ΚΑΝΟΝΙΣΜΌΣ (ΕΚ) αριθ. 1990/2006 ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΊΟΥ

της 21ης Δεκεμβρίου 2006

για την εφαρμογή του πρωτοκόλλου αριθ. 4 της πράξης προσχώρησης της Τσεχικής Δημοκρατίας, της Εσθονίας, της Κύπρου, της Λεττονίας, της Λιθουανίας, της Ουγγαρίας, της Μάλτας, της Πολωνίας, της Σλοβενίας και της Σλοβακίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σχετικά με τον πυρηνικό σταθμό Ignalina της Λιθουανίας («πρόγραμμα Ignalina»)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

την πράξη προσχώρησης του 2003, και ιδίως το άρθρο 56 καθώς και το πρωτόκολλο αριθ. 4,

τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου, της 25ης Ιουνίου 2002, για τη θέσπιση του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στο γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (1) («δημοσιονομικός κανονισμός»),

τον κανονισμό (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2342/2002 της Επιτροπής, της 23ης Δεκεμβρίου 2002, για τη θέσπιση των κανόνων εφαρμογής του κανονισμού (EK, Ευρατόμ) αριθ. 1605/2002 του Συμβουλίου, για τη θέσπιση του δημοσιονομικού κανονισμού που εφαρμόζεται στο γενικό προϋπολογισμό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (2),

την πρόταση της Επιτροπής,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

(1)

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεσμεύθηκε να συνεχίσει να παρέχει τη δέουσα πρόσθετη κοινοτική συνδρομή στο έργο αποξήλωσης του πυρηνικού σταθμού Ignalina της Λιθουανίας και μετά την προσχώρηση της Λιθουανίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, για την περίοδο έως το 2006 και πέραν. Η δέσμευση αυτή επισημοποιήθηκε στο πρωτόκολλο αριθ. 4, το οποίο προσαρτάται στην πράξη προσχώρησης του 2003 και αφορά τον πυρηνικό σταθμό Ignalina της Λιθουανίας.

(2)

Η Λιθουανία, λαμβάνοντας υπόψη αυτή την έκφραση αλληλεγγύης της Ένωσης, δεσμεύθηκε να κλείσει τη μονάδα 1 του πυρηνικού σταθμού Ignalina πριν από το 2005 και τη μονάδα 2 έως τις 31 Δεκεμβρίου 2009, και να προβεί, εν συνεχεία, στην αποξήλωση των μονάδων αυτών. Θεσπίσθηκε πρόγραμμα οικονομικής ενίσχυσης, με προϋπολογισμό 285 εκατομμυρίων ευρώ, για να καλυφθεί η περίοδος 2004-2006.

(3)

Η αποξήλωση του πυρηνικού σταθμού Ignalina, που διαθέτει δύο μονάδες αντιδραστήρων ισχύος 1 500 MW τύπου RBMK από την περίοδο της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, έχει πρωτοφανή χαρακτήρα και αποτελεί για τη Λιθουανία έκτακτη οικονομική επιβάρυνση, δυσανάλογη προς το μέγεθος και την οικονομική ισχύ της χώρας. Η αποξήλωση αυτή θα πρέπει να συνεχισθεί και πέραν της τρέχουσας περιόδου δημοσιονομικών προοπτικών της Κοινότητας.

(4)

Το πρωτόκολλο αριθ. 4 προβλέπει ότι το πρόγραμμα Ignalina 2004-2006 θα συνεχισθεί χωρίς διακοπή και θα παραταθεί πέραν του 2006, σύμφωνα με τη διαδικασία του άρθρου 56 της πράξης προσχώρησης του 2003. Το πρόγραμμα, κατά την παράτασή του, βασίζεται στα ίδια στοιχεία και αρχές όπως και το πρόγραμμα 2004-2006.

(5)	Είναι, επομένως, αναγκαίο να εκδοθούν οι εκτελεστικές διατάξεις σχετικά με την παροχή της πρόσθετης κοινοτικής συνδρομής για την περίοδο 2007-2013, ώστε να αντιμετωπισθούν οι συνέπειες του κλεισίματος και της αποξήλωσης του πυρηνικού σταθμού Ignalina.

