52008DC0845

[pic] | ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ |

Βρυξέλλες, 10.12.2008

COM(2008) 845 τελικό

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

Νομικό πλαίσιο για δίκτυα και υπηρεσίες κινητής τηλεόρασης: Bέλτιστη πρακτική για αδειοδότηση – Tο κοινοτικό μοντέλο

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ, ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ, ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

Νομικό πλαίσιο για δίκτυα και υπηρεσίες κινητής τηλεόρασης:Bέλτιστη πρακτική για αδειοδότηση – Tο κοινοτικό μοντέλο

1. ιστορικο και σκοποσ

Έπειτα από το ισχυρό πολιτικό μήνυμα που έδωσε η Επιτροπή με την ανακοίνωση της 18ης Ιουλίου 2007 με τίτλο « Ενίσχυση της εσωτερικής αγοράς κινητής τηλεόρασης »[1], στην παρούσα ανακοίνωση παρουσιάζονται ορισμένα παραδείγματα βέλτιστης πρακτικής όσον αφορά τη ρυθμιστική προσέγγιση των κρατών μελών για δίκτυα και υπηρεσίες κινητής τηλεόρασης. Μολονότι η απόφαση για τις διαδικασίες αδειοδότησης επαφίεται στα κράτη μέλη και τις αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές, η Επιτροπή επιθυμεί να υποστηρίξει την ανάπτυξη της κινητής τηλεόρασης στην ΕΕ και παγκοσμίως, παρέχοντας κατευθύνσεις ως προς την ενδεδειγμένη κανονιστική πρακτική για την αδειοδότηση των εν λόγω υπηρεσιών. Αυτό αποτελεί ένα επιπλέον στοιχείο της στρατηγικής της Επιτροπής για την κινητή τηλεόραση στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η κινητή τηλεόραση είναι μια νέα πλατφόρμα υπηρεσιών για μετάδοση οπτικοακουστικού περιεχομένου - και των σχετικών διαλογικών υπηρεσιών, ιδίως σε συνδυασμό με υπηρεσίες 3G, τρίτης γενιάς - σε κινητές συσκευές[2]. Στην ανακοίνωση του 2007 αναφέρονται τα κύρια στοιχεία της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την κινητή τηλεόραση, με σκοπό τη διευκόλυνση της αφομοίωσης των καινοτόμων αυτών υπηρεσιών σε ολόκληρη την Ένωση. Ένα από τα καίρια στοιχεία είναι το ρυθμιστικό περιβάλλον. Η ασφάλεια δικαίου είναι ζήτημα υψίστης σημασίας ώστε οι φορείς εκμετάλλευσης να λαμβάνουν επενδυτικές αποφάσεις, ιδίως όσον αφορά νέες, καινοτόμες τεχνολογίες, όπως η κινητή τηλεόραση· ιδιαίτερα οι πρώτοι επενδυτές χρειάζεται να βεβαιωθούν ότι δεν θα αντιμετωπίσουν απρόβλεπτους περιορισμούς σε μεταγενέστερο στάδιο. Η στρατηγική της ΕΕ περιλαμβάνει επίσης την αναγνώριση ότι το DVB-H θα είναι το πρότυπο για την επίγεια κινητή τηλεόραση στην Ευρώπη (το DVB-H προστέθηκε στον κατάλογο των επίσημων προτύπων της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις 17 Μαρτίου 2008[3]), καθώς και την πρόσκληση που αφορά συχνότητες για υπηρεσίες κινητής τηλεόρασης στη ζώνη των UHF[4], κυρίως με την ευκαιρία του ανακατανομής της ζώνης αυτής στο πλαίσιο του ψηφιακού μερίσματος[5]. Από την άλλη πλευρά, τα ζητήματα διαλειτουργικότητας θα πρέπει να αντιμετωπιστούν από τη βιομηχανία, ενώ οι υπηρεσίες της Επιτροπής θα παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις και θα εκτιμήσουν την ανάγκη για μια πολιτική πρωτοβουλία..

Επιπλέον, καθώς η επιτυχία της κινητής τηλεόρασης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη διάθεση περιεχομένου, η νέα οδηγία για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων επικοινωνίας[6] προσαρμόζει τους κανόνες για το οπτικοακουστικό περιεχόμενο στην εξέλιξη του ευρωπαϊκού οπτικοακουστικού τηλεοπτικού τοπίου και εξασφαλίζει προσέγγιση ανεξάρτητη από τεχνολογική πλατφόρμα των ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών - συμπεριλαμβανομένων των κινητών εκπομπών - και για τις κατ' αίτηση υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων επικοινωνίας.

Όταν η Επιτροπή δρομολόγησε την πρωτοβουλία της για την κινητή τηλεόραση, λίγα μόνο κράτη μέλη είχαν αρχίσει να αντιμετωπίζουν θέματα ρυθμιστικού χαρακτήρα. Το πρώτο μέτρο που έλαβαν οι υπηρεσίες της Επιτροπής στόχευε στην αποσαφήνιση του υφιστάμενου κανονιστικού τοπίου στην ΕΕ μέσω μελέτης που εκπονήθηκε από ανεξάρτητους συμβούλους για λογαριασμό της Επιτροπής. Οι πληροφορίες, οι οποίες επικυρώθηκαν από τις επιτροπές των εθνικών εμπειρογνωμόνων που έχουν συστηθεί στο πλαίσιο των ηλ-επικοινωνιών[7], επικαιροποιούνται τακτικά και δημοσιεύονται στον ιστότοπο της Επιτροπής[8]. Η διερευνητική αυτή διαδικασία ανέδειξε τις μεγάλες διαφορές στον τρόπο αντιμετώπισης της κινητής τηλεόρασης στις εθνικές νομοθεσίες.

