Υπόθεση C-105/89

Ibrahim Buhari Haji

κατά

Institut national d'assurances sociales pour travailleurs indépendants

αίτηση του Tribunal de travail των Βρυξελλών για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως

«Κοινωνική ασφάλιση — Κανονισμός (ΕΟΚ) 1408/71 — Πεδίο εφαρμογής — Πρώην υπήκοος κράτους μη ιδρυτικού της Συνθήκης — Εκκαθάριση συντάξεως γήρατος σε τρίτο κράτος»

Έκθεση για την επ' ακροατηρίου συζήτηση

Προτάσεις του γενικού εισαγγελέα J. Mischo της 2ας Οκτωβρίου 1990   4220

Απόφαση του Δικαστηρίου ( πέμπτο τμήμα ) της 14ης Νοεμβρίου 1990   4232

Περίληψη της αποφάσεως

1. Κοινωνική ασφάλιση των διακινουμένων εργαζομένων – Κοινοτική νομοθεοία – Προσωπικό πεδίο εφαρμογής – Υπήκοος τρίτον κράτους πον απώλεσε την εθνικότητα κράτους μέλους πριν από την προσχώρ7]ση του τελευταίου αυτού στην Κοινότητα – Αποκλεισμός

   (Κανονισμός του Συμβουλίου 1408/71, άρθρο 2, παράγραφος 1)

2. Κοινωνική ασφάλιση των διακινουμένων εργαζομένων – Ίση μεταχείριση – Μη εφαρμογή σε δικαιούχο κοινωνικής παροχής αποκλειόμενο από το πεδίο εφαρμογής του κανονισμού 1408/71

   (Συνθήκη ΕΟΚ, άρθρο 7' κανονισμός του Συμβουλίου 1408/71, άρθρο 3, παράγραφος 1)

3. Κοινωνική ασφάλιση των αιακινουμένων εργαζομένων – Παροχές – Ρήτρες κατοικίας – Κατάργηση – Κατοικία σε κράτος μέλος – Εθνική νομοθεσία που εξαρτά την καταβολή συντάξεως γήρατος από την προϋπόθεση της αμοιβαιότητας – Επιτρέπεται

   (Συνθήκη ΕΟΚ, άρθρο 51, στοιχείο β κανονισμός του Συμβουλίου 1408/71, άρθρο 10)

1.  Το κριτήριο της ιδιότητας του «υπηκόου ενός από τα κράτη μέλη », το οποίο προβλέπει το άρθρο 2, παράγραφος 1, του κανονισμού (ΕΟΚ) 1408/71, πρέπει να εφαρμόζεται σε σχέση προς τον χρόνο κατά τον οποίο ασκούσε το επάγγελμα του ο εργαζόμενος. Αυτή η προϋπόθεση της ιθαγενείας δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι πληρούται όταν κατά τον χρόνο της ασκήσεως του επαγγέλματος του και της καταβολής των εισφορών του ο εργαζόμενος ήταν υπήκοος κράτους που δεν ήταν ακόμα μέλος της Κοινότητας, απώλεσε δε την ιθαγένεια αυτή πριν το εν λόγω κράτος γίνει κράτος μέλος.

   Σε περίπτωση που δικαιούχος κοινωνικοασφαλιστικών παροχών προβλεπομένων από τη νομοθεσία κράτους μέλους με βάση την άσκηση άμισθης επαγγελματικής δραστηριότητας σε έδαφος που διατηρούσε ιδιαίτερες σχέσεις με ένα κράτος μέλος πρέπει να θεωρηθεί ότι δεν πληροί την ανωτέρω προϋπόθεση της ιθαγένειας, η κατάσταση του δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των κανονισμών 1408/71 και 574/72.

2.  Η αρχή της απαγορεύσεως των διακρίσεων, η οποία καθιερώνεται με το άρθρο 7, πρώτο εδάφιο, της Συνθήκης ΕΟΚ και εξειδικεύεται, στον τομέα της κοινωνικής ασφαλίσεως, με το άρθρο 3, παράγραφος 1, του κανονισμού (ΕΟΚ) 1408/71, δεν εφαρμόζεται όταν ο δικαιούχος κοινωνικής παροχής δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού αυτού.

3.  Το άρθρο 51, στοιχείο β, της Συνθήκης, του οποίου εφαρμογή αποτελεί το άρθρο 10 του κανονισμού 1408/71, εξασφαλίζει — στο επίπεδο του κοινοτικού δικαίου — την καταβολή των παροχών που θεμελιώνονται κατά το σύστημα κοινωνικής ασφαλίσεως ενός ή περισσοτέρων κρατών μελών μόνο στους δικαιούχους που κατοικούν στο έδαφος κράτους μέλους.

   Από αυτό προκύπτει ότι δεν είναι αντίθετη προς τις διατάξεις του κοινοτικού δικαίου εθνική νομοθεσία κατά την οποία σύνταξη γήρατος αυτοτελώς εργαζομένου μπορεί να καταβάλλεται στο εξωτερικό μόνο στους δικαιούχους που κατοικούν σε τρίτη χώρα όπου θα μπορούσε να τους καταβάλλεται σύνταξη αυτοτελώς εργαζομένου κατ' εφαρμογή συμφωνίας περί αμοιβαιότητας, κατά το μέτρο που παράγει αποτελέσματα μόνον εκτός της Κοινότητας.