(6)

Το πρωτόκολλο αριθ. 4 ορίζει ότι, για την επόμενη περίοδο των δημοσιονομικών προοπτικών, προβλέπεται το προσήκον συνολικό μέσο ύψος πιστώσεων στο πλαίσιο της παράτασης του προγράμματος Ignalina. Ο προγραμματισμός των πόρων αυτών θα βασισθεί στις πραγματικές ανάγκες πληρωμών και στην ικανότητα απορρόφησης.

(7)

Το πρωτόκολλο αριθ. 4 προβλέπει διαφόρους τρόπους εκτέλεσης της βοήθειας για να πληρωθούν οι προαναφερόμενοι στόχοι, συμπεριλαμβανομένης της απευθείας παροχής βοήθειας στη Λιθουανία μέσω πλήρως αποκεντρωμένου φορέως υπό εθνική διαχείριση, δυνάμει της οποίας εφαρμόσθηκαν τα ετήσια προγράμματα κατά την περίοδο 2004-2006. Η Λιθουανία έχει ως εκ τούτου μία κατάλληλη εθνική εκτελεστική δομή για την εφαρμογή των μέτρων δυνάμει του πρωτοκόλλου αριθ. 4, μέσω ενός εθνικού φορέα σύμφωνα με τη μεταβίβαση καθηκόντων εκτελεστικού προϋπολογισμού δυνάμει των άρθρων 53 παράγραφος 2 και 54 παράγραφος 2 στοιχείο γ) του δημοσιονομικού κανονισμού.

(8)	Έχουν συσταθεί, εδώ και αρκετά χρόνια, διεθνή ταμεία παροπλισμού, τα οποία διαχειρίζεται η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης. Η Κοινότητα, ιδίως μέσω του προγράμματος Phare, καταβάλλει τη μεγαλύτερη συνεισφορά στα εν λόγω ταμεία.

(9)	Αρμόζει, συνεπώς, να προβλεφθεί από τον γενικό προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης μια συνεισφορά για τη χρηματοδότηση του παροπλισμού του πυρηνικού σταθμού της Ignalina, για την περίοδο από το 2007 έως το 2013.

(10)	Η οικονομική ενίσχυση μπορεί να συνεχίσει να παρέχεται ως κοινοτική συνεισφορά στο Διεθνές Ταμείο Στήριξης του Παροπλισμού του Σταθμού Ignalina, το οποίο διαχειρίζεται η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης.

(11)	Το πρόγραμμα Ignalina περιλαμβάνει επίσης μέτρα υποστήριξης του προσωπικού του σταθμού όσον αφορά τη διατήρηση υψηλού επιπέδου ασφάλειας της λειτουργίας του πυρηνικού σταθμού Ignalina κατά την περίοδο πριν από το κλείσιμο και κατά τη διάρκεια της αποξήλωσης των εν λόγω μονάδων αντιδραστήρων.

(12)

Αποστολή της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης είναι, μεταξύ άλλων, η διαχείριση των δημοσίων κονδυλίων που διατίθενται για τα προγράμματα αποξήλωσης των πυρηνικών εγκαταστάσεων, καθώς και η παρακολούθηση της δημοσιονομικής διαχείρισης των εν λόγω προγραμμάτων, με σκοπό να γίνεται βέλτιστη χρήση των δημοσίων κονδυλίων. Εξάλλου, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης εκτελεί τα δημοσιονομικά καθήκοντα που της ανατίθενται από την Επιτροπή σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 53 παράγραφος 7 του δημοσιονομικού κανονισμού.

(13)	Η αποξήλωση του πυρηνικού σταθμού Ignalina θα πραγματοποιηθεί σύμφωνα με τη νομοθεσία στον τομέα του περιβάλλοντος, και ιδίως με την οδηγία 85/337/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 27ης Ιουνίου 1985, για την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον (3).

