Choose the experimental features you want to try

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 51998AC1145

    Γνωμοδότηση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα την «Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με το σχέδιο δράσης κατά του ρατσισμού»

    ΕΕ C 407 της 28.12.1998, p. 183–187 (ES, DA, DE, EL, EN, FR, IT, NL, PT, FI, SV)

    51998AC1145

    Γνωμοδότηση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα την «Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με το σχέδιο δράσης κατά του ρατσισμού»

    Επίσημη Εφημερίδα αριθ. C 407 της 28/12/1998 σ. 0183 - 0187


    Γνωμοδότηση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής με θέμα την «Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με το σχέδιο δράσης κατά του ρατσισμού»

    (98/C 407/29)

    Την 1η Απριλίου 1998 και σύμφωνα με το άρθρο 198 της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, η Επιτροπή αποφάσισε να ζητήσει τη γνωμοδότηση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής για την ανωτέρω ανακοίνωση.

    Το τμήμα κοινωνικών, οικογενειακών, εκπαιδευτικών και πολιτισμικών θεμάτων, στο οποίο ανατέθηκε η προετοιμασία των σχετικών εργασιών, υιοθέτησε τη γνωμοδότησή του, στις 16 Ιουλίου 1998, με βάση την εισηγητική έκθεση του κ. Κορύφιδη.

    Κατά την 357η σύνοδο ολομέλειας, της 9ης και 10ης Σεπτεμβρίου 1998 (συνεδρίαση της 10ης Σεπτεμβρίου), η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή υιοθέτησε με 77 ψήφους υπέρ, 0 ψήφους κατά και 2 αποχές την ακόλουθη γνωμοδότηση.

    1. Προοίμιο

    1.1. Η ΟΚΕ με λύπη της διαπιστώνει ότι τα ρατσιστικά φαινόμενα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, παρά τις διακηρύξεις και τις όποιες σχετικές δράσεις αναπτύχθηκαν τελευταία, εξακολουθούν να βρίσκονται σε έξαρση. Επιπλέον τα φαινόμενα αυτά ως συγκεκριμένες ατομικές ή συλλογικές συμπεριφορές εμφανίζονται πλέον ιδεολογικοποιημένες και ταυτόχρονα έχουν κατά κανόνα πολιτικές αναφορές.

    1.2. Άποψη της ΟΚΕ είναι ότι η ως άνω πραγματικότητα εμπεριέχει ιδιαίτερα μεγάλους κινδύνους για την προοπτική της ΕΕ και της Ευρώπης στο σύνολό της. Οι κίνδυνοι αυτοί, που αφορούν τόσο την κοινωνική και οικονομική προοπτική της Ε.Ε, όσο και τελικά την προοπτική της ίδιας της επιβίωσής της ως οντότητας, πρέπει να αποτελέσουν το ερέθισμα για μια άλλης έκτασης, μορφής και ποιότητας πολιτική προσέγγισης και αντιμετώπισης του προβλήματος από τους ευρωπαίους πολίτες, τις περιφερειακές αρχές, τα κράτη μέλη και τα όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

    1.3. Η ΟΚΕ εκτιμά ότι μια τέτοιου είδους πολιτική στάση και δράση αποτελεί αναγκαιότητα και για το λόγο ότι η ρατσιστική αντίληψη και συμπεριφορά έρχεται σε κατάφωρη αντίθεση με την ανθρωποκεντρική διάσταση του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Έρχεται επιπλέον σε αντίθεση με το ίδιο το όραμα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Δηλαδή τη μεγάλη εκείνη μεταπολεμική προσπάθεια όλων των ευρωπαίων να απαλλαγούν από τις εσωτερικές τους έριδες και να οικοδομήσουν τη δημοκρατική, πολυεθνική και πολυπολιτισμική Ευρώπη της συνεργασίας και της προόδου.

    1.4. Στα προηγούμενα πλαίσια και επειδή η ΟΚΕ ανησυχεί και αγωνιά, καλεί κάθε δημοκρατικό ευρωπαίο πολίτη, κάθε συλλογικό κοινωνικό φορέα και κάθε μορφής νόμιμο κέντρο εξουσίας, να ενταχθεί στη μάχη κατά του ρατσισμού. Καλεί επίσης τα όργανα της ΕΕ και ιδιαίτερα την Επιτροπή και το Παρατηρητήριο να αναλάβουν το μεγάλο βάρος του κεντρικού σχεδιασμού και του συντονισμού όλης αυτής της προσπάθειας.

    2. Εισαγωγή

    2.1. Τον Δεκέμβριο του 1995 η Επιτροπή παρουσίασε ανακοίνωση «σχετικά με το ρατσισμό, τη ξενοφοβία και τον αντισημιτισμό», καθώς και πρόταση απόφασης του Συμβουλίου «περί ανακήρυξης του 1997 ως Ευρωπαϊκού έτους κατά του ρατσισμού» ().

    2.1.1. Κεντρικός στόχος της ως άνω ανακοίνωσης ήταν σύμφωνα με την Επιτροπή η παρουσίαση και ανάπτυξη της συμμετοχής της στην καταπολέμηση των κοινωνικών αυτών φαινομένων και προβλημάτων, που από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 ήταν ήδη σε έξαρση. Στην ανακοίνωση περιέχονται ακόμη οι συγκεκριμένες σχετικές ενέργειες στις οποίες είχε πρόθεση να προβεί η Επιτροπή κατά τα επόμενα έτη, καθώς και ένα σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου για την καθιέρωση του 1997 ως έτους κατά του ρατσισμού.

    2.1.2. Το πλαίσιο δραστηριοποίησης της Επιτροπής κατά του ρατσισμού προσδιορίστηκε από τις παρακάτω κατευθυντήριες αρχές:

    - την αρχή ότι «η καταπολέμηση του ρατσισμού απαιτεί τη συνεργασία όλων των ενδιαφερομένων μερών»,

    - την αρχή ότι «η πρόληψη πρέπει να είναι ο κύριος στόχος οποιασδήποτε στρατηγικής κατά του ρατσισμού»,

    - την αρχή ότι «οι προτεραιότητες θα πρέπει να καθιερώνονται στη βάση της συνεργασίας» και

    - την αρχή ότι «κατά την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων της στον τομέα αυτό, η Επιτροπή θα τηρήσει επιμελώς την αρχή της επικουρικότητας».

    2.1.3. Ως ενδιάμεσους μεσοπρόθεσμους στόχους για την καταπολέμηση των ως άνω φαινομένων η ανακοίνωση αυτή της Επιτροπής, μεταξύ των άλλων, έθετε:

    - Την πρόληψη ρατσιστικής συμπεριφοράς και βιαιοπραγιών και την παρακολούθηση και καταστολή ρατσιστικών εγκλημάτων.

    - Τη δημιουργία προϋποθέσεων για προώθηση της κοινωνικής ένταξης των εν δυνάμει θυμάτων του ρατσισμού.

    - Την προώθηση των ίσων ευκαιριών και τη μείωση των διακρίσεων.

    - Την περαιτέρω ανάπτυξη της διεθνούς συνεργασίας.

    - Την επίλυση του προβλήματος της νομοθεσίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

    2.1.4. Ως διαθέσιμα μέσα για την ανάπτυξη της συμβολής της στην καταπολέμηση του ρατσισμού η Επιτροπή κατέγραφε:

    - Το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο.

    - Τα υπάρχοντα όργανα στους τομείς της εκπαίδευσης, κατάρτισης και νεολαίας.

    - Διάφορα σχέδια εταιρικής δράσης όπου συμμετείχαν μη κυβερνητικοί οργανισμοί και σωματεία μεταναστών.

    - Ένα ευρωπαϊκό παρατηρητήριο για την παροχή προς την Κοινότητα και στα κράτη μέλη της αντικειμενικών, έγκυρων και συγκρίσιμων σχετικών πληροφοριών.

    - Την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου, «περί καθιέρωσης του 1997 ως ευρωπαϊκού έτους κατά του ρατσισμού».

    2.2. Στη σχετική γνωμοδότησή της () για την ως άνω ανακοίνωση της Επιτροπής η ΟΚΕ θεωρώντας την καταπολέμηση των φαινομένων αυτών ως προϋπόθεση για την επίτευξη των στόχων της Συνθήκης, μεταξύ των άλλων επεσήμανε:

    2.2.1. Εξέφρασε τη στήριξή της στην ανακοίνωση της Επιτροπής και στην πρότασή της προς το Συμβούλιο για την ανακήρυξη του 1997 ως ευρωπαϊκού έτους κατά του ρατσισμού.

    2.2.2. Ενισχυτικά προς την ανακοίνωση κατέθεσε στην Επιτροπή μεταξύ των άλλων: τη δική της ιστορική και επιστημονική άποψη για τις αιτίες του φαινομένου, το μέγεθος της έκτασης και των ορίων του, καθώς και τις συνθήκες εκείνες που λειτουργούν θετικά στην ανάπτυξή του και αντίστροφα. Κατέθεσε, επίσης,την αναγκαιότητα για προσδιορισμό από την Επιτροπή των εννοιών «ρατσισμός», «ξενοφοβία» και «αντισημιτισμός» με βάση τα πρότυπα κείμενα και την ορολογία διεθνών οργανισμών και ιδρυμάτων, όπως ο ΟΗΕ, η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας και το Συμβούλιο της Ευρώπης. Ζήτησε, τέλος, τη χρησιμοποίηση των προτεινόμενων από την ΟΚΕ συγκεκριμένων όρων για τις έννοιες «εθνοτική μειονότητα», «μετανάστης» και «αλλοδαπός εργαζόμενος».

    2.2.3. Σ' ό,τι αφορά στα μέσα καταπολέμησης του ρατσισμού η ΟΚΕ στην ως άνω γνωμοδότησή της υπογραμμίζει ιδιαίτερα το ρόλο της εκπαίδευσης και των μέσων μαζικής ενημέρωσης.

    2.3. Η παρούσα ανακοίνωση της Επιτροπής, που έχει ως τίτλο «Σχέδιο δράσης κατά του ρατσισμού» αποτελεί τη συνέχεια της ανακοίνωσης για το ρατσισμό του 1995. Παρουσιάζει ένα σχέδιο δράσης για την καταπολέμηση της πάντα υπαρκτής πρόκλησης του ρατσισμού σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, με βάση τα σχετικά επιτεύγματα του ευρωπαϊκού έτους κατά του ρατσισμού και στα πλαίσια των νέων συνθηκών που δημιούργησαν ιδίως η ρήτρα για την αποφυγή των διακρίσεων (Συνθήκη του Άμστερνταμ) και η δημιουργία του ευρωπαϊκού κέντρου παρακολούθησης για το ρατσισμό και την ξενοφοβία.

    2.3.1. Στα προηγούμενα πλαίσια και σύμφωνα με την ανακοίνωση, το σχέδιο δράσης θα φέρει κοντά όλους τους ενδιαφερόμενους και θα δημιουργήσει συνθήκες ανάπτυξης συνεταιρισμών κατά του ρατσισμού στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

    2.3.2. Το σχέδιο δράσης, που αποτελείται από τέσσερις τομείς και έχει μεσοπρόθεσμους ορίζοντες εφαρμογής, δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη συνεργασιών σ' όλα τα επίπεδα, στην προβολή της αξίας της πολυμορφίας και της πολυφωνίας και στην ανάπτυξη νέων προτύπων με προβολή και αξιοποίησή τους σ' όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι τέσσερις τομείς δράσης είναι:

    - η προετοιμασία του εδάφους για νέες νομοθετικές πρωτοβουλίες,

    - η ενσωμάτωση της μάχης κατά του ρατσισμού σε όλες τις πολιτικές,

    - η ανάπτυξη και ανταλλαγή νέων προτύπων, και

    - η ενίσχυση των ενεργειών πληροφόρησης και επικοινωνίας.

    3. Γενικές παρατηρήσεις

    3.1. Από τον Ιανουάριο του 1986 που το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε την πρώτη έκθεση της Εξεταστικής Επιτροπής για την άνοδο του ρατσισμού και του φασισμού στην Ευρώπη (έκθεση Ευρυγένη), έως την παρούσα ανακοίνωση της Επιτροπής, η μάχη κατά του ρατσισμού στο επίπεδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης πέρασε από πολλές φάσεις και ήταν σημαντική. Κορυφαίοι σταθμοί αυτής της πορείας ήταν:

    - Η κοινή διακήρυξη κατά του ρατσισμού και της ξενοφοβίας που εξέδωσαν το 1986 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Επιτροπή.

