52007PC0320

[pic] | ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ |

Βρυξέλλες, 29.6.2007

COM(2007) 320 τελικό

2005/0183 (COD)

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο του άρθρου 251 παράγραφος 2 της Συνθήκης ΕΚ σχετικά με

κοινή θέση του Συμβουλίου για την έγκριση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα και καθαρότερο αέρα για την Ευρώπη

2005/0183 (COD)

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο του άρθρου 251 παράγραφος 2 της Συνθήκης ΕΚ σχετικά με

κοινή θέση του Συμβουλίου για την έγκριση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα και καθαρότερο αέρα για την Ευρώπη (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

1. Διαδικασία

Η πρόταση COM(2005) 447 τελικό διαβιβάστηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σύμφωνα με την εν προκειμένω προβλεπόμενη διαδικασία στο άρθρο 251 της συνθήκης ΕΚ.

Η Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή γνωμοδότησε στις 17 Μαΐου 2006.

Η Επιτροπή των Περιφερειών γνωμοδότησε στις 26 Σεπτεμβρίου 2006.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο γνωμοδότησε σε πρώτη ανάγνωση στις 26 Σεπτεμβρίου 2006.

Μετά από τη γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και σύμφωνα με το άρθρο 250 παράγραφος 2 της Συνθήκης ΕΚ, το Συμβούλιο κατέληξε σε πολιτική συμφωνία με ειδική πλειοψηφία όσον αφορά την κοινή θέση στις 23 Οκτωβρίου 2006: Το Συμβούλιο ενέκρινε την κοινή θέση στις 25.6.2007.

2. Στόχος της πρότασης της Επιτροπής

Η ατμοσφαιρική ρύπανση έχει ιδιαίτερα σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία. Σύμφωνα με τα τελευταία επιστημονικά δεδομένα και με τα διαθέσιμα στοιχεία για την υγεία, που συνοψίζονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής για τη θεματική στρατηγική για την ατμοσφαιρική ρύπανση COM(2005) 446, και μόνο η έκθεση στα σωματίδια PM2.5 του ατμοσφαιρικού αέρα είναι υπεύθυνη για τη μείωση του στατιστικού προσδόκιμου ζωής του μέσου πολίτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά οκτώ μήνες και πλέον. Ως εκ τούτου, στην πρότασή της η Επιτροπή, καθιερώνει ειδικά περιβαλλοντικά πρότυπα για τα σωματίδια PM2.5 στον ατμοσφαιρικό αέρα. Η εφαρμογή τους αναμένεται να συμβάλει ουσιαστικά στην επίτευξη του στόχου της θεματικής στρατηγικής για την ατμοσφαιρική ρύπανση που είναι η κατά 47%, την περίοδο μεταξύ 2000 και 2020, μείωση της απώλειας ετών ζωής στην Ευρώπη, λόγω της έκθεσης σε σωματίδια,

Συνεπεία της πρωτοβουλίας που έχει αναλάβει η Επιτροπή σχετικά με την «καλύτερη νομοθεσία», η πρότασή της για οδηγία σχετικά με την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα και καθαρότερο αέρα για την Ευρώπη εξασφαλίζει την περαιτέρω συγχώνευση των διατάξεων της οδηγίας πλαίσιο και των αντιστοίχων τριών παραγώγων οδηγιών με αντικείμενο την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα, με τις διατάξεις της απόφασης του Συμβουλίου για την ανταλλαγή πληροφοριών, σε μία και μόνο οδηγία με στόχο την απλοποίηση, την κωδικοποίηση και την μείωση του όγκου της κείμενης νομοθεσίας. Επιπλέον η πρόταση αναθεωρεί τις ήδη υφιστάμενες διατάξεις κατά τρόπο που να λαμβάνεται δεόντως υπόψη η πείρα των κρατών μελών. Προς τούτο η πρόταση:

1. καθιερώνει ειδικές απαιτήσεις παρακολούθησης και νέους περιβαλλοντικούς στόχους για τα σωματίδια PM2.5,

2. προβλέπει κάποια ευελιξία κατά την εφαρμογή, επιτρέποντας, υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις που θα εγκρίνει η Επιτροπή, την παράταση των ημερομηνιών επίτευξης για ορισμένες οριακές τιμές, όπως για τα σωματίδια PM10 και για το διοξείδιο του αζώτου,

3. επιτρέπει στα κράτη μέλη να εστιάσουν τις προσπάθειες που καταβάλλουν, επιτρέποντας την αφαίρεση των φυσικών συμβολών κατά την αξιολόγηση της συμμόρφωσης προς τις οριακές τιμές.

3. Σχόλια της Επιτροπής

3.1. Γενικά σχόλια

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο γνωμοδότησε σε πρώτη ανάγνωση στις 26 Σεπτεμβρίου 2006. Η Επιτροπή αποδέχθηκε πλήρως, εν μέρει ή επί της αρχής, είκοσι εννέα (29) από τις πενήντα εννέα (59) τροπολογίες που πρότεινε το Κοινοβούλιο σε πρώτη ανάγνωση. Δεκαέξι (16) από τις είκοσι εννέα (29) τροπολογίες έχουν τουλάχιστον εν μέρει ενσωματωθεί στην κοινή θέση.

Η Επιτροπή έκανε δεκτές όλες τις τροπολογίες που θα επέτρεπαν την περαιτέρω κωδικοποίηση, αποσαφήνιση ή βελτίωση των πληροφοριών που παρέχονται στο κοινό, ήτοι τις τροπολογίες: 2, 6, 11, 13, 19, 21, 26, 27, 31, 37, 39, 41, 42, 65· ή, ακόμη, που διευρύνουν το πεδίο εφαρμογής της επανεξέτασης: τροπολογία 48.

Η Επιτροπή αποδέχθηκε εν μέρει ή επί της αρχής ορισμένες τροπολογίες. Για ορισμένες εξ αυτών, η Επιτροπή είναι της άποψης ότι απαιτείται περαιτέρω αναδιατύπωση, ώστε να εξασφαλιστεί μεγαλύτερη σαφήνεια. Οι υπόλοιπες περιλαμβάνουν αλλαγές που γίνονται δεκτές επί της αρχής, όπως για παράδειγμα η καθιέρωση της έννοιας της διολισθαίνουσας κλίμακας για τον στόχο σχετικά με τη μείωση της έκθεσης, όπως προβλέπεται στην τροπολογία 49. Εντούτοις, δεν είναι δυνατόν να γίνουν δεκτές όλες οι διατάξεις των ως άνω τροπολογιών, δεδομένου ότι ορισμένες εξ αυτών θα είχαν ως αποτέλεσμα να διατρέξει κίνδυνο η ισορροπία μεταξύ της διασφάλισης της ευελιξίας κατά την εφαρμογή και της προστασίας της δημόσιας υγείας.

Η Επιτροπή απέρριψε κατ’ εξοχήν τις τροπολογίες που θα είχαν ως αποτέλεσμα να περιοριστεί το επίπεδο της προστασίας της δημόσιας υγείας είτε κάτω από το ήδη προβλεπόμενο βάσει της υφιστάμενης νομοθεσίας, είτε, όσον αφορά το στόχο περί μείωσης στην έκθεση για τα σωματίδια PM2.5, κάτω από το επίπεδο φιλοδοξίας της θεματικής στρατηγικής για την ατμοσφαιρική ρύπανση. Η Επιτροπή απέρριψε επίσης τις τροπολογίες που θεωρεί ότι καθιερώνουν απαιτήσεις που θα ήταν αδύνατο να επιτευχθούν εντός του προβλεπόμενου χρονοδιαγράμματος, ή που περιορίζουν το πεδίο εφαρμογής της δράσης που αναλαμβάνουν οι εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές για την ουσιαστική υλοποίηση της οδηγίας. Η Επιτροπή θεωρεί ότι εάν συνδυάζονταν όλες οι τροπολογίες του Κοινοβουλίου, θα οδηγούσαν σε επίπεδα φιλοδοξιών χαμηλότερα από τα προβλεπόμενα στην αρχική πρότασή της.