(14)

Το ποσό της δημοσιονομικής αναφοράς, κατά την έννοια του σημείου 38 της διοργανικής συμφωνίας της 17ης Μαΐου 2006 μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής για τη δημοσιονομική πειθαρχία και τη χρηστή δημοσιονομική διαχείριση (4), εγγράφεται στον παρόντα κανονισμό για ολόκληρη τη διάρκεια του προγράμματος, χωρίς να επηρεάζονται οι αρμοδιότητες της αρμόδιας για τον προϋπολογισμό αρχής, όπως αυτές ορίζονται στη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.

(15)	Τα απαραίτητα μέτρα για την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να εκδοθούν σύμφωνα με την απόφαση 1999/468/ΕΚ του Συμβουλίου, της 28ης Ιουνίου 1999, για τον καθορισμό των όρων άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή (5),

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΟΝ ΠΑΡΟΝΤΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ:

Άρθρο 1

Με τον παρόντα κανονισμό ορίζονται, για την περίοδο 2007-2013, οι λεπτομερείς εκτελεστικές διατάξεις του πρωτοκόλλου αριθ. 4 σχετικά με τον πυρηνικό σταθμό Ignalina, το οποίο προσαρτάται στην πράξη προσχώρησης του 2003.

Με τις διατάξεις αυτές εξασφαλίζονται, σύμφωνα με το άρθρο 3 του πρωτοκόλλου αριθ. 4, η ομαλή συνέχεια και παράταση του προγράμματος Ignalina.

Άρθρο 2

Το πρόγραμμα Ignalina καλύπτει, μεταξύ άλλων, μέτρα στήριξης της αποξήλωσης του πυρηνικού σταθμού Ignalina, χωρίς επιδείνωση της πυρηνικής ασφάλειας, μέτρα για την υποστήριξη των αρχών στον τομέα της πυρηνικής ασφάλειας κατά την αξιολόγηση της ασφάλειας και τη χορήγηση άδειας για προγράμματα παροπλισμού, μέτρα για την περιβαλλοντική αναβάθμιση σύμφωνα με το κεκτημένο και μέτρα εκσυγχρονισμού της ικανότητας συμβατικής παραγωγής προς αντικατάσταση της παραγωγικής ικανότητας των δύο αντιδραστήρων του πυρηνικού σταθμού Ignalina και άλλα μέτρα επακόλουθα της απόφασης για κλείσιμο και αποξήλωση του σταθμού αυτού, τα οποία συμβάλλουν στην απαραίτητη αναδιάρθρωση, την περιβαλλοντική αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό των τομέων της παραγωγής ενέργειας, μεταφοράς και διανομής στη Λιθουανία, καθώς και στην ενίσχυση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασμού και στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης στη Λιθουανία.

Το πρόγραμμα Ignalina περιλαμβάνει επίσης μέτρα υποστήριξης του προσωπικού τού σταθμού όσον αφορά τη διατήρηση υψηλού επιπέδου ασφάλειας της λειτουργίας του πυρηνικού σταθμού Ignalina κατά την περίοδο πριν από το κλείσιμο και κατά τη διάρκεια της αποξήλωσης των εν λόγω μονάδων αντιδραστήρων.

Άρθρο 3

1.   Το ποσό δημοσιονομικής αναφοράς για την υλοποίηση του προγράμματος Ignalina, σύμφωνα με το άρθρο 2 για την περίοδο από 1ης Ιανουαρίου 2007 έως 31 Δεκεμβρίου 2013, ανέρχεται σε 837 εκατομμύρια ευρώ σε τρέχουσες τιμές (6).

2.   Οι ετήσιες πιστώσεις εγκρίνονται από την αρμόδια επί του προϋπολογισμού αρχή εντός των ορίων του δημοσιονομικού πλαισίου.

