51996AG0911(11)

ΚΟΙΝΗ ΘΕΣΗ (ΕΚ) αριθ. 51/96 που καθορίστηκε από το Συμβούλιο στις 8 Ιουλίου 1996 για την έκδοση της απόφασης 96/. . ./ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της . . ., περί θεσπίσεως κοινοτικού προγράμματος δράσης στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς (πρόγραμμα «Raphaλl») (96/C 264/11)

ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 128,

την πρόταση της Επιτροπής,

τη γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (1),

την γνώμη της Επιτροπής των Περιφερειών (2),

Αποφασίζοντας με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 189 Β της συνθήκης (3),

Εκτιμώντας:

(1) ότι η πλέον αισθητή και με τη μεγαλύτερη απήχηση πραγματικότητα της Ευρώπης ως οντότητας δεν είναι μόνον γεωγραφικής, πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής τάξεως, άλλα και πολιτιστικής 7 (2) ότι η συνθήκη περιλαμβάνει έναν τίτλο IX αφιερωμένο ειδικά στον πολιτισμό και προβλέπει ότι η Κοινότητα συμβάλλει στην ανάπτυξη των πολιτισμών των κρατών μελών και σέβεται την εθνική και περιφερειακή πολυμορφία τους, ενώ ταυτόχρονα προβάλλει την κοινή πολιτιστική κληρονομιά 7 (3) ότι το άρθρο 128 της συνθήκης ορίζει την πολιτιστική κληρονομιά ως τομέα ειδικής δράσης και ότι η πολιτιστική κληρονομιά αποτελεί την έκφραση της εθνικής και περιφερειακής ταυτότητας και των δεσμών μεταξύ των λαών και ότι είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί η διαφύλαξή της και να βελτιωθεί η πρόσβαση των πολιτών (περιλαμβανομένων και εκείνων που αντιμετωπίζουν ειδικά προβλήματα πρόσβασης) στην κληρονομιά αυτή, συμβάλλοντας έτσι στην καλύτερη γνώση και στον αμοιβαίο σεβασμό 7 (4) ότι η κοινοτική δράση μπορεί να συμβάλλει στην καλύτερη διαφύλαξη της κληρονομιάς καθόσον ευνοεί την ανταλλαγή εμπειριών και τεχνογνωσίας και ενθαρρύνει τις επιχειρησιακές συνέργειες και τις εταιρικές σχέσεις 7

(5) ότι η διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, λόγω της κοινωνικοοικονομικής της διάστασης, εντάσσεται σε ένα σχέδιο κοινωνίας και μπορεί να συμβάλει σημαντικά στη δημιουργία θέσεων απασχόλησης, και στην περιφερειακή ανάπτυξη, καθώς και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής και του καθημερινού περιβάλλοντος των πολιτών, και ότι η σύγχρονη δημιουργία μπορεί να διαδραματίσει επ' αυτού σημαντικό ρόλο 7

(6) ότι ο πολιτιστικός τομέας αποτελεί σημαντικό πεδίο δράσης στην προοπτική της κοινωνίας των πληροφοριών όπως υπογραμμίζεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής «Η Ευρώπη και η κοινωνία των πληροφοριών: πρόγραμμα δράσης» 7

(7) ότι είναι ανάγκη να διεξαχθούν έρευνες σε κοινοτικό επίπεδο σχετικά με τη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς και ότι οι κοινοτικές ενέργειες έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης τίθενται σε εφαρμογή σύμφωνα με τις διατάξεις του προγράμματος πλαισίου ΕΤΑ (4), από το οποίο μπορεί να επωφεληθεί το παρόν πρόγραμμα 7

(8) την εμπειρία που απέκτησε η Επιτροπή στα πλαίσια των δραστηριοτήτων που έχει αναπτύξει μέχρι τώρα, ειδικότερα στον τομέα της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, καθώς και τα αποτελέσματα των διαβουλεύσεων που έχει διοργανώσει η Επιτροπή με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη 7

(9) ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αποδίδει μεγάλη σημασία στην κοινοτική δράση υπέρ της πολιτιστικής κληρονομιάς, και ειδικότερα στην κατάρτιση, την έρευνα, την ευαισθητοποίηση των νέων και των εφήβων, τη συνεργασία με τις τρίτες χώρες και το Συμβούλιο της Ευρώπης, καθώς και στους δεσμούς με τις άλλες κοινοτικές πολιτικές, κυρίως όσον αφορά την κατάρτιση και την περιφερειακή ανάπτυξη (1) 7

(10) τα ψηφίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη συνδρομή της Κοινότητας στις εργασίες αποκατάστασης της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς εξαιρετικής σημασίας (2) 7

(11) το ενδιαφέρον που επέδειξε το Συμβούλιο για ευρύτερη συνεργασία στους τομείς της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, των αντικειμένων και έργων τέχνης και των αρχείων, κυρίως όσον αφορά τις ανταλλαγές γνώσεων, την τεκμηρίωση και την κατάρτιση και δεδομένου του σημαντικού ρόλου που διαδραματίζουν τα δίκτυα πολιτιστικών οργανώσεων στην πολιτιστική συνεργασία στην Ευρώπη (3) 7

(12) ότι η Επιτροπή στην ανακοίνωσή της με τίτλο «Νέες προοπτικές για τη δράση της Κοινότητας στον πολιτιστικό τομέα», επισημαίνει ότι πρέπει να επεκταθεί η κοινοτική δράση στην κινητή κληρονομιά και να προωθηθεί ο διάλογος και η συνεργασία μεταξύ των ενδιαφερόμενων φορέων, καθώς και η διάδοση εμπειριών και ειδικευμένων πληροφοριών καθώς και ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ενθάρρυναν την προσέγγιση αυτή (4) 7

(13) ότι τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα υπογράμμισαν τη σημασία της ένταξης των διαφόρων πτυχών της πολιτιστικής κληρονομιάς σε μια κοινοτική δράση χαρακτηριζόμενη από συνοχή (5), που θα λαμβάνει υπόψη τον πλούτο και την πολυμορφία της κινητής και ακίνητης κληρονομιάς και θα στηρίζεται στο έργο πολλών ενδιαφερομένων φορέων 7

(14) ότι παραμένει σημαντικό η ιδέα της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς να μεταβιβάζεται ως αξία σ' ένα όσο το δυνατόν ευρύτερο κοινό μέσω της γενικής ενημέρωσης 7

(15) ότι η δράση της Κοινότητας πρέπει να λαμβάνει υπόψη τον εξελικτικό χαρακτήρα του ορισμού της κληρονομιάς και να περιλαμβάνει όλες τις μορφές κληρονομιάς ευνοώντας τις πολυκλαδικές προσεγγίσεις 7

(16) ότι η Επιτροπή οργάνωσε διαβουλεύσεις με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, ειδικότερα με τις διοικητικές αρχές των κρατών μελών, τους επαγγελματίες, τους μη κυβερνητικούς οργανισμούς, τα ιδρύματα και τις ενώσεις, προκειμένου να προετοιμάσει πρόγραμμα δράσης στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς 7

(17) ότι η πολιτιστική κληρονομιά στην Κοινότητα παρουσιάζει πολλούς δεσμούς με χώρες εκτός Κοινότητας και αποτελεί κατά συνέπεια προνομιακό τομέα ανάπτυξης μορφών συνεργασίας με τις τρίτες χώρες και με το Συμβούλιο της Ευρώπης, καθώς και με άλλους διεθνείς οργανισμούς, αρμόδιους στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς (για παράδειγμα την Unesco), όπως προβλέπει η συνθήκη και τα προαναφερόμενα συμπεράσματα και ψηφίσματα 7

