των ηλικιωμένων και όλων των εξαρτώμενων προσώπων· θεωρεί ότι η πρόσβαση στις υπηρεσίες αυτές αποτελεί θεμελιώδες δικαίωμα· καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει την ασφάλεια δικαίου των κοινωνικών υπηρεσιών κοινής ωφέλειας στο κοινοτικό δίκαιο, ώστε να κατοχυρώνονται η καθολική πρόσβαση και η αρχή της αλληλεγγύης·

65.

υπογραμμίζει τη σημασία της ανταλλαγής πληροφοριών και βέλτιστων πρακτικών μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά το πώς μπορούν να προετοιμαστούν τα συστήματα υγείας για τις αυξημένες απαιτήσεις ενός γηράσκοντος πληθυσμού· σημειώνει ιδίως, στο πλαίσιο αυτό, ότι η γήρανση του πληθυσμού θα συντελέσει στην αύξηση των δημοσίων δαπανών στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, καθόσον τα προβλήματα αναπηρίας ή ασθενειών αυξάνονται ραγδαία στις μεγαλύτερες ηλικίες, ιδίως μεταξύ των υπερηλίκων (άνω των 80 ετών), οι οποίοι θα αποτελούν το ταχύτερα αναπτυσσόμενο τμήμα του πληθυσμού τις επόμενες δεκαετίες·

66.

καλεί τα κράτη μέλη να λάβουν αυστηρότερα μέτρα για την καταπολέμηση της μη καταβολής φορολογικών εσόδων και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των συνταξιοδοτικών συστημάτων· θεωρεί ότι τα κράτη μέλη πρέπει να θεσπίσουν ενεργές, αποτελεσματικές πολιτικές απασχόλησης και τα προτρέπει να προσφέρουν ευέλικτα συστήματα και περιθώρια προσωπικής επιλογής όσον αφορά τον χρόνο συνταξιοδότησης (πέρα από το ελάχιστο όριο ηλικίας) μέσω προγραμμάτων κινήτρων τα οποία θα απευθύνονται σε εργαζόμενους οι οποίοι αποφασίζουν να παραμείνουν ενεργοί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα·

67.

υπενθυμίζει την τεράστια συμβολή των ηλικιωμένων στην κοινωνική συνοχή και την οικονομία και το γεγονός ότι η ενεργός συμμετοχή τους στους δεσμούς αλληλεγγύης της οικογένειας και μεταξύ των γενεών ενισχύει το ρόλο ανακατανομής των πόρων που υπάρχουν εντός της οικογενειακής αλυσίδας· θεωρεί, εξάλλου, ότι η συμμετοχή τους στις δραστηριότητες εθελοντισμού πρέπει να διευκολύνεται και να ενθαρρύνεται· θεωρεί, τέλος, ότι η κατανάλωση, από αυτούς, αγαθών και υπηρεσιών ψυχαγωγίας, περίθαλψης και ευεξίας αποτελεί οικονομικό τομέα σε εξάπλωση και νέα πηγή πλούτου, γνωστή ως «γκρίζος χρυσός»· καλεί, συνεπώς, τα κράτη μέλη να προωθήσουν και να αναπτύξουν την οικονομική και κοινωνική συμμετοχή των ηλικιωμένων, μεριμνώντας ιδιαίτερα για τη φυσική τους ευεξία και για τις καλές συνθήκες κοινωνικής και οικονομικής ζωής τους·

68.

καλεί τα κράτη μέλη να προωθήσουν τη συμβολή των ηλικιωμένων για τη διατήρηση της αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών και ενθαρρύνει τα κράτη να διευκολύνουν, σε συνεργασία με εταίρους σε τοπικό επίπεδο, τη συμμετοχή τους σε εθελοντικές δραστηριότητες εκπαιδευτικού, πολιτιστικού ή επιχειρηματικού χαρακτήρα·

69.

υπογραμμίζει τη σημασία της εθελοντικής εργασίας ως επιλογής για πολλά άτομα που επανεντάσσονται στην αγορά εργασίας· ενθαρρύνει τις κυβερνήσεις να διευκολύνουν τη συμμετοχή των ηλικιωμένων σε εθελοντική εργασία μέσω αντισταθμισμάτων·

70.

