52002IR0181

Γνωμοδότηση της Επιτροπής των Περιφερειών με θέμα: "Οι διαπραγματευτικές θέσεις της ΕΕ για τον προσεχή κύκλο διαπραγματεύσεων του ΠΟΕ για τον γεωργικό τομέα"

(2003/C 244/06)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΩΝ,

έχοντας υπόψη την απόφαση του Προεδρείου της 12ης Μαρτίου 2002, σύμφωνα με το άρθρο 265 παράγραφος 5 της Συνθήκης περί ιδρύσεως των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, να αναθέσει στην επιτροπή βιώσιμη ανάπτυξη την κατάρτιση γνωμοδότησης με θέμα "Η διαπραγματευτική θέση της ΕΕ για τον προσεχή κύκλο διαπραγματεύσεων του ΠΟΕ για τον γεωργικό τομέα"·

έχοντας υπόψη την ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με θέμα την "προσέγγιση της ΕΕ για τον επονομαζόμενο γύρο της χιλιετίας του ΠΟΕ" (COM(1999) 331 τελικό)·

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση που εξέδωσε για την "ατζέντα 2000 - μεταρρύθμιση της ΚΓΠ" (CdR 273/98 fin(1))·

έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση που εξέδωσε με θέμα τη διαπραγματευτική θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον προσεχή κύκλο των διαπραγματεύσεων στους κόλπους του ΠΟΕ για τον γεωργικό τομέα (CdR 527/1999 fin(2))·

έχοντας υπόψη την επονομαζόμενη αναπτυξιακή ατζέντα της Doha, η οποία εγκρίθηκε στις 14 Νοεμβρίου 2001 και αφορά ένα νέο παγκόσμιο γύρο εμπορικών συμφωνιών·

έχοντας υπόψη το νόμο για τη γεωργία ("Farm-Bill") που εγκρίθηκε πρόσφατα στις ΗΠΑ·

έχοντας υπόψη τα τελικά συμπεράσματα του Συμβουλίου της 26ης Οκτωβρίου 1999 σχετικά με τις θέσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη διάσκεψη του ΠΟΕ, που πραγματοποιήθηκε στο Σιάτλ, από τις 30 Νοεμβρίου έως τις 3 Δεκεμβρίου 1999·

έχοντας υπόψη τα αποτελέσματα της υπουργικής διάσκεψης που πραγματοποιήθηκε στο Σιάτλ, από τις 30 Νοεμβρίου έως τις 3 Δεκεμβρίου 1999·

έχοντας υπόψη τις προτάσεις της Επιτροπής που υποβλήθηκαν στα πλαίσια της ενδιάμεσης αξιολόγησης στις 22 Ιανουαρίου 2003·

έχοντας υπόψη την πρόταση της Επιτροπής της 16ης Δεκεμβρίου 2002 για την περαιτέρω φιλελευθεροποίηση του εμπορίου γεωργικών προϊόντων, και την απόφαση του Συμβουλίου των Υπουργών της 27ης Ιανουαρίου 2003·

έχοντας υπόψη τη συμβιβαστική πρόταση που υπέβαλε, ο πρόεδρος της επιτροπής διαπραγματεύσεων για γεωργικά θέματα στον ΠΟΕ, Steward Harbinson στις 13 Φεβρουαρίου 2003, την οποία η Επιτροπή απέρριψε κατηγορηματικά·

έχοντας υπόψη την τελική πράξη του Marrakesch με την οποία έληξε ο 8ος γύρος διαπραγματεύσεων του ΓΣΔΕ και τη συνέχεια της διαδικασίας μεταρρυθμίσεων που προβλέπει από το 1999 (γύρος της χιλιετίας)·

έχοντας υπόψη τις αποφάσεις της Ατζέντα 2000 που εγκρίθηκαν ομόφωνα στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, που πραγματοποιήθηκε στο Βερολίνο στις 25 Μαρτίου 1999·

έχοντας υπόψη το σχέδιο γνωμοδότησης (CdR 181/2002 rev.) που υιοθέτησε η επιτροπή "Βιώσιμη Ανάπτυξη" (εισηγητής: ο κ. Bocklet, υπουργός του κρατιδίου της Βαυαρίας αρμόδιος για ομοσπονδιακές και ευρωπαϊκές υποθέσεις, D/EPP)·

υιοθέτησε ομόφωνα την ακόλουθη γνωμοδότηση κατά την 49η σύνοδο ολομέλειας της 9ης και 10ης Απριλίου 2003 (συνεδρίαση της 9ης Απριλίου).

1. Εισαγωγή

1.1. Μετά την αποτυχία της Διάσκεψης του Σιάτλ, οι διαπραγματεύσεις του ΠΟΕ και το θέμα της παγκοσμιοποίησης έχουν περιέλθει στο επίκεντρο των πολιτικών συζητήσεων που διεξάγονται σε όλες τις περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Με την είσοδο των διαπραγματεύσεων του ΠΟΕ σε μια νέα φάση, φαίνεται να είναι απαραίτητο να αναλάβει η Επιτροπή των Περιφερειών την πρωτοβουλία να διασαφηνίσει, ενόψει της προόδου της παγκοσμιοποίησης, τη σημασία που έχουν οι διαπραγματεύσεις του ΠΟΕ από την άποψη των ευρωπαϊκών περιφερειών.

1.2. Η σύμβαση που ήταν το αποτέλεσμα των πολυμερών διαπραγματεύσεων στα πλαίσια του γύρου της Ουρουγουάη της GATT που διήρκεσαν σχεδόν οκτώ χρόνια υπογράφτηκε το 1994 από 117 κράτη στο Marrakesch. Οι συμμετέχοντες στο Γύρο της Ουρουγουάης συμφώνησαν, εκτός άλλων, τη σύσταση ενός νέου και ισχυρότερου διεθνούς οργανισμού για την επίβλεψη του παγκόσμιου εμπορίου. Την 1η Ιανουαρίου 1995, ο παγκόσμιος οργανισμός εμπορίου (ΠΟΕ) αντικατέστησε τη ΓΣΔΕ ως νέος φορέας για τη διεξαγωγή των συζητήσεων με αντικείμενο τις πολυμερείς εμπορικές σχέσεις.

1.3. Ο ΠΟΕ απαριθμεί πλέον 146 κράτη μέλη. Τα κράτη αυτά καλύπτουν περισσότερο από το 90 % των διεθνών εμπορικών συναλλαγών. Υπάρχουν και άλλα κράτη που επιχειρούν να προσχωρήσουν στον ΠΟΕ. Ο στόχος του οργανισμού αυτού είναι η δημιουργία ενός κοινού πλαισίου για τις εμπορικές σχέσεις.

1.4. Ο γύρος της Ουρουγουάης ήταν ο πρώτος γύρος διαπραγματεύσεων της ΓΣΔΕ που είχε ως στόχο τη σύναψη μιας ολοκληρωμένης συμφωνίας για το εμπόριο γεωργικών προϊόντων. Τα αποτελέσματά του ήταν μια συμφωνία για τη γεωργία και μια συμφωνία για τη θέσπιση μέτρων φυτο-υγειονομικής προστασίας. Η συμφωνία για το γεωργικό τομέα είχε ιδιαίτερη σημασία και καλύπτει τρεις βασικούς τομείς: την πρόσβαση στην αγορά, τις εσωτερικές ενισχύσεις και τον ανταγωνισμό στις εξαγωγές.

1.5. Όσον αφορά την πρόσβαση στην αγορά, τα κράτη μέλη συμφώνησαν να μετατρέψουν όλα τα μη δασμολογικά εμπόδια (π.χ. μεταβλητούς φόρους) σε ανώτατους δασμούς, οι οποίοι πρέπει να καταργηθούν μέσα σε μία εξαετία (1995-2000). Επιπλέον, συμφωνήθηκε ένα στοιχειώδες επίπεδο πρόσβασης στις αγορές (συνήθης πρόσβαση ή στοιχειώδης πρόσβαση) χάρη στην εφαρμογή ενός συστήματος ποσοστώσεων με χαμηλούς δασμούς. Επίσης, περιορίστηκαν οι εξαγωγικές ενισχύσεις τόσο ως προς το όριο όσο και ως προς τον αριθμό τους.

1.6. Οι εθνικές ενισχύσεις κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες:

- οι ενισχύσεις τύπου "κίτρινου κουτιού" (οι οποίες επηρεάζουν άμεσα τον όγκο των παραγόμενων προϊόντων, όπως π.χ. η στήριξη των τιμών πέραν των τιμών της οργάνωσης αγοράς, δασμοί),

- οι οποίες θα πρέπει να μειωθούν κατά 20 % μέσα σε 6 χρόνια

- οι ενισχύσεις τύπου "γαλάζιου κουτιού" (οι οποίες επηρεάζουν σε μικρότερο αλλά ακόμη σημαντικό βαθμό τον όγκο των παραγόμενων προϊόντων, όπως είναι π.χ. οι εξωτικές πληρωμές στα πλαίσια του μεταρρυθμιστικού σχεδίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη γεωργία ατζέντα 2000),

- οι οποίες μπορούν να συνεχίσουν να υφίστανται

- οι ενισχύσεις τύπου "πράσινου κουτιού" (οι οποίες δεν επηρεάζουν άμεσα ή επηρεάζουν πολύ λίγο τον όγκο των παραγόμενων προϊόντων, όπως π.χ. μέτρα για την προσαρμογή των γεωργικών διαρθρώσεων, αντισταθμιστικές πληρωμές για την τήρηση περιβαλλοντικών κανόνων ή για μειονεκτικές περιοχές),

- για τις οποίες δεν υφίσταται υποχρέωση κατάργησης.

1.7. Μετά την αποτυχία των διαπραγματεύσεων του ΠΟΕ το 1999, τα 142 κράτη μέλη του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου συμφώνησαν το Νοέμβριο του 2001 την έγκριση της επονομαζόμενης αναπτυξιακής ατζέντας της Doha για ένα νέο παγκόσμιο γύρο εμπορικών διαπραγματεύσεων. Στόχος των διαπραγματεύσεων στον τομέα της γεωργίας είναι να σημειωθεί πρόοδος στην προσπάθεια για την επίτευξη μιας δίκαιης και προσανατολισμένης στην αγορά ρύθμισης των εμπορικών συναλλαγών. Ταυτόχρονα όμως πρέπει να αναγνωρισθεί και το έργο που έχει επιτελεσθεί με βάση την ισχύουσα συμφωνία του ΠΟΕ στον τομέα της γεωργίας. Το χρονοδιάγραμμα που συμφωνήθηκε στη Doha προβλέπει την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με τα επιμέρους στοιχεία των διαπραγματεύσεων ως τις 31 Μαρτίου 2003 και την ολοκλήρωση του διαπραγματευτικού γύρου έως το 2005.

1.8. Εκτός από τα εμπορικά θέματα, τα τελευταία χρόνια προέκυψαν και άλλα θέματα όπως τα ακόλουθα:

- Λόγω των πρόσφατων σκανδάλων, αυξήθηκε η σημασία των προβλημάτων που έχουν σχέση με την ασφάλεια και την ποιότητα των τροφίμων.

- Οι ευρωπαίοι έχουν ευαισθητοποιηθεί περισσότερο έναντι των πολλαπλών επιπτώσεων που έχει η γεωργία στο περιβάλλον.

- Προστέθηκαν νέα προβλήματα, όπως η ευημερία των ζώων ή η χρήση γενετικά τροποποιημένων οργανισμών.

2. Η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς το Συμβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με θέμα την "προσέγγιση της ΕΕ για το αποκαλούμενο γύρο της χιλιετίας του ΠΟΕ"

2.1. Ενόψει του γύρου της χιλιετίας του ΠΟΕ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επεξεργάστηκε έγγραφο το οποίο κατέθεσε στη Doha.

2.2. Όσον αφορά τη γεωργία, η διαπραγματευτική θέση της ΕΕ επικαθορίζεται από τις ακόλουθες απαιτήσεις:

- διασφάλιση του μεριδίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη παγκόσμια αγορά και βελτιώσεις όσον αφορά την πρόσβαση στις αγορές τρίτων χωρών,

- διατήρηση ορισμένων διατάξεων της συμφωνίας για τη γεωργία, που υιοθετήθηκε στο Γύρο της Ουρουγουάης, στις οποίες βασίζονται ορισμένες σημαντικές πτυχές της γεωργικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως π.χ. η διατήρηση των ενισχύσεων του τύπου "γαλάζιου" και "πράσινου κουτιού",

- διασφάλιση της συμβατότητας ορισμένων μέτρων της πολιτικής για την ύπαιθρο και το περιβάλλον και αναγνώριση της πολλαπλής λειτουργίας της γεωργίας,

- προστασία των σημάτων γεωγραφικής προέλευσης και προστασία ενάντια στην κατάχρηση επισημάνσεων τροφίμων και ποτών,

- καλύτερη προστασία των καταναλωτών.

2.3. Στις 16 Δεκεμβρίου 2002, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε στον ΠΟΕ πρόταση για τις γεωργικές διαπραγματεύσεις, η οποία υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο των Υπουργών στις 27 Ιανουαρίου 2003, με ελάχιστες τροποποιήσεις.

2.4. Η πρόταση αυτή επικεντρώνεται στους στόχους και στα σημεία που παρατίθενται στη συνέχεια:

- Ουσιαστική και προοδευτική φιλελευθεροποίηση πάνω σε μία δίκαιη και ισορροπημένη βάση. Ο στόχος αυτός θα πρέπει να επιτευχθεί με τον περιορισμό των γεωργικών επιδοτήσεων που έχουν στρεβλωτικές επιδράσεις στις εμπορικές συναλλαγές κατά 55 %, καθώς και με τη μείωση των δημοσιονομικών δαπανών για τις επιστροφές κατά την εξαγωγή κατά μέσο όρο με 45 %. Επιπλέον, θα προαχθεί το άνοιγμα των γεωργικών αγορών με τη μείωση των γεωργικών δασμών με 36 % κατά μέσο όρο, με μια ελάχιστη μείωση 15 % για κάθε δασμό.

- Δικαιότερη και αποτελεσματικότερη μεταρρύθμιση της κατανομής των δαπανών: Επιδιώκεται η χαλιναγώγηση των εισαγωγικών πιστώσεων, με ρητή αναφορά στην κατάχρηση των ενισχύσεων για τα είδη διατροφής με στόχο τη διάθεση των πλεονασμάτων και για τις κρατικές επιχειρήσεις. Επιδιώκεται η κατάργηση της ρύθμισης De-minimis.

- Συνεκτίμηση των ειδικών αναγκών των αναπτυσσόμενων χωρών: Διευκόλυνση της πρόσβασης στην αγορά και βελτίωση της ασφάλειας του εφοδιασμού των σε τρόφιμα. Για το σκοπό αυτό, όλες οι βιομηχανικές χώρες θα πρέπει να υιοθετήσουν την πρωτοβουλία ΕΒΑ (όλα εκτός από όπλα) της ΕΕ και να επιτρέψουν την αδασμολόγητη εισαγωγή όλων των γεωργικών προϊόντων από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου. Επιπλέον, οι βιομηχανικές χώρες θα πρέπει να μεριμνήσουν έτσι ώστε για τουλάχιστον το 50 % του συνόλου των εισαγωγών τους σε γεωργικά προϊόντα από όλες τις αναπτυσσόμενες χώρες οι δασμολογικοί συντελεστές να είναι μηδενικοί. Τέλος, θα πρέπει να εξαιρεθούν από τους περιορισμούς τα μέτρα ενίσχυσης που λαμβάνουν οι αναπτυσσόμενες χώρες με στόχο την ασφάλεια του εφοδιασμού τους σε τρόφιμα. Κατά την υλοποίηση της ατζέντα της Doha, θα πρέπει να επιτραπεί στις αναπτυσσόμενες χώρες να εφαρμόσουν μικρότερα ποσοστά περιορισμών με μεγαλύτερες προθεσμίες.

- Αναγνώριση του γεωργικού προτύπου της ΕΕ. Από τις υποχρεώσεις επιβολής περιορισμών θα πρέπει να εξαιρεθούν τα εσωτερικά μέτρα ενίσχυσης τα οποία αφορούν, για παράδειγμα, τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, την ανάπτυξη της υπαίθρου, την προστασία των ζώων και τα συμφέροντα των καταναλωτών, δεδομένου ότι τα μέτρα αυτού ανταποκρίνονται στις κοινωνικές απαιτήσεις και τις προσδοκίες των καταναλωτών στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

2.5. Ο πρόεδρος της επιτροπής διαπραγματεύσεων για τη γεωργία στον ΠΟΕ, κ. Stuart Harbinson, υπέβαλε στις 12 Φεβρουαρίου 2002 την πρώτη και στις 18 Μαρτίου 2003 τη δεύτερη, αναθεωρημένη συμβιβαστική πρότασή του για τις διαπραγματεύσεις του ΠΟΕ στο γεωργικό τομέα. Η πρόταση αυτή απορρίφθηκε απερίφραστα τόσο από τους Επιτρόπους Fischler και Lamy όσο και από το Συμβούλιο των ευρωπαίων Υπουργούς Γεωργίας το Μάρτιο του 2003. Η συμβιβαστική πρόταση Ηarbinson απορρίφθηκε και από την πλειοψηφία των μελών του ΠΟΕ.

Τα κύρια σημεία της είναι τα ακόλουθα:

- Διευκόλυνση της πρόσβασης στην αγορά σε όλα τα κράτη μέλη με τη μείωση των τελωνειακών δασμών και στις τρεις κατηγορίες κατά 40 έως 60 %

- Μείωση των ενισχύσεων στα πλαίσια του Blue-Box κατά 50 %

- Μείωση των ενισχύσεων στα πλαίσια του Αmber-Box κατά 60 %

- Μείωση των επιστροφών κατά την εξαγωγή κατά 50 %

- Μείωση του συντελεστή του κανόνα De-Minimis στις βιομηχανικές χώρες από 5 % σε 2,5 %.

Η Επιτροπή των Περιφερειών κατέληξε, υπό το φως των προτάσεων αυτών και του σχεδίου συμφωνίας του ΠΟΕ για τα γεωργικά προϊόντα, στα ακόλουθα συμπεράσματα:

3. Συμπεράσματα της Επιτροπής των Περιφερειών

3.1. Η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο και στις επικείμενες διαπραγματεύσεις του ΠΟΕ και να διασφαλίσει την προώθηση μη εμπορικών επιχειρημάτων και την υπεράσπιση της ανάπτυξης διαφυλάσσοντας παράλληλα τους βασικούς στόχους της πολιτικής της ΕΕ στα πλαίσιο της πολυλειτουργικής γεωργίας, μέσω μιας ενεργού και συνεκτικής στρατηγικής.

3.2. Η εντολή της Επιτροπής θα πρέπει να συγκεντρώνει τη συναίνεση όλων των κρατών μελών και να τηρείται ως κατευθυντήρια γραμμή. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα διασφαλίσει την καλύτερη δυνατή υπεράσπιση του γενικού συμφέροντος μόνο με μια συσπειρωμένη δράση.

3.3. Η διατήρηση της γενετικής ποικιλομορφίας και της βιοποικιλότητας πρέπει να βρεθούν στο επίκεντρο των διαπραγματεύσεων κυρίως με βάση την εφαρμογή του πρωτοκόλλου της Καρθαγένης για την βιοασφάλεια, που αποτελεί παράρτημα της Σύμβασης για την βιοποικιλότητα. Ωστόσο, δεν επιτρέπεται να παρεμποδισθεί η χρήση εγκεκριμένων βιοτεχνολογικών μεθόδων στο γεωργικό τομέα, ούτως ώστε να μην αποκλεισθούν οι ευρωπαίοι αγρότες από τα μακροπρόθεσμα οικονομικά οφέλη που προσφέρει η χρήση της βιοτεχνολογίας.

3.4. Τα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων του ΠΟΕ πρέπει να επιτρέψουν έναν ικανοποιητικό βαθμό περιφερειακής διαφοροποίησης όσον αφορά τη χρήση των πόρων, την επιρροή των μέσων και τον προσδιορισμό των προς λήψη μέτρων. Είναι απαραίτητο θα θεσπισθεί ένα πλαίσιο παγκόσμιας ισχύος, το οποίο θα λαμβάνει υπόψη τις ιδιαίτερες περιφερειακές ανάγκες, χωρίς ωστόσο να επιφέρει διακρίσεις.

3.5. Η ευρωπαϊκή γεωργία και δασοκομία πρέπει και στο μέλλον να είναι σε θέση:

- να διασφαλίσουν το σταθερό εφοδιασμό σε υγιεινά τρόφιμα και άλλα προϊόντα υψηλής ποιότητας,

- να εφαρμόσουν μια εξαγωγική πολιτική η οποία θα εξασφαλίζει την ανταγωνιστικότητα των γεωργών της ΕΕ στις παγκόσμιες αγορές,

- να συμβάλουν στη διατήρηση των θέσεων απασχόλησης στο γεωργικό τομέα και να εξασφαλίσουν ένα επαρκές εισόδημα στους εργαζόμενους στον τομέα της γεωργίας και στους κλάδους που προηγούνται και έπονται της γεωργικής παραγωγής.

3.6. Η εντολή της ΕΕ για τις διαπραγματεύσεις του ΠΟΕ πρέπει να συνδέεται με τις αποφάσεις της Αgenda 2000 και να επιτρέπει τη διατήρηση των ποσοστώσεων για το γάλα και τη ζάχαρη καθώς και για άλλους σημαντικούς τομείς, όπως το ελαιόλαδο, το ρύζι και το βαμβάκι και μετά το 2008 και να συνδέεται με τις κατευθύνσεις που προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με την κοινή γεωργική πολιτική καθώς και με την ανάπτυξη της υπαίθρου.

3.7. Συντάσσεται με το ΕΚ που καλεί ο κύκλος της Doha να καταστεί ένας πραγματικός κύκλος ανάπτυξης για την καταπολέμηση της φτώχειας. Υποστηρίζει συνεπώς τη διατύπωση ειδικών και φιλόδοξων διατάξεων για τις αναπτυσσόμενες χώρες, με την παράλληλη διαφύλαξη των βασικών στόχων της πολιτικής της ΕΕ για την πολυλειτουργική γεωργία και την αειφόρο ανάπτυξη. Δεν μπορεί να επιτραπεί ένα περαιτέρω άνοιγμα της γεωργικής αγοράς της Ευρωπαϊκή Ένωσης με τις νέες δασμολογικές διευκολύνσεις στα πλαίσια της πρωτοβουλίας για τις 48 λιγότερο αναπτυγμένες χώρες που φέρει την επωνυμία "όλα εκτός από όπλα", δεδομένου ότι σε διαφορετική περίπτωση σημαντικοί οι κλάδοι της αγοράς, όπως για παράδειγμα η υφιστάμενη οργάνωση αγοράς για τη ζάχαρη και το ρύζι, θα υπονομευθούν σε πολύ σημαντικό βαθμό.

3.8. Πρέπει να διασφαλισθεί η συγκρισιμότητα των μέτρων στήριξης. Σ' αυτά πρέπει να συμπεριληφθούν μέσα, όπως οι γεωργικές εξαγωγικές πιστώσεις, οι ασφάλειες για απώλειες εισοδήματος, οι επιδοτήσεις των μεταφορών και οι φορείς εμπορίας, η εικονική χρησιμοποίηση της διατροφικής βοήθειας, καθώς και η χορήγηση δανείων σε τρίτες χώρες υπό τον όρο της αγοράς προϊόντων, κυρίως γεωργο-κτηνοτροφικών, από τις χώρες δανειστές, τα οποία χρησιμοποιούνται ευρέως από διάφορους εμπορικούς εταίρους μας, όπως π.χ. οι ΗΠΑ και η Αυστραλία, ως συστήματα στήριξης που μέχρι σήμερα δεν υπόκεινται στους κανόνες του ΠΟΕ.

3.9. Οι στόχοι που αναλογούν στη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αειφόρο ανάπτυξη, σύμφωνα με τις αποφάσεις που ελήφθησαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στο Göteborg το 2001, πρέπει να συμπεριληφθούν στις βασικές αρχές για τη ρύθμιση του παγκόσμιου εμπορίου γεωργικών προϊόντων. Η τήρηση των οικολογικών προτύπων και η καθιέρωση κοινωνικών στοιχειωδών προτύπων είναι προς το συμφέρον του πληθυσμού όλης της γης.

3.10. Συνεπώς, η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να καταβάλει προσπάθειες προκειμένου να συμπεριληφθούν ταχέως και κατά δεσμευτικό τρόπο στις διεθνείς συμβάσεις τα πρότυπα για την προστασία των καταναλωτών, του περιβάλλοντος, της κοινωνικής ευημερίας, των φυτών και των ζώων, ώστε να ληφθούν υπόψη οι απαιτήσεις των ευρωπαίων καταναλωτών. Οι συμβάσεις αυτές πρέπει να συνδέονται όσο το δυνατόν καλύτερα με τη συμφωνία του ΠΟΕ, προκειμένου να διασφαλισθεί η τήρηση των διατάξεών τους. Επικροτείται ιδιαιτέρως η δέσμευση για την προστασία της ευημερίας των ζώων.

3.11. Τα πρότυπα και οι έλεγχοι που ισχύουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τον τομέα της διατροφικής ασφάλειας και οι προαναφερθείσες προδιαγραφές πρέπει να αναγνωρισθούν και να καθιερωθούν διεθνώς. Οι εισαγωγές πρέπει να τηρούν τα ευρωπαϊκά ή άλλα παρόμοια πρότυπα και να ελέγχονται. Όταν οι επιστημονικές απόψεις διαφέρουν από το ένα κράτος στο άλλο, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να εφαρμόζουν την αρχή της προφύλαξης για τα εισαγόμενα προϊόντα.