(18) τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Κοπεγχάγης στις 21-23 Ιουνίου 1993 σχετικά με το άνοιγμα των κοινοτικών προγραμμάτων προς τις χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης που έχουν υπογράψει συμφωνία σύνδεσης, καθώς και τις συμφωνίες συνεργασίας που έχει υπογράψει η Επιτροπή με ορισμένες τρίτες χώρες, οι οποίες περιλαμβάνουν πολιτιστικές ρήτρες 7

(19) ότι η παρούσα απόφαση προβλέπει για όλη τη διάρκεια του προγράμματος συνολική χρηματοδότηση που αποτελεί προνομιακό στοιχείο αναφοράς κατά την έννοια του σημείου 1 της διακήρυξης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής της 6ης Μαρτίου 1995, για την αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή στα πλαίσια της ετήσιας διαδικασίας του προϋπολογισμού 7

(20) ότι οι δραστηριότητες του παρόντος προγράμματος θα λάβουν επίσης υπόψη τη συμπληρωματικότητα των δράσεων που δύνανται να αναληφθούν μέσω άλλων κοινοτικών πολιτικών 7

(21) ότι η εφαρμογή του παρόντος προγράμματος στηρίζεται στη στενή συνεργασία με τις εθνικές αρχές, ώστε να εξασφαλιστεί ότι η κοινοτική δράση στηρίζει και συμπληρώνει τις εθνικές δραστηριότητες τηρώντας πάντα την αρχή της επικουρικότητας, όπως ορίζεται στο άρθρο 3 Β της συνθήκης 7

(22) ότι, βάσει της πείρας, ενδέχεται να χρειασθεί τροποποίηση των ορίων που καθορίζονται όσον αφορά τη χρηματοδοτική συνδρομή της Κοινότητας για τους διάφορους τύπους σχεδίων που προβλέπει το παράρτημα (δράσεις I, II και III) 7

(23) ότι, στις 20 Δεκεμβρίου 1994, επήλθε συμφωνία για ένα modus vivendi μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής σχετικά με τα εκτελεστικά μέτρα των πράξεων που εκδίδονται σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 189 Β της συνθήκης (1),

ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΝ:

Άρθρο 1

Με την παρούσα απόφαση θεσπίζεται το πρόγραμμα δράσης «Raphaλl» στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς, εφεξής καλούμενο «παρόν πρόγραμμα», για την περίοδο από 1ης Ιανουαρίου 1996 έως 31 Δεκεμβρίου 2000.

Το παρόν πρόγραμμα αποσκοπεί, μέσω της συνεργασίας, στην υποστήριξη και τη συμπλήρωση της δράσης των κρατών μελών στον τομέα της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς.

Άρθρο 2

Χωρίς να θίγονται οι εξουσίες των κρατών μελών όσον αφορά τον ορισμό της πολιτιστικής κληρονομίας, για τους σκοπούς του πεδίου εφαρμογής του παρόντος προγράμματος, νοούνται ως:

- «πολιτιστική κληρονομία», η ακίνητη και κινητή κληρονομιά (τα μουσεία και οι συλλογές, οι βιβλιοθήκες, τα αρχεία, συμπεριλαμβανομένων των φωτογραφικών, κινηματογραφικών και ηχητικών), η αρχαιολογική κληρονομιά και όσα βρίσκονται στους βυθούς, η αρχιτεκτονική κληρονομιά, τα σύνολα, οι χώροι και τα πολιτιστικά τοπία (σύνολα πολιτιστικών και φυσικών αγαθών),

- «διαφύλαξη», κάθε δραστηριότητα που συμβάλει στην καλύτερη γνώση, διαχείριση, διατήρηση, αποκατάσταση και προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς, και βελτιώνει την πρόσβαση σ' αυτήν.

Άρθρο 3

Το παρόν πρόγραμμα ενθαρρύνει τη συνεργασία, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, μεταξύ των κρατών μελών στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς. Στηρίζει και συμπληρώνει τη δράση τους σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, συμβάλλοντας στην πολιτιστική τους ανάπτυξη, με σεβασμό των εθνικών και περιφερειακών διαφορών και προβάλλοντας ταυτόχρονα την κοινή πολιτιστική κληρονομιά.

Προς τούτο και σύμφωνα με τον γενικό σκοπό του άρθρου 1 δεύτερο εδάφιο, οι ειδικότεροι στόχοι του προγράμματος, που θεμελιώνονται στην ανάπτυξη της διεθνικής συνεργασίας, είναι οι εξής:

α) να ενθαρρύνει τη διατήρηση και την αποκατάσταση της πολιτιστικής κληρονομιάς ευρωπαϊκής σπουδαιότητος, συνεισφέροντας στην αξιοποίηση και την ακτινοβολία της 7 β) να ενθαρρύνει την ανάπτυξη της διεθνικής συνεργασίας μεταξύ των ιδρυμάτων ή/και των φορέων της πολιτιστικής κληρονομιάς ώστε να συμβάλει στην από κοινού χρησιμοποίηση των γνώσεων και της τεχνογνωσίας και στην ανάπτυξη των καλύτερων μεθόδων όσον αφορά τη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς 7 γ) να βελτιώσει την πρόσβαση στην πολιτιστική κληρονομιά ευρωπαϊκής διάστασης και να ενθαρρύνει την ενεργό συμμετοχή των πολιτών, και ιδίως των παιδιών και των νέων, στην προστασία και την αξιοποίηση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς 7 δ) να ενθαρρύνει τη διεθνική συνεργασία για την ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών που εφαρμόζονται στους διάφορους κλάδους και κατηγορίες της πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και για τη διαφύλαξη των σχετικών παραδοσιακών επαγγελμάτων και τεχνικών 7 ε) να επισημαίνει τη διάσταση των θεμάτων πολιτιστικής κληρονομιάς ώστε να λαμβάνονται υπόψη στα άλλα κοινοτικά προγράμματα και πολιτικές 7 στ) να προωθεί τη συνεργασία με τις τρίτες χώρες και τους αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς.

Άρθρο 4

Προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι του άρθρου 3 δεύτερο εδάφιο, τα σχέδια που αναπτύσσονται στο πλαίσιο του προγράμματος πρέπει να έχουν ευρωπαϊκή διάσταση και να παρουσιάζουν πρόσθετη αξία ως προς τις δράσεις που διεξάγονται στα κράτη μέλη, να ανταποκρίνονται δε στα ακόλουθα κριτήρια:

- να συμβάλλουν στην ακτινοβολία της πολιτιστικής κληρονομιάς, μεταξύ άλλων με τη διάδοση σχετικών πληροφοριών,

- να παρουσιάζουν ενδιαφέρον σε κοινοτικό επίπεδο λόγω του υποδειγματικού, καινοτόμου ή πληροφοριακού χαρακτήρα τους,

- να αφορούν προβλήματα που θέτει η διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς και να συμβάλουν στην ανάπτυξη των καλύτερων πρακτικών διαφύλαξης,

- να έχουν τη δυνατότητα να παράγουν πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα από πολιτιστική, εκπαιδευτική ή κοινωνικοοικονομική άποψη.

Άρθρο 5

Οι δράσεις που περιγράφονται στο παράρτημα τίθενται σε εφαρμογή για την επίτευξη των στόχων του άρθρου 3 δεύτερο εδάφιο, με τη διαδικασία που προβλέπεται από το άρθρο 7.