Από το Σεπτέμβριο του 2005, τα κράτη μέλη εξέταζαν την πρόταση στο Συμβούλιο. Η κοινή θέση περιέχει σημαντικό αριθμό μεταβολών σε σχέση με την αρχική πρόταση της Επιτροπής. Από την άποψη της παρουσίασης, το κείμενο απλοποιήθηκε με τροποποιήσεις, όπως είναι η εξάλειψη της έννοιας των οριακών συγκεντρώσεων και η καθιέρωση ενιαίου σχεδίου για την ποιότητα του αέρα. Αντιμετωπίστηκαν επίσης ορισμένα από τα κύρια στοιχεία της αρχικής πρότασης της Επιτροπής, ήτοι η αξιολόγηση της ποιότητας του αέρα, νέοι στόχοι για τα σωματίδια PM2.5 και η ευελιξία κατά την εφαρμογή. Οι αλλαγές που εξετάζονται λεπτομερέστερα κατωτέρω εξασφαλίζουν περισσότερη ευελιξία κατά την εφαρμογή της οδηγίας, διατηρώντας, παράλληλα, το επίπεδο φιλοδοξίας, ώστε να εξασφαλίζεται η επιδιωκόμενη ισορροπία με τα απαιτούμενα επίπεδα προστασίας της δημόσιας υγείας, όπως προβλεπόταν στην αρχική πρόταση της Επιτροπής. Η πολιτική συμφωνία επετεύχθη με ειδική πλειοψηφία, αφού οι Κάτω Χώρες και η Πολωνία ψήφισαν κατά και η Σουηδία απείχε.

3.2. Λεπτομερή σχόλια

3.2.1. Κοινοβουλευτικές τροπολογίες που έγιναν δεκτές από την Επιτροπή και ενσωματώθηκαν πλήρως ή εν μέρει στην κοινή θέση.

Το περιεχόμενο, εάν όχι το γράμμα των κάτωθι τροπολογιών που έγιναν πλήρως, εν μέρει ή επί της αρχής, δεκτές εκ μέρους της Επιτροπής, έχει ενσωματωθεί στην κοινή θέση: τροπολογίες αριθ. 1, 2, 13, 14, 19, 21, 26, 27, 29, 31, 40, 41, 42, 45, 48, και 65.

Ως επί το πλείστον, οι εν λόγω τροπολογίες απηχούν την υποκατάσταση της έννοιας του ανώτατου ορίου συγκέντρωσης με την πιο εδραιωμένη έννοια της οριακής τιμής. Δεδομένου ότι οι δύο έννοιες έχουν τις ίδιες νομικές επιπτώσεις, αυτό δεν συνεπάγεται ουσιαστικές αλλαγές, αλλά απλοποιεί το κείμενο και μειώνει τον αριθμό των επιμέρους χρησιμοποιούμενων προτύπων.

Η τροπολογία 41 αφορά την απαίτηση, για τα κράτη μέλη, να κοινοποιούν τις διατάξεις σχετικά με τις ποινές στην Επιτροπή. Η Επιτροπή δέχεται την πρόταση του Κοινοβουλίου να διαγραφεί η απαίτηση, δεδομένου ότι ο ίδιος στόχος μπορεί να επιτευχθεί βάσει των διατάξεων του άρθρου 33 της οδηγίας και των γενικών υποχρεώσεων που αναφέρονται στο παράρτημα 10 της συνθήκης ΕΚ.

3.2.2. Κοινοβουλευτικές τροπολογίες που έγιναν αποδεκτές από την Επιτροπή αλλά δεν ενσωματώθηκαν στην κοινή θέση.

Η τροπολογία 6 αφορά αιτιολογική σκέψη με την οποία ενθαρρύνεται έντονα η συμπλήρωση των σταθερών μετρήσεων από μοντέλα και ενδεικτικές μετρήσεις.

Η τροπολογία 11 περιγράφει το σκεπτικό επί του οποίου βασίζονται οι διατάξεις του άρθρου 22. Στην κοινή θέση, οι εν λόγω διατάξεις αντιμετωπίζονται στην αιτιολογική σκέψη 15.

Οι τροπολογίες 37 και 39 προτείνουν να συμπεριληφθούν οι βιομηχανικές ομοσπονδίες στον κατάλογο των σχετικών φορέων που θα πρέπει να ενημερώνονται βάσει των διατάξεων για την πληροφόρηση του κοινού στα άρθρα 24 και 26. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η εν λόγω συμπερίληψη είναι εύλογη και δεν διαφέρει από την ήδη ακολουθούμενη καλή πρακτική.

