9.10.2008   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 257/70

—

υπενθυμίζει ότι σε πολλά κράτη μέλη το τοπικό και περιφερειακό επίπεδο είναι αρμόδια για την εκπαίδευση των ενηλίκων και ότι οι αποφάσεις για την εκπαίδευση και κατάρτιση λαμβάνονται και εφαρμόζονται σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Κατά συνέπεια, οι δράσεις που προτείνονται στο σχέδιο δράσης πρέπει, επίσης, να υλοποιούνται, όποτε τούτο είναι δυνατόν, σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο

—

σημειώνει ότι εκπαίδευση των ενηλίκων, ιδιαιτέρως, συμβάλλει ουσιαστικά στην απασχολησιμότητα, την κινητικότητα, και την κοινωνική ένταξη μέσω της απόκτησης περισσότερων βασικών δεξιοτήτων από όλους

—

αναγνωρίζει ότι τα οφέλη, η επιβεβαίωση, και η απελευθέρωση των δυνατοτήτων κάθε ενήλικου για μάθηση προσφέρουν σημαντική «προστιθέμενη αξία» σε πολλές άλλες πτυχές της κοινωνικής, επαγγελματικής, πολιτικής, πολιτιστικής και οικονομικής ζωής του κάθε συμμετέχοντα. Τα προγράμματα για την εκπαίδευση των ενηλίκων που βασίζονται σε εταιρικές αρχές και διαδικασίες αποτελούν σημαντική πηγή για την ενδυνάμωση του ατόμου και της κοινωνίας

—

υποστηρίζει και θα συμβάλει ενεργώς στην αναζήτηση και διασφάλιση των απαραίτητων οικονομικών, ανθρωπίνων, διοικητικών και άλλων πόρων για την πραγματοποίηση του ιδανικού της αυξημένης και βαθύτερης συμμετοχής των ευρωπαίων πολιτών στην εκπαίδευση των ενηλίκων

—

επιθυμεί να διασφαλιστεί ότι όσοι παρέχουν εκπαίδευση σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο καθώς και οι ενδιαφερόμενοι εμπλέκονται ως εταίροι σε όλα τα στάδια, και ιδιαίτερα στην ανάπτυξη πολιτικής, στις δομές διακυβέρνησης και στα συστήματα παροχής

—

εκφράζει τη λύπη της διότι παρόλο που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά να διασφαλιστούν επαρκή επίπεδα επενδύσεων και καλύτερη παρακολούθηση του τομέα εκπαίδευσης ενηλίκων, τόσο ο δημόσιος όσο και ο ιδιωτικός τομέας παρέχουν σήμερα ανεπαρκή χρηματοδότηση στον τομέα.

Εισηγήτρια

:

κα. Mary SHIELDS (IE/UEN-AE), μέλος του δημοτικού συμβουλίου Cork

1.

επιδοκιμάζει την ευρεία έννοια και τη διαδικασία της εκπαίδευσης των ενηλίκων στην ανακοίνωση της Επιτροπής με θέμα «Σχέδιο δράσης για την εκπαίδευση ενηλίκων — Ποτέ δεν είναι αργά για μάθηση» και προσυπογράφει την κεντρική θέση που δίδεται στον «ενήλικα εκπαιδευόμενο» στο έγγραφο·

2.

υπενθυμίζει ότι η εκπαίδευση και κατάρτιση αποτελούν θεμελιώδεις παράγοντες όσον αφορά την ανάπτυξη και την εξέλιξη του τοπικού και περιφερειακού επιπέδου και για την επίτευξη των στόχων της Λισσαβόνας. Η εκπαίδευση των ενηλίκων ιδιαιτέρως συμβάλλει ουσιαστικά στην απασχολησιμότητα, την κινητικότητα, κοινωνική και προσωπική ανάπτυξη ένταξη μέσω της απόκτησης περισσότερων βασικών δεξιοτήτων από όλους·

3.

η εκπαίδευση των ενηλίκων έχει θεμελιώδη σημασία για το μέλλον της Ευρώπης. Η ευελιξία με ασφάλεια αναγνωρίζει ότι η παραδοσιακή νοοτροπία της «παραμονής δια βίου στην ίδια θέση εργασίας» δεν ισχύει πλέον. Εξάλλου, η τεχνολογία εξελίσσεται ολοένα και πιο γρήγορα, και απαιτεί συνεχή «επανακατάρτιση» σε όλες τις ηλικίες, προκειμένου οι εργαζόμενοι να ανταποκρίνονται στις δεξιότητες που απαιτούνται, και το προσδόκιμο επιβίωσης θα αυξηθεί επίσης. Στο μελλοντικό αυτό περιβάλλον, η εκπαίδευση των ενηλίκων έχει ζωτική σημασία, τόσο για την προσωπική ανάπτυξη των ατόμων όσο και για την οικονομική επιτυχία και κοινωνική συνοχή της Ευρώπης.

4.