Μετά την αποσαφήνιση της ρυθμιστικής κατάστασης, η Επιτροπή, στην ανακοίνωση του 2007, κάλεσε τα κράτη μέλη να θέσουν σε εφαρμογή ευνοϊκό ρυθμιστικό περιβάλλον για την παροχή υπηρεσιών κινητής τηλεόρασης και να συντονιστούν μεταξύ τους με σκοπό την ανταλλαγή βέλτιστης πρακτικής όσον αφορά τα καθεστώτα αδειοδότησης. Επίσης, δεσμεύτηκε να παρέχει καθοδήγηση σχετικά με ένα συνεκτικό πλαίσιο για τα καθεστώτα αδειοδότησης σε ολόκληρη την ΕΕ, προσδιορίζοντας βέλτιστη πρακτική στην ΕΕ και προωθώντας την υιοθέτησή της από τα κράτη μέλη. Η θέση αυτή επικυρώθηκε από το Συμβούλιο Τηλεπικοινωνιών του Νοεμβρίου 2007 στα συμπεράσματα για την κινητή τηλεόραση, με τα οποία καλείται η Επιτροπή να προχωρήσει πέρα από μια απλή συλλογή πληροφοριών και « να εντοπίσει τις βέλτιστες πρακτικές όσον αφορά τα καθεστώτα αδειοδότησης ανά την ΕΕ και να προωθήσει μέσω κατάλληλης καθοδήγησης τη συνεπή υιοθέτησή τους από τα κράτη μέλη »[9].

Το Φεβρουάριο του 2008, στο πλαίσιο της προετοιμασίας των εν λόγω κατευθυντήριων γραμμών, διοργανώθηκε διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη. Περιλαμβανόταν και συνάντηση εργασίας της Επιτροπής σχετικά με τον κλάδο, στην οποία οι ενδιαφερόμενοι κλήθηκαν να υποβάλουν γραπτές εισηγήσεις. Δύο μεγάλες ενώσεις του κλάδου[10] και αρκετές μεμονωμένες εταιρείες απάντησαν στην πρόσκληση για υποβολή ιδεών. Επιπλέον, το θέμα αυτό παρουσιάστηκε και συζητήθηκε σε αρκετές συναντήσεις με εκπροσώπους των κρατών μελών, στο πλαίσιο της επιτροπής επικοινωνιών και της οικείας υποεπιτροπής ρ/τ εμπειρογνωμόνων (CBISS).

Η κινητή τηλεόραση βρίσκεται στο επίκεντρο της σύγκλισης . Τούτο σημαίνει ότι σε επίπεδο ΕΕ η κινητή τηλεόραση υπόκεινται σε δύο δέσμες κανόνων που διέπουν τη μετάδοση και το περιεχόμενο: το πλαίσιο των ηλ-επικοινωνιών, που περιλαμβάνει πτυχές συναφείς με την πολιτική ραδιοφάσματος και τη νέα οδηγία για τις υπηρεσίες οπτικοακουστικών μέσων επικοινωνίας. Η παρούσα ανακοίνωση αφορά μόνο μοντέλα αδειοδότησης σε εθνικό επίπεδο με αναφορά στις πτυχές ηλ-επικοινωνιών των εθνικών ρυθμιστικών καθεστώτων , χωρίς να άπτεται του περιεχομένου των αδειών. Συνοψίζει τα κύρια αποτελέσματα της διερευνητικής διαδικασίας και εντοπίζει παραδείγματα βέλτιστης πρακτικής σε σχέση με τα κύρια στοιχεία των καθεστώτων αδειοδότησης για την κινητή τηλεόραση. Σκοπός είναι να χρησιμεύσει ως βάση για περαιτέρω συζητήσεις και ανταλλαγή βέλτιστης πρακτικής μεταξύ των εθνικών αρχών

2. Αδειοδοτηση δικτυων και υπηρεσιων κινητησ τηλεορασησ στην εε: κυρια μοντελα και βελτιστη πρακτικη

Οι κανονιστικές προσεγγίσεις όσον αφορά την αδειοδότηση δικτύων και υπηρεσιών κινητής τηλεόρασης ποικίλλουν σημαντικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Σε αρκετά κράτη μέλη, το γενικό καθεστώς που ισχύει για τις ρ/τ μεταδόσεις, ρητά ή σιωπηρά, επεκτείνεται και στις εκπομπές κινητής τηλεόρασης. Σε ορισμένα άλλα, δεν υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες, ή το κανονιστικό πλαίσιο για τη νέα αυτή πλατφόρμα βρίσκεται ακόμη υπό συζήτηση. Μέχρι στιγμής είναι περιορισμένες οι εμπειρίες των υπηρεσιών ραδιοτηλεοπτικών εκπομπών που χρησιμοποιούν αποκλειστικά μετάδοση μέσω κινητών επικοινωνιών.

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, είναι υψίστης σημασίας η αποφυγή νομικού κενού ή καταστάσεων που χαρακτηρίζονται από υψηλό βαθμό αβεβαιότητας ως προς τις κανονιστικές ρυθμίσεις σε εθνικό επίπεδο, κάτι που θα αποθάρρυνε τις επενδύσεις και πιθανούς φορείς εκμετάλλευσης κινητής τηλεόρασης στην εσωτερική αγορά. Οι διαφορές στα διεθνή καθεστώτα δεν αποτελούν αφεαυτές εμπόδιο στην επιτυχή δρομολόγηση υπηρεσιών κινητής τηλεόρασης, καθώς η ρύθμιση μπορεί να χρειάζεται να καλύπτει εθνικές ή ακόμη και τοπικές ιδιαιτερότητες. Ωστόσο, η κινητή τηλεόραση είναι ασύρματη υπηρεσία και, ως τέτοια, έχει τη δυνατότητα να αποκτήσει διασυνοριακή διάσταση στο μέλλον. Από την άποψη αυτή, τα καθεστώτα αδειοδότησης για υπηρεσίες κινητής τηλεόρασης πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τη διάσταση της εσωτερικής αγοράς . Ο στόχος πρέπει να είναι η επιδίωξη ισότιμων όρων ανταγωνισμού των διάφορων συντελεστών. Απαιτείται συνέπεια των ρυθμιστικών προσεγγίσεων σε ολόκληρη την ΕΕ προκειμένου να προκύψει ρυθμιστικό περιβάλλον ευνοϊκό για τις επενδύσεις και την καινοτομία.

Η κανονιστική ρύθμιση της κινητής τηλεόρασης περιορίζεται λόγω της σπανιότητας του ραδιοφάσματος και από την ανάγκη να διευκολυνθεί η είσοδος στην αγορά σε όλους τους συντελεστές, που προέρχονται τόσο από το χώρο των ρ/τ εκπομπών όσο και από τις τηλεπικοινωνίες. Στην αξιακή αλυσίδα της κινητής τηλεόρασης συνδυάζονται πολλά επίπεδα, αρχής γενομένης από την εκμετάλλευση του δικτύου, τη λειτουργία της πλατφόρμας υπηρεσιών και την παροχή περιεχομένου, έως την αλυσίδα διανομής. Η συνηθέστερη πρακτική σήμερα είναι η εκχώρηση φάσματος στον φορέα εκμετάλλευσης της πλατφόρμας ή, σπανιότερα, στον φορέα εκμετάλλευσης του δικτύου . Σε αυτή την περίπτωση λειτουργεί στην πράξη και ως φορέας εκμετάλλευσης της πλατφόρμας ή μπορεί να αναθέσει υπεργολαβία για τη δραστηριότητα αυτή[11]. Τα κανονιστικά μοντέλα συγκροτούνται γύρω από αυτό το καθεστώς αδειοδότησης - τον καθορισμό των δικαιωμάτων και υποχρεώσεων του αδειοδοτημένου φορέα εκμετάλλευσης.

Σήμερα είναι δυνατό να προσδιοριστούν τα ακόλουθα τρία κύρια ρυθμιστικά μοντέλα για την αγορά κινητής τηλεόρασης στην Ευρώπη:

Ένα μοντέλο βασίζεται στην επέκταση των υφιστάμενων κανόνων επίγειας ψηφιακής τηλεόρασης (DTT) για τη δημιουργία νέων υπηρεσιών, ρητά ή σιωπηρά (π.χ. Ιταλία, Ηνωμένο Βασίλειο). Παρόλο που το μοντέλο αυτό έχει το πλεονέκτημα της απλότητας και της ταχείας εφαρμογής, η εθνική νομοθεσία πρέπει να προβλέπει ειδικό καθεστώς για την κινητή τηλεόραση· απλώς επέκταση των κανόνων της DTT θα μπορούσε έπειτα από μια αρχική περίοδο να αποδειχθεί ανεπαρκής ή/και ακατάλληλη.

Ένα δεύτερο μοντέλο είναι το " απλό μοντέλο χονδρικής ". Δεδομένου ότι ο κανονισμός επικεντρώνεται στον φορέα εκμετάλλευσης χονδρικής που έχει καίριο ρόλο στη διαχείριση του δικτύου, την απόκτηση ραδιοφάσματος, τη χορήγηση αδειών και, κατ’ επιλογήν, επίσης τη συγκέντρωση περιεχομένου, τούτο μπορεί να οδηγήσει σε αδιέξοδο, όπως συνέβη στην φινλανδική περίπτωση, εάν οι πάροχοι περιεχομένου δεν έχουν κίνητρο για τη διάθεση περιεχομένου. Ο φορέας εκμετάλλευσης δικτύου πρέπει επίσης να εφαρμόζει δίκαιους, εύλογους και αμερόληπτους όρους για τους παρόχους υπηρεσιών κινητής τηλεόρασης που δραστηριοποιούνται στο δίκτυό του. Επιπλέον, το "απλό μοντέλο χονδρικής", όπου το ραδιοφάσμα χορηγείται σε έναν ενιαίο φορέα, ενδέχεται να αποβεί προβληματικό από την άποψη της οδηγίας περί ανταγωνισμού[12], ιδίως αν η εκχώρηση φάσματος γίνεται χωρίς ανοικτή και δίκαιη διαδικασία, σύμφωνα με αμερόληπτους κανόνες[13].

Στο τρίτο μοντέλο, την " ολοκληρωμένη προσέγγιση ", όλοι οι συντελεστές στην αξιακή αλυσίδα της κινητής τηλεόρασης, συμπεριλαμβανομένων των παρόχων περιεχομένου, πρέπει να καταλήξουν σε συμφωνία σχετικά με τις υπηρεσίες πριν από τη χορήγηση της άδειας (π.χ. Αυστρία)[14]. Αυτό το μοντέλο κανονιστικής ρύθμισης έχει το πλεονέκτημα ότι αποφεύγονται αδιέξοδα στην αξιακή αλυσίδα. Η καθετοποίηση μεταξύ των συντελεστών αποκαθίσταται με δύο τρόπους: πρώτον, ένα από τα κριτήρια επιλογής για το δίκτυο/πλατφόρμα του φορέα εκμετάλλευσης είναι η σύναψη συμφωνιών με φορείς συγκέντρωσης προγραμμάτων ή/και ραδιοτηλεοπτικούς φορείς για να εξασφαλιστεί ένα εφικτό επιχειρηματικό μοντέλο· δεύτερον, οι πάροχοι περιεχομένου χρειάζονται κανονική άδεια για ψηφιακή τηλεόραση, η οποία χορηγείται εφόσον αποδεικνύεται η σύναψη συμβάσεων με τον φορέα πολυπλεξίας.

