31999Y0226(01)

ΨΗΦΙΣΜΑ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 15ης Δεκεμβρίου 1998 για μια δασική στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης (1999/C 56/01)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ,

Δεχόμενο τα πλεονεκτήματα που θα προσέφερε μια δασική στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπως εκτίθεται στο παρόν ψήφισμα με βάση κυρίως τη γενική ανάλυση και τις κατευθυντήριες γραμμές της ανακοίνωσης της Επιτροπής προς το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο,

Λαμβάνοντας υπόψη την υφιστάμενη νομοθεσία του Συμβουλίου σχετικά με το δασικό τομέα καθώς και τις προτάσεις για την υποστήριξη των δασοκομικών μέτρων στα κράτη μέλη στα πλαίσια της Ατζέντας 2000,

Βασιζόμενο στις δραστηριότητες και τις δεσμεύσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών της σε όλες τις σχετικές προς τα δάση διεθνείς διαδικασίες, ειδικότερα δε τη Διάσκεψη του ΟΗΕ για το περιβάλλον και την ανάπτυξη που πραγματοποιήθηκε το 1992 στο Ρίο Ιανέιρο, και τα μετέπειτα (1), καθώς και τις υπουργικές διασκέψεις για την προστασία των δασών στην Ευρώπη και τις αρχές και συστάσεις τους για το δασικό τομέα,

1. ΤΟΝΙΖΕΙ τη σημασία του πολυλειτουργικού ρόλου των δασών και της βιώσιμης διαχείρισης των δασών με βάση τις κοινωνικές, οικονομικές, περιβαλλοντικές, οικολογικές και πολιτιστικές λειτουργίες τους για την ανάπτυξη της κοινωνίας και ειδικότερα αγροτικών περιοχών και τη συνεισφορά των δασών και της δασοκομίας στις υφιστάμενες κοινοτικές πολιτικές 7

2. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΖΕΙ ως ουσιαστικά στοιχεία της κοινής δασικής στρατηγικής

α) τη βιώσιμη διαχείριση των δασών, όπως ορίστηκε από την υπουργική διάσκεψη για την προστασία των δασών στην Ευρώπη, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Ελσίνκι το 1993 και τον πολυλειτουργικό ρόλο των δασών ως γενική αρχή δράσης 7

β) την αρχή της επικουρικότητας, δεδομένου ότι η συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας δεν προβλέπει ειδική κοινή δασική πολιτική και η ευθύνη της δασικής πολιτικής βαρύνει τα κράτη μέλη, λαμβάνοντας ωστόσο υπόψη ότι, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας και την έννοια της συνυπευθυνότητας, η Κοινότητα μπορεί να συμβάλει θετικά στην εφαρμογή μιας βιώσιμης διαχείρισης των δασών και του πολυλειτουργικού ρόλου τους 7

γ) τη συμβολή των υφιστάμενων και των μελλοντικών μέτρων σε κοινοτικό επίπεδο για την εφαρμογή μιας δασικής στρατηγικής και για την υποστήριξη των κρατών μελών όσον αφορά τη βιώσιμη διαχείριση των δασών και τον πολυλειτουργικό ρόλο τους, την προστασία των δασών, την ανάπτυξη και διατήρηση των αγροτικών περιοχών, τη δασική κληρονομιά, τη βιολογική ποικιλότητα, την κλιματική αλλαγή, τη χρήση του ξύλου ως ανανεώσιμης πηγής ενέργειας κ.λπ., με παράλληλη αποφυγή μέτρων που θα στρέβλωναν τον ανταγωνισμό 7

δ) την εφαρμογή των διεθνών δεσμεύσεων, αρχών και συστάσεων μέσω των εθνικών ή υποεθνικών προγραμμάτων για τα δάση ή των κατάλληλων μέσων που αναπτύσσουν τα κράτη μέλη 7

ε) την ενεργό συμμετοχή σε όλες τις διεθνείς διαδικασίες σχετικά με τον τομέα των δασών 7

στ) την ανάγκη να βελτιωθεί σε όλους τους τομείς δασικής πολιτικής, ο συντονισμός, η επικοινωνία και η συνεργασία εντός της Επιτροπής, μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών, καθώς και μεταξύ των κρατών μελών 7