3.2.3. Κοινοβουλευτικές τροπολογίες που απορρίφθηκαν από την Επιτροπή αλλά αποτελούν μέρος της κοινής θέσης.

Δεν ισχύει.

3.2.4. Τροπολογίες στην πρόταση εκ μέρους του Συμβουλίου – Κύρια στοιχεία

Οι διατάξεις για την αξιολόγηση της ποιότητας του ατμοσφαιρικού αέρα, τους νέους στόχους για τα σωματίδια PM2.5 και οι διατάξεις σχετικά με την ευελιξία κατά την εφαρμογή, όπως πρότεινε η Επιτροπή, εξετάστηκαν από το Συμβούλιο καθώς και από το Κοινοβούλιο, ιδίως βάσει των τροπολογιών 45, 49, 50, 60 και 81.

Ποιοτική αξιολόγηση του αέρα. Το κόστος παρακολούθησης ήταν ένα θέμα που προκάλεσε έντονο προβληματισμό στο Συμβούλιο. Οι αλλαγές των ορίων αξιολόγησης για τα PM10 και οι ελάχιστες απαιτήσεις παρακολούθησης για τα σωματίδια καθιερώθηκαν προς τούτο. Η Επιτροπή, μολονότι κατανοεί τον προβληματισμό του Συμβουλίου, τόνισε τη σημασία της διάθεσης κατάλληλων πληροφοριών για την αξιολόγηση, ώστε να διαμορφώνονται ισότιμες συνθήκες κατά την αξιολόγηση της συμμόρφωσης, για την ανάπτυξη της πολιτικής και για την ενημερωμένη διαμόρφωση αποτελεσματικών μέτρων καταπολέμησης, όπου αυτό είναι αναγκαίο. Οι διατάξεις σχετικά με την αξιολόγηση των σωματιδίων PM10 και PM2.5 που ενσωματώθηκαν στην κοινή θέση, αποτελούν συμβιβαστική λύση και αντιπροσωπεύουν για την Επιτροπή ελάχιστες απαιτήσεις που εξακολουθούν, εντούτοις, να ικανοποιούν τους προαναφερθέντες στόχους.

Η κοινή θέση έχει καθιερώσει μείζονες τροποποιήσεις στο παράρτημα ΙΙΙ της οδηγίας που καθορίζει λεπτομερέστερα τις ελάχιστες απαιτήσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο επιβάλλεται να διενεργείται η αξιολόγηση στην επικράτεια των κρατών μελών. Το παράρτημα ΙΙΙ περιλαμβάνει περιοριστικό ορισμό των ειδικών τομέων στους οποίους η συμμόρφωση προς τις οριακές τιμές με στόχο την προστασία της υγείας του ανθρώπου, δεν θα πρέπει να αξιολογείται. Έτσι θα πρέπει να υποστηριχθεί μία πιο εναρμονισμένη προσέγγιση όσον αφορά την αξιολόγηση της συμμόρφωσης. Η Επιτροπή θα παρακολουθήσει εκ του σύνεγγυς την εφαρμογή, ώστε να εξασφαλίσει ότι η συγκεκριμένη διάταξη εφαρμογής ουδόλως θα μειώσει την προστασία της δημόσιας υγείας, ούτε θα υποσκάψει την θεμελιώδη αντίληψη της καθολικής εφαρμογής των οριακών τιμών.