Σύμφωνα με αυτό το μοντέλο, μπορεί να εξασφαλιστεί συντονισμένο χρονοδιάγραμμα για την έναρξη των εμπορικών δραστηριοτήτων όλων των συντελεστών στην αξιακή αλυσίδα, με την προϋπόθεση ότι οι κανόνες που ισχύουν είναι συνεκτικοί. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η «ολοκληρωμένη προσέγγιση» φαίνεται πως ενδείκνυται ιδιαίτερα για να εξασφαλίσει την επιτυχή εισαγωγή υπηρεσιών κινητής τηλεόρασης.

Κατευθυντήρια γραμμή βέλτιστης πρακτικής: κάθε νέο καθεστώς αδειοδότησης για την κινητή τηλεόραση σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο θα πρέπει να αποβλέπει στην εμπλοκή των διαφόρων συντελεστών στην αξιακή αλυσίδα, εξασφαλίζοντας παράλληλα τη συμμόρφωση με τους κοινοτικούς και εθνικούς κανόνες ανταγωνισμού.

3. Προσδιορισμοσ της ρυθμιστικησ βελτιστησ πρακτικησ στα διαφορα επιπεδα του ρυθμιστικου καθεστωτοσ

Για τον εντοπισμό της ρυθμιστικής βέλτιστης πρακτικής για την κινητή τηλεόραση, είναι σημαντικό να καθοριστούν τα κύρια στοιχεία του ρυθμιστικού καθεστώτος που πρέπει να ληφθούν υπόψη. Για το σκοπό αυτό έχουν εντοπιστεί οι ακόλουθες δέσμες:

1. Γενικό πλαίσιο

2. Καθεστώτα αδειοδότησης

3. Διαδικασίες ανάθεσης

4. Ειδικές πτυχές.

Αυτό το εννοιολογικό πλαίσιο εξετάστηκε μαζί με τα κράτη μέλη και με εκπροσώπους του κλάδου το Φεβρουάριο του 2008. Στη συνέχεια, τα στοιχεία αξιολογήθηκαν έχοντας κατά νου τους στόχους της κανονιστικής ρύθμισης, από κοινοτική σκοπιά . Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση του 2007, βασικός κανονιστικός στόχος πρέπει να είναι ένα ελαφρύ ρυθμιστικό καθεστώς, που θα επιτρέψει τη εισαγωγή υπηρεσιών κινητής τηλεόρασης χωρίς αδικαιολόγητες καθυστερήσεις και κωλύματα. Δεν πρέπει να επιβληθούν περιττές υποχρεώσεις στους φορείς της αγοράς. Ταυτόχρονα, η ρύθμιση πρέπει να προβλέπει τις ελάχιστες απαιτήσεις που πρέπει να πληρούνται ώστε να εξασφαλίζεται αποδοτική χρήση των συχνοτήτων.

3.1. Γενικό πλαίσιο

Σε χώρες όπου πρόκειται να θεσπιστεί ειδική νομοθεσία, αλλά και σε χώρες όπου οι υφιστάμενοι κανόνες ραδιοτηλεοπτικής μετάδοσης εφαρμόζονται προς το παρόν σε αυτή τη νέα πλατφόρμα υπηρεσιών, τα κύρια χαρακτηριστικά του γενικού ρυθμιστικού πλαισίου για την κινητή τηλεόραση πρέπει να είναι η σαφήνεια, η διαφάνεια και η αποτελεσματικότητα των διαδικασιών . Σημαντικός παράγοντας είναι επίσης η έγκαιρη νομοθετική διαδικασία . Εάν η ρύθμιση πρέπει να συμπληρωθεί από μέτρα εφαρμογής, είναι σκόπιμο τα μέτρα αυτά να λαμβάνονται χωρίς καθυστέρηση. Δεν πρέπει να καθυστερεί η έναρξη των υπηρεσιών κινητής τηλεόρασης επειδή δεν έχει θεσπιστεί εγκαίρως η σχετική νομοθεσία ή οι κανονισμοί εφαρμογής.

Θα πρέπει επίσης να υπενθυμιστεί ότι οι συντελεστές στην αξιακή αλυσίδα της κινητής τηλεόρασης προέρχονται από διάφορους κλάδους. Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό η διαδικασία αδειοδότησης για τη νέα αυτή πλατφόρμα υπηρεσιών να μην περιορίζεται σε μια κατηγορία συντελεστών, αλλά να είναι ανοιχτή σε όλους τους οικονομικούς φορείς εκμετάλλευσης που είναι ικανοί να πληρούν τις ελάχιστες απαραίτητες απαιτήσεις.

Κατευθυντήρια γραμμή βέλτιστης πρακτικής: οι διαδικασίες αδειοδότησης πρέπει να είναι ανοιχτές σε όλους τους συντελεστές της αγοράς προκειμένου να εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού για τους διάφορους φορείς στην αξιακή αλυσίδα της κινητής τηλεόρασης

3.1.1. Μηχανισμός δημόσιας διαβούλευσης

Καθώς οι φορείς εκμετάλλευσης κινητής τηλεόρασης μπορεί να έχουν συγκρουόμενα συμφέροντα, η ρύθμιση της κινητής τηλεόρασης πρέπει να λαμβάνει υπόψη τα διάφορα μελήματά τους. Η ύπαρξη μηχανισμών για δημόσια διαβούλευση , πριν από την έκδοση κάθε ειδικής ρύθμισης ή στο πλαίσιο επανεξέτασης των υφιστάμενων κανόνων, μπορεί να διευκολύνει την προσαρμογή της ρύθμισης στις ανάγκες της αγοράς και την εξασφάλιση της συμμόρφωσης των συντελεστών της αγοράς με τις νέες διατάξεις .