Άρθρο 6

1. Το παρόν πρόγραμμα είναι ανοικτό στη συμμετοχή των συνδεδεμένων χωρών της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης (ΧΚΑΕ), σύμφωνα με τους όρους που θα καθορίζονται στα περί συμμετοχής σε κοινοτικά προγράμματα πρόσθετα πρωτόκολλα των συμφωνιών σύνδεσης που έχουν συναφθεί ή θα συναφθούν με τις χώρες αυτές. Το πρόγραμμα αυτό είναι ανοικτό στη συμμετοχή της Κύπρου και της Μάλτας, καθώς και στη συνεργασία με άλλες τρίτες χώρες που έχουν συνάψει συμφωνίες σύνδεσης ή συνεργασίας οι οποίες περιλαμβάνουν πολιτιστικές ρήτρες, βάσει πρόσθετων πιστώσεων, που θα χορηγηθούν κατά διαδικασίες συμφωνούμενες με τις χώρες αυτές.

2. Η Κοινότητα και τα κράτη μέλη ευνοούν τη συνεργασία με το Συμβούλιο της Ευρώπης και με άλλους διεθνείς οργανισμούς αρμόδιους στον τομέα του πολιτισμού, (π.χ. την Unesco), αφού βεβαιωθούν για τη συμπληρωματικότητα των μέσων που χρησιμοποιούνται χωρίς να παραβιάζεται η ταυτότητα και η αυτονομία δράσης κάθε ιδρύματος και οργανισμού και μεριμνώντας για τη βέλτιστη χρησιμοποίηση των πόρων.

Άρθρο 7

1. Η Επιτροπή θέτει σε εφαρμογή το πρόγραμμα σύμφωνα με την παρούσα απόφαση.

2. Κατά την εκτέλεση αυτού του έργου, η Επιτροπή επικουρείται από μια επιτροπή την οποία αποτελούν δύο αντιπρόσωποι από κάθε κράτος μέλος, και της οποίας προεδρεύει ο αντιπρόσωπος της Επιτροπής. Τα μέλη της επιτροπής μπορούν να επικουρούνται από εμπειρογνώμονες ή συμβούλους.

3. Ο αντιπρόσωπος της Επιτροπής υποβάλλει στην επιτροπή:

- το ετήσιο πρόγραμμα εργασιών,

- τη γενική ισορροπία μεταξύ όλων των δράσεων,

- τις λεπτομέρειες και τα κριτήρια επιλογής για τους διάφορους τύπους σχεδίων που περιγράφονται στο παράρτημα,

- τα σχέδια για τα οποία η αιτούμενη κοινοτική συμβολή υπερβαίνει τα 30 000 Ecu. Το όριο αυτό μπορεί να αναθεωρηθεί από την επιτροπή του προγράμματος βάσει της πείρας,

- την τροποποίηση των ορίων της χρηματοδοτικής συνδρομής της Κοινότητας, για τους διάφορους τύπους σχεδίων που προβλέπει το παράρτημα (δράσεις I, II και III),

- τις λεπτομερείς διατάξεις περί ελέγχου και αξιολόγησης του προγράμματος, καθώς και τα συμπεράσματα των εκθέσεων αξιολόγησης που προβλέπονται από το άρθρο 11 και κάθε μέτρο προσαρμογής του προγράμματος που απορρέει από αυτές.

4. Η επιτροπή διατυπώνει τη γνώμη της για το σχέδιο μέτρων που αναφέρεται στην παράγραφο 3, σε προθεσμία που μπορεί να ορίσει ο πρόεδρος ανάλογα με τον επείγοντα χαρακτήρα του θέματος. Η γνώμη διατυπώνεται με την πλειοψηφία που προβλέπεται από το άρθρο 148 παράγραφος 2 της συνθήκης, για τη λήψη των αποφάσεων που καλείται να λάβει το Συμβούλιο κατόπιν προτάσεως της Επιτροπής. Κατά την ψηφοφορία στην επιτροπή, οι ψήφοι των αντιπροσώπων των κρατών μελών σταθμίζονται σύμφωνα με το προαναφερόμενο άρθρο. Ο πρόεδρος δεν λαμβάνει μέρος στην ψηφοφορία.

Η Επιτροπή θεσπίζει μέτρα τα οποία μπορούν να εφαρμοστούν αμέσως.

Εάν όμως τα μέτρα αυτά δεν είναι σύμφωνα με τη γνώμη που διατύπωσε η επιτροπή, ανακοινώνονται αμέσως από την Επιτροπή στο Συμβούλιο. Στην περίπτωση αυτή, η Επιτροπή μπορεί να αναβάλει για δύο μήνες από την ημερομηνία αυτής της ανακοίνωσης, την εφαρμογή των μέτρων που η ίδια αποφάσισε.

Το Συμβούλιο μπορεί, με ειδική πλειοψηφία, να λάβει διαφορετική απόφαση στην προθεσμία που προβλέπεται στο προηγούμενο εδάφιο.

5. Τα μέλη της κριτικής επιτροπής στην οποία θα ανατεθεί η επιλογή των σχεδίων θα διορίζονται βάσει προτάσεως των κρατών μελών. Οι εργασίες της κριτικής επιτροπής - της οποίας η σύνθεση θα λαμβάνει δημοσιότητα μόνον αφού περατωθεί το έργο της - πρέπει να έχουν εμπιστευτικό χαρακτήρα και οι αποφάσεις της πρέπει να είναι συλλογικές.

Άρθρο 8

1. Η Επιτροπή μπορεί να ζητήσει τη γνώμη της επιτροπής για κάθε άλλο ζήτημα που αφορά την εφαρμογή του προγράμματος και για τα μέτρα που προβλέπονται στο άρθρο 7 παράγραφος 3.

2. Ο αντιπρόσωπος της Επιτροπής υποβάλλει στην επιτροπή σχέδιο των μέτρων που πρόκειται να ληφθούν. Η επιτροπή διατυπώνει τη γνώμη της για το σχέδιο σε προθεσμία την οποία μπορεί να ορίσει ο πρόεδρος, ανάλογα με τον επείγοντα χαρακτήρα του θέματος και, αν χρειασθεί, προβαίνει σε ψηφοφορία.

Η γνώμη καταχωρείται στα πρακτικά. Επιπλέον, κάθε κράτος μέλος έχει το δικαίωμα να ζητήσει να καταχωρηθεί η θέση του στα πρακτικά.

Η Επιτροπή λαμβάνει ιδιαίτερα υπόψη τη γνώμη της επιτροπής και την ενημερώνει σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο έλαβε υπόψη της τη γνώμη αυτή.

3. Ο αντιπρόσωπος της Επιτροπής ενημερώνει εγκαίρως και τακτικά την Επιτροπή σχετικά με τις χρηματοδοτικές συνδρομές που χορηγούνται στο πλαίσιο του προγράμματος (ποσό, διάρκεια, κατανομή, δικαιούχοι).

Άρθρο 9

1. Η συνολική χρηματοδότηση για την εκτέλεση του παρόντος προγράμματος, για την περίοδο που αναφέρεται στο άρθρο 1, ορίζεται σε 67 εκατομμύρια Ecu.

2. Οι ετήσιες πιστώσεις εγκρίνονται από την αρμόδια επί του προϋπολογισμού αρχή, εντός των ορίων των δημοσιονομικών προοπτικών.

3. Η συνολική χρηματοδότηση που αναφέρεται στην παράγραφο 1 θα επανεξεταστεί πριν αυθό το τέλος του δευτέρου έτους, κατόπιν προτάσεως της Επιτροπής, λαμβάνοντας υπόψη τη δημοσιονομική κατάσταση και τα επιτευχθέντα αποτελέσματα κατά τη διάρκεια της πρώτης φάσης του προγράμματος.

Άρθρο 10

Η Επιτροπή, ενδεχομένως σε συνεργασία με τα κράτη μέλη, θα προσπαθήσει να επιτύχει συνοχή και συμπληρωματικότητα μεταξύ των δράσεων που προβλέπονται από το παρόν πρόγραμμα και των άλλων πολιτιστικών προγραμμάτων καθώς επίσης και των προγραμμάτων στα πλαίσια άλλων διατάξεων της συνθήκης που έχουν πτυχές σχετικές με την πολιτιστική κληρονομιά. Επίσης, αξιολογεί το συνολικό τους αποτέλεσμα επί της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Άρθρο 11

1. Μετά από δύο έτη και έξι μήνες εφαρμογής του παρόντος προγράμματος και σε έξι μήνες από τη λήξη αυτής της χρονικής περιόδου, η Επιτροπή, αφού ζητήσει τη γνώμη της επιτροπής, υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο λεπτομερή έκθεση αξιολόγησης των επιτευχθέντων αποτελεσμάτων, η οποία συνοδεύεται ενδεχομένως από κάθε είδους μέτρο προσαρμογής του προγράμματος. Σκοπός της έκθεσης αυτής είναι να αξιολογήσει, από ποιοτική και ποσοτική άποψη, κατά πόσον το πρόγραμμα επέτρεψε την επίτευξη των στόχων που αναφέρονται στο άρθρο 3.

2. Μετά το πέρας της εκτέλεσης του παρόντος προγράμματος, η Επιτροπή υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή Περιφερειών ποιοτική και ποσοτική έκθεση σχετικά με την εφαρμογή και τα αποτελέσματα του προγράμματος ως προς τους στόχους της παραγράφου 1.

Άρθρο 12

Το πρόγραμμα, συνοδευόμενο από πρακτικές ενδείξεις, για κάθε δράση ή μέτρο χωριστά, σχετικά με τη διαδικασία, τις προθεσμίες υποβολής των υποψηφιοτήτων, καθώς και την τεκμηρίωση που πρέπει να συνοδεύει την αίτηση, δημοσιεύεται κάθε έτος στη σειρά C της Επίσημης Εφημερίδας των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Η Επιτροπή πρέπει να δίνει προτεραιότητα στη δημοσιότητα και στη διάδοση των πληροφοριών που αφορούν το παρόν πρόγραμμα, προκειμένου το σύνολο των πολιτιστικών φορέων και δικτύων να ενημερώνεται και να ευαισθητοποιείται σε σχέση με τις δράσεις που τους (τα) αφορούν.

Όλα τα σχέδια που λαμβάνουν οικονομική υποστήριξη στο πλαίσιο του προγράμματος θα πρέπει να φέρουν ως σήμα τη σημαία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ένδειξη για την πηγή της χρηματοδότησης.

Βρυξέλλες, . . .

Για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Ο Πρόεδρος Για το Συμβούλιο Ο Πρόεδρος

(1) ΕΕ αριθ. C 256 της 2. 10. 1995, σ. 38.

(2) ΕΕ αριθ. C 100 της 2. 4. 1996, σ. 119.

(3) Γνώμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της . . . (δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα), κοινή θέση του Συμβουλίου της 8ης Ιουλίου 1996 (δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα) και απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της . . . (δεν έχει ακόμα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα).

(4) Απόφαση αριθ. 1110/94/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, της 26ης Απριλίου 1994, σχετικά με το τέταρτο πρόγραμμα πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Κοινότητας για ενέργειες έρευνας, τεχνολογικής ανάπτυξης και επίδειξης (1994-1998) (ΕΕ αριθ. L 126 της 18. 5. 1994, σ. 1).

(1) Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη διατήρηση της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς (ΕΕ αριθ. C 62 της 30. 5. 1974, σ. 5).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη διατήρηση της αρχιτεκτονικής και αρχαιολογικής κληρονομιάς (ΕΕ αριθ. C 267 της 11. 10. 1982, σ. 25).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη διατήρηση της αρχιτεκτονικής και αρχαιολογικής κληρονομιάς της Κοινότητας (ΕΕ αριθ. C 309 της 5. 12. 1988, σ. 423).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη διατήρηση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και την προστασία των πολιτιστικών αγαθών (ΕΕ αριθ. C 72 της 15. 3. 1993, σ. 160).

(2) Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επί της οικονομικής ενίσχυσης προς το Άγιον Όρος (μοναστική περιοχή) (ΕΕ αριθ. C 144 της 15. 6. 1981, σ. 92).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τη συμβολή των κοινοτικών χρηματοδοτικών μέσων στην αποκατάσταση του ιστορικού κέντρου της πόλης του Παλέρμο (ΕΕ αριθ. C 187 της 18. 7. 1988, σ. 160).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για ενίσχυση της ανοικοδόμησης της ζώνης του Chiado στη Λισαβόνα (ΕΕ αριθ. C 262 της 10. 10. 1988, σ. 110).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη διατήρηση της αρχιτεκτονικής και αρχαιολογικής κληρονομιάς της Κοινότητας (ΕΕ αριθ. C 309 της 5. 12. 1988, σ. 423).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την πυρκαγιά στο θέατρο του Liceo στην Βαρκελώνη (ΕΕ αριθ. C 61 της 28. 2. 1994, σ. 184).

(3) Ψήφισμα των αρμοδίων για πολιτιστικά θέματα υπουργών, που συνήλθαν στα πλαίσια του Συμβουλίου, της 13ης Νοεμβρίου 1986, σχετικά με τη διατήρηση της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς (ΕΕ αριθ. C 320 της 13. 12. 1986, σ. 1).

Ψήφισμα των αρμοδίων για πολιτιστικά θέματα υπουργών, που συνήλθαν στα πλαίσια του Συμβουλίου, της 13ης Νοεμβρίου 1986, σχετικά με τη διατήρηση αντικειμένων και έργων τέχνης (ΕΕ αριθ. C 320 της 13. 12. 1986, σ. 3).

Ψήφισμα του Συμβουλίου των υπουργών πολιτισμού, που συνήλθαν στα πλαίσια του Συμβουλίου, της 14ης Νοεμβρίου 1991, σχετικά με διατάξεις που αφορούν τα αρχεία (ΕΕ αριθ. C 314 της 5. 12. 1994, σ. 2).

Συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 17ης Ιουνίου 1994, σχετικά με διεύρυνση της συνεργασίας στον τομέα των αρχείων (ΕΕ αριθ. Ψ 235 της 23. 8. 1994, σ. 3).

Cήφισμα του Συμβουλίου και των υπουργών πολιτισμού, που συνήλθαν στα πλαίσια του Συμβουλίου, της 14ης Νοεμβρίου 1991, για τα ευρωπαϊκά πολιτιστικά δίκτυα (ΕΕ αριθ. C 314 της 5. 12. 1991, σ. 1).

(4) Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τις νέες προπτικές για τη δράση της Κοινότητας στον πολιτιστικό τομέα (ΕΕ αριθ. C 42 της 15. 2. 1993, σ. 173).

Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την κοινοτική πολιτική στον τομέα του πολιτισμού (ΕΕ αριθ. C 44 της 14. 2. 1994, σ. 184).

Συμπεράσματα του Συμβουλίου και των υπουργών πολιτισμού, που συνήλθαν στα πλαίσια του Συμβουλίου, της 12ης Νοεμβρίου 1992, για τις κατευθυντήριες γραμμές της δράσης της Κοινότητας στον πολιτιστικό τομέα (ΕΕ αριθ. C 336 της 19. 12. 1992, σ. 1).

(5) Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη διατήρηση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς και τη διαφύλαξη των πολιτιστικών αγαθών (ΕΕ αριθ. C 72 της 15. 3. 1993, σ. 160).

Συμπεράσματα του Συμβουλίου, της 17ης Ιουνίου 1994, σχετικά με την επεξεργασία σχεδίου κοινοτικής δράσης στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς (ΕΕ αριθ. C 235 της 23. 8. 1994, σ. 1).