3.12. Οι κανόνες του ΠΟΕ πρέπει να προβλέπουν την πλήρη αντιστάθμιση του επιπλέον κόστους που οφείλεται στα αυστηρότερα ευρωπαϊκά πρότυπα τα οποία δεν υιοθετούνται από τον ΠΟΕ και δεν μπορούν να λαμβάνονται υπόψη στα πλαίσια των PSE (ισόποσο παραγωγικών ενισχύσεων).

3.13. Στο Γύρο της Ουρουγουάης συμφωνήθηκε ότι οι άλλοι εταίροι του ΠΟΕ δεν είναι σε θέση να αμφισβητήσουν έως το 2003 τις συμφωνίες που έχουν συναφθεί (η επονομαζόμενη "ρήτρα ειρήνης"). Η εν λόγω ρήτρα, το τέλος της ισχύος της οποίας πλησιάζει, πρέπει να παραταθεί, ούτως ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να διαταραχθούν οι επικείμενες διαπραγματεύσεις από μονομερείς δράσεις εταίρων του ΠΟΕ, ενώ θα πρέπει να συζητηθεί και μία νέα ρήτρα ειρήνης στο Γύρο της Χιλιετίας.

3.14. Η μονομερής αποφυγή της θέσπισης μέτρων τα οποία επιτρέπονται με βάση τους τρέχοντες κανόνες του ΠΟΕ και αφορούν την πολιτική αγοράς και τιμών και η συνεπαγόμενη κατάργηση της εξωτερικής προστασίας συνιστά μια προσφορά προς τους εταίρους του ΠΟΕ η οποία δεν συνοδεύεται από μια αντίστοιχη απαίτηση συγκεκριμένης αντιπροσφοράς, όπως π.χ. η αναγνώριση και η τήρηση της αρχής της κοινοτικής προτίμησης και η συνεκτίμηση της διαφορετικότητας του μεγαλύτερου τμήματος της ευρωπαϊκής γεωργίας, λόγω του πολυλειτουργικού χαρακτήρα της.

Η Επιτροπή των Περιφερειών επισημαίνει ότι ένας περαιτέρω περιορισμός των υφιστάμενων οργανώσεων αγοράς για τα γεωργικά προϊόντα στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα μπορούσε να οδηγήσει σε ισχυρότερες διακυμάνσεις των ποσοτήτων και των τιμών, πράγμα το οποίο υπονομεύει το στόχο της διασφάλισης και της σταθεροποίησης των εισοδημάτων. Για το λόγο αυτό καλεί την Επιτροπή να μην προτείνει περαιτέρω περιορισμό των οργανώσεων αγοράς, εάν αυτό δεν είναι απαραίτητο.

3.15. Η Επιτροπή των Περιφερειών υποστηρίζει τις προσπάθειες της Επιτροπής με στόχο να επιτευχθεί ισορροπημένο αποτέλεσμα κατά τις διαπραγματεύσεις στον ΠΟΕ και να ληφθούν κατάλληλα υπόψη τα συμφέροντα της ευρωπαϊκής γεωργίας. Η ΕΤΠ καλεί την Επιτροπή να θέσει στο επίκεντρο των διαπραγματεύσεων τα ακόλουθα θέματα:

- συνέχεια της ισχύος των αποφάσεων του Συμβουλίου της 26ης Ιανουαρίου 2003, κατά τη συνεδρίαση του οποίου υιοθετήθηκε η κοινή προσέγγιση για ενιαία διαπραγματευτική θέση της ΕΕ·

- συνεκτίμηση θεμάτων που δεν ανήκουν στον εμπορικό τομέα·

- αντίσταση στην πίεση που ασκεί η ομάδα CAIRNS για μία μεταγνέστερη εληθέρωση.

3.16. Η Επιτροπή των Περιφερειών καλεί την Επιτροπή να εξετάσει με ιδιαίτερη προσοχή και να συμπεριλάβει στην ημερήσια διάταξη των επικείμενων διαπραγματεύσεων του ΠΟΕ το νέο γεωργικό νόμο ("Farm-Bill"), που εγκρίθηκε και από τις δύο βουλές των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής και υπεγράφη από τον Πρόεδρο Bush το Μάιο του 2002, σύμφωνα με τον οποίο προβλέπεται πρόσθετη αύξηση των γεωργικών δαπανών στις ΗΠΑ κατά περισσότερο από 80 δισεκατομμύρια δολάρια για την επόμενη δεκαετία. Είναι λυπηρές οι πρόσφατες εξελίξεις της αμερικανικής πολιτικής για τη γεωργία διότι δείχνουν μία οπισθοδρόμηση σε σχέση με τους στόχους που τέθηκαν στην Doha.