ζ) τη σημασία της βιώσιμης διαχείρισης των δασών για τη διατήρηση και βελτίωση της βιολογικής ποικιλότητας, των συνθηκών διαβίωσης των ζώων και των φυτών, όπως επίσης και τη σημασία της βιώσιμης διαχείρισης των δασών ως μέτρου κατά των κλιματικών αλλαγών 7

η) την ενθάρρυνση της χρήσης του ξύλου και άλλων δασικών προϊόντων από δάση των οποίων η διαχείριση γίνεται με βάση την αρχή της βιωσιμότητας, ως προϊόντων φιλικών προς το περιβάλλον και σύμφωνα με τους κανόνες της ανοικτής αγοράς 7

θ) τη συμβολή της δασοκομίας και των βιομηχανιών με βάση το δάσος στο εισόδημα, την απασχόληση και άλλα στοιχεία που επηρεάζουν την ποιότητα ζωής, ενώ αναγνωρίζει τη στενή σχέση μεταξύ των δύο αυτών τομέων που επιδρά στην ανταγωνιστικότητα και την οικονομική τους βιωσιμότητα 7

ι) την ανάγκη καλύτερης ενσωμάτωσης των δασών και των δασικών προϊόντων σε όλες τις τομεακές κοινές πολιτικές όπως η Κοινή Γεωργική Πολιτική, η πολιτική για το περιβάλλον, η ενέργεια, το εμπόριο, η βιομηχανία, η έρευνα, η εσωτερική αγορά και η αναπτυξιακή συνεργασία, προκειμένου να ληφθούν υπόψη τόσο η συμβολή των δασών και των δασικών προϊόντων σε άλλες πολιτικές όσο και ο αντίκτυπος των άλλων πολιτικών στα δάση και τα δασικά προϊόντα, με σκοπό να εξασφαλιστεί η απαιτούμενη συνοχή μιας συνολικής προσέγγισης για τη βιώσιμη διαχείριση των δασών 7

ια) την ανάγκη να προωθηθεί μια συμμετοχική και διαφανής προσέγγιση βάσει της οποίας όλοι οι ενδιαφερόμενοι θα αναγνωρίσουν την ευρεία ποικιλία ιδιοκτησιακών καθεστώτων στην Κοινότητα, πράγμα που προϋποθέτει τη συμμετοχή των ιδιοκτητών δασών 7

ιβ) την ανάγκη ειδικών προσεγγίσεων και δράσεων για τις διάφορες κατηγορίες δασών, αναγνωρίζοντας το ευρύ φάσμα φυσικών, κοινωνικών, οικονομικών και πολιτιστικών συνθηκών των δασών στην Κοινότητα 7

ιγ) το γεγονός ότι η στρατηγική αυτή είναι μια δυναμική διαδικασία που συνεπάγεται περαιτέρω συζητήσεις και ενέργειες, όπως περιγράφεται παραπάνω.

ΚΟΙΝΟΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΔΑΣΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΑΣΟΚΟΜΙΑ

3. ΤΟΝΙΖΕΙ τη συνεισφορά που έχουν τα δάση στην προώθηση της απασχόλησης, της ευημερίας και του περιβάλλοντος, πράγμα που συνάδει με την αντίληψη της βιώσιμης διαχείρισης των δασών, με βάση τις οικονομικές, οικολογικές, κοινωνικές και πολιτιστικές λειτουργίες των δασών 7

4. ΣΥΜΦΩΝΕΙ να συμμετάσχει η Κοινότητα ενεργά στην υλοποίηση των ψηφισμάτων των Υπουργικών Διασκέψεων για την προστασία των δασών στην Ευρώπη και στις διεθνείς συζητήσεις και διαπραγματεύσεις για δασικά θέματα, ιδίως στο διακυβερνητικό φόρουμ των Ηνωμένων Εθνών για τα δάση 7

5. ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή να επανεξετάσει τα μέτρα του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 3528/86 του Συμβουλίου της 17ης Νοεμβρίου 1986 για την προστασία των δασών στην Κοινότητα από την ατμοσφαιρική ρύπανση (2), προκειμένου να αξιολογήσει και να βελτιώνει συνέχεια την αποτελεσματικότητα του ευρωπαϊκού συστήματος παρακολούθησης της υγείας των δασών, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις πιθανές επιπτώσεις στα δασικά οικοσυστήματα 7