Κωδικοποιήθηκαν επίσης τα κριτήρια για τον εντοπισμό των σημείων δειγματοληψίας για τους ρύπους για τους οποίους καθιερώνονται συγκεκριμένες οριακές τιμές στο παράτημα ΙΙΙ, ώστε να ισχύουν με τον ίδιο τρόπο για όλους τους ρύπους. Η Επιτροπή θα προτιμούσε να παραμείνει αμετάβλητη η αρχική πρόταση περί αντιγραφής των διατάξεων στην ήδη υφιστάμενη νομοθεσία, δεδομένου ότι οι αλλαγές ενδέχεται να προκαλέσουν τη μετακίνηση των ήδη υφιστάμενων σημείων δειγματοληψίας και τη διατάραξη των παρατηρούμενων τάσεων μέσω της παρακολούθησης. Η Επιτροπή θα παρακολουθεί τις εξελίξεις, δεδομένου ότι οι αλλαγές ενδέχεται να προκαλέσουν προβλήματα κατά την εφαρμογή των άλλων διατάξεων, όπως, για παράδειγμα, σε ό,τι αφορά την ενημέρωση του κοινού, και την παροχή χρήσιμων πληροφοριών για την ανάπτυξη πολιτικής, ενώ εξάλλου θα επανεξετάσει το θέμα μέσω της κανονιστικής επιτροπής, εφόσον αυτό είναι απαραίτητο. Ωστόσο, δεδομένου ότι οι οριακές ισχύουν παντού εκτός από ρητά οριζόμενες περιοχές, η μετακίνηση σταθμού δεν συνεπάγεται μεταβολή του επιπέδου προστασίας της δημόσιας υγείας.

Η κοινή θέση αντιμετωπίζει επίσης, στο παράρτημα VI, το χρονοδιάγραμμα συμμόρφωσης του ήδη υφιστάμενου δικτυακού εξοπλισμού παρακολούθησης προς τις διατάξεις των νέων προτύπων CEN, βάσει των οποίων καθορίζονται οι μέθοδοι αναφοράς που ενσωματώθηκαν στην πρόταση της Επιτροπής. Η Επιτροπή συμφωνεί με τις προβλεπόμενες προθεσμίες, δεδομένου ότι θα επιτρέψουν την αποτελεσματική αξιοποίηση των δαπανών για την υλοποίηση συγκεκριμένου χρονοδιαγράμματος εφαρμογής με στόχο τον εκσυγχρονισμό του δικτύου, εφόσον αυτό είναι απαραίτητο. Επισημαίνει, εντούτοις, ότι σε ό,τι αφορά τις μετρήσεις που χρησιμοποιήθηκαν για την αξιολόγηση, εξακολουθούν να ισχύουν πλήρως οι στόχοι περί ποιότητας των δεδομένων στο παράρτημα Ι και οι διατάξεις για την απόδειξη της ισοτιμίας στο παράρτημα VI.

Πρότυπο PM 2.5 . Η κοινή θέση υποκαθιστά στο παράρτημα XIV το όριο συγκέντρωσης PM2.5 των 25μg/m3, που πρέπει να επιτευχθεί μέχρι το 2010, με προσέγγιση δύο σταδίων, βάσει της οποίας καθιερώνεται μη δεσμευτική τιμή στόχος στο ίδιο επίπεδο για το 2010 και η νομικά δεσμευτική οριακή τιμή για το 2015. Ο στόχος για τη μείωση της έκθεσης διευρύνθηκε, με αποτέλεσμα αντί των διατάξεων που προέβλεπαν απλώς και μόνο μείωση κατά 20%, να υιοθετείται δείκτης διολισθαίνουσας κλίμακας μείωσης στην έκθεση με τιμές από 7-13 μg/m3. Οι διατάξεις της κοινής θέσης προβλέπουν επίσης τρεις διαφορετικές εναλλακτικές δυνατότητες για τον καθορισμό του βασικού δείκτη μείωσης στις εκπομπές (δείκτη αναφοράς), ώστε να δοθεί ο απαραίτητος χρόνος και να δημιουργηθούν οι αναγκαίοι σταθμοί παρακολούθησης για τα σωματίδια PM2.5. Η Επιτροπή υποστηρίζει τις εν λόγω τροποποιήσεις, δεδομένου ότι δεν μεταβάλλουν το επίπεδο των φιλοδοξιών της πρότασης της Επιτροπής και θα εξασφαλίσουν την ακόμη αποτελεσματικότερη εφαρμογή της.

