17.5.2006   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 116/8

1.

Η πρόταση απόφασης πλαισίου του Συμβουλίου για την ανταλλαγή πληροφοριών βάσει της αρχής της διαθεσιμότητας διαβιβάσθηκε από την Επιτροπή στον ΕΕΠΔ με επιστολή που φέρει ημερομηνία 12 Οκτωβρίου 2005. Ο ΕΕΠΔ θεωρεί την επιστολή αυτή ως αίτηση παροχής συμβουλών προς όργανα και οργανισμούς της Κοινότητας, όπως προβλέπεται στο άρθρο 28 παράγραφος 2 του κανονισμού αριθ. 45/2001/ΕΚ. Κατά την άποψη του ΕΕΠΔ, η παρούσα γνωμοδότηση θα πρέπει να μνημονεύεται στο προοίμιο της απόφασης πλαισίου.

2.

Όσον αφορά το χαρακτήρα της, η παρούσα γνωμοδότηση πρέπει να θεωρηθεί στο πλαίσιο που περιγράφεται υπό ΙΙ. Όπως φαίνεται εκεί, δεν είναι καθόλου προφανές ότι η υπόψη πρόταση — ή η προσέγγιση της διαθεσιμότητας όπως διαλαμβάνεται στην πρόταση — θα μπορούσε να καταλήξει στην έκδοση κάποιου νομοθετικού μέσου. Αλλες προσεγγίσεις υποστηρίζονται από σημαντικό αριθμό κρατών μελών,

3.

Είναι πάντως εμφανές ότι το θέμα της διαθεσιμότητας πληροφοριών αστυνομικού χαρακτήρα πέραν των εθνικών συνόρων — ή, ευρύτερα, η ανταλλαγή αυτών των πληροφοριών — κατέχει υψηλή θέση στο πρόγραμμα των κρατών μελών, τόσο εντός όσο και εκτός του Συμβουλίου, καθώς επίσης στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

4.

Είναι εξίσου εμφανές ότι, όπως θα φανεί στην παρούσα γνωμοδότηση, το θέμα αυτό είναι σημαντικότατο από την άποψη της προστασίας των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Ο ΕΕΠΔ υπενθυμίζει ότι η υπόψη πρόταση υποβλήθηκε από την Επιτροπή στενά συνδεόμενη με την πρόταση απόφασης πλαισίου του Συμβουλίου σχετικά με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που εξετάζονται στο πλαίσιο της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας σε ποινικές υποθέσεις, αντικείμενο γνώμης του ΕΕΠΔ που εκδόθηκε στις 19 Δεκεμβρίου 2005.

5.

Ο ΕΕΠΔ θα κάνει χρήση της παρούσας ευκαιρίας για να εκθέσει στην παρούσα γνωμοδότηση μερικές γενικότερου και μάλλον θεμελιώδους χαρακτήρα απόψεις σχετικά με το θέμα της ανταλλαγής πληροφοριών αστυνομικού χαρακτήρα και σχετικά με τις ρυθμιστικές προσεγγίσεις του θέματος αυτού. Καταθέτοντας την παρούσα γνωμοδότηση, ο ΕΕΠΔ επιδιώκει να διασφαλίσει ότι σε μελλοντικές συζητήσεις του θέματος θα ληφθεί δεόντως υπόψη η παράμετρος της προστασίας δεδομένων.

6.

Ο ΕΕΠΔ θα είναι διαθέσιμος προκειμένου να επανέλθει γνωμοδοτώντας σε μεταγενέστερη φάση, αφού θα έχουν επέλθει σημαντικές εξελίξεις στη νομοθετική διαδικασία για την υπόψη πρόταση καθώς και για άλλες συναφείς προτάσεις.

7.

Η αρχή της διαθεσιμότητας έχει εισαχθεί ως σημαντική νέα αρχή δικαίου στο Πρόγραμμα της Χάγης. Η αρχή αυτή συνεπάγεται ότι οι απαιτούμενες πληροφορίες για την καταπολέμηση του εγκλήματος πρέπει να διακινούνται χωρίς εμπόδια διαμέσου των εσωτερικών συνόρων της ΕΕ. Ο στόχος της πρότασης είναι η εφαρμογή της αρχής αυτής υπό μορφή δεσμευτικού νομοθετικού μέσου.

8.

Η ανταλλαγή πληροφοριών αστυνομικού χαρακτήρα μεταξύ διαφόρων χωρών αποτελεί προσφιλές θέμα για τους νομοθέτες, εντός και εκτός του πλαισίου της ΕΕ. Προσφάτως την προσοχή του ΕΕΠΔ είλκυσαν οι πρωτοβουλίες που περιγράφονται στη συνέχεια.

9.

Πρώτο, στις 4 Ιουνίου 2004 η Σουηδία πρότεινε απόφαση πλαίσιο σχετικά με την απλούστευση της ανταλλαγής στοιχείων και πληροφοριών μεταξύ αρχών αστυνόμευσης των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Για την πρόταση αυτή στο Συμβούλιο επιτεύχθηκε συμφωνία όσον αφορά τη γενική προσέγγιση στη σύνοδό του της 1ης Δεκεμβρίου 2005.

10.

Δεύτερο, στις 27 Μαΐου 2005 επτά κράτη μέλη υπέγραψαν στην πόλη Prüm (Γερμανία) σύμβαση για την αναβάθμιση της διασυνοριακής συνεργασίας, ειδικότερα όσον αφορά την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, του διασυνοριακού εγκλήματος και της παράνομης μετανάστευσης. Η πράξη αυτή εισάγει, μεταξύ άλλων, μέτρα για τη βελτίωση της ανταλλαγής πληροφοριών σχετικών με DNA και δακτυλικά αποτυπώματα. Η Σύμβαση είναι ανοικτή και μπορεί να προσχωρήσει σε αυτή οποιοδήποτε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα συμβαλλόμενα μέρη έχουν ως στόχο την ενσωμάτωση των διατάξεων της Σύμβασης στο νομικό πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

11.

Τρίτο, η διαθεσιμότητα πληροφοριών αστυνομικού χαρακτήρα διαμέσου των εθνικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα διευκολυνθεί περαιτέρω και με άλλα νομοθετικά μέσα όπως οι προτάσεις που αφορούν το Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν Δεύτερης Γενεάς (SIS II), η πρόταση σχετικά με την πρόσβαση στο Σύστημα Πληροφοριών για τις Θεωρήσεις (VIS) προς αναζήτηση δεδομένων και η πρόταση απόφασης πλαισίου σχετικά με τη διοργάνωση και το περιεχόμενο των ανταλλαγών, μεταξύ των κρατών μελών, πληροφοριών που προέρχονται από το ποινικό μητρώο. Επίσης είναι χρήσιμο να αναφερθεί για το θέμα αυτό η ανακοίνωση σχετικά με τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας, της διαλειτουργικότητας και των συνεργιών μεταξύ των ευρωπαϊκών βάσεων δεδομένων στον τομέα της Δικαιοσύνης και των Εσωτερικών Υποθέσεων, που εκδόθηκε από την Επιτροπή στις 25 Νοεμβρίου 2005.

