31999D0592

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

της 9ης Δεκεμβρίου 1998

για την ενίσχυση που η Γερμανία προτίθεται να χορηγήσει στην επιχείρηση MCR Gesellschaft für metallurgisches Recycling mbH, Eberswalde (Βρανδεμβούργο)

[κοινοποιηθείσα υπό τον αριθμό Ε(1998) 4277]

(Το κείμενο στη γερμανική γλώσσα είναι το μόνο αυθεντικό)

(Κείμενο που παρουσιάζει ενδιαφέρον για τον ΕΟΧ)

(1999/592/ΕΚΑΧ)

Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας Άνθρακα και Χάλυβα, και ιδίως το άρθρο 4 στοιχείο γ),

την απόφαση αριθ. 2496/96/ΕΚΑΧ της Επιτροπής, της 18ης Δεκεμβρίου 1996, σχετικά με τη θέσπιση κοινοτικών κανόνων για τις ενισχύσεις προς τη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα(1), και ιδίως το άρθρο 3,

Αφού κάλεσε τους ενδιαφερόμενους να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους σύμφωνα με τα εν λόγω άρθρα και έχοντας υπόψη τις παρατηρήσεις αυτές,

Εκτιμώντας τα ακόλουθα:

I. Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Στις 29 Απριλίου 1997, η Γερμανία κοινοποίησε με επιστολή στην Επιτροπή την πρόθεσή της να χορηγήσει ενίσχυση για την προστασία του περιβάλλοντος στην επιχείρηση MCR Gesellschaft für metallurgisches Recycling mbH, Eberswalde (εφεξής MCR). Η πρόταση κοινοποιήθηκε σύμφωνα με το άρθρο 6 της απόφασης αριθ. 2496/96/ΕΚΑΧ, στο εξής "κώδικας ενισχύσεων προς τη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα".

Η Επιτροπή ζήτησε με επιστολές στις 22 Μαΐου 1997, 11 Ιουλίου 1997 και 1η Οκτωβρίου 1997 συμπληρωματικές πληροφορίες. Αυτές χορηγήθηκαν από τις γερμανικές αρχές με επιστολές στις 20 Ιουνίου 1997, 24 Σεπτεμβρίου 1997 και 23 Οκτωβρίου 1997.

Στις 19 Ιανουαρίου 1998, η Επιτροπή ενημέρωσε με επιστολή τις γερμανικές αρχές σχετικά με την απόφασή της να κινήσει τη διαδικασία του άρθρου 6 παράγραφος 5 του κώδικα ενισχύσεων προς τη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα για το εν λόγω σχέδιο ενίσχυσης.

Η Επιτροπή ζήτησε επιπλέον, δυνάμει του άρθρου 6 παράγραφος 4 δεύτερο εδάφιο του κώδικα ενισχύσεων προς τη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα την αναστολή της καταβολής της περιφερειακής επενδυτικής ενίσχυσης που είχε εγκριθεί το 1994.

Τον Δεκέμβριο του 1994, η Επιτροπή ενέκρινε για το ίδιο σχέδιο περιφερειακή επενδυτική ενίσχυση (αριθ. Ν 671/94). Η έγκριση αυτή βασίστηκε στα άρθρα 1 και 5 της απόφασης αριθ. 3855/91/ΕΚΑΧ της Επιτροπής, της 27ης Νοεμβρίου 1991, σχετικά με τη θέσπιση κοινοτικών κανόνων για τις ενισχύσεις προς τη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα(2) (εφεξής "κώδικας ενισχύσεων προς τη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα του 1991"). Σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 3 δεύτερο εδάφιο αυτού, οι ενισχύσεις βάσει του άρθρου 5 έπρεπε να καταβληθούν έως τις 31 Δεκεμβρίου 1994.

Η ανακοίνωση της απόφασης για την κίνηση της διαδικασίας δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων(3). Στην ανακοίνωση αυτή, η Επιτροπή ζήτησε τις απόψεις όλων των ενδιαφερομένων.

Η Επιτροπή έλαβε τις απόψεις ορισμένων ενδιαφερομένων και τις διαβίβασε στις γερμανικές αρχές ζητώντας τις απόψεις τους. Αυτές εστάλησαν με επιστολή στις 7 Ιουλίου 1998.

Οι γερμανικές αρχές απέστειλαν συμπληρωματικές πληροφορίες με επιστολές στις 27 Φεβρουαρίου 1998, 12 Ιουνίου 1998, 21 Αυγούστου 1998, 18 Σεπτεμβρίου 1998, 27 Οκτωβρίου 1998, 4 Νοεμβρίου 1998, 11 Νοεμβρίου 1998 και 12 Νοεμβρίου 1998.

II. ΛΕΠΤΟΜΕΡΗΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ

Η ενίσχυση προορίζεται για μία νέα εγκατάσταση ανακύκλωσης παλαιών αυτοκινήτων και καταλοίπων μεταλλικών αντικειμένων. Οι γερμανικές αρχές ανέφεραν ότι με τη μέθοδο της MCR ικανοποιούνται αυστηρότερες από τις σήμερα ισχύουσες περιβαλλοντικές απαιτήσεις.

Η κοινοποίηση αφορά σχέδιο περιβαλλοντικής ενίσχυσης με τη μορφή επιδότησης επιτοκίου για δύο δάνεια της MCR. Το πρώτο δάνειο ύψους 65 εκατ. DEM πρόκειται να χορηγηθεί μέσω του προγράμματος ΕRΡ-Umweltkredit με επιτόκιο 4,75 % σταθερό για δέκα έτη. Η διάρκεια του δανείου εiναι 20 έτη με πενταετή περίοδο χάριτος. Το δεύτερο δάνειο, ύψους 32 εκατ. DEM, πρόκειται να χορηγηθεί στα πλαίσια του προγράμματος DtA-Umweltkredit. Για το δάνειο αυτό προβλέπεται επιτόκιο ύψους 5,9 % για μία δεκαετία, εικοσαετής διάρκεια του δανείου με τριετή περίοδο χάριτος. Και για τα δύο δάνεια επρόκειτο να χορηγηθεί εγγύηση του ομόσπονδου κράτους του Βρανδεμβούργου που θα κάλυπτε την αποπληρωμή του δανείου μέχρι το 80 %.

Κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, οι γερμανικές αρχές τροποποίησαν το σχέδιο ενίσχυσης. Το επιτόκιο του δανείου των 65 εκατ. DEM μειώθηκε σε 3,8 %. Όσον αφορά το δάνειο των 32 εκατ. DEM, οι γερμανικές αρχές δεσμεύθηκαν να μην παραχωρήσουν επιτόκιο μικρότερο από αυτό που αντιστοιχεί στο ισχύον κατά τον χρόνο χορήγησης του δανείου επιτόκιο αναφοράς για δάνεια πενταετούς έως δεκαετούς ισχύος. Επιπλέον, το 80 % του ποσού 67976000 DEM κατ' ανώτατο όριο καλύπτεται με μία εγγύηση. Το ποσό αυτό αποτελεί το ανώτατο ποσό ενίσχυσης. Αντίθετα με τα ανακοινωθέντα κατά την κίνηση της διαδικασίας, η MCR θα καταβάλλει αντίτιμο για την εγγύηση αυτή. Η εγγύηση χορηγείται στα πλαίσια του προγράμματος εγγυήσεων της ομοσπονδίας υπέρ των ιδιωτικών επιχειρήσεων, που ενέκρινε η Επιτροπή με τις αποφάσεις της για τις υποθέσεις κρατικών ενισχύσεων Ν 81/93 και Ν 297/91. Το αντίτιμο ανέρχεται σε 0,5 % του ποσού του δανείου ανά έτος και καταβάλλεται μαζί με ένα εφάπαξ τέλος ύψους 25000 DEM.

Κατά την έναρξη της διαδικασίας, η Επιτροπή δήλωσε ότι η επιδότηση επιτοκίου των δύο δανείων αποτελεί κρατική ενίσχυση και ότι αυτή αντιστοιχεί στη διαφορά μεταξύ του επιτοκίου των δύο δανείων και του επιτοκίου αναφοράς μακροπροθέσμων δανείων ύψους 6,15 % (τούτο μειώθηκε από την 1η Νοεμβρίου 1998 σε 5,41 %). Επιπλέον, η Επιτροπή είχε την άποψη ότι η εγγύηση αποτελεί στοιχείο κρατικής ενίσχυσης.

Η Επιτροπή κίνησε τη διαδικασία διότι βάσει των πληροφοριών που είχε μέχρι τότε στη διάθεσή της δεν ήταν σε θέση να διακρίνει το κόστος των επενδύσεων των αναγκαίων για την προστασία του περιβάλλοντος από το κόστος της βασικής επένδυσης. Επιπλέον, δεν ήταν σε θέση να διερευνήσει την αναλογικότητα της ενίσχυσης, δηλαδή το ύψος της ενίσχυσης σε σύγκριση με τη βελτίωση του περιβάλλοντος και τις προς τούτο απαιτούμενες επενδύσεις.

Εκτός τούτου, οι γερμανικές αρχές ισχυρίστηκαν ότι με τις νέες εγκαταστάσεις παραγωγής είναι δυνατή η εξοικονόμηση ενέργειας μέχρι 50 % περίπου. Πάντως, το πλεονέκτημα που προκύπτει από την εξοικονόμηση αυτή δεν ελήφθη υπόψη κατά τον υπολογισμό της επιλέξιμης δαπάνης.

Πέραν τούτου, η Επιτροπή αμφισβήτησε ότι το έργο μπορεί να ικανοποιήσει πολύ μεγαλύτερες από τις ισχύουσες περιβαλλοντικές απαιτήσεις. Η αμφισβήτηση αυτή ήταν αιτιολογημένη, καθόσον το ίδιο σχέδιο ενίσχυσης εξετάστηκε το 1994 δυνάμει του άρθρου 5 του κώδικα ενισχύσεων προς τη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα που αφορούσε περιφερειακή επενδυτική ενίσχυση.

Τέλος, η Επιτροπή διατηρούσε επίσης σοβαρές αμφιβολίες, για το αν η εγκριθείσα το 1994 επιδότηση επένδυσης εξακολουθούσε να είναι συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά διότι o "νέος" κώδικας ενισχύσεων προς τη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα, αντίθετα με τον κώδικα του 1991, δεν προβλέπει νομική βάση για περιφερειακές ενισχύσεις επενδύσεων στην (ανατολική) Γερμανία. Απεδείχθη ότι η περιφερειακή ενίσχυση δεν καταβλήθηκε έως τις 31 Δεκεμβρίου 1994, θα μπορούσε όμως να καταβληθεί αμέσως μετά από μία σχετική αίτηση της MCR. Για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή διέταξε την αναστολή της πληρωμής μέχρι την λήψη τελικής απόφασης για την σχετική επιδότηση της επένδυσης.

III. ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΩΝ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΩΝ

Η Επιτροπή έλαβε τις απόψεις τεσσάρων ενδιαφερομένων. Η Usinor, η Lech-Stahlwerke GmbH και η Neue Maxhütte Stahlwerke GmbH συνέστησαν στην Επιτροπή να λάβει αρνητική απόφαση, ενώ η Federec Metal εξέφρασε ιδίως αμφιβολίες όσον αφορά τα αναμενόμενα οφέλη για την προστασία του περιβάλλοντος.

Στις παρατηρήσεις αμφισβητείται ότι οι δαπάνες που απαιτούνται για τα μέτρα προστασίας του περιβάλλοντος θα ανέλθουν σε 97 εκατ. DEM. Γίνεται επιπλέον παραπομπή σε προηγούμενες απόπειρες ανακύκλωσης παλαιοσιδήρου στον τομέα της χαλυβουργίας, οι οποίες απέτυχαν. Υποστηρίζεται επίσης ότι η MCR δεν θα είναι σε θέση να παράγει ημικατεργασμένα προϊόντα χάλυβα.

