51997AC0471

Γνωμοδότηση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής για την «Ετήσια οικονομική έκθεση για το 1997» - «Οικονομική ανάπτυξη, απασχόληση και σύγκλιση για τη μετάβαση στην ΟΝΕ»

(97/C 206/18)

Στις 22 Απριλίου 1997, η Επιτροπή αποφάσισε να ζητήσει τη γνωμοδότηση της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής για την «Ετήσια οικονομική έκθεση για το 1997 - Οικονομική ανάπτυξη, απασχόληση και σύγκλιση για τη μετάβαση στην ΟΝΕ».

Το τμήμα οικονομικών, δημοσιονομικών και νομισματικών υποθέσεων, στο οποίο ανατέθηκε η προετοιμασία των σχετικών εργασιών, υιοθέτησε τη γνωμοδότησή του στις 8 Aπριλίου 1997 με βάση εισηγητική έκθεση του κ. Harry Byrne.

Κατά τη 345η σύνοδο ολομέλειάς της (συνεδρίαση της 24ης Απριλίου 1997), η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή υιοθέτησε ομόφωνα την ακόλουθη γνωμοδότηση.

Εισαγωγή

1. Η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή εκτιμά την ευκαιρία που της δίνεται για να συμβάλει στην επεξεργασία των «γενικών προσανατολισμών των οικονομικών πολιτικών των κρατών μελών και της Κοινότητας», όπως προβλέπεται στο άρθρο 103, παράγραφος 2, της Συνθήκης περί ιδρύσεως της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, μέσω της παρούσας γνωμοδότησης. Πράγματι, έχει επιτευχθεί ουσιαστική πρόοδος, η οποία θα πρέπει να παγιωθεί υπό την έννοια της σταθερότητας και της «κατ' όνομα» σύγκλισης (τα κριτήρια του Μάαστριχτ). Η ΟΚΕ υπενθυμίζει ότι η πραγματική σύγκλιση των οικονομιών - θέσεις απασχόλησης, κατά κεφαλή ανάπτυξη και διαπεριφερειακή συνοχή - είναι ακόμη ανεπαρκής. Η ΟΚΕ πιστεύει, επίσης, ότι η οικονομική προοπτική για το 1997 θα πρέπει να αντιμετωπισθεί με πραγματισμό και σύνεση.

1.1. Η ΟΚΕ συμφωνεί με τη διάγνωση της Επιτροπής όσον αφορά τις αιτίες της ανεπάρκειας της ανάπτυξης και της επιδείνωσης της αγοράς εργασίας, κατά το πρώτο ήμισυ της δεκαετίας του 1990: πολύ περιορισμένη αύξηση του παραγωγικού δυναμικού, χαλαρές δημοσιονομικές πολιτικές σε ορισμένα κράτη μέλη όσον αφορά τις δημόσιες δαπάνες και τις μισθολογικές πολιτικές - αντίθετες προς τους στόχους της σταθερότητας - καθώς και αναταραχές στις αγορές συναλλάγματος και υποτιμήσεις ορισμένων νομισμάτων. Εξαιτίας της επανισορρόπησης του μείγματος μακροοικονομικής πολιτικής, φαίνεται ότι υπήρξε μία αναστροφή κατά το 1996.

Προς την Οικονομική και Νομισματική Ένωση

2. Η ΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι τα κριτήρια του Μάαστριχτ, τα προοριζόμενα να προετοιμάσουν τα κράτη μέλη για τη συμμετοχή τους στην ΟΝΕ - και ειδικότερα στην τρίτη φάση της - και, κατά συνέπεια, για την εισαγωγή του ευρώ, προκάλεσαν, επιπλέον, σημαντική σύγκλιση των οικονομιών των κρατών μελών. Ο βαθμός συντονισμού ποικίλλει από χώρα σε χώρα - ορισμένες συμμορφώνονται περισσότερο απ' ό,τι άλλες με τα επίσημα κριτήρια - αλλά όλες, ανεξαιρέτως, οι χώρες έχουν σημειώσει ουσιαστική πρόοδο όσον αφορά τη σύγκλιση.

2.1. Ούτως, η Κοινότητα επέτυχε νομισματική σταθερότητα άνευ προηγουμένου, η οποία ανακλάται σε ποσοστό πληθωρισμού που εγγίζει το 2 %, σε εξαιρετικά σταθερές συναλλαγματικές ισοτιμίες - οι οποίες ενισχύθηκαν με την επιστροφή στο μηχανισμό της Ιταλίας και την είσοδο της Φινλανδίας - και σε διαρκώς χαμηλότερα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα επιτόκια.