υπενθυμίζει τους κύριους στόχους της εκπαίδευσης των ενηλίκων, όπως έχουν οριστεί από τον ΟΟΣΑ: βελτίωση των δεξιοτήτων, ανάπτυξη της προσωπικότητας, προώθηση της συνοχής στην κοινωνία, και επέκταση των κοινωνικών δραστηριοτήτων (σε επίπεδο κοινότητας)·

5.

υποστηρίζει ότι η εκπαίδευση των ενηλίκων ωφελεί τους ευρωπαίους πολίτες, δηλαδή την ανάπτυξη της κοινωνίας, την οικονομική ευημερία και ανταγωνιστικότητα, την προαγωγή της κοινωνικής ένταξης, την αυτοπεποίθηση και την προώθηση της κοινωνικοπολιτικής ενσωμάτωσης ως αναπόσπαστο στάδιο για την ανάπτυξη της προσωπικής πορείας των πολιτών και επιδοκιμάζει την επισήμανση των τριών βασικών στοιχείων που έχουν ζωτική σημασία για ένα πραγματικό και αποτελεσματικό τομέα εκπαίδευσης των ενηλίκων: τις πολιτικές, τη διακυβέρνηση και τα συστήματα παροχής·

6.

θεωρεί ότι η εκμάθηση των ενηλίκων πρέπει να ενταχθεί στο πλαίσιο της δια βίου μάθησης, έτσι ώστε οι πολιτικές που θα χαράσσονται στον τομέα αυτόν να εναρμονίζονται με τις στρατηγικές που χαράσσονται για την δια βίου μάθηση·

7.

συμφωνεί με τον προσδιορισμό των πέντε βασικών τομέων στους οποίους θα επικεντρωθούν οι δράσεις του προτεινόμενου σχεδίου δράσης·

8.

θεωρεί ότι το προτεινόμενο σχέδιο δράσης έχει τη δυνατότητα να ολοκληρώσει και να βελτιώσει την εκπαίδευση των ενηλίκων στις ομάδες στόχους, τις χρηματοοικονομικές επιπτώσεις και τις ανάγκες στελέχωσης, την έρευνα και επαγγελματική ανάπτυξη και να διαχειριστεί την ποικιλομορφία των ευρωπαϊκών παραδόσεων στον τομέα της μάθησης·

9.

συμφωνεί ότι η ολοκλήρωση των πτυχών αυτών (σημείο 4) και το συνδεδεμένο σχέδιο δράσης θέτουν την εκπαίδευση των ενηλίκων στην Ευρώπη σε ένα συνεχές στάδιο ανάπτυξης με χαρακτηριστικά την προορατικότητα, το στοχασμό, τις επιδιώξεις των εκπαιδευόμενων και την πολιτική έμπνευση·

10.

υπενθυμίζει ότι σε πολλά κράτη μέλη το τοπικό και περιφερειακό επίπεδο είναι αρμόδια για την εκπαίδευση των ενηλίκων και ότι οι αποφάσεις για την εκπαίδευση και κατάρτιση λαμβάνονται και εφαρμόζονται σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Κατά συνέπεια, οι δράσεις που προτείνονται στο σχέδιο δράσης πρέπει, επίσης, να υλοποιούνται, όποτε τούτο είναι δυνατόν, σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο·

11.

παρατηρεί με ικανοποίηση την συχνή χρήση της έννοιας «εκπαίδευση των ενηλίκων» σε ολόκληρο το κείμενο. Η ευρεία και περιεκτική έννοια της «εκπαίδευσης των ενηλίκων» ως αυτοσκοπού δείχνει την αξία της προσωπικής δέσμευσης έναντι της μάθησης· την πληθώρα επίσημων ή ανεπίσημων μαθησιακών γεγονότων στη ζωή των πολιτών· τονίζει ότι η θετική στάση έναντι του μεταβαλλόμενου ευρωπαϊκού μας περιβάλλοντος και του καθημερινού μας βίου οδηγεί σε αναπτυξιακά οφέλη· και «διαχειρίζεται» αποτελεσματικά τα διαφορετικά μας πεπρωμένα·

12.

πιστεύει ότι η ανάπτυξη διαφορετικών ειδών εκπαίδευσης των ενηλίκων θα έχει καλύτερα αποτελέσματα όταν οι «μαθητευόμενοι» εκλαμβάνονται ως αποκτώντες γνώσεις/ μεταδότες/δημιουργοί «γνώσης» και αναγνωρίζει ότι το προτεινόμενο σχέδιο δράσης επιδιώκει να υιοθετήσει αυτή την έννοια κατά τρόπο συνεκτικό·

13.

εκτιμά ότι η εκπαίδευση των ενηλίκων περιλαμβάνει μια τουλάχιστον πολύπτυχη εννοιολογική διαμόρφωση αλληλεξαρτώμενων στοιχείων, μαθησιακών δεξιοτήτων και στάσεων, αντιλήψεων, γνώσεων κλπ. Οι ενήλικοι έχουν πολλές και ποικίλες εμπειρίες στη ζωή τους, οι γνώσεις τους εμπλουτίζονται με την υπεύθυνη συμμετοχή στα μαθήματα και αισθάνονται αποδεκτοί, αναλαμβάνουν δέσμευση και αλληλοϋποστηρίζονται σε μαθησιακά περιβάλλοντα αμοιβαίου σεβασμού. Οι κοινωνικές σχέσεις όσων συμμετέχουν (εκπαιδευόμενοι, δάσκαλοι, συντονιστές, διοικήσεις κλπ.) διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην προσωπική ικανότητα πραγματικής μάθησης·

14.

αναγνωρίζει ότι τα οφέλη, η επιβεβαίωση και η απελευθέρωση των δυνατοτήτων κάθε ενήλικου για μάθηση προσφέρουν σημαντική «προστιθέμενη αξία» σε πολλές άλλες πτυχές της κοινωνικής, επαγγελματικής, πολιτικής, πολιτιστικής και οικονομικής ζωής του κάθε συμμετέχοντα και προωθούν τις διαγενεαλογικές και ενδογενεαλογικές πτυχές. Τα προγράμματα για την εκπαίδευση των ενηλίκων που βασίζονται σε εταιρικές αρχές και διαδικασίες αποτελούν σημαντική πηγή για την ενίσχυση του ατόμου και της κοινωνίας·

15.

υπενθυμίζει τη σημασία που αποδίδει στο να αποκτήσουν βασικές δεξιότητες όλοι οι ευρωπαίοι πολίτες προκειμένου, κυρίως, να διαβιούν αυτόνομα και να αποκτήσουν αυτοεκτίμηση. Οι βασικές δεξιότητες της ΕΕ αποτελούν ένα εξαιρετικό πλαίσιο αναφοράς για την ανάπτυξη παρόμοιων δεξιοτήτων, ιδίως σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο. Οι ενήλικοι πρέπει να είναι σε θέση να εκσυγχρονίζουν τις βασικές τους ικανότητες καθ' όλη τη διάρκεια της ζωής τους, ενώ ειδική προσοχή πρέπει να δίνεται σε ομάδες στόχους που έχουν επισημανθεί ως ομάδες προτεραιότητας σε εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό πλαίσιο. Σημαντικό ρόλο θα μπορούσαν να διαδραματίσουν οι τοπικές και περιφερειακές πρωτοβουλίες για την ενημέρωση, την εμπλοκή, την κινητοποίηση των εν λόγω ομάδων, και για την προσφορά μιας εκπαίδευσης προσαρμοσμένης στις ανάγκες των ατόμων της περιοχής τους·

16.

υποστηρίζει το εύρος και το βάθος των δραστηριοτήτων για την εκπαίδευση των ενηλίκων (τυπικών και άτυπων) στο προτεινόμενο σχέδιο δράσης, την εμβέλεια της μαθησιακής διάστασης, και τους τρόπους προσέγγισης της μαθησιακής αξιολόγησης που αντικατοπτρίζουν τη δομή και διαδικασία της πολλαπλής νοημοσύνης·

17.

υποστηρίζει και θα συμβάλει ενεργώς στην αναζήτηση και διασφάλιση των απαραίτητων οικονομικών, ανθρωπίνων, διοικητικών και άλλων πόρων για την πραγματοποίηση του ιδανικού της αυξημένης και βαθύτερης συμμετοχής των ευρωπαίων πολιτών στην εκπαίδευση των ενηλίκων·

18.

επισημαίνει ότι όταν η εκπαίδευση των ενηλίκων είναι σωστά οργανωμένη συμβάλλει ενεργά στην ολοκλήρωση των λαών της Ευρώπης. Η εκπαίδευση των ενηλίκων συμβάλλει στην ένταξη των μεταναστών στη νέα τους χώρα και παρέχει στον πληθυσμό υποδοχής την ευκαιρία να μάθει νέες γλώσσες και πολιτισμούς.

19.

επιδοκιμάζει το ότι σε όλη την ανακοίνωση γίνεται αναφορά στη σημασία της συμπράξεως ως κινητήριας αρχής και ως πτυχής της διαδικασίας της κοινωνικής και προσωπικής δέσμευσης στην εκπαίδευση των ενηλίκων. Οι μαθησιακές συμπράξεις αποτελούν συμβιωτικές διαδικασίες που αντικατοπτρίζονται σε ποικίλα φάσματα των εκπαιδευτικών προσεγγίσεων της εκπαίδευσης των ενηλίκων σε ολόκληρη την Ευρώπη·

20.

υπογραμμίζει ότι μια προσέγγιση μαθησιακής σύμπραξης:

21.

υποστηρίζει ότι η μαθησιακή σύμπραξη θα συμβάλει ιδιαίτερα στη μελλοντική εκπαίδευση των ενηλίκων στην Ευρώπη και προτείνει στην Επιτροπή να σχεδιάσει τις δράσεις της με τον προσδιορισμό των κατάλληλων αρχών και σκοπών· την περιγραφή ορθών πρακτικών των συμπράξεων από υφιστάμενα παραδείγματα εκπαίδευσης των ενηλίκων στην Ευρώπη· την ενσωμάτωση των πορισμάτων στο διδακτικό υλικό· τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη των κατάλληλων ποσοτικών και ποιοτικών διαδικασιών αξιολόγησης·

22.

πιστεύει ότι η δυνατή αυτή αλυσιδωτή διαδικασία μπορεί να αποτελέσει σταθερή πτυχή της εκπαίδευσης των ενηλίκων στην Ευρώπη, πράγμα που συνάδει με τους στόχους της ΕΕ και υπερθεματίζει το ρόλο και τη συμβολή των τοπικών και περιφερειακών παραγόντων σε μια ολοκληρωμένη διαδικασία·

23.

συμφωνεί με τη σημασία που αποδίδεται στην ανακοίνωση όσον αφορά την ευρύτερη και βαθύτερη συμμετοχή, σε ένα φάσμα διά βίου μαθησιακών γεγονότων, όλων των ευρωπαίων πολιτών και ιδιαίτερα ατόμων και ομάδων στόχων που συμμετέχουν ελάχιστα ή δεν συμμετέχουν καθόλου ή είναι τελείως αποκλεισμένα, όπως ομάδες με χαμηλό επίπεδο βασικών γνώσεων, ηλικιωμένα άτομα, κοινωνικά αποκλεισμένες ομάδες, άτομα με αναπηρίες, άτομα που εγκατέλειψαν νωρίς το σχολείο, μεγαλύτερης ηλικίας εργαζόμενοι με χαμηλή εξειδίκευση, μετακινούμενοι εργαζόμενοι, κλπ.·

24.

αναγνωρίζει ότι ο αποκλεισμός από και η μη συμμετοχή στη διαδικασία εκμάθησης αποτελεί ένα σημαντικό πρώτο βήμα προς την μελλοντική περιθωριοποίηση, που συχνά ακολουθείται από συστηματικό αποκλεισμό από την απασχόληση και την κοινωνικοπολιτική και πολιτιστική ζωή·

25.

υποστηρίζει την άποψη ότι απαιτείται ολοκληρωμένη προσέγγιση για να αντιμετωπιστεί η συστηματική υποεκπροσώπηση στην εκπαίδευση των ενηλίκων ευρέος φάσματος ατόμων και ομάδων και για να καθιερωθεί ένα πνεύμα συνεχούς μάθησης για όλους τους πολίτες·

26.

θεωρεί εξάλλου ότι δεν πρόκειται για μια εύκολη, οικονομικά προσιτή ή ταχεία πρόκληση και ότι το καλύτερο είναι να θεωρείται ως μια μορφή προσωπικής και κοινωνικοεκπαιδευτικής επένδυσης και δέσμευσης που πρέπει να εμπεδωθεί σε προσωπικό, επαγγελματικό, τοπικό, περιφερειακό και εθνικό επίπεδο·

27.

επιθυμεί να διασφαλιστεί ότι όσοι παρέχουν εκπαίδευση σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο καθώς και οι ενδιαφερόμενοι εμπλέκονται ως εταίροι σε όλα τα στάδια, και ιδιαίτερα στην ανάπτυξη πολιτικής, στις δομές διακυβέρνησης και στα συστήματα παροχής, καθώς αρμόδια για τα συστήματα εκπαίδευσης ενηλίκων είναι το περιφερειακό και το τοπικό επίπεδο σε πολλά κράτη μέλη και έχει σαφώς αποδειχθεί η δέσμευση των τοπικών και περιφερειακών αρχών για την ανάπτυξη εργασιακών δεξιοτήτων, την κοινωνική ενσωμάτωση, την απόκτηση πολιτικών γνώσεων, την πολιτιστική ενσωμάτωση και την προσαρμογή στις μεταβαλλόμενες κοινωνικές και ατομικές καταστάσεις·

28.

καλεί τους κοινωνικούς εταίρους να λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες εκπαίδευσης των ενηλίκων στις συλλογικές συμβάσεις

29.

επισημαίνει ότι και η ισότητα των φύλων πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά την ανάπτυξη της εκπαίδευσης των ενηλίκων. Υπάρχουν περιοχές όπου η προσοχή πρέπει να εστιαστεί στις γυναίκες, αλλά υπάρχουν και πολλές χώρες όπου η συμμετοχή των ανδρών στην εκπαίδευση ενηλίκων είναι χαμηλή, ιδίως σε προγράμματα κατάρτισης που εστιάζονται στην ανάπτυξη των τοπικών κοινοτήτων·

30.

υποστηρίζει την άποψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι δηλαδή υπάρχει βασική ανάγκη να προβούν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές σε θετικές, συμβιωτικές παρεμβάσεις με τους άλλους ενδιαφερόμενους, προκειμένου να παρασχεθούν ευκαιρίες εκπαίδευσης προς και για τα πιο ευάλωτα άτομα και ομάδες·

31.

υπογραμμίζει ότι η εκπαίδευση των ενηλίκων είναι ένα σημαντικό εργαλείο για τη διασύνδεση διάφορων τομέων της πολιτικής σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, όπως π.χ. για τη διασύνδεση των εκπαιδευτικών και κοινωνικών πτυχών, και των πτυχών αγοράς εργασίας και ένταξης·

32.

συμφωνεί ότι η εκπαίδευση που στηρίζεται στην εργασία δημιουργεί μια πολύ θετική και πρόσφορη κατάσταση για τις παρεμβάσεις αυτές που έχουν τη δυνατότητα να ενισχύσουν την οργανωμένη ατομική μάθηση, την ανάπτυξη των δεξιοτήτων, να συμβάλουν στην ανάπτυξη «εκπαιδευτικών οργανώσεων» και στη δημιουργία ενός κλίματος συνεχούς μάθησης που οδηγεί στη χάραξη επεξεργασία και εφαρμογή, σε διάφορα επίπεδα, αποτελεσματικών στρατηγικών για την διαχείριση των αλλαγών·

33.

θεωρεί περαιτέρω ότι ο τόπος εργασίας αποτελεί ένα πλούσιο φόρουμ όπου όσοι μπορούν να συμμετάσχουν στην εκπαίδευση ενηλίκων βρίσκονται ήδη εντός και ότι οι απαραίτητες δράσεις για την ενθάρρυνση της συμμετοχής στην εκπαίδευση στον τόπο εργασίας επηρεάζονται από ευρύ φάσμα μεταβλητών (1);

34.

συμφωνεί με τα αναφερόμενα στην διαδικασία διαβούλευσης του σχεδίου δράσεως, ότι δηλαδή «σε σύγκριση με άλλους τομείς μάθησης, η συμβολή και τα οφέλη της εκπαίδευσης ενηλίκων δεν έχουν διερευνηθεί, συζητηθεί ή δημοσιευτεί επαρκώς» και θεωρεί ότι μια ολοκληρωμένη και επικεντρωμένη διαδικασία έρευνας μπορεί να οδηγήσει στην επίτευξη των πέντε βασικών μηνυμάτων που θέτει η ανακοίνωση για την εκπαίδευση των ενηλίκων·

35.

πιστεύει ότι μια ποιοτική και εστιασμένη έρευνα θα είναι επωφελής για την επίτευξη των στόχων του σχεδίου δράσης, διότι έχει την αίσθηση ότι η λεπτομερής εξέταση των εμπειριών μάθησης, με στοιχεία και δεδομένα για όλους τους ενδιαφερομένους θα ενισχύσει τη βάση για μια πραγματικά αποτελεσματική εκπαίδευση των ενηλίκων·

36.

θεωρεί εξάλλου ότι η καλύτερη ευρωπαϊκή έρευνα στους σχετικούς τομείς θα άρει την εξάρτηση από τα συγκριτικά δεδομένα και την ανάλυση από άλλα συστήματα, ιδιαίτερα των Η.Π.Α., προκειμένου να δώσει τις ενδεδειγμένες απαντήσεις όσον αφορά το θέμα της συμμετοχής στην Ε.Ε.

37.

για να δοθούν κατευθύνσεις στα διάφορα στοιχεία του σχεδίου δράσεως, προτείνει να διεξαχθεί αναλυτική έρευνα σχετικά με θέματα όπως: η επισήμανση και ο ρόλος πιθανών παραγόντων που επηρεάζουν την συμμετοχή ή τη μη συμμετοχή στην ευρωπαϊκή εκπαίδευση ενηλίκων, με τη συμπερίληψη γενικών παραγόντων για την περιρρέουσα ατμόσφαιρα και το κοινωνικό υπόβαθρο, σχετικών παραγόντων όσον αφορά τη συμπεριφορά και την κατάσταση καθώς και τις προσωπικές αντιλήψεις και διαθέσεις. Επίσης, πρέπει να διερευνηθούν ποιοι παράγοντες ενθαρρύνουν τους ευρωπαίους εκπαιδευόμενους, ο τρόπος εκπαίδευσης, οι αντιλήψεις όσον αφορά την εκπαίδευση των ενηλίκων, η απόδοση των επενδύσεων (οικονομική, προσωπική, κοινοτική, περιφερειακή, επαγγελματική κλπ.) στην εκπαίδευση ενηλίκων καθώς και οι αντιλήψεις, οι τάσεις και οι προσδοκίες των ομάδων στόχων χαμηλής συμμετοχής στην Ευρώπη, τα προσόντα των εκπαιδευτικών που θα συμμετέχουν σε διαδικασίες επίσημης εκπαίδευσης ανηλίκων, η αρχική και η διαρκής κατάρτιση των εν λόγω εκπαιδευτικών·

38.

σημειώνει ότι με τη διαδικασία διαβούλευσης στο πλαίσιο της ανακοίνωσης επισημαίνεται η σημασία της καλής διακυβέρνησης της εκπαίδευσης των ενηλίκων η οποία χαρακτηρίζεται, μεταξύ άλλων, από επικέντρωση του ενδιαφέροντος στον ενήλικα εκπαιδευόμενο, καινοτόμους εκπαιδευτικές προσεγγίσεις, ανάλυση των πραγματικών μαθησιακών αναγκών, τοπικό και περιφερειακό σχεδιασμό και την ανάγκη για μια σχεδιασμένη και συστηματική προσέγγιση όλων των επιπέδων και όλων των στοιχείων που αφορούν την τυπική και άτυπη εκπαίδευση ενηλίκων·

39.