Κατευθυντήρια γραμμή βέλτιστης πρακτικής: πρέπει να οργανώνεται συστηματικά δημόσια διαβούλευση με τους πολίτες και όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, παράλληλα με τις εμπορικές δοκιμές, μεταξύ άλλων, για τις ευκαιρίες που σχετίζονται με την εγκατάσταση κινητής τηλεόρασης, τη χρήση του ψηφιακού μερίσματος για υπηρεσίες κινητής τηλεόρασης και τα μοντέλα χρηματοδότησης.

3.1.2. Τακτικές εκθέσεις και ανασκόπηση

Η ρύθμιση για υπηρεσίες κινητής τηλεόρασης δεν πρέπει μόνο να είναι σαφής και διαφανής, αλλά και ευέλικτη και εξειδικευμένη στις νέες εξελίξεις , μέσα σε ένα καινοτόμο, ταχέως μεταβαλλόμενο τεχνολογικό περιβάλλον. Σε συνδυασμό με την τακτική υποβολή εκθέσεων από τις δημόσιες αρχές σχετικά με τις εξελίξεις της αγοράς, η πρόβλεψη ρήτρας επανεξέτασης, όπως στο γαλλικό καθεστώς, είναι θετική εν προκειμένω. Φυσικά, οποιαδήποτε τέτοια ανασκόπηση, που ενδεχομένως προκύπτει από εκθέσεις σχετικά με την αγορά, πρέπει να ισορροπεί ορθά μεταξύ του ρυθμού της τεχνολογικής αλλαγής και του ρυθμού της αγοράς, αφενός, και της ανάγκης να εξασφαλιστεί ασφάλεια δικαίου για τους συντελεστές της αγοράς, αφετέρου .

Κατευθυντήρια γραμμή βέλτιστης πρακτικής: τακτική υποβολή εκθέσεων από τις δημόσιες αρχές σχετικά με τις εξελίξεις της αγοράς, μαζί με κατάλληλες προτάσεις για την προσαρμογή υφιστάμενων κανόνων.

3.2. Καθεστώτα αδειοδότησης

3.2.1 Σαφής σχέση μεταξύ εφαρμοστέων κανόνων

Τα καθεστώτα αδειοδότησης είναι το κεντρικό στοιχείο του ρυθμιστικού περιβάλλοντος για την κινητή τηλεόραση. Λόγω του «συγκλίνουσας» φύσης της κινητής τηλεόρασης, είναι απαραίτητο να προσδιοριστούν τα συγκεκριμένα δικαιώματα και υποχρεώσεις των φορέων εκμετάλλευσης, στις ηλ-επικοινωνίες και στις ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές. Από την άποψη αυτή, είναι σημαντικό η σχέση μεταξύ των ηλ-επικοινωνιών, του ραδιοφάσματος και πτυχών του περιεχομένου να οριοθετείται με σαφήνεια , προκειμένου να αποφεύγονται κανονιστική ασάφεια ή επικαλύψεις.

Κατευθυντήρια γραμμή βέλτιστης πρακτικής: η σχέση μεταξύ κανόνων για τις ηλ-επικοινωνίες, το ραδιοφάσμα και το περιεχόμενο πρέπει να οριοθετείται με σαφήνεια με σκοπό την προώθηση σαφούς και διαφανούς καθεστώτος αδειοδότησης.

3.2.2. «Μονοαπευθυντική εξυπηρέτηση»

Στην πλειονότητα των κρατών μελών, η χορήγηση άδειας για κινητή τηλεόραση εμπίπτει στην αρμοδιότητα περισσότερων από μία αρχών - Υπουργείο ή/και ανεξάρτητη ρυθμιστική αρχή - εξαιτίας της διάκρισης μεταξύ ηλ-επικοινωνιών και μέσων μαζικής ενημέρωσης. Είτε υπάρχει ενιαία ρυθμιστική αρχή είτε όχι, είναι σημαντικός ο σαφής και συνεκτικός καταμερισμός ευθυνών .

Η « μονοαπευθυντική εξυπηρέτηση » (εξυπηρέτηση από ένα σημείο), κατά την οποία στους φορείς εκμετάλλευσης προσφέρεται ένα μοναδικό σημείο επαφής για τη διεκπεραίωση των διαφόρων τύπων της άδειας, θεωρείται από την πλειοψηφία των συντελεστών της αγοράς ως βέλτιστη πρακτική, με την προϋπόθεση ότι οι αρχές της πολυφωνίας και της πολιτιστικής ποικιλομορφίας γίνονται σεβαστές. Το πλεονέκτημα αυτής της διαδικασίας προκύπτει από την απλούστευση των διοικητικών διαδικασιών και τον συντονισμένο χρονοπρογραμματισμό, σε περιπτώσεις που απαιτούνται περισσότερες άδειες.

Κατευθυντήρια γραμμή βέλτιστης πρακτικής: το εθνικό καθεστώς για την κινητή τηλεόραση θα πρέπει να εξασφαλίζει εξυπηρέτηση από ένα σημείο ή τουλάχιστον να περιορίζει στο ελάχιστο τον αριθμό των δημόσιων συντελεστών σε αποφάσεις χορήγησης αδειών κινητής τηλεόρασης. Σε κράτη μέλη με αδειοδότηση σε κατώτερο του εθνικού επίπεδο, πρέπει να υπάρξει παρόμοια ή συντονισμένη διαδικασία για όλους τους ομοσπονδιακούς/περιφερειακούς οργανισμούς. Η « μονοαπευθυντική εξυπηρέτηση » έχει ιδιαίτερη σημασία σε περιπτώσεις που απαιτούνται περισσότερες άδειες.