2.2. Ουσιαστική πρόοδος σημειώθηκε και στο επίπεδο των δημοσιονομικών πολιτικών - δανεισμός και ετήσιο έλλειμμα - αλλά τα κράτη μέλη θα πρέπει να καταβάλουν περαιτέρω προσπάθειες σ' αυτόν τον τομέα. Εξάλλου, επιβάλλεται καλύτερος δημοσιονομικός συντονισμός, αν όχι παγίωση, όχι μόνο για να επιτευχθεί η πλήρωση των κριτηρίων του Μάαστριχτ από το μεγαλύτερο δυνατόν αριθμό χωρών, αλλά και για να βελτιωθεί η συνοχή των διαφόρων περιφερειών της Κοινότητας.

Θέσεις απασχόλησης: το στίγμα

3. Η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή ανησυχεί ιδιαίτερα εξαιτίας του γεγονότος ότι η υλοποίηση της ενιαίας αγοράς, ενόψει της εισαγωγής του ενιαίου νομίσματος, δεν εξασφάλισε καλύτερες επιδόσεις όσον αφορά την ανάπτυξη και την απασχόληση. Η απασχόληση παραμένει η πρώτη προτεραιότητα για τους ευρωπαίους πολίτες.

4. Στη συνθήκη της ΕΕ γίνεται ευρεία αναφορά στο στόχο της απασχόλησης. Το άρθρο 2 κάνει σαφέστατη μνεία σε «ένα υψηλό επίπεδο απασχόλησης και κοινωνικής προστασίας» ως προς επίτευξη στόχο εκ μέρους της Κοινότητας. Το άρθρο 102Α, με το οποίο θεσπίζεται η οικονομική και νομισματική πολιτική, αναφέρει: «Τα κράτη μέλη ασκούν την οικονομική τους πολιτική με σκοπό να συμβάλουν στην υλοποίηση των στόχων της Κοινότητας, όπως αυτοί ορίζονται στο άρθρο 2, και στα πλαίσια των γενικών προσανατολισμών που αναφέρονται στο άρθρο 103, παράγραφος 2.». Το ΕΣΚΤ, του οποίου πρωταρχικό καθήκον αποτελεί η διατήρηση της σταθερότητας των τιμών στην Κοινότητα, οφείλει, επίσης, να συμβάλει στην υλοποίηση των στόχων του άρθρου 2 το οποίο αναφέρεται σε ένα υψηλό επιπέδο απασχόλησης (άρθρο 105). Η ΟΚΕ πιστεύει ακράδαντα ότι η τρέχουσα ΔΔ οφείλει να μεριμνήσει ώστε η συνθήκη περί ιδρύσεως της ΕΚ να περιλαμβάνει ένα ειδικό κεφάλαιο για την απασχόληση, στο οποίο να χαράσσεται μία πολιτική βασιζόμενη σε συγκεκριμένους στόχους, και να διαθέτει κατάλληλα μέσα.

5. Η ΟΚΕ επικροτεί μέτρα τα οποία πρότεινε αρχικά η Επιτροπή στο Πράσινο Βιβλίο «Ανάπτυξη, ανταγωνιστικότητα και απασχόληση» και την πρόσφατη η έκκληση του Προέδρου Santer για ευρεία συνεργασία όλων των ενδιαφερομένων, στο πλαίσιο ενός συμφώνου εμπιστοσύνης για την απασχόληση). Όμως, αυτό που απαιτείται είναι να εφαρμόσουν τα κράτη μέλη και η Επιτροπή μέτρα ώστε να επιτευχθούν συγκεκριμένα αποτελέσματα και να δημιουργηθούν θέσεις απασχόλησης. Παρά την επιτυχία ορισμένων χωρών, το σύνολο της Κοινότητας πλήττεται πάντα από ένα απαράδεκτο επίπεδο ανεργίας, το οποίο είναι δυσβάστακτο από κοινωνικής και οικονομικής απόψεως.