12.

Επακόλουθο της εκδήλωσης όλων αυτών των πρωτοβουλιών είναι ότι η υπόψη πρόταση απόφασης πλαισίου για τη διαθεσιμότητα δεν πρέπει να εξεταστεί μεμονωμένα αλλά πρέπει να ληφθούν υπόψη και άλλες προσεγγίσεις για την ανταλλαγή αστυνομικού χαρακτήρα πληροφοριών. Αυτό το καθιστά ακόμη σημαντικότερο η τρέχουσα τάση στο Συμβούλιο να δίδεται προτεραιότητα σε άλλες προσεγγίσεις για την ανταλλαγή πληροφοριών και την αρχή της διαθεσιμότητας μάλλον παρά στη γενική προσέγγιση που προτείνεται από την Επιτροπή στην πρόταση. Θα ήταν δυνατόν ακόμη και να μη συζητηθεί καν στο Συμβούλιο το τωρινό κείμενο της πρότασης.

13.

Επί πλέον, η πρόταση συνδέεται στενά με την πρόταση απόφασης πλαισίου σχετικά με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Η παρούσα γνωμοδότηση πρέπει να εξεταστεί σε συνδυασμό με την εξικνούμενη σε μεγαλύτερο βάθος γνώμη για την τελευταία αυτή απόφαση πλαίσιο.

14.

Στη γνωμοδότηση του όσον αφορά την πρόταση απόφασης πλαισίου σχετικά με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα ο ΕΕΠΔ υπογραμμίζει τη σημασία της επαρκούς προστασίας δεδομένων ως αναγκαίου παρεπόμενου κάθε νομοθετικού μέσου σχετικού με τη διαθεσιμότητα. Κατά την άποψη του ΕΕΠΔ, δεν πρέπει να εκδοθεί νομοθετικό μέσο του είδους αυτού χωρίς ουσιώδεις διασφαλίσεις για την προστασία δεδομένων.

15.

Ο ΕΕΠΔ λαμβάνει την ίδια θέση όσον αφορά την έκδοση άλλων νομοθετικών μέσων τα οποία διευκολύνουν τη ροή πληροφοριών αστυνομικού χαρακτήρα μέσω των εσωτερικών συνόρων της ΕΕ. Συνεπώς ο ΕΕΠΔ εκφράζει την ικανοποίησή του που το Συμβούλιο καθώς και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχουν δώσει προτεραιότητα στην προαναφερόμενη πρόταση απόφασης πλαισίου σχετικά με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

16.

Η αρχή της διαθεσιμότητας καθεαυτή είναι απλή. Οι πληροφορίες οι οποίες είναι διαθέσιμες σε ορισμένες αρχές κάποιου κράτους μέλους πρέπει να παρέχονται και σε ισοδύναμες αρχές άλλων κρατών μελών. Η ανταλλαγή των πληροφοριών πρέπει να γίνεται με τον ταχύτερο και ευκολότερο τρόπο μεταξύ των αρχών των κρατών μελών και κατά προτίμηση με παροχή άμεσης επιγραμμικής πρόσβασης.

17.

Οι δυσχέρειες εμφανίζονται λόγω του περιβάλλοντος εντός του οποίου πρέπει να λειτουργήσει η αρχή της διαθεσιμότητας:

18.

Ανεξαρτήτως αυτού του πολύπλοκου περιβάλλοντος, είναι από όλους κατανοητό ότι η αρχή δεν μπορεί να λειτουργήσει από μόνη της. Απαιτούνται επιπρόσθετα μέτρα ώστε να διασφαλιστεί ότι οι πληροφορίες μπορούν όντως να βρίσκονται και να είναι προσβάσιμες. Σε κάθε περίπτωση τα μέτρα αυτά πρέπει να διευκολύνουν τις αρχές αστυνόμευσης να διαπιστώνουν εάν οι αρχές αστυνόμευσης σε άλλα κράτη μέλη έχουν στη διάθεσή τους σχετικές πληροφορίες και πού μπορεί να βρεθούν αυτές οι σχετικές πληροφορίες. Τα υπόψη επιπρόσθετα μέτρα θα μπορούσε να συνίστανται σε διεπαφές που παρέχουν απευθείας πρόσβαση στο σύνολο των δεδομένων ή σε συγκεκριμένα δεδομένα που τηρούνται από άλλα κράτη μέλη. Προς το σκοπό αυτό η πρόταση απόφασης πλαισίου για τη διαθεσιμότητα εισάγει τα «δεδομένα καταλόγου», συγκεκριμένα δεδομένα που επιδέχονται άμεση διασυνοριακή πρόσβαση.

19.

Γενικώς, η αρχή της διαθεσιμότητας θα πρέπει να διευκολύνει τη ροή πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών. Τα εσωτερικά σύνορα θα καταργηθούν και τα κράτη μέλη πρέπει να επιτρέψουν να καθίστανται συνεχώς περισσότερο διαθέσιμες σε άλλες αρχές οι πληροφορίες οι διαθέσιμες στις δικές τους αστυνομικές αρχές. Τα κράτη μέλη χάνουν την αρμοδιότητα ελέγχου της ροής πληροφοριών, με αποτέλεσμα και το γεγονός ότι δεν μπορούν πλέον να βασίζονται στην εθνική τους νομοθεσία ως μέσο επαρκές για την επιβαλλόμενη προστασία των πληροφοριών.

20.

Ακριβώς για το λόγο αυτό η πρόταση απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή από την άποψη της προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Πρώτον, οι πληροφορίες που κανονικά είναι εμπιστευτικές και καλώς διαφυλαγμένες πρέπει να παρέχονται σε αρχές άλλων κρατών μελών. Δεύτερο, για να μπορέσει να λειτουργήσει το σύστημα πρέπει να εκπονηθούν δεδομένα καταλόγου τα οποία θα είναι διαθέσιμα σε αρχές άλλων κρατών μελών. Η εφαρμογή της αρχής αυτής θα έχει ως συνέπεια την παραγωγή περισσότερων δεδομένων από όσα είναι διαθέσιμα τώρα.

21.

Πρώτα απ' όλα, έχει ουσιώδη σημασία ο καθορισμός του είδους πληροφοριών για τις οποίες θα ισχύει η αρχή της διαθεσιμότητας. Το πεδίο εφαρμογής της αρχής αυτής ορίζεται κατά τρόπο γενικό στο άρθρο 2 της πρότασης, σε συνδυασμό με το άρθρο 1 παράγραφος 1 και το άρθρο 3 στοιχείο α). Η αρχή αυτή ισχύει για πληροφορίες:

Τα ανωτέρω αποτελούν τρία ουσιώδη στοιχεία του πεδίου εφαρμογής της αρχής στην πρόταση της Επιτροπής. Το πεδίο εφαρμογής διευκρινίζεται περαιτέρω στο άρθρο 2. Το άρθρο 2 παράγραφος 1 περιορίζει την εφαρμογή της αρχής της διαθεσιμότητας στη φάση πριν από την έναρξη της δίωξης, ενώ το άρθρο 2 παράγραφοι 2, 3 και 4 προβλέπει κάποιους περιορισμούς ειδικότερου χαρακτήρα.

