Υπόθεση Τ-342/20

Indo European Foods Ltd

κατά

Γραφείου Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης

 Aπόφαση του Γενικού Δικαστηρίου (τρίτο τμήμα) της 6ης Οκτωβρίου 2021

«Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Διαδικασία ανακοπής – Αίτηση καταχωρίσεως εικονιστικού σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Abresham Super Basmati Selaa Grade One World’s Best Rice – Προγενέστερο μη καταχωρισμένο λεκτικό σήμα BASMATI – Συμφωνία αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση και την Ευρατόμ – Μεταβατική περίοδος – Έννομο συμφέρον – Σχετικός λόγος απαραδέκτου – Άρθρο 8, παράγραφος 4, του κανονισμού (ΕΚ) 207/2009 (νυν άρθρο 8, παράγραφος 4, του κανονισμού 2017/1001) – Σύστημα κανόνων που διέπουν την αγωγή του common law λόγω απατηλής χρήσεως διακριτικού σημείου (action for passing off) – Κίνδυνος παραπλανητικής παρουσίασης – Κίνδυνος αποδυνάμωσης του προγενέστερου σήματος που χαίρει φήμης»

1.      Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Διαδικασία προσφυγής – Προσφυγή ενώπιον του δικαστή της Ένωσης – Ανακοπή ασκηθείσα από τον δικαιούχο σήματος προστατευόμενου στο Ηνωμένο Βασίλειο – Αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση – Συνέπειες – Απόφαση του τμήματος προσφυγών ληφθείσα κατά τη μεταβατική περίοδο – Διατήρηση του αντικειμένου της προσφυγής – Διατήρηση του εννόμου συμφέροντος

(Κανονισμός 2017/1001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου· συμφωνία για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας, άρθρο 127)

(βλ. σκέψεις 16-21, 26, 27)

2.      Προσφυγή ακυρώσεως – Φυσικά ή νομικά πρόσωπα – Έννομο συμφέρον – Απαίτηση υπάρξεως γεγενημένου και ενεστώτος εννόμου συμφέροντος

(Άρθρο 263, εδ. 4, ΣΛΕΕ)

(βλ. σκέψη 25)

3.      Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο μη καταχωρισμένου σήματος ή άλλου σημείου χρησιμοποιούμενου στις συναλλαγές – Προϋποθέσεις – Ερμηνεία υπό το πρίσμα του δικαίου της Ένωσης – Εκτίμηση βάσει των κριτηρίων του εθνικού δικαίου που διέπει το σημείο του οποίου γίνεται επίκληση

(Κανονισμός 2017/1001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 95 § 1· κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 4)

(βλ. σκέψεις 32-35, 50, 63, 66)

4.      Εθνικό δίκαιο – Παραπομπή στις εθνικές νομοθεσίες – Δίκαιο του Ηνωμένου Βασιλείου – Αγωγή λόγω απατηλής χρήσεως διακριτικού σημείου (action for passing off)

(βλ. σκέψεις 37-40, 51, 55, 57, 70)

5.      Σήμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ορισμός και κτήση του σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Σχετικοί λόγοι απαραδέκτου – Ανακοπή από τον δικαιούχο μη καταχωρισμένου σήματος ή άλλου σημείου χρησιμοποιούμενου στις συναλλαγές – Εικονιστικό σήμα Abresham Super Basmati Selaa Grade One World’s Best Rice και μη καταχωρισμένο λεκτικό σήμα BASMATI

(Κανονισμός 207/2009 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 4)

(βλ. σκέψεις 52, 53, 58-62, 64, 69, 71)

Σύνοψη

Ο H. A. Chakari ζήτησε από το Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO) την καταχώριση εικονιστικού σήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης Abresham Super Basmati Selaa Grade One World’s Best Rice για ριζάλευρο και άλλα τρόφιμα που έχουν ως βάση το ρύζι. Η Indo European Foods Ltd άσκησε ανακοπή κατά της καταχωρίσεως του σήματος αυτού στηριζόμενη στο μη καταχωρισμένο στο Ηνωμένο Βασίλειο λεκτικό σήμα BASMATI που χρησιμοποιούνταν για το ρύζι, υποστηρίζοντας ότι το σήμα αυτό της παρείχε, δυνάμει του ισχύοντος στο Ηνωμένο Βασίλειο δικαίου, το δικαίωμα να εμποδίσει τη χρήση του σήματος του οποίου ζητήθηκε η καταχώριση.

Με απόφαση της 2ας Απριλίου 2020, το τμήμα προσφυγών του EUIPO απέρριψε την ανακοπή με το σκεπτικό ότι η Indo European Foods δεν είχε αποδείξει ότι η ονομασία «basmati» της παρείχε το δικαίωμα να απαγορεύσει τη χρήση στο Ηνωμένο Βασίλειο του σήματος του οποίου ζητήθηκε η καταχώριση.

Το Γενικό Δικαστήριο ακυρώνει την απόφαση του τμήματος προσφυγών του EUIPO και αποφαίνεται σχετικά με τις συνέπειες της αποχωρήσεως του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση επί των εκκρεμών υποθέσεων που αφορούν σήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Εκτίμηση του Γενικού Δικαστηρίου

Πρώτον, το Γενικό Δικαστήριο κρίνει ότι η αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση δεν κατέστησε την υπό κρίση διαφορά άνευ αντικειμένου.

Κατ’ αρχάς, υπενθυμίζει ότι η συμφωνία αποχωρήσεως (1), η οποία καθορίζει τους κανόνες που διέπουν την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση, τέθηκε σε ισχύ την 1η Φεβρουαρίου 2020 και προβλέπει μεταβατική περίοδο από την 1η Φεβρουαρίου έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020, κατά τη διάρκεια της οποίας το δίκαιο της Ένωσης εξακολουθεί να έχει εφαρμογή στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Στη συνέχεια, το Γενικό Δικαστήριο επισημαίνει ότι η απόφαση του τμήματος προσφυγών εκδόθηκε στις 2 Απριλίου 2020, δηλαδή κατά τη διάρκεια της μεταβατικής περιόδου. Μέχρι το πέρας της περιόδου αυτής, το προγενέστερο σήμα εξακολουθούσε να χαίρει της ίδιας προστασίας με εκείνη που θα είχε αν το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είχε αποχωρήσει από την Ένωση.

Τέλος, δεδομένου ότι η προσφυγή ενώπιον του Γενικού Δικαστηρίου αφορά τον έλεγχο της νομιμότητας των αποφάσεων των τμημάτων προσφυγών του EUIPO, το Γενικό Δικαστήριο πρέπει, προκειμένου να εκτιμήσει την εν λόγω νομιμότητα, να λάβει υπόψη την ημερομηνία εκδόσεως της προσβαλλομένης αποφάσεως. Αν γινόταν δεκτό ότι το αντικείμενο της διαφοράς εκλείπει μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ένωση, το Γενικό Δικαστήριο θα μπορούσε να λάβει υπόψη λόγους που ανέκυψαν μετά την έκδοση της αποφάσεως του τμήματος προσφυγών, οι οποίοι δεν επηρεάζουν τη βασιμότητά της.

Δεύτερον, το Γενικό Δικαστήριο εκτιμά ότι η Indo European Foods διατηρεί το έννομο συμφέρον της. Συναφώς, το Γενικό Δικαστήριο υπενθυμίζει ότι το έννομο συμφέρον πρέπει να διατηρείται έως την έκδοση της δικαστικής αποφάσεως, όπερ προϋποθέτει ότι η προσφυγή μπορεί να ωφελήσει τον διάδικο που την άσκησε. Αφενός, απορρίπτει το επιχείρημα του EUIPO ότι η έλλειψη εννόμου συμφέροντος απορρέει από το γεγονός ότι, αν γινόταν δεκτή η ανακοπή, ο αιτών θα μπορούσε να ακολουθήσει τη διαδικασία μετατροπής του σήματός του, υποβάλλοντας αιτήσεις καταχωρίσεως εθνικών σημάτων σε όλα τα κράτη μέλη της Ένωσης. Πράγματι, τούτο ισχύει, κατ’ αρχήν, για κάθε διαδικασία ανακοπής. Αφετέρου, το Γενικό Δικαστήριο εκτιμά ότι, σε περίπτωση ακυρώσεως της αποφάσεως του τμήματος προσφυγών και αναπομπής της διαφοράς, το τμήμα προσφυγών δεν θα όφειλε να απορρίψει την προσφυγή ελλείψει προγενέστερου σήματος που να προστατεύεται από το δίκαιο κράτους μέλους. Συγκεκριμένα, μετά την ακύρωση της αποφάσεως του τμήματος προσφυγών, το τμήμα προσφυγών πρέπει να αποφανθεί εκ νέου επί της προσφυγής, και δη βάσει της κατάστασης που υφίστατο κατά τον χρόνο ασκήσεώς της, δεδομένου ότι η προσφυγή εκκρεμεί εκ νέου στο ίδιο στάδιο στο οποίο βρισκόταν πριν από την έκδοση της προσβαλλομένης αποφάσεως.

Περαιτέρω, το Γενικό Δικαστήριο ακυρώνει την απόφαση του τμήματος προσφυγών με το σκεπτικό ότι το τμήμα προσφυγών δεν εφάρμοσε ορθώς τις προβλεπόμενες από το ισχύον στο Ηνωμένο Βασίλειο δίκαιο προϋποθέσεις για την άσκηση της διευρυμένης αγωγής λόγω απατηλής χρήσεως διακριτικού σημείου (action for passing off), καθόσον απέκλεισε τον κίνδυνο παραπλανητικής παρουσίασης και βλάβης στο goodwill που έχει αποκτήσει ο όρος «basmati».

1      Συμφωνία για την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ευρωπαϊκή Κοινότητα Ατομικής Ενέργειας (ΕΕ 2020, L 29, σ. 7).