    - Η έγκριση του Κοινοτικού Χάρτη των Θεμελιωδών Κοινωνικών Δικαιωμάτων των Εργαζομένων (1989), από 11 τότε αρχηγούς κρατών ή κυβερνήσεων.

    - Τα σχετικά ψηφίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου, της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής και της Επιτροπής των Περιφερειών στο διάστημα μεταξύ 1990-1995, καθώς και τα ψηφίσματα των συνδικαλιστικών οργανώσεων των κοινωνικών εταίρων (π.χ. Φλωρεντία 1995).

    - Η δημιουργία της Συμβουλευτικής Επιτροπής για το ρατσισμό και την ξενοφοβία (Συμβούλιο Κέρκυρας, 24-25 Ιουνίου 1994).

    - Η σχετική ανακοίνωση της Επιτροπής του 1995, η πρότασή της για ανακήρυξη του 1997 ως ευρωπαϊκού έτους κατά του ρατσισμού και οι σχετικές δράσεις που αναπτύχθηκαν στα πλαίσια του έτους αυτού.

    - Η πρόταση για ίδρυση Ευρωπαϊκού παρατηρητηρίου των φαινομένων ρατσισμού και ξενοφοβίας ().

    - Η Συνθήκη του Άμστερνταμ και η γενική ρήτρα κατά των διακρίσεων που περιέχει.

    - Το παρόν σχέδιο δράσης κατά του ρατσισμού.

    3.2. Παρόλα αυτά η ΟΚΕ κρίνει ότι τα αποτελέσματα της μάχης κατά του ρατσισμού μέχρι σήμερα στο εσωτερικό της Κοινότητας, δεν ήταν ούτε ικανοποιητικά ούτε τα αναμενόμενα.

    3.3. Στα προηγούμενα πλαίσια η ΟΚΕ δέχεται με ικανοποίηση την παρούσα ανακοίνωση της Επιτροπής και τις θέσεις της για την ανάπτυξη ενός νέου σχεδίου δράσης ανασυγκρότησης και στήριξης των δυνάμεων που αγωνίζονται ενάντια στο ρατσισμό.

    3.4. Συμφωνεί επίσης με τους τομείς δράσης που προβλέπει το σχέδιο, τη μέθοδο εργασίας και τις ενέργειες για νομοθετικές πρωτοβουλίες και την ενσωμάτωση της μάχης κατά του ρατσισμού στις κύριες πολιτικές.

    3.4.1. Σε ό,τι αφορά στη διασύνδεση της μάχης κατά του ρατσισμού με τις κύριες πολιτικές της Κοινότητας η ΟΚΕ στέκεται ιδιαίτερα στις πολιτικές απασχόλησης, εκπαίδευσης και κατάρτισης και σ' ό,τι σχετίζεται με την κοινωνία των πληροφοριών και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Για το σκοπό αυτόν επαναφέρει στο προσκήνιο τις προτάσεις της προς την Επιτροπή σε σχέση με την απασχόληση, την εκπαίδευση-κατάρτιση και την κοινωνία των πληροφοριών ().

    3.4.2. Η ΟΚΕ επισημαίνει επίσης ότι μια επιτυχία των προσπαθειών για πολιτική ενσωμάτωση των εν δυνάμει θυμάτων του ρατσισμού θα οδηγούσε σε ουσιαστικότερη συμμετοχή των ατόμων αυτών στα κέντρα λήψης των αποφάσεων και συνακόλουθα σε μεγαλύτερη προς αυτούς πολιτική αλληλεγγύη. Γι αυτό και ζητά από την Επιτροπή να στηρίξει στο τοπικό και περιφερειακό επίπεδο πρωτοβουλίες αυτού του είδους.

    3.5. Ιδιαίτερης σημασίας ζήτημα στη μάχη κατά του ρατσισμού θεωρεί η ΟΚΕ την λειτουργία του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου των φαινομένων ρατσισμού και ξενοφοβίας (). Γι αυτό και ζητά την επίσπευση των διαδικασιών για ολοκλήρωση των προϋποθέσεων αποτελεσματικής λειτουργίας του οργάνου αυτού.

    3.5.1. Επιπλέον και για την αποτελεσματική λειτουργία του ως άνω παρατηρητηρίου, η ΟΚΕ ζητά τη διασύνδεσή του με αντίστοιχα, ή και άλλου είδους σχετικά θεσμοθετημένα κέντρα στα κράτη μέλη.

    3.6. Μεγάλης σημασίας επίσης ζήτημα αποτελεί για την ΟΚΕ η όσο γίνεται εγκυρότερη γνώση για το ποσοστό αποδοχής, ή αντίδρασης της ευρωπαϊκής κοινωνίας στις διακρίσεις, καθώς και για τις αιτίες που οδηγούν στα όποια αποτελέσματα. Για το σκοπό αυτόν η ΟΚΕ επιμένει σε όσο γίνεται ευρύτερες και συχνότερες έρευνες αυτού του είδους.

    3.7. Η ΟΚΕ είναι της γνώμης ότι θα πρέπει να υπάρξει ενιαία στρατηγική αντιμετώπισης των κοινωνικών αιτίων και διεργασιών που δημιουργούν ρατσιστικές συμπεριφορές αφενός και των ίδιων των εκδηλώσεων ρατσιστικής συμπεριφοράς αφετέρου. Σε κάθε περίπτωση η ΟΚΕ θεωρεί πρώτιστο χρέος της ευρωπαϊκής δημοκρατικής πολιτείας και κοινωνίας την αναγνώριση, ή τη συνέχιση της αναγνώρισης ως μη κοινωνικά αποδεκτών των φαινομένων του ρατσισμού, της ξενοφοβίας και του αντισημιτισμού και γενικότερα της όποιας πολιτικής διακρίσεων στο εσωτερικό της Κοινότητας. Γι' αυτό και η ΟΚΕ τάσσεται ανεπιφύλακτα υπέρ μιας ισχυρής ευρωπαϊκής σχετικής νομοθεσίας κατά των διακρίσεων.

    3.8. Η ΟΚΕ είναι επίσης της γνώμης ότι λόγω των ανοιχτών συνόρων και της παγκοσμιοποίησης η «λογική» και η πρακτική των διακρίσεων δεν μπορεί να καταπολεμηθεί αποτελεσματικά μονομερώς και εντός συγκεκριμένων συνόρων. Γι' αυτό και η ΟΚΕ αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στη σχετική συνεργασία της Επιτροπής με τους αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς και με μερικά κράτη που έχουν ιδιαίτερες εμπειρίες στα ζητήματα αυτά.

    3.9. Τέλος, η ΟΚΕ κρίνει, ότι πολιτικές, όπως αυτή της καταπολέμησης των διακρίσεων, είναι σχετικές με την παραγωγικότητα, την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη, και επιδρούν καταλυτικά σ' αυτές μεσομακροπρόθεσμα. Γι αυτό και η ΟΚΕ ζητά από τα αρμόδια όργανα της Κοινότητας να διασφαλίσουν τα αναγκαία κονδύλια που απαιτούνται για ουσιαστική ανάπτυξη της ευρωπαϊκής πολιτικής ενάντια στις διακρίσεις.

    4. Ειδικές παρατηρήσεις

    4.1. Η ΟΚΕ συμφωνεί με τη μέθοδο εργασίας που προτείνει η Επιτροπή, για την ανάπτυξη του σχεδίου δράσης ενάντια στο ρατσισμό. Συμφωνεί επίσης στην αξιοποίηση των εταιρικών σχέσεων και των δικτύων που αναπτύχθηκαν κατά το 1997. Θεωρεί όμως ουσιαστική παράλειψη της Επιτροπής το γεγονός ότι δεν ενέταξε το σχολείο και την εκπαίδευση μεταξύ των εταίρων για την ανάπτυξη της αντιρατσιστικής ευρωπαϊκής πολιτικής.

    4.1.1. Το σχολείο και η εκπαίδευση αποτελούν για την ΟΚΕ χώρο και επίπεδο όπου μπορεί να ευδοκιμήσει και να έχει ουσιαστικά αποτελέσματα μια ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή αντιρατσιστική πολιτική. Για το λόγο αυτόν καλεί την Επιτροπή σε συνεργασία με τα κράτη μέλη και στα πλαίσια της νέας αντίληψης που αρχίζει να διαμορφώνεται για την ευρωπαϊκή διάσταση της εκπαίδευσης να εντάξει σ'αυτήν την αντιρατσιστική εκπαιδευτική πολιτική της.

    4.1.2. Η ως άνω ένταξη στην πράξη, μεταξύ των άλλων, σημαίνει ανάληψη εκ μέρους της Επιτροπής πρωτοβουλιών για την ανάπτυξη συγκεκριμένων δράσεων στα σχολεία, γενικότερα στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, και επιβράβευση των καλυτέρων απ' αυτές.

    4.2. Η ΟΚΕ στηρίζει τη διάταξη κατά των διακρίσεων (άρθρο 13) της Συνθήκης του Άμστερνταμ, θεωρώντας την ως μεγάλο βήμα στην ανάπτυξη ευρωπαϊκής αντιρατσιστικής πολιτικής. Παράλληλα η ΟΚΕ ζητά την ουσιαστική συμμετοχή της στο σχετικό διάλογο που πρόκειται να ανοίξει η Επιτροπή για το θέμα αυτό και ειδικότερα για τον τρόπο και τα πεδία εφαρμογής της διάταξης κατά των διακρίσεων.

    4.3. Η ΟΚΕ συμφωνεί με την πρόταση της Επιτροπής για ενσωμάτωση της μάχης κατά του ρατσισμού στις κύριες κοινοτικές πολιτικές. Η απασχόληση και η εκπαίδευση, η κοινωνία των πληροφοριών και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, ο πολιτισμός και ο αθλητισμός, καθώς επίσης οι τομείς της δικαιοσύνης και των εσωτερικών υποθέσεων, των ερευνητικών δραστηριοτήτων, των εξωτερικών σχέσεων κ.λπ., αποτελούν πεδία όπου αναπτύσσονται ρατσιστικές συμπεριφορές και όπου μπορούν και πρέπει να αναπτυχθούν αντιρατσιστικές πολιτικές.

    4.3.1. Ιδιαίτερα, όμως, η ΟΚΕ στέκεται στην αναγκαιότητα γνώσης των αιτίων που οδηγούν στην εμφάνιση και ανάπτυξη των φαινομένων του ρατσισμού της ξενοφοβίας και του αντισημιτισμού και υπογραμμίζει την αναγκαιότητα για τη σε βάθος διερεύνηση των φαινομένων αυτών. Προς την ως άνω κατεύθυνση θα πρέπει να αξιοποιηθεί και να ενισχυθεί ο ρόλος του Παρατηρητηρίου.

    4.3.2. Ακόμη η ΟΚΕ θεωρώντας την υπόθεση της καταπολέμησης του ρατσισμού ως ευθύνη όχι μόνον των κρατών μελών και των οργάνων της ΕΕ, αλλά και των κυβερνήσεων των εκτός ΕΕ κρατών, στέκεται ιδιαίτερα στις εξωτερικές σχέσεις της Κοινότητας και στον τρόπο άσκησής τους εκ μέρους της. Άποψη της ΟΚΕ είναι ότι ορθώς αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή νομοθεσία αυστηρά στάσεις και συμπεριφορές κυβερνήσεων κρατών με λανθάνουσες ρατσιστικές τάσεις ή με έλλειψη σεβασμού στα ανθρώπινα δικαιώματα και στις δημοκρατικές αρχές. Καλεί λοιπόν την Επιτροπή και τα άλλα όργανα της Ένωσης να συνεχίσουν να εφαρμόζουν πιστά τις προβλεπόμενες διατάξεις, χωρίς ενδοιασμούς, αναστολές και εξαιρέσεις.

    4.3.3. Η ΟΚΕ επαναφέρει την πρότασή της όσον αφορά στην «ανάπτυξη μιας ευρωπαϊκής στρατηγικής για την κατάρτιση των αστυνομικών με στόχο την αντιμετώπιση των διακρίσεων και την κατάρτιση των αστυνομικών όσον αφορά την προληπτική και την εκ των υστέρων αστυνόμευση για την αντιμετώπιση των ρατσιστικών εγκλημάτων. Προς την προηγούμενη κατεύθυνση, η ΟΚΕ εκτιμά ότι θα βοηθούσε η συγκρότηση "ειδικού σώματος αστυνομικών"» ().

    4.3.4. Κατά τη γνώμη της ΟΚΕ ο περισσότερο δεκτικός σε διακρίσεις τομέας είναι εκείνος της απασχόλησης. Γι' αυτό και η ΟΚΕ καλεί την Επιτροπή, στα πλαίσια του υπό ανάπτυξη προγράμματος δράσης, να δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στο πρόβλημα αυτό, με την παρακολούθηση του φαινομένου μέσω του Παρατηρητηρίου και με τη νομοθετική θωράκιση του δικαιώματος για εργασία κάθε ευρωπαίου πολίτη και κάθε νομίμως εργαζόμενου στην ΕΕ.

    4.4. Κατά την άποψη της ΟΚΕ η μάχη κατά του ρατσισμού θα κριθεί από το κατά πόσο η ρατσιστική αντίληψη και συμπεριφορά παραμείνει κοινωνικά μη αποδεκτή και καταδικαστέα. Για να επιτευχθεί κάτι τέτοιο δεν αρκεί μόνον η παρέμβαση στο επίπεδο της εκπαίδευσης και της νεότητας. Απαιτείται συνεχής και συστηματική ενημέρωση των ευρωπαίων πολιτών για το τι είναι ρατσισμός και πού οδηγεί. Γι αυτό και η ΟΚΕ θεωρεί εξίσου σημαντική με την παρέμβαση στην εκπαίδευση και την νεότητα, μια ολοκληρωμένη, έξυπνη και αποδεκτή από τους πολίτες σχετική πολιτική ενημέρωσης και επικοινωνίας.

    4.4.1. Μεταξύ των άλλων μια επικοινωνιακή πολιτική που προβάλλει θετικά μηνύματα όσον αφορά την πολυμορφία ή που προβάλλει απλά και έξυπνα αντιρατσιστικά μηνύματα, είναι μια πολιτική που προσφέρει σίγουρα θετικά. Κατά την άποψη, όμως, της ΟΚΕ θετικά θα προσέφερε και μια πολιτική δημόσιας καταγγελίας συγκεκριμένων σοβαρών και αντικειμενικά διαπιστωμένων ρατσιστικών περιστατικών ή και αντίστροφα, η δημοσιοποίηση καλών προτύπων και συμπεριφορών. Κάτι τέτοιο μπορεί π.χ. να επιτευχθεί με τη συμπερίληψη στις σχετικές εκθέσεις της Επιτροπής των περιστατικών αυτών και των σχετικών ενεργειών που έγιναν.

    4.5. Σημαντικό πρόβλημα για την ανάπτυξη μιας συνολικής και ολοκληρωμένης αντιρατσιστικής ευρωπαϊκής πολιτικής αποτελεί για την ΟΚΕ ο τρόπος σχεδιασμού της και το εύρος των κοινοτικών υπηρεσιακών δυνάμεων που συμμετέχουν στο σχεδιασμό αυτόν και στην υλοποίησή του.

    Στα προηγούμενα πλαίσια η ΟΚΕ κρίνει ότι ο σχεδιασμός της ευρωπαϊκής αντιρατσιστικής πολιτικής από μία μόνον Διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αφαιρεί από αυτήν δυναμική και αποδοχή. Γι' αυτό και καλεί την Επιτροπή να επανεξετάσει τη στάση της και να προχωρήσει στο σχεδιασμό και στην υλοποίηση του τελικού αντιρατσιστικού προγράμματος δράσης με τη συνεργασία όλων των σχετικών διευθύνσεών της.

    Βρυξέλλες, 10 Σεπτεμβρίου 1998.

    Ο Πρόεδρος της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

    Tom JENKINS

    () COM(95) 653 τελικό της 13.12.1995.

    () EE C 204 της 15.7.1996.

    () COM(96) 615 τελικό.

    () Βλ. γνωμοδότηση της ΟΚΕ, ΕΕ C 204 της 15.7.1996.

    () Βλ. γνωμοδότηση της ΟΚΕ, ΕΕ C 158 της 16.5.1997.

    () Βλ. γνωμοδότηση της ΟΚΕ, ΕΕ C 204 της 15.7.1996.

    Top