επικροτεί την προσοχή που αφιερώνεται στον ενήλικα εκπαιδευόμενο στο τμήμα διακυβέρνησης και σημειώνει με ικανοποίηση την αξία που δίδεται στη συνεισφορά του τοπικού και περιφερειακού επιπέδου στα πλαίσια της συμπράξεως για την εκπαίδευση των ενηλίκων·

40.

συμφωνεί ότι η πρόκληση της εκπαίδευσης ενηλίκων σε μια διευρυμένη Ευρώπη 27 κρατών μελών είναι η παροχή μιας υπηρεσίας που μπορεί ταυτόχρονα να ενσωματώνει τα κίνητρα των ενήλικων εκπαιδευομένων, τα ενδιαφέροντα και τις ανάγκες καθώς και τις νέες ή μεταβαλλόμενες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας, τις ανάγκες της κοινωνίας των πολιτών και να επιδιώκει να άρει ή να υπερβεί με αλληλοσυνδεόμενα μέτρα τα πολυδιάστατα εμπόδια της συμμετοχής·

41.

επισημαίνει ότι η δημιουργία λειτουργικού δικτύου της εκπαίδευσης των ενηλίκων με δευτεροβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα καθιστά οικονομικά αποδοτική την προσφορά μάθησης, αλλά παράλληλα συμβάλλει σημαντικά στην εξοικείωση των νέων με την εκπαίδευση των ενηλίκων. Με τον τρόπο αυτό, οι νέοι μαθαίνουν ήδη σε μικρή ηλικία για τα κέντρα εκπαίδευσης ενηλίκων και γνωρίζουν ότι μπορούν και αυτοί να τα χρησιμοποιήσουν για τις δικές τους ανάγκες, όταν έρθει η κατάλληλη στιγμή·

42.

θεωρεί ότι με τη συγκέντρωση των πόρων για την εκπαίδευση των νέων και των ενηλίκων θα μπορούσαν να καλυφθούν πλήρως και με ευέλικτο τρόπο οι λόγω εξέλιξης ανάγκες για εργατικό δυναμικό στην αγορά εργασίας, οι ειδικές ανάγκες κατάρτισης των ενηλίκων, η ζήτηση ειδικευμένου διδακτικού προσωπικού καθώς και η βελτίωση της σχέσης κόστους/οφέλους του εκπαιδευτικού συστήματος·

43.

επικροτεί τη σειρά μέτρων που σκιαγραφούνται στη διαδικασία διαβούλευσης όσον αφορά τη συμμετοχή στην εκπαίδευση ενηλίκων, δεδομένου ότι αντικατοπτρίζουν διεθνείς ορθές πρακτικές και προτείνει:

44.

εκφράζει τη λύπη της διότι παρόλο που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά να διασφαλιστούν επαρκή επίπεδα επενδύσεων και καλύτερη παρακολούθηση του τομέα εκπαίδευσης ενηλίκων, τόσο ο δημόσιος όσο και ο ιδιωτικός τομέας παρέχουν σήμερα ανεπαρκή χρηματοδότηση στον τομέα·

45.

ζητά να προβλεφθεί μεγαλύτερη χρηματοδότηση για τα υφιστάμενα και μελλοντικά προγράμματα προκειμένου να διατηρηθεί η επίδρασή τους στον τομέα της εκπαίδευσης ενηλίκων·

46.

σημειώνει τη στενή σχέση της εκπαίδευσης ενηλίκων προς άλλους (καλά αναπτυγμένους) τομείς της εκπαιδευτικής διαδικασίας και προς το γεγονός ότι η συμμετοχή σε ένα τυπικό ή άτυπο γεγονός εκπαίδευσης ενηλίκων ουδέποτε σημαίνει ότι ο πολίτης αρχίζει το βίο του εκ του μηδενός αλλά ανοίγει το δρόμο για περαιτέρω προσωπική ανάπτυξη και, συνεπώς, δημιουργία προστιθέμενης αξίας για την κοινωνία

47.

επιδοκιμάζει την ανάπτυξη του ευρωπαϊκού πλαισίου προσόντων και την συμπερίληψη του τομέα εκπαίδευσης ενηλίκων στις πολιτικές της Ε.Ε. και πιστεύει ότι η εστίαση της ανάλυσης σε παρόμοιες τάσεις στο σχέδιο δράσεως θα οδηγήσει σε συνοχή και βελτίωση του καθεστώτος εκπαίδευσης των ενηλίκων στην Ευρώπη·

48.

αποδέχεται τη σημασία που έχει η επαγγελματική κατάρτιση του προσωπικού εκπαίδευσης ενηλίκων, συμπεριλαμβανομένης της προσφοράς συνεχούς κατάρτισης προσαρμοσμένης στις ανάγκες της εκπαίδευσης ενηλίκων. Το προσωπικό αυτό βρίσκεται στην πρώτη γραμμή ως σημείο αναφοράς και επαφής με πολλούς ενήλικους εκπαιδευόμενους και η ποιότητα της μάθησής τους, οι υπηρεσίες και οι εκπαιδευτικές μέθοδοι έχουν ζωτική σημασία για την πραγματική μεταφορά της ρητορικής ευρωπαϊκής πολιτικής για την αύξηση και εμβάθυνση της συμμετοχής στην εκπαίδευση ενηλίκων στην πραγματική ανάπτυξη του τομέα·

49.