υπενθυμίζει ότι οι κοινωνικές υπηρεσίες κοινής ωφέλειας, που καλύπτουν ειδικότερα τη φροντίδα, την υγεία και την ανατροφή των μικρών παιδιών, διευκολύνουν την είσοδο των γονέων στην αγορά εργασίας και συμβάλλουν στην καταπολέμηση της φτώχειας, ιδίως στην περίπτωση των μονογονεϊκών οικογενειών· είναι πεπεισμένο ότι αυτές οι υπηρεσίες είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου να μπορέσει η Ευρωπαϊκή Ένωση να ανταποκριθεί στις δημογραφικές προκλήσεις· επιπλέον, δημιουργώντας θέσεις απασχόλησης, οι κοινωνικές υπηρεσίες κοινής ωφέλειας προάγουν την τοπική και περιφερειακή οικονομική ανάπτυξη και αυξάνουν την ανταγωνιστικότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης· θεωρεί, από αυτήν την άποψη, ότι πρέπει να προσδιορίζονται οι κοινωνικές υπηρεσίες γενικού οικονομικού ενδιαφέροντος και να αξιολογείται ο οικονομικός και κοινωνικός τους αντίκτυπος· ζητεί να θεσπιστούν δείκτες ποιότητας προκειμένου να καταστεί δυνατή η μέτρηση της προόδου ως προς την επίτευξη των στόχων της Βαρκελώνης· επισημαίνει ότι της ίδιας προσοχής και αντιμετώπισης πρέπει να τυγχάνουν οι κοινωνικές υπηρεσίες γενικού οικονομικού ενδιαφέροντος που απευθύνονται στους ηλικιωμένους και τα εξαρτώμενα πρόσωπα·

71.

τονίζει ότι ο εθελοντισμός και τα κοινωνικά δίκτυα στις περιφέρειες σε παρακμή συμβάλλουν σημαντικά στην ικανοποίηση των αναγκών του τοπικού πληθυσμού, αλλά δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τον ζωτικό ρόλο των δημοσίων αρχών στην παροχή κοινωφελών υπηρεσιών στις περιφέρειες· θεωρεί ότι η ενεργός δράση των πολιτών πρέπει να αναγνωριστεί, ενώ οι φορείς της πρέπει να στηριχθούν ως εταίροι στην περιφερειακή πολιτική· τονίζει ότι με τον τρόπο αυτόν τίθενται σε λειτουργία διαδικασίες μάθησης, οι οποίες δίνουν τη δυνατότητα σε μια περιοχή να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της δημογραφικής αλλαγής·

72.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη και τις περιφερειακές αρχές να κάνουν χρήση των διαρθρωτικών ταμείων προς αυτό το σκοπό· καλεί την Επιτροπή να υποστηρίξει, στο πλαίσιο της περιφερειακής συνεργασίας (άρθρο 7, παράγραφος 3, του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1083/2006 του Συμβουλίου, της 11ης Ιουλίου 2006, περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής) (12), την ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ περιφερειών στις οποίες η «οικονομία των πρεσβυτέρων» διαδραματίζει ήδη σημαντικό ρόλο ή πρόκειται να τον αποκτήσει στο μέλλον·

73.

ζητεί τη διεξαγωγή ευρείας συζήτησης για το δικαίωμα σε αξιοπρεπή σύνταξη για όλους, προϋπόθεση της φερεγγυότητας, της αξιοπρέπειας και της κοινωνικής ένταξης του ηλικιωμένου πληθυσμού· υπενθυμίζει την ουσιώδη συμβολή των ηλικιωμένων στην κοινωνική συνοχή μέσω του εθελοντισμού και της οικογενειακής φροντίδας·

74.

καλεί τα κράτη μέλη να προβούν σε συντονισμένο προβληματισμό για τις πιθανές μεταρρυθμίσεις που θα μπορέσουν να εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητα των συστημάτων συνταξιοδότησης και κοινωνικής ασφάλισης, και να καθορίσουν στο πλαίσιο αυτό, διατάξεις που να διασφαλίζουν στις γυναίκες τον υπολογισμό των χρονικών διαστημάτων των γονικών αδειών κατά τον καθορισμό των συνταξιοδοτικών τους δικαιωμάτων·

75.