22.

Για την κατανόηση των συνεπειών της πρότασης απαιτείται βαθύτερη ανάλυση των τριών ουσιωδών στοιχείων που αναφέρθηκαν ανωτέρω. Καθ'αυτά τα δύο πρώτα στοιχεία του πεδίου εφαρμογής είναι αρκετά σαφή. Ο ορισμός των «υφιστάμενων πληροφοριών» διαμορφώνεται στο άρθρο 2 παράγραφος 2, όπου αναφέρεται ότι η απόφαση πλαίσιο δεν συνεπάγεται υποχρέωση συλλογής και αποθήκευσης πληροφοριών με μόνο σκοπό τη διάθεσή τους, ενώ ο κατάλογος του παραρτήματος ΙΙ δεν είναι δυνατόν να ερμηνευτεί με τρόπους διαφορετικούς. Εκείνο που απαιτεί περαιτέρω διευκρίνιση είναι το τρίτο ουσιώδες σημείο, τόσο καθεαυτό όσο και σε συνδυασμό με τα δύο πρώτα στοιχεία.

23.

Η πρόταση δεν διευκρινίζει κατά πόσο οι «διαθέσιμες πληροφορίες» συνιστούν απλώς πληροφορίες που έχουν ήδη ελεγχθεί από αρμόδιες αρχές ή αν περιλαμβάνουν και πληροφορίες που ενδέχεται να μπορεί να αποκτηθούν από τις αρχές αυτές. Κατά την άποψη του ΕΕΠΔ πάντως, θα ήταν δυνατή η ερμηνεία ότι η πρόταση τα περιλαμβάνει αμφότερα.

24.

Όντως, ενώ το άρθρο 2 παράγραφος 2 φαίνεται να οδηγεί σε πιο περιορισμένο πεδίο εφαρμογής, με τη διευκρίνιση ότι η απόφαση πλαίσιο «δεν συνεπάγεται υποχρέωση συλλογής και αποθήκευσης πληροφοριών […] με μόνο σκοπό τη διάθεσή τους», το άρθρο 3 στοιχείο α) παρέχει τη δυνατότητα ευρύτερης ερμηνείας, ορίζοντας ότι ως «πληροφορίες» νοούνται οι υφιστάμενες πληροφορίες του Παραρτήματος ΙΙ.

25.

Το Παράρτημα ΙΙ περιέχει δύο τουλάχιστον κατηγορίες δεδομένων ελεγχόμενων συνήθως από άλλους και όχι από την αστυνομία. Η πρώτη κατηγορία είναι οι πληροφορίες οι σχετικές με την ταξινόμηση οχημάτων. Σε πολλά κράτη μέλη οι βάσεις δεδομένων που περιέχουν τις πληροφορίες αυτές δεν τελούν υπό τον έλεγχο των αρχών αστυνόμευσης, έστω και αν έχουν σε αυτές τακτική πρόσβαση οι αρχές αυτές. Θα πρέπει άραγε αυτό το είδος πληροφοριών να εμπίπτει στο πεδίο των «διαθέσιμων πληροφοριών» οι οποίες, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1, παρέχονται σε ισοδύναμες αρμόδιες αρχές άλλων κρατών μελών; Η δεύτερη κατηγορία δεδομένων του Παραρτήματος ΙΙ που πρέπει να αναφερθεί είναι οι αριθμοί τηλεφώνου και άλλα δεδομένα τηλεπικοινωνιών: Πρέπει μήπως τα δεδομένα αυτά να θεωρούνται ως «διαθέσιμα» ακόμη και όταν τελούν υπό τον έλεγχο όχι αρμόδιων αρχών αλλά ιδιωτικών επιχειρήσεων;

26.

Επί πλέον, άλλες διατάξεις της πρότασης, και ειδικότερα τα άρθρα 3 στοιχείο δ) και 4 παράγραφος 1 στοιχείο γ) της πρότασης, θεμελιώνουν την άποψη ότι «ορισθείσες αρχές» ή ακόμη και «ορισθέντα μέρη» είναι δυνατόν να ελέγχουν πληροφορίες που είναι «διαθέσιμες» για «αρμόδιες αρχές». Από το κείμενο της πρότασης απορρέει επίσης ότι «αρμόδια αρχή κάποιου κράτους μέλους» είναι αρχή που καλύπτεται από το άρθρο 29 πρώτη περίπτωση της συνθήκης της ΕΕ ενώ κάθε εθνική αρχή μπορεί να χαρακτηριστεί ως «ορισθείσα αρχή».

27.

Κατά την άποψη του ΕΕΠΔ, η εφαρμογή της αρχής της διαθεσιμότητας σε πληροφορίες ελεγχόμενες από ορισθείσες αρχές και ορισθέντα μέρη εγείρει τα ακόλουθα ερωτήματα:

28.

Η εφαρμογή μιας τόσο ευρείας αρχής όπως η «αρχή της διαθεσιμότητας» απαιτεί σαφή και ακριβή καθορισμό των δεδομένων που θεωρούνται διαθέσιμα. Κατόπιν αυτού ο ΕΕΠΔ συνιστά:

29.

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 παράγραφος 1 της πρότασης, η απόφαση πλαίσιο θα ισχύει για την επεξεργασία πληροφοριών πριν από την έναρξη άσκησης δίωξης. Το πεδίο εφαρμογής της είναι πιο περιορισμένο σε σχέση με εκείνο της πρότασης απόφασης πλαισίου σχετικά με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, το οποίο ισχύει πλήρως για τη δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις.

30.

Κατά την άποψη πάντως του ΕΕΠΔ, ο περιορισμός αυτός μόνος του δεν περιορίζει το πεδίο εφαρμογής της πρότασης στην αστυνομική συνεργασία. Θα μπορούσε να περιλαμβάνει και τη δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις, εφόσον σε ορισμένα κράτη μέλη οι δικαστικές αρχές έχουν επίσης αρμοδιότητες για τη διερεύνηση αξιόποινων πράξεων, πριν από την έναρξη άσκησης δίωξης. Το γεγονός όμως ότι η πρόταση βασίζεται αποκλειστικά και μόνο στο άρθρο 30 παράγραφος 1 στοιχείο β) της ΣΕΕ, φαίνεται πως σημαίνει ότι ισχύει μόνο για την αστυνομική συνεργασία. Θα ήταν ευπρόσδεκτη η διευκρίνιση του σημείου αυτού.