θεωρεί ότι οι επαγγελματικές δεξιότητες του διδακτικού προσωπικού στο χώρο εργασίας πρέπει να διασφαλίζεται με τη διάδραση και την ευέλικτη συνεργασία με τους επαγγελματικούς κύκλους·

50.

αναμένει με ενδιαφέρον την επισήμανση ευρωπαϊκών ορθών πρακτικών στην επικείμενη μελέτη Επαγγέλματα της εκπαίδευσης ενηλίκων στην Ευρώπη η οποία θα αποτελέσει συνεκτική βάση για «επαγγελματική» ανάπτυξη. Επιδοκιμάζει επίσης τη σύνταξη αναλυτικού καταλόγου των ενδιαφερομένων και όσων συμβάλλουν στην εκπαίδευση ενηλίκων

51.

εκτιμά ότι το μέτρο της αναβάθμισης κατά ένα επίπεδο μπορεί να ασκήσει πολύ θετική επίδραση στην ενθάρρυνση του ενήλικα και στην συνεχή συμμετοχή του εκπαιδευόμενου σε μια δια βίου διαδικασία. Ασχολείται, μεταξύ άλλων, με τα μεταβαλλόμενα δημογραφικά πρότυπα στην Ευρώπη λαμβάνοντας όντως υπόψη τη φωνή του εκπαιδευόμενου καθώς και τις πληροφορίες για την ποιοτική εκπαίδευση ενηλίκων, τις υπηρεσίες καθοδήγησης και τους πόρους. Σημαντικό στοιχείο για πολλούς ενήλικες εκπαιδευόμενους είναι η αίσθηση της προσωπικής καταξίωσης και η ευεξία που συνδέεται με την «επιτυχή» μάθηση (τυπική ή άτυπη)·

52.

πιστεύει ότι το σχέδιο δράσης μπορεί να συμβάλει θετικά στην εκπόνηση σχεδίων ορθών πρακτικών για την προσέγγιση των ομάδων στόχων, και να προσδώσει μεγαλύτερη αξία στα πορίσματα σχεδίων όπως το Grundtvig και προτείνει καλύτερη χρήση των μέσων μαζικής επικοινωνίας για την προώθηση της διαθεσιμότητας και καταλληλότητας των προγραμμάτων κατάρτισης των ενηλίκων, ειδικότερα στις δυσπρόσιτες ομάδες

53.

υπογραμμίζει ότι η συνεχής διεύρυνση της βάσης των ενήλικων εκπαιδευόμενων σημαίνει ότι αναγνωρίζεται και εκτιμάται το μεγάλο φάσμα ικανοτήτων, τρόπων σκέψεως, δεξιοτήτων, κοινωνικών και προσωπικών ικανοτήτων, εμπειριών κ.λπ. όλων των ευρωπαίων πολιτών. Πρόκειται για την πλούσια συμβολή των ενηλίκων εκπαιδευομένων στο τραπέζι της μάθησης. Είναι σημαντικό οι δυνατότητες διά βίου μάθησης να οργανώνονται με τρόπο ώστε να διασφαλίζεται ότι οι νέες γνώσεις, οι δεξιότητες και οι αντιλήψεις παρέχονται όσο το δυνατόν πλησιέστερα στο άμεσο περιβάλλον τους και ανταποκρίνονται στις ανάγκες του καθενός·

54.

επιδοκιμάζει τις προτάσεις του σχεδίου δράσεως όπως η επισήμανση ορθών πρακτικών για την αναγνώριση και την επικύρωση της άτυπης ή μη τυπικής εκπαίδευσης, δίνει έμφαση στην εκπαίδευση ισότιμων και στην κοινή παραγωγή γενικού εκπαιδευτικού υλικού, δεδομένου ότι η αναγνώριση και νομιμοποίηση αποτελεί θετικό κίνητρο για τον τομέα και ειδικότερα για τον ενήλικο εκπαιδευόμενο. Ως εκ τούτου η επικύρωση πρέπει να πραγματοποιείται σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο και είναι αναγκαίο να συμμετέχουν οι διάφοροι επαγγελματικοί κλάδοι τόσο για τις ανάγκες αναφορικά με τις ικανότητες όσο και για την επικύρωση·

55.

συμφωνεί ότι η καθολική αναγνώριση προηγούμενων γνώσεων έχει ιδιαίτερη αξία για την διεύρυνση και εμβάθυνση της συμμετοχής πιο ηλικιωμένων ευρωπαίων. Διάφορες έρευνες καταδεικνύουν ότι τα ηλικιωμένα άτομα δεν αποτελούν ορατή ομάδα στα ευρωπαϊκά συστήματα μάθησης και οι δημογραφικές τάσεις δείχνουν σαφώς ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη να εστιαστεί η προσοχή σε αυτή την ομάδα στόχο·

56.

