11.6.2008   

EL

Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

L 151/55

(1)

Το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές (RASFF) έλαβε την κοινοποίηση, στις 23 Απριλίου 2008, ότι ηλιέλαιο καταγωγής Ουκρανίας βρέθηκε επιμολυσμένο με μεγάλες ποσότητες ορυκτελαίου. Η επιμόλυνση αυτή με ορυκτέλαιο επιβεβαιώθηκε στη συνέχεια σε αρκετές αποστολές ακατέργαστου ηλιελαίου καταγωγής Ουκρανίας το οποίο εισήχθη κατά τους τελευταίους μήνες στην Κοινότητα. Το εν λόγω ηλιέλαιο, το οποίο περιέχει υψηλές ποσότητες ορυκτελαίου, είναι ακατάλληλο για κατανάλωση από τον άνθρωπο και, κατά συνέπεια, θεωρείται ότι δεν είναι ασφαλές. Η πηγή της επιμόλυνσης δεν είναι ακόμα γνωστή.

(2)

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε επανειλημμένως από τις ουκρανικές αρχές να παράσχουν πληροφορίες σχετικά με την αιτία της επιμόλυνσης και με τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την πρόληψη τέτοιων φαινομένων στο μέλλον. Ζητήθηκαν επίσης εγγυήσεις από τις ουκρανικές αρχές όσον αφορά τη λήψη αποτελεσματικών μέτρων για την εξασφάλιση της κατάλληλης δειγματοληψίας και ανάλυσης σχετικά με την παρουσία ορυκτελαίου στις αποστολές ηλιελαίου που εξάγονται από την Ουκρανία στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα.

(3)

Οι έρευνες για τον εντοπισμό της πηγής της επιμόλυνσης βρίσκονται σε εξέλιξη στην Ουκρανία. Οι ουκρανικές αρχές έχουν επίσης δεσμευτεί να θεσπίσουν κατάλληλο σύστημα ελέγχου το οποίο θα πιστοποιεί ότι καμία από τις αποστολές ηλιελαίου που πρόκειται να εξαχθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν περιέχει ποσότητες ορυκτελαίου που το καθιστούν ακατάλληλο για κατανάλωση από τον άνθρωπο. Ωστόσο, δεν έχουν ακόμα κοινοποιηθεί στην Επιτροπή λεπτομερή στοιχεία σχετικά με το εν λόγω σύστημα ελέγχου. Η Επιτροπή πρέπει να αξιολογήσει το σύστημα ελέγχου και πιστοποίησης ώστε να ελέγξει την ακρίβεια και την αξιοπιστία όσον αφορά την παροχή εγγυήσεων ότι το ηλιέλαιο που εξάγεται στην Κοινότητα δεν περιέχει ποσότητες ορυκτελαίου που το καθιστούν ακατάλληλο για κατανάλωση από τον άνθρωπο. Πρέπει να εξασφαλιστεί ότι δεν θα πραγματοποιούνται εξαγωγές ηλιελαίου προς την Κοινότητα προτού τεθεί σε εφαρμογή το εν λόγω σύστημα ελέγχου και πιστοποίησης και προτού αξιολογηθεί και εγκριθεί από την Επιτροπή. Η αξιολόγηση του συστήματος ελέγχου και πιστοποίησης θα διενεργηθεί με βάση τα λεπτομερή στοιχεία που θα διαβιβάσουν οι ουκρανικές αρχές.

(4)

Κατόπιν αιτήματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αξιολόγηση των κινδύνων που συνδέονται με την επιμόλυνση ηλιελαίου με ορυκτέλαιο, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (ΕΑΑΤ) εξέδωσε δήλωση σχετικά με την επιμόλυνση του ηλιελαίου που είχε εξάγει η Ουκρανία με ορυκτέλαιο. Η δήλωση αναφέρεται σε αξιολογήσεις που έχει διενεργήσει η κοινή επιτροπή εμπειρογνωμόνων FAO/ΠΟΥ για τα πρόσθετα τροφίμων στις οποίες εμφανίζονται διαφορετικά επίπεδα τοξικότητας ανάλογα με το είδος του ορυκτελαίου. Η ΕΑΑΤ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι σύμφωνα με τα διαθέσιμα αναλυτικά στοιχεία για το επιμολυσμένο ηλιέλαιο από την Ουκρανία, το ορυκτέλαιο που ανιχνεύτηκε ήταν υψηλού ιξώδους. Με βάση την εκτιμώμενη έκθεση, η ΕΑΑΤ κατέληξε ότι η έκθεση σε ηλιέλαιο επιμολυσμένο με υψηλού ιξώδους ορυκτέλαιο, μολονότι είναι ανεπιθύμητο για κατανάλωση από τον άνθρωπο, δεν αποτελεί, στην προκειμένη περίπτωση, ανησυχία για τη δημόσια υγεία. Δεδομένου ότι η πηγή της επιμόλυνσης δεν έχει εντοπιστεί με βεβαιότητα, τεκμαίρεται ότι η παρουσία απαράδεκτα υψηλών ποσοτήτων ορυκτελαίου στο ηλιέλαιο εγκυμονεί κίνδυνο.