Προβάλλεται το επιχείρημα ότι το σχέδιο δεν είναι βιώσιμο και, κατά συνέπεια, δεν είναι επιλέξιμο για ενίσχυση. Γίνεται επίσης παραπομπή σε μελέτη της Roland Berger για ένα έργο ανακύκλωσης, η οποία το 1994 κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το έργο δεν είναι βιώσιμο. Επιπλέον, υποστηρίζεται ότι η μέθοδος της MCR ήταν ενδεχομένως βιώσιμη το 1994 σήμερα όμως, λόγω της εξέλιξης της τιμής του παλαιοσιδήρου, ποιοτικών προβλημάτων στα ημικατεργασμένα προϊόντα και του κόστους διάθεσης των πλαστικών προϊόντων, δεν είναι πλέον οικονομικά βιώσιμη. Κατά συνέπεια, υποστηρίζεται, το κράτος οφείλει να παρέμβει ως εγγυητής και ότι μακροπρόθεσμα νοθεύεται ο ανταγωνισμός. Εξάλλου, η επιδότηση επένδυσης ύψους 24 εκατ. DEM θα επαρκούσε για τη βελτίωση μιας υφιστάμενης εγκατάστασης ώστε να επιτυγχάνει τιμές εκπομπής σύμφωνα με το 17ο ομοσπονδιακό κανονισμό για την προστασία από εκπομπές ρύπων (BImSchV).

Επιπλέον, οι ενδιαφερόμενοι ισχυρίζονται ότι διατηρούν αμφιβολίες κατά πόσον η μέθοδος της MCR είναι φιλική προς το περιβάλλον διότι απελευθερώνονται πολύ μεγάλες ποσότητες αερίων, οι οποίες πρέπει επίσης να υποστούν επεξεργασία σύμφωνα με τις ισχύουσες προδιαγραφές προστασίας περιβάλλοντος. Εξάλλου, οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις θα πρέπει να εξεταστούν συγκρινόμενες με τις περιβαλλοντικές απαιτήσεις που αναμένεται ότι θα ισχύουν υποχρεωτικά στο μέλλον. Κατά συνέπεια, ενδείκνυται η σύγκριση των επιπτώσεων με τα ισχύοντα στη Γαλλία πρότυπα βάσει του "Accord Cadre sur le traitement des vehicules hοrs d'usage".

Τονίζεται τέλος ότι πρέπει να εφαρμοστεί ο κώδικας ενισχύσεων προς τη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα του 1991 και να μην καταβληθεί στην MCR η εγκριθείσα το 1994 περιφερειακή επενδυτική ενίσχυση.

IV. ΑΠΟΨΗ ΤΩΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ

Όσον αφορά τον χαρακτήρα περιβαλλοντικής προστασίας του σχεδίου, οι γερμανικές αρχές υποστηρίζουν ότι η μέθοδος της MCR καταλήγει σε σημαντικά μικρότερες εκπομπές από αυτές που προβλέπονται σήμερα βάσει του νόμου. Για τη χαλυβουργική επιχείρηση MCR ισχύει ο 4ος ομοσπονδιακός κανονισμός και όχι ο 17ος ομοσπονδιακός κανονισμός, όπως διαπιστώθηκε κατά την έναρξη της διαδικασίας. Ο 17ος ομοσπονδιακός κανονισμός εφαρμόζεται για εγκαταστάσεις αποτέφρωσης. Στον επόμενο πίνακα παρατίθεται σύγκριση της διαφοράς εκπομπών μεταξύ της MCR και του 4ου ομοσπονδιακού κανονισμού.

Διαφορές εκπομπών μεταξύ της MCR και του 4ου ομοσπονδιακού κανονισμού

>ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑ>

Ο 17ος ομοσπονδιακός κανονισμός αποτελεί την αυστηρότερη προδιαγραφή στην Ευρώπη και οι εκπομπές με τη μέθοδο της MCR είναι 20 %-60 % μικρότερες από τα όρια αυτής της προδιαγραφής.

Ανεξάρτητα από τις χαμηλές τιμες εκπομπής, η ίδια η μέθοδος ανακύκλωσης είναι φιλική προς το περιβάλλον, διότι αποτελεί εκτεταμένη διαδικασία για την πλήρη και συμβατή με το περιβάλλον διάθεση παλαιοσιδήρων αυτοκινήτων και άλλων προβληματικών ειδών παλαιοσιδήρου.

Σήμερα, τα αυτοκίνητα που αποσυναρμολογούνται και προετοιμάζονται για να χρησιμοποιηθούν στη συνέχεια στη χαλυβουργία για την πλήρωση ηλεκτρικών καμίνων, οδηγούνται σε εγκαταστάσεις θραυστήρων (shredding). Στο τέλος της διαδικασίας θραύσης λαμβάνονται τμήματα του οχήματος όπως κινητήρες, επίσωτρα, κ.λπ., αλλά και απορρίμματα με τη μορφή οργανικών υλικών (πλαστικά, βαφές, κ.λπ.), που αποτελούσαν προηγουμένως τμήματα των αυτοκινήτων. Σύμφωνα με τα στοιχεία των γερμανικών αρχών, απαιτείται ετησίως η απομάκρυνση και διάθεση περίπου 600000 τόνων τέτοιων προϊόντων μεγάλης τοξικότητας.