καλεί τα κράτη μέλη τα οποία δεν διερευνούν ήδη τη σχέση μεταξύ της χορήγησης συντάξεων και των κινήτρων για εργασία, ειδικότερα όσον αφορά την ευέλικτη εργασία, να εξετάσουν αυτό το θέμα προκειμένου να εξαλείψουν τα αντικίνητρα για την εργασία·

76.

επισημαίνει ότι η γήρανση της ευρωπαϊκής κοινωνίας αποκαλύπτει σημαντικές περιφερειακές ανισότητες και ότι τα εθνικά στοιχεία που αφορούν τις δημογραφικές αλλαγές συγκαλύπτουν τις διαφορετικές τοπικές πραγματικότητες, με αποτέλεσμα να είναι ενίοτε δύσκολο να εντοπιστούν οι ανάγκες σε έργα υποδομής και οι απαραίτητες μεταφορές οικονομικών πόρων από τις κεντρικές κυβερνήσεις· καλεί την Επιτροπή να συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας και της αξιοπιστίας των στατιστικών στοιχείων που αφορούν τις δημογραφικές τάσεις και καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να επιταχύνουν περισσότερο τη διαδικασία ελεύθερης κυκλοφορίας όλων των εργαζομένων στη διευρυμένη Ευρωπαϊκή Ένωση, και μάλιστα πριν από το 2014·

77.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να διατηρήσουν ισοσκελισμένο τον προϋπολογισμό μεταξύ εσόδων και εξόδων στα αντίστοιχα συνταξιοδοτικά συστήματα, στο πλαίσιο του σεβασμού της αρχής της επικουρικότητας, και επικροτεί τα κράτη μέλη που σε ετήσια βάση αφιερώνουν πόρους του προϋπολογισμού για την καταβολή των μελλοντικών συντάξεων·

78.

θεωρεί ότι η δημογραφική αλλαγή έχει σοβαρές επιπτώσεις στις διάφορες περιφέρειες και απαιτεί διαφορετικές στρατηγικές προσαρμογής αναλόγως του αν πρόκειται για περιφέρεια μετανάστευσης ή περιφέρεια δημογραφικής παρακμής· θεωρεί ότι η ποιότητα της ζωής ορίζεται με διαφορετικό τρόπο στις περιφέρειες σε παρακμή, αγροτικές ως επί το πλείστον, απ' ό,τι στις περιφέρειες δημογραφικής μεγέθυνσης και ότι, κατά συνέπεια, χρειάζονται διαφορετικές στρατηγικές ενίσχυσης·

79.

καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να εξετάσουν την διάσταση των γενεών στην αλληλεγγύη μεταξύ των περιφερειών της Ευρώπης και να λάβουν υπόψη τις εδαφικές επιπτώσεις μεγάλης κλίμακας που έχουν οι διάφορες δημογραφικές τάσεις, οι οποίες σημειώνονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση· υπογραμμίζει ότι οι επιπτώσεις αυτές είναι σημαντικές σε θέματα στέγης και υποδομών, ιδιαίτερα στις αστικές ζώνες στις οποίες θα σημειωθεί πιθανότατα αύξηση και έντονη συγκέντρωση μεταναστευτικού πληθυσμού· υπογραμμίζει επίσης τις ειδικές ανάγκες σε τοπικό επίπεδο στις γηράσκουσες περιοχές, στον τομέα της επένδυσης σε υπηρεσίες εγγύτητας, προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι ανάγκες των ηλικιωμένων και να εξασφαλισθεί για αυτούς, για όσο το δυνατόν μεγαλύτερη διάρκεια, η αυτονομία και η ανεξαρτησία· προτείνει ότι η κατανομή διαρθρωτικών πόρων και οι δυνατότητες που προσφέρει το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο για ενεργοποίηση τοπικού κοινωνικού κεφαλαίου παροχής θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη αυτές τις επενδυτικές ανάγκες· ζητεί τη διατήρησή τους και μετά το 2013· εφιστά την προσοχή στο γεγονός ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα από τις περιφέρειες αποδημίας, προκειμένου να διατηρηθεί μια φυσική δημογραφική ισορροπία από τις επενδύσεις υπέρ της απασχόλησης, της κατάρτισης και της πρόσβασης στις δημόσιες υπηρεσίες·

80.

προτείνει στην Επιτροπή, στο πλαίσιο της εδαφικής συνεργασίας, να προωθήσει ευρωπαϊκά δίκτυα στα οποία οι περιφερειακές και τοπικές αρχές, οι περιφέρειες και οι παράγοντες της κοινωνίας των πολιτών θα μπορούν να ανταλλάξουν γνώσεις όσον αφορά την επίλυση των προβλημάτων που επιφέρει η δημογραφική αλλαγή·

81.

ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να προωθήσουν προγράμματα που αφορούν περισσότερες γενεές, στο πλαίσιο των οποίων θα συνεργάζονται ηλικιωμένα και νεότερα άτομα με σκοπό την ανταλλαγή δεξιοτήτων και την απόκτηση νέων εμπειριών· καλεί την Επιτροπή να διευκολύνει την ανταλλαγή καλών πρακτικών σε αυτόν τον τομέα·

82.

ζητεί από τα κράτη μέλη να βοηθήσουν τις περιοχές καθαρής μετανάστευσης, εγγυώμενες την ύπαρξη υψηλού επιπέδου κοινωφελών υπηρεσιών (π.χ. υπηρεσιών εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένων υπηρεσιών προσχολικής εκπαίδευσης και φροντίδας παιδιών, υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης, ταχυδρομικών υπηρεσιών), την εξασφάλιση της προσβασιμότητας (π.χ. σε δημόσιες συγκοινωνίες, υποδομές μεταφορών και δίκτυα τηλεπικοινωνιών) και τη διασφάλιση της συμμετοχής και των δεξιοτήτων (π.χ. μέσω της εκπαίδευσης, συμπεριλαμβανομένων μεθόδων της διά βίου μάθησης και της χρήσης νέων τεχνολογιών και της επένδυσης σε αυτές)· ζητεί να προσαρμοσθούν οι συνθήκες για την εκτέλεση αυτών των στόχων στις τοπικές ανάγκες και τους τοπικούς φορείς και να βελτιωθεί η δυνατότητα προσαρμογής τους· εφιστά ιδιαίτερα την προσοχή στην κατάσταση των νησιών, των μεθοριακών περιοχών, των ορεινών περιοχών και άλλων εξαιρετικά απόκεντρων περιοχών·

83.

χαιρετίζει την πρόταση για τη δημιουργία Ευρωπαϊκού Ταμείου Ολοκλήρωσης· καλεί τις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές που είναι αρμόδιες για τον σχεδιασμό και τη διαχείριση των προγραμμάτων συνοχής και ανάπτυξης να συνεργαστούν ακόμα πιο στενά για να ενθαρρύνουν τον πληθυσμό να επιστρέψει στις περιοχές της υπαίθρου με συρρικνωμένο πληθυσμό, βελτιώνοντας τις συνθήκες διαβίωσης και εργασίας στις περιοχές αυτές·

84.

εκφράζει την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι, στην τέταρτη έκθεση σχετικά με την κοινωνική και οικονομική συνοχή, η Επιτροπή αναγνώρισε την αυξανόμενη ανισότητα στη δημογραφική ανάπτυξη ως μία από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει· αναμένει με ενδιαφέρον τα αποτελέσματα των κοινωνικών διαβουλεύσεων και τον καθορισμό του ρόλου της περιφερειακής πολιτικής στην αντιμετώπιση των δυσμενών συνεπειών των δημογραφικών αλλαγών κατά την επόμενη περίοδο προγραμματισμού·

85.

