(1)

Η συμφωνία του Παρισιού (4), που εγκρίθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2015 δυνάμει της σύμβασης-πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή (UNFCCC) («συμφωνία του Παρισιού»), τέθηκε σε ισχύ στις 4 Νοεμβρίου 2016. Τα συμβαλλόμενα μέρη της συμφωνίας του Παρισιού συμφώνησαν να συγκρατήσουν την αύξηση της παγκόσμιας μέσης θερμοκρασίας αρκετά χαμηλότερα από τους 2 °C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα και να καταβάλουν προσπάθειες για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας σε 1,5 °C σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Η δέσμευση αυτή ενισχύθηκε με την έγκριση, στο πλαίσιο της UNFCCC, του συμφώνου της Γλασκόβης για το κλίμα, στις 13 Νοεμβρίου 2021, στο οποίο η διάσκεψη των μερών της UNFCCC, που επέχει θέση συνόδου των μερών της συμφωνίας του Παρισιού, αναγνωρίζει ότι οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής θα είναι πολύ πιο περιορισμένες σε περίπτωση αύξησης της θερμοκρασίας κατά 1,5 °C, σε σύγκριση με τους 2 °C, και αποφασίζει να συνεχίσει τις προσπάθειες για τον περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας σε 1,5 °C.

(2)

Ο επείγων χαρακτήρας της ανάγκης να διατηρηθεί ζωντανός ο στόχος της συμφωνίας του Παρισιού για 1,5 °C έχει καταστεί πιο σημαντικός μετά τα πορίσματα της Διακυβερνητικής Επιτροπής για την Κλιματική Αλλαγή στην έκτη έκθεση αξιολόγησής της, σύμφωνα με τα οποία η υπερθέρμανση του πλανήτη μπορεί να περιοριστεί σε 1,5 °C μόνο εάν πραγματοποιηθούν αμέσως ισχυρές και διαρκείς μειώσεις των παγκόσμιων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου εντός αυτής της δεκαετίας.

(3)

Η αντιμετώπιση των προκλήσεων που σχετίζονται με το κλίμα και το περιβάλλον και η επίτευξη των στόχων της συμφωνίας του Παρισιού συνιστούν το κύριο θέμα της ανακοίνωσης της Επιτροπής της 11ης Δεκεμβρίου 2019 για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία («Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία»).

(4)

Η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία συνδυάζει ένα ολοκληρωμένο σύνολο αλληλοενισχυόμενων μέτρων και πρωτοβουλιών με στόχο την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας στην ΕΕ έως το 2050 και ορίζει μια νέα αναπτυξιακή στρατηγική που αποσκοπεί στη μετατροπή της Ένωσης σε μια δίκαιη και ευημερούσα κοινωνία, με μια οικονομία σύγχρονη, ανταγωνιστική και αποδοτική ως προς τη χρήση των πόρων, όπου η οικονομική ανάπτυξη είναι αποσυνδεδεμένη από τη χρήση πόρων. Αποσκοπεί επίσης στην προστασία, τη διατήρηση και την ενίσχυση του φυσικού κεφαλαίου της Ένωσης, καθώς και στην προστασία της υγείας και της ευημερίας των πολιτών από κινδύνους και επιπτώσεις που σχετίζονται με το περιβάλλον. Η μετάβαση αυτή επηρεάζει με διαφορετικό τρόπο τους εργαζομένους από διάφορους τομείς. Ταυτόχρονα, η μετάβαση αυτή έχει πτυχές που αφορούν την ισότητα των φύλων, καθώς και ιδιαίτερο αντίκτυπο σε ορισμένες μειονεκτούσες και ευάλωτες ομάδες, όπως οι ηλικιωμένοι, τα άτομα με αναπηρία, τα άτομα με μειονοτική φυλετική ή εθνοτική καταγωγή, καθώς και τα άτομα και τα νοικοκυριά χαμηλού και χαμηλότερου μέσου εισοδήματος. Συνεπάγεται επίσης μεγαλύτερες προκλήσεις για ορισμένες περιφέρειες, ιδίως για τις διαρθρωτικά μειονεκτούσες και περιφερειακές περιοχές, καθώς και για τα νησιά. Θα πρέπει συνεπώς να διασφαλιστεί ότι η μετάβαση θα πραγματοποιηθεί με τρόπο δίκαιο, χωρίς αποκλεισμούς και χωρίς να μείνει κανείς στο περιθώριο.

(5)

Η αναγκαιότητα και η αξία της εφαρμογής της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας έχουν σαφώς αυξηθεί λόγω των πολύ σοβαρών επιπτώσεων της πανδημίας της COVID-19 στην υγεία, τις συνθήκες διαβίωσης και εργασίας και την ευημερία των πολιτών της Ένωσης. Οι επιπτώσεις αυτές έχουν καταδείξει ότι η κοινωνία και η οικονομία μας πρέπει να βελτιώσουν την ανθεκτικότητά τους σε εξωτερικούς κλυδωνισμούς και να δράσουν εγκαίρως για την πρόληψη ή τον μετριασμό των επιπτώσεων των εξωτερικών κλυδωνισμών κατά τρόπο που να είναι δίκαιος και να μην αφήνει κανέναν στο περιθώριο, συμπεριλαμβανομένων όσων αντιμετωπίζουν κίνδυνο ενεργειακής φτώχειας. Οι Ευρωπαίοι πολίτες εξακολουθούν να εκφράζουν ισχυρές απόψεις ότι αυτό ισχύει ιδίως για την κλιματική αλλαγή.

(6)

Η Ένωση δεσμεύτηκε να μειώσει τις καθαρές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου στο σύνολο της οικονομίας της Ένωσης κατά τουλάχιστον 55 % σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990 έως το 2030 στην επικαιροποιημένη εθνικά καθορισμένη συνεισφορά που υποβλήθηκε στη Γραμματεία της UNFCCC στις 17 Δεκεμβρίου 2020.

(7)

Με την έγκριση του κανονισμού (ΕΕ) 2021/1119 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5), η Ένωση έχει κατοχυρώσει νομοθετικά τον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας για το σύνολο της οικονομίας το αργότερο έως το 2050 και τον στόχο της επίτευξης αρνητικών εκπομπών στη συνέχεια. Με τον εν λόγω κανονισμό θεσπίζεται επίσης δεσμευτικός ενωσιακός στόχος για μείωση, έως το 2030, των εγχώριων καθαρών εκπομπών αερίων θερμοκηπίου (εκπομπές πλην απορροφήσεις) κατά τουλάχιστον 55 % σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990, και προβλέπεται ότι η Επιτροπή πρέπει να προσπαθήσει να ευθυγραμμίσει όλα τα μελλοντικά σχέδια μέτρων ή νομοθετικές προτάσεις, συμπεριλαμβανομένων των δημοσιονομικών προτάσεων, με τους στόχους του εν λόγω κανονισμού και, σε κάθε περίπτωση μη ευθυγράμμισης, να αναφέρει τους λόγους για την εν λόγω μη ευθυγράμμιση στο πλαίσιο της εκτίμησης επιπτώσεων που συνοδεύει τις εν λόγω προτάσεις.

(8)

Όλοι οι τομείς της οικονομίας πρέπει να συμβάλουν στην επίτευξη των μειώσεων των εκπομπών που θεσπίστηκαν με τον κανονισμό (ΕΕ) 2021/1119. Κατά συνέπεια, η οδηγία 2003/87/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (6) τροποποιείται ώστε να συμπεριληφθούν δραστηριότητες θαλάσσιων μεταφορών στο σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ της ΕΕ), προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι εν λόγω δραστηριότητες συμβάλλουν κατά το μερίδιο που τους αναλογεί στην επίτευξη των αυξημένων κλιματικών στόχων της Ένωσης, καθώς και στους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού. Είναι επομένως αναγκαίο να τροποποιηθεί και ο κανονισμός (ΕΕ) 2015/757 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (7) έτσι ώστε να λαμβάνεται υπόψη η συμπερίληψη των δραστηριοτήτων θαλάσσιων μεταφορών στο ΣΕΔΕ της ΕΕ.

(9)

