51997PC0419

Πρόταση απόφασης του Συμβουλίου σχετικά με την απαγόρευση της χρήσης υλικών που παρουσιάζουν κίνδυνο από άποψη μεταδοτικών σπογγωδών εγκεφαλοπαθειών (97/C 262/05) (Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ) COM(97) 419 τελικό

(Υποβλήθηκε από την Επιτροπή στις 17 Ιουλίου 1997)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας 7

την οδηγία 89/662/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 11ης Δεκεμβρίου 1989, σχετικά με τους κτηνιατρικούς ελέγχους που εφαρμόζονται στο ενδοκοινοτικό εμπόριο με προοπτική την υλοποίηση της εσωτερικής αγοράς (1), όπως τροποποιήθηκε τελευταία με την οδηγία 92/118/ΕΟΚ (2), και ιδίως το άρθρο 9 παράγραφος 4,

την οδηγία 90/425/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 1990, σχετικά με τους κτηνιατρικούς και ζωοτεχνικούς ελέγχους που εφαρμόζονται στο ενδοκοινοτικό εμπόριο ορισμένων ζώντων ζώων και προϊόντων με προοπτική την υλοποίηση της εσωτερικής αγοράς (3), όπως τροποποιήθηκε τελευταία με την οδηγία 92/118/ΕΟΚ, και ιδίως το άρθρο 10 παράγραφος 4,

την οδηγία 90/675/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 10ης Δεκεμβρίου 1990, για τον καθορισμό των βασικών αρχών σχετικά με την οργάνωση των κτηνιατρικών ελέγχων των προϊόντων προελεύσεως τρίτων χωρών που εισάγονται στην Κοινότητα (4), όπως τροποποιήθηκε τελευταία με την οδηγία 96/43/ΕΚ (5), και ιδίως το άρθρο 19,

την πρόταση της Επιτροπής,

Εκτιμώντας:

ότι σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 9 της οδηγίας 89/662/ΕΟΚ και με το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 10 της οδηγίας 90/425/ΕΟΚ, το κράτος μέλος καταγωγής ή αποστολής απαιτείται να θέσει σε εφαρμογή στο έδαφός του τα κατάλληλα μέτρα για την πρόληψη κάθε κατάστασης, η οποία ενδέχεται να αποτελέσει σοβαρό κίνδυνο για τα ζώα ή την ανθρώπινη υγεία 7

ότι, συνεπεία νέων πληροφοριών για την εμφάνιση κρουσμάτων νέας μορφής της ασθένειας Creuzfeldt-Jakob στο Ηνωμένο Βασίλειο, δεν μπορεί να αποκλεισθεί ο κίνδυνος μετάδοσης του παθογόνου παράγοντα της σπογγώδους εγκεφαλοπάθειας των βοοειδών (ΣΕΒ) σε ανθρώπους ή άλλα ζώα 7

ότι η απόφαση 94/381/ΕΚ της Επιτροπής, της 27ης Ιουνίου 1994, για τη θέσπιση ορισμένων μέτρων προστασίας που αφορούν τη σπογγώδη εγκεφαλοπάθεια των βοοειδών και τη χορήγηση πρωτεϊνών που προέρχονται από θηλαστικά (6), όπως τροποποιήθηκε από την απόφαση 95/60/ΕΚ (7), απαγόρευσε τη χορήγηση πρωτεΐνης θηλαστικών σε μηρυκαστικά σε ολόκληρη την Κοινότητα 7

ότι η απόφαση 96/239/ΕΚ της Επιτροπής, της 27ης Μαρτίου 1996, σχετικά με ορισμένα επείγοντα μέτρα προστασίας από τη σπογγώδη εγκεφαλοπάθεια των βοοειδών (8), όπως τροποποιήθηκε από την απόφαση 96/362/ΕΚ (9), εκδόθηκε εν αναμονή της περαιτέρω αξιολόγησης των νέων στοιχείων και της λήψης νέων μέτρων για την προστασία της υγείας των ζώων και της δημόσιας υγείας 7

