Λέξεις κλειδιά
Περίληψη

Λέξεις κλειδιά

1 Προδικαστικά ερωτήματα - Παραδεκτό - Ανάγκη παροχής στο Δικαστήριο επαρκών διευκρινίσεων σχετικά με το πραγματικό και κανονιστικό πλαίσιο

[Συνθήκη ΕΚ, άρθρο 177 (νυν άρθρο 234 ΕΚ)]

2 Ανταγωνισμός - Κοινοτικοί κανόνες - Καθ' ύλην πεδίο εφαρμογής - Συλλογικές συμβάσεις για την επίτευξη στόχων κοινωνικής πολιτικής - Συλλογική σύμβαση με την οποία ιδρύεται κλαδικό ταμείο συντάξεων - Απόφαση των δημοσίων αρχών με την οποία καθίσταται υποχρεωτική η υπαγωγή στο ταμείο - Δεν εμπίπτει στο καθ' ύλην πεδίο εφαρμογής

[Συνθήκη ΕK, άρθρο 3, στοιχ. ζζ και θθ (νυν, κατόπιν τροποποιήσεως, άρθρο 3 § 1, στοιχ. ζζ και ιι, ΕΚ), άρθρα 5 και 85 § 1 (νυν άρθρα 10 ΕΚ και 81 § 1 ΕΚ) και άρθρα 118 και 118 Β (τα άρθρα 117 έως 120 της Συνθήκης ΕΚ αντικαταστάθηκαν από τα άρθρα 136 ΕΚ έως 143 ΕΚ)]

3 Ανταγωνισμός - Κοινοτικοί κανόνες - Επιχείρηση - Έννοια - Ταμείο συντάξεων επιφορτισμένο με τη διαχείριση συστήματος επικουρικών συντάξεων - Λειτουργία σύμφωνα με την αρχή της κεφαλαιοποιήσεως - Υπαγωγή

[Συνθήκη ΕΚ, άρθρα 85 επ. (νυν άρθρα 81 ΕΚ επ.)]

4 Ανταγωνισμός - Δημόσιες επιχειρήσεις και επιχειρήσεις στις οποίες τα κράτη μέλη χορηγούν ειδικά ή αποκλειστικά δικαιώματα - Επιχειρήσεις στις οποίες έχει ανατεθεί η διαχείριση υπηρεσιών γενικού οικονομικού συμφέροντος - Ταμείο συντάξεων επιφορτισμένο με τη διαχείριση συστήματος επικουρικών συντάξεων

[Συνθήκη ΕΚ, άρθρα 86 και 90 (νυν άρθρα 82 ΕΚ και 86 ΕΚ)]

Περίληψη

1 H ανάγκη να δοθεί ερμηνεία του κοινοτικού δικαίου που να είναι χρήσιμη για το εθνικό δικαστήριο απαιτεί όπως το εθνικό δικαστήριο καθορίζει το πραγματικό και κανονιστικό πλαίσιο εντός του οποίου εντάσσονται τα ερωτήματα που υποβάλλει ή, τουλάχιστον, εξηγεί τις πραγματικές καταστάσεις επί των οποίων στηρίζονται τα ερωτήματα αυτά. Οι επιταγές αυτές ισχύουν όλως ιδιαιτέρως σε ορισμένους τομείς, όπως ο τομέας του ανταγωνισμού, που χαρακτηρίζονται από περίπλοκες πραγματικές και νομικές καταστάσεις.

Οι πληροφορίες που παρέχονται με τις αποφάσεις περί παραπομπής πρέπει όχι μόνον να καθιστούν δυνατό στο Δικαστήριο να δίδει χρήσιμες απαντήσεις, αλλά και να παρέχουν στις κυβερνήσεις των κρατών μελών, καθώς και στα λοιπά ενδιαφερόμενα μέρη, τη δυνατότητα να υποβάλλουν παρατηρήσεις σύμφωνα με το άρθρο 20 του Οργανισμού του Δικαστηρίου. Στο Δικαστήριο απόκειται να μεριμνά για τη διασφάλιση της δυνατότητας αυτής, λαμβανομένου υπόψη ότι, δυνάμει της προαναφερθείσας διατάξεως, μόνον οι αποφάσεις περί παραπομπής κοινοποιούνται στα ενδιαφερόμενα μέρη.

2 Aπό χρήσιμη και συνεπή ερμηνεία των άρθρων 3, στοιχεία ζζ και θθ, της Συνθήκης (νυν, κατόπιν τροποποιήσεως, άρθρου 3, παράγραφος 1, στοιχεία ζζ και ιι, ΕΚ), 85, παράγραφος 1, της Συνθήκης (νυν άρθρου 81, παράγραφος 1, ΕΚ), 118 και 118 Β της Συνθήκης (τα άρθρα 117 έως 120 της Συνθήκης αντικαταστάθηκαν από τα άρθρα 136 ΕΚ έως 143 ΕΚ) προκύπτει ότι πρέπει να θεωρείται ότι, ως εκ της φύσεως και του αντικειμένου τους, οι συμφωνίες που συνάπτονται στο πλαίσιο συλλογικών διαπραγματεύσεων μεταξύ κοινωνικών εταίρων για την επίτευξη στόχων κοινωνικής πολιτικής, όπως η βελτίωση των συνθηκών εργασίας, δεν εμπίπτουν στο άρθρο 85, παράγραφος 1, της Συνθήκης.