Η οικονομική προοπτική

6. Εντούτοις, η ΟΚΕ συμμερίζεται την άποψη στην ετήσια έκθεση της Επιτροπής, σύμφωνα με την οποία τα βασικά δεδομένα της οικονομίας της Κοινότητας είναι υγιή από πλευράς προσφοράς (σταθερότητα τιμών, επιτοκία, συναλλαγματικές ισοτιμίες, διεθνής συγκυρία, κ.λπ.) και ότι θα έπρεπε να προκαλέσουν, προοδευτικά, μία σχετική ανάκαμψη της οικονομίας.

7. Μόνο οι Κάτω Χώρες και η Ιρλανδία επέτυχαν προφανώς να συνδυάσουν, κατά εποικοδομητικό τρόπο, την εφαρμογή των κριτηρίων σύγκλισης και τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, κάτι που συμβαίνει και στο Λουξεμβούργο, για το οποίο, από καιρό, δεν τίθεται αυτό το πρόβλημα. Η Αυστρία έχει μετά το Λουξεμβούργο τον χαμηλότερο δείκτη ανεργίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και εφαρμόζει σήμερα μέτρα δημοσιονομικής σταθεροποίησης στα οποία βασίζονται στη συναίνεση. Οι Κάτω Χώρες αξίζουν θερμών συγχαρητηρίων, επειδή κατόρθωσαν να συνδυάσουν τη συγκράτηση των μισθών, την εξυγίανση των δημόσιων δαπανών, τη μείωση της φορολογίας, καθώς και τη μεγαλύτερη ευελιξία της αγοράς εργασίας, γεγονός που τους επιτρέπει να βελτιώσουν, κατά ενθαρρυντικό τρόπο, την κατάσταση της απασχόλησης, η οποία, μόλις πριν λίγα έτη, θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί απογοητευτική. Επιπλέον, κατάφεραν να διατηρήσουν ανέπαφη και να αναπτύξουν την ουσία του κοινωνικού προτύπου τους. Οι εν λόγω τρεις χώρες κατέδειξαν το βαθμό αποτελεσματικότητας των συναινετικών πολιτικών, εφόσον συμμετέχουν και οι οικονομικοί και κοινωνικοί εταίροι. Εξάλλου, η ΟΚΕ τονίζει την εξαίρετη επίδοση της δανικής οικονομίας και ειδικότερα τη σημαντική μείωση της ανεργίας.

8. Η επιτυχία της Ιρλανδίας, μολονότι μπορεί να αποδοθεί σε μία συναινετική προσέγγιση, η οποία οδήγησε σε ευρεία συμφωνία, της κυβέρνησης και των κοινωνικών εταίρων για τη λήψη αυστηρών μέτρων όσον αφορά τη φορολογική πολιτική, στηρίζεται, επίσης, και στη βέλτιστη χρησιμοποίηση των αναπτυξιακών μέσων που προσφέρει η Κοινότητα, στο πλαίσιο του Ταμείου Συνοχής και των Διαρθρωτικών Ταμείων. Αυτό σημαίνει ότι η Κοινότητα μπορεί να διαδραματίσει ιδιαίτερα θετικό ρόλο στην οικονομική ανάπτυξη των περιφερειών και των κρατών μελών και ότι οι προσπάθειες, τις οποίες κατέβαλε η Ιρλανδία στον εν λόγω τομέα, αξίζει να αποτελέσουν αντικείμενο μίμησης και από άλλα κράτη μέλη. Η Ιταλία μπορεί να επωφεληθεί περισσότερο από την κοινοτική χρηματοδότηση εάν αυξήσει το δυναμικό της κάνοντας χρήση των ήδη διαθέσιμων πόρων συγχρηματοδότησης ().

8.1. Θα πρέπει να αναγνωρισθεί ότι η επιδίωξη των κριτηρίων σύγκλισης σε πολλές χώρες συνεπάγεται την εφαρμογή περιοριστικών δημοσιονομικών πολιτικών οι οποίες περιορίζουν τα περιθώρια ελιγμών για τη στήριξη της οικονομίας και, ως εκ τούτου, ενέχουν τον κίνδυνο πρόκλησης αντιπληθωριστικών τάσεων. Επομένως, έχει ζωτική σημασία να υιοθετηθεί ένα μείγμα πολιτικής το οποίο συνδυάζει νομισματική σταθερότητα, ανάπτυξη, δημιουργία θέσεων απασχόλησης και καλύτερη δημοσιονομική ισορροπία.

8.2. Η ΟΚΕ ελπίζει ότι τα κράτη μέλη θα συνεχίσουν αυτή την τάση συντονισμού των οικονομικών πολιτικών τους, μέσω της εφαρμογής των κριτηρίων του Μάαστριχτ, και ότι θα καταστεί δυνατή η έναρξη της τρίτης φάσης της ΟΝΕ από 1ης Ιανουαρίου 1999 και με τη συμμετοχή των περισσότερων δυνατόν κρατών μελών.

Αδυναμία - ζήτηση - λύσεις;

9. Η καλύτερη πολιτική ανάκαμψης στηρίζεται στην αύξηση των επενδύσεων, την οποία θα προκαλέσει η αύξηση της ζήτησης. Οι τεχνικές προϋποθέσεις για τη στήριξη των επενδύσεων, δηλαδή τα χαμηλά μακροπρόθεσμα επιτόκια, έχουν ουσιαστικά επιτευχθεί στο σύνολο σχεδόν των κρατών μελών. Επιπλέον, οι επιχειρήσεις διέρχονται μία οικονομικά επικερδή περίοδο, η οποία απειλείται μόνο από τις ισχνές προοπτικές αύξησης της ζήτησης για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους. Στο πλαίσιο αυτό, η ΟΚΕ υποστηρίζει ότι, στο εξής, η ετήσια οικονομική έκθεση της Επιτροπής θα πρέπει να εντοπίζει το επίπεδο των πραγματικών επιτοκίων, τα οποία είναι ενδεικτικότερα των επενδυτικών τάσεων.

10. Η συνέχιση της εφαρμογής της πολιτικής μετριοπαθούς αναχαίτισης της αύξησης των μισθών, η οποία παραμένει απαραίτητη προϋπόθεση για τη διατήρηση της σταθερότητας λίγο πριν την εγκαθίδρυση της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης, θα πρέπει, στο εξής, να συνοδεύεται από μέτρα προοριζόμενα να τονώσουν τη ζήτηση. Η ζήτηση θα πρέπει να ενθαρρυνθεί με την αύξηση των πραγματικών μισθών, η οποία δεν θα πρέπει να υπερβαίνει την αύξηση της παραγωγικότητας, με τη λήψη μέτρων για την ενθάρρυνση των εξαγωγών και την ενίσχυση της ικανότητας για καινοτομία, καθώς και με την αύξηση των θέσεων απασχόλησης. Λαμβανομένων υπόψη της σχέσης της ζήτησης, του επιπέδου απασχόλησης και της εξέλιξης των επενδύσεων, θα πρέπει να αποφευχθεί η εμφάνιση ενός φαύλου κύκλου. Μόλις οι δημοσιονομικές προοπτικές το επιτρέψουν, τα κράτη μέλη μπορούν να προωθήσουν την οικονομία και να βελτιώσουν την κατάσταση της απασχόλησης μέσω της λήψης φορολογικών μέτρων σε επιλεγμένους τομείς. Σε αυτά περιλαμβάνονται και ορισμένα τομεακά μέτρα όπως η μείωση της φορολόγησης της κατασκευής και ανακαίνισης κατοικιών.

11. Η ΟΚΕ εκφράζει την ικανοποίησή της για το γεγονός ότι η ετήσια οικονομική έκθεση του 1997 περιλαμβάνει και ένα ειδικό κεφάλαιο, αφιερωμένο στην «παγκοσμιοποίηση» της οικονομίας και παραπέμπει στη γνωμοδότησή της με θέμα την απασχόληση, την ανταγωνιστικότητα και την παγκοσμιοποίηση της οικονομίας (). Η ΟΚΕ επισημαίνει ότι η κοινοτική οικονομία δεν θα πρέπει να φοβάται την παγκοσμιοποίηση των οικονομικών δραστηριοτήτων (παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών), αλλά να την αντιμετωπίζει μάλλον ως πρόκληση και κινητήρα προόδου.

12. Εν πάσει περιπτώσει, η παγκοσμιοποίηση δεν θα πρέπει να οδηγήσει την Κοινότητα στην εγκατάλειψη του «κοινωνικού προτύπου» της (), αλλά στην ενδεχόμενη τροποποίησή του, προκειμένου να το καταστήσει αποτελεσματικότερο. Πέραν της γνωμοδότησης για την παγκοσμιοποίηση, η ΟΚΕ εκφράσθηκε, πριν από μερικούς μήνες, και για τις συνέπειες της εφαρμογής των νέων τεχνολογιών επί της κατάστασης της απασχόλησης (). Οι αριθμοί των τελευταίων 15 ετών καταδεικνύουν ότι η παραγωγικότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση αυξήθηκε με τον ίδιο ρυθμό μ'εκείνη των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ιαπωνίας. Ως εκ τούτου, η ΟΚΕ καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η παγκοσμιοποίηση και οι νέες τεχνολογίες συνιστούν, για τους οικονομικούς παράγοντες, προκλήσεις και δυνατότητες για τη διασφάλιση της μακροπρόθεσμης οικονομικής ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