ότι η απόφαση 96/449/ΕΚ της Επιτροπής, της 18ης Ιουλίου 1996, περί εγκρίσεως εναλλακτικών συστημάτων θερμικής επεξεργασίας για την επεξεργασία ζωικών αποβλήτων με σκοπό την αδρανοποίηση των παθογόνων παραγόντων της σπογγώδους ευκεφαλοπάθειας (10) καθορίζει τη βέλτιστη διαθέσιμη μέθοδο επεξεργασίας των ζωικών αποβλήτων όσον αφορά τους παθογόνους παράγοντες της σπογγώδους εγκεφαλοπάθειας 7

Στις 3 Απριλίου 1996, μια ομάδα εμπειρογνωμόνων, που συγκάλεσε η ΠΟΥ, συνέστησε ότι κανένα μέρος ή προϊόν οποιουδήποτε ζώου, το οποίο είχε εμφανίσει σημεία μεταδοτικής σπογγώδους εγκεφαλοπάθειας (ΜΣΕ), δεν πρέπει να εισέρχεται σε οποιαδήποτε τροφική αλυσίδα (ανθρώπινη ή ζωική) και ότι οι χώρες δεν πρέπει να επιτρέπουν να εισέρχονται σε οποιαδήποτε τροφική αλυσίδα (ανθρώπινη ή ζωική) ιστοί που είναι πιθανόν να περιέχουν τον παθογόνο παράγοντα της ΣΕΒ 7 ότι η Επιστημονική Κτηνιατρική Επιτροπή έχει αξιολογήσει τα απαιτούμενα μέτρα σε ολόκληρη την Κοινότητα έτσι ώστε να εφαρμοστούν οι συστάσεις της προαναφερθείσας ομάδας εμπειρογνωμόνων 7

ότι η Επιστημονική Κτηνιατρική Επιτροπή έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η διαδικασία θερμικής επεξεργασίας με τη χρησιμοποίηση 133° C σε 3 bar επί 20 λεπτά είναι ο πλέον σημαντικός παράγων για να εξασφαλισθεί η ασφάλεια του κρεατοστεάλευρου, αλλά ότι το σύστημα αυτό δεν μπορεί να εγγυηθεί απολύτως την πλήρη απομάκρυνση ενός παθογόνου παράγοντα της ΜΣΕ που είναι παρών στο υλικό που υποβάλλεται σε επεξεργασία, εάν το σύστημα χρησιμοποιείται για την επεξεργασία υλικού υψηλής μολυσματικότητας 7

ότι η επιστημονική κτηνιατρική επιτροπή έχει δηλώσει ότι ορισμένα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου, έχουν αναφέρει κρούσματα τρομώδους νόσου σε πρόβατα που έχουν γεννηθεί στο έδαφός τους, ότι η παρουσία της τρομώδους νόσου του προβάτου δεν μπορεί να αποκλεισθεί σε κανένα κράτος μέλος όπου υπάρχουν πρόβατα και ότι μόνο μια διεξοδική επιδημιολογική έρευνα, η οποία θα διεξαχθεί με βάση κοινά πρότυπα, θα δώσει τις αναγκαίες πληροφορίες για το καθεστώς κάθε χώρας όσον αφορά την τρομώδη νόσο του προβάτου 7

ότι πρέπει να τεθούν σε εφαρμογή μέτρα, για να προστατευθούν τα μηρυκαστικά από την τρομώδη νόσο του προβάτου, εν αναμονή της κατάλληλης επιδημιολογικής αξιολόγησης της κατάστασης στην Κοινότητα 7

ότι, ως εκ τούτου, η Επιστημονική Κτηνιατρική Επιτροπή έχει συστήσει να απομακρυνθούν τα ειδικά υλικά κινδύνου, τα οποία ορίζονται ως ο εγκέφαλος, ο νωτιαίος μυελός και οι οφθαλμοί βοοειδών, αιγοπροβάτων ηλικίας άνω του ενός έτους και η σπλήνα αιγοπροβάτων ηλικίας άνω των 6 μηνών, από κάθε ανθρώπινη και ζωική τροφική αλυσίδα στις χώρες ή τις περιφέρειες, όπου εντοπίζεται ενδεχόμενος κίνδυνος και, στην περίπτωση νεκρών βοοειδών και αιγοπροβάτων, είτε να απομακρύνονται τα ειδικά υλικά κινδύνου, ώστε να μην εισέρχονται σε οποιαδήποτε ανθρώπινη ή ζωική τροφική αλυσίδα, είτε να καταστρέφεται ολόκληρο το σφάγιο 7