Στην εγκατάσταση της MCR πραγματοποιείται ανακύκλωση δευτερογενών πρώτων υλών, όπως ο ψευδάργυρος και ο μόλυβδος, από τον παλαιοσίδηρο με μεγάλο ρυπαντικό φορτίο που δεν μπορούσε να υποστεί επεξεργασία με τις μέχρι σήμερα γνωστές μεθόδους, με μια στοχευμένη φυσική διαδικασία και με μια φιλική προς το περιβάλλον επεξεργασία με τήξη σε υψηλές θερμοκρασίες. Τα υπολείμματα του οχήματος, μετά την απομάκρυνση των υγρών και ορισμένων τμημάτων, συμπιέζονται και εισάγονται στην εγκατάσταση τήξης. Οι οργανικές ουσίες που περιέχονται ακόμη στα τεμάχια αυτά, μετατρέπονται σε οπτάνθρακα και χρησιμοποιούνται ως συμπυκνωμένοι ενεργειακοί φορείς. Επειδή η έκλυση της ενέργειας πραγματοποιείται στο κέντρο της εγκατάστασης τήξης, απαιτείται μικρή εξωτερική πρόσθετη παροχή ενέργειας, γεγονός που οδηγεί σε εξοικονόμηση ενέργειας που εκτιμάται σε ποσοστό μέχρι 50 %.

Σε σύγκριση με τις σήμερα γνωστές μεθόδους διάθεσης/ανακύκλωσης, η μέθοδος της MCR επιτυγχάνει τα εξής:

- σαφή μείωση της κατανάλωσης πρωτογενούς ενέργειας (μέχρι 50 %),

- σαφή μείωση των ορίων εκπομπής, και

- τη μείωση των απορριμμάτων συμπεριλαμβανομένων των ελαφρών θραυσμάτων που είναι, εν μέρει, ιδιαίτερα τοξικά.

Για να τονιστούν τα περιβαλλοντικά οφέλη του έργου, σημειώνεται το γεγονός ότι η ίδια η διαδικασία που αναπτύχθηκε από την MCR επιτυγχάνει έναν από τους στόχους της περιβαλλοντικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι γνωστό ότι οι ιδιαίτερα τοξικές ουσίες μπορούν να μολύνουν το έδαφος και το υπόγειο νερό και ότι τα απόβλητα της διαδικασίας θραύσης κατατάσσονται στα επικίνδυνα απόβλητα βάσει της διεθνούς, της κοινοτικής και της εθνικής νομοθεσίας καθώς και της πρότασης οδηγίας του Συμβουλίου για τα οχήματα στο τέλος του κύκλου ζωής τους της 9ης Ιουλίου 1997(4). Μια από τις προτεραιότητες της πρότασης της ΕΕ είναι η ανάπτυξη στρατηγικών και μέτρων για την αποφυγή αυτών των αποβλήτων. Η σύμβαση της Βασιλείας για τον έλεγχο διασυνοριακών μετακινήσεων επικίνδυνων αποβλήτων και τη διάθεσή τους θεωρεί επίσης τα ελαφρά πλαστικά υπολείμματα θραύσης ως επικίνδυνα.

Οι γερμανικές αρχές ανέφεραν επίσης ότι με τη μέθοδο της MCR θα μειωθεί στο ελάχιστο η εκπομπή αερίων αποβλήτων. Τούτο επιτυγχάνεται αποφεύγοντας την εισαγωγή πρόσθετου αέρα στη διεργασία και με τη χρήση αέρα για την ψύξη των αερίων αποβλήτων. Σε αντίθεση με άλλες τεχνικές, η MCR, θα χρησιμοποιήσει για τα αέρια απόβλητα που παράγονται στην εγκατάστασή της ένα κλειστό σύστημα. Τα αέρια καθαρίζονται με μία διεργασία καθαρισμού πολλαπλών βαθμίδων, δηλαδή σε μία γραμμή καθαρισμού διαδοχικών σταδίων στο τέλος της παραγωγικής διαδικασίας. Κατά συνέπεια, οι εκπομπές αερίων αποβλήτων και ρυπαντικών ουσιών είναι μειωμένες κατά 90 % σε σύγκριση με τις εκπομπές σε αντίστοιχες διαδικασίες.

Όσον αφορά την προβλεπόμενη χορήγηση δανείων με επιδοτούμενο επιτόκιο, η Γερμανία προβάλλει το επιχείρημα ότι το οικονομικό κριτήριο για τον καθορισμό του επιτοκίου είναι το χρονικό διάστημα για το οποίο καθορίζεται το επιτόκιο ενός δανείου και όχι η διάρκεια του δανείου. Για τα δάνεια ύψους 65 εκατ. DEM και 32 εκατ. DEM καθορίζεται επιτόκιο για δέκα μόνον έτη, παρά το ότι η διάρκεια του δανείου είναι 20 έτη. Εφόσον το δάνειο συνεχιστεί πέραν της δεκαετούς περιόδου, πρέπει να καθοριστούν εκ νέου οι όροι του δανείου. Ο δανειολήπτης δικαιούται να τερματίσει τη σχέση δανεισμού ύστερα από δέκα έτη. Σε αντίθετη περίπτωση, το επιτόκιο θα αναπροσαρμοστεί βάσει του τότε ισχύοντος επιτοκίου της αγοράς. Για το λόγο αυτό θα πρέπει, για την αξιολόγηση του στοιχείου της ενίσχυσης, να ληφθεί υπόψη επιτόκιο αναφοράς για πέντε έως δέκα έτη αντί του μακροπρόθεσμου επιτοκίου αναφοράς.

Σε αντίθεση με τις πληροφορίες που είχε στη διάθεσή της η Επιτροπή κατά την έναρξη της διαδικασίας, οι γερμανικές αρχές πληροφόρησαν την Επιτροπή ότι για την εγγύηση αποπληρωμής του 80 % καταβάλλεται τίμημα ύψους 0,5 % ανά έτος επί του ποσού του δανείου και εφάπαξ τέλος ύψους 25000 DEM.

Σύμφωνα με το αίτημα της Επιτροπής κατά την έναρξη της διαδικασίας, οι γερμανικές αρχές διευκρίνισαν το κόστος της επένδυσης που θα απαιτηθεί για τη βελτίωση της προστασίας του περιβάλλοντος και για μία νέα εγκατάσταση παραγωγής σύμφωνα με τα ισχύοντα βάσει του νόμου περιβαλλοντικά πρότυπα, ίδιας δυναμικότητας. Το επιπλέον κόστος ανέρχεται σε 69810000 DEM.

>ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑ>

Κατά την έναρξη της διαδικασίας η Επιτροπή τόνισε ότι το μικρότερο κόστος παραγωγής, για παράδειγμα το κόστος ενέργειας, θα πρέπει να αφαιρεθεί από τις επιλέξιμες δαπάνες. Σύμφωνα με τα στοιχεία των γερμανικών αρχών η ετήσια εξοικονόμηση ενέργειας θα ανέρχεται στην πραγματικότητα σε 500000 - 600000 DEM. Λόγω όμως της περισσότερο πολύπλοκης διαδικασίας προκύπτει, λόγω της συντήρησης και της λειτουργίας, κόστος παραγωγής αυξημένο κατά 300000 - 350000 DEM. Λαμβάνοντας ως βάση χρονική περίοδο δέκα ετών, η παρούσα αξία της συνολικής μείωσης του κόστους παραγωγής εκτιμάται σε 1834000 DEM. Κατά συνέπεια, το ποσό που είναι επιλέξιμο για περιβαλλοντική ενίσχυση ανέρχεται σε 67976000 DEM.

Οι γερμανικές αρχές έχουν την άποψη ότι η MCR εισέπραξε την επιδότηση επένδυσης που εγκρίθηκε με την υπόθεση Ν 671/94 πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 1994. Με την επιστολή της 27ης Δεκεμβρίου 1994 ανακοινώθηκε στην MCR ότι της χορηγήθηκε επιδότηση επένδυσης 24092500 DEM. Σύμφωνα με τα στοιχεία της τράπεζας Investitionsbank des Landes Brandenburg, το ποσό αυτό πιστώθηκε στο λογαριασμό της MCR στις 30 Δεκεμβρίου 1994. Είχε συμφωνηθεί ότι καμία πλευρά δεν θα μπορεί να κλείσει τον λογαριασμό αυτό. Η MCR επιτρέπεται να εισπράξει ποσά από τον λογαριασμό, αλλά πρέπει να αποδείξει ότι πραγματοποιήθηκαν οι αντίστοιχες επενδύσεις ενώ ο φορέας επιχορήγησης δεν έχει πλέον τον έλεγχο των αναλήψεων. Κατά συνέπεια, ο φορέας δεν έχει πλέον πρόσβαση στο κεφάλαιο το οποίο καταβλήθηκε στο λογαριασμό υπέρ της MCR. Επομένως, οι γερμανικές αρχές δεν θεωρούν ενδεδειγμένη τη διερεύνηση της σχετικής επιδότησης της επένδυσης στα πλαίσια της παρούσας διαδικασίας δυνάμει του άρθρου 6 παράγραφος 5 του κώδικα ενισχύσεων υπέρ της βιομηχανίας σιδήρου και χάλυβα.

Κατά το σχολιασμό των απόψεων των ενδιαφερομένων, οι γερμανικές αρχές υποστήριξαν ότι ο ισχυρισμός ότι το ποσό των 97 εκατ. DEM είναι πολύ υψηλό, δεν ευσταθεί πλέον, διότι οι γερμανικές αρχές μείωσαν ήδη το ποσό της επιλέξιμης δαπάνης. Επιπλέον τονίζουν τις θετικές επιπτώσεις του σχεδίου για το περιβάλλον. Οι εκπομπές της MCR θα είναι πολύ μικρότερες από τα υποχρεωτικά περιβαλλοντικά πρότυπα και, επιπλέον, κατά 20 % έως 60 % μικρότερες από τις τιμές που προβλέπονται από τον 17ο ομοσπονδιακό κανονισμό. Επιπλέον, σε μια αντίστοιχη συμβατική εγκατάσταση παραγωγής δεν είναι δυνατή η εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας και δεν αποκλείεται η παραγωγή επικίνδυνων αποβλήτων από τη διαδικασία θραύσης. Η διάθεση των αποβλήτων αυτών εξακολουθεί να είναι ιδιαίτερα προβληματική για τις αρμόδιες τοπικές αρχές. Το πανεπιστήμιο του Technische Universität Clausthal-Zellerfeld εκπόνησε ανεξάρτητη μελέτη, βάσει της οποίας η μέθοδος της MCR αποτελεί ευφυή λύση, με την οποία επιλύεται ταυτόχρονα το τεχνικό πρόβλημα της επεξεργασίας των υλικών αυτών. Επιπλέον, οι γερμανικές αρχές τονίζουν και πάλι ότι η διαδικασία της MCR οδηγεί σε σημαντικό βαθμό στη μείωση των αερίων αποβλήτων.

Είναι γεγονός ότι η μέθοδος δεν αφορά την παραγωγή χάλυβα αλλά, κυρίως, αποτελεί φιλική προς το περιβάλλον μέθοδο διάθεσης αποβλήτων, της οποίας το αποτέλεσμα είναι η ανακύκλωση και αξιοποίηση πρώτων υλών. Ταυτόχρονα επιτυγχάνεται η εξάλειψη των επικίνδυνων αποβλήτων της διαδικασίας θραύσης. Ο συνδυασμός της διαδικασίας της τήξης και της περαιτέρω επεξεργασίας στη μέθοδο της MCR, καταλήγει σε αξιόπιστο προϊόν συγκρίσιμο, όσον αφορά την ποιότητα, με αυτό μιας συνήθους ηλεκτρικής χαλυβουργίας, το οποίο είναι ιδιαίτερα κατάλληλο για περαιτέρω επεξεργασία, για παράδειγμα, σε εγκαταστάσεις ελάστρων. Παράγεται δομικός χάλυβας κατηγορίας St 37.

Η αναφερόμενη από τη Neue Maxhütte Stahlwerke GmbH μελέτη της Roland Berger, παρά τα όσα υποστηρίζει η εν λόγω επιχείρηση, δεν κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η μεταλλουργική μέθοδος είναι, κατά βάση, αντιοικονομική, αλλά ότι οι καθορισθείσες παράμετροι και τα τεχνικά χαρακτηριστικά του σχεδίου της Neue Maxhütte δεν είναι ρεαλιστικά. Επιπλέον, η μέθοδος της MCR δεν είναι συγκρίσιμη με το βασικό σχέδιο το οποίο εξέτασε η Roland Berger για τη Neue Maxhütte Stahlwerke.

Οι γερμανικές αρχές έχουν την άποψη ότι τα σχόλια για την έλλειψη βιωσιμότητας της μεθόδου της MCR είναι αβάσιμα διότι στηρίζονται σε εσφαλμένες υποθέσεις. Αντίθετα με ότι συμβαίνει στην παραγωγή σε ηλεκτρική κάμινο, με τη μέθοδο της MCR δεν παράγονται απόβλητα θραύσης (το κόστος τους σήμερα είναι μεγαλύτερο από 200 DEM ανά τόνο) και δεν προκαλούνται δαπάνες διάθεσης που οφείλονται στη διαδικασία. Η MCR δεν θα χρησιμοποιεί περισσότερο από 90000 τόνους παλαιοσίδηρο και άλλες κατηγορίες επικίνδυνων παλαιοσιδήρων ανά έτος. Ο παλαιοσίδηρος αυτοκινήτων θα προέρχεται σχεδόν αποκλειστικά από γειτονικές πηγές και, κατά συνέπεια, δεν θα έχει επιπτώσεις στις συνθήκες εφοδιασμού στην περιοχή της νότιας Γερμανίας. Η μελέτη της Price Waterhouse για το σχέδιο της MCR καταλήγει στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για μία οικονομικά βιώσιμη επένδυση η οποία επιπλέον δημιουργεί, σε σημαντικό βαθμό, νέα πρότυπα στον οικολογικό τομέα, συμπεριλαμβανομένων νέων προτύπων για την επεξεργασία υλικών που είναι επικίνδυνα για το περιβάλλον. Ο στόχος αυτός επιδιώκεται επίσης και με την πρόταση οδηγίας για παλαιά αυτοκίνητα.

Οι γερμανικές αρχές τονίζουν ότι ο όμιλος Aicher, συμπεριλαμβανομένης της Neue Maxhütte Stahlwerke GmbH και της Lech Stahlwerke GmbH, έχει συμμετοχή σε μία εγκατάσταση καύσης αποβλήτων καθώς και σε ένα υπόγειο χώρο εναπόθεσης. Οι εγκαταστάσεις αυτές θα δέχονται μικρότερες ποσότητες αποβλήτων από αυτές που δέχονται σήμερα εφόσον χρησιμοποιηθούν άλλες τεχνολογίες διάθεσης.

V. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ

Δεδομένου ότι η ΜCR παράγει ένα προϊόν που περιλαμβάνεται στο παράρτημα Ι της συνθήκης ΕΚΑΧ, η κοινοποιηθείσα κρατική ενίσχυση πρέπει να αξιολογηθεί λαμβάνοντας υπόψη τη συνθήκη αυτή. Το άρθρο 4 στοιχείο γ) της συνθήκης ΕΚΑΧ απαγορεύει ρητά κάθε κρατική ενίσχυση. Εντούτοις, ο κώδικας ενισχύσεων προς τη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα προβλέπει παρέκκλιση από το άρθρο 4 στοιχείο γ) της συνθήκης ΕΚΑΧ.

Ένας από τους σκοπούς του κώδικα ενισχύσεων προς τη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα είναι να εξασφαλίσει ότι η χαλυβουργία θα έχει με ίσους όρους πρόσβαση στις ενισχύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος όπως οι άλλες βιομηχανίες. Το άρθρο 3 του κώδικα ενισχύσεων προς τη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα ορίζει ότι οι κρατικές ενισχύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος(5), μπορούν να θεωρηθούν συμβιβάσιμες με την κοινή αγορά, εφόσον είναι σύμφωνες με τους κανόνες που θεσπίζονται στους κοινοτικούς κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος και τα κριτήρια για την εφαρμογή τους στη χαλυβουργία της ΕΚΑΧ που καθορίζονται στο παράρτημα του κώδικα ενισχύσεων προς τη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα.

Σύμφωνα με το σημείο 3.2.1 του κοινοτικού πλαισίου ενισχύσεων, οι ενισχύσεις για επενδύσεις σε γήπεδα, κτίρια, μονάδες παραγωγής εγκαταστάσεις και εξοπλισμό μπορούν να χορηγηθούν, εντός των ορίων που θεσπίζονται με το κοινοτικό πλαίσιο, εφόσον αποσκοπούν στη μείωση ή στην εξάλειψη της ρύπανσης με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος. Οι επιλέξιμες δαπάνες πρέπει να περιορίζονται αυστηρά στο πρόσθετο επενδυτικό κόστος που συνεπάγεται η επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων. Οι γενικές επενδυτικές δαπάνες που δεν συνδέονται με την προστασία του περιβάλλοντος πρέπει να αποκλείονται. Στην περίπτωση νέων εγκαταστάσεων ή αντικατάστασης εγκαταστάσεων, το κόστος της βασικής επένδυσης δεν είναι επιλέξιμο, εφόσον αφορά αποκλειστικά τη σύσταση παραγωγικής ικανότητας χωρίς να περιέχει περιβαλλοντικούς στόχους.

Βάσει του σημείου 3.2.3, τμήμα Β του κοινοτικού πλαισίου, οι κρατικές ενισχύσεις για επενδύσεις που επιτρέπουν σαφώς υψηλότερα επίπεδα προστασίας του περιβάλλοντος από εκείνα των υποχρεωτικών προτύπων θα εγκρίνονται μέχρι το 30 % ακαθάριστα των επιλέξιμων δαπανών. Το ύψος των ενισχύσεων που χορηγήθηκαν πρέπει να είναι ανάλογο με την επιτευχθείσα βελτίωση της προστασίας του περιβάλλοντος και την απαραίτητη επένδυση για την επίτευξη αυτής της βελτίωσης.

Το παράρτημα του κώδικα ενισχύσεων προς τη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα περιέχει αυστηρούς όρους και εγγυήσεις για να αποφευχθεί η ενίσχυση επενδύσεων για νέες εγκαταστάσεις ή εξοπλισμό η οποία χορηγείται με πρόσχημα την προστασία του περιβάλλοντος. Όπου η ενίσχυση χορηγείται στις επιχειρήσεις ως κίνητρο για να επιτύχουν σημαντικά καλύτερο επίπεδο προστασίας του περιβάλλοντος και η ενίσχυση αυτή δεν αφορά επένδυση που αντικαθιστά υπάρχουσες εγκαταστάσεις, ο επενδυτής θα πρέπει να αποδείξει ότι υπάρχει σαφής απόφαση να επιλεγούν αυστηρότερα πρότυπα προστασίας περιβάλλοντος για τα οποία απαιτείται πρόσθετη επένδυση και, επομένως, ότι υπάρχει λύση με χαμηλότερο κόστος. Κάθε πλεονέκτημα που οφείλεται στη μείωση του κόστους παραγωγής λόγω της σημαντικής αυτής βελτίωσης πρέπει να αφαιρείται από τις επιλέξιμες δαπάνες, σύμφωνα με το σημείο 3.2.3, μέρος Β του κοινοτικού πλαισίου για την προστασία του περιβάλλοντος.

Αρχικά, η Γερμανία υποστήριξε ότι, από τη συνολική επένδυση των 130,1 εκατ. DEM, τα 97 εκατ. DEM μπορούν να θεωρηθούν απαραίτητα για να επιτευχθεί σημαντική βελτίωση πέραν των υποχρεωτικών περιβαλλοντικών προτύπων. Δεν έγινε διάκριση μεταξύ της επένδυσης που απαιτήθηκε για την επίτευξη της βελτίωσης του περιβάλλοντος και της γενικής επένδυσης. Εντούτοις, κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, η Γερμανία παρείχε λεπτομερή σύγκριση του κόστους της εγκατάστασης της MCR η οποία υπερβαίνει τα υποχρεωτικά πρότυπα και μιας λύσης χαμηλού κόστους με συγκρίσιμη παραγωγική ικανότητα που αντιστοιχεί στα υποχρεωτικά πρότυπα. Το κόστος της γενικής επένδυσης που αφορά τη σύσταση ή την αντικατάσταση παραγωγικής ικανότητας χωρίς αυξημένη προστασία του περιβάλλοντος δεν είναι επιλέξιμο για ενίσχυση. Επιπλέον, από την ύπαρξη λύσης χαμηλότερου κόστους, αποδείχθηκε ότι υφίσταται σαφής απόφαση να επιλεγούν τα αυστηρότερα πρότυπα για τα οποία απαιτείται η πρόσθετη επένδυση. Πέραν τούτου, η Επιτροπή έχει εκτιμήσει τη μείωση του συνολικού κόστους παραγωγής που οφείλεται στη σημαντική βελτίωση του επιπέδου προστασίας του περιβάλλοντος, και η μείωση αυτή έχει αφαιρεθεί από το επιλέξιμο κόστος, όπως απαιτείται από τον κώδικα ενισχύσεων προς τη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα. Τέλος, ο ισχυρισμός των λοιπών ενδιαφερομένων ότι το σχέδιο δεν είναι οικονομικά βιώσιμο, δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός από την Επιτροπή, δεδομένου ότι βασίζεται προφανώς σε ανακριβείς πληροφορίες. Επομένως, βάσει των πληροφοριών που παρείχε η Γερμανία, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι το ποσό των 67976000 DEM είναι επιλέξιμο για ενίσχυση.

Κατά την έναρξη της διαδικασίας η Επιτροπή εξέφρασε αμφιβολίες για τη δυνατότητα του σχεδίου να επιτύχει σημαντική βελτίωση ως προς τα υποχρεωτικά περιβαλλοντικά πρότυπα. Τα υποχρεωτικά πρότυπα που εφαρμόζονται για τη χαλυβουργία MCR είναι ο 4ος ομοσπονδιακός κανονισμός. Οι εκπομπές της MCR θα είναι πολύ χαμηλότερες από τα υποχρεωτικά πρότυπα, και σημαντικά χαμηλότερες (20 %-60 %) από τα πολύ αυστηρότερα πρότυπα τα οποία ισχύουν για εγκαταστάσεις αποτέφρωσης και καθορίζονται στον 17ο ομοσπονδιακό κανονισμό. Η Επιτροπή πρέπει να αξιολογήσει τη μέθοδο της MCR σε σύγκριση με τα ισχύοντα πρότυπα και δεν μπορεί, όπως προτείνει ένας ενδιαφερόμενος, να αξιολογήσει τό σχέδιο σε σύγκριση με πρότυπα που ενδέχεται να ισχύουν στο μέλλον. Επιπλέον, η Επιτροπή αναγνωρίζει τη σημασία της ανακύκλωσης των τοξικών αποβλήτων από την MCR και για τον λόγο αυτό έχει την άποψη ότι το σχέδιο είναι επιλέξιμο για περιβαλλοντική ενίσχυση.

Κατά την εκτίμηση του στοιχείου της ενίσχυσης η Επιτροπή συνέκρινε τα επιτόκια δανείων με διάρκεια είκοσι ετών με το μακροπρόθεσμο επιτόκιο αναφοράς. Δέχεται όμως το επιχείρημα της Γερμανίας ότι στην περίπτωση αυτή πρέπει να χρησιμοποιηθεί το επιτόκιο αναφοράς πέντε ετών για δάνεια διαρκείας πέντε έως δέκα ετών, διότι το επιτόκιο καθορίζεται μόνο για δέκα έτη.

Η επιδότηση επιτοκίου του δανείου των 65 εκατ. DEM, με βάση τη διαφορά μεταξύ του επιτοκίου 3,80 % και του επιτοκίου αναφοράς 4,87 %, συνιστά ένταση ενίσχυσης 7,85 % ή 7,5 % εάν ληφθεί υπόψη το συνολικά επιλέξιμο ποσό. Στο σημείο αυτό λαμβάνεται υπόψη το γεγονός ότι, μετά από δέκα έτη θα γίνει επαναδιαπραγμάτευση των όρων του δανείου των 65 εκατ. DEM, και ότι το δάνειο θα χορηγηθεί με βάση το επιτόκιο της αγοράς. Δεδομένου ότι η Γερμανία προτίθεται να χορηγήσει το δάνειο των 32 εκατ. DEM βάσει του πενταετούς επιτοκίου αναφοράς που ισχύει κατά τον χρόνο χορήγησης του δανείου, η Επιτροπή θεωρεί ότι το δάνειο αυτό δεν αποτελεί κρατική ενίσχυση. Επιπλέον, η Επιτροπή θεωρεί ότι η εγγύηση που καλύπτει κατά 80 % την αποπληρωμή του ποσού των 67976000 DEM, κατ' ανώτατο όριο, συνιστά ένταση ενίσχυσης 0,5 %. Η συνολική ένταση της περιβαλλοντικής ενίσχυσης είναι επομένως 8,0 %, μικρότερη απο το ανώτατο όριο 30 % που καθορίζεται στις κατευθυντήριες γραμμές για τις περιβαλλοντικές ενισχύσεις. Λαμβάνοντας υπόψη τη σημαντική βελτίωση ως προς τα υποχρεωτικά πρότυπα, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το ύψος της χορηγούμενης ενίσχυσης είναι ανάλογο με την επιτυγχανόμενη βελτίωση της προστασίας του περιβάλλοντος και την επένδυση που είναι απαραίτητη για να επιτευχθεί η βελτίωση αυτή.

Βάσει των πληροφοριών που παρείχε η Γερμανία, ότι η επιχορήγηση επένδυσης που εγκρίθηκε στα πλαίσια του κώδικα ενισχύσεων προς τη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα του 1991, πιστώθηκε σε λογαριασμό επ' ονόματι της MCR στις 30 Δεκεμβρίου 1994 και των πληροφοριών ότι ο φορέας επιχορήγησης δεν έχει πλέον πρόσβαση στο ποσό αυτό, η Επιτροπή θεωρεί ότι η MCR εισέπραξε την επιχορήγηση πριν από την 31η Δεκεμβρίου 1994. Επειδή η ενίσχυση καταβλήθηκε σύμφωνα με τον κώδικα ενισχύσεων προς τη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα του 1991, η Επιτροπή ανακαλεί την εντολή αναστολής της πληρωμής σύμφωνα με το άρθρο 6 παράγραφος 4 του κώδικα ενισχύσεων προς τη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα.

VI. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Βάσει των ανωτέρω, η Επιτροπή καταλήγει στο συμπέρασμα ότι το δάνειο των 65000000 DEM και η εγγύηση που καλύπτει το 80 % των δανείων ύψους 67976000 DEM, κατ' ανώτατο όριο, για επένδυση η οποία ανταποκρίνεται σε περιβαλλοντικά πρότυπα πολύ αυστηρότερα από τα υποχρεωτικά πρότυπα, μπορεί να εγκριθεί σύμφωνα με το άρθρο 3 του κώδικα ενισχύσεων προς τη βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα. Επιπλέον, θεωρεί ότι το δάνειο των 32000000 DEM δεν αποτελεί κρατική ενίσχυση. Πέραν τούτου, η Επιτροπή ανακαλεί την εντολή αναστολής της καταβολής της περιφερειακής ενίσχυσης για την επένδυση ύψους 24092500 DEM. Η Επιτροπή έχει, πάντως, την άποψη ότι η Γερμανία οφείλει να την ενημερώσει για τους νέους όρους του δανείου των 65000000 DEM εφόσον το δάνειο δεν τερματισθεί μετά από δέκα έτη,

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Η περιβαλλοντική ενίσχυση που η Γερμανία προτίθεται να χορηγήσει υπέρ της MCR Gesellschaft für metallurgisches Recycling mbH, Eberswalde με τη μορφή επιδότησης επιτοκίου δανείου ύψους 65000000 DEM και εγγύηση αποπληρωμής που καλύπτει το 80 % ποσού 67976000 DEM κατ' ανώτατο όριο, είναι συμβιβάσιμη με την κοινή αγορά άνθρακα και χάλυβα.

Άρθρο 2

Η εντολή αναστολής της καταβολής της επενδυτικής ενίσχυσης που εγκρίθηκε με την απόφαση Ν 671/94 της Επιτροπής ανακαλείται με την παρούσα απόφαση.

Άρθρο 3

Η Γερμανία ενημερώνει την Επιτροπή για τους νέους όρους του δανείου ύψους 65000000 DEM, εφόσον το δάνειο δεν τερματισθεί μετά από δέκα έτη.

Άρθρο 4

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας.

Βρυξέλλες, 9 Δεκεμβρίου 1998.

Για την Επιτροπή

Karel VAN MIERT

Μέλος της Επιτροπής

(1) ΕΕ L 338 της 28.12.1996, σ. 42.

(2) ΕΕ L 362 της 31.12.1991, σ. 57.

(3) ΕΕ C 114 της 14.4.1998, σ. 8.

(4) ΕΕ C 337 της 7.11.1997, σ. 3.

(5) ΕΕ C 72 της 10.3.1994, σ. 3.