(1) ΕΕ αριθ. C 1202 της 4. 4. 1996, σ. 1.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΡΑΣΗΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ (ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ «RAPHAΛL»)

Τηρουμένης της αρχής της επικουρικότητας, το πρόγραμμα «Raphaλl» αποσκοπεί στην ενίσχυση δράσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σε όλες τις κατηγορίες της κινητής και ακίνητης πολιτιστικής κληρονομιάς.

ΔΡΑΣΗ I Διατήρηση, προστασία και προβολή της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς μέσω της ευρωπαϊκής συνεργασίας

- Η δράση αυτή έχει ως στόχο να συμβάλει στη διατήρηση, την προστασία και την προβολή της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς, ιδίως εάν διατρέχει κίνδυνο, ενθαρρύνοντας την ανάπτυξη και την από κοινού χρησιμοποίηση των καλύτερων πρακτικών με σκοπό τη δημιουργία ευνοϊκού περιβάλλοντος για τη διαφύλαξη και την αποκατάσταση της πολιτιστικής κληρονομιάς.

- Η δράση αυτή τίθεται σε εφαρμογή με τα ακόλουθα μέτρα:

1. Υποστήριξη σε σχέδια διατήρησης και προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς που μπορούν να χαρακτηρισθούν «ευρωπαϊκά εργαστήρια κληρονομιάς» λόγω του ενδιαφέροντος και του υποδειγματικού χαρακτήρα των προγραμματιζομένων εργασιών. Τα σχέδια αυτά υποβάλλονται από τις αρμόδιες αρχές στα κράτη μέλη και πρέπει να αφορούν έργα, μνημεία ή χώρους που παρουσιάζουν αξιοσημείωτη ιστορική, αρχιτεκτονική ή καλλιτεχνική σπουδαιότητα, και κυρίως εκείνα για τη διατήρηση των οποίων απαιτούνται ιδιαιτέρως περίπλοκες παρεμβάσεις από επιστημονική ή/και τεχνική άποψη.

Τα «εργαστήρια», στα οποία η κοινοτική υποστήριξη στα πλαίσια του παρόντος προγράμματος μπορεί να χορηγείται για πέντε έτη, αποσκοπούν στη συγκέντρωση των καλύτερων ειδικών, εξασφαλίζοντας έτσι τη συμμετοχή στις εργασίες μιας ευρωπαϊκής και πολυκλαδικής ομάδας η οποία θα μελετήσει ιδιαίτερα δύσκολα προβλήματα διατήρησης και θα εκπονήσει προσεγγίσεις, μεθόδους ή/και κατάλληλες τεχνικές, προσδίδοντας πρόσθετη αξία σε κάθε σχέδιο. Οι αρμόδιοι των σχεδίων οφείλουν να μεριμνούν ώστε η πείρα που θα αποκτηθεί κατά τη διάρκεια των εργασιών να διαδίδεται επαρκώς και με τον δέοντα τρόπο.

2. Υποστήριξη σε σχέδια διατήρησης και προστασίας της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς γύρω από κοινά θέματα τα οποία θα καθορίζει η Επιτροπή κατόπιν υποβολής στην επιτροπή του άρθρου 7 της παρούσας απόφασης, αναλόγως της προβληματικής των διαφόρων κατηγοριών κληρονομιάς. Τα σχέδια αυτά, τα οποία πρέπει να υποβάλλονται από τον υπεύθυνο ή τους υπεύθυνους για το εν λόγω αγαθό, θα μπορούν να διεξάγονται επί τρία έτη το πολύ. Προτεραιότητα θα δίδεται σε σχέδια με υποδειγματικό χαρακτήρα και πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα από πολιτιστική, τεχνική και κοινωνικοοικονομική άποψη και από την άποψη της πρόσβασης στην κληρονομιά. Οι αρμόδιοι των σχεδίων οφείλουν να μεριμνούν ώστε η πείρα που αποκτάται από την επίλυση του εκάστοτε προβλήματος διαχείρισης ή/και διαφύλαξης να διαδίδεται με τον δέοντα τρόπο στους ενδιαφερόμενους επαγγελματίες.

Η κοινοτική υποστήριξη αποσκοπεί να συμβάλει στην προστιθέμενη ευρωπαϊκή αξία των σχεδίων που αναπτύσσονται στο πλαίσιο αυτής της δράσης και στη δημιουργία των προϋποθέσεων ανάπτυξης ευρωπαϊκής τεχνογνωσίας.

Τα σχέδια πρέπει να παρουσιάζουν ισορροπημένο πρόγραμμα χρηματοδότησης όπου θα αναγράφονται τα χρηματοδοτικά μέσα που απαιτούνται για την πραγματοποίησή τους και του οποίου τα διοικητικά έξοδα δεν επιτρέπεται να υπερβαίνουν το 12 % του συνολικού κόστους του σχεδίου.

Η κοινοτική συνδρομή σ' ένα σχέδιο, στα πλαίσια της παρούσας δράσης, δεν επιτρέπεται να υπερβεί το 50 % των συνολικών δαπανών του εξεταζόμενου σχεδίου και, στην περίπτωση των σχεδίων του σημείου 2, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 150 000 Ecu.

Τα σχέδια πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο ειδικής αίτησης προς την Ευρωπαϊκή Κοινότητα. Η αίτηση πρέπει να συνοδεύεται από:

- λεπτομερή περιγραφή των σκοπουμένων δράσεων. Οι αρμόδιες αρχές των κρατών μελών πρέπει να καταρτίζουν γνωμάτευση για την τεχνική καταλληλότητα του σχεδίου και να την αποστέλλουν στην Επιτροπή εντός της προθεσμίας υποβολής των σχεδίων. Ελλείψει αυτής της γνωμάτευσης εντός οριζόμενης προθεσμίας, η διαδικασία επιλογής του σχεδίου θα συνεχίζεται,

- λεπτομερή προϋπολογισμό των σκοπούμενων δράσεων.

Ενδεικτικά, οι πόροι που θα δεσμευθούν στα πλαίσια της παρούσας δράσης θα αποτελούν περίπου το 50 % της συνολικής χρηματοδότησης που χορηγείται στο πρόγραμμα.

ΔΡΑΣΗ II Συνεργασία για την ανταλλαγή εμπειριών και την ανάπτυξη τεχνικών εφαρμοσμένων στην πολιτιστική κληρονομιά

- Η δράση αυτή αποσκοπεί να ενθαρρύνει την ενίσχυση της διεθνικής συνεργασίας για την από κοινού χρησιμοποίηση γνώσεων και τεχνογνωσίας και για την ανάπτυξη των καλύτερων πρακτικών μέσω δικτύων και εταιρικών σχέσεων και χρησιμοποιώντας την κινητικότητα των επαγγελματιών μεταξύ των ιδρυμάτων ή/και των φορέων του προκειμένου τομέα. Ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών που εφαρμόζονται στους διάφορους κλάδους της πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς και στη διαφύλαξη των σχετικών παραδοσιακών επαγγελμάτων και τεχνικών.

Αναλόγως του θέματος, στα δίκτυα μπορούν να συμμετέχουν ιδρύματα ή/και δημόσιοι ή/και ιδιωτικοί φορείς του τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς και, αν χρειάζεται, άλλα δημόσια ή/και ιδιωτικά ιδρύματα, κέντρα ερευνών και επιχειρήσεις που ενδιαφέρονται άμεσα.