6. ΥΠΟΣΤΗΡΙΖΕΙ τη συνέχιση, την αξιολόγηση και την εξέταση μιας ενδεχόμενης βελτίωσης του κοινοτικού συστήματος προστασίας των δασών από τις πυρκαϊές που εισήχθη με τον κανονισμό (ΕΟΚ) αριθ. 2158/92 (3) λαμβανομένου υπόψη του θετικού του αντίκτυπου στην αποτελεσματικότητα των προληπτικών μέτρων και της σημασίας οποιωνδήποτε συνεκτικών ρυθμίσεων για την προστασία των δασών, και ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην ανάπτυξη του κοινοτικού συστήματος πληροφόρησης σχετικά με τις πυρκαϊές στα δάση, το οποίο επιτρέπει να αξιολογείται καλύτερα η αποτελεσματικότητα των μέτρων πυροπροστασίας 7

7. ΤΟΝΙΖΕΙ ότι είναι σημαντικό να συνεχιστεί η ανάπτυξη του Ευρωπαϊκού συστήματος δασικών πληροφοριών και επικοινωνίας (EFICS) του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 1615/89 (4) βελτιώνοντας την ποιότητα και την αξιοπιστία των δεδομένων σχετικά με τα δάση και ΤΟΝΙΖΕΙ τη συνεργασία με τους σχετικούς εθνικούς και διεθνείς οργανισμούς 7

8. ΘΕΩΡΕΙ ότι τα κοινοτικά μέτρα στο πλαίσιο της συνεργασίας με την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη καθώς και στο πλαίσιο των υπουργικών διασκέψεων για την προστασία των δασών στην Ευρώπη θα πρέπει να προωθούν την βιώσιμη διαχείριση, τη διατήρηση και την βιώσιμη ανάπτυξη των δασών 7 ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ ότι η Επιτροπή υπέβαλε πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου σχετικά με την κοινοτική στήριξη προενταξιακών μέτρων για τη γεωργία και την ανάπτυξη της υπαίθρου στις υποψήφιες προς ένταξη χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης κατά την προενταξιακή περίοδο και ότι η στήριξη της γεωργίας και η ανάπτυξη της υπαίθρου μπορεί να περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τη δασοκομία 7 ΘΕΩΡΕΙ ότι η πρόταση αυτή μπορεί να συμβάλει στη διαχείριση, τη διατήρηση και την βιώσιμη ανάπτυξη των δασών στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη 7

9. ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ ότι οι δασοκομικές ερευνητικές δραστηριότητες στα κοινοτικά προγράμματα Ε& ΤΑ βοηθούν στην προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και του πολυλειτουργικού ρόλου των δασών και την βιώσιμη και πολύπλευρη χρήση των δασικών πόρων καθώς και στη βελτίωση του ερευνητικού δυναμικού και την ενθάρρυνση της καινοτομίας 7

10. ΤΟΝΙΖΕΙ τα πλεονεκτήματα ενός ορθού συντονισμού μεταξύ διαφόρων τομέων πολιτικής που επηρεάζουν τη δασοκομία και του συντονισμού σε κοινοτικό επίπεδο 7 ΤΟΝΙΖΕΙ το σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν, στο πλαίσιο αυτό, η μόνιμη δασική επιτροπή, η συμβουλευτική επιτροπή δασών περιλαμβανομένου και του φελλού και η συμβουλευτική επιτροπή για την κοινοτική πολιτική στον τομέα της ξυλείας, των αποφάσεων 89/367/ΕΟΚ (5), 98/235/ΕΚ (6) και 97/837/ΕΚ (7) αντιστοίχως με τη χρησιμοποίηση των επιτροπών αυτών ως ad hoc βημάτων διαβουλεύσεων που παράγουν ειδικές γνώσεις για όλες τις δασοκομικές δραστηριότητες στο πλαίσιο υφιστάμενων κοινοτικών πολιτικών όπως η ΚΓΠ και οι πολιτικές ανάπτυξης της υπαίθρου, η πολιτική για το περιβάλλον, το εμπόριο, την έρευνα, την εσωτερική αγορά, τη βιομηχανία, την αναπτυξιακή συνεργασία και την ενέργεια 7 ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή να υποβάλει το ταχύτερο δυνατό έκθεση στο Συμβούλιο σχετικά με τους τρόπους βελτίωσης του συντονισμού 7