31.

Η υπόψη πρόταση ισχύει για την παροχή πληροφοριών στην Ευρωπόλ, ενώ η πρόταση απόφασης πλαισίου σχετικά με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα εξαιρεί την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα από την Ευρωπόλ. Ο ΕΕΠΔ συμβουλεύει να περιορίζεται η ανταλλαγή πληροφοριών με την Ευρωπόλ στους σκοπούς της ίδιας της Ευρωπόλ, όπως αναφέρεται στο άρθρο 2 της Σύμβασης Ευρωπόλ και στο Παράρτημά της. Επί πλέον, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι λεπτομερείς κανόνες για την ανταλλαγή δεδομένων με την Ευρωπόλ, οι οποίοι ήδη έχουν θεσπιστεί με διάφορες πράξεις του Συμβουλίου.

32.

Το σημείο που λαμβάνεται ως αφετηρία στην πρόταση είναι ότι δεν θα έχει ως αποτέλεσμα τη σύσταση νέων βάσεων δεδομένων με δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα. Το άρθρο 2 παράγραφος 2 είναι σαφές για το θέμα αυτό: η απόφαση πλαίσιο δεν συνεπάγεται υποχρέωση συλλογής και αποθήκευσης πληροφοριών με μόνο σκοπό τη διάθεσή τους. Από απόψεως προστασίας δεδομένων, αυτό αποτελεί σημαντικό και θετικό στοιχείο της πρότασης. Ο ΕΕΠΔ υπενθυμίζει τη γνώμη του όσον αφορά την πρόταση οδηγίας για τη διατήρηση δεδομένων που υποβάλλονται σε επεξεργασία σε συνάρτηση με την παροχή δημόσιων υπηρεσιών ηλεκτρονικών επικοινωνιών (1), όπου υπογράμμιζε ότι οι νομικές υποχρεώσεις που έχουν ως αποτέλεσμα τη σύσταση σημαντικών βάσεων δεδομένων ενέχουν ιδιαίτερους κινδύνους για το υποκείμενο των δεδομένων, μεταξύ άλλων λόγων κινδύνων μη σύννομης χρήσης.

33.

Εν τούτοις:

34.

Η πρόταση προβλέπει άμεση και έμμεση πρόσβαση στις πληροφορίες. Το άρθρο 9 της πρότασης προβλέπει άμεση επιγραμμική πρόσβαση σε πληροφορίες περιεχόμενες σε βάσεις δεδομένων όπου οι αντίστοιχες εθνικές αρχές έχουν άμεση επιγραμμική πρόσβαση. Το άρθρο 10 συνεπάγεται έμμεση πρόσβαση. Τα δεδομένα καταλόγου για πληροφορίες οι οποίες δεν είναι επιγραμμικώς προσβάσιμες καθίστανται διαθέσιμα για επιγραμμική αναζήτηση δεδομένων από ισοδύναμες αρμόδιες αρχές άλλων κρατών μελών και της Ευρωπόλ. Όταν η αναζήτηση σε δεδομένα καταλόγου αποβαίνει επιτυχής, η ενδιαφερόμενη αρχή μπορεί να διατυπώνει αίτηση πληροφοριών και να τη διαβιβάζει στην oρισθείσα αρχή, ώστε να λάβει τις πληροφορίες που προσδιορίζονται από τα δεδομένα καταλόγου.

35.

Η άμεση πρόσβαση δεν οδηγεί σε νέες βάσεις δεδομένων, απαιτεί όμως τη διαλειτουργικότητα των συστημάτων των ισοδύναμων αρμόδιων αρχών στα κράτη μέλη. Επί πλέον, κατ'ανάγκη θα εισαγάγει νέα χρήση ήδη υφιστάμενων βάσεων δεδομένων με την παροχή σε όλες τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών μιας ευχέρειας την οποία διαθέτουν ως τώρα μόνον οι εθνικές αρμόδιες αρχές. Η άμεση πρόσβαση θα σημαίνει αυτομάτως την πρόσβαση αυξημένου πλήθους προσώπων στις βάσεις δεδομένων, οπότε συνεπάγεται και αύξοντα κίνδυνο να σημειωθούν καταχρήσεις.

36.

Σε περίπτωση άμεσης πρόσβασης αρμόδιας αρχής άλλου κράτους μέλους, οι ορισθείσες αρχές του κράτους μέλους προέλευσης δεν έχουν δυνατότητα ελέγχου στην πρόσβαση και την περαιτέρω χρήση των δεδομένων. Αυτό το επακόλουθο της προβλεπόμενης στην πρόταση άμεσης πρόσβασης πρέπει να αντιμετωπιστεί καταλλήλως, εφόσον:

37.

Όσον αφορά την έμμεση πρόσβαση μέσω δεδομένων καταλόγου με παροχή πρόσβασης σε βάση συστήματος επιτυχούς/όχι επιτυχούς αναζήτησης, αυτό δεν είναι νέο φαινόμενο. Αποτελεί τη βάση λειτουργίας για τα μεγάλης κλίμακας ευρωπαϊκά συστήματα πληροφοριών όπως το Σύστημα Πληροφοριών Σένγκεν. Η σύσταση ενός συστήματος δεδομένων καταλόγου παρουσιάζει το πλεονέκτημα ότι δίδει στα κράτη μέλη προέλευσης τη δυνατότητα να ελέγχουν την ανταλλαγή πληροφοριών από τα αστυνομικά τους αρχεία. Σε περίπτωση που η αναζήτηση σε δεδομένα καταλόγου καταλήξει σε επιτυχές αποτέλεσμα, η αιτούσα αρχή μπορεί να εκδώσει αίτηση για πληροφορίες σχετικά με το υπόψη υποκείμενο των δεδομένων. Η αίτηση αυτή μπορεί να αξιολογηθεί δεόντως από την αρχή στην οποία υποβλήθηκε.

38.

Πάντως, εφόσον η σύσταση συστήματος δεδομένων καταλόγου — σε τομείς όπου τα συστήματα αυτά μέχρι τώρα δεν υπήρχαν, εκτός των μεγάλης κλίμακας ευρωπαϊκών συστημάτων πληροφοριών — είναι δυνατόν να προκαλέσει νέους κινδύνους για το υποκείμενο των δεδομένων, απαιτείται η δέουσα ανάλυση. Ο ΕΕΠΔ υπογραμμίζει ότι, αν και τα δεδομένα καταλόγου δεν περιέχουν πολλές πληροφορίες σχετικά με το υποκείμενο των δεδομένων, η αναζήτηση δεδομένων στα δεδομένα καταλόγου μπορεί να οδηγήσει σε εξαιρετικά ευαίσθητο αποτέλεσμα. Είναι δυνατόν να αποκαλύψει ότι για κάποιο φυσικό πρόσωπο υπάρχει αστυνομικός φάκελος σχετικός με αξιόποινες πράξεις.

