32003G0218(01)

Ψήφισμα του Συμβουλίου

της 6ης Φεβρουαρίου 2003

για την κοινωνική ένταξη με κοινωνικό διάλογο και εταιρική σχέση

(2003/C 39/01)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ ΟΤΙ:

1. Η κοινωνική ένταξη ορίστηκε ως πολιτικός στόχος στα Συμπεράσματα της Προεδρίας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Νίκαιας, κατόπιν των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Λισσαβόνας, το οποίο έθεσε στρατηγικούς στόχους για βιώσιμη ανάπτυξη, περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας και μεγαλύτερη κοινωνική συνοχή και επιβεβαίωσε την κοινωνική ένταξη ως θεμελιακό στοιχείο για τον εκσυγχρονισμό του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου. Στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της Βαρκελώνης προσδιορίστηκε η συμβολή των κοινωνικών εταίρων για την επίτευξη των στόχων αυτών, και το Συμβούλιο επιβεβαιώνει τη δική του δέσμευση να σημειώσει πρόοδο στην κατεύθυνση της εξάλειψης της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, με την έγκριση αναθεωρημένων κοινών στόχων για το δεύτερο γύρο των εθνικών σχεδίων δράσης για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού για την περίοδο 2003-2005.

2. Ο κοινωνικός διάλογος συνιστά δύναμη για την προώθηση της καινοτομίας και της αλλαγής μέσω της διασφάλισης ισορροπίας μεταξύ ευελιξίας και ασφάλειας, μέσω των απαντήσεων στις προκλήσεις, όπως η ανάπτυξη της διά βίου μάθησης, η βελτίωση της κινητικότητας, η παράταση του επαγγελματικού βίου και μέσω της προώθησης ίσων ευκαιριών και πολυμορφίας - όπως αναγνωρίστηκε από την ομάδα υψηλού επιπέδου για τις βιομηχανικές σχέσεις και υποστηρίχτηκε στη δήλωση του Λάκεν από τους κοινωνικούς εταίρους και από τις ανακοινώσεις της Επιτροπής για τον "Ευρωπαϊκό κοινωνικό διάλογο" και την "εταιρική κοινωνική ευθύνη". Η ανακοίνωση της Επιτροπής για τον κοινωνικό διάλογο κάλεσε τους κοινωνικούς εταίρους να διευρύνουν την ημερήσια διάταξη του κοινωνικού διαλόγου, αναπτύσσοντας τον δικό τους αυτόνομο διάλογο και αυξάνοντας τη συμμετοχή τους τόσο στις τριμερείς συνεννοήσεις, όσο και στην ανοιχτή μέθοδο των διαδικασιών συντονισμού. Η δήλωση του Λάκεν από τους κοινωνικούς εταίρους επιβεβαίωσε την πρόθεσή τους να καταρτίσουν κοινά προγράμματα εργασίας, προκειμένου να προωθήσουν τον εκσυγχρονισμό και την αλλαγή στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και να προετοιμάσουν τη διεύρυνση.

3. Η εταιρική σχέση και η καλύτερη διαχείριση είναι τα μέσα για την αντιμετώπιση των ολοένα αυξανόμενων αιτημάτων που υποβάλει προς το κράτος η κοινωνία των πολιτών. Υπάρχει, συνεπώς, ανάγκη για την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων, των εθνικών κυβερνήσεων, των περιφερειακών και τοπικών αρχών, των κοινωνικών εταίρων και των οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών, για τη βελτίωση της συμμετοχής του συνόλου των φορέων και για τη θέσπιση των ελάχιστων προτύπων για διαβούλευση - όπως τονίστηκε πρόσφατα στη Λευκή Βίβλο για την Ορθή Διακυβέρνηση και στην ανακοίνωση της Επιτροπής για την ευρωπαϊκή στρατηγική απασχόλησης. Η ευρωπαϊκή στρογγυλή τράπεζα για τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό που πραγματοποιήθηκε στο Aarhus τον Οκτώβριο του 2002 έδειξε ότι υπάρχει ισχυρή δέσμευση εκ μέρους των κοινωνικών εταίρων, των ΜΚΟ και άλλων συμμετεχόντων φορέων να συμβάλλουν στη διαδικασία. Συνεπώς, οι αναθεωρημένοι κοινοί στόχοι και οι μέθοδοι εργασίας για τη διαδικασία κοινωνικής ένταξης τονίζουν την ανάγκη για την προώθηση διαλόγου καθώς και συμμετοχής όλων των ενδιαφερομένων φορέων, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών εταίρων, των ΜΚΟ και των κύριων πάροχων υπηρεσιών, και την ενεργό δέσμευση των πολιτών για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Επιπλέον, η ανακοίνωση της Επιτροπής για την εταιρική κοινωνική ευθύνη υπογράμμισε το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις λαμβάνουν όλο και περισσότερο υπόψη τους κατά τη δράση τους προβληματισμούς κοινωνικού και περιβαλλοντικού χαρακτήρα,

