31991D0484

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 9ης Σεπτεμβρίου 1991 για τη θέπιση ειδικού προγράμματος έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης στον τομέα της μη πυρηνικής ενέργειας (1990-1994) (91/484/ΕΟΚ)

ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ,

Έχοντας υπόψη:

τη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, και ιδίως το άρθρο 130 Ο παράγραφος 2,

την πρόταση της Επιτροπής (1),

Σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (2),

Έχοντας υπόψη τη γνώμη της Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (3),

Εκτιμώντας:

ότι, με την απόφαση 90/221/Ευρατόμ, ΕΟΚ (4), το Συμβούλιο θέσπισε το τρίτο πρόγραμμα-πλαίσιο για τις κοινοτικές δράσεις έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης (1990-1994), στο οποίο καθορίζονται ιδίως οι δραστηριότητες που πρέπει να αναληφθούν για την ανάπτυξη των επιστημονικών γνώσεων και των τεχνικών ικανοτήτων των οποίων έχει ανάγκη η Κοινότητα, προκειμένου ειδικότερα να διαδραματίσει το ρόλο της στον τομέα της μη πυρηνικής ενέργειας- ότι η παρούσα απόφαση πρέπει να ληφθεί με βάση την αιτιολόγηση που εκτίθεται στο προοίμιο της εν λόγω απόφασης-

ότι το άρθρο 130 Ι της συνθήκης προβλέπει ότι η εφαρμογή του προγράμματος-πλαισίου πραγματοποιείται μέσω ειδικών προγραμμάτων που αναπτύσσονται στο εσωτερικό κάθε δράσης-

ότι η βασική έρευνα στον τομέα της μη πυρηνικής ενέργειας πρέπει να ενθαρρυνθεί στο σύνολο της Κοινότητας-

ότι, εκτός του ειδικού προγράμματος σχετικά με το ανθρώπινο δυναμικό και την κινητικότητα, είναι δυνατό να αποδειχθεί αναγκαίο να ενθαρρυνθεί η κατάρτιση ερευνητών και μηχανικών στο πλαίσιο του παρόντος προγράμματος-

ότι στο πλαίσιο του παρόντος προγράμματος, είναι επιθυμητό να αξιολογηθούν οι οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις καθώς και οι ενδεχόμενοι τεχνολογικοί κίνδυνοι-

ότι, δυνάμει του άρθρου 4 και του παραρτήματος Ι της απόφασης 90/221/Ευρατόμ, ΕΟΚ, το ποσό που κρίνεται αναγκαίο για το σύνολο του προγράμματος-πλαισίου περιλαμβάνει ποσό 57 εκατομμυρίων Ecu για τη συγκεντρωτική δραστηριότητα διάδοσης και αξιοποίησης των αποτελεσμάτων, το οποίο κατανέμεται κατ' αναλογία του ποσού που προβλέπεται για κάθε ειδικό πρόγραμμα-

ότι η απόφαση 90/221/Ευρατόμ, ΕΟΚ ορίζει ότι κύριος στόχος των κοινοτικών δράσεων στον τομέα της έρευνας πρέπει ιδίως να είναι η ενίσχυση της επιστημονικής και τεχνολογικής βάσης της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και η ώθηση της βιομηχανίας να καταστεί ανταγωνιστικότερη σε διεθνές επίπεδο- ότι στην εν λόγω απόφαση προβλέπεται επίσης ότι μία κοινοτική δράση δικαιολογείται εάν η έρευνα συμβάλλει, μεταξύ άλλων, στην ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής της Κοινότητας και στην προώθηση της συνολικής αρμονικής της ανάπτυξης, εξυπηρετώντας ταυτόχρονα τον στόχο της επιστημονικής και τεχνικής ποιότητας- ότι το παρόν πρόγραμμα έχει εκπονηθεί για να συμβάλει στην επιδίωξη αυτών των στόχων-

ότι στο παρόν πρόγραμμα πρέπει να συμμετέχουν, όσο το δυνατόν περισσότερο, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ)- ότι πρέπει να ληφθούν υπόψη οι ιδιαίτερες ανάγκες τους, χωρίς να θιγεί η ποιότητα του επιστημονικού και τεχνικού επιπέδου του προγράμματος-

ότι, όπως προβλέπεται στο παράρτημα ΙΙ της απόφασης 90/221/Ευρατόμ, ΕΟΚ, πρέπει να υπάρξει συμβολή στην ανάπτυξη νέων ενεργειακών μορφών οι οποίες να είναι οικονομικά βιώσιμες και να σέβονται περισσότερο το περιβάλλον-

ότι οι δραστηριότητες έρευνας και ανάπτυξης του παρόντος προγράμματος λαμβάνουν χώρα πριν από τα σχέδια παραγωγής των ενεργειακών τεχνολογιών, όπως αυτά ορίζονται στο άρθρο 2 του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2008/90 (5) για το πρόγραμμα Thermie, τα οποία χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του δεύτερου αυτού προγράμματος μόνο εφόσον έχει ουσιαστικά ολοκληρωθεί η φάση έρευνας και ανάπτυξης-

ότι έγιναν διαβουλεύσεις με την Επιτροπή Επιστημονικής και Τεχνικής Έρευνας (Crest),

ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ:

Άρθρο 1

Θεσπίζεται ειδικό πρόγραμμα έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης στον τομέα της μη πυρηνικής ενέργειας, καλούμενο εφεξής "πρόγραμμα", όπως ορίζεται στο παράρτημα Ι, για την χρονική περίοδο από τις 9 Σεπτεμβρίου 1991 έως τις 31 Δεκεμβρίου 1994.

Άρθρο 2

1. Το ποσό που κρίνεται αναγκαίο για την εκτέλεση του προγράμματος ανέρχεται σε 155,43 εκατομμύρια Ecu. Στο ποσό αυτό περιλαμβάνονται 18 εκατομμύρια Ecu για δαπάνες προσωπικού και διοικητικές δαπάνες.

2. Ενδεικτική κατανομή του ποσού περιλαμβάνεται στο παράρτημα ΙΙ.

3. Σε περίπτωση που λαμβάνεται απόφαση εκ μέρους του Συμβουλίου, κατ' εφαρμογή του άρθρου 1 παράγραφος 4 της απόφασης 90/221/Ευρατόμ/ΕΟΚ, η παρούσα απόφαση αναπροσαρμόζεται ανάλογα.

Άρθρο 3

Οι λεπτομέρειες εκτέλεσης του προγράμματος και το ποσοστό της χρηματοδοτικής συμμετοχής της Κοινότητας καθορίζονται στο παράρτημα ΙΙΙ.