3.   Το ποσό των πιστώσεων που θα διατεθούν για το πρόγραμμα Ignalina είναι δυνατόν να αναθεωρηθεί κατά τη διάρκεια της περιόδου από 1ης Ιανουαρίου 2007 έως 31 Δεκεμβρίου 2013, ούτως ώστε να ληφθεί υπόψη η πρόοδος που θα σημειωθεί από την εφαρμογή του προγράμματος και να εξασφαλισθεί ότι ο προγραμματισμός και η διάθεση των πόρων βασίζονται πραγματικά στις χρηματοδοτικές ανάγκες και στην πραγματική ικανότητα απορρόφησης των πόρων.

Άρθρο 4

Η προβλεπόμενη συμμετοχή στο πλαίσιο του προγράμματος Ignalina ενδέχεται, για ορισμένα μέτρα, να ανέρχεται έως το 100 % των συνολικών δαπανών. Θα καταβληθεί πάσα προσπάθεια προκειμένου να συνεχισθεί η πρακτική συγχρηματοδότησης που άρχισε στο πλαίσιο της προενταξιακής βοήθειας και της παρασχεθείσας ενίσχυσης κατά την περίοδο 2004-2006, για τις προσπάθειες της Λιθουανίας όσον αφορά την αποξήλωση, καθώς και για την προσέλκυση συγχρηματοδότησης από άλλες πηγές, εφόσον χρειασθεί.

Άρθρο 5

1.   Τα μέτρα στο πλαίσιο του προγράμματος Ignalina αποφασίζονται και εφαρμόζονται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρων 53 παράγραφος 2 και του άρθρων 54 παράγραφος 2 στοιχείο γ) του δημοσιονομικού κανονισμού.

2.   Η οικονομική ενίσχυση για μέτρα στο πλαίσιο του προγράμματος Ignalina, ή τμημάτων αυτού, μπορεί να παρέχεται ως κοινοτική συνεισφορά στο Διεθνές Ταμείο Στήριξης του Παροπλισμού του Σταθμού Ignalina, το οποίο διαχειρίζεται η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης.

3.   Μέτρα και οικονομική ενίσχυση στο πλαίσιο του προγράμματος Ignalina εγκρίνονται σύμφωνα με το άρθρο 4 της απόφασης 1999/468/ΕΚ.

Άρθρο 6

1.   Κρατική ενίσχυση από εθνικές, κοινοτικές και διεθνείς πηγές για:

—	την περιβαλλοντική αναβάθμιση σύμφωνα με το κεκτημένο και μέτρα εκσυγχρονισμού του λιθουανικού θερμοηλεκτρικού σταθμού στο Elektrenai για τη βασική αντικατάσταση της παραγωγικής ικανότητας των δύο αντιδραστήρων του πυρηνικού σταθμού Ignalina, και

—	την αποξήλωση του πυρηνικού σταθμού Ignalina,

πρέπει να είναι συμβατή με τους κανόνες για την εσωτερική αγορά, όπως ορίζεται στη συνθήκη.

2.   Η κρατική ενίσχυση από εθνικές, κοινοτικές και διεθνείς πηγές για στήριξη των προσπαθειών της Λιθουανίας να αντιμετωπίσει τις συνέπειες από το κλείσιμο και την αποξήλωση του πυρηνικού σταθμού Ignalina μπορεί, σε ανά περίπτωση βάση, να θεωρείται συμβατή με τους κανόνες της συνθήκης για την εσωτερική αγορά, και ιδίως για την κρατική ενίσχυση με στόχο τη βελτίωση της ασφάλειας ενεργειακού εφοδιασμού.

Άρθρο 7

Με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 1 του πρωτοκόλλου αριθ. 4, η γενική ρήτρα διασφάλισης που αναφέρεται στο άρθρο 37 της πράξης προσχώρησης του 2003 ισχύει έως τις 31 Δεκεμβρίου 2012, εάν σημειωθεί διαταραχή του ενεργειακού εφοδιασμού στη Λιθουανία.

