EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 52006AR0233

Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών Πρόγραμμα δράσης για την νόμιμη μετανάστευση, καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης, μέλλον του ευρωπαϊκού δικτύου μετανάστευσης

ΕΕ C 146 της 30.6.2007, p. 1–9 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, IT, LV, LT, HU, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)
ΕΕ C 146 της 30.6.2007, p. 1–1 (MT)

30.6.2007   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 146/1


Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών «Πρόγραμμα δράσης για την νόμιμη μετανάστευση, καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης, μέλλον του ευρωπαϊκού δικτύου μετανάστευσης»

(2007/C 146/01)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ

συνιστά την αναγνώριση μίας κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής για τη μετανάστευση, η οποία θα επιτρέπει την αυξημένη συνεργασία και συντονισμό μεταξύ των κρατών μελών και των τρίτων χωρών·

ζητεί να συσταθεί επειγόντως ένα χρηματοδοτικό μέσον που να προορίζεται ειδικότερα για τους πόλους έλξης των περισσότερων μεταναστών και τις ζώνες διέλευσης στις οποίες σημειώνονται οι μαζικές αφίξεις μεταναστών, όπως οι Κανάριες Νήσοι, η Θέουτα, η Λαμπεντούζα, η Μάλτα, η Μελίλια, και η Νότια Ιταλία γενικά: ζώνες όπου η μαζική άφιξη μεταναστών αποτελεί εξαιρετικά σοβαρό πρόβλημα·

συνιστά την υιοθέτηση όλων των απαιτούμενων μέτρων για να τεθεί τέλος στην εμπορία ανθρώπων και στις μαφίες που επιδίδονται σ' αυτήν και ζητεί η εκρίζωση τους να καταστεί προτεραιότητα για την ΕΕ, καθώς και να διατεθούν για αυτό επαρκείς χρηματοδοτικοί πόροι. Είναι θεμελιώδους σημασίας η αποφυγή της παράνομης μετανάστευσης και η καταπολέμηση της παραοικονομίας που την ενθαρρύνει·

τονίζει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές τόσο λόγω της εμπειρίας τους από τις σχέσεις που διατηρούν με τις χώρες προέλευσης όσο και λόγω των μέτρων που λαμβάνουν για την ενσωμάτωση των μεταναστών, κυρίως στον τομέα της υγείας (που αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο ποσοστό δημοσίων δαπανών), της στέγασης, της εκπαίδευσης και της απασχόλησης·

προτείνει ένα μηχανισμό παρακολούθησης των γνωμοδοτήσεων για τη μετανάστευση, με σκοπό να διασφαλισθεί η εκπροσώπησή της, μέσω του προέδρου της επιτροπής συνταγματικών θεμάτων ή των εισηγητών, ανάλογα με την περίπτωση, στο πλαίσιο των διαφόρων σχετικών πρωτοβουλιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο εν λόγω μηχανισμός θα δώσει τη δυνατότητα ενεργού συμμετοχής της ΕΤΠ στα διάφορα στάδια της νομοθετικής διαδικασίας: α) κατά την προ-νομοθετική φάση (διαβουλεύσεις υπό την ιδιότητα του ενδιαφερόμενου μέρους, ανάλυση του αντίκτυπου)· β) κατά τη φάση αξιολόγησης της πολιτικής (ετήσιες εκθέσεις για τη μετανάστευση και την ενσωμάτωση).

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ,

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την «Πράσινη Βίβλο για το μέλλον του Ευρωπαϊκού Δικτύου Μετανάστευσης» (COM(2005) 606 τελικό)·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την Ανακοίνωση της Επιτροπής «Σχέδιο πολιτικής για τη νόμιμη μετανάστευση» (COM(2005) 669 τελικό)·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την «Ανακοίνωση της Επιτροπής για τις προτεραιότητες πολιτικής για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης υπηκόων τρίτων χωρών» (COM(2006) 402 τελικό)·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της 2ας Δεκεμβρίου 2005, να ζητήσει τη γνωμοδότησή της σύμφωνα με το άρθρο 265, παράγραφος 1 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ την απόφαση του Προεδρείου της, της 25ης Απριλίου 2006, να αναθέσει στην επιτροπή «Συνταγματικά θέματα και ευρωπαϊκή διακυβέρνηση — Χώρος Ελευθερίας, Ασφάλειας και Δικαιοσύνης» να επεξεργαστεί σχετική γνωμοδότηση·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τα συμπεράσματα της Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου των Βρυξελλών της 4ης και 5ης Νοεμβρίου 2004 για το Πρόγραμμα της Χάγης: ευρωπαϊκός χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ το άρθρο 63 της Συνθήκης ΕΚ·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τον «Οδηγό για την Ένταξη» (Handbook on Integration for policy-makers and practitioners), της Γενικής Διεύθυνσης Δικαιοσύνης, Ελευθερίας και Ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ το «νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με στρατηγικές και μέσα για την ένταξη των μεταναστών στην Ευρωπαϊκή Ένωση» (2006/2056 (INI))·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ το «ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την ανάπτυξη και τη μετανάστευση» (2005/2244 (ΙΝΙ))·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα «Ο χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης: ο ρόλος των τοπικών και περιφερειακών αρχών κατά την εφαρμογή του Προγράμματος της Χάγης» CDR 223/2004 fin, ΕΕ C 231 της 20.9.2005, σ. 0083-0086·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τη γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών σχετικά με την «Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Πρώτη ετήσια έκθεση για τη μετανάστευση, ένταξη και απασχόληση» (COM(2004) 508 τελικό), CDR 339/2004, ΕΕ C 231 της 20.9.2005, σ. 46-50·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τη γνωμοδότησή της για την Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο «Το πρόγραμμα της Χάγης: Δέκα προτεραιότητες για την επόμενη πενταετία — Η εταιρική σχέση για την ανανέωση της Ευρώπης στον τομέα της ελευθερίας, της ασφάλειας και της δικαιοσύνης» (COM(2005) 184 τελικό), την Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τη θέσπιση του προγράμματος-πλαισίου «Ασφάλεια και προστασία των ελευθεριών» για την περίοδο 2007-2013 (COM(2005) 124 τελικό) και την «Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την καθιέρωση, για την περίοδο 2007-2013, προγράμματος-πλαισίου για τα θεμελιώδη δικαιώματα και τη δικαιοσύνη» (COM(2005) 122 τελικό) — 2005/0037 (COD) — 2005/0038 (CNS) — 2005/0039 (CNS) — 2005/0040 (COD), CdR 122/2005, ΕΕ C 192 της 16.8.2006, σ. 25-33·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ τη γνωμοδότησή της CDR 51/2006 για την Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών «Κοινό Πρόγραμμα για την Ένταξη — Πλαίσιο σχετικά με την ένταξη των υπηκόων τρίτων χωρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση» (COM(2005) 389 τελικό), την Ανακοίνωση της Επιτροπής στο Συμβούλιο, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και στην Επιτροπή των Περιφερειών «Μετανάστευση και ανάπτυξη: συγκεκριμένες κατευθυντήριες γραμμές» (COM(2005) 390 τελικό) και την «Πρόταση Οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τους κοινούς κανόνες και διαδικασίες για την επιστροφή των παρανόμως διαμενόντων υπηκόων τρίτων χωρών» (COM(2005) 391 τελικό), ΕΕ C 206 της 29.8.2006, σ. 27-39·

ΕΧΟΝΤΑΣ ΥΠΟΨΗ το σχέδιο γνωμοδότησης (CdR 233/2006 rev.2), που υιοθέτησε η επιτροπή «Συνταγματικά θέματα, ευρωπαϊκή διακυβέρνηση και χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης» στις 29 Νοεμβρίου 2006 (Εισηγήτρια: η κ. Laura DE ESTEBAN MARTIN, Γενική Διευθύντρια για θέματα συνεργασίας με το κράτος και για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις της Κοινότητας της Μαδρίτης (ES/PPE)·

1)

