Υπόθεση C‑127/15

Verein für Konsumenteninformation

κατά

INKO, Inkasso GmbH

(αίτηση του Oberster Gerichtshof για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Προδικαστική παραπομπή – Οδηγία 2008/48/ΕΚ – Προστασία των καταναλωτών – Καταναλωτική πίστη – Άρθρο 2, παράγραφος 2, στοιχείο ιʹ – Συμφωνίες περί τμηματικών καταβολών – Προθεσμιακή εξόφληση χωρίς επιβαρύνσεις – Άρθρο 3, στοιχείο στʹ – Μεσίτες πιστώσεων – Εισπρακτικές εταιρίες που ενεργούν στο όνομα των πιστωτικών φορέων»

Περίληψη – Απόφαση του Δικαστηρίου (τρίτο τμήμα) της 8ης Δεκεμβρίου 2016

1. Προστασία των καταναλωτών–Συμβάσεις καταναλωτικής πίστεως–Οδηγία 2008/48–Πεδίο εφαρμογής–Συμφωνία περί τμηματικών καταβολών πιστώσεως συναπτόμενη μεταξύ καταναλωτή και πιστωτικού φορέα με τη διαμεσολάβηση γραφείου εισπράξεως οφειλών, με την οποία ο καταναλωτής δεσμεύεται να καταβάλει μη προβλεπόμενα στην αρχική σύμβαση πιστώσεως έξοδα–Εμπίπτει

   (Οδηγία 2008/48 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 2 § 2, στοιχείο ιʹ)

2. Προστασία των καταναλωτών–Συμβάσεις καταναλωτικής πίστεως–Οδηγία 2008/48–Προσυμβατικές υποχρεώσεις–Δεν δεσμεύουν όσους ενεργούν ως μεσίτες πιστώσεων στο πλαίσιο συμπληρωματικής δραστηριότητας–Έννοια των εν λόγω μεσιτών πιστώσεων–Γραφείο εισπράξεως οφειλών που έχει συνάψει με καταναλωτή, επ’ ονόματι πιστωτικού φορέα, συμφωνία περί τμηματικών καταβολών ληξιπρόθεσμης πιστώσεως–Περιλαμβάνεται–Υποχρέωση του εθνικού δικαστηρίου να προβεί σε εξακρίβωση

   (Οδηγία 2008/48 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 3, στοιχείο στʹ, και 5 έως 7)

1.  Το άρθρο 2, παράγραφος 2, στοιχείο ιʹ, της οδηγίας 2008/48, για τις συμβάσεις καταναλωτικής πίστης, έχει την έννοια ότι συμφωνία περί τμηματικών καταβολών πιστώσεως συναπτόμενη κατόπιν υπερημερίας του καταναλωτή μεταξύ αυτού και του πιστωτικού φορέα, με τη διαμεσολάβηση γραφείου εισπράξεως οφειλών, δεν είναι «χωρίς επιβαρύνσεις», κατά την έννοια της διατάξεως αυτής, όταν, με την εν λόγω συμφωνία, ο καταναλωτής δεσμεύεται να εξοφλήσει το συνολικό ποσό της συγκεκριμένης πιστώσεως και να καταβάλει τόκους ή έξοδα που δεν προβλέπονταν στην αρχική σύμβαση βάσει της οποίας χορηγήθηκε η εν λόγω πίστωση.

   Συναφώς, μια συμφωνία τμηματικών καταβολών που προβλέπει την υποχρέωση του καταναλωτή να καταβάλει την προμήθεια ενός γραφείου εισπράξεως οφειλών, η οποία δεν προβλεπόταν στην αρχική σύμβαση πιστώσεως, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι αφορά προθεσμιακή εξόφληση χωρίς επιβαρύνσεις, κατά την έννοια του άρθρου 2, παράγραφος 2, στοιχείο ιʹ, της οδηγίας 2008/48.

   (βλ. σκέψεις 39, 41, διατακτ. 1)

2.  Το άρθρο 3, στοιχείο στʹ, και το άρθρο 7 της οδηγίας 2008/48, για τις συμβάσεις καταναλωτικής πίστης, έχουν την έννοια ότι γραφείο εισπράξεως οφειλών που συνάπτει επ’ ονόματι πιστωτικού φορέα συμφωνία περί τμηματικών καταβολών ληξιπρόθεσμης πιστώσεως, αλλά ενεργεί ως μεσίτης πιστώσεων μόνο στο πλαίσιο συμπληρωματικής δραστηριότητας, γεγονός το οποίο εναπόκειται στο αιτούν δικαστήριο να εξακριβώσει, πρέπει να θεωρείται μεσίτης πιστώσεων, κατά την έννοια του εν λόγω άρθρου 3, στοιχείο στʹ, και δεν υπέχει υποχρέωση παροχής πληροφοριών στον καταναλωτή πριν από τη σύναψη της συμβάσεως, δυνάμει των άρθρων 5 και 6 της οδηγίας αυτής.

   Πράγματι, πρώτον, κατά το εν λόγω άρθρο 3, στοιχείο στʹ, μεσίτης πιστώσεων είναι ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο δεν ενεργεί ως πιστωτικός φορέας και το οποίο, στο πλαίσιο της εμπορικής, επιχειρηματικής ή επαγγελματικής του δραστηριότητας, έναντι αμοιβής η οποία μπορεί να είναι χρηματική ή να έχει οποιαδήποτε άλλη συμφωνηθείσα μορφή οικονομικού ανταλλάγματος, προτείνει ή προσφέρει συμβάσεις πιστώσεως στους καταναλωτές, βοηθά τους καταναλωτές αναλαμβάνοντας προπαρασκευαστικές εργασίες για τη σύναψη συμβάσεων πιστώσεως, ή συνάπτει συμβάσεις πιστώσεως με τους καταναλωτές για λογαριασμό του πιστωτικού φορέα. Συνεπώς, ένα γραφείο εισπράξεως οφειλών που ενεργεί επ’ ονόματι πιστωτικού φορέα για τη σύναψη συμφωνίας περί τμηματικών καταβολών ληξιπρόθεσμης πιστώσεως, βάσει της οποίας ο καταναλωτής δεσμεύεται να εξοφλήσει το συνολικό ποσό της πιστώσεως και να καταβάλει τόκους και έξοδα, πρέπει να χαρακτηριστεί μεσίτης πιστώσεων κατά την έννοια της διατάξεως αυτής.

   Δεύτερον, ο εν λόγω μεσίτης πιστώσεως υπέχει, κατ’ αρχήν, την προβλεπόμενη στα άρθρα 5 και 6 της ανωτέρω οδηγίας υποχρέωση παροχής πληροφοριών στους καταναλωτές πριν από τη σύναψη της συμβάσεως. Εντούτοις, κατά το άρθρο 7, πρώτη περίοδος, της οδηγίας 2008/48, οι προμηθευτές αγαθών ή υπηρεσιών που διαμεσολαβούν ως μεσίτες πιστώσεων στο πλαίσιο συμπληρωματικής δραστηριότητας δεν υπόκεινται στην υποχρέωση αυτή. Συναφώς, η αιτιολογική σκέψη 24 της οδηγίας αυτής αναφέρει ότι οι εν λόγω προμηθευτές μπορεί, για παράδειγμα, να θεωρηθεί ότι ενεργούν ως μεσίτες πιστώσεων στο πλαίσιο συμπληρωματικής δραστηριότητας, εάν η δραστηριότητά τους αυτή δεν είναι ο κύριος σκοπός των εμπορικών, επιχειρηματικών ή επαγγελματικών δραστηριοτήτων τους. Στο αιτούν δικαστήριο εναπόκειται να εξακριβώσει εάν, λαμβανομένου υπόψη του συνόλου των περιστάσεων της υποθέσεως της κύριας δίκης, όπως μεταξύ άλλων του κυρίου αντικειμένου της δραστηριότητας του συγκεκριμένου μεσίτη πιστώσεων, μπορεί να θεωρηθεί ότι αυτός ενεργεί στο πλαίσιο συμπληρωματικής δραστηριότητας ως μεσίτης πιστώσεων, κατά την έννοια του άρθρου 7, πρώτη περίοδος, της οδηγίας αυτής.

   (βλ. σκέψεις 43, 44, 46-48, 53, διατακτ. 2)