39.

Κατόπιν τούτου, είναι υπέρτατης σημασίας να προβλέψει ο ευρωπαίος νομοθέτης τους δέοντες κανόνες, τουλάχιστον όσον αφορά τη σύσταση των δεδομένων καταλόγου, τη διαχείριση των συστημάτων αρχειοθέτησης δεδομένων καταλόγου και την κατάλληλη οργάνωση της πρόσβασης στα δεδομένα καταλόγου. Κατά την άποψη του ΕΕΠΔ, η πρόταση δεν είναι ικανοποιητική όσον αφορά τα σημεία αυτά. Κατά την παρούσα φάση ο ΕΕΠΔ προβαίνει σε τρεις παρατηρήσεις:

40.

Η ανταλλαγή πληροφοριών δεν εμποδίζει τα κράτη μέλη να ζητούν από τις δικαστικές αρχές προηγούμενη άδεια για τη διαβίβαση πληροφοριών στην αιτούσα αρχή, όταν οι πληροφορίες αυτές τελούν υπό δικαστικό έλεγχο στη χώρα από την οποία ζητήθηκαν. Αυτό είναι σημαντικό εφόσον, σύμφωνα με έρευνα σχετικά με τις αρμοδιότητες της αστυνομίας όσον αφορά την ανταλλαγή δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα (2), δεν έχει σε όλα τα κράτη μέλη η αστυνομία δυνατότητα αυτόνομης πρόσβασης στα δεδομένα αυτά. Κατά την άποψη του ΕΕΠΔ, η αρχή της διαθεσιμότητας θα πρέπει να μη θίγει την βάσει της εθνικής νομοθεσίας υποχρέωση να λαμβάνεται προηγούμενη άδεια για τις πληροφορίες ή, τουλάχιστον, να θεσπιστούν ειδικοί κανόνες όσον αφορά τις κατηγορίες δεδομένων για τις οποίες πρέπει να λαμβάνεται προηγούμενη άδεια, με ισχύ σε όλα τα κράτη μέλη.

41.

Η υποχρέωση αυτή πρέπει να ερμηνευτεί σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 11 παράγραφος 2 της πρότασης απόφασης πλαισίου σχετικά με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, η οποία προβλέπει επίσης ότι το κράτος μέλος που διαβιβάζει τις πληροφορίες παρέχει τη συγκατάθεσή του σχετικά με την περαιτέρω χρήση των δεδομένων στο κράτος μέλος στο οποίο έχουν διαβιβαστεί τα δεδομένα. Ο ΕΕΠΔ υπογραμμίζει τη σημασία της αρχής αυτής, η οποία είναι αναγκαία ώστε να εξασφαλίζεται ότι η διαθεσιμότητα δεν θα οδηγεί σε καταστρατήγηση περιοριστικής εθνικής νομοθεσίας σχετικά με την περαιτέρω χρήση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

42.

Τα στοιχεία αυτά απαιτούν υψηλού επιπέδου πρότυπα όσον αφορά την προστασία δεδομένων. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίδεται στη διασφάλιση των αρχών του οριοθετημένου σκοπού και της περαιτέρω επεξεργασίας καθώς και στην ακρίβεια και την αξιοπιστία των προς αξιολόγηση πληροφοριών (βλέπε τη γνώμη του ΕΕΠΔ όσον αφορά την απόφαση-πλαίσιο του Συμβουλίου σχετικά με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, IV. 2 και IV 6).

43.

Η σουηδική πρόταση δεν περιορίζεται σε συγκεκριμένους τύπους πληροφοριών αλλά καλύπτει όλα τα στοιχεία και τις πληροφορίες, ακόμη και στοιχεία και πληροφορίες που διατηρούνται από άλλους εκτός από τις αρμόδιες αστυνομικές αρχές. Η πρόταση προωθεί τη συνεργασία με τον καθορισμό χρονικών ορίων για την παροχή απάντησης σε αιτήσεις για πληροφορίες και με την κατάργηση της διάκρισης μεταξύ της ανταλλαγής εντός ενός κράτους μέλους και της διασυνοριακής ανταλλαγής πληροφοριών. Δεν προβλέπει επιπρόσθετα μέτρα για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής πρόσβασης στις πληροφορίες. Για το λόγο αυτό είναι κατανοητό ότι η Επιτροπή δεν θεώρησε ικανοποιητική τη σουηδική πρόταση ως πρόσφορο μέσο για τη διαθεσιμότητα (3).

44.

Οσον qφορά την προστασία δεδομένων, η προσέγγιση της σουηδικής πρότασης έχει τις ακόλουθες γενικές επιπτώσεις:

45.

Η Σύμβαση του Prüm ακολουθεί άλλη προσέγγιση για την εφαρμογή της αρχής της διαθεσιμότητας. Ενώ η προκείμενη πρόταση πλαίσιο τηρεί γενική προσέγγιση —που δεν προβλέπει ειδικούς κανόνες για την ανταλλαγή ειδικών τύπων πληροφοριών αλλά εφαρμόζεται σε όλους τους τύπους πληροφοριών, στο βαθμό που απαριθμούνται στο Παράρτημα ΙΙ (βλέπε σημεία 21 έως 28 της παρούσας γνώμης)—, η προσέγγιση της Σύμβασης Prüm είναι σταδιακή.

46.

Μερικές φορές η προσέγγιση αυτή αποκαλείται «προσέγγιση κατά πεδίο δεδομένων». Εφαρμόζεται σε ειδικούς τύπους πληροφοριών (DNA, δεδομένα για δακτυλικά αποτυπώματα και δεδομένα κατάταξης οχημάτων) και περιλαμβάνει την υποχρέωση να λαμβάνεται υπόψη ο συγκεκριμένος χαρακτήρας των δεδομένων. Η Σύμβαση θέτει την υποχρέωση να ανοίγονται και να τηρούνται φάκελοι εξέτασης DNA για τη διερεύνηση αξιόποινων πράξεων. Παρόμοια υποχρέωση ισχύει σχετικά με τα δεδομένα για δακτυλικά αποτυπώματα. Όσον αφορά τα δεδομένα ταξινόμησης οχημάτων, πρέπει να δίνεται άμεση πρόσβαση στα εθνικά σημεία επαφής των άλλων κρατών μελών.

47.

Η προσέγγιση της Σύμβασης του Prüm οδηγεί σε τρεις τύπους παρατηρήσεων.

48.

Πρώτον, χωρίς καμία αμφιβολία ο ΕΕΠΔ δεν τάσσεται υπέρ της διαδικασίας που οδήγησε στη σύμβαση αυτή, εκτός του θεσμικού πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κατά συνέπεια χωρίς ουσιαστική συμμετοχή της Επιτροπής. Επί πλέον, αυτό σημαίνει απουσία δημοκρατικού ελέγχου από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και απουσία δικαστικού ελέγχου από το Δικαστήριο, με αποτέλεσμα μειωμένες διασφαλίσεις όσον αφορά την εξισορρόπηση όλων των (δημοσίων) συμφερόντων. Εδώ περιλαμβάνεται και η παράμετρος της προστασίας δεδομένων. Δηλαδή, τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν έχουν την ευκαιρία να εκτιμήσουν — πριν από την σύσταση του συστήματος — την επίπτωση των πολιτικών επιλογών στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

49.