11. ΘΕΩΡΕΙ ότι η διατήρηση και η ενίσχυση της βιολογικής ποικιλότητας των δασών αποτελεί θεμελιώδες στοιχείο της βιώσιμης διαχείρισης και ότι θα πρέπει να ενσωματωθούν κατάλληλα μέτρα στα δασικά προγράμματα ή στα αντίστοιχα μέσα των κρατών μελών που να συμβαδίζουν με το πανευρωπαϊκό «Πρόγραμμα εργασιών για τη διατήρηση και ενίσχυση της βιολογικής ποικιλότητας και της ποικιλότητας του τοπίου στα δασικά οικοσυστήματα 1997-2000».

ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ την προστιθέμενη αξία που μπορούν να προσφέρουν οι κοινοτικές δράσεις μέσω των δασοκομικών μέτρων στο πλαίσιο της ανάπτυξης της υπαίθρου και των μέτρων προστασίας των δασών καθώς και των ειδικών δράσεων όπως η έρευνα, η διατήρηση των γενετικών πόρων βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1467/94 (8) και η υποστήριξη της εφαρμογής των πανευρωπαϊκών κριτηρίων και δεικτών για την βιώσιμη διαχείριση των δασών 7 ΘΕΩΡΕΙ ότι οι δραστηριότητες αυτές και η εν λόγω προστιθέμενη αξία συμβάλλουν στην ικανοποίηση του αιτήματος για πλαίσιο δράσης κοινοτικής στρατηγικής σχετικά με τη βιολογική ποικιλότητα 7

12. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ επιπλέον την ανάγκη διατήρησης και προστασίας αντιπροσωπευτικών περιοχών όλων των ειδών δασικών οικοσυστημάτων και περιοχών ειδικού οικολογικού ενδιαφέροντος 7 ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ την κοινοτική συμβολή στη δημιουργία, μέσω του οικολογικού δικτύου Natura 2000, προστατευόμενων περιοχών οι οποίες συνίστανται σε «Ζώνες Ειδικής Προστασίας» και «Ειδικές Ζώνες Διατήρησης» οι οποίες δημιουργούνται βάσει της οδηγίας 79/409/ΕΟΚ (9) και της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ (10) λαμβάνοντας υπόψη τις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτιστικές απαιτήσεις, περιφερειακά και τοπικά χαρακτηριστικά και τη συμμετοχή ιδιοκτητών δασών 7

13. ΠΙΣΤΕΥΕΙ ότι ο ρόλος των δασών ως εστιών απορρόφησης και κατακράτησης άνθρακα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να εξασφαλιστεί καλύτερα μέσω της βιώσιμης διαχείρισης των δασών και της συμβολής στη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των κρατών μελών όσον αφορά την κλιματική αλλαγή σύμφωνα με το πρωτόκολλο του Κυότο και μπορεί να επιτευχθεί καλύτερα με την προστασία και ενίσχυση των υφιστάμενων αποθεμάτων άνθρακα, τη δημιουργία νέων αποθεμάτων άνθρακα και την ενθάρρυνση της χρήσης βιομάζας και προϊόντων με βάση το ξύλο 7

14. ΘΕΩΡΕΙ ότι η δασοκομία και οι σχετικές εμπορικές δραστηριότητες εμπίπτουν στην ανοικτή οικονομία και ότι η εμπορική τους λειτουργία πρέπει να κατευθύνεται κυρίως από τις δυνάμεις της αγοράς 7 ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ ότι η Κοινότητα έχει θεσπίσει σειρά μέσων για την αποτελεσματική λειτουργία του ανταγωνισμού,

15. ΤΟΝΙΖΕΙ ότι πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στη βελτιωμένη ενημέρωση της κοινής γνώμης και των καταναλωτών σχετικά με τη δασοκομία και τα προϊόντα της, διαβεβαιώνονται ότι η διαχείριση των δασών γίνεται σύμφωνα με την αρχή της βιώσιμης ανάπτυξης. ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ ότι τα συστήματα πιστοποίησης των δασών είναι μέσα που βασίζονται στις αρχές της αγοράς και που αποσκοπούν στο να βελτιωθεί η εκ μέρους των καταναλωτών γνώση των περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών της βιώσιμης διαχείρισης των δασών και στο να ενθαρρυνθεί η χρήση του ξύλου και των δασοκομικών προϊόντων ως ανανεώσιμων και φιλικών προς το περιβάλλον πρώτων υλών και ότι τα συστήματα πιστοποίησης των δασών θα πρέπει να είναι συγκρίσιμα και οι δείκτες απόδοσης συμβατοί προς τις διεθνείς αρχές της βιώσιμης διαχείρισης ενώ θα πρέπει επιπλέον να τηρούν τους όρους που αφορούν τον εθελοντικό χαρακτήρα τους, την αξιοπιστία, τη διαφάνεια, τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας, την ελεύθερη πρόσβαση και την έλλειψη διακρίσεων όσον αφορά τις κατηγορίες δασών και τους ιδιοκτήτες 7 σημαντικό στοιχείο για την εξασφάλιση της αξιοπιστίας θα πρέπει να είναι ο ανεξάρτητος έλεγχος της διαχείρισης. ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή να μελετήσει τη δυνατότητα περαιτέρω κοινοτικών δράσεων,

16. ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ότι τα υφιστάμενα μέτρα δασοκομίας καθώς και ένα κεφάλαιο ειδικά αφιερωμένο στη δασοκομία μέσα στην πρόταση κανονισμού για την ανάπτυξη της υπαίθρου στα πλαίσια της Ατζέντας 2000 (11) θα μπορούσαν να αποτελέσουν βάση για την εφαρμογή του παρόντος ψηφίσματος. ΣΥΜΦΩΝΕΙ ότι όλα τα κοινά μέτρα που επηρεάζουν τη δασοκομία και τα προϊόντα της θα πρέπει να ευθυγραμμίζονται με τους στόχους και τις συστάσεις αυτής της δασικής στρατηγικής.

17. ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ ότι η Επιτροπή προτίθεται να υποβάλει:

- ανακοίνωση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας ξύλου,

- πρόταση αναθεώρησης της οδηγίας 66/404/ΕΟΚ, της 14ης Ιουνίου 1966, περί της εμπορίας δασικού πολλαπλασιαστικού υλικού (12),

- συντόμως, ειδική ανακοίνωση προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο σχετικά με τη συνεργασία στον τομέα της ανάπτυξης των δασών.

18. ΚΑΛΕΙ την Επιτροπή να υποβάλει, εντός πέντε ετών, έκθεση προς το Συμβούλιο σχετικά με την εφαρμογή της δασικής στρατηγικής.

(1) UNCED, UNGASS, XI παγκόσμιο δασοκομικό συνέδριο, σύμβαση για τη βιολογική ποικιλότητα, σύμβαση για τις κλιματικές αλλαγές, Σύμβαση για την καταπολέμηση της απερήμωσης και 1η, 2η και 3η υπουργική διάσκεψη για την προστασία των δασών στην Ευρώπη.

(2) ΕΕ L 326 της 21.11.1986, σ. 2 7 κανονισμός όπως τροποποιήθηκε τελευταία από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 307/97 (ΕΕ L 51 της 21.2.1997, σ. 9).

(3) ΕΕ L 217 της 31.7.1992, σ. 3 7 κανονισμός όπως τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 308/97 (ΕΕ L 51 της 21.2.1997, σ. 11).

(4) ΕΕ L 165 της 15.6.1989, σ. 12.

(5) ΕΕ L 165 της 15.6.1989, σ. 14.

(6) ΕΕ L 88 της 24.3.1998, σ. 59.

(7) ΕΕ L 346 της 17.12.1997, σ. 95.

(8) ΕΕ L 159 της 28.6.1994, σ. 1.

(9) ΕΕ L 103 της 25.4.1979, σ. 1 7 οδηγία όπως τροποποιήθηκε τελευταία από την οδηγία 97/49/ΕΚ (ΕΕ L 223 της 13.8.1997, σ. 9).

(10) ΕΕ L 206 της 22.7.1992, σ. 7 7 οδηγία όπως τροποποιήθηκε τελευταία από την οδηγία 97/62/ΕΚ (ΕΕ L 305 της 8.11.1997, σ. 42).

(11) ΕΕ C 170 της 4.6.1998, σ. 67.

(12) ΕΕ 125 της 11.7.1966, σ. 2326 7 οδηγία όπως τροποποιήθηκε τελευταία από την πράξη προσχώρησης του 1994.