12.1. Επιπλέον, η Κοινότητα οφείλει να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για την εξάλειψη του «κοινωνικού και περιβαλλοντικού ντάμπινγ» σε περιοχές εκτός ΕΕ και να συμβάλει έτσι στη γενική προώθηση ενός «θεμιτού εμπορίου», όπως τούτο είναι δυνατό μέσω των πρωτοβουλιών του ΠΟΕ ή του ΔΟΕ.

Δυσκαμψίες

13. Εντούτοις, τα αίτια της ανεργίας εξακολουθούν να έχουν καθαρά διαρθρωτικό χαρακτήρα. Επομένως, δεν επαρκεί η λήψη μακροοικονομικών νομισματικών και χρηματοοικονομικών μέτρων. Μεταξύ των διαρθρωτικών προβλημάτων, τα οποία συνήθως προβάλλονται, είναι οι δυσκαμψίες της αγοράς εργασίας παρά την πραγματική προσπάθεια πολλών κρατών μελών Μεταξύ των διαρθρωτικών προβλημάτων, τα οποία συνήθως προβάλλονται, είναι οι δυσκαμψίες της αγοράς εργασίας προς την κατεύθυνση μιας θετικής ευελιξίας, η οποία έχει αποτελέσει αντικείμενο συμφωνίας.

13.1. Η ΟΚΕ κρίνει ότι η δημιουργία θέσεων απασχόλησης μπορεί να ενισχυθεί διαμέσου ανάπτυξης η οποία στηρίζεται στη ζήτηση και τις εξαγωγές, εύκαμπτες συνθήκες αγοράς εργασίας ύστερα από διαπραγματεύσεις και μείωσης της τάσης στην Ευρώπη να αντικαθίσταται η εργασία με κεφάλαιο σε μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η μείωση των υποχρεωτικών εισφορών, με επακόλουθο την μείωση του κόστους της εργατικής δύναμης, θα προωθήσει ενδεχομένως την απασχόληση, μολονότι θα μπορούσε να απαιτήσει εναλλακτικές φορολογικές πηγές για να χρηματοδοτηθούν οι κοινωνικές δαπάνες.

13.2. Το παράδειγμα της οικονομίας των Ηνωμένων Πολιτειών, μολονότι δεν εφαρμόζεται στο σύνολό του στο ευρωπαϊκό κοινωνικοοικονομικό πρότυπο - κυρίως σ'αυτή τη φάση όπου τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν δεσμευτεί σε περιοριστικές πολιτικές για την σύγκλιση αποδεικνύει ότι είναι δυνατόν να επιτευχθούν σημαντικά αποτελέσματα από απόψεως δημιουργίας θέσεων απασχόλησης όταν εφαρμόζονται ευέλικτες πολιτικές σχετικά με την αγορά εργασίας σε μια μεγάλη ενιαία αγορά που λειτουργεί με ισχυρό ενιαίο νόμισμα.

13.3. Η ΟΚΕ προτίθεται να καταρτίσει συντόμως γνωμοδότηση με θέμα τη σχέση της παραγωγικότητας και της δημιουργίας απασχόλησης.

13.4. Επιπλέον, η ΟΚΕ ζητεί επειγόντως τη συνέχιση της δράσης για την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, η οποία παρεμποδίζει τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης. Η καταπολέμηση των πολυάριθμων απαράδεκτων καταστάσεων (πολλαπλασιασμός υπερβολικά περίπλοκων διοικητικών διαδικασιών, υπερβολικά χρονοβόρα διαδικασία χορήγησης αδειών, κ.λπ.) είναι δυνατόν να συνεχίσει, προκειμένου να βελτιωθεί το σχετικό περιβάλλον και να καταστεί ευνοϊκό για τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης.

Διαρθρωτικά μέτρα

14. Όσον αφορά τα ειδικά διαρθρωτικά μέτρα που πρέπει να ληφθούν, η σκέψη της ΟΚΕ εστιάζεται καταρχήν στις διάφορες μορφές μερικής απασχόλησης, στην αναδιοργάνωση και μείωση του χρόνου εργασίας (), τόσο όσον αφορά μεμονωμένες επιχειρήσεις όσο και ορισμένους κλάδους στα προγράμματα πρακτικής εξάσκησης, στην επαγγελματική κατάρτιση, καθώς και στη χρησιμοποίηση πεπειραμένων εργαζομένων, στο πλαίσιο της επαγγελματικής κατάρτισης, προκειμένου να μην απωλεσθεί η τεχνογνωσία ορισμένων κλάδων.

14.1. Η ΟΚΕ υπενθυμίζει ότι η εκτέλεση των μεγάλων έργων υποδομής, δηλαδή των διευρωπαϊκών δικτύων, δεν έχει αρχίσει ακόμη, ελλείψει χρηματοδότησης. Επίσης, εμμένει στην άποψη για την υλοποίηση προγραμμάτων εθνικών, περιφερειακών, και τοπικών δημόσιων έργων με τη χρησιμοποίηση σχετικά πολυάριθμου εργατικού δυναμικού. Η ΟΚΕ πιστεύει, ακόμη, ότι η περιβαλλοντική πολιτική αποτελεί ένα σημαντικό τομέα για τη δημιουργία νέων θέσεων απασχόλησης.

Μικρομεσαίες επιχειρήσεις

15. Θα πρέπει να συνεχισθεί να δίνεται βαρύτητα στην ανάπτυξη των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, καθώς και των μικροεπιχειρήσεων. Η ΟΚΕ επισημαίνει την ανάγκη για μεγαλύτερη ευκαμψία ιδιαίτερα με τη δημιουργία των προϋποθέσεων για έναν εντονότερο σχηματισμό ιδίου κεφαλαίου σε θέματα όπως τα εμπόδια στην επαγγελματική πρόσβαση, η πρόσβαση σε επιχειρηματικά κεφάλαια, και η εξασφάλιση πιστώσεων από τις τράπεζες ιδιαίτερα με τη δημιουργία προϋποθέσεων για σχηματισμού ιδίου κεφαλαίου. Η μείωση, ως ένα συγκεκριμένο κατώτερο όριο, του φόρου επί των κερδών των επιχειρήσεων με την προϋπόθεση ότι επανεπενδύονται αυτά, θα συνέβαλε στη δημιουργία και στην ανάπτυξη νέων επιχειρήσεων. Εξάλλου, θα πρέπει να βελτιωθεί το κλίμα, εντός του οποίου δραστηριοποιούνται οι εργαζόμενοι για ίδιο λογαριασμό και οι ΜΜΕ, με την ελάφρυνση και της γραφειοκρατίας 7 στους στόχους των ανωτέρω θα πρέπει να συμπεριλαμβάνεται η διευκόλυνση της μεταβίβασης των επιχειρήσεων από τη μία γενιά στην άλλη και η βελτίωση των καθεστώτων συνταξιοδότησης και κοινωνικής ασφάλισης για τους εργαζόμενους για ίδιο λογαριασμό και τους «μικροεπιχειρηματίες». Εξάλλου, θα πρέπει να διευκολυνθεί η κινητικότητα μεταξύ του καθεστώτος των εργαζομένων για ίδιο λογαριασμό και εκείνου των μισθοδοτούμενων εργαζομένων.

Οι νέοι

16. Η ΟΚΕ κρίνει ότι θα πρέπει να εφαρμοσθούν δραστικότερα προγράμματα για την παροχή επαγγελματικής κατάρτισης και την προσφορά απασχόλησης στους νέους. Εντούτοις, δεν είναι της γνώμης ότι απαιτείται η μείωση του επιπέδου του κατώτατου μισθού ή του γενικού επιπέδου των μισθών των νέων. Το ευρωπαϊκό κοινωνικό πρότυπο απαιτεί υψηλό επίπεδο μισθών, αντίστοιχο υψηλής παραγωγικότητας. Πολλά κράτη μέλη έχουν ήδη αναλάβει επιτυχείς πρωτοβουλίες οι οποίες αξίζει να συζητηθούν και να διαδοθούν και στις λοιπές χώρες (σημεία αναφοράς).

Το πολιτικό κλίμα: Η Οικονομική και Νομισματική Ένωση

17. Η Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή εκτιμά ότι η εγκαθίδρυση του ευρώ, από το 1999, συνιστά μοναδική ευκαιρία προκειμένου να κράτη μέλη να εξηγήσουν την ιδέα για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση στους πολίτες τους και αυτοί να την αποδεχθούν. Όντως, η αντικατάσταση των εθνικών νομισμάτων από το ευρώ αφορά, άμεσα και ατομικά, κάθε πολίτη. Σύμφωνα με πρόσφατες δημοσκοπήσεις, ποικίλης αξιοπιστίας, μόνο μία μειοψηφία των πολιτών τάσσεται υπέρ του ενιαίου νομίσματος και της ΟΝΕ. Τα κράτη μέλη φέρουν μεγάλη ευθύνη για την ενημέρωση των πολιτών.

17.1. Ειδικότερα, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να εξηγήσουν στους πολίτες τους ότι οι προσπάθειες, οι οποίες καταβλήθηκαν για την επίτευξη των κριτηρίων σύγκλισης που τέθηκαν για την εγκαθίδρυση ενός ενιαίου νομίσματος, δεν υπήρξαν μάταιες. Τη μείωση της ζήτησης, την οποία προκάλεσε η περικοπή των δημόσιων δαπανών, θα πρέπει να διαδεχθεί μία μεταστροφή, την οποία οι επενδυτές και οι καταναλωτές θα μπορούσαν να εκλάβουν ως νέο και ενθαρρυντικό μήνυμα αποκατάστασης της εμπιστοσύνης και, κατά συνέπεια, μεγαλύτερης σταθεροποίησης της οικονομίας. Η ΟΚΕ ελπίζει η εν λόγω τάση να μπορέσει να αρχίσει, τόσο σύντομα όσο προβλέπει η Επιτροπή (δηλαδή το δεύτερο ήμισυ του 1997).

Συμπεράσματα

18. Οι κυβερνήσεις και οι εκπρόσωποι των οικονομικών και κοινωνικών κύκλων οφείλουν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στην ανάκαμψη της οικονομίας και, κατά συνέπεια, στη δημιουργία περισσότερων θέσεων απασχόλησης. Οφείλουν να συνεχίσουν να εφαρμόζουν μικτή πολιτική, η οποία, ενδεχομένως και μέσω της σταθερότητας, θα οδηγήσει στη διευκόλυνση της δημιουργίας θέσεων απασχόλησης. Η Κοινότητα, από την πλευρά της, οφείλει να αντιμετωπίσει την κατάσταση της απασχόλησης με αποφασιστικότητα ανάλογη αυτής που επιδεικνύει για τη σύγκλιση στο νομισματικό τομέα. Κατά συνέπεια, οι «Γενικοί προσανατολισμοί των οικονομικών πολιτικών των κρατών μελών και της Κοινότητας» θα αποκτήσουν μεγαλύτερη σημασία. Πράγματι, απαιτείται μια συνεκτική οικονομική πολιτική σε επίπεδο ΕΕ ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της απασχόλησης, να μην πληγεί η ουσία του ευρωπαϊκού προτύπου, και να δημιουργηθούν ταυτόχρονα συνθήκες θεμιτού ανταγωνισμού. Οι επιχειρήσεις και εργαζόμενοι οφείλουν να δημιουργήσουν, διαμέσου συναινετικών μηχανισμών, τις θέσεις απασχόλησης που προσδοκούν οι ευρωπαίοι πολίτες.

Βρυξέλλες, 24 Απριλίου 1997.

Ο Πρόεδρος της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής

Tom JENKINS

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

>ΘΕΣΗ ΠΗΝΑΚΑ>

() Βλέπε την Έκθεση για την οικονομική και κοινωνική κατάσταση στην Ιταλία, CES 775/96, τέλος Οκτωβρίου 1996, εισηγητής: ο κ. Dantin.

() Γνωμοδότηση πρωτοβουλίας με εισηγήτρια την κα Konitzer, η οποία υιοθετήθηκε στις 19 Μαρτίου 1997 7 ΕΕ αριθ. C 158 της 26. 5. 1997.

() Το κοινωνικό πρότυπο διαφέρει από χώρα σε χώρα, αλλά παντού περιλαμβάνει συλλογικές διαπραγματεύσεις, συναίνεση και υψηλό επίπεδο κοινωνικής προστασίας.

() ΕΕ αριθ. C 66 της 3. 3. 1997.

() ΕΕ αριθ. C 18 της 22. 1. 1996.