Εκτιμώντας ότι η Ευρώπη αντιμετωπίζει επί του παρόντος την πλέον επείγουσα κατάσταση της ιστορίας της όσον αφορά τη μετανάστευση· ότι, καθώς ο τελικός στόχος του φαινομένου αυτού είναι η πρόσβαση στην ευρωπαϊκή επικράτεια, δεν πρόκειται για ένα πρόβλημα που εντοπίζεται αποκλειστικά στα κράτη μέλη και στις περιοχές που δέχονται κυρίως τα μεταναστευτικά αυτά ρεύματα, αλλά για ένα πρόβλημα που πρέπει να εξετασθεί από μια σφαιρική άποψη που να περιλαμβάνει όλη την ΕΕ, τα κράτη μέλη και τις χώρες προέλευσης και διέλευσης της μετανάστευσης αυτής, ενώ πρέπει από κοινού να αντιμετωπισθούν οι νέες προκλήσεις που προκύπτουν καθημερινά από τις μεταναστευτικές ροές, συμπεριλαμβανομένων και των μεταναστευτικών κινήσεων πληθυσμού στο εσωτερικό της ΕΕ· και ότι το πρόγραμμα της Χάγης, που αποφασίστηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Νοέμβριο του 2004, διαμορφώνει ένα πρόγραμμα εργασίας για τη χάραξη μιας κοινής πολιτικής για τη μετανάστευση και την αναδεικνύει σε προτεραιότητα της ΕΕ·

2)

Εκτιμώντας ότι δεν υπάρχουν αξιόπιστα στατιστικά στοιχεία για την ακριβή αξιολόγηση της σχέσης μεταξύ νόμιμης και παράνομης μετανάστευσης και του μεταναστευτικού φαινομένου κατά τρόπο σφαιρικό και ότι, για το λόγο αυτό, είναι σκόπιμο να συνεχιστεί το έργο του Ευρωπαϊκού Δικτύου Μετανάστευσης, προκειμένου να παρέχεται αντικειμενική και συγκρίσιμη ενημέρωση με στόχο τη στήριξη κοινών πολιτικών μετανάστευσης και ασύλου·

3)

Εκτιμώντας ότι η ενσωμάτωση των μεταναστών πρέπει να εξετάζεται από την οπτική της ενσωμάτωσης στην αγορά εργασίας (με ιδιαίτερη προσοχή στις μετανάστριες), αλλά και από μια ευρεία οπτική που να περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, την εκπαιδευτική, πολιτισμική, κοινωνική και πολιτική διάσταση·

4)

Εκτιμώντας ότι η ενσωμάτωση είναι μια αμφίδρομη διαδικασία που προϋποθέτει τόσο την βούληση των μεταναστών να ενσωματωθούν στην κοινωνία υποδοχής και την ανάληψη από αυτούς της ευθύνης να μετατρέψουν τη βούληση αυτή σε πράξη, όσο και τη βούληση των πολιτών της ΕΕ να αποδεχθούν την ενσωμάτωση των μεταναστών, οπότε και απαιτούνται διάφορες δράσεις ευαισθητοποίησης και εκπαίδευσης προκειμένου να επηρεαστούν θετικά οι συμπεριφορές και των δύο ομάδων·

5)

Εκτιμώντας ότι οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, ως άμεσοι αποδέκτες της μετανάστευσης αυτής και κύριοι φορείς της εφαρμογής των μέτρων ενσωμάτωσης (εργασιακής, εκπαιδευτικής, πολιτισμικής, κοινωνικής και πολιτικής), οφείλουν να διαδραματίσουν ουσιαστικό ρόλο στον προσδιορισμό της πολιτικής για τη μετανάστευση, έτσι ώστε να εξασφαλίσουν την ουσιαστική ενσωμάτωση των μεταναστών, στο επίπεδο που βρίσκεται πλησιέστερα στον πολίτη·

υιοθέτησε, κατά την 68η σύνοδο της ολομέλειας, της 13ης και 14ης Φεβρουαρίου 2007 (συνεδρίαση της 13ης Φεβρουαρίου), την ακόλουθη γνωμοδότηση.

1.   Απόψεις και γενικές συστάσεις της Επιτροπής των Περιφερειών

H Επιτροπή των Περιφερειών

1.1

θεωρεί, σύμφωνα και με ό,τι έχει δηλώσει στο παρελθόν για το θέμα αυτό σε προηγούμενες γνωμοδοτήσεις για την επιστροφή των παράνομων μεταναστών και για την τοπική και περιφερειακή εφαρμογή του προγράμματος της Χάγης (1), ότι η εισερχόμενη μετανάστευση πρέπει να εξετάζεται από μια συνολική άποψη, η οποία θα περιλαμβάνει σαφή θεώρηση των σημαντικότερων προς ανάληψη δράσεων στον τομέα της μεταναστευτικής πολιτικής και η οποία δεν θα βασίζεται σε αποσπασματικά μέτρα. Χρειάζεται να εξεταστούν όλες οι νομοθετικές, λειτουργικές και οικονομικές πρωτοβουλίες που είναι απαραίτητες για την εξέταση του φαινομένου από τη γένεση του, μέσω της συνεργασίας για την ανάπτυξη με τις χώρες προέλευσης και της καταπολέμησης της εμπορίας ανθρώπων, έως την τελική φάση του, που συνίσταται στην υιοθέτηση των απαραίτητων μέτρων για την ενσωμάτωση όλων των μεταναστών που είναι εγκατεστημένοι στις χώρες μας και την καταπολέμηση της παραοικονομίας, η οποία λειτουργεί ως πόλος έλξης και οδηγεί στην εκμετάλλευση· παρατηρεί ότι οι εγκληματικές οργανώσεις συμβάλλουν στην αύξηση της παράνομης μετανάστευσης·

1.2

υπογραμμίζει ότι, παρά την αύξηση της μετανάστευσης από τη δεκαετία του 80 και παρά το ότι η ΕΕ δέχεται σημαντικό αριθμό μεταναστών από τις αναπτυσσόμενες χώρες (υπολογίζεται σε 40 εκατ. άτομα επί του παρόντος), δεν υπάρχει ακόμα μία κοινή ευρωπαϊκή πολιτική στον τομέα της διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών, γεγονός που οδηγεί τα κράτη μέλη να λαμβάνουν μονομερείς αποφάσεις που δυσχεραίνουν την υιοθέτηση μιας κοινής θέσης·

1.3

παρατηρεί ακόμα ότι δεν πρέπει να περιμένουμε μέχρι να συμβούν γεγονότα με σοβαρές συνέπειες σε σχέση με την διαχείριση των μεταναστευτικών ροών. Αυτές οι επείγουσες καταστάσεις δεν πρέπει να αποτελούν προϋπόθεση για την θέσπιση συμφωνιών σύνδεσης·

1.4

θεωρεί ότι οι συμφωνίες σύνδεσης που υπογράφονται με τρίτες χώρες θα πρέπει να περιλαμβάνουν πολιτικές, κοινωνικές, οικονομικές και πολιτιστικές πτυχές, έτσι ώστε να διαμορφώνεται μια πραγματική σχέση ή ένας δεσμός αλληλεξάρτησης μεταξύ της μετανάστευσης και της ανάπτυξης, όπως συνιστά και η Έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ανάπτυξη και την μετανάστευση (2)·

1.5

επιβεβαιώνει ότι η δράση που πρέπει να αναληφθεί κατά προτεραιότητα προκειμένου να αποφευχθεί η ανεξέλεγκτη μετανάστευση, συνίσταται στη συνεργασία για την ολοκληρωμένη ανάπτυξη μέσω σχεδίων που να δημιουργούν θέσεις εργασίας, της θέσπισης οικονομικού και εμπορικού φόρουμ, της σύστασης δικτύων πανεπιστημίων, της ίδρυσης ταμείων μικροδανείων για μετανάστες, της εφαρμογής μέτρων που διευκολύνουν τη συνεργασία των μεταναστών για την ανάπτυξη των χωρών προέλευσής τους, της δημιουργίας υποδομών, κυρίως δε υποδομών παροχής πόσιμου νερού (το 42 % του πληθυσμού της Αφρικής δεν έχει πρόσβαση σε πόσιμο νερό) και ηλεκτρικού ρεύματος (μόνο το 20 % διαθέτει τακτική πρόσβαση στο ηλεκτρικό δίκτυο), καθώς και κέντρων υγείας και σχολείων. Χωρίς βεβαίως να παραληφθεί ο άξονας προτεραιότητας που πρέπει να είναι η συνεργασία για την ενίσχυση των θεσμών, με τη δημιουργία στις χώρες για τις οποίες προορίζεται η αναπτυξιακή βοήθεια μιας σειράς προϋποθέσεων (όπως διαφάνεια στη διαχείριση και εκδημοκρατισμός των δομών), απαραίτητων για να είναι αποτελεσματική η υποδοχή και η αξιοποίηση της βοήθειας αυτής. Συνοπτικά, επιδιώκεται να ενισχυθεί η ποιότητα μάλλον παρά η ποσότητα της αναπτυξιακής συνεργασίας. Είναι ιδιαίτερα σημαντική η εξασφάλιση υψηλού βαθμού διαφάνειας στη χρήση της βοήθειας, κατά τρόπο ώστε αυτή να αποτελεί πραγματικά πηγή ανάπτυξης·

1.6

τονίζει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν οι τοπικές και περιφερειακές αρχές τόσο λόγω της εμπειρίας τους από τις σχέσεις που διατηρούν με τις χώρες προέλευσης όσο και λόγω των μέτρων που λαμβάνουν για την ενσωμάτωση των μεταναστών, κυρίως στον τομέα της υγείας (που αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο ποσοστό δημοσίων δαπανών), της στέγασης, της εκπαίδευσης και της απασχόλησης. Στα πλαίσια της συνεργασίας με τις χώρες προέλευσης, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές έχουν υπογράψει πολυάριθμες συμφωνίες και σχέδια· μεταξύ άλλων, αξίζει να αναφερθούν οι εστίες υποδοχής των νέων που επιστρέφουν, τις οποίες έχει ιδρύσει η Κοινότητα της Μαδρίτης στο Μαρόκο, στο πλαίσιο του προγράμματος AENEAS·

1.7

υπενθυμίζει τη δήλωση της 5ης Διάσκεψης των Κοινοβουλίων των Μητροπολιτικών Περιφερειών της ΕΕ, που πραγματοποιήθηκε στις 26 και 27 Απριλίου 2006, στην οποία αναγνωρίζεται ότι οι μητροπολιτικές περιφέρειες της ΕΕ, λόγω της ευημερίας και του δυναμισμού τους, αποτελούν ισχυρούς πόλους έλξης για τα άτομα από τρίτες χώρες που αναζητούν νέες προοπτικές προόδου και, συνεπώς, θεωρεί ότι χρειάζεται να εφαρμοστούν μέτρα για την αποτροπή μαζικών αφίξεων εκτός των νόμιμων διαύλων, από αεροπορικές, λιμενικές και χερσαίες συνοριακές διόδους, καθώς και για την ανάπτυξη του κατάλληλου προγραμματισμού που θα οδηγεί στην ενσωμάτωση των ατόμων αυτών και στις υπόλοιπες περιφέρειες των χωρών μας·

1.8

υπενθυμίζει, επίσης, τη θέση των Μητροπολιτικών Περιφερειών που στηρίζουν την ανάπτυξη μιας κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής για τη μετανάστευση η οποία να αντιμετωπίζει με τρόπο ολοκληρωμένο όλα τα ζητήματα που επηρεάζουν την πλήρη ενσωμάτωση των μεταναστών στην κοινωνία. Μόνο μέσω της ενσωμάτωσης θα επιτευχθεί η αποδοχή των αξιών της δημοκρατικής συνύπαρξης και του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι οποίες διαπνέουν τα πολιτικά συστήματα που συναπαρτίζουν την ΕΕ. Υπό την έννοια αυτή, εφιστά την προσοχή στη σημασία της ανάπτυξης πρωτοβουλιών εκπαίδευσης των μεταναστών στην επίσημη γλώσσα (ή τις επίσημες γλώσσες) και στον πολιτισμό της χώρας υποδοχής, καθώς και πρωτοβουλιών που να οδηγούν τους μετανάστες να αισθάνονται σημαντικοί για την κοινωνία υποδοχής και συνυπεύθυνοι για το μέλλον της·

1.9

θεωρεί ότι η μετανάστευση αποτελεί πρόκληση για όλους· όλοι οφείλουμε να διαδραματίσουμε ένα ρόλο: δημόσια διοίκηση (ευρωπαϊκή, εθνική, περιφερειακή και τοπική), ευρωπαίοι πολίτες και μετανάστες. Μόνο με τον τρόπο αυτό θα μπορέσουν να επιλυθούν τα προβλήματα και να αξιοποιηθούν οι δυνατότητές της για όλους, συμπεριλαμβανομένων και των χωρών προέλευσης·

1.10

εκτιμά, κατά συνέπεια, ότι πρέπει να βελτιωθεί η συνεργασία:

α)

μεταξύ των διοικήσεων,

β)

με τους κοινωνικούς φορείς,

γ)

με τις επιχειρήσεις (κοινωνική ευθύνη των επιχειρήσεων),

δ)

με τις ενώσεις μεταναστών·

1.11

συνιστά τα ακόλουθα:

α)

βελτίωση της συνεργασίας και του συντονισμού μεταξύ των αρμοδίων για θέματα μετανάστευσης και των αρμοδίων για τη διαχείριση της συνεργασίας για την ανάπτυξη σε κάθε κράτος μέλος,

β)

προώθηση της συνδυασμένης ανάπτυξης ως τρόπου αξιοποίησης του δυναμικού που αντιπροσωπεύουν οι κοινότητες των μεταναστών που είναι εγκατεστημένοι στην ΕΕ, για την ανάπτυξη της χώρας προέλευσής τους. Για το σκοπό αυτό, κρίνει απαραίτητο να διευκολυνθούν οι μεταφορές πόρων των μεταναστών στις χώρες προέλευσής τους, μέσω της μείωσης των σχετικών δαπανών και της χρήσης των επίσημων συστημάτων μεταφοράς·

1.12

ζητεί από την Επιτροπή και από τα κράτη μέλη να εφαρμόσουν πολιτικές για την διοχέτευση των εμβασμάτων των μεταναστών σε παραγωγικές επενδύσεις στις χώρες προέλευσής τους, διευκολύνοντας την πρόσβασή τους σε μικροδάνεια. Υπό την έννοια αυτή, επισημαίνει τη χρησιμότητα της διοχέτευσης των εμβασμάτων αυτών κατά τρόπον ώστε να επιτυγχάνεται σύνδεση με τις επενδύσεις που πραγματοποιούνται μέσω των ταμείων συνεργασίας για την ανάπτυξη. Συνιστά, επίσης, να θεσπιστεί η υποχρέωση να κατευθύνεται το διαγραφόμενο χρέος προς παραγωγικές επενδύσεις, οι οποίες με τη σειρά τους να μπορούν να συνδέονται με τα προαναφερθέντα εμβάσματα, έτσι ώστε η επένδυση στα σχέδια αυτά των οικονομιών του επενδυτή μετανάστη να καθίσταται η πλέον αποδοτική γι' αυτόν επιλογή·

1.13

τονίζει, συνεπώς, ότι πρέπει να συσταθεί ταμείο εγγυήσεων προκειμένου να εξασφαλιστεί η βιωσιμότητα των μικροσχεδίων και να μεγιστοποιηθεί η επίδρασή τους στην ανάπτυξη και, επίσης, στηρίζει την θέσπιση ενός οικονομικού και εμπορικού φόρουμ καθώς και επαγγελματικών δικτύων όπου θα συμμετέχουν επαγγελματίες από την ΕΕ και από τις αναπτυσσόμενες χώρες·

1.14

ζητεί από τα κράτη μέλη να συνεργάζονται με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές κατά την κατάρτιση των πολιτικών μετανάστευσης και κατά την θέσπιση των υπό διαμόρφωση εθνικών σχεδίων για την ενσωμάτωση και την απασχόληση, δεδομένου ότι τα απαραίτητα μέτρα για την εκτέλεσή τους τίθενται σε εφαρμογή σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο·

1.15

ζητεί να συσταθεί επειγόντως ένα χρηματοδοτικό μέσον που να προορίζεται ειδικότερα για τους πόλους έλξης των περισσότερων μεταναστών και τις ζώνες διέλευσης στις οποίες σημειώνονται οι μαζικές αφίξεις μεταναστών, όπως οι Κανάριες Νήσοι, η Θέουτα, η Λαμπεντούζα, η Μάλτα, η Μελίλια, και η Νότια Ιταλία γενικά: ζώνες όπου η μαζική άφιξη μεταναστών αποτελεί εξαιρετικά σοβαρό πρόβλημα, δεδομένης της έλλειψης μέσων για την παροχή κατάλληλης ανθρωπιστικής φροντίδας. Πρέπει να σημειωθεί ότι η διαφορά εισοδήματος ανάμεσα στις δύο πλευρές των νότιων εξωτερικών συνόρων της ΕΕ είναι η μεγαλύτερη στον κόσμο·

1.16

καλεί την ΕΕ και τα κράτη μέλη να λάβουν υπόψη τις ιδιαιτερότητες που χαρακτηρίζουν το φαινόμενο της μαζικής παράνομης μετανάστευσης που εισέρχεται από τις ακτές των νησιωτικών περιοχών της ΕΕ, την ανθρώπινη τραγωδία που αυτό αντιπροσωπεύει και τις συνέπειές του από άποψη ασφάλειας και συνοχής της ευρωπαϊκής επικράτειας. Η ΕΕ πρέπει να αξιοποιήσει το δυναμικό των περιφερειών που συναπαρτίζουν τα θαλάσσια σύνορά της, ως βάση για την ανάπτυξη σχέσεων με τις τρίτες χώρες που να είναι επωφελείς και για τις δύο πλευρές·

1.17

εκτιμά ότι, σύμφωνα και με όσα έχει αναφέρει η ίδια σε προηγούμενες γνωμοδοτήσεις για την οικογενειακή επανένωση, για την τοπική και περιφερειακή εφαρμογή του προγράμματος της Χάγης και για την Πράσινη Βίβλο σχετικά με την κοινοτική πολιτική επιστροφής των παρανόμως διαμενόντων, και σύμφωνα και με όσα αναφέρει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στην έκθεσή του για την ανάπτυξη και τη μετανάστευση (3), πρέπει να ληφθούν μέτρα προκειμένου να αυξηθεί η υφιστάμενη νομική ασφάλεια στον τομέα της μετανάστευσης, και τούτο, σε πολλούς τομείς:

α)

έλεγχος της ορθής μεταφοράς και της ουσιαστικής εφαρμογής των υφιστάμενων οδηγιών·

β)

διασαφήνιση της νομοθεσίας, ιδίως όσον αφορά τους όρους απόκτησης του καθεστώτος μόνιμου κατοίκου·

γ)

επακριβής τυποποίηση των όρων για την πρόσβαση στην οικογενειακή επανένωση·

1.18

προτείνει, σύμφωνα με όσα έχει υποστηρίξει σε προηγούμενη γνωμοδότησή της για την «Πράσινη Βίβλο σχετικά με την κοινοτική πολιτική επιστροφής των παρανόμως διαμενόντων» (4), να αναπτυχθούν μέτρα για την προώθηση της εθελοντικής επιστροφής και να δοθεί προτεραιότητα σ' αυτήν έναντι της αναγκαστικής επιστροφής. Θα ήταν θετική η θέσπιση κινήτρων προκειμένου οι εν δυνάμει μετανάστες να παραμένουν στη χώρα προέλευσής τους. Σε περίπτωση αναγκαστικής επιστροφής, πρέπει να δίδεται ιδιαίτερη προσοχή στις ευάλωτες ομάδες. Οπωσδήποτε, είναι απαραίτητη η συνεργασία με τις χώρες προέλευσης·

1.19

υπενθυμίζει ότι, σύμφωνα με τις διεθνείς συνθήκες για την παιδική ηλικία, το ύψιστο συμφέρον των παιδιού απαιτεί, όποτε είναι δυνατόν, να μεγαλώνει στο οικογενειακό περιβάλλον του. Πρέπει να διατεθεί βοήθεια στις χώρες καταγωγής, στις οποίες θα πρέπει να εκπαιδεύονται και να καταρτίζονται τα παιδιά ώστε να είναι δυνατόν να εξεύρουν εργασία κοντά στους γονείς τους. Πράγματι, η Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού επιβάλλει στα κράτη να καταπολεμούν τις παράνομες μεταφορές σε άλλες χώρες·

1.20

εκφράζει την ευχή να ληφθούν υπόψη στη διαχείριση του Ευρωπαϊκού ταμείου για την ενσωμάτωση οι ειδικές απαιτήσεις των τοπικών και περιφερειακών αρχών και υποστηρίζει τη συμμετοχή τους στη διαπραγμάτευση των εθνικών προγραμμάτων, καθώς και των αντίστοιχων λειτουργικών προγραμμάτων·

1.21

ζητεί επίσης από την Επιτροπή, σύμφωνα και με την Έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ανάπτυξη και τη μετανάστευση, να προβλέψει τα απαραίτητα χρηματοδοτικά μέσα για την ενσωμάτωση των μεταναστών στην πολιτική και κοινωνική ζωή της χώρας υποδοχής μέσω της εκπαίδευσης στη γλώσσα, τον πολιτισμό και την ιδιότητα του πολίτη, χωρίς να θίγεται η οφειλόμενη διαφύλαξη της πολιτισμικής ταυτότητας των μεταναστών. Επιπλέον, υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και τα ιδιαίτερα προβλήματα ενσωμάτωσης των απογόνων (τέκνων και εγγονών) των μεταναστών·

1.22

επισημαίνει τον τομέα της εκπαίδευσης ως τον κατεξοχήν τομέα άσκησης μίας πολιτικής που διευκολύνει περισσότερο και καλύτερα την ενσωμάτωση, έχοντας επίγνωση ότι τα ποσοστά σχολικής επιτυχίας των μεταναστών είναι, κατά πολύ και σε ανησυχητικό βαθμό, χαμηλότερα από εκείνα του μέσου όρου των λοιπών πολιτών της ΕΕ και υπενθυμίζει ότι, για την ενσωμάτωση των μεταναστών, είναι ουσιαστικό να διαρθρωθούν τα απαραίτητα μέσα ένταξής τους στο εκπαιδευτικό σύστημα καθώς και στην αγορά εργασίας. Για το σκοπό αυτό, η Επιτροπή των Περιφερειών προτείνει τα εξής:

α)

δημιουργία ενός ειδικού χρηματοδοτικού μέσου αφιερωμένου στην επίλυση συγκεκριμένων προβλημάτων των μεταναστών στον εκπαιδευτικό τομέα·

β)

διάρθρωση μέτρων που να διευκολύνουν την αναγνώριση και την ισοτιμία τίτλων σπουδών και, γενικότερα, επαγγελματικών προσόντων των μεταναστών που έχουν αποκτηθεί στις χώρες προέλευσης. Με το τρόπο αυτό θα διευκολυνθεί η ένταξή τους στο χώρο της εργασίας·

γ)

ανάπτυξη προγραμμάτων κατάρτισης για την απασχόληση που να απευθύνονται ειδικότερα στους εργαζομένους από χώρες που δεν διακρίνονται για την επαγγελματική κατάρτιση ή για τα προσόντα του εργατικού δυναμικού τους·

1.23

σε συμφωνία με όσα αναφέρει η Επιτροπή στο Εγχειρίδιο για την ένταξη, κρίνει σημαντικά τα εξής:

α)

την εφαρμογή προγραμμάτων που να επιτρέπουν την κατάλληλη εκμάθηση από τους μετανάστες της γλώσσας της χώρας υποδοχής, και τον υποχρεωτικό χαρακτήρα των μαθημάτων αυτών, τουλάχιστον στο βασικό επίπεδο·

β)

τη δημιουργία, επίσης υποχρεωτικών, μαθημάτων αγωγής του πολίτη, πολιτισμού και γενικότερα κοινωνικής ένταξης και γνώσης των αξιών της κοινωνίας υποδοχής σε ό,τι αφορά την ιδιότητα του πολίτη. Τα μαθήματα αυτά θα μπορούν να παρέχονται στη μητρική γλώσσα των μεταναστών, προκειμένου να επιτευχθεί εξαρχής ευκολότερη και καλύτερη κατανόηση, όταν αυτοί δεν κατέχουν ακόμα την γλώσσα της χώρας υποδοχής και χωρίς τούτο να συνεπάγεται καθυστέρηση ή παράλυση της διαδικασίας ενσωμάτωσης και εκμάθησης της γλώσσας και του πολιτισμού της χώρας υποδοχής·

γ)

τη διευκόλυνση, κατά το δυνατόν, της πραγματοποίησης των μαθημάτων αυτών, με δυνατότητες ηλεκτρονικής εκμάθησης, παρακολούθησης εξ αποστάσεως, ευελιξίας ωραρίων, φοίτησης μερικού χρόνου κ.τ.λ., προκειμένου να εξασφαλισθεί καλύτερη κατανόηση. Επίσης σημαντική είναι η κατάρτιση των ατόμων που έρχονται σε επαφή με τους μετανάστες, για την επίλυση των προβλημάτων τους·

δ)

τη στήριξη των προσπαθειών των μεταναστών όσον αφορά τη διδασκαλία της μητρικής τους γλώσσας στα παιδιά τους, προκειμένου η ελλιπής γνώση της μητρικής γλώσσας να μην αποτελεί αργότερα εμπόδιο στην επιστροφή των μεταναστών στις χώρες καταγωγής τους.

2.   Ανακοίνωση για το Σχέδιο πολιτικής για τη νόμιμη μετανάστευση (COM (2005) 669 τελικό)

H Επιτροπή των Περιφερειών

2.1

θεωρεί, όσον αφορά την νόμιμη μετανάστευση, ότι δεν πρέπει να λησμονείται ότι τα άτομα που μεταναστεύουν είναι ακριβώς εκείνα που διαθέτουν ικανότητες και μπορούν να δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη των χωρών προέλευσής τους·

2.2

θεωρεί, όπως επισημαίνει και στη γνωμοδότησή της για την «Πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό τις σπουδές, την επαγγελματική κατάρτιση ή τον εθελοντισμό» (5), ότι η διαρροή εγκεφάλων πρέπει να ληφθεί υπόψη κατά τρόπον ώστε να αξιοποιούνται μεν οι δυνατότητες που παρέχονται στην οικονομία των χωρών μας, αλλά να διευκολύνεται και η επιστροφή στις χώρες προέλευσης, προκειμένου να προωθείται και η εκεί ανάπτυξη, καθώς και να παρέχεται η δυνατότητα επιστροφής εκ νέου για τη συνέχιση ή την ολοκλήρωση της κατάρτισης, πράγμα που θα καταστήσει δυνατό να διαμορφωθεί μια συνεχής ροή εμπειριών και ωφελειών τόσο για τη χώρα προέλευσης όσο και για τη χώρα υποδοχής·

2.3

θεωρεί ότι η κυκλική μετανάστευση αποτελεί ένα σημαντικό πλεονέκτημα προκειμένου να ενισχυθεί η θετική συμβολή των μεταναστευτικών ροών στην ανάπτυξη·

2.4

στηρίζει τον θεμελιώδη στόχο που επιδιώκει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο οποίος συνίσταται στην εξασφάλιση ενός κοινού πλαισίου δικαιωμάτων για όλους τους υπηκόους τρίτων χωρών που έχουν προσληφθεί νόμιμα και έχουν γίνει δεκτοί σε ένα κράτος μέλος. Ειδικότερα, υπογραμμίζει ότι θα πρέπει να εξεταστεί το ζήτημα της αναγνώρισης και της ισοτιμίας των τίτλων σπουδών και άλλων επαγγελματικών προσόντων, προκειμένου να αποφευχθούν καταστάσεις στις οποίες οι μετανάστες θα εργάζονται σε θέσεις κατώτερες των προσόντων τους·

2.5

τονίζει τη σημασία της πρόσβασης στην απασχόληση προκειμένου να επιτευχθεί η ενσωμάτωση των μεταναστών και επισημαίνει την υφιστάμενη αντίφαση μεταξύ, αφενός, της απλοϊκής προσέγγισης που επικεντρώνεται αποκλειστικά στην ανάγκη υποδοχής περισσότερων μεταναστών και της νομιμοποίησης απλώς και μόνο του εργατικού δυναμικού και, αφετέρου, των τοπικών και περιφερειακών προσπαθειών για την καταπολέμηση του αποκλεισμού, της περιθωριοποίησης, της ξενοφοβίας και την εφαρμογή μέτρων για την ένταξη των γυναικών, των οποίων ο δεσμός με τα παιδιά είναι θεμελιώδης για την ενσωμάτωση της οικογένειας·

2.6

θεωρεί ότι η νόμιμη μετανάστευση θα πρέπει να λάβει υπόψη την οικογενειακή επανένωση ως έναν από τους βασικούς άξονες κοινωνικής ένταξης των μεταναστών, διότι, διαφορετικά, η στρατηγική θα είναι ατελής. Ωστόσο, πρέπει να προωθηθεί η οικογενειακή επανένωση ως καταλυτική διαδικασία ενσωμάτωσης στο βαθμό που περιορίζεται στον οικογενειακό πυρήνα, δηλαδή στους γονείς, τα παιδιά και τους παππούδες·

2.7

υπογραμμίζει, υπό την έννοια αυτή, την ανησυχία των τοπικών και περιφερειακών αρχών όσον αφορά τη διάσταση του φύλου, και τούτο διότι πρέπει να ληφθούν υπόψη οι διπλές διακρίσεις που υφίστανται οι γυναίκες: όχι μόνο λόγω φύλου αλλά και λόγω εθνοτικής προέλευσης. Για το λόγο αυτό, ζητά από την Επιτροπή και από τα κράτη μέλη να εντατικοποιήσουν το διάλογο με τις χώρες προέλευσης, προκειμένου να προωθήσουν τα δικαιώματα των γυναικών και την ισότητα των φύλων·

2.8

στηρίζει τις απόψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής όσον αφορά τους εποχικούς εργαζομένους και θεωρεί απαραίτητο να διαμορφωθούν πιο ευνοϊκές ρυθμίσεις στον τομέα της κινητικότητας του εποχικού εργατικού δυναμικού. Ωστόσο, η εποχική εργασία δεν πρέπει να μετατραπεί σε μέσο παράνομης εισροής μεταναστών. Μια ενδεχόμενη λύση θα ήταν να ενταχθεί η εργασία των εποχικών εργαζομένων στο πλαίσιο σχεδίων συνεργασίας με τις χώρες προέλευσης, κατά τρόπον ώστε οι εργαζόμενοι αυτοί να έχουν κίνητρο να επιστρέψουν στις χώρες προέλευσής τους μόλις ολοκληρωθεί η εποχική εργασία και να συνεχίζουν να εργάζονται ενταγμένοι σε ένα σχέδιο συνεργασίας. Ακόμη, στο πλαίσιο των σχεδίων συνεργασίας, θα μπορούσε να δοθεί ώθηση στην άφιξη εποχικών εργαζόμενων οι οποίοι να προέρχονται όχι μόνο από γεωγραφικά κοντινές χώρες, αλλά και από περιοχές πολύ πιο μακρινές, όπως η Λατινική Αμερική, καθώς μπορούμε να επωφεληθούμε από την πτώση του κόστους των ταξιδίων·

2.9

συμφωνώντας με την Επιτροπή, κρίνει απαραίτητη τη βελτίωση της συλλογής δεδομένων, προκειμένου να διαμορφωθεί κατάλληλα μια ευρωπαϊκή πολιτική μετανάστευσης, η οποία σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να έχει ως αποφασιστικό κριτήριο για την αποδοχή μεταναστών τις ανάγκες της αντίστοιχης αγοράς εργασίας. Δεν είναι δυνατόν το 90 % των εισερχομένων μεταναστών να είναι για ένα διάστημα παράνομοι πριν να νομιμοποιηθούν·

2.10

εκφράζει την ικανοποίησή της για τη βούληση που εκφράζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στο έγγραφο σε ό,τι αφορά την ενίσχυση του ρόλου της Ευρωπαϊκής Διαδικτυακής Πύλης για την Κινητικότητα στην Εργασία, η οποία παρέχει, μέσω του Διαδικτύου, ενημέρωση προερχόμενη από το δίκτυο συνεργασίας EURES (Ευρωπαϊκές Υπηρεσίες Απασχόλησης), στόχος του οποίου είναι να παρέχει υπηρεσίες ενημέρωσης, παροχής συμβουλών και πρόσληψης/τοποθέτησης (αναζήτηση απασχόλησης) σε εργαζομένους και εργοδότες και να ενημερώνει, να προσανατολίζει και να συμβουλεύει τους υποψηφίους για κινητικότητα τόσο σχετικά με τις ευκαιρίες απασχόλησης όσο και με τις συνθήκες διαβίωσης και εργασίας στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, καθώς επίσης και να επικουρεί τους εργοδότες που επιθυμούν να προσλάβουν εργαζόμενους από άλλες χώρες· η Επιτροπή των Περιφερειών μπορεί να συμβάλει σε όλα αυτά με το να επισημαίνει στην Επιτροπή τις Διαδικτυακές Πύλες των τοπικών και περιφερειακών αρχών οι οποίες μπορούν να αποτελέσουν σημαντικές πηγές πληροφόρησης για όλους τους ενδιαφερομένους (6)·

2.11

στηρίζει την άποψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σύμφωνα με την οποία η Ευρώπη πρέπει να γίνει ελκυστική για τους ειδικευμένους εργαζομένους, για τους άριστους φοιτητές και για τους ερευνητές. Ακόμη, όσον αφορά τους φοιτητές (αντίθετα με ό,τι ισχύει σήμερα σε ορισμένα κράτη μέλη), θα πρέπει να μπορούν να εργάζονται κατά τη διάρκεια των σπουδών τους, εφόσον τούτο ενδέχεται να τους βοηθήσει στη μετάβαση στην αγορά εργασίας. Θα ήταν χρήσιμο να καταρτιστούν εξειδικευμένα προγράμματα κινητικότητας για αλλοδαπούς φοιτητές, σύμφωνα με το πρότυπο των ήδη υφιστάμενων σε όλη την ΕΕ επιτυχημένων πρωτοβουλιών Erasmus και Leonardo da Vinci, προκειμένου να αποφευχθεί η διαρροή εγκεφάλων και να διευκολυνθεί η κατάρτισή τους, καθόσον αποτελούν ανεκτίμητο ανθρώπινο κεφάλαιο για τις χώρες προέλευσης·

2.12

θεωρεί ότι θα πρέπει να εξεταστεί, για συγκεκριμένες περιπτώσεις, η δυνατότητα από κοινού χορήγησης αδειών εργασίας και παραμονής, πράγμα που θα έχει ως αποτέλεσμα να μειωθεί η γραφειοκρατία και να αυξηθεί ο έλεγχος· επίσης, προτείνει οι άδειες εργασίας και παραμονής να ισχύουν σε όλη την ΕΕ·

2.13

συμφωνεί με τη δήλωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι η μετανάστευση δεν αποτελεί τη λύση για το πρόβλημα της γήρανσης του ευρωπαϊκού πληθυσμού· πρόκειται απλώς για ένα μέσο που μπορεί να αμβλύνει αλλά όχι και να επιλύσει το πρόβλημα του δημογραφικού ελλείμματος της Ευρώπης·

2.14

εκφράζει την ικανοποίησή της για τη σημασία που αποδίδει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην ανακοίνωση, στη συνεργασία με τις χώρες προέλευσης της μετανάστευσης και στηρίζει την ενίσχυση των ήδη υφιστάμενων χρηματοδοτικών μέσων που αφορούν τη μετανάστευση και τη δημιουργία και άλλων εξειδικευμένων μέσων·

2.15

παρατηρεί ότι, σε εσωτερικό επίπεδο, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές καλούνται να αντιμετωπίσουν άμεσα τα ζητήματα της μετανάστευσης, λόγω των διαχειριστικών αρμοδιοτήτων τους και, συνεπώς, υπογραμμίζει ότι μπορούν να προσδώσουν σημαντική προστιθέμενη αξία στις δραστηριότητες και στις συζητήσεις για την ανταλλαγή εμπειριών που προγραμματίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το 2007 στον τομέα της ευαισθητοποίησης, της πληροφόρησης και της κατάρτισης (7)·

2.16

προτείνει στην Επιτροπή να συμβάλει τόσο στη διενέργεια των αναλύσεων αντικτύπου που η τελευταία ανακοίνωσε ότι προτίθεται να πραγματοποιήσει πριν να υποβάλει συγκεκριμένες προτάσεις όσον αφορά τη νόμιμη μετανάστευση, όσο και στην συστηματική διαβούλευση με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές (8).

3.   Ανακοίνωση για τις προτεραιότητες πολιτικής για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης υπηκόων τρίτων χωρών (COM(2006) 402 τελικό)

H Επιτροπή των Περιφερειών

3.1

υποστηρίζει ιδιαίτερα την ανάγκη συνεργασίας με τις τρίτες χώρες προκειμένου να αποτραπεί η παράνομη μετανάστευση και, στο πλαίσιο αυτό, στηρίζει την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 15ης και 16ης Δεκεμβρίου 2005 να διατεθεί το 3 % του Ευρωπαϊκού Μέσου Γειτονίας και Εταιρικής Σχέσης στην αύξηση της χρηματοδοτικής βοήθειας σε τομείς που συνδέονται άμεσα με τη μετανάστευση·

3.2

κρίνει απαραίτητο να δοθεί ώθηση στη σύναψη συμφωνιών εταιρικής σχέσης με τις χώρες προέλευσης της μετανάστευσης, οι οποίες θα πρέπει να προλαμβάνουν τις ενδεχόμενες μεταναστευτικές και ανθρωπιστικές καταστάσεις έκτακτης ανάγκης και να περιλαμβάνουν συμφωνίες συνεργασίας για την καταπολέμηση της παράνομης μετανάστευσης, για την επιστροφή και τον επαναπατρισμό των παράνομων μεταναστών, για την παροχή αναπτυξιακής βοήθειας και για τη δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης για τον αυτόχθονα πληθυσμό των χωρών αυτών·

3.3

θεωρεί θεμελιώδη την ανάπτυξη όλων των διαθέσιμων πηγών πληροφόρησης στις χώρες προέλευσης σχετικά με τη μετανάστευση, την κλίμακά της, την υφιστάμενη νομοθεσία και τις δυνατότητες διοχέτευσής της μέσω νόμιμων διαύλων·

3.4

στηρίζει την πρόθεση της Επιτροπής να καθιερώσει έναν μηχανισμό που να επιτρέπει την παροχή επείγουσας βοήθειας σε ένα κράτος μέλος που αντιμετωπίζει σοβαρές πιέσεις στα εξωτερικά σύνορα και ζητεί από το Συμβούλιο να διαθέσει στην Επιτροπή επαρκή μέσα για την κατάλληλη υλοποίησή του·

3.5

υπογραμμίζει την πρόταση που περιλαμβάνεται στο έγγραφο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την ανάγκη να τεθεί τέρμα στην εμπορία ανθρώπων και στις μαφίες που επιδίδονται σε αυτήν και ζητά να αναδειχθεί η ανάγκη αυτή σε προτεραιότητα της ΕΕ και να της διατεθούν επαρκή χρηματοδοτικά μέσα. Πρέπει να συνειδητοποιηθεί το μέγεθος του ανθρώπινου δράματος που αντιπροσωπεύει: σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία διαφόρων διεθνών οργανισμών, ένας στους τρεις μετανάστες αποθνήσκει κατά τη μετάβαση προς τη χώρα προορισμού·

3.6

σε σχέση με τα παραπάνω, επισημαίνει την ανάγκη να αποφευχθεί από τις ευρωπαϊκές χώρες υποδοχής η ανάθεση της διαχείρισης της επιστροφής των μεταναστών σε όμορες χώρες που δεν επιδεικνύουν επαρκή σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, προκειμένου να εξασφαλιστεί ο μεγαλύτερος δυνατός έλεγχος του σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων·

3.7

τονίζει ότι, υπό την έννοια αυτή, η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Απασχόληση και οι γενικές κατευθυντήριες γραμμές πρέπει να ενθαρρύνουν τη νόμιμη απασχόληση με τη λήψη μέτρων όπως η μείωση του μη μισθολογικού κόστους του εργατικού δυναμικού και η μείωση της φορολογικής πίεσης επί των χαμηλόμισθων εργαζομένων ή των εργαζομένων χαμηλής εξειδίκευσης, που μπορούν να συμβάλουν στον περιορισμό των κινήτρων για παράνομη απασχόληση και, επομένως, για πρόσληψη παράνομων μεταναστών. Αυτά τα μέτρα που αποσκοπούν στο να καταστεί πιο ευέλικτη η αγορά εργασίας, αναμένεται να δώσουν ώθηση στη νόμιμη πρόσληψη μεταναστών·

3.8

υποστηρίζει την προώθηση ενημερωτικών εκστρατειών σχετικά με τα πλεονεκτήματα της νόμιμης μετανάστευσης και τους κινδύνους της παράνομης μετανάστευσης, καθώς και την πρωτοβουλία της Επιτροπής σε ό,τι αφορά τη διενέργεια μελέτης κατά το 2007 σχετικά με τις τρέχουσες πρακτικές και τα αποτελέσματα των νομιμοποιήσεων στα κράτη μέλη, που θα χρησιμεύσει ως βάση για μελλοντικές συζητήσεις και για την θέσπιση κοινού νομικού πλαισίου για τη νομιμοποίηση σε ευρωπαϊκή κλίμακα·

3.9

θεωρεί σκόπιμο να εξασφαλισθεί, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ο συντονισμός των διπλωματικών αντιπροσωπειών των κρατών μελών, από κοινού με τις αρμόδιες υπηρεσίες πληροφοριών, έτσι ώστε να καταστεί δυνατός ο εντοπισμός και η δίωξη, σε συνεργασία με τις αρμόδιες τοπικές αρχές, των εγκληματικών οργανώσεων που επιδίδονται στην παράνομη μεταφορά μεταναστών.

4.   Πράσινο Βιβλίο για το μέλλον του Ευρωπαϊκού Δικτύου Μετανάστευσης (COM(2005) 606 τελικό)

H Επιτροπή των Περιφερειών

4.1

συμφωνεί ως προς το στόχο του μελλοντικού δικτύου μετανάστευσης που συνίσταται στην παροχή στην Επιτροπή, στα κράτη μέλη, και στο ευρύ κοινό, αντικειμενικών, αξιόπιστων και συγκρίσιμων πληροφοριών για τη μετανάστευση και το άσυλο, και υποστηρίζει ότι θα πρέπει να διατίθενται στο κοινό οι πληροφορίες αυτές, εκτός εκείνων που έχουν εμπιστευτικό χαρακτήρα, σε συμφωνία πάντα με τις υπηρεσίες προστασίας των δεδομένων·

4.2

συμφωνεί ότι οι συγκεκριμένες δραστηριότητες συγκέντρωσης στοιχείων και ανάλυσης των πληροφοριών, έρευνας, δημοσίευσης γνωμοδοτήσεων και συστάσεων και οργάνωσης των εκστρατειών ευαισθητοποίησης πρέπει να ανατεθούν σε μια ενιαία δομή, δεδομένου ότι από τη συγκέντρωση προκύπτουν οικονομίες κλίμακας και διευκολύνεται ο συντονισμός·

4.3

προτείνει να προστεθεί μία ακόμη δραστηριότητα: το ΕΔΜ θα πρέπει επίσης να ασχολείται με το συντονισμό της μεταφοράς της κοινοτικής νομοθεσίας στο εθνικό δίκαιο των διαφόρων κρατών μελών·

4.4

ευθυγραμμιζόμενη με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (9) και προκειμένου να μπορέσει να διασφαλιστεί στενή συνεργασία μεταξύ των ενδιαφερόμενων φορέων και των οργάνων που είναι αρμόδια για τη συγκέντρωση των πληροφοριών, προτείνει να οριστεί ένας σύνδεσμος σε κάθε ένα από αυτά και να υπάρχει μια ιστοθέση που να προορίζεται αποκλειστικά και μόνο για τους ειδικευμένους ενδιαφερομένους και χρήστες. Επίσης, θα χρειαστεί ένας σύνδεσμος μεταξύ των εθνικών και διεθνών οργανισμών στους οποίους θα ανατεθούν τα θέματα αυτά. Οι τελευταίοι θα πρέπει να αναζητούν τρόπους συνεργασίας για την επίλυση των προβλημάτων·

4.5

σε ό,τι αφορά τη διάρθρωση του δικτύου, τάσσεται υπέρ της επιλογής 1, δηλ. του δικτύου που συνδέεται με την Επιτροπή, διότι έτσι διευκολύνεται ο έλεγχος, ο συντονισμός και οι σχέσεις με τα άλλα ευρωπαϊκά όργανα. Σε ό,τι αφορά τη λειτουργία των εθνικών σημείων επαφής, θα πρέπει να ανατεθεί στους εθνικούς εκπροσώπους η συλλογή στοιχείων και η μελέτη των προβλημάτων. Ο ρόλος των σημείων επαφής θα πρέπει να έγκειται στη συλλογή, ανάλυση -στο μέτρο του δυνατού- και διαβίβαση των πληροφοριών στο δίκτυο και στους εθνικούς φορείς, αφού προσδιοριστούν και συμφωνηθούν σε εθνικό επίπεδο τα καθήκοντα και οι δραστηριότητες του σημείου επαφής. Το καθεστώς τους θα πρέπει να διασφαλίζει την ανεξαρτησία τους έναντι της κυβέρνησης κάθε κράτους και η διάρθρωσή τους θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει τις περιφερειακές και τις τοπικές αρχές. Εν πάση περιπτώσει, θα πρέπει να διασφαλίζεται η ρευστότητα της μετάδοσης πληροφοριών·

4.6

κρίνει ότι έχει βασική σημασία, μέσω του δικτύου αυτού:

να ενισχυθεί η ενημέρωση, κυρίως σε ό,τι αφορά την αγορά εργασίας·

να βελτιωθούν οι στατιστικές πληροφορίες χάρη στον καλύτερο συντονισμό μέσω του Ευρωπαϊκού Δικτύου Μετανάστευσης·

να εναρμονισθούν οι μέθοδοι στατιστικού υπολογισμού προκειμένου να καταστεί δυνατή η σύγκριση και ο συντονισμός.

5.   Δεύτερη έκθεση για τη μετανάστευση και την ενσωμάτωση

H Επιτροπή των Περιφερειών

5.1

κρίνει απαραίτητη την περαιτέρω ανάπτυξη των ετήσιων εκθέσεων για τη μετανάστευση, ώστε να παρέχουν στοιχεία που θα επιτρέπουν τον προγραμματισμό της μετανάστευσης, καθώς και την ανάπτυξη κατάλληλης μεταναστευτικής πολιτικής. Δεν είναι δυνατόν να σχεδιάζουμε δημόσιες πολιτικές χωρίς επαρκή πληροφόρηση, ιδιαίτερα μάλιστα σε αυτόν τον τομέα·

5.2

συνιστά θερμά την προώθηση της ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των κρατών μελών και μεταξύ των αυτών και των τοπικών και περιφερειακών αρχών τους, μέσω των υφιστάμενων δικτύων και του μελλοντικού ευρωπαϊκού δικτύου για τη μετανάστευση. Όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς πρέπει να έχουν πρόσβαση σε όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες·

5.3

υπογραμμίζει ότι οποιαδήποτε ιδέα επιθυμούμε να υλοποιηθεί, θα πρέπει να μεταφράζεται σε πρόγραμμα και οποιοδήποτε πρόγραμμα ή νομοθετικό μέσον επιθυμούμε να αναπτυχθεί, θα πρέπει να αξιολογείται εκ των υστέρων προκειμένου να είναι δυνατή η εκτίμηση της χρησιμότητάς του, καθώς και της καλής ή κακής χρήσης του. Επιδοκιμάζει, κατά συνέπεια, την πρωτοβουλία της Επιτροπής να καταρτίζει ετήσια έκθεση αξιολόγησης για τη μετανάστευση και την ενσωμάτωση·

5.4

υποστηρίζει την πρόταση της Επιτροπής για την καθιέρωση ετήσιου φόρουμ για τη μετανάστευση, στο πλαίσιο του οποίου εμπειρογνώμονες, μετανάστες, υπεύθυνοι δημόσιων διοικήσεων συμπεριλαμβανομένων και του τοπικού και περιφερειακού επιπέδου, και γενικά όλοι οι ενδιαφερόμενοι παράγοντες θα μοιράζονται τις βέλτιστες πρακτικές και θα καταλήγουν σε εφαρμόσιμα συμπεράσματα. Εκτιμά ότι η ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών, στην οποία οι τοπικές και περιφερειακές αρχές μπορούν να προσφέρουν συγκεκριμένη συμβολή, είναι ζωτικής σημασίας για την επίτευξη προόδου και την πιστοποίηση των αποτελεσμάτων των σχετικών πολιτικών. Εν πάση περιπτώσει, θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν τα απαιτούμενα μέσα για την απόκτηση πλήρων και ακριβών δεδομένων για το μεταναστευτικό φαινόμενο, τα οποία δεδομένα θα ληφθούν υπόψη για την εφαρμογή των σχετικών πολιτικών. Οι ετήσιες εκθέσεις θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στο πλαίσιο του εν λόγω φόρουμ. Θα πρέπει να μεριμνούμε πάντα για τη διατήρηση επαφής με όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς.

6.   Συμπεράσματα

H Επιτροπή των Περιφερειών

6.1

συνιστά την αναγνώριση μίας κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής για τη μετανάστευση, η οποία θα επιτρέπει την αυξημένη συνεργασία και συντονισμό μεταξύ των κρατών μελών και των τρίτων χωρών·

6.2

κρίνει θεμελιώδους σημασίας τη βελτίωση, τόσο από ποσοτική όσο και από ποιοτική άποψη, των διαθέσιμων στοιχείων, καθώς και τη γνώση των αναγκών της αγοράς εργασίας, για την ενδεδειγμένη ανάπτυξη μίας ευρωπαϊκής πολιτικής για τη μετανάστευση, καθώς και για τον έλεγχο των μεταναστευτικών ροών·

6.3

συνιστά την προώθηση της συνδυασμένης ανάπτυξης, ως τρόπου για την αξιοποίηση του δυναμικού που αντιπροσωπεύουν οι κοινότητες των μεταναστών που έχουν εγκατασταθεί στις χώρες της ΕΕ για την ανάπτυξη των χωρών καταγωγής τους και συμβουλεύει να μελετηθούν και άλλοι καινοτόμοι εναλλακτικοί τρόποι για τη διοχέτευση της νόμιμης μετανάστευσης, οι οποίοι να αίρουν τα υφιστάμενα εμπόδια για την πρόσληψη των μεταναστών στις χώρες καταγωγής τους·

6.4

συνιστά την υιοθέτηση όλων των απαιτούμενων μέτρων για να τεθεί τέλος στην εμπορία ανθρώπων και στις μαφίες που επιδίδονται σ' αυτήν και ζητεί η εκρίζωση τους να καταστεί προτεραιότητα για την ΕΕ, καθώς και να διατεθούν για αυτό επαρκείς χρηματοδοτικοί πόροι. Είναι θεμελιώδους σημασίας η αποφυγή της παράνομης μετανάστευσης και η καταπολέμηση της παραοικονομίας που την ενθαρρύνει·

6.5

επιβεβαιώνει εκ νέου ότι, σε εσωτερικό επίπεδο, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές, δεδομένων των διαχειριστικών αρμοδιοτήτων τους, αντιμετωπίζουν άμεσα τα θέματα της μετανάστευσης και, κατά συνέπεια, προτείνει ένα μηχανισμό παρακολούθησης των γνωμοδοτήσεων για τη μετανάστευση, με σκοπό να διασφαλισθεί η εκπροσώπησή της, μέσω του προέδρου της επιτροπής συνταγματικών θεμάτων ή των εισηγητών, ανάλογα με την περίπτωση, στο πλαίσιο των διαφόρων σχετικών πρωτοβουλιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Ο εν λόγω μηχανισμός θα δώσει τη δυνατότητα ενεργού συμμετοχής της ΕΤΠ στα διάφορα στάδια της νομοθετικής διαδικασίας:

α)

κατά την προ-νομοθετική φάση (διαβουλεύσεις υπό την ιδιότητα του ενδιαφερόμενου μέρους, ανάλυση του αντίκτυπου)·

β)

κατά τη φάση αξιολόγησης της πολιτικής (ετήσιες εκθέσεις για τη μετανάστευση και την ενσωμάτωση, ετήσιο φόρουμ για την ενσωμάτωση)·

6.6

ζητεί, κατά συνέπεια, να εκπροσωπείται στους κόλπους των επίσημων και ανεπίσημων ομάδων εργασίας της Επιτροπής για τη μεταναστευτική πολιτική. Εκτιμά ότι η εν λόγω παρακολούθηση θα δώσει τη δυνατότητα στην Επιτροπή να επωφεληθεί από την αποκτηθείσα επί τόπου πείρα των τοπικών και περιφερειακών αρχών σε θέματα μετανάστευσης·

6.7

ζητεί την ενσωμάτωση των περιφερειακών και τοπικών αρχών στη διάρθρωση του ΕΔΜ·

6.8

ζητεί να συμβάλει στη διαδικτυακή πύλη που επιθυμεί να δημιουργήσει η Επιτροπή για τη μετανάστευση, επισημαίνοντας την ύπαρξη διαδικτυακών πυλών, τις οποίες διαχειρίζονται οι τοπικές και περιφερειακές αρχές και οι οποίες, χάρη στη σημασία τους, θα μπορούσαν να αποτελέσουν πηγή πληροφοριών για όλους τους ενδιαφερόμενους παράγοντες·

6.9

ζητεί την ενίσχυση των υφιστάμενων νομοθετικών και χρηματοδοτικών μέσων, καθώς και τη δημιουργία ενός νέου, το οποίο θα προορίζεται για την ενσωμάτωση, ιδίως μέσω της εκπαίδευσης των μεταναστών που κατέφθασαν πρόσφατα, καθώς και των απογόνων τους (τέκνων και εγγονών)·

6.10

προτείνει να πραγματοποιηθεί πρώτη συνάντηση κορυφής με θέμα «ο ρόλος των ευρωπαϊκών περιφερειών στη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών», προκειμένου να διευκολυνθεί η ανταλλαγή απόψεων και εμπειριών σχετικά με το ζήτημα μεταξύ των διαφόρων περιφερειών.

Βρυξέλλες, 13 Φεβρουαρίου 2007.

Ο Πρόεδρος

της Επιτροπής των Περιφερειών

Michel DELEBARRE


(1)  CDR 242/2002 fin και

CDR 223/2004 fin.

(2)  Έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την ανάπτυξη και τη μετανάστευση (A6-0210/2006).

(3)  CDR 243/2002 fin, CDR 242/2002 fin, CDR 223/2004 fin, Έκθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την ανάπτυξη και τη μετανάστευση (A6-0210/2006).

(4)  CDR 242/2002 fin.

(5)  CDR 2/2003 fin.

(6)  COM(2005) 669 τελικό, σημείο 3.1.

(7)  COM(2005) 669 τελικό, σημείο 3.1.

(8)  COM(2005) 669, Παράρτημα I.

(9)  Έκθεση σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για την καθιέρωση διαδικασίας αμοιβαίας πληροφόρησης σχετικά με τα μέτρα των κρατών μελών στους τομείς του ασύλου και της μετανάστευσης (COM(2005) 480 — C6-0335/2005 — 2005/0204 (CNS)).


Top