Δεύτερο, είναι εμφανές ότι κάποια στοιχεία της Σύμβασης Prüm χαρακτηρίζονται από σαφώς μεγαλύτερη αδιακρισία για το υποκείμενο των δεδομένων σε σχέση με την πρόταση απόφασης πλαισίου για τη διαθεσιμότητα. Η Σύμβαση κατ' ανάγκη οδηγεί στη σύσταση νέων βάσεων δεδομένων, που καθαυτή εγκλείει κινδύνους για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Η αναγκαιότητα και η αναλογικότητα της σύστασης αυτών των νέων βάσεων δεδομένων θα πρέπει να αποδειχθούν. Πρέπει να προβλεφθούν επαρκείς διασφαλίσεις για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

50.

Τρίτο, όπως προαναφέρθηκε, η Σύμβαση ακολουθεί «προσέγγιση κατά πεδίο δεδομένων». Προηγουμένως στο παρόν ο ΕΕΠΔ μνημόνευσε τις δυσκολίες και αβεβαιότητες τις σχετικές με το περιβάλλον στο οποίο πρέπει να λειτουργήσει η αρχή της διαθεσιμότητας. Υπό τις υπόψη περιστάσεις, κατά τη γνώμη του ΕΕΠΔ είναι προτιμότερο να μη συσταθεί σύστημα για σειρά δεδομένων αλλά κατά την εκκίνηση να ακολουθηθεί προσέγγιση συντηρητικότερη, με κάλυψη ενός τύπου δεδομένων και με παρακολούθηση αφενός του βαθμού κατά τον οποίο η αρχή της διαθεσιμότητας είναι δυνατόν να στηρίξει αποτελεσματικά την αστυνόμευση και αφετέρου των συγκεκριμένων κινδύνων για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Με βάση την πείρα που θα αποκτηθεί, το σύστημα θα μπορούσε ενδεχομένως να επεκταθεί σε άλλους τύπους δεδομένων ή/και να τροποποιηθεί ώστε να καταστεί αποτελεσματικότερο.

51.

Αυτή η «προσέγγιση κατά πεδίο δεδομένων» θα μπορούσε επίσης να ικανοποιεί καλύτερα τις απαιτήσεις της αρχής της αναλογικότητας. Κατά την άποψη του ΕΕΠΔ, οι ανάγκες βελτιωμένης διασυνοριακής ανταλλαγής δεδομένων για λόγους αστυνόμευσης θα μπορούσαν να δικαιολογούν τη θέσπιση νομικού μέσου σε επίπεδο ΕΕ αλλά, για να είναι το μέσον αναλογικό, θα πρέπει να είναι κατάλληλο για την εκπλήρωση του σκοπού του, ο οποίος μπορεί να καθοριστεί καταλλήλως μετά από κάποιο χρονικό διάστημα απόκτησης πρακτικής πείρας. Επί πλέον, το μέσον δεν θα πρέπει να θίγει δυσαναλόγως το υποκείμενο των δεδομένων. Η ανταλλαγή δεν θα πρέπει να αφορά περισσότερους τύπους δεδομένων από τους αυστηρώς αναγκαίους, με δυνατότητα ανταλλαγής δεδομένων ανωνύμως, ενώ θα πρέπει να λαμβάνει χώρα υπό αυστηρούς όρους για την προστασία των δεδομένων.

52.

Επιπλέον, η συντηρητικότερη προσέγγιση υπέρ της οποίας συνηγορεί ο ΕΕΠΔ θα μπορούσε-πιθανότατα επιπροσθέτως προς την «προσέγγιση κατά πεδίο δεδομένων» — να περιλαμβάνει την έναρξη εφαρμογής της αρχής της διαθεσιμότητας μόνο με έμμεση πρόσβαση, μέσω δεδομένων καταλόγου. Αυτό ο ΕΕΠΔ το αναφέρει ως σημείο προς εξέταση στην περαιτέρω νομοθετική διαδικασία.

53.

Στο Παράρτημα ΙΙ παρατίθενται οι τύποι πληροφοριών που είναι δυνατόν να αποκτώνται με βάση την προταθείσα απόφαση-πλαίσιο. Στην πλειονότητα των περιστάσεων και οι έξι τύποι πληροφοριών που περιέχονται εκεί αποτελούν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, διότι εμπεριέχουν σχέση προς ταυτοποιημένο ή ταυτοποιήσιμο φυσικό πρόσωπο.

54.

Με βάση τις διατάξεις του άρθρου 3 στοιχείο ζ) της πρότασης, ως δεδομένα καταλόγου νοούνται «τα δεδομένα που έχουν ως στόχο να εντοπίζουν με σαφήνεια πληροφορίες και στα οποία μπορεί να τεθεί ερώτημα μέσω διαδικασίας αναζήτησης για να διαπιστωθεί εάν οι πληροφορίες είναι διαθέσιμες ή όχι.». Στην «Προσέγγιση σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της διαθεσιμότητας» (4), ως δεδομένα καταλόγου χαρακτηρίζονται τα ακόλουθα δεδομένα:

Άλλος τύπος δεδομένων που θα ήταν δυνατό να χαρακτηριστούν ως δεδομένα καταλόγου θα μπορούσε να είναι τα προφίλ DNA. Αυτός ο πίνακας δεδομένων καταλόγου αποκαλύπτει ότι τα δεδομένα καταλόγου είναι δυνατόν να περιέχουν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, οπότε είναι αναγκαία η επαρκής προστασία.

55.

Ο ΕΕΠΔ εγκύπτει ειδικά στο θέμα των προφίλ DNA. Η εξέταση DNA έχει αποδειχτεί σημαντικής αξίας για τη διερεύνηση αξιόποινων πράξεων και η αποτελεσματική ανταλλαγή δεδομένων DNA είναι δυνατόν να έχει ουσιώδη σημασία για την καταπολέμηση του εγκλήματος. Είναι όμως απαραίτητο να ορίζεται σαφώς η έννοια των δεδομένων DNA καθώς επίσης να λαμβάνονται δεόντως υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά των δεδομένων αυτών. Όντως, υπό την έποψη της προστασίας δεδομένων υπάρχει μεγάλη διαφορά μεταξύ δειγμάτων DNA και προφίλ DNA.

56.

