Υπόθεση C-531/07

Fachverband der Buch- und Medienwirtschaft

κατά

LIBRO Handelsgesellschaft mbH

(αίτηση του Oberster Gerichtshofs για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων — Εθνική ρύθμιση περί επιβαλλομένης τιμής των εισαγομένων βιβλίων — Μέτρο ισοδυνάμου αποτελέσματος προς ποσοτικό περιορισμό των εισαγωγών — Δικαιολογητικός λόγος»

Προτάσεις της γενικής εισαγγελέα V. Trstenjak της 18ης Δεκεμβρίου 2008   I ‐ 3720

Απόφαση του Δικαστηρίου (δεύτερο τμήμα) της 30ής Απριλίου 2009   I ‐ 3768

Περίληψη της αποφάσεως

1. Ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων – Ποσοτικοί περιορισμοί – Μέτρα ισοδυνάμου αποτελέσματος – Ρύθμιση σχετική με την τιμή των βιβλίων

   (Άρθρο 28 ΕΚ)

2. Ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων – Ποσοτικοί περιορισμοί – Μέτρα ισοδυνάμου αποτελέσματος – Ρύθμιση σχετική με την τιμή των βιβλίων

   (Άρθρα 28 ΕΚ, 30 ΕΚ και 151 ΕΚ)

1.  Εθνική ρύθμιση η οποία απαγορεύει στους εισαγωγείς βιβλίων να καθορίζουν τιμή χαμηλότερη από την τιμή πωλήσεως στο κοινό την οποία καθορίζει ή συστήνει ο εκδότης στο κράτος εκδόσεως και η οποία παρέχει, ταυτοχρόνως, στον εθνικό εκδότη την ευχέρεια να καθορίζει ελεύθερα κατώτατη τιμή συνιστά «μέτρο ισοδυνάμου αποτελέσματος προς ποσοτικό περιορισμό των εισαγωγών» κατά την έννοια του άρθρου 28 ΕΚ.

   Συγκεκριμένα, η ρύθμιση αυτή δημιουργεί, όσον αφορά τα εισαγόμενα βιβλία, ένα χωριστό καθεστώς το οποίο έχει ως αποτέλεσμα τη λιγότερη ευνοϊκή μεταχείριση των προϊόντων που προέρχονται από άλλα κράτη μέλη και τον περιορισμό της ανταγωνιστικής ισχύος των εισαγωγέων βιβλίων σε σχέση με τους άμεσους ανταγωνιστές τους. Συναφώς, η ρύθμιση αυτή εμποδίζει τόσο τους εν λόγω εισαγωγείς όσο και τους αλλοδαπούς εκδότες να καθορίζουν τις κατώτατες τιμές λιανικής πωλήσεως βάσει των χαρακτηριστικών της αγοράς στην οποία εισάγονται τα οικεία προϊόντα, ενώ οι ημεδαποί εκδότες είναι ελεύθεροι να καθορίζουν για τα δικά τους προϊόντα τέτοιες κατώτατες τιμές λιανικής πωλήσεως στην εθνική αγορά.

   (βλ. σκέψεις 21-22, 24, 29,διατακτ. 1)

2.  Εθνική ρύθμιση η οποία απαγορεύει στους εισαγωγείς βιβλίων να καθορίζουν τιμή χαμηλότερη από την τιμή πωλήσεως στο κοινό την οποία καθορίζει ή συστήνει ο εκδότης στο κράτος εκδόσεως και η οποία παρέχει, ταυτοχρόνως, στον εθνικό εκδότη την ευχέρεια να καθορίζει ελεύθερα κατώτατη τιμή δεν μπορεί να δικαιολογηθεί ούτε βάσει των άρθρων 30 ΕΚ και 151 ΕΚ ούτε από επιτακτικούς λόγους γενικού συμφέροντος.

   Η προστασία, γενικώς, της πολιτιστικής πολυμορφίας δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι εμπίπτει στην «προστασία των εθνικών θησαυρών που έχουν καλλιτεχνική, ιστορική ή αρχαιολογική αξία» κατά την έννοια του άρθρου 30 ΕΚ. Επιπλέον, δεν μπορεί να γίνεται επίκληση του άρθρου 151 ΕΚ, το οποίο προβλέπει ρητώς ότι η Κοινότητα αναπτύσσει δράση στον τομέα του πολιτισμού, ως διατάξεως του κοινοτικού δικαίου παρέχουσας δικαιολογητικό λόγο για κάθε σχετικό με τον εν λόγω τομέα μέτρο που δύναται να παρακωλύσει το ενδοκοινοτικό εμπόριο.

   Αντιθέτως, η προστασία του βιβλίου ως πολιτιστικού αγαθού μπορεί να θεωρηθεί επιτακτικός λόγος δημοσίου συμφέροντος δυνάμενος να δικαιολογήσει μέτρα περιορισμού της ελεύθερης κυκλοφορίας των εμπορευμάτων, υπό την προϋπόθεση ότι τα μέτρα αυτά είναι κατάλληλα προς επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού και δεν βαίνουν πέραν αυτού που είναι αναγκαίο για την υλοποίησή του.

   Συναφώς, ο σκοπός της προστασίας του βιβλίου ως πολιτιστικού αγαθού μπορεί να επιτευχθεί και με λιγότερο περιοριστικά για τον εισαγωγέα μέτρα, τα οποία να παρέχουν, παραδείγματος χάρη, είτε σε αυτόν είτε στον αλλοδαπό εκδότη τη δυνατότητα να καθορίζει την τιμή πωλήσεως στην αγορά στην οποία εισάγονται τα προϊόντα λαμβάνοντας υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της.

   (βλ. σκέψεις 32-36, διατακτ. 2)