υπενθυμίζει στα κράτη μέλη την πολλαπλώς μειονεκτική θέση στην οποία βρίσκονται τα άτομα που προσφέρουν υπηρεσίες φροντίδας, ιδίως όταν είναι ηλικιωμένα· προτείνει να προσφέρεται μεγαλύτερη στήριξη σε αυτά τα πρόσωπα ούτως ώστε να υπερβούν τα πολλαπλά εμπόδια στην απασχόληση·

86.

εκτιμά ότι, στις φτωχές αστικές ζώνες, προαστιακές και αγροτικές περιοχές οι δημογραφικές τάσεις είναι πιθανόν να προκαλέσουν συρρίκνωση του πληθυσμού με αποφασιστικό αντίκτυπο στη στέγαση και τις υποδομές·

87.

καλεί τα κράτη μέλη να αυξήσουν τη διαθεσιμότητα κατοικιών κατάλληλων για οικογένειες, ιδιαίτερα για τις μονογονεϊκές οικογένειες και τους ηλικιωμένους, π.χ. με «διαγενεακά προγράμματα» στο πλαίσιο της πολεοδομικής και χωροταξικής ανάπτυξης·

88.

υπογραμμίζει ότι η δημογραφική ανισορροπία σε παγκόσμιο επίπεδο κινδυνεύει να εντείνει τις ανισότητες ανάπτυξης και τις μεταναστευτικές πιέσεις· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενσωματώσουν αυτά τα στοιχεία στις μεταναστευτικές πολιτικές τους με στόχο την από κοινού ανάπτυξη·

89.

επισημαίνει ότι η προσφυγή στη μετανάστευση είναι και θα εξακολουθήσει να είναι ένα από τα στοιχεία της δημογραφίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και θα μπορούσε να αποτελεί θετική συνεισφορά από οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική άποψη· κατά συνέπεια, καλεί την Επιτροπή, τα κράτη μέλη και τους κοινωνικούς εταίρους να αναπτύξουν ειρηνική και λογική προσέγγιση της μετανάστευσης για να αντιταχθούν στις ξενόφοβες και ρατσιστικές γνώμες και στάσεις και να προωθήσουν την πλήρη και πραγματική ενσωμάτωση των μεταναστών στην κοινωνία·

90.

αναγνωρίζει, ωστόσο, ότι η μετανάστευση προσφέρει, ιδίως σε περιφέρειες στις οποίες καταγράφεται καθαρή αποδημία, τη δυνατότητα ανάσχεσης του αρνητικού αντικτύπου των δημογραφικών αλλαγών και, ως εκ τούτου, καλεί τα κράτη μέλη να αναγνωρίσουν την ένταξη των μεταναστών ως στρατηγικής σημασίας μέτρο πολιτικής·

91.

πιστεύει ότι οι πολιτικές ένταξης πρέπει να ενισχυθούν στα κράτη μέλη ούτως ώστε να διευκολύνουν την εγκατάσταση των μεταναστών στην Ευρωπαϊκή Ένωση· χαιρετίζει επομένως την απόφαση 2007/435/ΕΚ του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 2007, για τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ένταξης Υπηκόων Τρίτων Χωρών για την περίοδο 2007 έως 2013, ως μέρος του γενικού προγράμματος «Αλληλεγγύη και διαχείριση των μεταναστευτικών ροών» (13) και ελπίζει ότι θα συμβάλει στη διευκόλυνση της κοινωνικής και οικονομικής ένταξης των μεταναστών στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

92.

υπογραμμίζει την ανάγκη κατάρτισης και συντονισμού μεταναστευτικών πολιτικών από τα κράτη μέλη, διασφαλίζοντας ότι οι μετανάστες απολαμβάνουν τις ίδιες συνθήκες διαβίωσης και εργασίας· καλεί την Επιτροπή να επεξεργαστεί στρατηγική και συγκεκριμένα μέτρα σχετικά με την οικονομική μετανάστευση και να τα καταθέσει το ταχύτερο δυνατόν·

93.