(5)

Δεδομένου του μεγέθους του κινδύνου, ακόμα και μετά την έγκριση του συστήματος ελέγχου και πιστοποίησης εκ μέρους της Επιτροπής, τα κράτη μέλη πρέπει να ελέγχουν τις αποστολές ηλιελαίου προκειμένου να εξακριβώνουν ότι η ποσότητα ορυκτελαίου που περιέχεται στις εν λόγω αποστολές είναι σύμφωνη με αυτή που δηλώνεται στο πιστοποιητικό. Το εν λόγω σύστημα διπλού ελέγχου είναι αναγκαίο και δικαιολογημένο για να παρέχονται επιπλέον εγγυήσεις για την ακρίβεια και την αξιοπιστία του συστήματος ελέγχου και πιστοποίησης που θα θέσουν σε εφαρμογή οι ουκρανικές αρχές. Το κόστος που συνεπάγεται η διενέργεια των ελέγχων αυτών αναλαμβάνουν οι επιχειρήσεις που είναι υπεύθυνες για την εισαγωγή. Τα κράτη μέλη ενημερώνουν την Επιτροπή σχετικά με τυχόν μη ευνοϊκά αποτελέσματα μέσω του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές. Τα ευνοϊκά αποτελέσματα αναφέρονται στην Επιτροπή σε τριμηνιαία βάση. Η εν λόγω υποχρέωση ενημέρωσης είναι αναγκαία για την επανεξέταση των μέτρων.

(6)

Σύμφωνα με το άρθρο 53 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002 προβλέπεται η δυνατότητα λήψης κατάλληλων κοινοτικών μέτρων έκτακτης ανάγκης για τα τρόφιμα και τις ζωοτροφές που εισάγονται από τρίτες χώρες με σκοπό την προστασία της ανθρώπινης υγείας, της υγείας των ζώων και του περιβάλλοντος, σε περίπτωση που ο κίνδυνος δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ικανοποιητικά με τα μέτρα που έχουν λάβει μεμονωμένα τα κράτη μέλη.

(7)

Εν αναμονή της αξιολόγησης και της έγκρισης του συστήματος ελέγχου και πιστοποίησης που θα τεθεί σε εφαρμογή από τις ουκρανικές αρχές, δεν πρέπει να πραγματοποιηθεί καμία εισαγωγή ηλιελαίου καταγωγής ή προέλευσης Ουκρανίας εξαιτίας του κινδύνου επιμόλυνσης από ορυκτέλαια.

(8)

Τα κράτη μέλη έχουν ενημερωθεί σχετικά με το κρούσμα επιμόλυνσης και έχουν λάβει τα κατάλληλα μέτρα για την απόσυρση του επιμολυσμένου ηλιελαίου καθώς και των τροφίμων που περιέχουν επιμολυσμένο ηλιέλαιο που ήδη διατίθενται στην αγορά, σύμφωνα με τις συστάσεις που διατύπωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω του RASFF.

(9)

Δεδομένου του επείγοντος χαρακτήρα της υπόθεσης και εν αναμονή της συνεδρίασης της μόνιμης επιτροπής για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων, και αφού ενημερώθηκαν οι ουκρανικές αρχές, η Επιτροπή εξέδωσε την απόφαση 2008/388/ΕΚ, στις 23 Μαΐου 2008, για την επιβολή ειδικών όρων όσον αφορά την εισαγωγή ηλιελαίου καταγωγής ή προέλευσης Ουκρανίας λόγω του κινδύνου επιμόλυνσης με ορυκτέλαιο (2), σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 53 παράγραφος 2 πρώτο εδάφιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002.

(10)

Τα εν λόγω μέτρα θα επιβεβαιωθούν και θα τροποποιηθούν σε ό,τι αφορά το κόστος των ελέγχων που διενεργούνται από τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών,

(11)

Συνεπώς, είναι σκόπιμο να καταργηθεί και να αντικατασταθεί η απόφαση 2008/388/ΕΚ.

(12)

Τα μέτρα που προβλέπονται στην παρούσα απόφαση είναι σύμφωνα με τη γνώμη της μόνιμης επιτροπής για την τροφική αλυσίδα και την υγεία των ζώων,