3.3. Διαδικασίες ανάθεσης

Ο χρόνος είναι βασικός παράγοντας για το σύνολο της ΕΕ όσον αφορά την ανταγωνιστικότητα στην παγκόσμια αγορά. Για τη γρήγορη εισαγωγή της κινητής τηλεόρασης σε όλα τα κράτη μέλη, κλειδί για την επιτυχία είναι ένα σαφές χρονοδιάγραμμα για τη διαδικασία ανάθεσης , διαδικασία που είναι δημόσια, διαφανής και καθορισμένη εκ των προτέρων .

Κατευθυντήρια γραμμή βέλτιστης πρακτικής: με την έναρξη των εμπορικών δοκιμών των υπηρεσιών κινητής τηλεόρασης πρέπει να ανακοινώνεται σαφές χρονοδιάγραμμα για τη διαδικασία ανάθεσης.

3.3.1. Τύπος και κριτήρια ανάθεσης

Οι δημοπρασίες και τα «καλλιστεία» (οι διαγωνισμοί) είναι δύο εναλλακτικοί τρόποι που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι εθνικές αρχές για τη χορήγηση αδειών. Μέχρι τώρα, επικρατούσε η χρήση καλλιστείων για την αδειοδότηση πλατφόρμας. Τα κριτήρια ανάθεσης είναι σημαντικό εργαλείο στη διάθεση των εθνικών αρχών για να εξασφαλίσουν ότι οι υπηρεσίες που παρέχονται θα συμμορφώνονται με ορισμένες απαιτήσεις, οι οποίες εγγυόνται την αποδοτική χρήση του ραδιοφάσματος που είναι αφιερωμένο στην κινητή τηλεόραση.

Η διαδικασία ανάθεσης πρέπει επίσης να εξασφαλίζει την έγκαιρη έναρξη λειτουργίας της κινητής τηλεόρασης. Θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ορισμένοι όροι ώστε να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος εμπλοκής ή αδιεξόδου, π.χ. μεταξύ φορέων εκμετάλλευσης πλατφόρμας, παρόχων περιεχομένου και φορέων εκμετάλλευσης κινητής τηλεφωνίας . Μεταξύ των απαιτήσεων για τους υποψήφιους μπορεί επομένως να περιλαμβάνονται συμφωνίες μεταξύ των διαφόρων συντελεστών στην αξιακή αλυσίδα, με την επιφύλαξη τήρησης των κανόνων του ανταγωνισμού.

Όσον αφορά εξειδικευμένα κριτήρια ανάθεσης αξίζει να υπογραμμιστεί η σημασία της ποιότητας της παρεχόμενης υπηρεσίας, η οποία πάιζει ζωτικό ρόλο όσον αφορά τις προσδοκίες των καταναλωτών από την κινητή τηλεόραση, ιδίως αναφορικά με την λήψη σε εσωτερικούς χώρους και την ποιότητα της μετάδοσης.

Κατευθυντήρια γραμμή βέλτιστης πρακτικής: πρέπει να εφαρμόζονται αντικειμενικά, διαφανή και αμερόληπτα κριτήρια ανάθεσης, σύμφωνα με το κοινοτικό δίκαιο. Οι διαδικασίες ανάθεσης πρέπει να ενθαρρύνουν συνεργατική αντίληψη μεταξύ των συντελεστών, με την επιφύλαξη της τήρησης των κανόνων του ανταγωνισμού. Οι απαιτήσεις σχετικά με την ποιότητα των υπηρεσιών, συμπεριλαμβανομένης της λήψης σε εσωτερικούς χώρους, καθώς και της βέλτιστης χρήσης του ραδιοφάσματος, πρέπει να περιλαμβάνονται στους όρους ανάθεσης.

3.3.2. Λοιπό όροι ανάθεσης

Στα περισσότερα κράτη μέλη υπάρχει ή προβλέπεται ένας μόνο πολυπλέκτης για την κινητή τηλεόραση - στη Γαλλία, η εν εξελίξει συζήτηση ανοίγει το δρόμο για δύο φορείς πολυπλεξίας, σε συχνότητες από το ψηφιακό μέρισμα, π.χ. συχνότητες που ελευθερώθηκαν από την διακοπή των αναλογικών εκπομπών. Για να αποτραπεί αποθεματοποίηση (δέσμευση) ραδιοφάσματος , η ρύθμιση μπορεί να προνοεί μέγιστη περίοδο αδράνειας.

Κατευθυντήρια γραμμή βέλτιστης πρακτικής: Η δυνατότητα ανάκλησης του ραδιοφάσματος που εκχωρείται για την κινητή τηλεόραση το οποίο δεν διατίθενται προς χρήση μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα πρέπει να περιλαμβάνονται στους όρους απονομής.

3.4. Επιμέρους πτυχές

Σε αυτό το πρώιμο στάδιο της ανάπτυξης της αγοράς, φαίνεται σκόπιμο οι ιδιαίτεροι όροι που συνδέονται με την άδεια να είναι ενδεδειγμένοι και να αποφεύγεται η επιβολή άσκοπων επιβαρύνσεων στους φορείς εκμετάλλευσης.

3.4.1. Κανόνες μεταφοράς σήματος

Σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία[15], υποχρεώσεις μεταφοράς σήματος μπορούν να επιβληθούν μόνο αν σημαντικός αριθμός τελικών χρηστών ενός δικτύου το χρησιμοποιούν ως κύριο μέσο λήψης των ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών εκπομπών. Προς το παρόν, η κινητή τηλεόραση είναι ακόμη σε φάση εκκίνησης: στην παρούσα φάση δεν μπορούν να επιβληθούν κανόνες μεταφοράς σήματος για την κινητή τηλεόραση . Σε κάθε περίπτωση, τα κανάλια που επωφελούνται από τη μεταφορά σήματος είναι επίσης συχνά «απαραίτητα» κανάλια, τα οποία ουσιαστικά αυξάνουν την εμπορική αξία των υπηρεσιών διανομής και τα οποία πιθανότατα θα περιλαμβάνονται σε κάθε κύρια δέσμη προγραμμάτων κινητής τηλεόρασης.

