Συνεκδικαζόμενες υποθέσεις C-274/16, C-447/16 και C-448/16

flightright GmbH
κατά
Air Nostrum, Líneas Aéreas del Mediterráneo SA,

Roland Becker
κατά
Hainan Airlines Co. Ltd

και

Mohamed Barkan κ.λπ.
κατά
Air Nostrum, Líneas Aéreas del Mediterráneo SA

(αιτήσεις του Amtsgericht Düsseldorf και του Bundesgerichtshof
για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Προδικαστική παραπομπή – Χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης – Διεθνής δικαιοδοσία σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις – Κανονισμός (EK) 44/2001 – Άρθρο 5, σημείο 1 – Κανονισμός (ΕΕ) 1215/2012 – Άρθρο 7, σημείο 1 – Έννοια των “διαφορών εκ συμβάσεως” – Σύμβαση παροχής υπηρεσιών – Πτήση με ανταπόκριση εξυπηρετούμενη από διάφορους αερομεταφορείς – Έννοια του “τόπου όπου εκπληρώθηκε ή οφείλει να εκπληρωθεί η παροχή” – Κανονισμός (EK) 261/2004 – Δικαίωμα των επιβατών αεροπορικών μεταφορών σε αποζημίωση για την άρνηση επιβιβάσεως και για τη σημαντική καθυστέρηση μιας πτήσεως – Αγωγή αποζημιώσεως που στρέφεται κατά του πραγματικού αερομεταφορέα ο οποίος δεν έχει κατοικία στο έδαφος κράτους μέλους ή με τον οποίο οι επιβάτες δεν έχουν καμία συμβατική σχέση»

Περίληψη – Απόφαση του Δικαστηρίου (τρίτο τμήμα)
της 7ης Μαρτίου 2018

1. Δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις–Διεθνής δικαιοδοσία και εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις–Κανονισμός 44/2001–Ειδικές δικαιοδοσίες–Άρθρο 5, σημείο 1, στοιχείο βʹ, δεύτερη περίπτωση–Δεν εφαρμόζεται ως προς εναγόμενο που έχει κατοικία σε τρίτο κράτος

   (Κανονισμός 44/2001 του Συμβουλίου, άρθρο 5, σημείο 1, στοιχείο βʹ, δεύτερη περίπτωση)

2. Δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις–Διεθνής δικαιοδοσία και εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις–Κανονισμός 44/2001–Ειδικές δικαιοδοσίες–Δικαιοδοσία ως προς τις διαφορές εκ συμβάσεως–Έννοια–Αγωγή αποζημιώσεως επιβατών αερομεταφορών λόγω σημαντικής καθυστερήσεως πτήσεως με ανταπόκριση, στρεφόμενη κατά του πραγματικού αερομεταφορέα ο οποίος δεν είναι ο αντισυμβαλλόμενος των ενδιαφερομένων επιβατών–Περιλαμβάνεται

   (Κανονισμός 44/2001 του Συμβουλίου, άρθρο 5, σημείο 1, στοιχείο αʹ· κανονισμός 261/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου)

3. Δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις–Διεθνής δικαιοδοσία και εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις–Κανονισμός 44/2001–Κανονισμός 1215/2012–Ειδικές δικαιοδοσίες–Δικαιοδοσία ως προς τις διαφορές εκ συμβάσεως–Αγωγή αποζημιώσεως επιβατών αερομεταφορών λόγω σημαντικής καθυστερήσεως πτήσεως με ανταπόκριση–Αγωγή στηριζόμενη σε συμβάν που επήλθε κατά την πρώτη από τις ως άνω πτήσεις, η οποία πραγματοποιήθηκε από τον αερομεταφορέα που δεν είναι ο αντισυμβαλλόμενος των ενδιαφερόμενων επιβατών–Τόπος εκπληρώσεως της συμβατικής παροχής στην οποία στηρίζεται η αγωγή–Τόπος αφίξεως της δεύτερης πτήσεως

   (Κανονισμός 44/2001 του Συμβουλίου, άρθρο 5, σημείο 1, στοιχείο βʹ, δεύτερη περίπτωση· κανονισμός 261/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου· κανονισμός 1215/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 7, σημείο 1, στοιχείο βʹ, δεύτερη περίπτωση)

1.  Το άρθρο 5, σημείο 1, στοιχείο βʹ, δεύτερη περίπτωση, του κανονισμού (EK) 44/2001 του Συμβουλίου, της 22ας Δεκεμβρίου 2000, για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, έχει την έννοια ότι δεν έχει εφαρμογή ως προς εναγόμενο που έχει κατοικία σε τρίτο κράτος, όπως η εναγόμενη της κύριας δίκης.

   (βλ. σημείο 55, διατακτ. 1)

2.  Το άρθρο 5, σημείο 1, στοιχείο αʹ, του κανονισμού 44/2001 έχει την έννοια ότι ο όρος «διαφορές εκ συμβάσεως», κατά τη διάταξη αυτή, καλύπτει την αγωγή αποζημιώσεως των επιβατών αεροπορικών μεταφορών λόγω σημαντικής καθυστερήσεως μιας πτήσεως με ανταπόκριση, η οποία ασκείται δυνάμει του κανονισμού (ΕΚ) 261/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Φεβρουαρίου 2004, για τη θέσπιση κοινών κανόνων αποζημίωσης των επιβατών αεροπορικών μεταφορών και παροχής βοήθειας σε αυτούς σε περίπτωση άρνησης επιβίβασης και ματαίωσης ή μεγάλης καθυστέρησης της πτήσης και για την κατάργηση του κανονισμού (ΕΟΚ) 295/91, κατά του πραγματικού αερομεταφορέα, ο οποίος δεν είναι ο αντισυμβαλλόμενος του ενδιαφερόμενου επιβάτη.

   (βλ. σημείο 65, διατακτ. 2)

3.  Κανονισμός 44/2001 Το άρθρο 5, σημείο 1, στοιχείο βʹ, δεύτερη περίπτωση, του κανονισμού 44/2001 και το άρθρο 7, σημείο 1, στοιχείο βʹ, δεύτερη περίπτωση, του κανονισμού (ΕΕ) 1215/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 12ης Δεκεμβρίου 2012, για τη διεθνή δικαιοδοσία, την αναγνώριση και την εκτέλεση αποφάσεων σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις, έχουν την έννοια ότι, σε περίπτωση πτήσεως με ανταπόκριση, αποτελεί τον «τόπο εκπλήρωσης της επίδικης παροχής», δηλαδή της εκτελέσεως της πτήσεως αυτής, κατά την έννοια των ως άνω διατάξεων, ο τόπος αφίξεως της δεύτερης πτήσεως, όταν η μεταφορά με τις δύο πτήσεις πραγματοποιείται από δύο διαφορετικούς αερομεταφορείς και η αγωγή αποζημιώσεως λόγω σημαντικής καθυστερήσεως της πτήσεως αυτής με ανταπόκριση δυνάμει του κανονισμού 261/2004 στηρίζεται σε συμβάν που επήλθε κατά την πρώτη από τις ως άνω πτήσεις, η οποία πραγματοποιήθηκε από τον αερομεταφορέα που δεν είναι ο αντισυμβαλλόμενος των ενδιαφερόμενων επιβατών.

   (βλ. σημείο 78, διατακτ. 3)