ότι, για πρακτικούς λόγους είναι ανάγκη να αποκλεισθεί η χρήση της σπλήνας αιγοπροβάτων ανεξαρτήτως ηλικίας και η χρήση του μηχανικώς διαχωριζόμενου από τη σπονδυλική στήλη κρέατος βοοειδών και αιγοπροβάτων 7

ότι ορισμένα κράτη μέλη έχουν ήδη αποκλείσει ορισμένα υλικά από την ανθρώπινη και τη ζωική τροφική αλυσίδα 7 ότι το Ηνωμένο Βασίλειο απαγόρευσε ιστούς επιπλέον εκείνων που είχε συστήσει η επιστημονική κτηνιατρική επιτροπή 7 ότι το άρθρο 3.2.13.12 του κώδικα υγείας ζώων του Διεθνούς Γραφείου Επιζωοτιών συνιστά ο εγκέφαλος, οι οφθαλμοί, ο νωτιαίος μυελός, η σπλήνα και περιφερειακά τμήματα ειλεού βοοειδών (ιστοί υπό εξέταση) και προϊόντα πρωτεϊνών που προέρχονται από βοοειδή ηλικίας μεγαλύτερης των 6 μηνών που κατάγονται από χώρες με μεγάλη συχνότητα εμφάνισης της ΣΕΒ δεν πρέπει να αποτελούν το αντικείμενο εμπορίας μεταξύ χωρών 7

ότι, το Ηνωμένο Βασίλειο θεωρείται χώρα με μεγάλη συχνότητα εμφάνισης της ΣΕΒ 7 ότι οι ιστοί που περιλαμβάνονται στον κατάλογο των ειδικών υλικών βοοειδών του Ηνωμένου Βασιλείου συμφωνούν με τον κατάλογο του προαναφερθέντος άρθρου του κώδικα υγείας ζώων 7 ότι, γι' αυτόν των λόγο θα πρέπει να επιτραπεί στο Ηνωμένο Βασίλειο να διατηρήσει σε ισχύ τα υφιστάμενα εθνικά μέτρα σχετικά με την απομάκρυνση του ειδικού υλικού βοοειδών 7

ότι η ανάλυση κινδύνου που βασίζεται σε αποδεκτή επιστημονική μεθοδολογία μπορεί να δείξει ότι υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος έκθεσης των ζώων ή του ανθρώπου σε ΜΣΕ σε ορισμένα κράτη μέλη 7 ότι τα εν λόγω κράτη μέλη δύνανται να αναλάβουν δράση για την απομάκρυνση πρόσθετου υλικού κινδύνου που προέρχεται από ζώα που σφάζονται στην επικράτειά τους 7

ότι, αν και η κατάσταση όσον αφορά τις ΜΣΕ μπορεί να παρουσιάζει διαφορές μεταξύ των κρατών μελών, πρέπει να εγκριθούν ενιαίοι κανόνες σε ολόκληρη την Κοινότητα, για εξασφαλισθεί υψηλό επίπεδο προστασίας της υγείας και να αποφευχθεί η στρέβλωση του εμπορίου 7

ότι απαιτούνται ισοδύναμες εγγυήσεις για τις εισαγωγές από τρίτες χώρες 7 ότι η κατάσταση όσον αφορά τις ΜΣΕ μπορεί να διαφέρει μεταξύ των χωρών και επομένως οι απαιτήσεις όσον αφορά τις εισαγωγές μπορούν να προσαρμόζονται στην ιδιαίτερη κατάσταση της χώρας καταγωγής 7