υπογραμμίζει τον επείγοντα χαρακτήρα του καλύτερου συντονισμού των μεταναστευτικών πολιτικών των κρατών μελών προκειμένου να εξασφαλισθεί καλύτερη ενσωμάτωση των μεταναστών στην κοινωνία και στην επίσημη οικονομία και να διασφαλιστεί η νομική και κοινωνική τους ασφάλιση, συμπεριλαμβανομένων των συνταξιοδοτικών τους δικαιωμάτων· καλεί τα κράτη μέλη να καταπολεμήσουν αποφασιστικά το εμπόριο ανθρώπινων όντων και τα σχετικά λαθραία κυκλώματα και να επιβάλει κυρώσεις στους εργοδότες που προσλαμβάνουν ή/και εκμεταλλεύονται εργάτες χωρίς νόμιμα χαρτιά· εκφράζει την ικανοποίησή του για την ευρωπαϊκή πρωτοβουλία κατά της παράνομης εργασίας και κατά της εκμετάλλευσης και των αναξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης, που θύματά τους είναι οι λαθρομετανάστες·

94.

αναγνωρίζει, στο πλαίσιο αυτό, τον ιδιαίτερο ρόλο των πόλεων, καθόσον οι περισσότεροι μετανάστες εγκαθίστανται σε πόλεις, και υπογραμμίζει την ανάγκη η Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λαμβάνουν υπόψη τον αντίκτυπο των μεταναστευτικών πολιτικών στις πόλεις και να επιδιώκουν τη στενή συμμετοχή τους στον σχεδιασμό και την εφαρμογή των πολιτικών σχετικά με τη μετανάστευση· σημειώνει με ενδιαφέρον τη διαδικασία «ολοκλήρωσης των πόλεων» («Integrating Cities») που άρχισε να εφαρμόζεται το 2006 από την Επιτροπή και την ομάδα «ευρωπαϊκές πόλεις» (Eurocities) και τη δήλωση του Μιλάνου που υπεγράφη στις 6 Νοεμβρίου 2007 για τη διασφάλιση της συνέχισης του διαλόγου σχετικά με την εφαρμογή των κοινών βασικών αρχών για την ένταξη·

95.

υπογραμμίζει ότι η νόμιμη μετανάστευση εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει να συνιστά όφελος για τους μετανάστες και να μην προκαλεί πρόβλημα στις χώρες καταγωγής· ενθαρρύνει τα κράτη μέλη να επεκτείνουν τα μέτρα τους για την ένταξη των μεταναστών·

96.

εκφράζει την ικανοποίησή του για την πρωτοβουλία της Επιτροπής και των κρατών μελών να λάβουν υπόψη την παγκόσμια διάσταση της μετανάστευσης και τις συνέπειες που θα έχει για τις χώρες καταγωγής η οικονομική μετανάστευση στην Ευρωπαϊκή Ένωση· τονίζει την ανάγκη να ληφθεί υπόψη ο κίνδυνος διαφυγής εγκεφάλων στη χώρα καταγωγής των μεταναστών· καλεί την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να λάβουν αποτελεσματικά μέτρα, σε συνεργασία με τις ενδιαφερόμενες τρίτες χώρες, για την καταπολέμηση αυτού του φαινομένου·

97.

επιμένει να μην εξαφανισθεί η ανθρώπινη διάσταση της μετανάστευσης κάτω από αυστηρά οικονομικούς προβληματισμούς και να παραμείνει η επιλογή της οικογενειακής επανένωσης ανοιχτή πιθανότητα για τους μετανάστες που το επιθυμούν· ζητεί τη στενή συνεργασία των ευρωπαϊκών πολιτικών της μετανάστευσης και εκείνων της απασχόλησης, των κοινωνικών θεμάτων, της εκπαίδευσης και της περιφερειακής πολιτικής·

98.

υπενθυμίζει ότι τα εμβάσματα από μετανάστες που βρίσκονται στην Ευρώπη είναι μια πολύ σημαντική μέθοδος χρηματοδότησης της διαβίωσης των ηλικιωμένων στις αναπτυσσόμενες χώρες·

99.

επισημαίνει ότι οι μεταναστευτικές πολιτικές πρέπει να είναι προσανατολισμένες στην καταπολέμηση των διακρίσεων και να αποσκοπούν σε υψηλότερο βαθμό νομικής και κοινωνικής και κοινωνιακής ισότητας τόσο για τους μετανάστες που βρίσκονται ήδη στην Ευρώπη όσο και για όσους θα έλθουν στο μέλλον·

100.

