Υπόθεση C‑662/13

Surgicare — Unidades de Saúde SA

κατά

Fazenda Pública

(αίτηση του Supremo Tribunal Administrativo

για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Προδικαστική παραπομπή — ΦΠΑ — Οδηγία 2006/112/ΕΚ — Έκπτωση του φόρου εισροών — Πράξεις συνιστώσες καταχρηστική πρακτική — Εθνικό φορολογικό δίκαιο — Ειδική εθνική διαδικασία σε περίπτωση κατά την οποία πιθανολογείται η ύπαρξη καταχρηστικών πρακτικών σε φορολογικές υποθέσεις — Αρχές της αποτελεσματικότητας και της ισοδυναμίας»

Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (ένατο τμήμα) της 12ης Φεβρουαρίου 2015

1. Προδικαστικά ερωτήματα – Παραδεκτό – Αίτηση η οποία δεν προσδιορίζει σαφώς τις διατάξεις του δικαίου της Ένωσης των οποίων ζητείται η ερμηνεία – Δυνατότητα του Δικαστηρίου να προσδιορίσει τις εν λόγω διατάξεις

   (Άρθρο 267 ΣΛΕΕ)

2. Προδικαστικά ερωτήματα – Παραδεκτό – Ανάγκη παροχής στο Δικαστήριο επαρκών στοιχείων σχετικά με το πραγματικό και κανονιστικό πλαίσιο της διαφοράς – Επισήμανση των λόγων που δικαιολογούν την ανάγκη να δοθεί απάντηση στα προδικαστικά ερωτήματα

   (Άρθρο 267 ΣΛΕΕ)

3. Προδικαστικά ερωτήματα – Αρμοδιότητα του εθνικού δικαστηρίου – Καθορισμός της εφαρμοστέας νομοθεσίας ratione temporis

   (Άρθρο 267 ΣΛΕΕ)

4. Εναρμόνιση των φορολογικών νομοθεσιών – Κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας – Έκπτωση του φόρου εισροών – Εθνική νομοθεσία περί απαγορεύσεως της εκπτώσεως του φόρου προστιθέμενης αξίας σε περίπτωση απάτης ή καταχρήσεως – Μέτρα πρόληψης των στρεβλώσεων του ανταγωνισμού και της φοροδιαφυγής – Απουσία σχετικής κανονιστικής ρυθμίσεως της Ένωσης – Εφαρμογή του εθνικού δικαίου – Ειδική εθνική διαδικασία σε περίπτωση κατά την οποία πιθανολογείται η ύπαρξη καταχρηστικών πρακτικών σε φορολογικές υποθέσεις – Τήρηση των αρχών της ισοδυναμίας και της αποτελεσματικότητας – Εκτίμηση από το εθνικό δικαστήριο

   (Οδηγία 2006/112 του Συμβουλίου, άρθρα 273 και 342)

1.  Όσον αφορά τον μη προσδιορισμό των διατάξεων του δικαίου της Ένωσης των οποίων ζητείται η ερμηνεία, εναπόκειται στο Δικαστήριο να συναγάγει από το σύνολο των στοιχείων που παρέχονται από το αιτούν δικαστήριο και ιδίως από το σκεπτικό της αποφάσεως παραπομπής τις διατάξεις του δικαίου της Ένωσης που χρήζουν ερμηνείας, λαμβανομένου υπόψη του αντικειμένου της διαφοράς.

   (βλ. σκέψη 17)

2.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψεις 21, 22)

3.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψη 22)

4.  Η οδηγία 2006/112, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας, έχει την έννοια ότι δεν αντιτίθεται στην προηγούμενη υποχρεωτική εφαρμογή εθνικής διοικητικής διαδικασίας, στην περίπτωση κατά την οποία η φορολογική αρχή πιθανολογεί την ύπαρξη καταχρηστικής πρακτικής, υπό την προϋπόθεση ότι οι κανόνες αυτοί δεν είναι λιγότερο ευνοϊκοί από εκείνους που διέπουν παρόμοιες καταστάσεις εσωτερικής φύσεως και ότι δεν καθιστούν πρακτικά αδύνατη ή υπερβολικά δυσχερή την άσκηση των δικαιωμάτων που χορηγεί η έννομη τάξη της Ένωσης. Τούτο συντρέχει στην περίπτωση προηγούμενης διαδικασίας η οποία, αφενός, είναι ευνοϊκή για το πρόσωπο το οποίο πιθανολογείται ότι διέπραξε κατάχρηση δικαιώματος, καθόσον η διαδικασία αυτή αποσκοπεί στη διασφάλιση της τηρήσεως ορισμένων θεμελιωδών δικαιωμάτων, μεταξύ άλλων του δικαιώματος ακροάσεως και, αφετέρου, δεν αντιβαίνει, καθεαυτή, στον σκοπό της καταπολεμήσεως της φοροδιαφυγής, της φοροαποφυγής και των τυχόν καταχρήσεων, τον οποίο αναγνωρίζει η νομολογία του Δικαστηρίου.

   (βλ. σκέψεις 26, 29, 32, 34 και διατακτ.)

Υπόθεση C‑662/13

Surgicare — Unidades de Saúde SA

κατά

Fazenda Pública

(αίτηση του Supremo Tribunal Administrativo

για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Προδικαστική παραπομπή — ΦΠΑ — Οδηγία 2006/112/ΕΚ — Έκπτωση του φόρου εισροών — Πράξεις συνιστώσες καταχρηστική πρακτική — Εθνικό φορολογικό δίκαιο — Ειδική εθνική διαδικασία σε περίπτωση κατά την οποία πιθανολογείται η ύπαρξη καταχρηστικών πρακτικών σε φορολογικές υποθέσεις — Αρχές της αποτελεσματικότητας και της ισοδυναμίας»

Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (ένατο τμήμα) της 12ης Φεβρουαρίου 2015

1. Προδικαστικά ερωτήματα — Παραδεκτό — Αίτηση η οποία δεν προσδιορίζει σαφώς τις διατάξεις του δικαίου της Ένωσης των οποίων ζητείται η ερμηνεία — Δυνατότητα του Δικαστηρίου να προσδιορίσει τις εν λόγω διατάξεις

   (Άρθρο 267 ΣΛΕΕ)

2. Προδικαστικά ερωτήματα — Παραδεκτό — Ανάγκη παροχής στο Δικαστήριο επαρκών στοιχείων σχετικά με το πραγματικό και κανονιστικό πλαίσιο της διαφοράς — Επισήμανση των λόγων που δικαιολογούν την ανάγκη να δοθεί απάντηση στα προδικαστικά ερωτήματα

   (Άρθρο 267 ΣΛΕΕ)

3. Προδικαστικά ερωτήματα — Αρμοδιότητα του εθνικού δικαστηρίου — Καθορισμός της εφαρμοστέας νομοθεσίας ratione temporis

   (Άρθρο 267 ΣΛΕΕ)

4. Εναρμόνιση των φορολογικών νομοθεσιών — Κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας — Έκπτωση του φόρου εισροών — Εθνική νομοθεσία περί απαγορεύσεως της εκπτώσεως του φόρου προστιθέμενης αξίας σε περίπτωση απάτης ή καταχρήσεως — Μέτρα πρόληψης των στρεβλώσεων του ανταγωνισμού και της φοροδιαφυγής — Απουσία σχετικής κανονιστικής ρυθμίσεως της Ένωσης — Εφαρμογή του εθνικού δικαίου — Ειδική εθνική διαδικασία σε περίπτωση κατά την οποία πιθανολογείται η ύπαρξη καταχρηστικών πρακτικών σε φορολογικές υποθέσεις — Τήρηση των αρχών της ισοδυναμίας και της αποτελεσματικότητας — Εκτίμηση από το εθνικό δικαστήριο

   (Οδηγία 2006/112 του Συμβουλίου, άρθρα 273 και 342)

1.  Όσον αφορά τον μη προσδιορισμό των διατάξεων του δικαίου της Ένωσης των οποίων ζητείται η ερμηνεία, εναπόκειται στο Δικαστήριο να συναγάγει από το σύνολο των στοιχείων που παρέχονται από το αιτούν δικαστήριο και ιδίως από το σκεπτικό της αποφάσεως παραπομπής τις διατάξεις του δικαίου της Ένωσης που χρήζουν ερμηνείας, λαμβανομένου υπόψη του αντικειμένου της διαφοράς.

   (βλ. σκέψη 17)

2.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψεις 21, 22)

3.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψη 22)

4.  Η οδηγία 2006/112, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας, έχει την έννοια ότι δεν αντιτίθεται στην προηγούμενη υποχρεωτική εφαρμογή εθνικής διοικητικής διαδικασίας, στην περίπτωση κατά την οποία η φορολογική αρχή πιθανολογεί την ύπαρξη καταχρηστικής πρακτικής, υπό την προϋπόθεση ότι οι κανόνες αυτοί δεν είναι λιγότερο ευνοϊκοί από εκείνους που διέπουν παρόμοιες καταστάσεις εσωτερικής φύσεως και ότι δεν καθιστούν πρακτικά αδύνατη ή υπερβολικά δυσχερή την άσκηση των δικαιωμάτων που χορηγεί η έννομη τάξη της Ένωσης. Τούτο συντρέχει στην περίπτωση προηγούμενης διαδικασίας η οποία, αφενός, είναι ευνοϊκή για το πρόσωπο το οποίο πιθανολογείται ότι διέπραξε κατάχρηση δικαιώματος, καθόσον η διαδικασία αυτή αποσκοπεί στη διασφάλιση της τηρήσεως ορισμένων θεμελιωδών δικαιωμάτων, μεταξύ άλλων του δικαιώματος ακροάσεως και, αφετέρου, δεν αντιβαίνει, καθεαυτή, στον σκοπό της καταπολεμήσεως της φοροδιαφυγής, της φοροαποφυγής και των τυχόν καταχρήσεων, τον οποίο αναγνωρίζει η νομολογία του Δικαστηρίου.

   (βλ. σκέψεις 26, 29, 32, 34 και διατακτ.)