Η Επιτροπή θεωρεί ότι, όσον αφορά το διπλό περιβαλλοντικό στόχο για τα σωματίδια PM2.5, κύρια κινητήρια δύναμη για τη λήψη μέτρων θα πρέπει να είναι ο στόχος για τη μείωση της έκθεσης σε αυτά, αξιοποιώντας την ετήσια οριακή τιμή, πρωτίστως ως ανώτατη τιμή προστασίας των πολιτών στις πλέον ευπαθείς περιοχές. Βάσει των ήδη διαθέσιμων γνώσεων, η Επιτροπή είναι της γνώμης ότι οι προσπάθειες συμμόρφωσης προς αυστηρότερες ετήσιες οριακές τιμές για τα σωματίδια PM2.5 (20 μg/m3) μέχρι το 2015, όπως προτείνεται με την τροπολογία 50 του Κοινοβουλίου, θα είχε ως αποτέλεσμα να αποδοθεί υπέρμετρη βαρύτητα στις περιοχές εντοπισμένης υψηλής ρύπανσης (hot spots), εις βάρος των μέτρων που επιβάλλεται να ληφθούν για τη μείωση της γενικής έκθεσης του πληθυσμού. Από την άλλη πλευρά, η τροπολογία 49 προτείνει να περιοριστούν οι απαιτήσεις που βασίζονται στο στόχο για τη μείωση της έκθεσης στα σωματίδια στα περισσότερα επίπεδα συγκέντρωσης, με πιθανό συνολικό αποτέλεσμα να περιοριστούν οι φιλοδοξίες των νέων προτύπων για τα σωματίδια PM2.5 και να μην επιτευχθεί ο στόχος που έχει θεσπιστεί για την υγεία με τη θεματική στρατηγική για την ατμοσφαιρική ρύπανση.

Ευελιξία κατά την εφαρμογή. Μολονότι η πρόταση της Επιτροπής στο άρθρο 22 καθιερώνει αμετάκλητη προθεσμία (1 Ιανουαρίου 2010) όσον αφορά την πιθανή παράταση της προθεσμίας που προβλεπόταν για την επίτευξη της οριακής τιμής των σωματιδίων PM10, η κοινή θέση ορίζει ως μέγιστη προθεσμία τα 3 έτη από την θέση της οδηγίας σε ισχύ. Η κοινή θέση διατηρεί τις προϋποθέσεις που θα πρέπει να τηρηθούν για να εγκριθεί η εν λόγω παράταση. Δεν αναθεωρήθηκαν οι διατάξεις χρονικής παράτασης για το βενζόλιο και το διοξείδιο του αζώτου. Καταργήθηκε η εναλλακτική δυνατότητα που αφορούσε τα σωματίδια PM2.5, μεταφέροντας την ημερομηνία επίτευξης για τα PM2.5 από το 2010 (όπως προβλεπόταν στην αρχική πρόταση της Επιτροπής), στο 2015. Καταργήθηκε η δυνατότητα υποβολής αίτησης παράτασης όσον αφορά το διοξείδιο του θείου, το μονοξείδιο του άνθρακα και το μόλυβδο. Η Επιτροπή θα προτιμούσε το αρχικό χρονοδιάγραμμα σε ό,τι αφορά την προθεσμία για τα σωματίδια PM10,αλλά είναι της γνώμης ότι ανάλογη παράταση δεν απειλεί τη συνολική ισορροπία της πρότασης. Η τροπολογία 81 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προβλέπει μέχρι και 6 χρόνια μετά την θέση της οδηγίας σε ισχύ. Ανάλογη παράταση θα είχε μάλλον ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση της εφαρμογής των μέτρων, μειώνοντας το επίπεδο της προστασίας της δημόσιας υγείας σε όλους τους τομείς όπου σήμερα σημειώνονται υπερβάσεις των οριακών τιμών για τα σωματίδια PM10.

3.2.5. Μεταβολές του κειμένου λόγω των νέων διαδικασιών επιτροπολογίας

Η Επιτροπή επιφυλάχθηκε όσον αφορά τη θέση της για τις τροπολογίες 61-63 του Κοινοβουλίου , οι οποίες προέβλεπαν αναφορά στη νέα κανονιστική διαδικασία, με έλεγχο εκ μέρους της βάσει της οδηγίας συνιστώμενης επιτροπής, ενόσω εκκρεμεί η διοργανική συμφωνία για την κοινή διατύπωση της ενσωμάτωσης στο παράγωγο δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μία αναδιατυπωμένη διάταξη, η οποία καλύπτει το ίδιο περιεχόμενο, χρησιμοποιώντας την τελευταία διατύπωση που συμφωνήθηκε μεταξύ των θεσμικών οργάνων το Νοέμβριο του 2006, ενσωματώθηκε στην κοινή θέση. Διαφέρει ως προς το πεδίο εφαρμογής από την τροπολογία 62, δεδομένου ότι δεν καθιερώνει κανονιστικού χαρακτήρα διαδικασίες με έλεγχο για την έγκριση των μέτρων εφαρμογής, ορίζοντας τις επιπλέον πληροφορίες που θα πρέπει να διατίθενται από τα κράτη μέλη βάσει του άρθρου 27. Η Επιτροπή θα δεχόταν τις εν λόγω αλλαγές.

4. Συμπέρασμα

Όλα τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν κοινούς στόχους σε ό,τι αφορά την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος, και ιδίως σε ό,τι αφορά την ανάγκη καθιέρωσης προτύπων για τα σωματίδια PM2.5, συμπεριλαμβανόμενου και του νέου στόχου για τη μείωση της έκθεσης σε αυτά. Εκδηλώθηκε γενική υποστήριξη περαιτέρω ευελιξίας σε ό,τι αφορά την εφαρμογή, όπως πρότεινε η Επιτροπή. Τα κύρια εμπόδια για την επίτευξη συμφωνίας σε πρώτη ανάγνωση, ήταν οι διαφορές απόψεων ως προς τον ακριβή βαθμό ευελιξίας, την ανάγκη τροποποίησης των ήδη υφιστάμενων προτύπων για τα σωματίδια PM10 και την αυστηρότητα, καθώς και το νομικό χαρακτήρα, του νέου προτύπου για τα σωματίδια PM2.5.

Στη κοινή θέση, τα κράτη μέλη επιβεβαίωσαν την αρχική θέση της Επιτροπής για τη διατήρηση των ήδη υφιστάμενων προτύπων δίχως μεταβολές, προβλέποντας παράλληλα κάποια επιπλέον ευελιξία σχετικά με την επίτευξη της συμμόρφωσης προς τις οριακές τιμές για τα σωματίδια PM10 και τη δυνατότητα θέσπισης ελαφρώς τροποποιημένων νέων προτύπων για τα σωματίδια PM2.5.

Η Επιτροπή θα δεχόταν να υποστηρίξει την κοινή θέση, δεδομένου ότι έχει διαφυλαχθεί η ισορροπία της πρότασης μεταξύ των σοβαρών προβληματισμών για την προστασία της δημόσιας υγείας, λόγω των οποίων επιβάλλεται η ανάληψη σύντονων και εις βάθος χρόνου ενεργειών για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα σε ορισμένες περιοχές, και την θέσπιση φιλόδοξων και δεσμευτικά νομοθετικών προτύπων για τα σωματίδια PM2.5, και αφετέρου της ευελιξίας που καθιερώνεται με στόχο να διευκολυνθεί η εφαρμογή. Στην κοινή θέση διατηρήθηκε επίσης η σαφής δέσμευση υπέρ της επανεξέτασης, εντός πέντε ετών, των προτύπων που αφορούν τα σωματίδια, ώστε να καταστεί νομοθετικά δεσμευτικός ο στόχος για τη μείωση της έκθεσης.

Η κοινή θέση περιλαμβάνει συμπληρωματικές διατάξεις, όπως είναι η απαίτηση να συντάξει η Επιτροπή κατευθυντήριες γραμμές για τον καθορισμό της συμβολής από τους φυσικούς πόρους και τις χειμέριες επιστρώσεις των οδών με άμμο. Η Επιτροπή χαιρετίζει τις εν λόγω προσθήκες, δεδομένου ότι θα διευκολύνουν την εναρμόνιση της προσέγγισης όσον αφορά την εφαρμογή της οδηγίας ανά την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η Επιτροπή θα προτιμούσε να είχαν διατηρηθεί ορισμένες ειδικές διατάξεις της πρότασης, ιδίως οι σχετικές με τις ελάχιστες απαιτήσεις παρακολούθησης της ποιότητας του αέρα. Ωστόσο, αναγνωρίζει ότι η κοινή θέση αποτελεί σοβαρή βελτίωση σε σύγκριση με τις διατάξεις που ίσχυαν βάσει των ήδη υφιστάμενων οδηγιών και, ως εκ τούτου, την υποστηρίζει.