ΤΟΝΙΖΟΝΤΑΣ ΟΤΙ:

4. Υπάρχει μεγαλύτερη ανάγκη για ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης, η οποία θα επιτρέψει σε όσο το δυνατόν περισσότερα άτομα να συμμετάσχουν ενεργά στην αγορά εργασίας και στην κοινωνία γενικότερα, ανεξαρτήτως φυλετικής και εθνοτικής προέλευσης, φύλου, ηλικίας, αναπηρίας, θρησκείας και γενετήσιου προσανατολισμού· η ανάγκη αυτή υπογραμμίζεται από τις τρέχουσες δημογραφικές αλλαγές, οι οποίες θέτουν σοβαρές προκλήσεις στη μελλοντική προσφορά εργατικού δυναμικού και στην ομαλή λειτουργία των αγορών εργασίας.

5. Η προώθηση μεγαλύτερης κοινωνικής ένταξης θα απαιτήσει ισχυρή, συντονισμένη, πολυδιάστατη πολιτική απάντηση στις ταχέως μεταβαλλόμενες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, με τη χρήση προληπτικών μέτρων, καθώς και νέων πολιτικών και προσεγγίσεων. Η πολιτική αυτή μπορεί να ενισχυθεί σε εύθετο χρόνο με τον εξορθολογισμό των ανοιχτών μεθόδων συντονισμού στον τομέα της κοινωνικής προστασίας και με την ανάλυση των σχέσεών τους με άλλες στρατηγικές. Επειδή η κοινωνική ένταξη υπερβαίνει τις παραδοσιακές προσεγγίσεις των αγορών εργασίας, και καλύπτει θέματα όπως η υγεία, η εκπαίδευση, η στέγαση και οι κοινωνικές υπηρεσίες καθίσταται αναγκαίο να συμμετέχουν διάφοροι παράγοντες, γεγονός που καθιστά τον διάλογο και την εταιρική σχέση σημαντικά μέσα για τη διατύπωση και την εφαρμογή πολιτικών, καθώς για τον καταμερισμό των ευθυνών που αυτό συνεπάγεται.

6. Είναι ουσιαστικής σημασίας για όλους τους παράγοντες να έχουν επίγνωση των συνεπειών των δράσεών τους ως προς την κοινωνική ένταξη και ως προς τα άτομα που κινδυνεύουν από περιθωριοποίηση, στο σύνολο των τομέων πολιτικής όπως στα πλαίσια των αντίστοιχων αρμοδιοτήτων και δραστηριοτήτων τους, καθώς και σε συνεργασία με άλλα ενδιαφερόμενα μέρη.

7. Η διεύρυνση της ΕΕ, η οποία αυξάνει σημαντικά τον αριθμό των κρατών μελών, καθώς και η πολυμορφία περιοχών και τα διαφορετικά επίπεδα οικονομικής ευημερίας, αυξάνουν την ανάγκη για κοινωνική ένταξη, ως τρόπο για τη διασφάλιση μεγαλύτερης κοινωνικής συνοχής,

ΚΑΛΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ:

8. να συνεχίσει να προωθεί τον κοινωνικό διάλογο και την εταιρική σχέση στα πλαίσια μιας διευρυμένης Ένωσης, ως τρόπο προώθησης της κοινωνικής ένταξης σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο· ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στην πρόληψη, συμπεριλαμβανομένης της παραμονής των εργαζομένων στις θέσεις εργασίας, καθώς και σε επανορθωτικά μέτρα·

9. να διασφαλίσει ότι δίδεται ιδιαίτερη προσοχή στην πλήρη ενσωμάτωση της κοινωνικής ένταξης στα πλαίσια της οικονομικής και κοινωνικής στρατηγικής της Ένωσης·

