Υπόθεση C-604/10

Football Dataco Ltd κ.λπ.

κατά

Yahoo! UK Ltd κ.λπ.

[αίτηση του Court of Appeal (England & Wales)(Civil Division) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως]

«Οδηγία 96/9/ΕΚ — Νομική προστασία των βάσεων δεδομένων — Δικαίωμα του δημιουργού — Προγράμματα συναντήσεων πρωταθλημάτων ποδοσφαίρου»

Περίληψη της αποφάσεως

1. Προσέγγιση των νομοθεσιών — Νομική προστασία των βάσεων δεδομένων — Οδηγία 96/9 — Δικαίωμα του δημιουργού και δικαίωμα ειδικής φύσεως

   (Οδηγία 96/9 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 3 § 1 και 7 § 1)

2. Προσέγγιση των νομοθεσιών — Νομική προστασία των βάσεων δεδομένων — Οδηγία 96/9 — Προστασία βάσει του δικαιώματος του δημιουργού — Προϋποθέσεις

   (Οδηγία 96/9 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 3 § 1)

3. Προσέγγιση των νομοθεσιών — Νομική προστασία των βάσεων δεδομένων — Οδηγία 96/9 — Προστασία βάσει του δικαιώματος του δημιουργού

   (Οδηγία 96/9 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 3 § 1 και 14 § 2)

1.  Τόσο από τη σύγκριση των αντίστοιχων διατυπώσεων των άρθρων 3, παράγραφος 1, και 7, παράγραφος 1, της οδηγίας 96/9, σχετικά με τη νομική προστασία των βάσεων δεδομένων, όσο και άλλων διατάξεων ή αιτιολογικών σκέψεων αυτής, και δη του άρθρου 7, παράγραφος 4, και της τριακοστής ένατης αιτιολογικής σκέψεως, προκύπτει ότι το δικαίωμα του δημιουργού και το δικαίωμα ειδικής φύσεως αποτελούν δύο ανεξάρτητα δικαιώματα με διαφορετικό αντικείμενο και προϋποθέσεις εφαρμογής. Κατά συνέπεια, το γεγονός ότι βάση δεδομένων, κατά την έννοια του άρθρου 1, παράγραφος 2, της οδηγίας 96/9, δεν πληροί τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας για προστασία βάσει του κατά το άρθρο 7 της εν λόγω οδηγίας δικαιώματος ειδικής φύσεως, δεν συνεπάγεται αυτομάτως ότι η συγκεκριμένη βάση δεδομένων δεν είναι επιλέξιμη ούτε για προστασία βάσει του δικαιώματος του δημιουργού κατά το άρθρο 3 της οδηγίας αυτής.

   (βλ. σκέψεις 27-28)

2.  Το άρθρο 3, παράγραφος 1, της οδηγίας 96/9, σχετικά με τη νομική προστασία των βάσεων δεδομένων, έχει την έννοια ότι βάσεις δεδομένων, κατά το άρθρο 1, παράγραφος 2, της οδηγίας αυτής, προστατεύονται βάσει του προβλεπόμενου σε αυτήν δικαιώματος του δημιουργού υπό την προϋπόθεση ότι η επιλογή ή η διευθέτηση των περιλαμβανόμενων σε αυτές δεδομένων αποτελεί πρωτότυπη έκφραση της δημιουργικής ελευθερίας του δημιουργού τους, γεγονός που απόκειται στο αιτούν δικαστήριο να εξακριβώσει.

   Κατά συνέπεια:

   —	οι διανοητικές προσπάθειες και η ικανότητα δημιουργίας των δεδομένων αυτών δεν λαμβάνονται υπόψη προκειμένου να εκτιμηθεί η επιλεξιμότητα της εν λόγω βάσεως για προστασία βάσει του δικαιώματος αυτού·

   —	είναι αδιάφορο, προς τον σκοπό αυτό, αν η επιλογή ή η διευθέτηση των δεδομένων αυτών συνεπάγεται ή όχι σημαντική προσθήκη σε αυτά· και

   —

   η σημαντική εργασία και η ικανότητα δημιουργίας που απαιτούνται για τη δημιουργία αυτής της βάσεως δεν μπορούν αυτές καθαυτές να δικαιολογήσουν τέτοιου είδους προστασία αν δεν εκφράζουν πρωτοτυπία κατά την επιλογή ή τη διευθέτηση των περιλαμβανόμενων σε αυτήν δεδομένων. Συγκεκριμένα, πρώτον, από τον συνδυασμό του άρθρου 3, παράγραφος 2, και της δέκατης πέμπτης αιτιολογικής σκέψεως της οδηγίας 96/9 προκύπτει ότι η προβλεπόμενη στην οδηγία αυτή προστασία βάσει του δικαιώματος του δημιουργού έχει ως αντικείμενο τη «διάρθρωση» της βάσεως δεδομένων, και όχι το «περιεχόμενό» της ούτε, ως εκ τούτου, τα συστατικά της στοιχεία. Οι έννοιες «επιλογή» και «διευθέτηση», κατά το άρθρο 3, παράγραφος 1, της οδηγίας, αφορούν, αντιστοίχως, την επιλογή και τη διαρρύθμιση των δεδομένων, διά των οποίων ο δημιουργός της βάσεως διαμορφώνει τη διάρθρωσή της. Αντιθέτως, οι έννοιες αυτές δεν καλύπτουν τη δημιουργία των δεδομένων που περιέχονται στη βάση αυτή. Δεύτερον, όπως προκύπτει από τη δέκατη έκτη αιτιολογική σκέψη της οδηγίας 96/9, η έννοια του πνευματικού δημιουργήματος παραπέμπει στο κριτήριο της πρωτοτυπίας. Όσον αφορά τη δημιουργία βάσεως δεδομένων, το κριτήριο αυτό της πρωτοτυπίας πληρούται όταν, λόγω της επιλογής ή της διευθετήσεως των δεδομένων που περιλαμβάνει, ο δημιουργός της εκφράζει τη δημιουργική του ικανότητα με πρωτότυπο τρόπο πραγματοποιώντας ελεύθερες και δημιουργικές επιλογές. Αντιθέτως, το εν λόγω κριτήριο δεν πληρούται όταν η δημιουργία της βάσεως δεδομένων υπαγορεύεται από τεχνικές εκτιμήσεις, κανόνες ή δεσμεύσεις που δεν αφήνουν περιθώριο για δημιουργική ελευθερία. Συνεπώς, κανένα κριτήριο άλλο από εκείνο της πρωτοτυπίας δεν εφαρμόζεται προκειμένου να εκτιμηθεί η επιλεξιμότητα βάσεως δεδομένων για προστασία βάσει του προβλεπόμενου στην ίδια οδηγία δικαιώματος του δημιουργού. (βλ. σκέψεις 30, 32, 37-40, 45-46, διατακτ. 1)

3.  Η οδηγία 96/9, σχετικά με τη νομική προστασία των βάσεων δεδομένων, έχει την έννοια ότι, υπό την επιφύλαξη της μεταβατικής διατάξεως του άρθρου 14, παράγραφος 2, απαγορεύει εθνική νομοθεσία η οποία παρέχει στις βάσεις δεδομένων που εμπίπτουν στον ορισμό του άρθρου 1, παράγραφος 2, αυτής προστασία βάσει του δικαιώματος του δημιουργού υπό όρους διαφορετικούς των προβλεπομένων στο άρθρο 3, παράγραφος 1, αυτής.

   Το άρθρο 3 της οδηγίας 96/9 προβαίνει, όπως προκύπτει από την εξηκοστή αιτιολογική σκέψη αυτής της οδηγίας, στην εναρμόνιση των κριτηρίων σύμφωνα με τα οποία καθορίζεται εάν μια βάση δεδομένων θα προστατεύεται βάσει του δικαιώματος του δημιουργού.

   (βλ. σκέψεις 49, 52, διατακτ. 2)

Υπόθεση C-604/10

Football Dataco Ltd κ.λπ.

κατά

Yahoo! UK Ltd κ.λπ.

[αίτηση του Court of Appeal (England & Wales)(Civil Division) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως]

«Οδηγία 96/9/ΕΚ — Νομική προστασία των βάσεων δεδομένων — Δικαίωμα του δημιουργού — Προγράμματα συναντήσεων πρωταθλημάτων ποδοσφαίρου»

Περίληψη της αποφάσεως

1. Προσέγγιση των νομοθεσιών – Νομική προστασία των βάσεων δεδομένων – Οδηγία 96/9 – Δικαίωμα του δημιουργού και δικαίωμα ειδικής φύσεως

   (Οδηγία 96/9 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 3 § 1 και 7 § 1)

2. Προσέγγιση των νομοθεσιών – Νομική προστασία των βάσεων δεδομένων – Οδηγία 96/9 – Προστασία βάσει του δικαιώματος του δημιουργού – Προϋποθέσεις

   (Οδηγία 96/9 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 3 § 1)

3. Προσέγγιση των νομοθεσιών – Νομική προστασία των βάσεων δεδομένων – Οδηγία 96/9 – Προστασία βάσει του δικαιώματος του δημιουργού

   (Οδηγία 96/9 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 3 § 1 και 14 § 2)

1.  Τόσο από τη σύγκριση των αντίστοιχων διατυπώσεων των άρθρων 3, παράγραφος 1, και 7, παράγραφος 1, της οδηγίας 96/9, σχετικά με τη νομική προστασία των βάσεων δεδομένων, όσο και άλλων διατάξεων ή αιτιολογικών σκέψεων αυτής, και δη του άρθρου 7, παράγραφος 4, και της τριακοστής ένατης αιτιολογικής σκέψεως, προκύπτει ότι το δικαίωμα του δημιουργού και το δικαίωμα ειδικής φύσεως αποτελούν δύο ανεξάρτητα δικαιώματα με διαφορετικό αντικείμενο και προϋποθέσεις εφαρμογής. Κατά συνέπεια, το γεγονός ότι βάση δεδομένων, κατά την έννοια του άρθρου 1, παράγραφος 2, της οδηγίας 96/9, δεν πληροί τις προϋποθέσεις επιλεξιμότητας για προστασία βάσει του κατά το άρθρο 7 της εν λόγω οδηγίας δικαιώματος ειδικής φύσεως, δεν συνεπάγεται αυτομάτως ότι η συγκεκριμένη βάση δεδομένων δεν είναι επιλέξιμη ούτε για προστασία βάσει του δικαιώματος του δημιουργού κατά το άρθρο 3 της οδηγίας αυτής.

   (βλ. σκέψεις 27-28)

2.  Το άρθρο 3, παράγραφος 1, της οδηγίας 96/9, σχετικά με τη νομική προστασία των βάσεων δεδομένων, έχει την έννοια ότι βάσεις δεδομένων, κατά το άρθρο 1, παράγραφος 2, της οδηγίας αυτής, προστατεύονται βάσει του προβλεπόμενου σε αυτήν δικαιώματος του δημιουργού υπό την προϋπόθεση ότι η επιλογή ή η διευθέτηση των περιλαμβανόμενων σε αυτές δεδομένων αποτελεί πρωτότυπη έκφραση της δημιουργικής ελευθερίας του δημιουργού τους, γεγονός που απόκειται στο αιτούν δικαστήριο να εξακριβώσει.

   Κατά συνέπεια:

   —	οι διανοητικές προσπάθειες και η ικανότητα δημιουργίας των δεδομένων αυτών δεν λαμβάνονται υπόψη προκειμένου να εκτιμηθεί η επιλεξιμότητα της εν λόγω βάσεως για προστασία βάσει του δικαιώματος αυτού·

   —	είναι αδιάφορο, προς τον σκοπό αυτό, αν η επιλογή ή η διευθέτηση των δεδομένων αυτών συνεπάγεται ή όχι σημαντική προσθήκη σε αυτά· και

   —

   η σημαντική εργασία και η ικανότητα δημιουργίας που απαιτούνται για τη δημιουργία αυτής της βάσεως δεν μπορούν αυτές καθαυτές να δικαιολογήσουν τέτοιου είδους προστασία αν δεν εκφράζουν πρωτοτυπία κατά την επιλογή ή τη διευθέτηση των περιλαμβανόμενων σε αυτήν δεδομένων. Συγκεκριμένα, πρώτον, από τον συνδυασμό του άρθρου 3, παράγραφος 2, και της δέκατης πέμπτης αιτιολογικής σκέψεως της οδηγίας 96/9 προκύπτει ότι η προβλεπόμενη στην οδηγία αυτή προστασία βάσει του δικαιώματος του δημιουργού έχει ως αντικείμενο τη «διάρθρωση» της βάσεως δεδομένων, και όχι το «περιεχόμενό» της ούτε, ως εκ τούτου, τα συστατικά της στοιχεία. Οι έννοιες «επιλογή» και «διευθέτηση», κατά το άρθρο 3, παράγραφος 1, της οδηγίας, αφορούν, αντιστοίχως, την επιλογή και τη διαρρύθμιση των δεδομένων, διά των οποίων ο δημιουργός της βάσεως διαμορφώνει τη διάρθρωσή της. Αντιθέτως, οι έννοιες αυτές δεν καλύπτουν τη δημιουργία των δεδομένων που περιέχονται στη βάση αυτή. Δεύτερον, όπως προκύπτει από τη δέκατη έκτη αιτιολογική σκέψη της οδηγίας 96/9, η έννοια του πνευματικού δημιουργήματος παραπέμπει στο κριτήριο της πρωτοτυπίας. Όσον αφορά τη δημιουργία βάσεως δεδομένων, το κριτήριο αυτό της πρωτοτυπίας πληρούται όταν, λόγω της επιλογής ή της διευθετήσεως των δεδομένων που περιλαμβάνει, ο δημιουργός της εκφράζει τη δημιουργική του ικανότητα με πρωτότυπο τρόπο πραγματοποιώντας ελεύθερες και δημιουργικές επιλογές. Αντιθέτως, το εν λόγω κριτήριο δεν πληρούται όταν η δημιουργία της βάσεως δεδομένων υπαγορεύεται από τεχνικές εκτιμήσεις, κανόνες ή δεσμεύσεις που δεν αφήνουν περιθώριο για δημιουργική ελευθερία. Συνεπώς, κανένα κριτήριο άλλο από εκείνο της πρωτοτυπίας δεν εφαρμόζεται προκειμένου να εκτιμηθεί η επιλεξιμότητα βάσεως δεδομένων για προστασία βάσει του προβλεπόμενου στην ίδια οδηγία δικαιώματος του δημιουργού. (βλ. σκέψεις 30, 32, 37-40, 45-46, διατακτ. 1)

3.  Η οδηγία 96/9, σχετικά με τη νομική προστασία των βάσεων δεδομένων, έχει την έννοια ότι, υπό την επιφύλαξη της μεταβατικής διατάξεως του άρθρου 14, παράγραφος 2, απαγορεύει εθνική νομοθεσία η οποία παρέχει στις βάσεις δεδομένων που εμπίπτουν στον ορισμό του άρθρου 1, παράγραφος 2, αυτής προστασία βάσει του δικαιώματος του δημιουργού υπό όρους διαφορετικούς των προβλεπομένων στο άρθρο 3, παράγραφος 1, αυτής.

   Το άρθρο 3 της οδηγίας 96/9 προβαίνει, όπως προκύπτει από την εξηκοστή αιτιολογική σκέψη αυτής της οδηγίας, στην εναρμόνιση των κριτηρίων σύμφωνα με τα οποία καθορίζεται εάν μια βάση δεδομένων θα προστατεύεται βάσει του δικαιώματος του δημιουργού.

   (βλ. σκέψεις 49, 52, διατακτ. 2)