Άρθρο 8

1.   Η Επιτροπή, είτε άμεσα μέσω των υπαλλήλων της είτε μέσω εξωτερικού ειδικευμένου οργανισμού της επιλογής της, μπορεί να πραγματοποιεί λογιστικό έλεγχο της χρησιμοποίησης της επιχορήγησης. Οι λογιστικοί έλεγχοι μπορούν να διεξάγονται καθ’ όλη τη διάρκεια της σύμβασης, καθώς και κατά την πενταετή περίοδο μετά την ημερομηνία πληρωμής του υπολοίπου της επιχορήγησης. Εφόσον συντρέχει λόγος, τα αποτελέσματα των λογιστικών ελέγχων μπορούν να οδηγήσουν σε αποφάσεις ανάκτησης ποσών από πλευράς Επιτροπής.

2.   Το προσωπικό της Επιτροπής και τα εξωτερικά πρόσωπα που εξουσιοδοτούνται από την Επιτροπή έχουν το κατάλληλο δικαίωμα πρόσβασης, συγκεκριμένα στα γραφεία του δικαιούχου, καθώς και σε όλα τα πληροφοριακά στοιχεία, ακόμη και σε ηλεκτρονική μορφή, που απαιτούνται για την εύρυθμη διεξαγωγή των λογιστικών ελέγχων.

Το Ελεγκτικό Συνέδριο διαθέτει τα ίδια δικαιώματα με την Επιτροπή, ιδίως το δικαίωμα πρόσβασης.

Εξάλλου, προκειμένου να προστατεύσει τα οικονομικά συμφέροντα των Κοινοτήτων από απάτες και λοιπές παρατυπίες, η Υπηρεσία Καταπολέμησης της Απάτης (OLAF) επιτρέπεται να διεξάγει επιτόπιους ελέγχους και εξακριβώσεις στο πλαίσιο του παρόντος κανονισμού, σύμφωνα με τον κανονισμό (Ευρατόμ, ΕΚ) αριθ. 2185/96 του Συμβουλίου, της 11ης Νοεμβρίου 1996, σχετικά με τους ελέγχους και εξακριβώσεις που διεξάγει επιτοπίως η Επιτροπή με σκοπό την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων από απάτες και λοιπές παρατυπίες (7).

3.   Για τις κοινοτικές δράσεις που χρηματοδοτούνται από τον παρόντα κανονισμό, ως παρατυπία, όπως αναφέρεται στο άρθρο 1 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ, Ευρατόμ) αριθ. 2988/95 του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 1995, σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (8), νοείται κάθε παράβαση διάταξης του κοινοτικού δικαίου ή κάθε αθέτηση συμβατικής υποχρέωσης, που προκύπτει από πράξη ή παράλειψη ενός οικονομικού φορέα, με πραγματικό ή ενδεχόμενο αποτέλεσμα να ζημιωθεί, λόγω αδικαιολόγητης δαπάνης, ο γενικός προϋπολογισμός των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ή προϋπολογισμοί τους οποίους διαχειρίζονται οι Κοινότητες ή, ακόμη, προϋπολογισμοί τους οποίους διαχειρίζονται άλλοι διεθνείς οργανισμοί για λογαριασμό των Κοινοτήτων.

4.   Οι συμφωνίες μεταξύ της Κοινότητας και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης σχετικά με τη διάθεση κοινοτικών κονδυλίων στο Διεθνές Ταμείο Στήριξης του Παροπλισμού του Σταθμού Ignalina, προβλέπουν κατάλληλες διατάξεις ώστε να προστατεύονται τα οικονομικά συμφέροντα της Κοινότητας από απάτες, διαφθορά και λοιπές παρατυπίες και να είναι σε θέση η Επιτροπή, η OLAF και το Ελεγκτικό Συνέδριο να διενεργούν επιτόπιους ελέγχους.

Άρθρο 9

Η Επιτροπή εξασφαλίζει την εφαρμογή του παρόντος κανονισμού και υποβάλλει σε τακτά διαστήματα έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο. Θα προβεί σε ενδιάμεση αξιολόγηση, σύμφωνα με το άρθρο 3.

Άρθρο 10

Ο παρών κανονισμός αρχίζει να ισχύει την εικοστή ημέρα από τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.