10. στα πλαίσια υπαρχόντων διαδικασιών και προγραμμάτων, να συνεχίσει να συλλέγει και να αναλύει εθνικά, περιφερειακά και τοπικά παραδείγματα κοινωνικής ένταξης μέσω κοινωνικού διαλόγου και εταιρικής σχέσης, προκειμένου να βοηθήσει στη διάδοση παραδειγμάτων ορθής πρακτικής, ως προς τους φορείς, τις ομάδες στόχους και τα πρότυπα για συνεργασία,

ΚΑΛΕΙ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ:

11. σύμφωνα με τους αναθεωρημένους κοινούς στόχους για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, να ενισχύσουν τη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων και όλων των άλλων ενεχόμενων παραγόντων στη διαδικασία κοινωνικής ένταξης, συμπεριλαμβανομένης, σύμφωνα με τις εθνικές πρακτικές, της προετοιμασίας, της εφαρμογής και της παρακολούθησης των εθνικών σχεδίων δράσης·

12. σύμφωνα με τους αναθεωρημένους κοινούς στόχους για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού και στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την απασχόληση, να διασφαλίσουν ότι η κοινωνική ένταξη θα συμβάλει στην εξάλειψη της φτώχειας και στην προώθηση της κοινωνικής συνοχής και θα βελτιώσει την πρόσβαση στην αγορά εργασίας ανδρών και γυναικών, ιδίως λαμβάνοντας πλήρως υπόψη τη θετική συμβολή του κοινωνικού διαλόγου και της εταιρικής σχέσης στην κοινωνική ένταξη·

13. να προωθήσουν και να καλέσουν τους διάφορους φορείς, όπως οι τοπικές αρχές, τα συνδικάτα, οι εταιρίες, οι ΜΚΟ και όσοι ενέχονται άμεσα, να συμμετέχουν ενεργά σε εταιρικές σχέσεις,

ΚΑΛΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΣΕ ΣΤΕΝΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥΣ ΕΤΑΙΡΟΥΣ:

14. βάσει των ανεπίσημων διαβουλεύσεων που έχουν αναπτυχθεί μέχρι σήμερα, να διοργανώσουν τριμερείς συνεννοήσεις σχετικά με τις τρέχουσες εργασίες για την κοινωνική ένταξη, και να προωθήσουν την ενεργό συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στη διαδικασία κοινωνικής ένταξης, στο πνεύμα της ανακοίνωσης της Επιτροπής για τον "Ευρωπαϊκό κοινωνικό διάλογο",

ΚΑΛΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ:

15. να προωθήσει ευκαιρίες, ιδιαίτερα στα πλαίσια της ετήσιας ευρωπαϊκής στρογγυλής τράπεζας, για την ενίσχυση του διαλόγου με τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών,

ΚΑΛΕΙ ΤΟΥΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥΣ ΕΤΑΙΡΟΥΣ:

16. να εντοπίσουν ενδεχόμενους μηχανισμούς και προσεγγίσεις εταιρικών σχέσεων για ειδικές δραστηριότητες που οδηγούν σε αύξηση της κοινωνικής ένταξης·

17. να μελετήσουν, στα πλαίσια του αυτόνομου διαλόγου τους, πρωτοβουλίες για την ενίσχυση της κοινωνικής ένταξης στη διευρυμένη Ένωση·

18. να αυξήσουν τη συμμετοχή τους στην ανοιχτή μέθοδο συντονισμού για τη φτώχεια, τον κοινωνικό αποκλεισμό και την απασχόληση με στόχο την προώθηση μιας αλληλέγγυας κοινωνίας και αγοράς εργασίας,

ΚΑΛΕΙ ΤΙΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ:

19. να εντοπίσουν και να αναπτύξουν εταιρικές σχέσεις και προσεγγίσεις για ειδικές δράσεις με στόχο την προώθηση μιας αλληλέγγυας κοινωνίας και, αναλόγως, μιας αλληλέγγυας αγοράς εργασίας, και

20. να αυξήσουν τη συμμετοχή τους στην ανοιχτή μέθοδο συντονισμού για τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό, με στόχο την προώθηση μιας αλληλέγγυας κοινωνίας.