πιστεύει ότι η χαμηλή ή μηδενική εμπλοκή αυτής της ομάδας έχει σημαντικές επιπτώσεις για την ίδια την ομάδα καθώς και από άποψη υγείας, κοινωνικής και πολιτικής, οικονομικής, πολιτιστικής, και όσον αφορά τις σχέσεις μεταξύ των γενεών καθώς και εκτιμήσεις ευρωπαϊκής συνοχής. Οι ορθές αρχές και πρακτικές στην Εκπαιδευτική Γεροντολογία πρέπει να επιδιώκουν την οικοδόμηση αποτελεσματικών εκπαιδευτικών συμπράξεων με την ομάδα αυτή, να αναγνωρίζουν και να επικυρώνουν τις μαθησιακές τους ανάγκες, επιθυμίες, επιτεύξεις, εμπειρίες, κίνητρα, τρόπους μάθησης, προσδοκίες, και να μην υιοθετούν τους μύθους και τα στερεότυπα όσον αφορά την εκπαίδευση των ηλικιωμένων·

57.

ζητά την ταυτόχρονη παροχή κατάλληλων, ποιοτικών ευκαιριών μάθησης με δημόσια χρηματοδότηση προκειμένου να ληφθούν δεόντως υπόψη οι γνώσεις, η φυσική κατάσταση, τα κίνητρα, οι διαθέσεις και οι στάσεις έναντι της μάθησης της όλο και μεγαλύτερης ομάδας ενήλικων εκπαιδευόμενων στην Ευρώπη·

58.

τάσσεται υπέρ της παροχής ευκαιριών σε περισσότερους ανθρώπους προκειμένου να επωφεληθούν από τη χρήση και την επιρροή των τεχνολογιών πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ) στον τομέα της εκπαίδευσης ενηλίκων·

59.

τονίζει ότι υπάρχουν σημαντικές αποδείξεις ότι η ταχεία εξάπλωση της ηλεκτρονικής εκπαίδευσης στην Ευρώπη ενέχει τον κίνδυνο να προκαλέσει μια νέα μορφή κοινωνικής ανισότητας, δηλαδή τον ψηφιακό αποκλεισμό. Από διάφορες έρευνες προκύπτει ότι ο αριθμός των ατόμων που έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο και στη συνεχή (εκπαιδευτική) χρήση του, ενώ γενικώς αυξάνεται στην ευρωπαϊκή κοινωνία, παραμένει σε σχετικά χαμηλά επίπεδα όσον αφορά τις διάφορες ομάδες κινδύνου·

60.

προειδοποιεί ότι οι ανισότητες όσον αφορά την πρόσβαση στις ΤΠΕ ενισχύουν παρά μειώνουν τα υφιστάμενα εμπόδια για τη συμμετοχή στην εκπαίδευση ενηλίκων. Ο όρος ψηφιακό χάσμα σημαίνει έντονες ανισότητες και αισθητές ανισορροπίες μεταξύ των γενεών, από γεωγραφική άποψη, μεταξύ κοινωνικοοικονομικών ομάδων, καθώς και μεταξύ των φύλων όσον αφορά τη χρήση των ΤΠΕ. Ο συνδυασμός μεθόδων, η ποιότητα των εμπειριών ηλεκτρονικής μάθησης, τα εμπόδια συμμετοχής στην ηλεκτρονική μάθηση, κ.λπ. αποτελούν όλα σημαντικές πτυχές της πραγματικής και αποτελεσματικής εκπαίδευσης ενηλίκων στην Ευρώπη. Το βασικό ζήτημα είναι να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες και να χρησιμοποιηθούν οι υποδομές εκπαίδευσης που παρέχονται σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, ούτως ώστε να επωφεληθούν απ' αυτές περισσότεροι άνθρωποι.

61.

συμφωνεί ότι η αποτυχία επίδειξης των οφελών από την εκπαίδευση ενηλίκων αποτελεί μια κύρια αδυναμία στον τομέα αυτόν και έχει μεγάλες επιπτώσεις για τα άτομα, την κοινωνία, την οικονομία, τη χάραξη πολιτικής, τη χρηματοδότηση και τη διάρθρωση του τομέα·

62.

θεωρεί ότι δεν πρόκειται απλώς για την επεξεργασία ποσοτικών δεδομένων εισροής — εκροής και ευρημάτων, αλλά για μια δέσμευση που βασίζεται στην ποιοτική έρευνα και επικοινωνία, η οποία θα μπορούσε να ανυψώσει το καθεστώς και την αξία της εκπαίδευσης ενηλίκων αυτής καθαυτής από πλευράς προσωπικών, τοπικών, περιφερειακών και εθνικών αντιλήψεων και δραστηριοτήτων. Η αναζήτηση κοινών αντιλήψεων, προτεραιοτήτων κλπ. θα συμβάλει θετικά σε αυτόν τον τομέα και οι δράσεις που περιλαμβάνονται στη νέα ανακοίνωση είναι ευπρόσδεκτες.