30.4.2004   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 121/15

1.1.

θεωρεί ότι ο θεσμός της Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας αποτελεί ένα ιδεώδες μέσο χάρη στο οποίο μπορεί να αναδειχθεί, να εμπλουτιστεί και να αξιοποιηθεί η ευρύτερη πολιτιστική προοπτική που θα προκύψει με τη διεύρυνση της Ένωσης·

1.2.

υπογραμμίζει τα τεράστια πλεονεκτήματα, όχι αποκλειστικά πολιτιστικού χαρακτήρα, καθώς και τον πλούτο που μία πόλη αποκομίζει όταν ορίζεται Eυρωπαϊκή Πολιτιστική Πρωτεύουσα.

1.3.

εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι στην πρόταση τροποποίησης της Eυρωπαϊκής Eπιτροπής διαπιστώνεται η πρόθεση τα νέα κράτη μέλη να λάβουν μέρος, με την πρώτη ευκαιρία, στις εκδηλώσεις που συνδέονται με τον θεσμό της Eυρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, αντί να περιμένουν έως το 2020 που προβλέπεται να ισχύει νέα χρονολογική σειρά για τις συμμετοχές·

1.4.

αναγνωρίζει επίσης το γεγονός ότι η παρούσα πρόταση είναι αποτέλεσμα διαβουλεύσεων μεταξύ των νυν και των νέων κρατών μελών·

1.5.

επιδοκιμάζοντας εντούτοις την πρόθεση της πρότασης, η ΕΤΠ τονίζει με ιδιαίτερη έμφαση ότι όλα τα κράτη μέλη, ανεξάρτητα από την ημερομηνία προσχώρησής τους στην Ένωση, θα πρέπει να τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης και ότι οι προτεινόμενες αλλαγές στην απόφαση αριθ. 1419/1999 δεν θα πρέπει να θεωρηθούν απόπειρα άσκησης διακρίσεων μεταξύ των κρατών μελών, ούτε να χρησιμοποιηθούν για το σκοπό αυτό·

1.6.

φρονεί ωστόσο ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όφειλε, κατά την κατάρτιση της πρότασης τροποποίησης της απόφασης αριθ. 1419/1999/ΕΚ, να είχε εξετάσει διεξοδικότερα και το ζήτημα της διαδικασίας επιλογής και της εφαρμογής της·

1.7.

έχει επίγνωση ότι το να ορίζονται, από το 2009, δύο Ευρωπαϊκές Πολιτιστικές Πρωτεύουσες ενδέχεται να δώσει την εντύπωση ότι υποβαθμίζεται ο ρόλος της Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, αλλά, μετά από σκέψη, καταλήγει ότι μία τέτοια πρόταση αποτελεί την ευνοϊκότερη δυνατή λύση δεδομένου ότι επιτρέπει σε πόλεις των νέων κρατών μελών να συμμετάσχουν στον εν λόγω θεσμό το νωρίτερο δυνατό, ενώ ταυτόχρονα διατηρείται η συμφωνηθείσα χρονολογική σειρά σύμφωνα με την οποία τα κράτη μέλη μπορούν να υποβάλουν υποψηφιότητες (Παράρτημα Ι της απόφασης αριθ. 1419/1999/ΕΚ), ορισμένες πόλεις των οποίων πιθανόν να βρίσκονται ήδη στο στάδιο των σχετικών προετοιμασιών με την προοπτική να επιλεγούν ως πολιτιστικές πρωτεύουσες·

1.8.

επιπλέον θεωρεί ότι το να ορίζονται δύο Ευρωπαϊκές Πολιτιστικές Πρωτεύουσες ενδεχομένως αντανακλά καλύτερα τον πλούτο και την ποικιλία των πολιτισμών της Ευρώπης, ιδιαίτερα μάλιστα μετά τη διεύρυνση της Ένωσης·

1.9.

εκφράζει την ανησυχία της που το τροποποιημένο παράρτημα με τη σειρά υποβολής υποψηφιοτήτων εκ μέρους των κρατών μελών δεν προβλέπει το ενδεχόμενο της περαιτέρω διεύρυνσης της Ένωσης και ζητεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αποσαφηνίσει την κατάσταση για τις σημερινές υποψήφιες χώρες και τις χώρες που έχουν υποβάλει αίτηση προσχώρησης·

1.10.

είναι της γνώμης ότι εάν δινόταν έμφαση στη δημιουργία συνεργιών μεταξύ των πολιτιστικών προγραμμάτων και εκδηλώσεων των δύο Πολιτιστικών Πρωτευουσών, αυτό θα αποδεικνυόταν ένα πολύτιμο μέσο που θα επέτρεπε την επιτάχυνση της ολοκλήρωσης, την ενθάρρυνση της κατανόησης και την ανάπτυξη της ευρωπαϊκής ταυτότητας, καθώς και την προώθηση της «αμοιβαίας γνωριμίας» μεταξύ των Ευρωπαίων πολιτών (βλέπε άρθρο 1 της απόφασης αριθ. 1419/1999/ΕΚ). Επιπλέον, η Επιτροπή των Περιφερειών θεωρεί ότι μέσω του ορισμού δύο Πολιτιστικών Πρωτευουσών εισάγεται ένα στοιχείο ανταγωνισμού το οποίο μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της ποιότητας και της καλλιτεχνικής παραγωγής των πολιτιστικών προγραμμάτων των εν λόγω πόλεων. Κατά συνέπεια, η Επιτροπή των Περιφερειών ζητεί η ανάγκη να αναπτυχθούν συνεργίες μεταξύ των πόλεων να προβλεφθεί ως κριτήριο κατά τη διαδικασία επιλογής·

1.11.

φρονεί ότι εάν ορίζονται δύο Ευρωπαϊκές Πολιτιστικές Πρωτεύουσες ανά έτος, θα απαιτηθούν επιπλέον δημοσιονομικοί πόροι για τις σχετικές εκδηλώσεις προκειμένου να διασφαλιστεί ότι το επίπεδο και η ποιότητα των πολιτιστικών προγραμμάτων και εκδηλώσεων στις δύο πόλεις δεν θα υποβαθμιστούν εξαιτίας της μείωσης της χρηματοδοτικής στήριξης που παρέχεται στις πόλεις που επιλέγονται.

1.12.

θεωρεί ότι ταυτόχρονα με τις προτεινόμενες τροποποιήσεις της απόφασης αριθ. 1419/1999/ΕΚ, είναι σκόπιμο να διατυπωθούν και ορισμένες παρατηρήσεις σχετικά με τη διαδικασία επιλογής των Ευρωπαϊκών Πολιτιστικών Πρωτευουσών·

1.13.

εξακολουθεί να πιστεύει ότι η διαδικασία επιλογής και η δομή που θεσπίστηκαν με την απόφαση αριθ. 1419/1999/ΕΚ είναι, κατ' αρχήν, καλές για το λόγο ότι καθιστούν δυνατή την ύπαρξη ανεξάρτητης κριτικής επιτροπής για την αξιολόγηση των υποψηφιοτήτων και τη διατύπωση συστάσεων σύμφωνα με διαφανή κριτήρια, καθώς και τη διοργάνωση συνεντεύξεων με τους σχετικούς αντιπροσώπους και επισκέψεων στις πόλεις που επιλέγονται·

1.14.

διατυπώνει, ωστόσο, επιφυλάξεις για τη χρησιμότητα την διαδικασίας επιλογής και ιδιαίτερα για την προσέγγιση που ορισμένα κράτη μέλη έχουν υιοθετήσει για την υποβολή υποψηφιοτήτων·

1.15.

επιθυμεί να εξάρει τη σημασία της ευρωπαϊκής διάστασης του θεσμού της Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας. Είναι της γνώμης ότι η διάσταση αυτή ίσως να μην είναι το ισχυρότερο χαρακτηριστικό των πόλεων που επιλέγονται ως υποψήφιες, δεδομένου ότι κατά την υποβολή υποψηφιοτήτων τα κράτη μέλη λαμβάνουν πιθανόν περισσότερο υπόψη εθνικούς παράγοντες. Συνεπώς, η ΕΤΠ φρονεί ότι είναι σημαντικό η επιλογή να ανταποκρίνεται καλύτερα στους στόχους και τα χαρακτηριστικά του θεσμού της Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας·

1.16.

ζητεί από όλα τα κράτη μέλη (τόσο από τα νυν όσο και από τα νέα) να καταθέτουν, στις περιπτώσεις που αυτό είναι δυνατό, κατά την υποβολή υποψηφιοτήτων για τον ορισμό Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας, περισσότερες της μιας υποψηφιότητες ώστε η διαδικασία επιλογής που θεσπίστηκε με την απόφαση αριθ. 1419/1999/ΕΚ να είναι δυνατό να καταλήγει στην καταλληλότερη υποψηφιότητα με βάση τα καθιερωμένα κριτήρια. Η ΕΤΠ θεωρεί ότι τυχόν αποτυχία από την άποψη αυτή καθιστά πραγματικά περιττή τη διαδικασία επιλογής, καθώς και την αντιπροσωπευτική κριτική επιτροπή της, και ενδεχομένως υπονομεύει την ευρωπαϊκή διάσταση του θεσμού·

1.17.

εκφράζει την ικανοποίησή της που αποτελεί ένα από τα μέλη της κριτικής επιτροπής, αλλά και την απογοήτευσή της που η εν λόγω επιτροπή έχει, μέχρι σήμερα, υπολειτουργήσει. Εντούτοις, η ΕΤΠ επιθυμεί να υπογραμμίσει την καταλληλότητα της συμμετοχής της και την επιθυμία της να εξακολουθήσει, στο μέλλον, να λαμβάνει ουσιαστικά μέρος στη διαδικασία επιλογής.

2.1.

ζητεί επίμονα να προβλεφθεί η ενεργός συμμετοχή της στη «διαδικασία προβληματισμού» που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σκοπεύει να δρομολογήσει σχετικά με τις διαδικασίες και τις μεθόδους που υιοθετούνται στο πλαίσιο της επιλογής Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας και καλεί την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να κινήσει επειγόντως την εν λόγω διαδικασία·

2.2.

καλεί όλα τα κράτη μέλη (τόσο τα νυν όσο και τα νέα) όταν υποβάλλουν υποψηφιότητες στο πλαίσιο του θεσμού της «Ευρωπαϊκής Πολιτιστικής Πρωτεύουσας» να υποβάλλουν, ει δυνατόν, περισσότερες της μιας υποψηφιότητες.

2.3.

ζητεί να λαμβάνεται υπόψη ένα επιπλέον κριτήριο κατά τη διαδικασία επιλογής με στόχο τη δημιουργία συνεργιών μεταξύ των πολιτιστικών προγραμμάτων και εκδηλώσεων των δύο Πολιτιστικών Πρωτευουσών: