Λέξεις κλειδιά
Περίληψη

Λέξεις κλειδιά

1. Ευρωπαϊκές Κοινότητες — Θεσμικά όργανα — Δικαίωμα προσβάσεως του κοινού στα έγγραφα — Κανονισμός 1049/2001 — Ύπαρξη εγγράφων στα οποία ζητείται η πρόσβαση — Τεκμήριο όσον αφορά την ύπαρξη εγγράφων που αντλείται από τον συναφή ισχυρισμό του οικείου θεσμικού οργάνου — Μαχητό τεκμήριο δυνάμενο να ανατραπεί βάσει λυσιτελών και συγκλινουσών ενδείξεων

(Κανονισμός 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου)

2. Ευρωπαϊκές Κοινότητες — Θεσμικά όργανα — Δικαίωμα προσβάσεως του κοινού στα έγγραφα — Κανονισμός 1049/2001 — Εξαιρέσεις από το δικαίωμα προσβάσεως στα έγγραφα — Προστασία του δημοσίου συμφέροντος — Δικαστικός έλεγχος — Περιεχόμενο — Όρια

(Κανονισμός 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 4 § 1, στοιχ. α΄)

3. Ευρωπαϊκές Κοινότητες — Θεσμικά όργανα — Δικαίωμα προσβάσεως του κοινού στα έγγραφα — Κανονισμός 1049/2001 — Εξαιρέσεις από το δικαίωμα προσβάσεως στα έγγραφα — Υποχρεωτικές εξαιρέσεις — Συνεκτίμηση ειδικού συμφέροντος του αιτούντος — Αποκλείεται

(Κανονισμός 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 4 § 1, στοιχ. α΄)

4. Ευρωπαϊκές Κοινότητες — Θεσμικά όργανα — Δικαίωμα προσβάσεως του κοινού στα έγγραφα — Κανονισμός 1049/2001 — Εξαιρέσεις από το δικαίωμα προσβάσεως στα έγγραφα — Υποχρέωση αιτιολογίας — Περιεχόμενο

(Άρθρο 253 ΕΚ· κανονισμός 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου)

Περίληψη

1. Οποιαδήποτε δήλωση των κοινοτικών οργάνων αφορώσα τη μη ύπαρξη αιτηθέντων εγγράφων στο πλαίσιο του κανονισμού 1049/2001, για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, ενέχει τεκμήριο νομιμότητας. Επομένως, η δήλωση αυτή τεκμαίρεται ότι είναι αληθής. Πρόκειται, όμως, για μαχητό τεκμήριο που ο προσφεύγων μπορεί να ανατρέψει με κάθε μέσο, βάσει λυσιτελών και συγκλινουσών ενδείξεων.

(βλ. σκέψεις 29, 32)

2. Στους τομείς που έχουν σχέση με τις υποχρεωτικές εξαιρέσεις από την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα που προβλέπει το άρθρο 4, παράγραφος 1, στοιχείο α΄, του κανονισμού 1049/2001, για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, τα κοινοτικά όργανα διαθέτουν ευρεία εξουσία εκτιμήσεως. Συνεπώς, ο ασκούμενος από το Πρωτοδικείο έλεγχος της νομιμότητας των αποφάσεων των κοινοτικών οργάνων, με τις οποίες αρνούνται την πρόσβαση σε έγγραφα λόγω των σχετικών με το δημόσιο συμφέρον εξαιρέσεων που προβλέπει η εν λόγω διάταξη, πρέπει να περιορίζεται στην εξέταση της τηρήσεως των κανόνων σχετικά με τη διαδικασία και την αιτιολογία της οικείας αποφάσεως, της ουσιαστικής ακρίβειας των πραγματικών περιστατικών, καθώς και του ότι δεν συντρέχει προφανή πλάνη κατά την εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών και δεν υφίσταται κατάχρηση εξουσίας.

(βλ. σκέψεις 46-47)

3. Οι εξαιρέσεις από τη δυνατότητα προσβάσεως στα έγγραφα, που προβλέπει το άρθρο 4, παράγραφος 1, στοιχείο α΄, του κανονισμού 1049/2001, για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, έχουν συνταχθεί με επιτακτικούς όρους. Συνεπώς, τα θεσμικά όργανα είναι υποχρεωμένα να αρνούνται την πρόσβαση στα έγγραφα που, αποδεδειγμένα, εμπίπτουν στις εξαιρέσεις αυτές.

Επομένως, το ειδικό συμφέρον, που μπορεί να επικαλεστεί ο αιτούμενος την πρόσβαση σε ένα έγγραφο που τον αφορά προσωπικά, δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη στο πλαίσιο της εφαρμογής των υποχρεωτικών εξαιρέσεων που προβλέπει το εν λόγω άρθρο 4, παράγραφος 1, στοιχείο α΄.

(βλ. σκέψεις 51-52)

4. Οσάκις ένα κοινοτικό όργανο αρνείται την πρόσβαση σε έγγραφα, που ζητήθηκε βάσει του κανονισμού 1049/2001, για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, πρέπει να αποδεικνύει, σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση, βάσει των πληροφοριών που αυτό διαθέτει, ότι τα έγγραφα στα οποία ζητείται η πρόσβαση εμπίπτουν πράγματι στις εξαιρέσεις που απαριθμεί ο εν λόγω κανονισμός 1049/2001. Σ’ αυτό απόκειται, επομένως, να παράσχει μια αιτιολογία επιτρέπουσα να γίνει κατανοητό και να επαληθευθεί, αφενός, αν το αιτηθέν έγγραφο έχει πράγματι σχέση με τον τομέα που αφορά η προβαλλομένη εξαίρεση και, αφετέρου, αν η ανάγκη προστασίας ως προς την εξαίρεση αυτή είναι πραγματική.

Πάντως, μπορεί να είναι αδύνατο να αναφερθούν οι λόγοι που δικαιολογούν την εχεμύθεια έναντι κάθε εγγράφου, χωρίς να γνωστοποιηθεί το περιεχόμενο αυτού και, συνεπώς, να στερηθεί η εξαίρεση του ουσιώδους σκοπού της. Επομένως, σε μια τέτοια περίπτωση, το γεγονός ότι η αιτιολογία αρνητικής αποφάσεως φαίνεται σύντομη και στερεότυπη δεν συνιστά καθεαυτό έλλειψη αιτιολογίας, καθόσον δεν εμποδίζει ούτε την κατανόηση ούτε την επαλήθευση της συλλογιστικής που ακολουθείται από το οικείο θεσμικό όργανο.

(βλ. σκέψεις 60-61, 63)