ότι η οδηγία 97/1/ΕΚ της Επιτροπής, της 10ης Ιανουαρίου 1997, για την προσαρμογή στην τεχνολογική πρόοδο, των παραρτημάτων ΙΙ, ΙΙΙ, VI και VII της οδηγίας 76/768/ΕΟΚ του Συμβουλίου σχετικά με την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών όσον αφορά τα καλλυντικά προϊόντα (11) απαγορεύει προσωρινά την εμπορία καλλυντικών προϊόντων που περιέχουν ιστούς και υγρά από τον εγκέφαλο, το νωτιαίο μυελό και τους οφθαλμούς βοοειδών και αιγοπροβάτων, καθώς και συστατικά που προέρχονται από αυτά 7

ότι τα μέτρα που προβλέπονται στην παρούσα απόφαση συμβάλλουν στον περαιτέρω ασφαλή προσδιορισμό της προέλευσης, την ασφαλή επεξεργασία και χρησιμοποίηση υλικού από μηρυκαστικά για την παρασκευή τροφίμων, ζωοτροφών, ιατρικών και φαρμακευτικών προϊόντων και καλλυντικών 7

ότι δεν υπάρχουν αποτελεσματικοί έλεγχοι ή δοκιμές που θα μπορούσαν να διεξαχθούν και να αποδείξουν εάν έχουν χρησιμοποιηθεί συγκεκριμένοι ιστοί κατά την παρασκευή προϊόντων 7 ότι, κατά συνέπεια, για να διασφαλιστεί ότι οι εν λόγω ιστοί και υγρά δεν έχουν χρησιμοποιηθεί για την παρασκευή προϊόντων που διατίθενται στο εμπόριο εντός της Κοινότητας, θα πρέπει να διασφαλίζεται η αφαίρεση και η σήμανσή τους με βαφή στον τόπο παραγωγής και στη συνέχεια η καταστροφή τους με καύση, μετά από επεξεργασία, εάν υπάρχει ανάγκη 7 ότι τα εν λόγω μέτρα θα διασφαλίσουν επίσης τον αποκλεισμό των ιστών αυτών από τα τρόφιμα, τις ζωοτροφές τα ιατρικά και φαρμακευτικά προϊόντα και από τα καλλυντικά 7

ότι, στη συνεδρίασή τους της 17ης Δεκεμβρίου 1996, το Συμβούλιο απέρριψε με απλή πλειοψηφία την πρόταση της Επιτροπής για την απομάκρυνση των ειδικών υλικών κινδύνου 7

ότι, το 1996, διεξήχθησαν στα κράτη μέλη επιθεωρήσεις για τη διασφάλιση της εφαρμογής των κοινοτικών μέτρων σχετικά με την ΣΕΒ 7 ότι τα αποτελέσματα των εν λόγω επιθεωρήσεων είναι πλέον διαθέσιμα 7 ότι οι επιθεωρήσεις αυτές απεκάλυψαν ορισμένες ελλείψεις, ιδίως όσον αφορά την επιτήρηση και την εφαρμογή της απαγόρευσης της χρήσης πρωτεϊνών θηλαστικών στις ζωοτροφές για μηρυκαστικά 7

ότι, λαμβανομένων υπόψη προηγούμενων εμπορικών συναλλαγών ορισμένων προϊόντων και ιδιαίτερα κρεατοστεάλευρων και ζώντων ζώων, δεν είναι δυνατόν να αποκλειστεί η ενδεχόμενη παρουσία σε οποιοδήποτε από τα κράτη μέλη παθογόνων παραγόντων των ΜΣΕ 7 ότι, με βάση τα αποτελέσματα των επιθεωρήσεων, κανένα κράτος μέλος δεν δύναται επομένως να θεωρηθεί ως απαλλαγμένο από τον ενδεχόμενο κίνδυνο προσβολής από ΜΣΕ 7

ότι η παρούσα απόφαση θα επανεξεταστεί βάσει των νέων επιστημονικών στοιχείων όσον αφορά τον κίνδυνο έκθεσης στις ΜΣΕ που προκύπτει από μολυσματικότητα σε άλλα είδη ζώων, κατηγορίες ηλικιών, ιστούς ή υλικά, που δεν καλύπτονται ήδη από την παρούσα απόφαση 7

ότι η Επιτροπή θα υποβάλει προτάσεις για την αποτελεσματική επιτήρηση των ΜΣΕ στα κράτη μέλη 7

ότι η μόνιμη κτηνιατρική επιτροπή δεν έδωσε θετική γνώμη,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης το «ειδικό υλικό κινδύνου» ορίζεται ως εξής:

α) το κρανίο, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου και των οφθαλμών, οι αμυγδαλές και ο νωτιαίος μυελός:

- βοοειδών ηλικίας άνω των 12 μηνών,

- αιγοπροβάτων ηλικίας άνω των 12 μηνών ή των οποίων έχει προβάλει ένας μόνιμος κοπτήρας 7

β) η σπλήνα αιγοπροβάτων.

Άρθρο 2

Απαγορεύεται η χρησιμοποίηση ειδικού υλικού κινδύνου για οποιονδήποτε σκοπό.

Άρθρο 3

Απαγορεύεται η χρησιμοποίηση της σπονδυλικής στήλης βοοειδών και αιγοπροβάτων για την παραγωγή μηχανικώς διαχωριζόμενου κρέατος.

Άρθρο 4

1. Το ειδικό υλικό κινδύνου υποβάλλεται σε χρώση με βαφή κατά την αφαίρεση και είτε:

α) αποτεφρώνεται, είτε,

β) υπό τον όρο ότι η χρώση έγινε με βαφή, το χρώμα της οποίας μπορεί να ανιχνευθεί μετά την επεξεργασία, υποβάλλεται σε επεξεργασία και ακολούθως αποτεφρώνεται, θάβεται ή καίγεται ως καύσιμο ή καταστρέφεται κατ' άλλο τρόπο με παρόμοια μέθοδο, η οποία αποτρέπει τον κίνδυνο μόλυνσης από οποιαδήποτε μεταδοτική σπογγώδη εγκεφαλοπάθεια.

2. Σε εξαιρετικές περιστάσεις και κατά παρέκκλιση από την παράγραφο 1, το ειδικό υλικό κινδύνου δύναται να αποτεφρώνεται ή να θάβεται με αυστηρή συμμόρφωση προς τους όρους που τίθενται στο άρθρο 3 παράγραφος 2 της οδηγίας 90/667/ΕΟΚ του Συμβουλίου (12).

3. Τα κράτη μέλη μπορούν να παρεκκλίνουν από τις διατάξεις του άρθρου 2 και των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος άρθρου και να επιτρέπουν τη χρήση ειδικού υλικού κινδύνου για τους σκοπούς της διδασκαλίας ή της έρευνας σε επίσημα αναγνωρισμένα ιδρύματα.

Άρθρο 5

Για να εξασφαλίζεται η ορθή εφαρμογή της παρούσας απόφασης, τα κράτη μέλη διενεργούν τακτικούς επίσημους ελέγχους, ιδιαίτερα στα σφαγεία, τα εργαστήρια τεμαχισμού, τις αποθηκευτικές εγκαταστάσεις και τα εργοστάσια επεξεργασίας και λαμβάνουν μέτρα για την αποφυγή της έμμεσης μόλυνσης.

Άρθρο 6

1. Με την επιφύλαξη του άρθρου 4 παράγραφος 3 απαγορεύεται η εισαγωγή ειδικού υλικού κινδύνου στην Κοινότητα.

2. Για να εισαχθούν στην Κοινότητα προϊόντα ζωικής προέλευσης που προορίζονται για την παρασκευή τροφίμων ή ζωοτροφών, πρέπει να συνοδεύονται από το κατάλληλο πιστοποιητικό, όπως απαιτείται από την κοινοτική νομοθεσία, συμπληρούμενο από δήλωση που υπογράφεται από την αρμόδια αρχή της χώρας παραγωγής, με την εξής διατύπωση:

«Το προϊόν δεν περιέχει και δεν έχει παραχθεί από ειδικό υλικό κινδύνου, όπως αυτό ορίζεται στην αποφασή 97/. . ./ΕΚ του Συμβουλίου (*), ή από μηχανικώς διαχωριζόμενο κρέας που έχει ληφθεί από τη σπονδυλική στήλη βοοειδών ή αιγοπροβάτων.»

