32004D0314

Απόφαση της Επιτροπής

της 17ης Σεπτεμβρίου 2003

σχετικά με την ενίσχυση που προτίθεται να χορηγήσει η Ιταλία υπέρ της εταιρείας Aquafil Technopolymers SpA

[κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό Ε(2003) 3240]

(Το κείμενο στην ιταλική γλώσσα είναι το μόνο αυθεντικό)

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

(2004/314/ΕΚ)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 88 παράγραφος 2 πρώτο εδάφιο,

τη συμφωνία για τον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο, και ιδίως το άρθρο 62 παράγραφος 1 στοιχείο α),

Αφού ζήτησε από τους ενδιαφερόμενους να υποβάλλουν τις παρατηρήσεις τους σύμφωνα με τα προαναφερθέντα άρθρα(1) και αφού έλαβε υπόψη τις παρατηρήσεις αυτές,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

I. ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

(1) Με επιστολή της 28ης Φεβρουαρίου 2002, η ιταλικές αρχές κοινοποίησαν σχέδιο χορήγησης επενδυτικής ενίσχυσης υπέρ της επιχείρησης Aquafil Technopolymers SpA, παραγωγό πολυμερών, ενός χημικού προϊόντος που χρησιμοποιείται για την παραγωγή συνθετικών ινών.

(2) Με επιστολή της 5ης Ιουνίου 2002, η Επιτροπή ενημέρωσε την Ιταλία για την απόφασή της να κινήσει τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 88 παράγραφος 2 της συνθήκης ΕΚ σχετικά με το εν λόγω μέτρο.

(3) Η απόφαση της Επιτροπής να κινήσει τη διαδικασία δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων(2). Η Επιτροπή κάλεσε τους ενδιαφερόμενους να υποβάλλουν τις παρατηρήσεις τους σχετικά με το εν λόγω μέτρο κρατικής ενίσχυσης.

(4) Υποβλήθηκαν στην Επιτροπή παρατηρήσεις εκ μέρους τρίτων ενδιαφερόμενων. Οι παρατηρήσεις αυτές διαβιβάστηκαν στις ιταλικές αρχές που είχαν τη δυνατότητα να τις σχολιάσουν.

II. ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ

(5) Η επιχείρηση Aquafil Technopolymers SpA ελέγχεται κατά 100 % από την Aquafil SpA, η οποία με τη σειρά της ανήκει στον όμιλο "Bonazzi SpA", εταιρεία χαρτοφυλακίου της οικογένειας Bonazzi. Ο όμιλος, ο οποίος είναι μεγάλος παραγωγός συνθετικών ινών, πρόσφατα προέβη σε κάθετη ενοποίηση της αλυσίδας παραγωγής του, με τη δημιουργία νέων εταιρειών για την παραγωγή διαφόρων ακατέργαστων χημικών υλών για εσωτερική χρήση του ομίλου.

(6) Η νέα επένδυση αποτελεί τμήμα αυτής της στρατηγικής. Η Aquafil Technopolymers SpA, η οποία ιδρύθηκε πρόσφατα, συγκεντρώνει τις δραστηριότητες παραγωγής χημικών προϊόντων και την παραγωγή βασικών πολυμερών για χημικές ενώσεις. Η νέα εγκατάσταση θα παράγει δύο βασικά είδη χημικών προϊόντων: τη βασική παρτίδα ("masterbatch") που αρχικά θα πληρώσει μόνον τις ανάγκες εσωτερικής κατανάλωσης του ομίλου και τις χημικές ενώσεις πολυαμιδίου 6,66 και 12, κυρίως για τις εξωτερικές αγορές, σε ποσοστό 60 % για την ιταλική εθνική αγορά και το υπόλοιπο τμήμα για την ευρωπαϊκή αγορά. Οι επενδύσεις προορίζονται για την αγορά ενός βιομηχανικού κτιρίου (6,2 εκατ. ευρώ) και τη διαδοχική εγκατάσταση των αντίστοιχων απαραίτητων εξοπλισμών (1,3 εκατ. ευρώ).

(7) Οι βασικοί ανταγωνιστές της Aquafil σε ευρωπαϊκό επίπεδο είναι οι επιχειρήσεις Nyltech, Radici Novacips, Lati, Basf, Bayer, Dupont General Electronics, Ems και Huels.