- Η δράση αυτή τίθεται σε εφαρμογή με τα ακόλουθα μέτρα:

1. Καινοτομία και νέες τεχνολογίες

1.1. Υποστήριξη σε σχέδια που έχουν στόχο τον εντοπισμό των αναγκών όσον αφορά την έρευνα - σε ευρωπαϊκό επίπεδο - στον τομέα της κληρονομιάς, τη διάδοση των ερευνητικών εργασιών στους επαγγελματίες του τομέα αυτού και την ανάπτυξη συγκεκριμένων εφαρμογών προς χρήση των επαγγελματιών που εργάζονται επί τόπου. Τα μέτρα αυτά θα αναπτυχθούν κατά το δυνατόν σε συνέργεια με το πρόγραμμα-πλαίσιο έρευνας. Κάθε τυχόν μεταγενέστερη ερευνητική δράση θα διεξαχθεί εντός του προγράμματος-πλαισίου Ε& ΤΑ και σύμφωνα με τις διατάξεις του.

1.2. Υποστήριξη σε σχέδια με στόχο την εφαρμογή, στους διάφορους κλάδους της κληρονομιάς, νέων τεχνολογιών και υπηρεσιών (τεχνικές αποκατάστασης και διαφύλαξης 7 οπτικοακουστικά προϊόντα και πολυμέσα, προηγμένες υπηρεσίες πληροφοριών και επικοινωνίας, κ.λπ.).

2. Κινητικότητα και επιμόρφωση επαγγελματιών

2.1. Υποστήριξη σε σχέδια ανταλλαγής επαγγελματιών στις διάφορες κατηγορίες και κλάδους της πολιτιστικής κληρονομιάς, που τους δίνουν τη δυνατότητα να εργασθούν για μια περίοδο το πολύ 12 μηνών σε ισότιμο επαγγελματικό περιβάλλον σε άλλο κράτος μέλος.

Η κοινοτική ενίσχυση θα προορίζεται στην οργάνωση των ανταλλαγών και την κάλυψη των σχετικών πρόσθετων δαπανών, όπως ταξίδια και διαμονή.

2.2. Υποστήριξη σε σχέδια διεθνικού χαρακτήρα με στόχο την ενθάρρυνση της επιμόρφωσης των επαγγελματιών του τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς στη χρησιμοποίηση των νέων τεχνολογιών και των προηγμένων υπηρεσιών πληροφοριών και επικοινωνίας, που εφαρμόζονται στον τομέα αυτόν, καθώς και την ανάπτυξη και τη διαφύλαξη των τεχνικών των σχετικών παραδοσιακών επαγγελμάτων.

3. Ανταλλαγές εμπειριών και πληροφοριών

3.1. Υποστήριξη σε ανταλλαγές εμπειριών μέσω σπουδών, ερευνών, συνεδριάσεων εργασίας, καθώς και με τη διοργάνωση σεμιναρίων, ιδίως στους ακόλουθους τομείς:

- ανάπτυξη τεχνικών συστάσεων (κανόνες) με στόχο τη βελτίωση των συνηθειών και πρακτικών διαχείρισης ή/και διαφύλαξης της πολιτιστικής κληρονομιάς,

- εντοπισμός των κινδύνων που διατρέχουν τα πολιτιστικά αγαθά και συστήματα περιοδικού ελέγχου της κατάστασής τους,

- προληπτική προστασία των πολιτιστικών αγαθών, έργων και μνηνείων από τις καταστροφές, και προϋποθέσεις διατήρησής τους,

- ειδικεύσεις των επαγγελματιών στους κλάδους της διαφύλαξης της πολιτιστικής κληρονομιάς,

- τεκμηρίωση σχετικά με τα πολιτιστικά αγαθά,

- προϋποθέσεις δανεισμού έργων για προσωρινές εκθέσεις,

- επιπτώσεις των άλλων κοινοτικών πολιτικών στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς.

3.2. Υποστήριξη σε σχέδια μεταξύ ιδρυμάτων της πολιτιστικής κληρονομιάς, τα οποία χρησιμοποιούν τις τεχνικές της τηλεματικής επικοινωνίας (on-line, CD-ROM, CD-I, κ.λπ.) για τη συλλογή/ανταλλαγή και διάδοση των εξειδικευμένων πληροφοριών, ιδίως στους ακόλουθους τομείς:

- νομοθεσία σχετικά με την πολιτιστική κληρονομιά στα κράτη μέλη,

- κατάλογοι και απογραφές της πολιτιστικής κληρονομιάς,

- απογραφή, κατά κλάδο, των μαθημάτων επιμόρφωσης,

- ολοκληρωμένες βάσεις δεδομένων για την κατάρτιση καταλόγων και την περιγραφή των πολιτιστικών αγαθών,

- στατιστικές και δείκτες για την πολιτιστική κληρονομιά,

- ευρετήρια και συλλογές καινοτόμων σχεδίων για την πολιτιστική κληρονομιά,

- πρακτικές και συστήματα διαφύλαξης, αποκατάστασης, διαχείρισης και διάδοσης της πολιτιστικής κληρονομιάς στα κράτη μέλη,

- πρακτικοί οδηγοί, εγχειρίδια και ενημερωτικά δελτία για την πολιτιστική κληρονομιά.

Οι αιτήσεις που θα υποβληθούν από τα ιδρύματα ή/και τους ενδιαφερόμενους φορείς, πρέπει να παρέχουν τα απαραίτητα οικονομικά εχέγγυα για την πραγματοποίησή τους. Η κοινοτική συμμετοχή στο πλαίσιο αυτής της δράσης δεν επιτρέπεται σε καμία περίπτωση να είναι ανώτερη του 50 % των συνολικών δαπανών του σχεδίου ούτε να υπερβαίνει τα 50 000 Ecu, εκτός για τα σχέδια των σημείων 1.2 και 2.2, όπου η κοινοτική συμμετοχή μπορεί να ανέρχεται σε 150 000 Ecu και για τα σχέδια των σημείων 2.1 και 3.1 (τέταρτη περίπτωση), όπου η κοινοτική συμμετοχή μπορεί να ανέρχεται σε 100 000 Ecu.

ΔΡΑΣΗ III Πρόσβαση, συμμετοχή και ευαισθητοποίηση του κοινού στην πολιτιστική κληρονομιά

- Η δράση αυτή έχει ως στόχο να βελτιώσει την πρόσβαση των πολιτών στην πολιτιστική κληρονομιά, ενθαρρύνοντας σχέδια ευαισθητοποίησης με ευρωπαϊκή διάσταση και προωθώντας τη χρησιμοποίηση προηγμένων τεχνολογιών των πληροφοριών και της επικοινωνίας.

- Η δράση αυτή τίθεται σε εφαρμογή με τα ακόλουθα μέτρα:

1. Υποστήριξη σε σχέδια διεθνικής συνεργασίας μεταξύ ιδρυμάτων ή/και φορέων της πολιτιστικής κληρονομιάς (μουσεία, μνημεία και χώροι, βιβλιοθήκες, αρχεία, κ.λπ.) που χρησιμοποιούν πολυμέσα ή άλλες μορφές επικοινωνίας για να παρουσιάσουν την κληρονομιά στην ευρωπαϊκή της διάσταση, και ιδίως για να προσφέρουν στο κοινό πρόσβαση στο σύνολο των έργων τέχνης παρόμοιας ή/και συμπληρωματικής τεχνοτροπίας, τα οποία φυλάσσουν άλλοι ευρωπαϊκοί πολιτιστικοί οργανισμοί.

2. Υποστήριξη σε εκδηλώσεις ευαισθητοποίησης στην πολιτιστική κληρονομιά, που πραγματοποιούνται σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

3. Υποστήριξη για την πολύγλωσση προβολή της κληρονομιάς σε μουσεία, μνημεία, χώρους, βιβλιοθήκες, αρχεία, κ.λπ. με στόχο το σύνολο των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα σχέδια μπορούν να αφορούν την όλη παρουσίαση, έντυπα, πινακίδες, συστήματα ηλεκτρονικής ξενάγησης, οπτικοακουστικά προϊόντα ή πολυμέσα, κ.λπ.

4. Υποστήριξη σε σχέδια διεθνικής συνεργασίας που συγκεντρώνουν ιδρύματα ή/και φορείς τριών τουλάχιστον κρατών μελών της Κοινότητας και αποσκοπούν στην ευαισθητοποίηση του κοινού στην πολιτιστική κληρονομιά, όπως εκθέσεις εκπαιδευτικά προγράμματα, διεθνικές πολιτιστικές περιηγήσεις.

Οι αιτήσεις που θα υποβληθούν από τα ιδρύματα ή/και τους ενδιαφερόμενους φορείς πρέπει να παρέχουν τα απαραίτητα οικονομικά εχέγγυα για την πραγματοποίησή τους. Η κοινοτική συμμετοχή στο πλαίσιο αυτής της ενέργειας δεν επιτρέπεται σε καμία περίπτωση να είναι ανώτερη του 50 % των συνολικών δαπανών του σχεδίου ούτε να υπερβαίνει τα 50 000 Ecu, εκτός για τα σχέδια την σημείων 1 και 3, για τα οποία η κοινοτική συμμετοχή μπορεί να ανέρχεται σε 150 000 Ecu.

ΔΡΑΣΗ IV Συνεργασία με τις τρίτες χώρες και τους διεθνείς οργανισμούς

- Η δράση αυτή αποβλέπει στην ανάπτυξη σχεδίων με τρίτες χώρες και στην προώθηση συνεργειών με δραστηριότητες που αναπτύσσονται από άλλους διεθνείς οργανισμούς, και ειδικότερα το Συμβούλιο της Ευρώπης και την Unesco.

- Η δράση αυτή τίθεται σε εφαρμογή με τα ακόλουθα μέτρα:

1. Υποστήριξη στη συνεργασία με τρίτες χώρες στους τομείς που καλύπτονται από τις δράσεις I, II και III.

Οι λεπτομέρειες συμμετοχής των τρίτων χωρών περιγράφονται στο άρθρο 6.

2. Υποστήριξη σε σχέδια σε συνέργεια με τους αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς, και ειδικότερα το Συμβούλιο της Ευρώπης και την Unesco. Οι λεπτομέρειες των συνεργειών αυτών θα αποφασίζονται κατά περίπτωση από την Κοινότητα και τον εκάστοτε διεθνή οργανισμό, σύμφωνα με τις λεπτομέρειες που προβλέπονται στο άρθρο 7 παράγραφος 3.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

I. ΕΙΣΑΓΩΓΗ

1. Στις 6 Απριλίου 1995, η Επιτροπή υπέβαλε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο πρόταση απόφασης, με βάση το άρθρο 128 της συνθήκης, για τη θέσπιση του προγράμματος Raphaλl.

2. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η Επιτροπή των Περιφερειών διατύπωσαν τις γνώμες τους αντιστοίχως στις 12 Οκτωβρίου (1) και στις 21 Σεπτεμβρίου 1995 (2).

3. Στις 8 Ιουλίου 1996, το Συμβούλιο καθόρισε την κοινή του θέση σύμφωνα με το άρθρο 189 Β της συνθήκης.

II. ΣΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ

Η πρόταση αφορά την εφαρμογή, σε κοινοτικό επίπεδο, ενός προγράμματος ειδικής δράσης στον τομέα της ακίνητης και πολιτιστικής κληρονομιάς.

1. Γενικές παρατηρήσεις

Στην κοινή του θέση, το Συμβούλιο ενέκρινε κατ' ουσίαν την πρόταση της Επιτροπής, επιφέροντας παράλληλα ορισμένες τροποποιήσεις τις οποίες θεώρησε επιθυμητές.

2. Ειδικές παρατηρήσεις

2.1. Τροποποιήσεις που επέφερε το Συμβούλιο στην πρόταση της Επιτροπής α) Πεδίο εφαρμογής της απόφασης Το Συμβούλιο προσέθεσε, στο δεύτερο εδάφιο του άρθρου 1, έναν ορισμό του γενικού στόχου του προγράμματος, ως εξής:

«Το παρόν πρόγραμμα αποσκοπεί, μέσω της συνεργασίας, στην υποστήριξη και τη συμπλήρωση της δράσης των κρατών μελών στον τομέα της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς.»

Εξάλλου το Συμβούλιο, μολονότι ακολούθησε σε μεγάλο βαθμό τη διατύπωση των ειδικών στόχων όπως ήταν στην πρόταση της Επιτροπής, διευκρίνισε και συμπλήρωσε τους στόχους αυτούς στο άρθρο 3, περιλαμβάνοντας ειδικότερα:

- την ενθάρρυνση της διεθνικής συνεργασίας για την ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών και για τη διαφύλαξη των παραδοσιακών επαγγελμάτων και τεχνικών της πολιτιστικής κληρονομιάς,

- τη συνεκτίμηση της διάστασης των θεμάτων πολιτιστικής κληρονομιάς στα άλλα κοινοτικά προγράμματα και πολιτικές.

Όσον αφορά τις δράσεις του παραρτήματος της απόφασης, το Συμβούλιο, ενώ παράλληλα αποσαφήνισε το περιεχόμενο αυτών των δράσεων, μείωσε τον αριθμό τους από πέντε σε τέσσερις, μετατρέποντας την ενότητα «δίκτυα και εταιρικές σχέσεις», που στην πρόταση της Επιτροπής αποτελούσε ξεχωριστή δράση, σε ένα μέσο για την υλοποίηση της δράσης II («Συνεργασία για την ανταλλαγή εμπειριών και την ανάπτυξη τεχνικών εφαρμοσμένων στην πολιτιστική κληρονομιά»).

Επίπλέον, το Συμβούλιο υπέδειξε ότι οι πόροι που θα δεσμευθούν στο πλαίσιο της δράσης I («Διατήρηση, προστασία και προβολή της ευρωπαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς μέσω της ευρωπαϊκής συνεργασίας»), θα αποτελούν περίπου το 50 % της συνολικής χρηματοδότησης που χορηγείται στο πρόγραμμα. Το Συμβούλιο επίσης διευκρίνισε ότι, στον τομέα αυτόν, «η κοινοτική υποστήριξη αποσκοπεί να συμβάλει στην προστιθεμένη ευρωπαϊκή αξία των σχεδίων που αναπτύσσονται στο πλαίσιο αυτής της δράσης και στη δημιουργία των προϋποθέσεων ανάπτυξης ευρωπαϊκής τεχνογνωσία».

β) Επιτροπολογία

Σύμφωνα με το υπόδειγμα των επιτροπών που συστήνονται με τις αποφάσεις Socrates, Leonardo και Νεολαία για την Ευρώπη III, αφενός, και Καλειδοσκόπιο, αφετέρου, το Συμβούλιο επέλεξε επιτροπή που θα λειτουργεί ως διαχειριστική για ορισμένα θέματα και ως συμβουλευτική για άλλα.

γ) Διάρκεια και χρηματοδότηση του προγράμματος Λαμβανομένων υπόψη των προθεσμιών της διαδικασίας του άρθρου 189 Β, το Συμβούλιο διαπίστωσε ότι ήταν αδύνατον να διατηρηθεί ως ημερομηνία έναρξης ισχύος η 1η Ιανουαρίου 1996, και όρισε στην κοινή του θέση την 1η Ιανουαρίου 1997.

Εξάλλου, δεδομένου ότι 10 εκατομμύρια Ecu έχουν εγγραφεί στον προϋπολογισμό του 1996 για δραστηριότητες τύπου Raphaλl, το Συμβούλιο έκρινε ότι το 1996 μπορεί να θεωρηθεί ως προπαρασκευαστικό έτος του προγράμματος. Κατόπιν τούτου, το Συμβούλιο όρισε τετραετή διάρκεια του προγράμματος από 1ης Ιανουαρίου 1997. Η συνολική χρηματοδότηση ανέρχεται σε 30 εκατομμύρια Ecu.

Επιπλέον, το Συμβούλιο συμφώνησε να υποστηρίξει την εγγραφή ποσού 10 εκατομμυρίων Ecu στο πλαίσιο της διαδικασίας για τον προϋπολογισμό εκάστου των ετών 1997 και 1998.

Σύμφωνα με νέα παράγραφο 3 του άρθρου 9, η συνολική χρηματοδότηση των 30 εκατομμυρίων Ecu θα επανεξεταστεί πριν από τα τέλη του δεύτερου έτους, κατόπιν προτάσεως της Επιτροπής, έχοντας υπόψη τη δημοσιονομική κατάσταση και τα επιτευχθέντα αποτελέσματα κατά την πρώτη φάση του προγράμματος.

Μετά από δύο έτη και έξι μήνες εφαρμογής του προγράμματος, και εντός έξι μηνών από τη λήξη αυτής της περιόδου, προβλέπεται να γίνει αξιολόγηση που θα συνοδεύεται, εάν χρειάζεται, από προτάσεις για οιαδήποτε μέτρα προσαρμογής του προγράμματος.

2.2. Τροπολογίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου

2.2.1. Τροπολογίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τις οποίες δέχτηκε η Επιτροπή

Σε δήλωση που έκανε κατά τη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, στις 12 Οκτωβρίου 1995, η Επιτροπή δήλωσε ότι δέχθηκε είτε κατά λέξη είτε κατά το πνεύμα, ή ότι κατ' ουσίαν επανελάμβανε, 36 από τις 72 τροπολογίες του Κοινοβουλίου.

2.2.2. Τροπολογίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τις οποίες δέχτηκε το Συμβούλιο Το Συμβούλιο δέχθηκε 38 τροπολογίες του Κοινοβουλίου, πλήρως ή εν μέρει ή με άλλη διατύπωση. Οι τροπολογίες αυτές είναι οι ακόλουθες:

αριθ. 1, 2, 3, 12, 14, 15, 18, 21, 23, 24, 25, 26, 27, 29, 30, 32, 33, 34, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 47, 50, 51, 53, 54, 55, 57, 59, 64, 66, 67, 69 και 73 2.2.3. Τροπολογίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τις οποίες δεν δέχτηκε το Συμβούλιο - Τροπολογίες αριθ. 28 και 44

Διατάξεις σχετικές με τον προϋπολογισμό.

Το Συμβούλιο έκρινε αναγκαίο να συμμορφωθεί συστηρά με τη δήλωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, της 6ης Μαρτίου 1995.

- Τροπολογίες αριθ. 13, 68 και 71

Συνεργασία μεταξύ των αρχών των κρατών μελών και των αρχών των ΧΚΑΕ με σκοπό την πρόληψη της παράνομης εξαγωγής έργων τέχνης.

Το Συμβούλιο έχει τη γνώμη ότι οι τροπολογίες αυτές δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 128, στο οποίο θεμελιώνεται η πρόταση.

- Τροπολογίες αριθ. 60, 62 και 63

Ενίσχυση της συγγραφής τηλεοπτικών προγραμμάτων και σχεδίων πολυμέσων σχετικά με την πολιτιστική κληρονομιά. Εκπόνηση μελέτης σχετικά με την κατάσταση των συντηρητών με σκοπό την οργάνωση του επαγγέλματος και της επαγγελματικής κατάρτισής τους. Υποστήριξη στα επαγγέλματα των διαφόρων τεχνιτών που είναι απαραίτητοι για την κληρονομιά, με την προώθηση της συνεργασίας με βιομηχανικούς τομείς οι οποίοι παράγουν υλικά και προηγμένες τεχνολογίες.

Το Συμβούλιο έκρινε ότι το περιεχόμενο αυτών των τροπολογιών εμπίπτει σε μεγάλο βαθμό σε άλλες κοινοτικές πολιτικές.

- Τροπολογίες αριθ. 4, 5, 7, 8, 10, 11, 16, 17, 19, 22, 31, 35, 46, 48, 49, 52, 61, 65, 70 και 72 Τροπολογίες που περιλαμβάνουν αναφορές σε καταστάσεις ή δραστηριότητες οι οποίες δεν εμπίπτουν στο αντικείμενο της απόφασης.

Το Συμβούλιο έκρινε ότι αυτές οι τροπολογίες εξέρχονται του πεδίου εφαρμογής της απόφασης.

- Τροπολογία αριθ. 6

Αναφορά σε μια ευρύτερη χρήση των νέων τεχνολογιών με σκοπό να περιοριστούν οι ζημίες που προκαλεί στην πολιτιστική κληρονομιά, ο υπερβολικά μεγάλος αριθμός επισκεπτών.

Το Συμβούλιο απέρριψε αυτή την τροπολογία που φαίνεται να παρουσιάζει υπερβολικά αρνητικά την πρόσβαση του κοινού στην πολιτιστική κληρονομιά, πράγμα που αντιφάσκει προς έναν από τους ειδικούς στόχους του προγράμματος.

- Τροπολογία αριθ. 9

Αναφορά στην ανάπτυξη ενός είδους τουρισμού που θα αποτελέσει πηγή εμπλουτισμού.

Το Συμβούλιο έκρινε ότι δεν είναι προφανής η σύνδεση μεταξύ προβολής της πολιτιστικής κληρονομιάς και ενός τύπου τουρισμού.

- Τροπολογία αριθ. 20

Αναφορά στην ανάγκη επαρκών χρηματοδοτικών μέσων στο πλαίσιο του προγράμματος Raphaλl.

Το Συμβούλιο έχει τη γνώμη ότι η αναφορά αυτή δεν αρμόζει σε ένα νομοθετικό κείμενο.

- Τροπολογία αριθ. 43

Σχετικά με υποδειγματικές δράσεις στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς.

Το Συμβούλιο έχει τη γνώμη ότι η τροπολογία αυτή δεν έβρισκε τη θέση της στο πλαίσιο του αναδιευθετημένου σχεδίου κοινής θέσης.

- Τροπολογία αριθ. 56

Επιθυμία να περιλαμβάνεται η τοπική γλώσσα στις πολύγλωσσες παρουσιάσεις στα μουσεία, μνημεία και χώρους.

Το Συμβούλιο έκρινε ότι παρόμοιες διατάξεις εμπίπτουν μόνο στην αρμοδιότητα των αρμοδίων αρχών των κρατών μελών.

- Τροπολογία αριθ. 58

Αναφορά σε πρωτοβουλίες με σκοπό να διευκολυνθεί η πρόσβαση των εργαζομένων στον εν λόγω τομέα και του κοινού στα αρχεία.

Το Συμβούλιο έκρινε ότι οι ισχύουσες πρακτικές και νομοθεσίες των κρατών μελών είναι πολύ διαφορετικές και καθιστούν αδύνατη την προσέγγιση που επιθυμεί το Κοινοβούλιο.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Το Συμβούλιο φρονεί ότι η κοινή του θέση αποτελεί ένα ισορροπημένο κείμενο, βάσει του οποίου μπορεί να γίνει χρήσιμη εργασία, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, στον τομέα της πολιτιστικής κληρονομιάς.

(1) ΕΕ αριθ. C 287 της 30. 10. 1995.

(2) ΕΕ αριθ. C 100 της 2. 4. 1996.