Υπόθεση C‑589/13

Διαδικασία που κινήθηκε από το F. E. Familienprivatstiftung Eisenstadt

(αίτηση του Verwaltungsgerichtshof

για την έκδοση προδικαστικής απόφασης)

«Προδικαστική παραπομπή — Ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων — Άρθρο 56 ΕΚ — Ενδιάμεση φορολόγηση εισοδημάτων τα οποία πραγματοποιεί εθνικό ίδρυμα από κινητές αξίες και από εκποίηση εταιρικών μεριδίων — Μη αναγνώριση δικαιώματος έκπτωσης, από τη βάση επιβολής του σχετικού φόρου, των δωρεών υπέρ προσώπων τα οποία δεν διαμένουν στο κράτος μέλος όπου φορολογείται το ίδρυμα, και απαλλάσσονται από τον φόρο αυτόν δυνάμει σύμβασης για την αποφυγή διπλής φορολογίας»

Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (πέμπτο τμήμα) της 17ης Σεπτεμβρίου 2015

Ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων και ελευθερία των πληρωμών – Περιορισμοί – Φορολογική νομοθεσία – Φόρος εισοδήματος – Εισοδήματα τα οποία πραγματοποιεί ημεδαπό ίδρυμα από κινητές αξίες και από εκποίηση εταιρικών μεριδίων – Δυνατότητα έκπτωσης των δωρεών υπέρ προσώπων που διαμένουν στην ημεδαπή – Μη αναγνώριση τέτοιας δυνατότητας σε σχέση με τις δωρεές υπέρ προσώπων που διαμένουν στην αλλοδαπή και απαλλάσσονται από τον σχετικό φόρο δυνάμει σύμβασης για την αποφυγή διπλής φορολογίας – Διαφορετική μεταχείριση – Συγκρίσιμες περιπτώσεις – Δεν επιτρέπεται – Δικαιολόγηση – Δεν υφίσταται

(Άρθρο 56 ΕΚ)

Το άρθρο 56 ΕΚ έχει την έννοια ότι δεν επιτρέπει φορολογική ρύθμιση κράτους μέλους η οποία προβλέπει ότι, στο πλαίσιο της ενδιάμεσης φορολόγησης των εισοδημάτων που έχει αποκομίσει ένα ημεδαπό ιδιωτικό ίδρυμα από κινητές αξίες και από εκποίηση εταιρικών μεριδίων, το τελευταίο έχει δικαίωμα να εκπέσει από τη βάση επιβολής του φόρου για μια δεδομένη φορολογική χρήση μόνον εκείνες τις δωρεές οι οποίες έγιναν στη διάρκεια της ίδιας φορολογικής χρήσης και προς πρόσωπα που φορολογήθηκαν για αυτές στο κράτος μέλος όπου φορολογείται και το ίδρυμα, ενώ η εν λόγω εθνική φορολογική ρύθμιση αποκλείει τέτοια έκπτωση στην περίπτωση όπου ο δωρεοδόχος διαμένει σε άλλο κράτος μέλος και, στο κράτος μέλος της φορολόγησης του ιδρύματος, απαλλάσσεται, δυνάμει σύμβασης για την αποφυγή διπλής φορολογίας, από τον φόρο στον οποίο υπόκεινται κατ’ αρχήν οι δωρεές.

Αφενός, το ως άνω καθεστώς συνεπάγεται διαφορετική μεταχείριση περιπτώσεων που είναι αντικειμενικά συγκρίσιμες.

Αφετέρου, ένας τέτοιος περιορισμός της ελεύθερης κυκλοφορίας των κεφαλαίων δεν δικαιολογείται ούτε από τον σκοπό της διατήρησης μιας ισορροπημένης κατανομής της φορολογικής εξουσίας μεταξύ των κρατών μελών ούτε από την ανάγκη διασφάλισης της συνοχής του εθνικού φορολογικού συστήματος. Σε σχέση με τον πρώτο σκοπό, επισημαίνεται ότι όταν κράτος μέλος έχει παραιτηθεί, μέσω συμβάσεων που συνήψε για την αποφυγή διπλής φορολογίας, από την άσκηση της φορολογικής του εξουσίας επί δωρεών προς πρόσωπα τα οποία διαμένουν σε άλλα κράτη μέλη, τότε δεν επιτρέπεται να επικαλεστεί τη διατήρηση μιας ισορροπημένης κατανομής της φορολογικής εξουσίας προκειμένου εν τέλει να επιβάλει έναν ειδικό φόρο στα ιδρύματα για δωρεές τους προς ωφελουμένους στην αλλοδαπή, με την αιτιολογία ότι αυτοί δεν υπόκεινται στη φορολογική του εξουσία. Ως προς τον δεύτερο σκοπό, τονίζεται ότι η επίκλησή του είναι δυνατή μόνον εφόσον διαπιστωθεί η ύπαρξη άμεσης συνάφειας μεταξύ του οικείου φορολογικού πλεονεκτήματος και της αντιστάθμισής του μέσω συγκεκριμένης φορολογικής επιβάρυνσης. Τέτοια άμεση συνάφεια δεν υφίσταται όταν πρόκειται για διαφορετικά είδη φόρων ή για φορολογική μεταχείριση διαφορετικών προσώπων. Κάτι τέτοιο συμβαίνει στην προκειμένη περίπτωση, δεδομένου ότι η έκπτωση του ποσού που αντιστοιχεί στις δωρεές του ιδιωτικού ιδρύματος το οποίο υπόκειται στον ενδιάμεσο φόρο και η επιβολή φόρου στους ωφελουμένους για τις δωρεές αυτές αφορούν οπωσδήποτε διαφορετικά πρόσωπα.

(βλ. σκέψεις 42, 63, 71, 80, 81, 83, 85 και διατακτ.)