3.17. Η Επιτροπή των Περιφερειών υποστηρίζει τις μέχρι τούδε προσπάθειες της Επιτροπής να επιμείνει στην ένταξη του ευρωπαϊκού γεωργικού προτύπου στις διαπραγματεύσεις του ΠΟΕ, δεδομένου ότι αυτός είναι και ο μοναδικός τρόπος για την μακροπρόθεσμη εξασφάλιση της λειτουργικότητας της υπαίθρου στις περιφέρειες της Ευρώπης.

3.18. Η Επιτροπή των Περιφερειών επικροτεί το γεγονός ότι, με την πρωτοβουλία "όλα εκτός από όπλα", επιτρέπεται στις φτωχότερες από τις αναπτυσσόμενες χώρες η αδασμολόγητη πρόσβαση στις αγορές της Ευρωπαϊκής Ένωσης με στόχο την προαγωγή της απολύτως απαραίτητης ανάπτυξης της οικονομίας των χωρών αυτών. Ταυτόχρονα, καλεί την Επιτροπή να φροντίσει να εξαιρεθεί από τις μελλοντικές διαπραγματεύσεις η ευάλωτη αγορά ζάχαρης, δεδομένου ότι με την πτώση των τιμών υφίσταται σημαντικές πιέσεις το εισόδημα των παραγωγών ζάχαρης όχι μόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και στις χώρες ΑΚΕ.

3.19. Το Συμβούλιο των Υπουργών ανέθεσε τον Ιούλιο του 2002 στην Επιτροπή την εντολή να διαπραγματευθεί με τους εταίρους μας στον ΠΟΕ ένα νέο καθεστώς εισαγωγών για τα δημητριακά. Ο στόχος είναι, εκτός από τη διαμόρφωση των τιμών στο χρηματιστήριο του Σικάγου, να συμπεριληφθούν στη διαμόρφωση των πραγματικών τιμών της διεθνούς αγοράς και οι τιμές που ισχύουν σε άλλες περιοχές του κόσμου, ούτως ώστε να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να πλημμυρίσει η Ευρωπαϊκή Ένωση με φθηνές εισαγωγές από άλλες περιοχές. Με δεδομένη τη χαμηλή τιμή των δημητριακών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καλείται η Επιτροπή να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια στις διαπραγματεύσεις για να προασπισθεί τα συμφέροντα των ευρωπαίων παραγωγών δημητριακών.

3.20. Η Επιτροπή των Περιφερειών προτείνει στην Επιτροπή μια στενή συνεργασία μαζί της, προκειμένου να συνεκτιμηθούν κατά το δέοντα τρόπο οι περιφερειακές ιδιαιτερότητες της ευρωπαϊκής γεωργίας στις διαπραγματεύσεις του ΠΟΕ.

3.21. Η Επιτροπή των Περιφερειών υπογραμμίζει ότι οι παραχωρήσεις που αναφέρθηκαν στα πλαίσια της φιλελευθεροποίησης του εμπορίου υπερβαίνουν τα όρια της τελικής συμφωνίας που συνάφθηκε στον τελευταίο Γύρο της Ουρουγουάης. Το αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων του ΠΟΕ δεν πρέπει να υπερβαίνει τα όρια των αποφάσεων του Βερολίνου. Η διαπραγματευτική θέση της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν επιτρέπεται να υπονομευθεί εκ των προτέρων με γενναιόδωρες παραχωρήσεις.

3.22. Η ΕΤΠ καλεί την Επιτροπή να μεριμνήσει κατά το άνοιγμα του γεωργικού τομέα προς τους γενετικώς τροποποιημένους οργανισμούς (ΓΤΟ) για την ύπαρξη κατάλληλης ασφάλειας της συμβατικής και οικολογικής γεωργικής παραγωγής.

3.23. Όσον δεν είναι ακόμη γνωστά τα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων του ΠΟΕ, δεν θα πρέπει να συναφθούν διμερείς εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ με τρίτες χώρες. Δεν επιτρέπεται να υπάρξουν περαιτέρω παραχωρήσεις εις βάρος της ευρωπαϊκής γεωργίας.

Βρυξέλλες, 9 Απριλίου 2003.

Ο Πρόεδρος

της Επιτροπής των Περιφερειών

Albert Bore

(1) ΕΕ C 93 της 6.4.1999, σ. 1.

(2) ΕΕ C 317 της 6.11.2000, σ. 12.