(8) Η κοινοποιηθείσα ενίσχυση συνίσταται σε επιδότηση 10 % του επενδυτικού κόστους ύψους 7457000,30 ευρώ, που θα αναλάβει η Aquafil Technopolymers SpA. Η επιδότηση αυτή χορηγείται από την αυτόνομη επαρχία του Trento δυνάμει του νόμου της 13ης Δεκεμβρίου 1999 αριθ. 6, στο εξής "νόμος αριθ. 6/1999", που συγκεντρώνει όλες τις ενισχύσεις που χορηγούνται από την επαρχία σε επιχειρήσεις.

(9) Οι ιταλικές αρχές βασίζουν την ανακοίνωσή τους σε δύο διατάξεις του νόμου αριθ. 6/1999. Το άρθρο 2 παράγραφος 3 προβλέπει ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις μπορούν να επωφελούνται των ενισχύσεων που προβλέπονται στο νόμο αυτό για παρεμβάσεις που δεν αφορούν στόχους οριζόντιου χαρακτήρα, με προηγούμενη κοινοποίηση και έγκριση της συγκεκριμένης υπόθεσης εκ μέρους της Επιτροπής. Στο πλαίσιο αυτό εμπίπτει η περίπτωση κατά την οποία η διευκόλυνση αποδεικνύεται απαραίτητη για τη διατήρηση στην αγορά, όσον αφορά τις συνθήκες ανταγωνισμού, και για τη διατήρηση θέσεων εργασίας. Το άρθρο 9 παράγραφος 4 του νόμου στη συνέχεια προβλέπει ότι σε περίπτωση δραστηριότητας υποκατάστασης, η επενδυτική ενίσχυση μπορεί να αυξηθεί κατά 10 % σε σχέση με την ένταση ενίσχυσης που προβλέπεται στους κοινοτικούς κανόνες. Ως δραστηριότητα υποκατάστασης ορίζεται η σύσταση ή η επέκταση εταιρείας η οποία απορροφά σημαντικό μέρος των θέσεων εργασίας που είχαν καταργηθεί προηγουμένως.

(10) Οι ιταλικές αρχές ισχυρίζονται ότι η προτεινόμενη από την Aquafil Technopolymers SpA επένδυση είναι αναγκαία για τη διαφύλαξη θέσεων απασχόλησης και τη χαρακτηρίζει ως δραστηριότητα υποκατάστασης. Ο χαρακτηρισμός αυτός οφείλεται στο γεγονός ότι οι βιομηχανικές εγκαταστάσεις που αγοράστηκαν με την επένδυση αυτή και οι οποίες προορίζονται για το νέο εξοπλισμό ανήκαν στην κυριότητα της Komarek SpA, μια υπό εκκαθάριση εταιρεία, της οποίας η Aquafil Technopolymers SpA θα προσλάβει μέρος του προσωπικού. Από τις επιπλέον 20 νέες θέσεις που θα δημιουργηθούν με τη νέα αυτή βιομηχανική εγκατάσταση, η εταιρεία δεσμεύθηκε να καλύψει τουλάχιστον εννέα με πρώην εργαζομένους στην Komarek SpA.

III. ΛΟΓΟΙ ΚΙΝΗΣΗΣ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ

(11) Στην απόφασή της να κινήσει τη διαδικασία, η Επιτροπή εξέφρασε επιφυλάξεις σχετικά με τη δυνατότητα εφαρμογής των παρεκκλίσεων που προβλέπονται στο άρθρο 87 στο κοινοποιηθέν μέτρο ενίσχυσης. Πράγματι, η ενίσχυση δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ενίσχυση υπέρ της επιχείρησης με στόχο τη διατήρησή της στην αγορά ή για τη διατήρηση θέσεων εργασίας, με άλλα λόγια ενίσχυση υπέρ της διάσωσης και της αναδιάρθρωσης. Η Επιτροπή παρατήρησε ότι η εν λόγω επένδυση δεν ενέπιπτε σε μια διαδικασία αναδιάρθρωσης αλλά, αντίθετα, επρόκειτο για επένδυση επέκτασης/παγίωσης στην αγορά της επιχείρησης και του ομίλου στον οποίο υπάγεται. Οι ιταλικές αρχές δεν παρουσίασαν κανένα σχέδιο αναδιάρθρωσης ούτε κοινοποίησαν ότι η επένδυση ενέπιπτε σε ένα σχέδιο αναδιάρθρωσης της επιχείρησης. Εξάλλου, η Aquafil Technopolymers SpA έχει καταστατική έδρα στο Arco, στην επαρχία του Trento που δεν αποτελεί επιλέξιμη περιοχή για επενδυτικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα.

