ΓΝΏΜΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΊΟΥ

της 5ης Ιουλίου 2004

σχετικά με το Πρόγραμμα Σύγκλισης της Δημοκρατίας της Τσεχίας, 2004-2007

(2004/C 320/01)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας,

τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1466/97 του Συμβουλίου, της 7ης Ιουλίου 1997, σχετικά με την ενίσχυση της εποπτείας των δημοσιονομικών θέσεων, καθώς και την εποπτεία και τον συντονισμό των οικονομικών πολιτικών (1), και ιδίως το άρθρο 9 παράγραφος 2,

τη σύσταση της Επιτροπής,

Μετά από διαβουλεύσεις με την Οικονομική και Δημοσιονομική Επιτροπή,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΓΝΩΜΗ:

Στις 5 Ιουλίου 2004, το Συμβούλιο εξέτασε το πρόγραμμα σύγκλισης της Δημοκρατίας της Τσεχίας, το οποίο καλύπτει την περίοδο 2004-2007. Το πρόγραμμα αυτό συμμορφώνεται μόνο εν μέρει με τον αναθεωρημένο «Κώδικα συμπεριφοράς ως προς το περιεχόμενο και τη μορφή των προγραμμάτων σταθερότητας και σύγκλισης». Πιο συγκεκριμένα, η ποιότητα των δεδομένων ΕΣΟΛ-95 σχετικά με τα έσοδα και τις δαπάνες τόσο των λειτουργικών υποσυνόλων όσο και των υποτομέων της γενικής κυβέρνησης, χρειάζονται περαιτέρω βελτίωση.

Η δημοσιονομική στρατηγική στην οποία βασίζεται το πρόγραμμα σύγκλισης αποσκοπεί στη βαθμιαία μείωση του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης στο 3,3 % του ΑΕΠ για το 2007, από το 12,9 % του 2003 (5,9 % του ΑΕΠ χωρίς τη μείζονα αυτοτελή πράξη που αναφέρεται στον καταλογισμό των κρατικών εγγυήσεων). Το πρόγραμμα αναφέρει ακόμη ότι η προτεινόμενη πορεία μείωσης του ελλείμματος δηλώνει ότι η εξάλειψη του υπερβολικού ελλείμματος θα έχει ολοκληρωθεί έως το 2008. Ο στόχος αυτός τίθεται για να επιτευχθεί με μέτρα δημοσιονομικής εξυγίανσης, τα οποία σε μεγάλο βαθμό ενεκρίθησαν κατά το 2003 και το 2004. Ακόμη, το πρόγραμμα προβλέπει ότι η μείωση του αριθμητικού λόγου των εσόδων της γενικής κυβέρνησης προς το ΑΕΠ θα υπερκαλυφθεί από τις περικοπές των δαπανών της γενικής κυβέρνησης. Όσον αφορά τα έσοδα, το πρόγραμμα προτείνει τη μετατόπιση από την άμεση στην έμμεση φορολογία. Όσον αφορά τις δαπάνες, το πρόγραμμα προβλέπει μείωση των μεταφορών πιστώσεων και των επιδοτήσεων, καθώς και της δημόσιας κατανάλωσης. Ακόμη, προβλέπει ελαφρά αύξηση των δαπανών για δημόσιες επενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ.

Το μακροοικονομικό σενάριο στο οποίο βασίζεται το πρόγραμμα περιλαμβάνει συνετές παραδοχές για την οικονομική ανάπτυξη, δηλαδή προβλέπει ανάπτυξη 2,8 % για το 2004 και στη συνέχεια επιτάχυνσή της, για να φθάσει στο 3,5 % το 2007. Το σενάριο αυτό λαμβάνεται ως σενάριο αναφοράς για την αξιολόγηση των δημοσιονομικών προβλέψεων. Η πρόβλεψη για τον πληθωρισμό φαίνεται ρεαλιστική.

Το πρόγραμμα προβλέπει μείωση του ελλείμματος στο 3,3 % του ΑΕΠ για το 2007, και στη συνέχεια περαιτέρω μείωσή του, με τους εξής ενδιάμεσους στόχους: 5,3 % του ΑΕΠ το 2004, 4,7 % του ΑΕΠ το 2005, και 3,8 % του ΑΕΠ το 2006. Η διαδικασία προσαρμογής δεν είναι ιδιαίτερα φιλόδοξη δεδομένου ότι δεν περιλαμβάνει ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις όσον αφορά τις κοινωνικές δαπάνες και δεν αξιοποιεί την αναμενόμενη ανάκαμψη. Οι κίνδυνοι διάψευσης των δημοσιονομικών προβλέψεων φαίνονται σε μεγάλο βαθμό εξισορροπημένοι. Αφενός, το συνετό μακροοικονομικό σενάριο προβλέπει ότι τα έσοδα θα μπορούσαν να είναι καλύτερα των αναμενόμενων, ενώ οι δαπάνες χαμηλότερες εκείνων του προϋπολογισμού. Αφετέρου, υπάρχει μεγάλή αβεβαιότητα σχετικά με τις επιπτώσεις των πολυάριθμων ταυτόχρονων φορολογικών αλλαγών του 2004 στη συμπεριφορά των οικονομικών παραγόντων. Ακόμη, παραμένει η ανάγκη να συμφωνηθούν και σημαντικά μέτρα λιτότητας, ιδίως ως προς τη δημόσια κατανάλωση. Ο δημοσιονομικός προσανατολισμός του προγράμματος φαίνεται επαρκής για τη μείωση του ελλείμματος στο 3 % του ΑΕΠ έως το 2008.

Ο δείκτης του δημόσιου χρέους αυξάνεται κατά 4,1 % κατά την περίοδο που καλύπτεται από το πρόγραμμα, φθάνοντας στο 41,7 % του ΑΕΠ το 2007. Η εξέλιξη του δείκτη αυτού μπορεί να αποβεί λιγότερο ευνοϊκή από την προβλεπόμενη, λόγω πιθανών εξελίξεων που είναι δυνατόν να επηρεάσουν την αναπροσαρμογή των αποθεμάτων.

Όσον αφορά τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα, η Δημοκρατία της Τσεχίας αντιμετωπίζει σοβαρούς κινδύνους δημοσιονομικών ανισορροπιών στην προσπάθειά της για την κάλυψη του κόστους της γήρανσης του πληθυσμού. Η επίτευξη προόδου προς την εξασφάλιση επαρκούς πρωτογενούς πλεονάσματος είναι ουσιώδους σημασίας για την εξασφάλιση διατηρήσιμης βάσης για τα δημόσια οικονομικά. Ακόμη, η δημοσιονομική στρατηγική με βάση τη σταδιακή εξυγίανση κατά την περίοδο που καλύπτεται από το πρόγραμμα χρειάζεται και συμπληρωματικά μέτρα, τα οποία να αντιμετωπίζουν ευθέως την αναμενόμενη έκρηξη των δαπανών λόγω της γήρανσης του πληθυσμού, συμπεριλαμβανόμενης μιας εκτεταμένης μεταρρύθμισης των συστημάτων συνταξιοδότησης και περίθαλψης.

Στις 5 Ιουλίου 2004, και βάσει των συστάσεων της Επιτροπής, το Συμβούλιο απεφάνθη ότι στη Δημοκρατία της Τσεχίας υφίσταται υπερβολικό έλλειμμα, κατά την έννοια του άρθρου 104 παράγραφος 6 της Συνθήκης, και προέβη σε συστάσεις, δυνάμει του άρθρου 104 παράγραφος 7, προς τη Δημοκρατία της Τσεχίας, με σκοπό τον τερματισμό της κατάστασης αυτής. Στις συστάσεις αυτές το Συμβούλιο διατυπώνει συμβουλές πολιτικής.

Βασικές προβλέψεις του προγράμματος σύγκλισης της Δημοκρατίας της Τσεχίας

(1)  ΕΕ L 209 της 2.8.1997, σ. 1. Τα έγγραφα στα οποία αναφέρεται το παρόν κείμενο είναι διαθέσιμα στον εξής δικτυακό τόπο:

http://europa.eu.int/comm/economy_finance/about/activities/sgp/main_en.htm.