Από την άποψη αυτή, και στο πνεύμα της συνεργασίας που υποστηρίζει η παρούσα ανακοίνωση, οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές θα μπορούσαν να προβλέψουν υποχρεώσεις προσφοράς για την κινητή τηλεόραση, που ως εκκολαπτόμενη υπηρεσία έχει ανάγκη από ελκυστικό περιεχόμενο.

Κατευθυντήρια γραμμή βέλτιστης πρακτικής: σε κάθε κράτος μέλος, καθώς και σε κοινοτικό επίπεδο πρέπει να οργανωθεί συζήτηση με θέμα τους κανόνες για την υποχρέωση προσφοράς υπηρεσιών κινητής τηλεόρασης.

3.4.2. Μερισμός δικτυακής υποδομής

Ο μερισμός δικτυακής υποδομής είναι σημαντικό στοιχείο για την ελαχιστοποίηση του κόστους έναρξης εμπορικής εκμετάλλευσης και για την αύξηση της εμβέλειας και της χωρητικότητας μετάδοσης[16]. Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση του 2007, τα κράτη μέλη μπορούν να επιτρέψουν το μερισμό (κοινή χρήση) υποδομών δικτύου[17] και να ενθαρρύνουν το συντοπισμό όταν αυτό είναι απαραίτητο για να διευκολυνθεί η εξάπλωση και εγκατάσταση του δικτύου. Συντοπισμός μπορεί επίσης να επιβάλλεται όπου είναι αναγκαίος για την αντιμετώπιση πιθανών περιβαλλοντικών προβλημάτων[18].

Κατευθυντήρια γραμμή βέλτιστης πρακτικής πρέπει να ενθαρρυνθεί ο μερισμός της δικτυακής υποδομής για υπηρεσίες κινητής τηλεόρασης, στο βαθμό που επιτρέπεται από τους κανόνες ανταγωνισμού.

3.4.3. Διαλειτουργικότητα και περιαγωγή

Ο στόχος της πλήρους διαλειτουργικότητας μεταξύ δικτύων και συσκευών, παραμένει σημαντικός, προκειμένου κατά περίπτωση να καταστεί δυνατή η περιαγωγή σε όλη την ΕΕ, ενώ πρέπει να ευνοούνται οι διαλειτουργικές λύσεις. Οι εξελίξεις στην αγορά έχουν δείξει ότι η διαλειτουργικότητα είναι εφικτή όταν οι ενδιαφερόμενοι δρουν από κοινού και με κοινό στόχο την εφαρμογή ενός τεχνικού προτύπου όπως το DVB-H. Στο θέμα αυτό καταβάλλονται επί του παρόντος προσπάθειες σε βιομηχανικά φόρουμ και σε φόρουμ τυποποίησης, κυρίως επικεντρώνοντας στις υπηρεσίες και τις εφαρμογές.

Επιπλέον, ο ασύρματος χαρακτήρας της κινητής τηλεόρασης σημαίνει ότι οι καταναλωτές δικαιούνται να προσδοκούν ότι οι συσκευές θα λειτουργούν και πέραν των συνόρων, όπως στην περίπτωση της "περιαγωγής" στην κινητή τηλεφωνία. Η περιαγωγή κινητής τηλεόρασης σε κοινοτικό επίπεδο είναι πιθανό να αποκτήσει σημασία καθώς η αφομοίωση των υπηρεσιών θα αναπτύσσεται σε ολόκληρη την Ευρώπη. Πρέπει επίσης να υπενθυμιστεί ότι υπάρχουν ήδη σήμερα διασυνοριακά ή πανευρωπαϊκά κανάλια και μπορούν να αποτελέσουν σημαντικό πεδίο δοκιμών για μελλοντικές πανευρωπαϊκές υπηρεσίες[19]. Η έναρξη εφαρμογής των υπηρεσιών κινητής δορυφορικής τηλεόρασης που βασίζονται στο DVB-SH αναμένεται για την επόμενη χρονιά στην Ευρώπη.

Κατευθυντήρια γραμμή βέλτιστης πρακτικής: πρέπει να δοθεί η δέουσα προσοχή σε πτυχές συναφείς με τη διαλειτουργικότητα και την περιαγωγή κινητής τηλεόρασης, δεδομένου του ασύρματου χαρακτήρα των υπηρεσιών.

4. Συμπεράσματα και επακολουθη δραση

Είναι σαφές ότι η κανονιστική βέλτιστη πρακτική πρέπει να είναι κοινή ώστε να είναι αποτελεσματική . Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή θα συνεχίσει να προωθεί την ανταλλαγή πληροφοριών, εμπειριών και βέλτιστης πρακτικής μεταξύ των εθνικών διοικήσεων και των λοιπών ενδιαφερόμενων. Οι πληροφορίες σχετικά με την κανονιστική ρύθμιση της κινητής τηλεόρασης που υποβάλλονται από τα κράτη μέλη είναι δημόσια διαθέσιμες στον ιστότοπο της Επιτροπής[20] και θα συνεχίσουν να επικαιροποιούνται τακτικά. Οι ανταλλαγές πληροφοριών και βέλτιστης πρακτικής θα πραγματοποιούνται κυρίως μέσω των υφιστάμενων επιτροπών εμπειρογνωμόνων των κρατών μελών, όπως η επιτροπή επικοινωνιών και οι επιμέρους επιτροπές της για την αδειοδότηση και τις ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές. Οι υπηρεσίες της Επιτροπής θα υποβάλλουν επίσης τακτικά εκθέσεις προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τις ομάδες εργασίας του Συμβουλίου σχετικά με το θέμα.

[1] COM(2007) 409, που στη συνέχεια αναφέρετα ως η «ανακοίνωση του 2007».

[2] Η λήψη κινητής τηλεόρασης είναι δυνατή από διάφορες συσκευές, με συνηθέστερο το κινητό τηλέφωνο.

[3] Απόφαση 2008/286/EC της Επιτροπής, της 17ης Μαρτίου 2008, για τροποποίηση της απόφασης 2007/176/ΕΚ όσον αφορά τον κατάλογο προτύπων ή/και προδιαγραφών για τα δίκτυα ηλεκτρονικών επικοινωνιών, τις υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών και τις συναφείς ευκολίες και υπηρεσίες (ΕΕ L 93 της 4.4.2008, σ. 24)

[4] Σύμφωνα με το πλαίσιο που ισχύει για το ραδιοφάσμα ρ/τ εκπομπών στη ζώνη των UHF, τα κράτη μέλη δεν μπορούν να χορηγούν ή να διατηρούν «αποκλειστικά ή ειδικά δικαιώματα χρήσης ραδιοσυχνοτήτων» (άρθρο 4 της οδηγίας 2002/77/ΕΚ), πρέπει να εξασφαλίζουν την αποτελεσματική χρήση του ραδιοφάσματος (άρθρο 8.2.δ της οδηγίας πλαίσιο 2002/21/ΕΚ), και πρέπει να ενθαρρύνουν τον αποτελεσματικό ανταγωνισμό (άρθρο 8.1), χωρίς οποιαδήποτε αδικαιολόγητη διάκριση (άρθρο 8.3.γ). Συνδυασμένα, τα άρθρα αυτά συνεπάγονται υποχρέωση για την κατανομή του ραδιοφάσματος με αποδοτικό τρόπο.

[5] Ορισμένα κράτη μέλη όπως η Γαλλία, η Ιταλία και η Αυστρία έχουν ήδη λάβει την απόφαση κατανομής ραδιοφάσματος στα UHF για χρήση κινητής τηλεόρασης, ενώ και η πλειονότητα των υπολοίπων κρατών μελών σχεδιάζει να το πράξει με παρόμοιο τρόπο.

[6] Οδηγία 2007/65/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 2007 (OJ L 332, 18.12.2007, p. 27).

[7] Η επιτροπή επικοινωνιών (COCOM) και οι υποομάδες της για θέματα αδειοδότησης (AUTH) και ρ/τ εκπομπών (CBISS).

[8] http://ec.europa.eu/information_society/policy/ecomm/doc/current/broadcasting/mobile_tv/table_mobile_tv_auth_web_july08.pdf

[9] Συμπεράσματα του Συμβουλίου – Ενίσχυση της εσωτερικής αγοράς κινητής τηλεόρασης, 29 Νοεμβρίου 2007

[10] Κοινή ομάδα εργασίας του φόρουμ UMTS και της ένωσης GSM για την κινητή τηλεόραση, BMCOforum

[11] Μόνο στη Γερμανία έχει χορηγηθεί άδεια εμπορικής εκμετάλλευσης δικτύου χωριστά από την άδεια λειτουργίας πλατφόρμας υπηρεσιών.

[12] Οδηγία 2002/77/ΕΚ της Επιτροπής, της 16ης Σεπτεμβρίου 2002, σχετικά με τον ανταγωνισμό στις αγορές δικτύων και υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ), (ΕΕ L 249 της 17.9.2002, σ. 21–26)

[13] Βλ. επίσης άρθρο 5 παράγραφος 2 της οδηγίας 2002/20/EΚ για την αδειοδότηση ( ΕΕ L 108 της 24.04.2002, σ. 21).

[14] Privatfernsehgesetz (PrTV-G) [BGBl. I No 84/2001] όπως τροποποιήθηκε από BGBl. I No 52/2007, άρθρο 23 παράγραφος 3 εδάφιο 3.

[15] Άρθρο 31 της οδηγίας 2002/22/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 7ης Μαρτίου 2002, οδηγία για την καθολική υπηρεσία (ΕΕ L 108 της 24.4.2002, σ. 51–77)

[16] Παρόμοια θέση υποστηρίζεται σε διεθνές επίπεδο, για παράδειγμα στο 8ο παγκόσμιο συμπόσιο για τις ρυθμιστικές αρχές στις 13 Μαρτίου 2008, στην Pattaya της Ταϊλάνδης.

[17] Οι συμφωνίες αυτές έχουν θεσπιστεί σε ορισμένες αγορές στο πλαίσιο της υποδομής GSM ή/και UMTS και απαλλάσσονται από την Επιτροπή βάσει των κοινοτικών κανόνων ανταγωνισμού. Π.χ. Απόφαση της Επιτροπής, της 16ης Ιουλίου 2003 (υπόθεση COMP/38.369: T-Mobile Deutschland/O2 Germany: Network Sharing Rahmenvertrag - ΕΕ L 75 της 12.3.2004, σ. 32) και απόφαση του Πρωτοδικείου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, της 2ας Μαΐου 2006 (υπόθεση T-328/03).

[18] Σύμφωνα με το άρθρο 12 της οδηγίας 2002/21/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 7ης Μαρτίου 2002, (οδηγία πλαίσιο) (ΕΕ L 108 της 24.4.2002, σ. 33–50)

[19] Π.χ. Euronews, Arte, 3 Sat, Eurosport, France 24 και BBC World.

[20] Βλ. υποσημείωση 8