Άρθρο 4

1. Κατά τη διάρκεια του δεύτερου έτους εφαρμογής του προγράμματος, η Επιτροπή το επανεξετάζει και υποβάλει έκθεση των αποτελεσμάτων της εξέτασης αυτής στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο, συνοδευόμενη, ενδεχομένως, από προτάσεις τροποποιήσεων.

2. Κατά τη λήξη του προγράμματος, ομάδα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων θα αξιολογήσει τα αποτελέσματά του για λογαριασμό της Επιτροπής. Η έκθεση της ομάδας αυτής, συνοδευόμενη από παρατηρήσεις της Επιτροπής, θα υποβληθεί στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο.

3. Οι εκθέσεις που αναφέρονται στις παραγράφους 1 και 2 συντάσσονται με βάση τους στόχους που καθορίζονται στο παράρτημα Ι της παρούσας απόφασης και σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 4 της απόφασης 90/221/Ερατόμ, ΕΟΚ.

Άρθρο 5

1. Οι συμβάσεις που συνάπτονται από την Επιτροπή διέπουν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις κάθε μέρους, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών διάδοσης, προστασίας και αξιοποίησης των αποτελεσμάτων της έρευνας, σύμφωνα με τις διατάξεις που θεσπίζονται κατ' εφαρμογή του άρθρου 130 Ι δεύτερο εδάφιο της συνθήκης.

2. Σύμφωνα με τους στόχους που αναφέρονται στο παράρτημα Ι, καταρτίζεται πρόγραμμα εργασίας, το οποίο μπορεί να αναπροσαρμόζεται. Το πρόγραμμα αυτό καθορίζει τους λεπτομερείς στόχους και τον τύπο των έργων που πρέπει να αναληφθούν, καθώς και τις αντίστοιχες χρηματοδοτικές διατάξεις που πρέπει να θεσπιστούν. Η Επιτροπή καταρτίζει τις προσκλήσεις προς υποβολή προτάσεων έργων με βάση το πρόγραμμα εργασίας.

Άρθρο 6

1. Η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων είναι υπεύθυνη για την εκτέλεση του προγράμματος και επικουρείται από συμβουλευτική επιτροπή, η οποία αποτελείται από αντιπροσώπους των κρατών μελών και προεδρεύεται από τον αντιπρόσωπο της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

2. Ο αντιπρόσωπος της Επιτροπής των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων υποβάλλει στην εν λόγω επιτροπή σχέδιο των μέτρων που πρέπει να ληφθούν. Η επιτροπή διατυπώνει τη γνώμη της για το σχέδιο μέσα σε προθεσμία που μπορεί να ορίζει ο πρόεδρος ανάλογα με τον επείγοντα χαρακτήρα του θέματος, και ενδεχομένως με τη διεξαγωγή ψηφοφορίας.

3. Η γνώμη καταχωρείται στα πρακτικά. Εξάλλου, κάθε κράτος μέλος μπορεί να ζητήσει να καταχωρηθεί η θέση του στα πρακτικά.

4. Η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων λαμβάνει ιδιαίτερα υπόψη της τη γνώμη της Επιτροπής και την ενημερώνει για τον τρόπο με τον οποίον έλαβε υπ' όψη της τη γνώμη αυτή.

Άρθρο 7

1. Η διαδικασία του άρθρου 6 εφαρμόζεται ιδίως για:

- την κατάρτιση και την αναπροσαρμογή του προγράμματος εργασιών που αναφέρεται στο άρθρο 5 παράγραφος 2,

- το περιεχόμενο των προσκλήσεων για την υποβολή προσφορών,

- την αξιολόγηση των σχεδίων έρευνας που αναφέρονται στο παράρτημα ΙΙΙ, καθώς και του προβλεπόμενου ποσού της κοινοτικής συμμετοχής στα σχέδια αυτά,

- τις παρεκκλίσεις από τους γενικούς κανόνες, που καθορίζονται στο παράρτημα ΙΙΙ,

- τη συμμετοχή σε κάθε δράση οργανισμών και επιχειρήσεων από τρίτες χώρες, που αναφέρονται στο άρθρο 8 παράγραφοι 1 και 2,

- κάθε προσαρμογή της κατανομής του ποσού που αναφέρεται, ενδεικτικά, στο παράρτημα ΙΙ,

- τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την αξιολόγηση του προγράμματος,

- τις λεπτομέρειες διάδοσης προστασίας και εκμετάλλευσης των αποτελεσμάτων των ερευνών που διεξάγονται στο πλαίσιο του προγράμματος.

2. Η Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων ενημερώνει την επιτροπή για την εφαρμογή των συνοδευτικών μέτρων και των συντονισμένων δράσεων που αναφέρονται στο παράρτημα ΙΙΙ.

Άρθρο 8

1. Η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να διαπραγματεύεται, σύμφωνα με το άρθρο 130 Μ της συνθήκης, διεθνείς συμφωνίες με τις τρίτες χώρες μέλη της ευρωπαϊκής συνεργασίας στον τομέα της επιστημονικής έρευνας και τεχνολογίας (Cost), και ιδίως με τις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ζώνης Ελευθέρων Συναλλαγών (ΕΖΕΣ) και τις χώρες τις Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, με σκοπό τη σύνδεσή τους με το σύνολο του προγράμματος.

2. Οι οργανισμοί και οι επιχειρήσεις που είναι εγκατεστημένοι σε τρίτες ευρωπαϊκές χώρες μπορούν, βάσει του κριτηρίου του αμοιβαίου οφέλους, να γίνουν δεκτοί να συμμετάσχουν σε έργο που αναλαμβάνεται στο πλαίσιο του προγράμματος.

Καννένας αντισυμβαλλόμενος, ο οποίος είναι εγκατεστημένος στις χώρες που αναφέρονται στην παράγραφο 2 και ο οποίος συμμετέχει σε δράση που αναλαμβάνεται στο πλαίσιο του προγράμματος, δεν μπορεί να επωφελείται της σχετικής κοινοτικής χρηματοδότησης στο πρόγραμμα. Ο αντισυμβαλλόμενος αυτός συμμετέχει στα γενικά διοικητικά έξοδα.