θεωρεί ότι τα μέλη της οικογενείας που συνοδεύουν τον μετανάστη εργαζόμενο πρέπει να λαμβάνουν άδεια παραμονής και, εν ανάγκη, άδεια εργασίας·

101.

υπογραμμίζει το σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι γυναίκες μετανάστες και καλεί τα κράτη μέλη να τους δώσουν τη θέση που τους αξίζει στο πλαίσιο των πολιτικών ενσωμάτωσης, καθώς επίσης και να διασφαλίσουν το σύνολο των δικαιωμάτων τους·

102.

καλεί τα κράτη μέλη να εγγράψουν στην ημερήσια διάταξη μιας επόμενης διάσκεψης κορυφής την ανταλλαγή απόψεων για τις δημογραφικές αλλαγές και τις αποδεδειγμένες καλές πρακτικές σε τομείς όπως η γήρανση του ενεργού πληθυσμού, η απασχόληση των νέων, οι πολιτικές για την οικογένεια και η ενσωμάτωση των μεταναστών·

103.

επιδοκιμάζει τη δέσμευση της Επιτροπής να υποβάλλει κάθε δύο έτη έκθεση για την κατάσταση σε συνδυασμό με το Ευρωπαϊκό Δημογραφικό Φόρουμ· εύχεται η έκθεση αυτή να υπολογίζει επίσης την επίπτωση των εφαρμοζόμενων πολιτικών στα κράτη μέλη στους οικείους τομείς· υποστηρίζει την πρόθεση της Επιτροπής να αφιερώνει, ανά διετία, ένα κεφάλαιο της έκθεσής της στη στειρότητα και να εισαγάγει στην έκθεσή της ένα κεφάλαιο σχετικά με τις προετοιμασίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις δημογραφικές αλλαγές· ενθαρρύνει την Επιτροπή να θέσει σε εφαρμογή σύστημα δεικτών για την παρακολούθηση και ανάλυση της δημογραφικής εξέλιξης στα διάφορα κράτη μέλη και στην Ευρωπαϊκή Ένωση·

104.

σημειώνει ότι το δημογραφικό μέλλον της Ευρώπης δημιουργεί νέα προβλήματα σχετικά με τους δημοκρατικούς μηχανισμούς και τους διαύλους μέσω των οποίων μπορεί να εκφραστεί δημοσίως η πολλαπλότητα των συνιστωσών της Ευρώπης και να ασκήσει επιρροή στη λήψη πολιτικών αποφάσεων· εκτιμά ότι το κρίσιμο ζήτημα σε μια γηράσκουσα κοινωνία είναι η πολιτική εκπροσώπηση των ανηλίκων, οι οποίοι εκπροσωπούν το κοινό μέλλον και, ως εκ τούτου, το πολιτικό μέλλον της κοινότητας, παρότι δεν έχουν ακόμη δημόσιο λόγο και δεν ασκούν επιρροή στη λήψη αποφάσεων. διαπιστώνει ότι, για ποικίλους λόγους, η φωνή των μεταναστών, τόσο των ενηλίκων όσο και των παιδιών τους, δεν μπορεί επίσης να ακουστεί εύκολα· είναι της γνώμης ότι το ζήτημα της δημόσιας έκφρασης και της πολιτικής εκπροσώπησης των κοινωνικών ομάδων, κυρίως των ανηλίκων, που δεν διαθέτουν επί του παρόντος τέτοιες δυνατότητες είναι καίριας σημασίας και απαιτεί εμπεριστατωμένο και ευρύτατο διάλογο·

105.

ενθαρρύνει την Επιτροπή και τα κράτη μέλη να ενισχύσουν την ευαισθητοποίηση των πολιτών της Ένωσης έναντι των δημογραφικών προκλήσεων στην Ευρώπη, π.χ. διοργανώνοντας εκστρατείες και πιλοτικά προγράμματα σχετικά με αυτό το θέμα·

106.

αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών.