Υπόθεση C-54/16

Vinyls Italia SpA

κατά

Mediterranea di Navigazione SpA

(αίτηση του Tribunale Ordinario di Venezia
για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Προδικαστική παραπομπή – Χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης – Διαδικασίες αφερεγγυότητας – Κανονισμός (ΕΚ) 1346/2000 – Άρθρα 4 και 13 – Επιβλαβείς δικαιοπραξίες για το σύνολο των πιστωτών – Προϋποθέσεις υπό τις οποίες η επίμαχη δικαιοπραξία μπορεί να προσβληθεί – Δικαιοπραξία διεπόμενη από το δίκαιο κράτους μέλους άλλου από το κράτος ενάρξεως – Δικαιοπραξία απρόσβλητη επί τη βάσει του δικαίου αυτού – Κανονισμός (ΕΚ) 593/2008 – Άρθρο 3, παράγραφος 3 – Δίκαιο που επέλεξαν τα μέρη – Εντοπισμός του συνόλου των σχετικών με την οικεία περίπτωση δεδομένων στο κράτος ενάρξεως – Συνέπειες»

Περίληψη – Απόφαση του Δικαστηρίου (πέμπτο τμήμα)
της 8ης Ιουνίου 2017

1. Δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις–Διαδικασίες αφερεγγυότητας–Κανονισμός 1346/2000–Επιβλαβείς δικαιοπραξίες–Εφαρμοστέο δίκαιο–Εξαίρεση από τον γενικό κανόνα εφαρμογής της lex fori concursus–Δικονομικοί κανόνες–Εφαρμογή του δικονομικού δικαίου του κράτους μέλους του δικαστηρίου που έχει επιληφθεί αγωγής πτωχευτικής ανακλήσεως–Προϋπόθεση–Τήρηση των αρχών της ισοδυναμίας και της αποτελεσματικότητας

   (Κανονισμός 1346/2000 του Συμβουλίου, άρθρο 13)

2. Δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις–Διαδικασίες αφερεγγυότητας–Κανονισμός 1346/2000–Επιβλαβείς δικαιοπραξίες–Εφαρμοστέο δίκαιο–Εξαίρεση από τον γενικό κανόνα εφαρμογής της lex fori concursus–ʹΟροι εφαρμογής–Απρόσβλητη δικαιοπραξία δυνάμει της lex causae–Ο εναγόμενος φέρει το βάρος αποδείξεως σε περίπτωση αγωγής αφορώσας την ακυρότητα, την ακυρωσία ή το ανενεργό της δικαιοπραξίας–Υποχρέωση επικλήσεως της μη συνδρομής των προϋποθέσεων για την προσβολή της επίμαχης δικαιοπραξίας και προσκομίσεως των στοιχείων που την αποδεικνύουν

   (Κανονισμός 1346/2000 του Συμβουλίου, άρθρο 13)

3. Δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις–Διαδικασίες αφερεγγυότητας–Κανονισμός 1346/2000–Επιβλαβείς δικαιοπραξίες–Εφαρμοστέο δίκαιο–Εξαίρεση από τον γενικό κανόνα εφαρμογής της lex fori concursus–Πεδίο εφαρμογής–Εφαρμοστέο δίκαιο επί συμβάσεως, το οποίο επέλεξαν οι συμβαλλόμενοι, που είναι το δίκαιο κράτους μέλους άλλου από το κράτος μέλος στο έδαφος του οποίου εντοπίζονται όλα τα άλλα σχετικά με την περίπτωση δεδομένα–Εμπίπτει–Μη εφαρμογή του άρθρου 3, παράγραφος 3, του κανονισμού 593/2008

   (Κανονισμός 593/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 3 § 3· κανονισμός 1346/2000 του Συμβουλίου, άρθρο 13)

4. Δικαστική συνεργασία σε αστικές υποθέσεις–Διαδικασίες αφερεγγυότητας–Κανονισμός 1346/2000–Επιβλαβείς δικαιοπραξίες–Εφαρμοστέο δίκαιο–Εξαίρεση από τον γενικό κανόνα εφαρμογής της lex fori concursus–Πεδίο εφαρμογής–Εφαρμοστέο δίκαιο επί συμβάσεως, το οποίο επέλεξαν οι συμβαλλόμενοι, που είναι το δίκαιο κράτους μέλους άλλου από το κράτος μέλος στο έδαφος του οποίου εντοπίζονται όλα τα άλλα σχετικά με την περίπτωση δεδομένα–Εμπίπτει–Εξαίρεση–Δόλια ή καταχρηστική εφαρμογή του εφαρμοστέου δικαίου–Υποχρέωση του εθνικού δικαστηρίου να προβεί σε εξακρίβωση

   (Κανονισμός 1346/2000 του Συμβουλίου, άρθρο 13)

1.  Το άρθρο 13 του κανονισμού (ΕΚ) 1346/2000 του Συμβουλίου, της 29ης Μαΐου 2000, περί των διαδικασιών αφερεγγυότητας, πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι ο τύπος και η προθεσμία που πρέπει να τηρήσει ο ωφεληθείς από επιβλαβή για το σύνολο των πιστωτών δικαιοπραξία ώστε να προβάλει ένσταση δυνάμει του άρθρου αυτού, προκειμένου να αντικρούσει αγωγή με αντικείμενο την ανάκληση της δικαιοπραξίας αυτής κατά τις διατάξεις της lex fori concursus, καθώς και το ζήτημα εάν αυτό το άρθρο μπορεί επίσης να εφαρμοσθεί αυτεπαγγέλτως από το αρμόδιο δικαστήριο, σε ορισμένες περιπτώσεις και μετά την παρέλευση της ταχθείσας στον ενδιαφερόμενο διάδικο προθεσμίας, διέπονται από το δικονομικό δίκαιο του κράτους μέλους στο έδαφος του οποίου εκκρεμεί η διαφορά. Εντούτοις, το δίκαιο αυτό δεν πρέπει να είναι λιγότερο ευνοϊκό από το δίκαιο που διέπει παρόμοιες καταστάσεις οι οποίες υπόκεινται στο εσωτερικό δίκαιο (αρχή της ισοδυναμίας) και να καθιστά πρακτικώς αδύνατη ή υπερβολικά δυσχερή την άσκηση των δικαιωμάτων που απονέμει το δίκαιο της Ένωσης (αρχή της αποτελεσματικότητας), πράγμα που εναπόκειται στο αιτούν δικαστήριο να διαπιστώσει.

   (βλ. σκέψη 33, διατακτ. 1)

2.  Το άρθρο 13 του κανονισμού 1346/2000 πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι ο διάδικος που φέρει το βάρος αποδείξεως πρέπει να αποδείξει ότι, οσάκις η lex causae επιτρέπει την προσβολή δικαιοπραξίας ως επιβλαβούς, οι προϋποθέσεις οι οποίες απαιτούνται προκειμένου να ευδοκιμήσει η ασκηθείσα κατά της δικαιοπραξίας αυτής αγωγή και οι οποίες είναι διαφορετικές από αυτές που προβλέπει η lex fori concursus δεν πληρούνται στη συγκεκριμένη περίπτωση.

   (βλ. σκέψη 39, διατακτ. 2)

3.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψεις 48-50)

4.  Μπορεί να γίνει λυσιτελής επίκληση του άρθρου 13 του κανονισμού 1346/2000, όταν τα μέρη μιας συμβάσεως, που έχουν την έδρα τους σε ένα και το αυτό κράτος μέλος, στο έδαφος του οποίου εντοπίζονται επίσης όλα τα άλλα σχετικά με την περίπτωση δεδομένα, έχουν επιλέξει ως εφαρμοστέο δίκαιο επί της συμβάσεως αυτής το δίκαιο άλλου κράτους μέλους, υπό την προϋπόθεση ότι τα μέρη αυτά δεν προέβησαν στην επιλογή του δικαίου αυτού δολίως ή καταχρηστικώς, πράγμα το οποίο εναπόκειται στο αιτούν δικαστήριο να ελέγξει.

   (βλ. σκέψη 56, διατακτ. 3)