Άρθρο 9

Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στα κράτη μέλη. Βρυξέλλες, 9 Σεπτεμβρίου 1991. Για το Συμβούλιο

Ο Πρόεδρος

W. KOK

(1) ΕΕ αριθ. C 174 της 16. 7. 1990, σ. 77 και ΕΕ αριθ. C 76 της 21. 3. 1991, σ. 9. (2) ΕΕ αριθ. C 48 της 25. 2. 1991, σ. 130 και ΕΕ αριθ. C 240 της 16. 9. 1991. (3) ΕΕ αριθ. C 31 της 6. 2. 1991, σ. 20. (4) ΕΕ αριθ. L 117 της 8. 5. 1990, σ. 28. (5) ΕΕ αριθ. L 185 της 17. 7. 1990, σ. 1.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΙ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ

Οι κατευθύνσεις του τρίτου προγράμματος-πλαισίου, οι επιστημονικοί και τεχνικοί του στόχοι καθώς και η αιτιολογία του αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του παρόντος ειδικού προγράμματος.

Στόχος είναι η συμβολή στην ανάπτυξη νέων ενεργειακών εναλλακτικών λύσεων οι οποίες θα είναι οικονομικά βιώσιμες και ταυτόχρονα θα σέβονται περισσότερο το περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένων των τεχνολογιών για την εξοικονόμηση ενέργειας, μέσω κοινών δραστηριοτήτων που θα βοηθήσουν τα κράτη μέλη να λάβουν τα σχετικά μέτρα. Στα πλαίσια αυτά, θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις εργασίες στον τομέα των ενεργειακών τεχνολογιών οι οποίες, παρά τις μεγάλες δυνατότητές τους και την παντελή έλλειψη αρνητικών επιπτώσεων στο περιβάλλον, και ιδιαίτερα στο κλίμα, δεν μπορούν ακόμη να χρησιμοποιηθούν με ικανοποιητικές οικονομικές συνθήκες, δεδομένου ότι, προς το παρόν, οι εν λόγω εργασίες δεν μπορούν να χρηματοδοτηθούν εξ ολοκλήρου από τη βιομηχανία.

Για τους σκοπούς της παρούσας απόφασης, τα υποπρογράμματα και τα σχέδια που εκτελούνται κατ' εφαρμογήν του παρόντος προγράμματος ορίζονται ως κοινές δράσεις έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης οι οποίες πρέπει να συμβάλλουν στην ανάπτυξη νέων ενεργειακών εναλλακτικών λύσεων, οι οποίες θα είναι οικονομικά βιώσιμες και ταυτόχρονα θα σέβονται το περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένων των τεχνολογιών που θα επιτρέψουν την εξοικονόμηση ενέργειας.

Οι προβλεπόμενες δραστηριότητες περιλαμβάνουν είτε τεχνολογικά σχέδια για τη διερεύνηση, τη διαμόρφωση ή τη δοκιμή των δυνατοτήτων τεχνικής υλοποίησης καινοτόμων ιδεών, πριν από οποιαδήποτε βιομηχανική ανάπτυξη, είτε σχέδια στρατηγικής βασικής έρευνας για την ανάπτυξη νέων τομέων βασικών γνώσεων στις οποίες θα βασιστεί η βιομηχανική έρευνα.

Τα σχέδια προαγωγής των ενεργειακών τεχνολογιών τα οποία αφορούν δραστηριότητες που προηγούνται των δραστηριοτήτων των σχεδίων που είναι επιλέξιμα δυνάμει του παρόντος προγράμματος, χρηματοδοτούνται αποκλειστικά δυνάμει του κανονισμού (ΕΟΚ) αριθ. 2008/90 για το πρόγραμμα Thermie, με το οποίο πρέπει να εξασφαλιστεί στενός συντονισμός.

Πρέπει επίσης να εξασφαλιστεί συντονισμός με τα άλλα ειδικά ερευνητικά προγράμματα, και δη τα προγράμματα "Γεωργία και γεωργικές βιομηχανίες" και "Βιομηχανικές τεχνολογίες και τεχνολογίες υλικών".

Η έρευνα για την εκπόνηση μοντέλων συνιστά οριζόντια δραστηριότητα που αποσκοπεί στην καλύτερη κατανόηση των σχετικών διεργασιών και στην αξιολόγηση των τεχνολογικών στρατηγικών.

Στη συνέχεια, και με βάση τα προαναφερόμενα στοιχεία, εκτίθεται αναλυτικά το περιεχόμενο του παρόντος ειδικού προγράμματος.

Τομέας 1: Ανάλυση των στρατηγικών και εκπόνηση μοντέλων

Στόχος των δραστηριοτήτων εκπόνησης μοντέλων είναι να καθοριστούν στρατηγικές Ε & Α στον τομέα της ενέργειας και να αναλυθούν οι εθνικές ή κοινοτικές πολιτικές που αφορούν την ενέργεια και το περιβάλλον. Το πρόγραμμα θα επεκτείνει τις σημερινές δυνατότητες ενεργειακών προβλέψεων και αξιολόγησης των ενεργειακών πολιτικών, με την εισαγωγή των νέων παραμέτρων "Περιβάλλον" και "Μεγάλη εσωτερική αγορά". Θα αναπτυχθούν νέα σχέδια που δεν προβλέπονται ή καλύπτονται ανεπαρκώς από προηγούμενες δραστηριότητες.

Ανάλυση των στρατηγικών

Θα χρησιμοποιηθούν μοντέλα για την αξιολόγηση του στρατηγικού ρόλου της αποτελεσματικής διαχείρισης της ενέργειας σε επίπεδο ζήτησης και προσφοράς και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας προκειμένου να μειωθούν οι επιπτώσεις που έχει για το περιβάλλον η παραγωγή και η χρησιμοποίηση ενέργειας. Θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις εκπομπές αερίων στα οποία οφείλεται το φαινόμενο του θερμοκηπίου, ειδικότερα στο CO2. Θα προσφερθούν εναλλακτικές δυνατότητες ενεργειακής πολιτικής που θα λαμβάνουν υπόψη τις διάφορες πιθανές εξελίξεις όσον αφορά την επιβάρυνση του περιβάλλοντος με CO2.

Λόγω της πολυπλοκότητας του περιβάλλοντος και του φαινομένου του θερμοκηπίου, οι αναλύσεις που θα γίνουν στον τομέα αυτόν θα λαμβάνουν υπόψη τους την ευρωπαϊκή και την παγκόσμια διάσταση, λόγω του ρόλου που διαδραματίζουν οι τρίτες χώρες.

Ανάπτυξη νέων μεθόδων

Η δραστηριότητα αυτή συνίσταται στην έρευνα των αρχών σχεδιασμού για να ερμηνευθούν οι συνέπειες της μεγάλης αγοράς στο ενεργειακό σύστημα, οι κοινωνικοί περιορισμοί που ενέχονται στη λήψη πολιτικών αποφάσεων, η αντιμετώπιση της αβεβαιότητας και οι οικονομικές επιπτώσεις των διαφορετικών μοντέλων πολιτικής. Θα δοκιμασθούν και θα διατεθούν για πρακτική χρήση νέα μέσα εργασίας για την ανάλυση των στρατηγικών.

Τομέας 2: Παραγωγή ενέργειας από ορυκτές πηγές με τις ελάχιστες δυνατές εκπομπές ρύπων

Με την ανάπτυξη και την επέκταση των δράσεων που διεξάγονται ήδη στο πλαίσιο του προγράμματος Joule, η έρευνα αυτή αποσκοπεί στη βελτιστοποίηση της παραγωγής ενέργειας από ορυκτές πηγές και στη μείωση των δυσμενών επιπτώσεων που έχει για το περιβάλλον η χρησιμοποίηση ορυκτών καυσίμων σε μεγάλη κλίμακα.

Προβλέπονται δύο μεγάλοι τομείς δραστηριότητας οι οποίοι αφορούν, κατά πρώτο λόγο, τις προηγμένες τεχνολογίες παραγωγής ενέργειας και, κατά δεύτερο λόγο, την εξάλειψη και τη δέσμευση του CO2 καθώς και την εκπόνηση μοντέλων καύσης. Παράλληλα με την ανάπτυξη γεωφυσικών μεθόδων και μέσων εργασίας, θα διεξαχθεί τεχνική και οικονομική αξιολόγηση των διαφόρων δυνατοτήτων, των οικολογικών επιπτώσεων και των παρεμβάσεων που απαιτούνται για την μείωση των επιπτώσεων αυτών. Ανάλογα με τα πορίσματα της αξιολόγησης αυτής, θα διεξαχθούν πειραματικές εργασίες για τα ιδιαίτερα αποδοτικά συστήματα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με δέσμευση του CO2 καθώς και για την εξάλειψη του CO2.

Παραγωγή ενέργειας από ορυκτές πηγές με τη χρησιμοποίηση προηγμένων τεχνολογιών

Στόχος είναι η χρησιμοποίηση προηγμένων τεχνολογιών για την αύξηση της απόδοσης κατά την παραγωγή ενέργειας από ορυκτές πηγές. Τόσο οι θεωρητικές όσο και οι πειραματικές εργασίες θα αποσκοπούν στη διαπίστωση της τεχνικής σκοπιμότητας και του κόστους των τεχνολογιών αυτών (κόστος παραγόμενης kWh, κόστος επένδυσης). Οι εργασίες αυτές θα συμβάλουν στην ανάπτυξη συστημάτων μετατροπής υψηλής απόδοσης και πολλαπλών κύκλων, συμπεριλαμβανομένων συστημάτων καύσης σε ρευστοποιημένη κλίνη, για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα με δυνατότητα απόδοσης τουλάχιστον 50 % (έναντι του σημερινού ποσοστού ύψους 38 %) προκειμένου να μειωθούν εκπομπές αερίων θερμοκηπίου ανά παραγόμενη kWh και να αντισταθμιστούν οι απώλειες ενέργειας και οι δαπάνες που σχετίζονται με τα μέτρα ελαχιστοποίησης των εκπομπών ρύπων. Για το σκοπό αυτό θα μελετηθεί η δυνατότητα ανάπτυξης της καύσης ορυκτών καυσίμων με οξυγόνο και ανακύκλωση διοξειδίου του άνθρακα, λόγω των δυνατοτήτων που παρουσιάζει για την απόδοση και τον περιορισμό των εκπομπών ρύπων.

Λαμβάνοντας υπόψη το βασικό ρόλο των υδρογονανθράκων και προκειμένου να εξασφαλιστεί ο μελλοντικός ενεργειακός εφοδιασμός της Κοινότητας, οι δράσεις Ε & Α στον τομέα των υδρογονανθράκων θα συνεχιστούν λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες προστασίας του περιβάλλοντος. Οι δραστηριότητες θα αφορούν επίσης τις εργασίες βασικής έρευνας, για τις τεχνικές της ανακάλυψης, της αξιολόγησης και της εκμετάλλευσης νέων κοιτασμάτων, ιδιαίτερα μικρότερων και περισσότερο σύνθετων κοιτασμάτων, καθώς και για τις τεχνικές προηγμένης ανάκτησης υδρογονανθράκων από τα κοιτάσμαστα και τελικής χρήσης των καυσίμων.

Μείωση των εκπομπών ρύπων

Στόχος είναι να μειωθούν οι εκπομπές ρύπων επιτυγχάνοντας τη δέσμευση και την ασφαλή διάθεσή τους. Δύο είναι τα επιμέρους στοιχεία των εργασιών. Πρώτον, τεχνικο-οικονομική αξιολόγηση, εκπόνηση μοντέλων, και συναφείς τεχνικές μελέτες για την ελαχιστοποίηση παραγωγής ρύπων από συστήματα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, μεθανόλης και υδρογόνου από ορυκτά καύσιμα. Οι εργασίες μπορεί επίσης να αφορούν την έρευνα και ανάπτυξη κατάλληλων τεχνικών για τη μείωση των εκπομπών στις μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα και στα διυλιστήρια πετρελαίου. Δεύτερον, η ανάπτυξη ασφαλούς και σταθερής γεωλογικής διάθεσης του CO2 σε νέους ταμιευτήρες, όπως επίσης και σε εξαντλημένα ή υπό εκμετάλλευση κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου. Περιλαμβάνεται εν προκειμένω η έρευνα της αλληλεπίδρασης του CO2 με τις ανόργανες ουσίες των γεωλογικών θέσεων. Θα μελετηθούν εξάλλου η αποθήκευση του CO2 στο βάθος των ωκεανών καθώς και τα προβλήματα που συνδέονται με την εγκατάσταση μεγάλων μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε συνάρτηση με τις δυνατότητες αποθήκευσης, ανακύκλωσης και συσκευασίας του CO2. Για την υποστήριξη αυτού του τμήματος του προγράμματος, θα αναπτυχθούν προηγμένες γεωφυσικές μέθοδοι και μέσα για την αξιολόγηση της αποθήκευσης του CO2, την αναζήτηση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων και τις τεχνικές κατασκευής ταμιευτήρων. Θα μελετηθούν επίσης ο καθαρισμός, η απορρόφηση ή άλλες μέθοδοι διαχωρισμού του CO2, από τα καυσαέρια, και εν συνεχεία δέσμευση του CO2.

Τομέας 3: Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας

Στόχος είναι να επιταχυνθεί η τεχνολογική ετοιμότητα και να γίνει προετοιμασία για την έγκαιρη ενσωμάτωση στην αγορά όλων των περισσότερο ελπιδοφόρων τεχνικών λύσεων. Οι επί μέρους στόχοι εντάσσονται σε μια συνολική συστηματική προσέγγιση με στόχο την αύξηση της απόδοσης μετατροπής των συστημάτων ηλιακής, αιολικής, μικροϋδραυλικής, γεωθερμικής ενέργειας και βιομάζας καθώς και της ενέργειας των κυμάτων και της παλίρροιας, τη μείωση του κόστους τους και τη βελτίωση της ελκυστικότητάς τους για όσους ασχολούνται με την ανάπτυξη των συστημάτων, για τη βιομηχανία και για τους καταναλωτές.

Η ηλιακή οικία

Στόχος της δράσης αυτής είναι να συμβάλει στην ανάπτυξη των αρχών σχεδιασμού εγκαταστάσεων ηλιακής ενέργειας, με την ενσωμάτωση των χρήσεων της θερμότητας, και φωτοβολταϊκής μετατροπής σε νέα και παλαιά κτίρια και κατοικίες. Η έρευνα θα στοχεύει στη μεγιστοποίηση της χρήσης της ηλιακής ακτινοβολίας και της θερμότητας του περιβάλλοντος, για τη θέρμανση και την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στα κτίρια αυτά, προσφέροντας βελτιωμένες συνθήκες ζωής ή εργασίας στους ενοίκους και κάνοντας χρήση επαναλαμβανομένων και οικονομικά αποδοτικών δομικών στοιχείων, είτε με νέα είτε με παραδοσιακά υλικά.

Έμφαση θα δοθεί στην περαιτέρω ανάπτυξη στοιχείων εκμετάλλευσης της ηλιακής ενέργειας, των αρχών και των συσκευών θερμοσυσσώρευσης και στην ανάπτυξη και ένταξη των φωτοβολταϊκών στοιχείων και επαναλαμβανομένων στοιχείων. Οι αρχές σχεδιασμού και τα δοκιμαστικά συστήματα θα αναπτυχθούν στο πλαίσιο μιας ευρύτερης προσπάθειας προώθησης της ηλιακής αρχιτεκτονικής σε νέα και υφιστάμενα κτίρια και στην ευρύτερη χρησιμοποίηση νέων τεχνολογιών στην αρχιτεκτονική. Θα ενθαρρυνθεί επίσης η προ-προτυποποιητική έρευνα στο δομικό και τον πολεοδομικό τομέα.

Σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας

Στόχος είναι η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για μελλοντικές εφαρμογές μεγάλης κλίμακας από επιχειρήσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας κοινής ωφελείας, και ιδίως η ανάπτυξη δικτύου ηλεκτροπαραγωγών σταθμών ηλιακής ενέργειας, ανεμογεννητριών, συστημάτων παραγωγής ενέργειας από τα κύματα, από παλιρροιακά φαινόμενα και μικρών υδροηλεκτρικών σταθμών και σταθμών συνδυασμένης παραγωγής θερμότητας και ηλεκτρικής ενέργειας βασιζομένης σε βιοκαύσιμα και οργανικά απόβλητα, όπου συμπεριλαμβάνονται περιβαλλοντικά αποδεκτά αποθηκευτικά και εφεδρικά συστήματα, όπως π.χ. το υδρογόνο που παράγεται με ηλιακή ενέργεια.

Θα διεξαχθεί έρευνα που θα αποσκοπεί στη περαιτέρω μείωση του κόστους με τη βελτιστοποίηση του μεγέθους και της τεχνολογίας μεγάλων ανεμογεννητριών τάξεως μεγέθους 1 MW. Περιλαμβάνεται εν προκειμένω η ανάπτυξη νέων υλικών και συστατικών στοιχείων, όπως τα πτερύγια από σύνθετα υλικά, κριτηρίων σχεδιασμού και, ενδεχομένως, ενός συνόλου νέων δοκιμαστικών συστημάτων κατάλληλων για χρήσεις μεγάλης κλίμακας στην ξηρά και στη θάλασσα. Θα γίνει επίσης συγκριτική αξιολόγηση του κόστους, της απόδοσης και των οικολογικών επιπτώσεων των δύο οικογενειών ανεμογεννητριών μεγάλου μεγέθους (της τάξης του 1 MW).

Θα διεξαχθεί έρευνα με στόχο τη βελτιστοποίηση δικτύων φωτοβολταϊκών συστημάτων και των αντιστοίχων συστατικών στοιχείων. Έμφαση θα δοθεί στην περαιτέρω βελτίωση της απόδοσης και του κόστους των ηλιακών κυττάρων. Θα δοθεί η δέουσα σημασία σε εργασίες βασικής έρευνας και ανάπτυξης και σε καινοτόμες ιδέες. Οι εργασίες στους τομείς της ηλιοθερμικής ενέργειας, της παραγωγής ενέργειας από τα κύματα και την παλίρροια οι οποίες συνίστανται σε διερευνητικές μελέτες και έρευνες θα αποσκοπούν στην καλύτερη δυνατή χρησιμοποίηση του σημαντικού δυναμικού των ενεργειακών αυτών πηγών. Προσπάθειες θα καταβληθούν για την ανάλυση της συνδυασμένης χρήσης διαφόρων συστημάτων παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές για μελλοντικά συστήματα κοινής ωφελείας.

Βιομάζα

Εν προκειμένω, επιδιώκεται να προωθηθεί η ανάπτυξη της ενέργειας από τη βιομάζα με έρευνες για την τελειοποίηση των τεχνικών που εφαρμόζονται για τη μετατροπή της και τη χρήση της, συμπεριλαμβανομένου του πειραματισμού αυτονόμων περιφερειακών ενεργειακών συστημάτων. Ο συντονισμός με τις δράσεις που διεξάγονται δυνάμει του ειδικού προγράμματος έρευνας στους τομείς της γεωργίας και της γεωργικής βιομηχανίας θα εξασφαλίζεται από την Επιτροπή που θα επικουρείται από τις δύο αρμόδιες επιτροπές του προγράμματος.

Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για τον εξηλεκτρισμό της υπαίθρου, τοπικά διαθέσιμα καύσιμα και υδάτινοι πόροι

Όσον αφορά τον εξηλεκτρισμό και τους υδάτινους πόρους, ο στόχος είναι να προσφερθεί μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την ανάπτυξη της υπαίθρου, η οποία θα αφορά τα αυτόνομα συστήματα παραγωγής ενέργειας στην ύπαιθρο με τη χρησιμοποίηση φωτοβολταϊκού φαινομένου και άλλων ηλιακών συστημάτων και αιολικής ενέργειας (ηλεκτροδότηση απομακρυσμένων κατοικιών και νέων γεωργοβιομηχανικών επιχειρήσεων, ηλιακές υδραντλίες, αφαλάτωση θαλασσίου νερού με ηλιακή ενέργεια κ.λπ.). Ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο θα αποτελέσει η ανάπτυξη διατάξεων αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας για τα εν λόγω συστήματα εκτός δικτύου. Όσον αφορά τα καύσιμα, θα αναπτυχθούν περαιτέρω οι τεχνολογίες χρήσης των κατάλοιπων βιομάζας και των ενεργοπαραγωγών καλλιεργειών για οικονομικώς αποδοτικά και μη ρυπαντικά συστήματα παραγωγής ενέργειας, προκειμένου να χρησιμοποιηθούν επιτόπου ή από τοπικά δίκτυα. Ένα σημαντικό θέμα θα αποτελέσει η συνδυασμένη χρήση των συστημάτων αυτών και η ενσωμάτωσή τους σε άλλα συστήματα ανανεώσιμων πηγών. Θα ληφθούν ειδικότερα υπόψη οι ανάγκες της υπαίθρου, ιδίως των μεσογειακών κρατών μελών της Κοινότητας, και ορισμένων αναπτυσσόμενων χωρών.

Γεωθερμική ενέργεια

Ο κύριος στόχος είναι η ανάπτυξη ενιαίου ευρωπαϊκού πρωτοτύπου συστήματος παραγωγής ενέργειας από θερμά ξηρά πετρώματα. Μετά την επιλογή της τοποθεσίας και υπό τον όρο ότι η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων θα δώσει ικανοποιητικά αποτελέσματα, ο κύριος σκοπός θα είναι η κατασκευή και διαχείριση τεχνητού ταμιευτήρα προσαρμοσμένου στη μορφή των φυσικών ρηγμάτων του υπεδάφους. Οι επιστημονικές μελέτες θα περιστραφούν γύρω από τον εντοπισμό των ρηγμάτων, την αξιοποίηση και τη διαχείριση των ταμιευτήρων και τις αλληλεπιδράσεις ύδατος-πετρώματος.

Θα μελετηθούν η διάβρωση και η εναπόθεση αλάτων σε συμβατικά γεωθερμικά συστήματα, υψηλής και χαμηλής ενθαλπίας, όπως επίσης και τα προβλήματα που σχετίζονται με την επανέγχυση χρησιμοποιημένων υγρών, με στόχο να διευρυνθεί η δυνατότητα διάθεσης κατάλληλων γεωθερμικών πόρων.

Επιπλέον, θα μελετηθεί η γεωλογία μεγάλου βάθους στην Ευρώπη με τη βοήθεια κατάλληλων γεωφυσικών και γεωχημικών μεθόδων, προκειμένου να επιτευχθεί η καλύτερη κατανόηση των διαδικασιών που έχουν οδηγήσει στον σχηματισμό ταμιευτήρων γεωθερμικής ενέργειας και υδρογονανθράκων.

Τομέας 4: Χρησιμοποίηση και έλεγχος ενέργειας

Νέες μέθοδοι μετατροπής της ενέργειας

Ο γενικός στόχος είναι η ανάπτυξη μη ρυπαντικών συστημάτων ηλεκτροχημικής μετατροπής υψηλής απόδοσης για την ηλεκτροπαραγωγή, την παράλληλη παραγωγή ενέργειας διαφόρων μορφών, την παραγωγή υδρογόνου και μεθανόλης, τις μεταφορές, καθώς και τους αντιδραστήρες βιομηχανικής χρήσης.

Όσον αφορά τα μεγάλα στοιχεία καυσίμου για την ηλεκτροπαραγωγή, την παράλληλη παραγωγή ενέργειας διαφόρων μορφών και τους κινητήρες σκαφών, ο μακροπρόθεσμος στόχος είναι να αναπτυχθούν σταθμοί παραγωγής ενέργειας, τάξεως μεγέθους μεγαβάτ (MW) από στοιχεία στερεού οξειδίου (SOFC) και τετηγμένων ανθρακικών αλάτων (MCFC), που χρησιμοποιούν ως καύσιμα πετρέλαιο, φυσικό αέριο ή άνθρακα. Ο σκοπός είναι να αναπτυχθούν σταθμοί στοιχείων καυσίμου οι οποίοι, σε σχέση με τα συμβατικά συστήματα, να μπορούν να εξασφαλίσουν εξοικονόμηση ενέργειας της τάξης του 30-40 % και 10 έως 100 φορές λιγότερη ρύπανση. Ο τελικός στόχος είναι η ανάπτυξη πρωτότυπου σταθμού ηλεκτροπαραγωγής από στοιχεία στερεού οξειδίου ισχύος 20 kW, που θα εντάσσεται σε ένα ευρύτερο σχέδιο για βιομηχανικές μονάδες παράλληλης παραγωγής ενέργειας διάφορων μορφών ισχύος 200 kW μέχρι το 1997, καθώς και η ανάπτυξη πρωτότυπων ηλεκτροπαραγωγών σταθμών MCFC εσωτερικής και εξωτερικής ανασύνθεσης (reforming) ισχύος 10 και 100 kW, αντίστοιχα.

Θα αναπτυχθούν μικρά στοιχεία καυσίμου και ειδικότερα μεθανόλης και υδρογόνου ισχύος 20 έως 50 kW για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας σε μικρή κλίμακα και για τις μεταφορές.

Έρευνα θα διεξαχθεί επίσης για την μη ρυπαντική παραγωγή υδρογόνου και μεθανόλης, με εξοικονόμηση ενέργειας χάρη στη χρησιμοποίηση τεχνολογιών που θα βασίζονται στα στοιχεία στερεού οξειδίου. Στην περίπτωση του υδρογόνου, ο επιδιωκόμενος στόχος θα είναι εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας της τάξης του 40 %. Θα μελετηθούν επίσης οι βιομηχανικοί ηλεκτροχημικοί αντιδραστήρες για την παραγωγή χημικών ενώσεων μέσω ηλεκτρόλυσης και οξείδωσης.

Τεχνολογίες για την εξοικονόμηση ενέργειας

Ο σκοπός είναι η ανάπτυξη και η βελτίωση τεχνολογιών και των μέσων εκπόνησης προτύπων που αναμένεται ότι θα συμβάλλουν στην εξοικονόμηση θερμότητας και ηλεκτρικής ενέργειας καθώς και στη μείωση της ρύπανσης. Οι τεχνολογίες αυτές αναμένεται ότι θα οδηγήσουν σε εξοικονόμηση ενέργειας της τάξης του 20 έως 25 % όσον αφορά το νέο εξοπλισμό, τα κτίρια και τις μεθόδους παραγωγής.

Οι τρέχουσες εργασίες για την εξοικονόμηση ενέργειας στη βιομηχανία έχουν επιτρέψει τον καθορισμό νέων στόχων. Η εντατικοποίηση και η ολοκλήρωση της παραγωγής θα επεκταθούν σε θέματα περιβάλλοντος. Κατά συνέπεια, σε στενή συνεργασία με τη βιομηχανία καθορίστηκαν οι ακόλουθες προτεραιότητες: λειτουργία μονάδων, και ιδίως τεχνικές διαχωρισμού, εναλλάκτες θερμότητας, εντατικοποίηση της παραγωγής, και χημικοί αντιδραστήρες- ολοκλήρωση της παραγωγής με σκοπό την εξοικονόμηση ενέργειας και τη μειωμένη ρύπανση- διατάξεις μετατροπής ενέργειας όπως π.χ. η καύση με καταλύτες, οι βιομηχανικές αντλίες θερμότητας υψηλής θερμοκρασίας για τη θέρμανση και την ψύξη, που επιτρέπουν ταυτόχρονα την επίλυση του προβλήματος της υποκατάστασης των CFC- εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας.

Έχοντας υπόψη τις δυνατότητες εξοικονόμησης ενέργειας και τις συνακόλουθες μειώσεις στις εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο θερμοκηπίου χάρη στη χρήση νέων και βελτιωμένων τεχνολογιών στον οικιακό τομέα, οι εργασίες έρευνας και ανάπτυξης θα προσανατολιστούν στην εκμετάλλευση αυτών των δυνατοτήτων.

Η έρευνα για την εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια θα περιλάβει, ιδίως, το θέμα της παθητικής ψύξης, με στόχο τη μείωση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας για την ψύξη, ιδιαίτερα στις νότιες χώρες της Ευρώπης. Θα αναπτυχθούν νέες τεχνικές φυσικού φωτός για τη μείωση των απαιτήσεων φωτισμού και ψύξης. Όσον αφορά τις αντλίες θερμότητας, οι εργασίες θα περιστραφούν στο εξής γύρω από την ολοκλήρωση των καταλυτικών καυστήρων και των φθηνών εναλλακτών θερμότητας μικρού μεγέθους. Η έρευνα των αεροπηκτωμάτων θα επεκταθεί στην ανάπτυξη ιδιαίτερα μονωτικών διαφανών και ευπροσάρμοστων παραθύρων. Θα μελετηθούν επίσης τα συστήματα διαχείρισης της κυκλοφορίας του αέρα στα κτίρια.

Θα αναπτυχθούν νέα συστήματα αντιμετώπισης της εξοικονόμησης ενέργειας έτσι ώστε να δοθούν στους αρχιτέκτονες τα μέσα εισαγωγής τεχνικών εξοικονόμησης ενέργειας στον οικοδομικό τομέα και την πολεοδομία. Στο στάδιο της έρευνας πριν από την τυποποίηση, θα δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στις κατασκευές που χρησιμοποιούν την παθητική ηλιακή ενέργεια και επιτρέπουν σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας.

Ενεργειακή απόδοση στις μεταφορές, συμπεριλαμβανομένων των κατάλληλων υποκατάστατων των συμβατικών καυσίμων

Στόχος είναι η ανάπτυξη προηγμένων τεχνολογιών για μη ρυπαίνουσες μεταφορές υψηλής απόδοσης. Ο τομέας αυτός, στον οποίο θα συμμετάσχει και η βιομηχανία, έχει αντικείμενο τη βραχυπρόθεσμη, μεσοπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη έρευνα στους τομείς των κινητήρων καύσης και των ηλεκτρικών οχημάτων με στοιχεία καυσίμου και συσσωρευτές. Το συντονισμό με τις δράσεις για τις μεταφορές που γίνονται στα πλαίσια του προγράμματος "βιομηχανικές τεχνολογίες και τεχνολογία υλικών" θα τον αναλαμβάνει η Επιτροπή με τη βοήθεια των δύο αρμόδιων επιτροπών του προγράμματος.

Δίδοντας συνέχεια στο έργο που επιτελέσθηκε στο παρελθόν για τη βελτιστοποίηση των κινητήρων καύσης, η έρευνα θα αφορά τους προηγμένους βενζινοκινητήρες, όπως π.χ. κινητήρες πτωχού μείγματος, δίχρονοι κινητήρες στρωματοποιημένου φορτίου, τα συστήματα καταλυτικών μετατροπέων και τη βελτιστοποίησή τους καθώς και την ενσωμάτωσή τους στον κινητήρα, τη συνέχιση της βασικής έρευνας σε θέματα καύσης και τους κινητήρες εσωτερικής καύσης με τη χρήση καθαρών καυσίμων [υδρογόνου, μεθανόλης, πεπιεσμένου φυσικού αερίου (CNG) και καυσίμων από βιομάζα]. Η έρευνα των ντιζελοκινητήρων θα στραφεί προς την ενεργειακή απόδοση και τη μείωση των εκπομπών αιθάλης και σωματιδίων ώστε να φθάσουν σε επίπεδα τιμών που θα ανταποκρίνονται στις μελλοντικές απαιτήσεις.

Η έρευνα των στοιχείων καύσης υδρογόνου από πολυμερή και της ενσωμάτωσής τους στα ηλεκτρικά οχήματα αποσκοπεί στην επίτευξη απόδοσης 60 έως 65 % (3 έως 4 φορές υψηλότερη από την απόδοση των βενζινοκινητήρων). Προκειμένου να μπορέσει να χρησιμοποιηθεί μεθανόλη και μεθάνιο σε αυτά τα ηλεκτρικά οχήματα, θα αναπτυχθούν μικρού μεγέθους και φθηνά συστήματα ανασύνθεσης μεθανόλης και μεθανίου. Μια άλλη ερευνητική δράση θα αποσκοπεί στη χρήση των στοιχείων καυσίμων που οξειδώνουν άμεσα τη μεθανόλη χωρίς σύστημα ανασύνθεσης. Η έρευνα θα στραφεί προς την αύξηση της ενέργειας μέχρι 1kWh έως το 1994.

Η έρευνα θα αποσκοπεί στο να αυξηθεί σε 20 kWh η ενέργεια για τους νέους οικονομικά αποδοτικούς συσσωρευτές στερεού λιθίου με ηλεκτρολύτες από πολυμερή και στην ενσωμάτωση των συσσωρευτών σε ηλεκτρικά οχήματα που θα εξασφαλίζουν αυτονομία 300 km με μία φόρτιση.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΟΥ ΠΟΣΟΥ ΠΟΥ ΚΡΙΝΕΤΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙΟ

(σε εκατομμύρια Ecu)

Τομέας Κατανομή 1. Ανάλυση των στρατηγικών και εκπόνηση μοντέλων 9 2. Παραγωγή ενέργειας από ορυκτές πηγές με ελάχιστα απόβλητα 36 3. Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας 57,43 4. Χρησιμοποίηση και έλεγχος της ενέργειας 53 Σύνολο 155,43 (1) (2)

(1) Συμπεριλαμβανομένων των εξόδων προσωπικού, που ανέρχονται σε 11 εκατομμύρια Ecu, και των διοικητικών εξόδων, που ανέρχονται σε 7 εκατομμύρια Ecu.

(2) Ποσό 1,57 εκατομμυρίων Ecu, μη συμπεριλαμβανόμενο στα 155,43 εκατομμύρια Ecu, κρίνεται αναγκαίο για να κρατηθεί ως συμβολή του ειδικού προγράμματος "Μη πυρηνικές ενέργειες" στη συγκεντρωτική δράση διάδωσης και αξιοποίησης των αποτελεσμάτων.

Η κατανομή αυτή δεν αποκλείει το ενδεχόμενο ορισμένα σχέδια να αφορούν ταυτόχρονα διάφορους τομείς.

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ

ΤΡΟΠΟΣ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΔΡΑΣΕΙΣ ΔΙΑΔΟΣΗΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ ΤΟΥ

1. Η Επιτροπή θέτει σε εφαρμογή το πρόγραμμα με βάση τους στόχους και το επιστημονικό και τεχνικό περιεχόμενο που ορίζονται στο παράρτημα Ι.

2. Οι τρόποι εκτέλεσης του προγράμματος, που αναφέρονται στο άρθρο 3, καλύπτουν τα σχέδια έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης, τα συνοδευτικά μέτρα και τις συντονισμένες δράσεις. Στην επιλογή τους πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα κριτήρια του παραρτήματος ΙΙΙ της απόφασης 90/221/Ευρατόμ, ΕΟΚ καθώς και οι στόχοι του παραρτήματος Ι του παρόντος προγράμματος.

Α. Τα σχέδια έρευνας

Τα σχέδια αποτελούν αντικείμενο συμβάσεων κοινής δαπάνης στον τομέα της έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης καθώς και κοινοτικής χρηματοδοτικής συμμετοχής που δεν υπερβαίνει κανονικά το 50 %. Τα πανεπιστήμια και τα λοιπά ερευνητικά κέντρα που συμμετέχουν σε δράσεις κοινής δαπάνης θα έχουν, ανά δράση, τη δυνατότητα να ζητούν είτε χρηματοδότηση 50 % των συνολικών δαπανών είτε χρηματοδότηση 100 % του πρόσθετου οριακού κόστους.

Οι ερευνητικές δράσεις κοινής δαπάνης πρέπει, κατά γενικό κανόνα, να εκτελούνται από συμμετέχοντες που είναι εγκατεστημένοι στην Κοινότητα. Στα σχέδια, στα οποία μπορούν να συμμετέχουν, π.χ πανεπιστήμια, ερευνητικοί οργανισμοί και βιομηχανίες, συμπεριλαμβανομένων των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, πρέπει να προβλέπεται, κατά κανόνα, η συμμετοχή δύο τουλάχιστον ανεξάρτητων μεταξύ τους εταίρων εγκατεστημένων σε διαφορετικά κράτη μέλη. Οι συμβάσεις που αφορούν τις ερευνητικές δράσεις κοινής δαπάνης πρέπει, κατά κανόνα, να συνάπτονται έπειτα από διαδικασία επιλογής που βασίζεται σε προσκλήσεις προς υποβολή προτάσεων οι οποίες δημοσιεύονται στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων.

Σε περίπτωση ίσης επιστημονικής ποιότητας, η Επιτροπή, σε συμφωνία με την επιτροπή, θα δίδει ιδιαίτερη προσοχή στα σχέδια που μπορούν να συνδιαστούν με περιφερειακούς προγραμματισμούς στον τομέα της ενέργειας.

Β. Τα συνοδευτικά μέτρα

Τα συνοδευτικά μέτρα που αναφέρονται στο άρθρο 7 συνίστανται:

- στη διοργάνωση επιστημονικών σεμιναρίων, εργαστηρίων και διαλέξεων,

- σε δραστηριότητες εσωτερικού συντονισμού με τη ρυθμιστικών ομάδων,

- σε εκπαιδευτικές δραστηριότητες αιχμής, με έμφαση στη διεπιστημονικότητα,

- στην προαγωγή της εκμετάλλευσης των αποτελεσμάτων,

- στην ανεξάρτητη επιστημονική και στρατηγική αξιολόγηση της λειτουργίας των σχεδίων και του προγράμματος.

Γ. Οι συντονισμένες δράσεις

Οι συντονισμένες δράσεις συνίστανται σε προσπάθειες που αναλαμβάνει η Κοινότητα για το συντονισμό των επί μέρους ερευνητικών δράσεων που διεξάγονται στα κράτη μέλη. Μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο χρηματοδοτικής συμμετοχής μέχρι και 100 % των δαπανών συντονισμού.

3. Η διάδοση των γνώσεων που αποκτώνται στο πλαίσιο της εκτέλεσης των σχεδίων πραγματοποιείται, αφενός, στο εσωτερικό του προγράμματος, και, αφετέρου, με συγκεντρωτική δράση, σύμφωνα με την απόφαση που αναφέρεται στο άρθρο 4 παράγραφος 3 της απόφασης 90/221/Ευρατόμ, ΕΟΚ.