(*) Η παρούσα απόφαση.

3. Για να καταστεί δυνατή η εισαγωγή των προϊόντων τους στην Κοινότητα, οι παραγωγοί ιατρικών ή φαρμακευτικών προϊόντων ή καλλυντικών, ή των των υλικών που χρησιμοποιήθηκαν αρχικά γι' αυτά ή των ενδιάμεσων προϊόντων, προσκομίζουν, κατόπιν αιτήσεως της αρμόδιας αχρής κράτους μέλους, δήλωση υπογεγραμμένη από την αρμόδια αρχή της χώρας παραγωγής, με την ακόλουθυη διατύπωση:

«το προϊόν δεν περιέχει, και δεν έχει παραχθεί από ειδικό υλικό κινδύνου όπως ορίζεται στην απόφαση 97/. . ./ΕΚ του Συμβουλίου (*).»

(*) Η παρούσα απόφαση.

4. Κατόπιν αιτήσεως τρίτης χώρας, μπορούν να προβλεφθούν παρεκκλίσεις από τις διατάξεις της παρούσης απόφασης, κατόπιν διαβούλευσης με την αρμόδια επιστημονική επιτροπή και σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται στο άρθρο 18 της οδηγίας 89/662/ΕΟΚ, εφόσον η εν λόγω τρίτη χώρα έχει υποβάλει τα ενδεδειγμένα επιστημονικά στοιχεία που αιτιολογούν το αίτημά της.

Άρθρο 7

Τα κράτη μέλη δύνανται να λάβουν περαιτέρω μέτρα σε ό,τι αφορά τα ζώα που σφάζονται στην επικράτειά τους.

Άρθρο 8

Η παρούσα απόφαση επανεξετάζεται τακτικά βάσει των νέων επιστημονικών στοιχείων σε ό,τι αφορά τον κίνδυνο έκθεσης στης ΜΣΕ που προκύπτει από τη μεταδοτικότητα σε άλλα είδη ζώων, κατηγορίες ηλικιών, ιστούς και υλικό. Όταν χρεάζεται, η απόφαση θα τροποποιείται κατόπιν διαβούλευσης με την αρμόδια επιστημονική επιτροπή και σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 18 της οδηγίας 89/662/ΕΟΚ.

Άρθρο 9

Η παρούσα απόφαση εφαρμόζεται με την επιφύλαξη των διατάξεων της απόφασης 96/239/ΕΚ.

Άρθρο 10

Η παρούσα απόφαση εφαρμόζεται από την 1η Οκτωβρίου 1997.

Άρθρο 11

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στα κράτη μέλη.

(1) ΕΕ αριθ. L 395 της 30. 12. 1989, σ. 13.

(2) ΕΕ αριθ. L 62 της 15. 3. 1993, σ. 49.

(3) ΕΕ αριθ. L 224 της 18. 8. 1990, σ. 29.

(4) ΕΕ αριθ. L 373 της 31. 12. 1990, σ. 1.

(5) ΕΕ αριθ. L 162 της 1. 7. 1996, σ. 1.

(6) ΕΕ αριθ. L 172 της 7. 7. 1994, σ. 23.

(7) ΕΕ αριθ. L 55 της 11. 3. 1995, σ. 43.

(8) ΕΕ αριθ. L 78 της 28. 3. 1996, σ. 47.

(9) ΕΕ αριθ. L 139 της 12. 6. 1996, σ. 17.

(10) ΕΕ αριθ. L 184 της 24. 7. 1996, σ. 43.

(11) ΕΕ αριθ. L 16 της 18. 1. 1997, σ. 85.

(12) ΕΕ αριθ. L 363 της 27. 12. 1990, σ. 51.