Τα δείγματα DNA (τα οποία συχνά συλλέγονται και αποθηκεύονται από αστυνομικές αρχές) θα πρέπει να θεωρούνται ως ιδιαιτέρως ευαίσθητα, εφόσον είναι περισσότερο πιθανόν ότι περιέχουν τη συνολική «εικόνα» του DNA. Είναι δυνατόν να παράσχουν πληροφορίες σχετικά με τα γενετικά χαρακτηριστικά και την κατάσταση της υγείας φυσικού προσώπου, οι οποίες μπορεί να είναι αναγκαίες για εντελώς διαφορετικούς λόγους, όπως η παροχή ιατρικών συμβουλών σε άτομα ή σε νεαρά ζευγάρια.

57.

Αντιθέτως, τα προφίλ DNA περιέχουν μόνο κάποιες μερικού χαρακτήρα πληροφορίες για το DNA, εξαγόμενες από το δείγμα DNA: μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την επαλήθευση της ταυτότητας φυσικού προσώπου αλλά, κατ' αρχήν, δεν αποκαλύπτουν γενετικά του χαρακτηριστικά. Με την πρόοδο της επιστήμης πάντως μπορεί να αυξηθούν οι πληροφορίες που είναι δυνατόν να αποκαλυφθούν με τα προφίλ DNA: αυτό που σε δεδομένη χρονική στιγμή θεωρείται «αθώο» προφίλ DNA είναι δυνατό σε μεταγενέστερη φάση να αποκαλύψει πολύ περισσότερες πληροφορίες από τις αναμενόμενες και απαιτούμενες, και ειδικότερα πληροφορίες που αφορούν γενετικά χαρακτηριστικά φυσικού προσώπου. Έτσι, οι πληροφορίες που μπορεί να αποκαλυφθούν με προφίλ DNA θα πρέπει να θεωρηθούν δυναμικού χαρακτήρα.

58.

Υπό την έποψη αυτή, ο ΕΕΠΔ υπογραμμίζει ότι τόσο η Σύμβαση του Prüm όσο και η πρόταση της Επιτροπής προάγουν την ανταλλαγή δεδομένων DNA μεταξύ αρχών αστυνόμευσης, με ουσιώδεις όμως διαφορές στον τρόπο με τον οποίο το επιτυγχάνουν.

59.

Ο ΕΕΠΔ εκφράζει την ικανοποίησή του διότι η πρόταση της Επιτροπής δεν επιβάλλει καμία υποχρέωση συλλογής δεδομένων DNA και διότι περιορίζει σαφώς την ανταλλαγή δεδομένων DNA στα προφίλ DNA. Το Παράρτημα ΙΙ ορίζει το προφίλ DNA μέσω ενός αρχικού κοινού καταλόγου ιχνηθετών DNA χρησιμοποιούμενων στην ιατροδικαστική εξέταση DNA σε κράτη μέλη. Ο κατάλογος αυτός — που βασίζεται στους επτά ιχνηθέτες DNA της ευρωπαϊκής δέσμης προτύπων, όπως ορίζεται στο Παράρτημα Ι του ψηφίσματος του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 2001, για την ανταλλαγή αποτελεσμάτων εξέτασης του DNA (5) — διασφαλίζει ότι τα προφίλ DNA δεν θα περιέχουν, όταν προκύπτουν, πληροφορίες σχετικές με συγκεκριμένα κληρονομικά χαρακτηριστικά.

60.

Ο ΕΕΠΔ υπογραμμίζει ότι αυτό το ψήφισμα του Συμβουλίου ορίζει κάποιες πολύ ενδιαφέρουσες διασφαλίσεις, οι οποίες σχετίζονται ειδικά με το δυναμικό χαρακτήρα των προφίλ DNA. Όντως, το τμήμα ΙΙΙ του ψηφίσματος, αφού περιορίζει τις ανταλλαγές αποτελεσμάτων εξέτασης DNA σε «ζώνες χρωμοσωμάτων που […] είναι γνωστό ότι δεν παρέχουν πληροφορίες για συγκεκριμένα κληρονομικά χαρακτηριστικά», συνιστά περαιτέρω στα κράτη μέλη να μη χρησιμοποιούν πλέον τους ιχνηθέτες DNA οι οποίοι, λόγω επιστημονικών εξελίξεων, μπορεί να περιέχουν πληροφορίες για συγκεκριμένα κληρονομικά χαρακτηριστικά.

61.

Η Σύμβαση του Prüm προβλέπει διαφορετική προσέγγιση, εφόσον υποχρεώνει τα συμβαλλόμενα μέρη να ανοίγουν και να τηρούν φακέλους εξέτασης DNA για τη διερεύνηση αξιόποινων πράξεων. Κατά συνέπεια συνεπάγεται τη σύσταση νέων βάσεων δεδομένων DNA και εκτενέστερη συλλογή δεδομένων DNA. Εκτός αυτού, είναι ασαφές ποίου είδους δεδομένα περιλαμβάνονται στους «φακέλους εξέτασης DNA», ενώ η Σύμβαση δεν λαμβάνει υπόψη τη δυναμική εξέλιξη των προφίλ DNA.

62.

Ο ΕΕΠΔ επισημαίνει ότι κάθε νομικό μέσο που θεσπίζει ανταλλαγές δεδομένων DNA θα πρέπει:

63.

Με βάση τα ανωτέρω, ο ΕΕΠΔ επιβεβαιώνει και συμπεριλαμβάνει στο παρόν τις παρατηρήσεις που έχει ήδη διατυπώσει στη γνώμη του όσον αφορά την απόφαση-πλαισίου σχετικά με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα (σημείο 80). Στη γνώμη εκείνη, όσον αφορά τα δεδομένα DNA, ο ΕΕΠΔ συνιστούσε να προβλεφθούν ειδικές διασφαλίσεις προκειμένου να εξασφαλίζεται ότι: οι διαθέσιμες πληροφορίες μπορεί να χρησιμοποιούνται μόνο για την ταυτοποίηση φυσικών προσώπων με σκοπό την πρόληψη, τη διαπίστωση ή τη διερεύνηση αξιόποινων πράξεων· ο βαθμός ακριβείας των προφίλ DNA λαμβάνεται προσεκτικά υπόψη και είναι δυνατόν να προσβληθεί από το υποκείμενο των δεδομένων με ευχερώς διαθέσιμα μέσα γίνεται πλήρως σεβαστή η αξιοπρέπεια των φυσικών προσώπων (6).

64.

Οι απόψεις αυτές οδηγούν περαιτέρω στο συμπέρασμα ότι η νομοθεσία σχετικά με τη σύσταση φακέλων DNA και την ανταλλαγή δεδομένων των φακέλων αυτών θα πρέπει να θεσπίζεται μόνο μετά από αξιολόγηση επιπτώσεων όπου θα μπορούσε να έχουν αξιολογηθεί δεόντως τα οφέλη και η κίνδυνοι. Ο ΕΕΠΔ συνιστά να περιέχει η νομοθεσία αυτή υποχρεώσεις σχετικά με τακτική αξιολόγηση μετά την έναρξη ισχύος της.

65.

Τέλος, το Παράρτημα ΙΙ περιλαμβάνει άλλους τύπους πληροφοριών που είναι δυνατόν να ανταλλάσσονται. Περιλαμβάνει πληροφορίες προερχόμενες από ιδιώτες, εφόσον οι αριθμοί τηλεφώνου και άλλα δεδομένα τηλεπικοινωνιών, καθώς και δεδομένα σχετικά με την κίνηση, κανονικά προέρχονται από επιχειρήσεις τηλεφωνίας. Η αιτιολογική έκθεση επιβεβαιώνει ότι τα κράτη μέλη είναι υποχρεωμένα να εξασφαλίζουν ότι πληροφορίες σχετικές με αστυνόμευση, ελεγχόμενες από αρχές ή ιδιώτες που έχουν ορισθεί για το σκοπό αυτό, καθίστανται προσιτές και στις ισοδύναμες αρμόδιες αρχές άλλων κρατών μελών ή την Ευρωπόλ. Εφόσον η πρόταση ισχύει για δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα προερχόμενα από ιδιώτες, το εφαρμοστέο νομοθετικό πλαίσιο πρέπει — σύμφωνα με τον ΕΕΠΔ — να περιέχει επιπρόσθετες διασφαλίσεις για την προστασία του υποκειμένου των δεδομένων ώστε να εξασφαλίζεται η ακρίβεια των δεδομένων.

66.

Οι κανόνες σχετικά με την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα δεν καθορίζονται συγκεκριμένα στην προταθείσα απόφαση-πλαίσιο του Συμβουλίου, ενώ σε άλλα μέσα, όπως στη Σύμβαση του Prüm ή στη Σουηδική πρόταση, υπάρχουν ορισμένες ειδικές διατάξεις για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Η απουσία ειδικών κανόνων για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα στην πρόταση για τη διαθεσιμότητα είναι αποδεκτή μόνο στο βαθμό κατά τον οποίο τηρούνται πλήρως και παρέχουν επαρκή προστασία οι γενικοί κανόνες οι περιεχόμενοι στην πρόταση απόφασης-πλαισίου σχετικά με την προστασία δεδομένων στο τρίτο πυλώνα. Επί πλέον, κανόνες για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα οριζόμενοι σε συγκεκριμένα μέσα — όπως η σουηδική πρόταση και η Σύμβαση του Prüm — δεν θα πρέπει να υποβιβάζουν το επίπεδο προστασίας που εξασφαλίζεται από το γενικό πλαίσιο. Ο ΕΕΠΔ συνιστά την προσθήκη ειδικής ρήτρας για ενδεχόμενες συγκρούσεις μεταξύ των διαφόρων κανόνων για την προστασία δεδομένων.

67.

Υπενθυμίζοντας τη γνώμη του όσον αφορά την απόφαση-πλαίσιο σχετικά με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, ο ΕΕΠΔ θα επιθυμούσε στο σημείο αυτό να υπογραμμίσει και πάλι τη σημασία που έχει η ύπαρξη συνεκτικών και περιεκτικών κανόνων προστασίας δεδομένων όσον αφορά την αστυνομική συνεργασία, εφαρμοζόμενοι σε κάθε είδους επεξεργασία. Στα επόμενα, ο ΕΕΠΔ επανέρχεται στις υπόλοιπες διαπιστώσεις και υποδείξεις της γνώμη εκείνης. Στην παρούσα παράγραφο δίδεται έμφαση στα ακόλουθα θέματα σχετικά με την προστασία δεδομένων:

68.

Ο ΕΕΠΔ δράττεται της ευκαιρίας να παρουσιάσει στην παρούσα γνώμη ορισμένες γενικές και περισσότερο θεμελιώδεις απόψεις σχετικά με το θέμα της ανταλλαγής πληροφοριών αστυνομικού χαρακτήρα και σχετικά με τις ρυθμιστικές προσεγγίσεις για το θέμα αυτό. Ο ΕΕΠΔ θα είναι διαθέσιμος για περαιτέρω παροχή συμβουλών σε μεταγενέστερη φάση, ανάλογα με τις σχετικές εξελίξεις στη νομοθετική διαδικασία όσον αφορά την προκειμένη πρόταση ή άλλες συναφείς προτάσεις.

69.

Κατά την άποψη του ΕΕΠΔ, η αρχή της διαθεσιμότητας θα πρέπει να εφαρμοστεί υπό μορφή δεσμευτικού νομοθετικού μέσου με περισσότερο συντηρητική, σταδιακή προσέγγιση, το οποίο να καλύπτει ένα τύπο δεδομένων με παρακολούθηση αφενός του βαθμού στον οποίο η αρχή της διαθεσιμότητας μπορεί όντως να στηρίξει την αστυνόμευση και αφετέρου των συγκεκριμένων κινδύνων για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Η περισσότερο συντηρητική αυτή προσέγγιση θα μπορούσε να περιλαμβάνει έναρξη εφαρμογής της αρχής της διαθεσιμότητας μόνο με έμμεση πρόσβαση, μέσω δεδομένων καταλόγου. Με βάση την πείρα που θα αποκτηθεί, το σύστημα θα μπορούσε ενδεχομένως να επεκταθεί σε άλλους τύπους δεδομένων ή/και να τροποποιηθεί ώστε να καταστεί αποτελεσματικότερο.

70.

Οποιοδήποτε νομοθετικό μέσο εφαρμογής της αρχής της διαθεσιμότητας δεν θα πρέπει να θεσπιστεί χωρίς την προηγούμενη θέσπιση ουσιαστικών διασφαλίσεων για την προστασία δεδομένων, όπως εκείνες που περιέχονται στην πρόταση απόφασης-πλαισίου σχετικά με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

71.

Ο ΕΕΠΔ συνιστά να διευκρινιστεί το πεδίο εφαρμογής της αρχής της διαθεσιμότητας ως εξής:

72.

Σχετικά με την άμεση πρόσβαση σε βάσεις δεδομένων από αρμόδια αρχή άλλου κράτους μέλους ο ΕΕΠΔ προβαίνει στις ακόλουθες παρατηρήσεις:

73.

Η απόφαση-πλαίσιο θα πρέπει να είναι περισσότερο ακριβής όσον αφορά τη σύσταση συστήματος δεδομένων καταλόγου. Ειδικότερα:

74.

Ο ΕΕΠΔ επισημαίνει ότι η πρόταση — στο βαθμό που θεσπίζει ανταλλαγές δεδομένων DNA — θα πρέπει:

75.

Ο ΕΕΠΔ συνιστά η ανταλλαγή πληροφοριών με την Ευρωπόλ να περιορίζεται στο αναγκαίο για τους σκοπούς της ίδιας της Ευρωπόλ, όπως αναφέρεται στο άρθρο 2 της Σύμβασης Ευρωπόλ και στο Παράρτημά της.