EUR-Lex Access to European Union law

Back to EUR-Lex homepage

This document is an excerpt from the EUR-Lex website

Document 32020H0826(20)

Σύσταση του Συμβουλίου της 20ής Ιουλίου 2020 σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Αυστρίας του 2020 και τη διατύπωση γνώμης του Συμβουλίου σχετικά με το πρόγραμμα σταθερότητας της Αυστρίας του 2020 2020/C 282/20

ΕΕ C 282 της 26.8.2020, p. 129–134 (BG, ES, CS, DA, DE, ET, EL, EN, FR, HR, IT, LV, LT, HU, MT, NL, PL, PT, RO, SK, SL, FI, SV)

26.8.2020   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

C 282/129


ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ

της 20ής Ιουλίου 2020

σχετικά με το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων της Αυστρίας του 2020 και τη διατύπωση γνώμης του Συμβουλίου σχετικά με το πρόγραμμα σταθερότητας της Αυστρίας του 2020

(2020/C 282/20)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως το άρθρο 121 παράγραφος 2 και το άρθρο 148 παράγραφος 4,

Έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου, της 7ης Ιουλίου 1997, για την ενίσχυση της εποπτείας της δημοσιονομικής κατάστασης και την εποπτεία και το συντονισμό των οικονομικών πολιτικών (1), και ιδίως το άρθρο 5 παράγραφος 2,

Έχοντας υπόψη τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής,

Έχοντας υπόψη τα ψηφίσματα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου,

Έχοντας υπόψη τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής Απασχόλησης,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας,

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Επιτροπής Οικονομικής Πολιτικής,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

1)

Στις 17 Δεκεμβρίου 2019, η Επιτροπή ενέκρινε την ετήσια στρατηγική για τη βιώσιμη ανάπτυξη, η οποία σηματοδότησε την έναρξη του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2020 για τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών. Στην εν λόγω στρατηγική ελήφθη δεόντως υπόψη ο ευρωπαϊκός πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων που διακηρύχθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή στις 17 Νοεμβρίου 2017. Στις 17 Δεκεμβρίου 2019, βάσει του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1176/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (2), η Επιτροπή ενέκρινε επίσης την έκθεση του μηχανισμού επαγρύπνησης, στην οποία η Αυστρία δεν συγκαταλέγεται μεταξύ των κρατών μελών για τα οποία επρόκειτο να πραγματοποιηθεί εμπεριστατωμένη επισκόπηση. Την ίδια ημερομηνία, η Επιτροπή εξέδωσε επίσης σύσταση για σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την οικονομική πολιτική της ζώνης του ευρώ.

2)

Η έκθεση του 2020 για την Αυστρία δημοσιεύθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2020. Στην έκθεση αξιολογήθηκαν η πρόοδος της Αυστρίας όσον αφορά την εφαρμογή των ειδικών ανά χώρα συστάσεων που εκδόθηκαν από το Συμβούλιο στις 9 Ιουλίου 2019 (3) («οι ειδικές ανά χώρα συστάσεις του 2019»), η συνέχεια που δόθηκε στις ειδικές ανά χώρα συστάσεις που είχαν εκδοθεί κατά τα προηγούμενα έτη και η πρόοδος της Αυστρίας ως προς την επίτευξη των εθνικών στόχων της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».

3)

Στις 11 Μαρτίου 2020 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κήρυξε επισήμως παγκόσμια πανδημία την έξαρση της νόσου COVID-19. Η πανδημία συνιστά σοβαρή κατάσταση έκτακτης ανάγκης στον τομέα της δημόσιας υγείας για τους πολίτες, τις κοινωνίες και τις οικονομίες. Ασκεί έντονη πίεση στα εθνικά συστήματα υγείας, διαταράσσει τις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες, προκαλεί αστάθεια στις χρηματοπιστωτικές αγορές, σοκ στην καταναλωτική ζήτηση και αρνητικές επιπτώσεις σε διάφορους τομείς. Απειλεί τις θέσεις εργασίας και τα εισοδήματα των πολιτών καθώς και τις δραστηριότητες των επιχειρήσεων. Η πανδημία προκάλεσε μεγάλο οικονομικό σοκ, το οποίο έχει ήδη επιφέρει σοβαρές επιπτώσεις στην Ένωση. Στις 13 Μαρτίου 2020 η Επιτροπή υιοθέτησε ανακοίνωση με την οποία ζητούσε συντονισμένη οικονομική αντίδραση στην κρίση, με τη συμμετοχή όλων των φορέων σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο.

4)

Αρκετά κράτη μέλη έχουν κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης ή έχουν λάβει μέτρα έκτακτης ανάγκης. Τυχόν μέτρα έκτακτης ανάγκης θα πρέπει να είναι αυστηρά αναλογικά, αναγκαία, περιορισμένα χρονικά και σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα. Θα πρέπει να υπόκεινται σε δημοκρατικό έλεγχο και σε έλεγχο από ανεξάρτητη δικαστική αρχή.

5)

Στις 20 Μαρτίου 2020 η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση για την ενεργοποίηση της γενικής ρήτρας διαφυγής του συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η γενική ρήτρα διαφυγής, όπως ορίζεται στο άρθρο 5 παράγραφος 1, στο άρθρο 6 παράγραφος 3, στο άρθρο 9 παράγραφος 1 και στο άρθρο 10 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου και στο άρθρο 3 παράγραφος 5 και στο άρθρο 5 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1467/97 του Συμβουλίου (4), διευκολύνει το συντονισμό των δημοσιονομικών πολιτικών σε περιόδους σοβαρής οικονομικής κάμψης. Στην ανακοίνωσή της τής 20ής Μαρτίου 2020, η Επιτροπή θεώρησε ότι, δεδομένης της αναμενόμενης σοβαρής οικονομικής κάμψης λόγω της πανδημίας COVID-19, οι συνθήκες επέτρεπαν την ενεργοποίηση της γενικής ρήτρας διαφυγής και ζήτησε από το Συμβούλιο να επικυρώσει το εν λόγω συμπέρασμα. Στις 23 Μαρτίου 2020 οι υπουργοί Οικονομικών των κρατών μελών συντάχθηκαν με την εκτίμηση της Επιτροπής και συμφώνησαν ότι η σοβαρή κάμψη της οικονομικής δραστηριότητας απαιτεί αποφασιστική, φιλόδοξη και συντονισμένη αντίδραση. Η ενεργοποίηση της γενικής ρήτρας διαφυγής επιτρέπει την προσωρινή απόκλιση από την πορεία προσαρμογής για την επίτευξη του μεσοπρόθεσμου δημοσιονομικού στόχου, εφόσον δεν τίθεται σε κίνδυνο η βιωσιμότητα των δημόσιων οικονομικών μεσοπρόθεσμα. Σε ό,τι αφορά το διορθωτικό σκέλος, το Συμβούλιο μπορεί επίσης να αποφασίσει, μετά από σύσταση της Επιτροπής, να υιοθετήσει αναθεωρημένη δημοσιονομική πορεία. Η γενική ρήτρα διαφυγής δεν αναστέλλει τις διαδικασίες του συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Παρέχει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να αποκλίνουν από τις δημοσιονομικές υποχρεώσεις που θα ίσχυαν κανονικά, ενώ δίνει παράλληλα στην Επιτροπή και στο Συμβούλιο τη δυνατότητα να λάβουν τα αναγκαία μέτρα για το συντονισμό των πολιτικών στο πλαίσιο του συμφώνου.

6)

Απαιτείται συνεχής δράση για τον περιορισμό και τον έλεγχο της εξάπλωσης της πανδημίας COVID-19, την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των εθνικών συστημάτων υγείας, το μετριασμό των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας μέσω μέτρων στήριξης των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών και τη διασφάλιση κατάλληλων συνθηκών υγιεινής και ασφάλειας στο χώρο εργασίας με σκοπό την επανέναρξη της οικονομικής δραστηριότητας. Η Ένωση θα πρέπει να αξιοποιήσει πλήρως τα διάφορα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της για να στηρίξει τις προσπάθειες των κρατών μελών σε αυτούς τους τομείς. Παράλληλα, τα κράτη μέλη και η Ένωση θα πρέπει να συνεργαστούν για να προετοιμάσουν τα αναγκαία μέτρα για την επάνοδο των κοινωνιών και των οικονομιών μας στην ομαλότητα και στη βιώσιμη ανάπτυξη, με την ενσωμάτωση, μεταξύ άλλων, της πράσινης μετάβασης και του ψηφιακού μετασχηματισμού, καθώς και για να αντλήσουν διδάγματα από την κρίση.

7)

Η κρίση λόγω της νόσου COVID-19 ανέδειξε την ευελιξία που παρέχει η εσωτερική αγορά για την προσαρμογή σε έκτακτες καταστάσεις. Ωστόσο, για να εξασφαλιστεί η ταχεία και ομαλή μετάβαση στη φάση ανάκαμψης και η ελεύθερη κυκλοφορία αγαθών, υπηρεσιών και εργαζομένων, τα έκτακτα μέτρα που εμποδίζουν την ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς θα πρέπει να καταργηθούν μόλις παύσουν να είναι πλέον απαραίτητα. Η τρέχουσα κρίση κατέδειξε την ανάγκη για ισχυρά σχέδια ετοιμότητας για την αντιμετώπιση κρίσεων στον τομέα της υγείας ειδικότερα. Οι βελτιωμένες στρατηγικές προμηθειών, οι διαφοροποιημένες αλυσίδες εφοδιασμού και τα στρατηγικά αποθέματα σημαντικών προμηθειών συγκαταλέγονται μεταξύ των βασικών στοιχείων για την ανάπτυξη ευρύτερων σχεδίων ετοιμότητας για την αντιμετώπιση κρίσεων.

8)

Ο ενωσιακός νομοθέτης έχει ήδη τροποποιήσει τα σχετικά νομοθετικά πλαίσια μέσω των κανονισμών (ΕΕ) 2020/460 (5) και (ΕΕ) 2020/558 (6) του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για να δώσει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να κινητοποιήσουν όλους τους αχρησιμοποίητους πόρους από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία, ώστε να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τις εξαιρετικές επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19. Οι τροποποιήσεις αυτές θα παράσχουν πρόσθετη ευελιξία καθώς και απλουστευμένες και εξορθολογισμένες διαδικασίες. Για να αμβλυνθούν οι πιέσεις στις ταμειακές ροές, τα κράτη μέλη μπορούν επίσης να επωφεληθούν από ποσοστό συγχρηματοδότησης 100 % από τον προϋπολογισμό της Ένωσης για τη λογιστική χρήση 2020-2021. Η Αυστρία ενθαρρύνεται να αξιοποιήσει πλήρως αυτές τις δυνατότητες για να βοηθήσει τα άτομα και τους τομείς που πλήττονται περισσότερο.

9)

Οι κοινωνικοοικονομικές συνέπειες της πανδημίας COVID-19 ενδέχεται να είναι άνισα κατανεμημένες στις περιφέρειες λόγω διαφορών στην εξειδίκευση, ιδίως σε περιοχές που εξαρτώνται σημαντικά από τον τουρισμό. Το γεγονός αυτό συνεπάγεται κίνδυνο διεύρυνσης των περιφερειακών ανισοτήτων στο εσωτερικό της Αυστρίας. Σε συνδυασμό με τον κίνδυνο να αποδυναμωθεί προσωρινά η διαδικασία σύγκλισης μεταξύ των κρατών μελών, η τρέχουσα κατάσταση απαιτεί στοχευμένες απαντήσεις πολιτικής.

10)

Η Αυστρία υπέβαλε το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του 2020 στις 14 Απριλίου 2020 και το πρόγραμμα σταθερότητας του 2020 στις 30 Απριλίου 2020. Τα δύο προγράμματα αξιολογήθηκαν ταυτοχρόνως προκειμένου να ληφθεί υπόψη η διασύνδεσή τους.

11)

Η Αυστρία επί του παρόντος υπάγεται στο προληπτικό σκέλος του συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης και υπόκειται στον κανόνα για το χρέος.

12)

Με βάση το επικαιροποιημένο πρόγραμμα σταθερότητας του 2020, η κυβέρνηση αναμένει ότι το ονομαστικό ισοζύγιο θα επιδεινωθεί από πλεόνασμα 0,7 % του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) το 2019 σε έλλειμμα 8,0 % του ΑΕΠ το 2020. Το έλλειμμα προβλέπεται να μειωθεί σε 1,9 % του ΑΕΠ το 2021. Ο δείκτης χρέους της γενικής κυβέρνησης ως προς το ΑΕΠ, μετά τη μείωσή του στο 70,4 % του ΑΕΠ το 2019, αναμένεται να αυξηθεί στο 81,4 % το 2020 σύμφωνα με το πρόγραμμα σταθερότητας του 2020. Οι μακροοικονομικές και δημοσιονομικές προοπτικές επηρεάζονται από τη μεγάλη αβεβαιότητα που οφείλεται στην πανδημία COVID-19.

13)

Ως απάντηση στην πανδημία COVID-19 και στο πλαίσιο συντονισμένης ενωσιακής προσέγγισης, η Αυστρία έλαβε εγκαίρως δημοσιονομικά μέτρα για την αύξηση της ικανότητας του συστήματος υγείας της, την αναχαίτιση της πανδημίας και την ανακούφιση των ατόμων και των τομέων που έχουν πληγεί ιδιαίτερα. Σύμφωνα με το πρόγραμμα σταθερότητας του 2020, τα εν λόγω δημοσιονομικά μέτρα ανήλθαν στο 5,0 % του ΑΕΠ. Στα μέτρα αυτά περιλαμβάνονται η ενίσχυση των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης, η βοήθεια έκτακτης ανάγκης για τις εταιρείες που βρίσκονται σε δυσχερή θέση και τα συστήματα μειωμένου ωραρίου εργασίας. Επιπλέον, η Αυστρία ανακοίνωσε μέτρα τα οποία, χωρίς να έχουν άμεση δημοσιονομική επίπτωση, θα συμβάλουν στην παροχή στήριξης της ρευστότητας για τις επιχειρήσεις και τα οποία εκτιμώνται από το πρόγραμμα σταθερότητας του 2020 σε 5,0 % του ΑΕΠ. Τα εν λόγω μέτρα περιλαμβάνουν αναβολές καταβολής φόρων εισοδήματος φυσικών προσώπων και εταιρειών (2,6 % του ΑΕΠ), καθώς και δανειακές εγγυήσεις (2,4 % του ΑΕΠ). Συνολικά, τα μέτρα που έλαβε η Αυστρία συνάδουν με τις κατευθυντήριες γραμμές που προσδιορίζονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής της 13ης Μαρτίου 2020. Η πλήρης εφαρμογή των μέτρων έκτακτης ανάγκης και των υποστηρικτικών δημοσιονομικών μέτρων, και στη συνέχεια η επανεστίαση των δημοσιονομικών πολιτικών στην επίτευξη συνετών μεσοπρόθεσμων δημοσιονομικών θέσεων όταν το επιτρέψουν οι οικονομικές συνθήκες, θα συμβάλουν στη διατήρηση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας μεσοπρόθεσμα.

14)

Με βάση τις εαρινές προβλέψεις της Επιτροπής του 2020 και εάν οι πολιτικές παραμείνουν αμετάβλητες, προβλέπεται ότι το ισοζύγιο γενικής κυβέρνησης της Αυστρίας θα είναι -6,1 % του ΑΕΠ το 2020 και -1,9 % του ΑΕΠ το 2021. Ο δείκτης χρέους της γενικής κυβέρνησης προβλέπεται να ανέλθει στο 78,8 % του ΑΕΠ το 2020 και στο 75,8 % του ΑΕΠ το 2021.

15)

Στις 20 Μαΐου 2020 η Επιτροπή δημοσίευσε έκθεση που συντάχθηκε σύμφωνα με το άρθρο 126 παράγραφος 3 της Συνθήκης λόγω της αναμενόμενης από την Αυστρία υπέρβασης του ορίου του 3 % του ΑΕΠ για το έλλειμμα το 2020. Συνολικά, από την ανάλυση της Επιτροπής προκύπτει ότι το κριτήριο του ελλείμματος, όπως ορίζεται στη Συνθήκη και στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1467/97, δεν πληρούται.

16)

Η αυστριακή κυβέρνηση έλαβε πρωτοφανή μέτρα για τον έλεγχο της εξάπλωσης της νόσου COVID-19. Θέσπισε αυστηρούς κανόνες καραντίνας και κοινωνικής αποστασιοποίησης και διέθεσε σημαντικά κονδύλια για το σύστημα υγείας με σκοπό την αγορά εξοπλισμού και προμηθειών, την ενίσχυση της εργαστηριακής ικανότητας και της ικανότητας στελέχωσης. Η πρωτοβάθμια ιατροφαρμακευτική περίθαλψη δέχθηκε μια άνευ προηγουμένου πίεση λόγω πρωτοφανούς αύξησης των αναγκών για τηλεπισκέψεις, των ιατρικών ραντεβού και των αιτημάτων για κατ’ οίκον επισκέψεις. Η ταχεία έξαρση της νόσου COVID-19 έπληξε σοβαρά την οικονομία της Αυστρίας. Τα εθνικά και διεθνή μέτρα για την ανάσχεση της εξάπλωσης του ιού είχαν επιπτώσεις τόσο στη ζήτηση όσο και στην προσφορά και οδήγησαν σε γενικευμένη επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας. Συνεπώς, το ΑΕΠ προβλέπεται να συρρικνωθεί κατά 5,5 % το 2020, δηλαδή περισσότερο απ’ ό,τι κατά τη διάρκεια της οικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης την περίοδο 2008-2009. Δεδομένης της σχετικά ταχείας μείωσης του αριθμού των νέων κρουσμάτων, η Αυστρία ήταν ένα από τα πρώτα κράτη μέλη που ανακοίνωσαν τη χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων από τα μέσα Απριλίου. Για να αποφευχθούν οι μακροχρόνιες οικονομικές ζημίες και να μετριαστούν οι επιπτώσεις της κρίσης στην απασχόληση και την κοινωνία, η κυβέρνηση ενέκρινε ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων για τη στήριξη της αυστριακής οικονομίας (περίπου 10 % του ΑΕΠ). Η δέσμη μέτρων περιλαμβάνει ένα σύστημα μειωμένου ωραρίου εργασίας (Kurzarbeit), στο πλαίσιο του οποίου προβλέπεται η μείωση των ωρών εργασίας έως και κατά 90 % κατά μέσο όρο για μια δεδομένη περίοδο και η επιστροφή στους εργοδότες του 80 έως 90 % των τελευταίων καθαρών αποδοχών των εργαζομένων, με βάση τις τελευταίες μεικτές αποδοχές. Η ολοκληρωμένη δέσμη μέτρων για τις επιχειρήσεις και τους αυτοαπασχολούμενους έχει ως στόχο την προσωρινή πρόληψη προβλημάτων ρευστότητας και την παροχή άμεσης στήριξης, ιδίως στις επιχειρήσεις και τις βιομηχανίες που έχουν πληγεί σοβαρά, με ιδιαίτερη έμφαση στις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ). Τα μέτρα αυτά συνίστανται σε μεταβιβάσεις και στήριξη της ρευστότητας με τη μορφή δανείων, εγγυήσεων, εισφορών μετοχικού κεφαλαίου και αναβολών καταβολής φόρων. Κατά τη διαδικασία σχεδιασμού και εφαρμογής των μέτρων αυτών πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η ανθεκτικότητα του τραπεζικού τομέα.

17)

Μέχρι σήμερα, το αυστριακό σύστημα υγείας έχει αντιμετωπίσει επιτυχώς την πανδημία COVID-19. Η επέκταση των υπηρεσιών πρωτοβάθμιας και εξωνοσοκομειακής περίθαλψης, με έμφαση στην προαγωγή της υγείας και την πρόληψη των ασθενειών, θα συμβάλει στην περαιτέρω βελτίωση της υγείας του πληθυσμού. Η οικονομική αποδοτικότητα θα μπορούσε να αυξηθεί, χωρίς να τεθεί σε κίνδυνο η διατήρηση υψηλών προτύπων ποιότητας, με αποτελεσματικότερες δημόσιες συμβάσεις και γενόσημα φάρμακα. Επίσης, το σύστημα μακροχρόνιας περίθαλψης της Αυστρίας αντιμετωπίζει διαρθρωτικές και δημοσιονομικές προκλήσεις, οι οποίες μέχρι στιγμής δεν έχουν αντιμετωπιστεί πλήρως. Το σύστημα παρέχει υπηρεσίες σχετικά υψηλής ποιότητας, αλλά αντιμετωπίζει προβλήματα στελέχωσης, τα οποία γίνονται περισσότερο αισθητά και πρόδηλα στο πλαίσιο της τρέχουσας κρίσης. Ο τομέας της μακροχρόνιας περίθαλψης εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις υπηρεσίες που παρέχουν εργαζόμενοι από άλλα κράτη μέλη, και αυτό καταδεικνύει την ανάγκη να διασφαλιστεί η ελεύθερη κυκλοφορία των διασυνοριακών εργαζομένων. Επιπλέον, οι θέσεις εργασίας νοσηλευτικού προσωπικού θα μπορούσαν να γίνουν ελκυστικότερες με τις κατάλληλες αποδοχές.

18)

Η φορολογική πολιτική διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στη στήριξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων κατά τη διάρκεια εφαρμογής των περιοριστικών μέτρων λόγω της νόσου COVID-19 και θα έχει καθοριστική σημασία για τη στήριξη της οικονομικής ανάκαμψης την επαύριον της κρίσης της νόσου COVID-19. Το μείγμα φόρων της Αυστρίας χαρακτηρίζεται από υψηλή επιβάρυνση της εργασίας, ενώ το δυναμικό εσόδων από τους φόρους επί της περιουσίας και τους περιβαλλοντικούς φόρους παραμένει σε μεγάλο βαθμό ανεκμετάλλευτο, οι δε φόροι κατανάλωσης θα μπορούσαν να καταστούν αποδοτικότεροι. Οι φορολογικές μεταρρυθμίσεις θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μεταβολή του μείγματος φόρων προς όφελος πηγών με λιγότερο αρνητικές επιπτώσεις στη βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, και να αποτελέσουν μια σταθερή βάση για την ανάκαμψη. Ειδικότερα, η ανεπαρκής χρησιμοποίηση των φόρων επί των αλκοολούχων ποτών και του καπνού, της ρύπανσης και της κατανάλωσης πόρων σημαίνει απώλεια φορολογικών κινήτρων και προοπτικών εσόδων. Το άνισο αλλά γενικά χαμηλό επίπεδο φορολόγησης της ενέργειας υπονομεύει την αποδοτικότητα και την αποτελεσματικότητά της ως μέσου παροχής κινήτρων για μια επωφελή για το περιβάλλον κατανάλωση. Ειδικότερα, η συνεπής φορολόγηση των εκπομπών CO2 θα μπορούσε να καταστήσει ανταγωνιστικότερες τις φιλικές προς το κλίμα πηγές ενέργειας και να προσφέρει δημοσιονομικά περιθώρια για τη μείωση άλλων, περισσότερο στρεβλωτικών φόρων. Η υψηλότερη, σχετική με τις εκπομπές CO2, φορολόγηση της ενέργειας θα συμβάλει στην εσωτερίκευση του κοινωνικού κόστους της ρύπανσης, στην παρότρυνση των καταναλωτών να βασίζονται περισσότερο στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και στην ενθάρρυνση των επενδυτών να επενδύουν σε φιλικές προς το κλίμα τεχνολογίες. Τέλος, η μεγαλύτερη χρήση των φόρων επί της περιουσίας θα μπορούσε να καταστήσει το φορολογικό σύστημα δικαιότερο, λαμβανομένων ιδίως υπόψη των μεγάλων ανισοτήτων στην κατανομή του πλούτου στην Αυστρία. Ειδικότερα, οι περιοδικοί φόροι επί της ιδιοκτησίας ακινήτων και οι φόροι κληρονομιάς είναι σχετικά φιλοαναπτυξιακοί και προοδευτικοί και δεν θα πρέπει να παραβλέπονται όταν πρόκειται για τη δημιουργία φορολογικών εσόδων με σκοπό την αποκατάσταση των δημόσιων οικονομικών.

19)

Μολονότι η Αυστρία έχει καλές επιδόσεις όσον αφορά τον πίνακα αποτελεσμάτων στον κοινωνικό τομέα, στον οποίο στηρίζεται ο ευρωπαϊκός πυλώνας κοινωνικών δικαιωμάτων, τα κενά στην κάλυψη ενδέχεται να σημαίνουν ανεπαρκή προστασία των εισοδημάτων των ευάλωτων ομάδων κατά τη διάρκεια της κρίσης της νόσου COVID-19 και να απαιτούν ενδεχομένως πρόσθετα μέτρα. Ενόσω η ανεργία των νέων αυξάνεται, οι άνεργοι, οι μακροχρόνια άνεργοι, οι εργαζόμενοι με άτυπες μορφές απασχόλησης και όσοι έχουν γεννηθεί στην αλλοδαπή είναι ιδιαιτέρως εκτεθειμένοι στον κίνδυνο της φτώχειας. Η εφαρμογή ενεργητικής πολιτικής για την αγορά εργασίας, που θα παρέχει ευκαιρίες διά βίου μάθησης και αναβάθμισης δεξιοτήτων, θα παραμείνει καίριας σημασίας. Οι μειονεκτούντες σπουδαστές, συμπεριλαμβανομένων των μαθητευόμενων με αναπηρία, επηρεάζονται ιδιαίτερα από περιστάσεις που επιβάλλουν την εξ αποστάσεως διδασκαλία. Δεδομένου ότι περίπου το 10 % των μαθητών ηλικίας κάτω των 15 ετών δεν έχουν πρόσβαση σε εικονικό περιβάλλον μάθησης, η αυστριακή κυβέρνηση έλαβε μέτρα μετριασμού, στο πλαίσιο της κρίσης της νόσου COVID-19, με την παροχή ηλεκτρονικών υπολογιστών στους μαθητές που ανήκουν σε ομάδες αυξημένου κινδύνου. Ωστόσο, υπάρχει κίνδυνος να οξυνθούν οι ήδη υπάρχουσες ανισότητες όσον αφορά το μορφωτικό επίπεδο, οι οποίες συνδέονται με το κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον και το μεταναστευτικό υπόβαθρο. Μια στρατηγική ανάκαμψης που βελτιώνει την πρόσβαση σε καλής ποιότητας και χωρίς αποκλεισμούς προσχολική εκπαίδευση και φροντίδα, οι οποίες έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλουν στην αντιμετώπιση των κοινωνικών μειονεκτημάτων, θα απέφερε κοινωνικοοικονομικά οφέλη, τόσο μεσοπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα, και θα παρείχε ευκαιρίες για την πλήρη πρόσβαση των γυναικών στην αγορά εργασίας. Το συνολικό ποσοστό απασχόλησης των γυναικών ήταν υψηλό πριν από την κρίση, αλλά σχεδόν οι μισές απ’ αυτές εργάζονταν με καθεστώς μερικής απασχόλησης (λόγω των περιορισμένων ωρών λειτουργίας των σχολείων και των βρεφονηπιακών σταθμών), γεγονός που προκαλούσε μεγάλη, μη διορθωμένη μισθολογική διαφορά, μεταξύ ανδρών και γυναικών.

20)

Η αποτελεσματικότητα των μέτρων στήριξης που λαμβάνονται στο πλαίσιο της πανδημίας COVID-19 και αποσκοπούν στην αρωγή των δοκιμαζόμενων επιχειρήσεων, στη διατήρηση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και στην αποφυγή των πτωχεύσεων εξαρτάται από την ταχεία και μη γραφειοκρατική εφαρμογή τους από τις δημόσιες αρχές και τους ενδιάμεσους φορείς. Οι νεοφυείς και οι επεκτεινόμενες επιχειρήσεις ενδέχεται να χρειαστούν ειδική στήριξη, π.χ. με τη μορφή της αγοράς μετοχικών μεριδίων από δημόσιους οργανισμούς και της παροχής κινήτρων στις εταιρείες επιχειρηματικού κεφαλαίου να επενδύσουν περισσότερο σε τέτοιου είδους επιχειρήσεις. Κατ’ αυτόν τον τρόπο θα ενισχυθούν οι εταιρείες που είναι ζωτικής σημασίας για την ανάκαμψη της οικονομίας, αλλά και θα αποφευχθούν οι βεβιασμένες πωλήσεις σημαντικών ευρωπαϊκών επιχειρήσεων με στρατηγική σημασία. Επιπρόσθετα της χρηματοδοτικής στήριξης, οι δοκιμαζόμενες επιχειρήσεις, και ιδίως οι μικρότερες, χρειάζονται υποστηρικτικό επιχειρηματικό περιβάλλον. Ο διοικητικός φόρτος και η νομοθετική πυκνότητα επιβάλλουν δαπάνες τις οποίες οι επιχειρήσεις είναι σήμερα πολύ λιγότερο σε θέση να καλύψουν. Οι προσπάθειες για τη μείωση των περιττών επιβαρύνσεων και την παροχή αποδοτικών ψηφιακών δημόσιων υπηρεσιών αποτελούν αποτελεσματικό τρόπο παροχής άμεσης βοήθειας στις επιχειρήσεις, χωρίς να επιβαρύνονται οι φορολογούμενοι. Το πλαίσιο για την αφερεγγυότητα θα πρέπει να είναι προσανατολισμένο στην πρόληψη, αλλά να επιτρέπει και την ταχεία εξυγίανση και την παροχή δεύτερης ευκαιρίας. Τα δίκτυα επίλυσης διαφορών, όπως το SOLVIT, βοηθούν τις επιχειρήσεις σε περιόδους διαταραχής της εσωτερικής αγοράς και έχουν ανάγκη από επαρκείς πόρους.

21)

Για να ευνοηθεί η οικονομική ανάκαμψη, θα είναι σημαντικό να επισπευσθούν ώριμα έργα δημόσιων επενδύσεων και να προωθηθούν οι ιδιωτικές επενδύσεις, μεταξύ άλλων μέσω σχετικών μεταρρυθμίσεων. Οι επενδύσεις αυτές θα είναι πιο αποτελεσματικές όταν εστιάζουν στην καινοτομία, την ψηφιοποίηση και την πράσινη μετάβαση, ώστε να αυξηθεί η παραγωγικότητα και να διασφαλιστεί η βιώσιμη ανταγωνιστικότητα. Η ένταση έρευνας και ανάπτυξης (Ε & Α) της Αυστρίας είναι από τις υψηλότερες στην ΕΕ, αλλά η χώρα υστερεί έναντι των πρωτοπόρων της καινοτομίας όσον αφορά τα αποτελέσματα που έχει επιτύχει στον τομέα αυτόν. Τώρα που οι προϋπολογισμοί πολλών επιχειρήσεων για την έρευνα υφίστανται πίεση, έχει ακόμη μεγαλύτερη σημασία να μετατραπούν οι προσπάθειες της Αυστρίας στον τομέα της Ε & Α σε επιστημονική αριστεία και καινοτομία αιχμής, να διατηρηθούν οι δημόσιες επενδύσεις στη βασική και την εφαρμοσμένη έρευνα και να εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση με ίδια κεφάλαια για τις καινοτόμες επεκτεινόμενες επιχειρήσεις. Η ψηφιοποίηση παραμένει σημαντική για το άνοιγμα της οικονομίας και την προετοιμασία για τη «νέα κανονικότητα» μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων λόγω της νόσου COVID-19. Η χαμηλή διάδοση των ψηφιακών τεχνολογιών και των επιχειρηματικών μοντέλων μεταξύ των μικρότερων επιχειρήσεων αποτελεί τροχοπέδη για την αύξηση της παραγωγικότητας. Μολονότι οι ψηφιακές δεξιότητες της Αυστρίας είναι σε γενικές γραμμές πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ, δεν υπάρχουν αρκετοί πτυχιούχοι πληροφορικής για να καλύψουν όλες τις διαθέσιμες θέσεις. Η ενίσχυση του ηλεκτρονικού εμπορίου, η τηλεργασία και η ηλεκτρονική διακυβέρνηση, για παράδειγμα, θα απαιτήσουν περισσότερες επενδύσεις σε υποδομές (περιλαμβανομένων των δικτύων 5G και της ευρυζωνικότητας σε αγροτικές περιοχές), σε εξοπλισμό και σε δεξιότητες.

22)

Για να γίνει η Αυστρία μια κλιματικά ουδέτερη οικονομία, θα απαιτηθούν σημαντικές ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις για παρατεταμένο χρονικό διάστημα. Στο εθνικό σχέδιο της Αυστρίας για την ενέργεια και το κλίμα επισημαίνονται σημαντικές προκλήσεις όσον αφορά την επίτευξη του στόχου του 2030 σχετικά με τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που δεν καλύπτονται από το σύστημα εμπορίας εκπομπών της Ένωσης. Η βελτίωση της παραγωγικότητας των πόρων αποτελεί βασικό παράγοντα για τη μελλοντική ανάπτυξη και, παράλληλα, για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον. Η μείωση των εκπομπών που συνδέονται με τις μεταφορές είναι ουσιαστικής σημασίας για την τήρηση των προτύπων ποιότητας του αέρα και για την επίτευξη των κλιματικών στόχων. Η επίσπευση της υλοποίησης των ήδη προγραμματισμένων επενδυτικών σχεδίων και η επιδίωξη νέων επενδύσεων για τη στήριξη της πράσινης μετάβασης θα συμβάλουν στη δημιουργία νέων πράσινων θέσεων εργασίας και στην επανεκκίνηση της οικονομίας κατά την έξοδό της από το στάδιο διαχείρισης της κρίσης της νόσου COVID-19. Οι επενδύσεις στην οικοκαινοτομία θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αύξηση της παραγωγικότητας με παράλληλη μείωση του οικολογικού αποτυπώματος της Αυστρίας. Ο προγραμματισμός του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης, που αποτελεί αντικείμενο πρότασης της Επιτροπής, για την περίοδο 2021-2027, θα μπορούσε να βοηθήσει την Αυστρία να αντιμετωπίσει ορισμένες από τις προκλήσεις που δημιουργεί η μετάβαση σε κλιματικά ουδέτερη οικονομία, ιδίως στις περιοχές που καλύπτονται από το παράρτημα Δ της έκθεσης ανά χώρα του 2020. Με τον τρόπο αυτόν, η Αυστρία θα μπορέσει να αξιοποιήσει όσο το δυνατόν καλύτερα το εν λόγω ταμείο.

23)

Ενώ οι ειδικές ανά χώρα συστάσεις που καθορίζονται στην παρούσα σύσταση («ειδικές ανά χώρα συστάσεις του 2020») επικεντρώνονται στην αντιμετώπιση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19 και στη διευκόλυνση της οικονομικής ανάκαμψης, οι ειδικές ανά χώρα συστάσεις του 2019 κάλυπταν επίσης μεταρρυθμίσεις που είναι απαραίτητες για την αντιμετώπιση μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων διαρθρωτικών προκλήσεων. Οι ειδικές ανά χώρα συστάσεις του 2019 εξακολουθούν να ισχύουν και θα συνεχιστεί η παρακολούθησή τους καθ’ όλη τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του επόμενου έτους. Αυτό περιλαμβάνει τις ειδικές ανά χώρα συστάσεις του 2019 σχετικά με τις οικονομικές πολιτικές που σχετίζονται με τις επενδύσεις. Όλες οι ειδικές ανά χώρα συστάσεις του 2019 θα πρέπει να ληφθούν υπόψη για το στρατηγικό προγραμματισμό της χρηματοδότησης της πολιτικής συνοχής μετά το 2020, μεταξύ άλλων για μέτρα μετριασμού και στρατηγικές εξόδου από την παρούσα κρίση.

24)

Το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο παρέχει το πλαίσιο για συνεχή συντονισμό της οικονομικής πολιτικής και της πολιτικής για την απασχόληση στην Ένωση, ο οποίος μπορεί να συμβάλει σε μια βιώσιμη οικονομία. Στα εθνικά τους προγράμματα μεταρρυθμίσεων του 2020, τα κράτη μέλη έχουν συνεκτιμήσει την πρόοδο που έχει σημειωθεί ως προς την εφαρμογή των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) των Ηνωμένων Εθνών. Με τη διασφάλιση της πλήρους εφαρμογής των ειδικών ανά χώρα συστάσεων του 2020, η Αυστρία θα συμβάλει στην πρόοδο ως προς την επίτευξη των ΣΒΑ και στην κοινή προσπάθεια να διασφαλιστεί η ανταγωνιστική βιωσιμότητα στην Ένωση.

25)

Ο στενός συντονισμός μεταξύ των οικονομιών στην οικονομική και νομισματική ένωση έχει καθοριστική σημασία για την επίτευξη ταχείας ανάκαμψης από τις οικονομικές επιπτώσεις της πανδημίας COVID-19. Ως κράτος μέλος με νόμισμα το ευρώ, η Αυστρία θα πρέπει να διασφαλίσει ότι οι πολιτικές της εξακολουθούν να συνάδουν προς τις συστάσεις του 2020 για τη ζώνη του ευρώ και θα συντονίζονται με τις συστάσεις των άλλων κρατών μελών με νόμισμα το ευρώ, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη την πολιτική καθοδήγηση από την Ευρωομάδα.

26)

Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου του 2020, η Επιτροπή προέβη σε ολοκληρωμένη ανάλυση της οικονομικής πολιτικής της Αυστρίας και τη δημοσίευσε στην έκθεση του 2020 για τη χώρα. Επίσης, αξιολόγησε το πρόγραμμα σταθερότητας του 2020, το εθνικό πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων του 2020 και τη συνέχεια που δόθηκε στις ειδικές ανά χώρα συστάσεις οι οποίες είχαν απευθυνθεί προς την Αυστρία κατά τα προηγούμενα έτη. Η Επιτροπή έλαβε υπόψη όχι μόνο τη συνάφειά τους για την άσκηση βιώσιμης δημοσιονομικής και κοινωνικοοικονομικής πολιτικής στην Αυστρία, αλλά και τη συμμόρφωσή τους με τους κανόνες και τις κατευθύνσεις της Ένωσης, δεδομένης της ανάγκης ενδυνάμωσης της συνολικής οικονομικής διακυβέρνησης της Ένωσης, μέσω της συνεκτίμησης στοιχείων σε ενωσιακό επίπεδο κατά τη διαμόρφωση μελλοντικών εθνικών αποφάσεων.

27)

Υπό το πρίσμα της εν λόγω αξιολόγησης, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σταθερότητας του 2020 και η γνώμη του (7) αποτυπώνεται ιδίως στη σύσταση 1 κατωτέρω,

ΣΥΝΙΣΤΑ στην Αυστρία να μεριμνήσει το 2020 και το 2021 προκειμένου:

1.

Να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα, σύμφωνα με τη γενική ρήτρα διαφυγής του συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της πανδημίας COVID-19, την ενίσχυση της οικονομίας και τη στήριξη της επακόλουθης ανάκαμψης. Όταν το επιτρέψουν οι οικονομικές συνθήκες, να επιδιώξει την εφαρμογή δημοσιονομικών πολιτικών που αποσκοπούν στην επίτευξη συνετών μεσοπρόθεσμων δημοσιονομικών θέσεων και στη διασφάλιση της βιωσιμότητας του χρέους, με παράλληλη ενίσχυση των επενδύσεων. Να βελτιώσει την ανθεκτικότητα του συστήματος υγείας μέσω της ενίσχυσης της δημόσιας υγείας και της πρωτοβάθμιας περίθαλψης.

2.

Να διασφαλίσει την ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση και την ψηφιακή μάθηση.

3.

Να διασφαλίσει την αποτελεσματική εφαρμογή των μέτρων ρευστότητας και στήριξης, ιδίως για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, και να μειώσει τον διοικητικό και κανονιστικό φόρτο. Να επισπεύσει ώριμα έργα δημόσιων επενδύσεων και να προωθήσει τις ιδιωτικές επενδύσεις για τη στήριξη της οικονομικής ανάκαμψης. Να επικεντρώσει τις επενδύσεις στην πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση, ιδίως στη βασική και την εφαρμοσμένη έρευνα, καθώς και στην καινοτομία, στις βιώσιμες μεταφορές, και στην καθαρή και αποδοτική παραγωγή και χρήση ενέργειας.

4.

Να καταστήσει το μείγμα φόρων αποτελεσματικότερο και πιο ευνοϊκό για μια βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη.

Βρυξέλλες, 20 Ιουλίου 2020.

Για το Συμβούλιο

Η Πρόεδρος

J. KLOECKNER


(1)  ΕΕ L 209 της 2.8.1997, σ. 1.

(2)  Κανονισμός (EE) αριθ. 1176/2011 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 16ης Νοεμβρίου 2011, σχετικά με την πρόληψη και τη διόρθωση των υπερβολικών μακροοικονομικών ανισορροπιών (ΕΕ L 306 της 23.11.2011, σ. 25).

(3)  ΕΕ C 301 της 5.9.2019, σ. 117.

(4)  Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1467/97 του Συμβουλίου, της 7ης Ιουλίου 1997, για την επιτάχυνση και τη διασαφήνιση της εφαρμογής της διαδικασίας υπερβολικού ελλείμματος (ΕΕ L 209 της 2.8.1997, σ. 6).

(5)  Κανονισμός (ΕΕ) 2020/460 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 30ής Μαρτίου 2020 για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1301/2013, (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 και (ΕΕ) αριθ. 508/2014 όσον αφορά ειδικά μέτρα για την κινητοποίηση επενδύσεων στα συστήματα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης των κρατών μελών και σε άλλους τομείς των οικονομιών τους για την αντιμετώπιση της επιδημικής έκρηξης της COVID-19 (Πρωτοβουλία επενδύσεων για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού) (ΕΕ L 99 της 31.3.2020, σ. 5).

(6)  Κανονισμός (ΕΕ) 2020/558 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 23ης Απριλίου 2020, για την τροποποίηση των κανονισμών (ΕΕ) αριθ. 1301/2013 και (ΕΕ) αριθ. 1303/2013 όσον αφορά ειδικά μέτρα για την παροχή έκτακτης ευελιξίας στη χρήση των Ευρωπαϊκών Διαρθρωτικών και Επενδυτικών Ταμείων για την αντιμετώπιση της επιδημικής έκρηξης της COVID-19 (ΕΕ L 130 της 24.4.2020, σ. 1).

(7)  Δυνάμει του άρθρου 5 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1466/97.


Top