IV. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΡΙΤΩΝ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ

(12) Το μοναδικό ενδιαφερόμενο μέρος που διαβίβασε παρατηρήσεις είναι η αποδέκτρια της ενίσχυσης επιχείρηση. Η Aquafil υποστηρίζει ότι πραγματοποίησε την επένδυση θεωρώντας ότι θα ελάμβανε την ενίσχυση που προβλέπεται στο νόμο αριθ. 6/1999. Εξάλλου, η επιχείρηση υποστηρίζει ότι δεν πρόκειται για ενίσχυση υπέρ της διάσωσης και της αναδιάρθρωσης αλλά για ενίσχυση υπέρ μιας δραστηριότητας υποκατάστασης, σύμφωνα με το νόμο αριθ. 6/1999. Υποστηρίζει ότι ο αριθμός του προσωπικού διατηρήθηκε, εφόσον η επιχείρηση προσέλαβε μέρος του προσωπικού της Komarek καθώς και ορισμένες άλλες μονάδες, κατά τρόπο ώστε το επίπεδο απασχόλησης παρέμεινε ουσιαστικά αναλλοίωτο. Τέλος, η επιχείρηση ισχυρίζεται ότι η επένδυση συνεπάγεται επίσης θετικά αποτελέσματα για το περιβάλλον (μείωση των απορριμμάτων που οφείλεται στο γεγονός ότι η επιχείρηση χρησιμοποιεί απορρίμματα πρώτων υλών που παράγονται σε άλλη εγκατάσταση· μείωση των μεταφορών, εφόσον η επιχείρηση είναι εγκατεστημένη πλησίον άλλης βιομηχανικής εγκατάστασης που θα χρησιμοποιήσει το τελικό της προϊόν· αναδιάρθρωση της οροφής του κτιρίου για την πρόληψη εκπομπών σκόνης αμιάντου).

V. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΗΣ ΙΤΑΛΙΑΣ

(13) Οι ιταλικές αρχές υποστηρίζουν ότι το μέτρο ενίσχυσης δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ως ενίσχυση υπέρ της διάσωσης ή της αναδιάρθρωσης. Πρόκειται για αύξηση σε ποσοστό 10 % σε σχέση με τα επίπεδα έντασης των αποδεκτών ενισχύσεων υπέρ επενδύσεων με στόχο μια δραστηριότητα υποκατάστασης που αφορά την απορρόφηση του προσωπικού που προέρχεται από άλλη επιχείρηση η οποία έπαψε να ασκεί δραστηριότητες σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 9 του περιφερειακού νόμου, που εγκρίθηκε από την Επιτροπή. Η Ιταλία ζητά από την Επιτροπή να μην θέσει σε αμφισβήτηση τις διατάξεις του νόμου αριθ. 6/1999 στο πλαίσιο της εκτίμησης κοινοποιηθέντων μεμονωμένων σχεδίων και να εκτιμήσει το προβλεπόμενο μέτρο ενίσχυσης υπέρ της Aquafil, υποβάλλοντάς της, ενδεχομένως, ορισμένους όρους.

VI. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ

(14) Σύμφωνα με το άρθρο 87 παράγραφος 1 της συνθήκης ΕΚ, ενισχύσεις που χορηγούνται υπό οποιαδήποτε μορφή από τα κράτη ή με κρατικούς πόρους και που νοθεύουν ή απειλούν να νοθεύσουν τον ανταγωνισμό διά της ευνοϊκής μεταχειρίσεως ορισμένων επιχειρήσεων ή ορισμένων κλάδων παραγωγής είναι ασυμβίβαστες με την κοινή αγορά, κατά το μέτρο που επηρεάζουν τις μεταξύ κρατών μελών συναλλαγές.

(15) Το σχέδιο ενίσχυσης υπέρ της Aquafil Technopolymers SpA συνίσταται σε μια μη επιστρεπτέα επιχορήγηση που χρηματοδοτείται μέσω κρατικών πόρων εκ μέρους της αυτόνομης επαρχίας του Trento. Τα προϊόντα της Aquafil Technopolymers SpA ειδικότερα και τα προϊόντα της Aquafil εν γένει κυκλοφορούν στην αγορά σε ολόκληρη την Ευρώπη. Πάντως, η προταθείσα ενίσχυση υπέρ της Aquafil Technopolymers SpA συνιστά κρατική ενίσχυση δυνάμει του άρθρου 87 παράγραφος 1 της συνθήκης.

(16) Η κοινοποίηση έγινε σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 3 του περιφερειακού νόμου, που προβλέπει ότι, εκτός των ενισχύσεων de minimis, για την προστασία του περιβάλλοντος και για την υποστήριξη της έρευνας και ανάπτυξης, οι μεγάλες επιχειρήσεις μπορούν να επωφεληθούν των ενισχύσεων που προβλέπονται στο νόμο μόνον εφόσον η διευκόλυνση αποδεικνύεται απαραίτητη για τη διατήρηση στην αγορά, υπό όρους ανταγωνισμού, ή για τη διατήρηση θέσεων εργασίας, με προηγούμενη κοινοποίηση και έγκριση της συγκεκριμένης περίπτωσης εκ μέρους της Επιτροπής.

(17) Η κοινοποιηθείσα ενίσχυση υπέρ της Aquafil Technopolymers SpA δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ενίσχυση στην επιχείρηση με στόχο τη διατήρησή της στην αγορά ή τη διατήρηση των θέσεων απασχόλησης, με άλλα λόγια ενίσχυση υπέρ της διάσωσης και της αναδιάρθρωσης. Η επιχείρηση δεν είναι προβληματική και η εν λόγω επένδυση δεν εμπίπτει σε διαδικασία αναδιάρθρωσης αλλά αντίθετα πρόκειται για επένδυση επέκτασης/παγίωσης της επιχείρησης στην αγορά και του ομίλου στον οποίο ανήκει, ήτοι του ομίλου Bonazzi SpA. Ο όμιλος, ένας από τους μεγαλύτερους στην Ιταλία στον τομέα των συνθετικών ινών, εφάρμοσε κατά τα τελευταία έτη μια βιομηχανική στρατηγική κάθετης ολοκλήρωσης. Οι ιταλικές αρχές δεν υπέβαλαν κανένα σχέδιο αναδιάρθρωσης ούτε κοινοποίησαν ότι η επένδυση εμπίπτει σε σχέδιο αναδιάρθρωσης της επιχείρησης· τέτοιου είδους δηλώσεις δεν έγιναν ούτε από την αποδέκτρια επιχείρηση.

(18) Η προταθείσα ενίσχυση δεν μπορεί να θεωρηθεί ούτε ενίσχυση υπέρ της διατήρησης θέσεων εργασίας. Σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2204/2002 της Επιτροπής, της 12ης Δεκεμβρίου 2002, σχετικά με την εφαρμογή των άρθρων 87 και 88 της συνθήκης ΕΚ στις κρατικές ενισχύσεις για την απασχόληση(3) (στο εξής "κανονισμός για τις ενισχύσεις για την απασχόληση"), ως ενισχύσεις για τη διατήρηση της απασχόλησης νοείται η οικονομική υποστήριξη που παρέχεται σε επιχείρηση προκειμένου να διατηρήσει εργαζόμενους τους οποίους διαφορετικά θα απέλυε. Στη συγκεκριμένη περίπτωση πάντως η Επιτροπή παρατηρεί ότι πρόκειται για μια επένδυση επέκτασης/παγίωσης της επιχείρησης στην αγορά που οδήγησε στη σύσταση θέσεων απασχόλησης.

(19) Πάντως, η Επιτροπή θεωρεί ότι η εν λόγω ενίσχυση δεν εμπίπτει στο εγκεκριμένο καθεστώς και, κατά συνέπεια, οι διατάξεις του άρθρου 9 παράγραφος 4 του νόμου αριθ. 6/1999 δεν τυγχάνουν εφαρμογής.

(20) Κάτω από τις συνθήκες αυτές, η Επιτροπή οφείλει να εξετάσει εάν η ενίσχυση μπορεί να θεωρηθεί συμβιβάσιμη προς την κοινή αγορά σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο α) ή γ) της συνθήκης.

(21) Η Επιτροπή καθόρισε, σύμφωνα με πρόταση των κρατών μελών, τις περιοχές καθενός από τα κράτη μέλη που μπορούν να τύχουν της γεωγραφικής παρέκκλισης που προβλέπεται στις προαναφερθείσες διατάξεις. Αυτές οι περιοχές περιέχονται στους λεγόμενους "χάρτες κρατικών ενισχύσεων περιφερειακού χαρακτήρα". Η επιχείρηση Aquafil Technopolymers SpA έχει έδρα στο Arco, στην επαρχία Trento. Σύμφωνα με το χάρτη ενισχύσεων περιφερειακού χαρακτήρα της Ιταλίας(4), το Trento δεν είναι επιλέξιμο για τη χορήγηση ενισχύσεων υπέρ επενδύσεων περιφερειακού χαρακτήρα. Η Επιτροπή θεωρεί, πάντως, ότι η προταθείσα ενίσχυση δεν μπορεί να τύχει της περιφερειακής παρέκκλισης στη γενική απαγόρευση που προβλέπει το άρθρο 87 παράγραφος 1.

(22) Εξάλλου η Επιτροπή δημοσίευσε, μέσω ανακοινώσεων, οδηγιών και κανονισμών, τους κανόνες που εφαρμόζει για την εκτίμηση και την έγκριση των κρατικών ενισχύσεων οριζόντιου χαρακτήρα που δύνανται να τύχουν παρέκκλισης σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ). Πρόκειται για τις ενισχύσεις υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος, υπέρ της έρευνας και ανάπτυξης, υπέρ της απασχόλησης και υπέρ της επαγγελματικής κατάρτισης.

(23) Η Επιτροπή παρατηρεί ότι, σύμφωνα με το άρθρο 4 παράγραφος 2 του κανονισμού για τις κρατικές ενισχύσεις για την απασχόληση, οι μεγάλες επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες σε περιοχές και σε τομείς που δεν δύνανται να τύχουν ενισχύσεων περιφερειακού χαρακτήρα δεν είναι επιλέξιμες για ενισχύσεις που στοχεύουν στη σύσταση θέσεων εργασίας. Εξάλλου, σύμφωνα με το άρθρο 9 παράγραφος 5 του κανονισμού για τις κρατικές ενισχύσεις για την απασχόληση, οι επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένες εκτός των επιλέξιμων περιοχών για την απαλλαγή σύμφωνα με το άρθρο 87 παράγραφος 3 στοιχείο α) δεν μπορούν να τύχουν ενισχύσεων υπέρ της διατήρησης της απασχόλησης. Εξάλλου, η Επιτροπή παρατηρεί ότι οι ιταλικές αρχές δεν θεώρησαν ότι η επένδυση θα μπορούσε να είναι δεκτή για να τύχει ενίσχυσης υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος και παρ' όλα αυτά δεν υπέβαλαν καμία πληροφορία που θα επέτρεπεστην Επιτροπή να εξετάσει την υπόθεση βάσει του κοινοτικού πλαισίου σύμφωνα με τις κρατικές ενισχύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος(5).

(24) Για τους λόγους αυτούς, η Επιτροπή θεωρεί ότι η κοινοποιηθείσα ενίσχυση δεν μπορεί να τύχει της παρέκκλισης που προβλέπεται στο πρώτο εδάφιο του άρθρου 87 παράγραφος 3 στοιχείο γ).

VII. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

(25) Βάσει των παραπάνω στοιχείων, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η κρατική ενίσχυση που προτίθεται να χορηγήσει η Ιταλία υπέρ της επιχείρησης Aquafil είναι ασυμβίβαστη με την κοινή αγορά,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Η κρατική ενίσχυση την οποία προτίθεται να εκτελέσει η Ιταλική Δημοκρατία υπέρ της επιχείρησης Aquafil Technopolymers SpA, για ποσό ύψους 745700 ευρώ είναι ασυμβίβαστη με την κοινή αγορά.

Κατόπιν τούτου, η εν λόγω ενίσχυση δεν μπορεί να εκτελεσθεί.

Άρθρο 2

Εντός δύο μηνών από την κοινοποίηση της παρούσας απόφασης, η Ιταλία ανακοινώνει στην Επιτροπή τα μέτρα που έχει λάβει για να συμμορφωθεί με την απόφαση αυτή.

Άρθρο 3

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στην Ιταλική Δημοκρατία.

Βρυξέλλες, 17 Σεπτεμβρίου 2003.

Για την Επιτροπή

Mario Monti

Μέλος της Επιτροπής

(1) ΕΕ C 170 της 16.7.2002, σ. 7.

(2) Βλέπε υποσημείωση 1.

(3) ΕΕ L 337 της 13.12.2002, σ. 3.

(4) Εγκρίθηκε από την Επιτροπή την 1η Μαρτίου 2000 (ΕΕ C 175 της 24.6.2000) και στις 20 Ιουνίου 2001 (επιστολή SG 2001 D/289334).

(5) ΕΕ C 37 της 3.2.2001, σ. 3.