Εν προκειμένω, ως εκ της φύσεως και του αντικειμένου της, δεν εμπίπτει στο άρθρο 85, παράγραφος 1, της Συνθήκης η συμφωνία υπό μορφή συλλογικής συμβάσεως με την οποία τίθεται σε εφαρμογή, σε συγκεκριμένο τομέα, σύστημα επικουρικών συντάξεων που τελεί υπό τη διαχείριση ταμείου συντάξεων στο οποίο η υπαγωγή μπορεί να καταστεί υποχρεωτική από τις δημόσιες αρχές. Το σύστημα αυτό έχει στο σύνολό του ως σκοπό να εξασφαλίζει ένα ορισμένο επίπεδο συντάξεων για όλους τους εργαζόμενους του τομέα αυτού και επομένως συμβάλλει ευθέως στη βελτίωση μιας από τις συνθήκες εργασίας, δηλαδή της αμοιβής των εργαζομένων.

Συνεπώς, η απόφαση των δημοσίων αρχών να καταστήσουν υποχρεωτική, κατόπιν αιτήσεως των μερών της συμφωνίας, την υπαγωγή σε ένα τέτοιο ταμείο δεν μπορεί να θεωρηθεί ως επιβάλλουσα ή ευνοούσα την κατάρτιση αντιθέτων προς το άρθρο 85 της Συνθήκης συμπράξεων ή ως ενισχύουσα τα αποτελέσματα τέτοιων συμπράξεων, οπότε δεν εμπίπτει στις κατηγορίες κανονιστικών μέτρων που θίγουν την πρακτική αποτελεσματικότητα των άρθρων 3, στοιχείο ζζ, της Συνθήκης, 5 της Συνθήκης (νυν άρθρου 10 ΕΚ) και 85 της Συνθήκης.

Επομένως, τα άρθρα 3, στοιχείο ζζ, 5 και 85 της Συνθήκης δεν απαγορεύουν απόφαση των δημοσίων αρχών να καταστήσουν υποχρεωτική, κατόπιν αιτήσεως των αντιπροσωπευτικών οργανώσεων των εργοδοτών και των εργαζομένων συγκεκριμένου τομέα, την υπαγωγή σε κλαδικό ταμείο συντάξεων.

3 Στην έννοια της επιχειρήσεως κατά τα άρθρα 85 επ. της Συνθήκης (νυν άρθρα 81 ΕΚ επ.) υπάγεται κάθε φορέας που ασκεί οικονομική δραστηριότητα, ανεξαρτήτως του νομικού καθεστώτος του φορέα αυτού και του τρόπου χρηματοδοτήσεώς του.

Είναι επιχείρηση υπό την έννοια των διατάξεων αυτών ένα ταμείο συντάξεων επιφορτισμένο με τη διαχείριση συστήματος επικουρικών συντάξεων, που συστάθηκε με συλλογική σύμβαση μεταξύ των αντιπροσωπευτικών οργανώσεων των εργοδοτών και των εργαζομένων συγκεκριμένου τομέα, στο οποίο η υπαγωγή κατέστη υποχρεωτική από τις δημόσιες αρχές για όλους τους εργαζόμενους του τομέα αυτού και το οποίο λειτουργεί σύμφωνα με την αρχή της κεφαλαιοποιήσεως και ασκεί οικονομική δραστηριότητα ανταγωνιστικά με τις ασφαλιστικές εταιρίες. Ούτε η έλλειψη κερδοσκοπικού σκοπού ούτε η επιδίωξη κοινωνικού σκοπού αρκούν για να στερήσουν από ένα τέτοιο ταμείο την ιδιότητά του ως επιχειρήσεως υπό την έννοια των κανόνων ανταγωνισμού που περιέχονται στη Συνθήκη.

4 Τα άρθρα 86 και 90 της Συνθήκης (νυν άρθρα 82 ΕΚ και 86 ΕΚ) δεν απαγορεύουν στις δημόσιες αρχές να απονείμουν σε ταμείο συντάξεων το αποκλειστικό δικαίωμα διαχειρίσεως, σε συγκεκριμένο τομέα, συστήματος επικουρικών συντάξεων.

Το αποκλειστικό δικαίωμα κλαδικού ταμείου συντάξεων να διαχειρίζεται τις επικουρικές συντάξεις σε συγκεκριμένο τομέα και ο εντεύθεν περιορισμός του ανταγωνισμού μπορούν να δικαιολογηθούν βάσει του άρθρου 90, παράγραφος 2, της Συνθήκης ως μέτρο αναγκαίο για την εκπλήρωση μιας ειδικής κοινωνικής αποστολής γενικού συμφέροντος η οποία έχει ανατεθεί στο ταμείο αυτό.