Επιπλέον, θα πρέπει να τροποποιηθεί το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) 2015/757, ούτως ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι αυξημένοι κλιματικοί στόχοι της Ένωσης, καθώς και οι στόχοι της συμφωνίας του Παρισιού. Η ύπαρξη αξιόπιστου συστήματος παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για κάθε αγορακεντρικό μέτρο, πρότυπο απόδοσης ή άλλο σχετικό μέτρο, είτε αυτό εφαρμόζεται σε ενωσιακό είτε σε παγκόσμιο επίπεδο. Ενώ οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2) αντιπροσωπεύουν τη μεγάλη πλειονότητα των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από θαλάσσιες μεταφορές, σημαντικό μερίδιο των εν λόγω εκπομπών αποτελούν οι εκπομπές μεθανίου (CH4) και υποξειδίου του αζώτου (N2O). Η συμπερίληψη των εκπομπών CH4 και N2O στον κανονισμό (ΕΕ) 2015/757 θα ήταν επωφελής για την περιβαλλοντική ακεραιότητα και την παροχή κινήτρων για ορθές πρακτικές, και θα πρέπει να εφαρμοστεί από το 2024. Τα πλοία μεταφοράς γενικού φορτίου ολικής χωρητικότητας κάτω των 5 000 GT αλλά όχι κάτω των 400 GT αντιπροσωπεύουν σημαντικό μερίδιο των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου όλων των πλοίων γενικού φορτίου. Προκειμένου να αυξηθεί η περιβαλλοντική αποτελεσματικότητα του συστήματος παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης, να εξασφαλιστούν ισότιμοι όροι ανταγωνισμού και να μειωθεί ο κίνδυνος καταστρατήγησης, τα πλοία μεταφοράς γενικού φορτίου ολικής χωρητικότητας κάτω των 5 000 GT αλλά όχι κάτω των 400 GT θα πρέπει να συμπεριληφθούν στον κανονισμό (ΕΕ) 2015/757 από το 2025. Τα πλοία υπεράκτιας δραστηριότητας εκπέμπουν σημαντικό μερίδιο των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Κατά συνέπεια, ο εν λόγω κανονισμός θα πρέπει επίσης να εφαρμόζεται σε πλοία υπεράκτιας δραστηριότητας ολικής χωρητικότητας 400 GT και άνω από το 2025. Η Επιτροπή θα πρέπει να αξιολογήσει πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2024 κατά πόσον θα πρέπει να συμπεριληφθούν στον κανονισμό (ΕΕ) 2015/757 πρόσθετοι τύποι πλοίων ολικής χωρητικότητας κάτω των 5 000 GT αλλά όχι κάτω των 400 GT.

(10)

Ο κανονισμός (ΕΕ) 2015/757 θα πρέπει να τροποποιηθεί ώστε να υποχρεώνει τις εταιρείες να υποβάλλουν εκθέσεις με συγκεντρωτικά δεδομένα για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας και να υποβάλλουν τα εν λόγω δεδομένα στην αρμόδια διαχειριστική αρχή και να υποβάλλουν προς έγκριση στην εν λόγω αρχή τα επαληθευμένα σχέδια παρακολούθησής τους. Κατά τη διενέργεια επαλήθευσης σε επίπεδο εταιρείας, ο ελεγκτής δεν θα πρέπει να επαληθεύει τις εκθέσεις εκπομπών σε επίπεδο πλοίου ή τις εκθέσεις σε επίπεδο πλοίου που πρέπει να υποβάλλονται όταν γίνεται αλλαγή εταιρείας, καθώς οι εν λόγω εκθέσεις σε επίπεδο πλοίου θα έχουν ήδη επαληθευτεί. Για τη διασφάλιση της συνοχής σε επίπεδο διαχείρισης και επιβολής, η οντότητα που είναι υπεύθυνη για τη συμμόρφωση με τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/757 θα πρέπει να είναι η ίδια με την οντότητα που είναι υπεύθυνη για τη συμμόρφωση με την οδηγία 2003/87/ΕΚ.

(11)

Προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματική λειτουργία του ΣΕΔΕ της ΕΕ σε διοικητικό επίπεδο και να λαμβάνεται υπόψη η συμπερίληψη των εκπομπών CH4 και N2O, καθώς και η συμπερίληψη των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από πλοία υπεράκτιας δραστηριότητας στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού (ΕΕ) 2015/757 θα πρέπει να ανατεθεί στην Επιτροπή η εξουσία έκδοσης πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 290 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά τις μεθόδους και τους κανόνες παρακολούθησης και τους κανόνες υποβολής εκθέσεων για τις εκπομπές που καλύπτονται από τον κανονισμό (ΕΕ) 2015/757, καθώς και για κάθε άλλη σχετική πληροφορία που ορίζεται στον εν λόγω κανονισμό, τους κανόνες για την έγκριση των σχεδίων παρακολούθησης και των τροποποιήσεών τους από τις αρμόδιες διαχειριστικές αρχές, τους κανόνες για την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και την υποβολή συγκεντρωτικών δεδομένων για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας, και τους κανόνες για την επαλήθευση των συγκεντρωτικών δεδομένων για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας και για την έκδοση εκθέσεων επαλήθευσης των συγκεντρωτικών δεδομένων για τις εκπομπές σε επίπεδο εταιρείας. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό η Επιτροπή να διεξάγει, κατά τις προπαρασκευαστικές της εργασίες, τις κατάλληλες διαβουλεύσεις, μεταξύ άλλων σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων, οι οποίες να πραγματοποιούνται σύμφωνα με τις αρχές που ορίζονται στη διοργανική συμφωνία της 13ης Απριλίου 2016 για τη βελτίωση του νομοθετικού έργου (8). Πιο συγκεκριμένα, προκειμένου να διασφαλιστεί η ίση συμμετοχή στην προετοιμασία των κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο λαμβάνουν όλα τα έγγραφα κατά τον ίδιο χρόνο με τους εμπειρογνώμονες των κρατών μελών, και οι εμπειρογνώμονές τους έχουν συστηματικά πρόσβαση στις συνεδριάσεις των ομάδων εμπειρογνωμόνων της Επιτροπής που ασχολούνται με την προετοιμασία κατ’ εξουσιοδότηση πράξεων.

(12)

Δεδομένου ότι οι στόχοι του παρόντος κανονισμού, ήτοι η πρόβλεψη κανόνων παρακολούθησης, υποβολής εκθέσεων και επαλήθευσης που είναι απαραίτητοι για την επέκταση του ΣΕΔΕ της ΕΕ στις δραστηριότητες θαλάσσιων μεταφορών και η πρόβλεψη της παρακολούθησης, της υποβολής εκθέσεων και της επαλήθευσης των εκπομπών πρόσθετων αερίων θερμοκηπίου και εκπομπών από πρόσθετους τύπους πλοίων, δεν μπορούν να επιτευχθούν ικανοποιητικά από τα κράτη μέλη, μπορούν όμως, εξαιτίας της κλίμακας και των επιπτώσεών του, να επιτευχθούν καλύτερα σε επίπεδο Ένωσης, η Ένωση δύναται να λάβει μέτρα σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας του άρθρου 5 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας όπως διατυπώνεται στο ίδιο άρθρο, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη των στόχων αυτών.

(13)

Κατά συνέπεια, ο κανονισμός (ΕΕ) 2015/757 θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως,

1)

Ο τίτλος αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

«Κανονισμός (ΕΕ) 2015/757 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 29ης Απριλίου 2015, για την παρακολούθηση, την υποβολή εκθέσεων και την επαλήθευση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου από θαλάσσιες μεταφορές, και για την τροποποίηση της οδηγίας 2009/16/ΕΚ».

2)

Σε ολόκληρο το κείμενο του κανονισμού, εκτός από το άρθρο 2, το άρθρο 5 παράγραφος 2 και το άρθρο 21 παράγραφος 5 και τα παραρτήματα I και II, ο όρος «CO2» αντικαθίσταται από τον όρο «αέρια θερμοκηπίου» και πραγματοποιούνται οι αναγκαίες γραμματικές αλλαγές.

3)

Το άρθρο 1 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

4)

Στο άρθρο 2, η παράγραφος 1 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

5)

Το άρθρο 3 τροποποιείται ως εξής:

6)

Στο άρθρο 4 προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος:

7)

Στο άρθρο 5, η παράγραφος 2 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

8)

Το άρθρο 6 τροποποιείται ως εξής:

9)

Το άρθρο 7 τροποποιείται ως εξής:

10)

Στο άρθρο 10 πρώτο εδάφιο προστίθεται το ακόλουθο στοιχείο:

11)

Το άρθρο 11 τροποποιείται ως εξής:

12)

Παρεμβάλλεται το ακόλουθο άρθρο:

13)

Το άρθρο 12 τροποποιείται ως εξής:

14)

Το άρθρο 13 τροποποιείται ως εξής:

15)

Το άρθρο 14 τροποποιείται ως εξής:

16)

Στο άρθρο 15, προστίθεται η ακόλουθη παράγραφος:

17)

Στο άρθρο 16, η παράγραφος 1 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο:

18)

Το άρθρο 20 τροποποιείται ως εξής:

19)

Το άρθρο 21 τροποποιείται ως εξής:

20)

Παρεμβάλλεται το ακόλουθο άρθρο:

21)

Το άρθρο 23 τροποποιείται ως εξής: