Υπόθεση C‑447/15

Ivo Muladi

κατά

Krajský úřad Moravskoslezského kraje

(αίτηση του Krajský soud v Ostravě

για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Προδικαστική παραπομπή — Μεταφορά — Οδηγία 2003/59/ΕΚ — Υποχρέωση αρχικής επιμορφώσεως — Άρθρο 4 — Κεκτημένα δικαιώματα — Κάτοχοι αδειών οδηγήσεως που χορηγήθηκαν πριν από τις προβλεπόμενες στο άρθρο 4 ημερομηνίες — Απαλλαγή από την υποχρέωση αρχικής επιμορφώσεως — Εθνική ρύθμιση που επιβάλλει προηγουμένως πρόσθετη περιοδική κατάρτιση διάρκειας 35 ωρών για την εφαρμογή της εν λόγω απαλλαγής»

Περίληψη – Απόφαση του Δικαστηρίου (όγδοο τμήμα) της 7ης Ιουλίου 2016

1. Προδικαστικά ερωτήματα – Παραδεκτό – Όρια – Ερωτήματα προδήλως άσχετα με την υπόθεση και υποθετικά ερωτήματα υποβαλλόμενα σε πλαίσιο που αποκλείει τη δυνατότητα να δοθεί χρήσιμη απάντηση – Υποχρέωση παροχής στο Δικαστήριο επαρκών διευκρινίσεων σχετικά με το πραγματικό και νομικό πλαίσιο

   (Άρθρο 267 ΣΛΕΕ)

2. Μεταφορές – Οδικές μεταφορές – Αρχική επιμόρφωση και περιοδική κατάρτιση των οδηγών ορισμένων οδικών οχημάτων τα οποία χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά εμπορευμάτων ή επιβατών – Οδηγία 2003/59 – Απαλλαγή από την υποχρέωση αρχικής επιμορφώσεως των κατόχων αδειών οδηγήσεως που χορηγήθηκαν πριν από συγκεκριμένη ημερομηνία – Εθνική ρύθμιση η οποία εξαρτά το ευεργέτημα της απαλλαγής από την υποχρέωση πρόσθετης περιοδικής καταρτίσεως – Επιτρέπεται

   (Χάρτης των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, άρθρα 15 και 52 § 2· οδηγία 2003/59 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, αιτιολογικές σκέψεις 4, 5 και 10, άρθρο 4 και παράρτημα I· οδηγία 76/914 του Συμβουλίου, άρθρο 1 § 3 και παράρτημα)

1.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψη 33)

2.  Το άρθρο 4 της οδηγίας 2003/59, σχετικά με την αρχική επιμόρφωση και την περιοδική κατάρτιση των οδηγών ορισμένων οδικών οχημάτων τα οποία χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά εμπορευμάτων ή επιβατών, έχει την έννοια ότι δεν αντιτίθεται σε εθνική ρύθμιση δυνάμει της οποίας οι οδηγοί ορισμένων οδικών οχημάτων που χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά εμπορευμάτων ή επιβατών, οι οποίοι απαλλάσσονται από την προβλεπόμενη στο εν λόγω άρθρο υποχρέωση αρχικής επιμορφώσεώς τους, πρέπει, προκειμένου να ασκήσουν την επίμαχη δραστηριότητα του οδηγού, να υποβληθούν προηγουμένως σε περιοδική κατάρτιση διάρκειας 35 ωρών.

   Συγκεκριμένα, η οδηγία 2003/59 προβαίνει σε μια ελάχιστη εναρμόνιση των εθνικών διατάξεων που αφορούν την αρχική επιμόρφωση και την περιοδική κατάρτιση των οδηγών ορισμένων οδικών οχημάτων τα οποία χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά εμπορευμάτων ή επιβατών. Μια ελάχιστη εναρμόνιση δεν εμποδίζει τα κράτη μέλη να διατηρούν ή να θεσπίζουν αυστηρότερα μέτρα, υπό την προϋπόθεση εντούτοις ότι τα μέτρα αυτά δεν είναι ικανά να θέσουν σε σοβαρό κίνδυνο το επιδιωκόμενο από την επίμαχη οδηγία αποτέλεσμα. Τούτο δεν συντρέχει όταν πρόκειται για προϋπόθεση η οποία επιβάλλει, για τη χορήγηση πιστοποιητικού επαγγελματικής ικανότητας (ΠΕΙ) οδηγού, εκτός από την προβλεπόμενη στην οδηγία 2003/59 κατοχή άδειας ορισμένων κατηγοριών, τη συμμετοχή σε πρόγραμμα περιοδικής καταρτίσεως διάρκειας 35 ωρών. Η εν λόγω προϋπόθεση συμβάλλει στη διασφάλιση της ποιότητας των οδηγών καθώς και στην ενίσχυση της οδικής ασφάλειας και της ασφάλειας των οδηγών, που αποτελούν σκοπούς οι οποίοι μνημονεύονται στις αιτιολογικές σκέψεις 4 και 5 της οδηγίας 2003/59. Περαιτέρω, μια τέτοια πρόσθετη απαίτηση δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι υπερβαίνει το αναγκαίο μέτρο για την επίτευξη των σκοπών αυτών. Εξάλλου, η διάταξη αυτή δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι θίγει τα κεκτημένα δικαιώματα των οδηγών, καθόσον, αφενός, η οδηγία 76/914, περί της στοιχειώδους καταρτίσεως ορισμένων οδηγών οχημάτων οδικών μεταφορών, η οποία καταργήθηκε και αντικαταστάθηκε από την οδηγία 2003/59, προέβλεπε, στο άρθρο 1, παράγραφος 3, τη δυνατότητα των κρατών μελών να απαιτούν για την απόκτηση του ΠΕΙ ευρύτερη κατάρτιση από την προβλεπόμενη στο παράρτημα της εν λόγω πρώτης οδηγίας και, αφετέρου, η επίμαχη εθνική ρύθμιση, ήδη πριν από τη μεταφορά της οδηγίας 2003/59 στην εσωτερική έννομη τάξη, προέβλεπε ότι η κατοχή της κατάλληλης άδειας οδηγήσεως δεν αρκούσε για την οδήγηση των οχημάτων τα οποία αφορούσε η επίμαχη οδηγία και ότι οι οδηγοί των εν λόγω οχημάτων όφειλαν να βελτιώνουν την ικανότητά τους οδηγήσεως παρακολουθώντας ετήσια προγράμματα καταρτίσεως. Τέλος, μια τέτοια πρόσθετη απαίτηση δεν παραβαίνει το άρθρο 15 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

   (βλ. σκέψεις 39, 43, 45-47, 50-52 και διατακτ.)