Υπόθεση C‑60/15 P

Saint-Gobain Glass Deutschland GmbH

κατά

Ευρωπαϊκής Επιτροπής

«Αίτηση αναιρέσεως – Δικαίωμα προσβάσεως στα έγγραφα τα οποία βρίσκονται στην κατοχή των θεσμικών οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Κανονισμός (ΕΚ) 1049/2001 – Εξαιρέσεις από το δικαίωμα προσβάσεως – Άρθρο 4, παράγραφος 3, πρώτο εδάφιο – Προστασία της διαδικασίας λήψεως αποφάσεων των εν λόγω θεσμικών οργάνων – Περιβάλλον – Σύμβαση του Ώρχους – Κανονισμός (ΕΚ) 1367/2006 – Άρθρο 6, παράγραφος 1 – Δημόσιο συμφέρον για τη γνωστοποίηση περιβαλλοντικών πληροφοριών – Πληροφορίες, διαβιβασθείσες από τις γερμανικές αρχές στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που σχετίζονται με εγκαταστάσεις οι οποίες βρίσκονται στη γερμανική επικράτεια και τις οποίες αφορά η νομοθεσία της Ένωσης σχετικά με το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου – Μερική άρνηση προσβάσεως»

Περίληψη – Απόφαση του Δικαστηρίου (πέμπτο τμήμα) της 13ης Ιουλίου 2017

1. Αναίρεση–Λόγοι–Λόγος που προβάλλεται για πρώτη φορά κατ’ αναίρεση–Απαράδεκτο–Επιχειρήματα τα οποία αποτελούν απλώς περαιτέρω ανάπτυξη λόγου που είχε περιληφθεί στο δικόγραφο της προσφυγής–Παραδεκτό

   (Κανονισμός Διαδικασίας του Δικαστηρίου, άρθρο 170 § 1)

2. Θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης–Δικαίωμα προσβάσεως του κοινού στα έγγραφα–Κανονισμός 1049/2001–Αίτηση προσβάσεως που αφορά περιβαλλοντικές πληροφορίες–Κανονισμός 1367/2006–Εξαιρέσεις από το δικαίωμα προσβάσεως στα έγγραφα–Προστασία της διαδικασίας λήψεως αποφάσεων–Προϋποθέσεις–Συσταλτική ερμηνεία και αυστηρή εφαρμογή–Διάκριση μεταξύ των εννοιών της διαδικασίας λήψεως αποφάσεων και της σχετιζόμενης με αυτή διοικητικής διαδικασίας

   (Κανονισμοί του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου 1049/2001, αιτιολογική σκέψη 11 και άρθρο 4, και 1367/2006, άρθρο 6)

3. Θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης–Δικαίωμα προσβάσεως του κοινού στα έγγραφα–Κανονισμός 1049/2001–Πεδίο εφαρμογής–Διοικητική δραστηριότητα της Επιτροπής–Εμπίπτει

   (Κανονισμός 1049/2001 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 2 § 3)

1.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψεις 49-55)

2.  Το δικαίωμα προσβάσεως στα έγγραφα των θεσμικών οργάνων, το οποίο παρέχεται στο κοινό δυνάμει του κανονισμού 1049/2001, για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, υπόκειται σε περιορισμούς που στηρίζονται σε λόγους δημοσίου ή ιδιωτικού συμφέροντος. Ειδικότερα, και σε συμφωνία προς την αιτιολογική του σκέψη 11, ο κανονισμός 1049/2001 προβλέπει, στο άρθρο του 4, ένα καθεστώς εξαιρέσεων που επιτρέπει στα θεσμικά όργανα να αρνούνται την πρόσβαση σε ένα έγγραφο η γνωστοποίηση του οποίου θα έθιγε κάποιο από τα συμφέροντα τα οποία προστατεύει το άρθρο αυτό. Εντούτοις, δεδομένου ότι τέτοιου είδους εξαιρέσεις συνιστούν απόκλιση από τη γενική αρχή της κατά το δυνατόν ευρύτερης προσβάσεως του κοινού στα έγγραφα, πρέπει να ερμηνεύονται συσταλτικά και να εφαρμόζονται αυστηρά.

   Ως εκ τούτου, η έννοια της «διαδικασίας λήψεως αποφάσεων» περί της οποίας γίνεται λόγος στο άρθρο 4, παράγραφος 3, πρώτο εδάφιο, του κανονισμού 1049/2001 πρέπει να γίνει αντιληπτή υπό το πνεύμα ότι αφορά τη λήψη αποφάσεως, χωρίς να εμπερικλείει το σύνολο της διοικητικής διαδικασίας που κατέληξε στην εν λόγω λήψη αποφάσεως. Η ερμηνεία αυτή απορρέει από το ίδιο το γράμμα της εν λόγω διατάξεως και ανταποκρίνεται στην απαίτηση να ερμηνεύεται η εν λόγω διάταξη συσταλτικά.

   Όσον αφορά το δικαίωμα προσβάσεως στις περιβαλλοντικές πληροφορίες που βρίσκονται στην κατοχή των οργάνων και των οργανισμών της Ένωσης, η εν λόγω ερμηνεία του άρθρου 4, παράγραφος 3, πρώτο εδάφιο, του κανονισμού 1049/2001 είναι επιβεβλημένη επίσης υπό το πρίσμα του σκοπού του κανονισμού 1367/2006, για την εφαρμογή στα όργανα και τους οργανισμούς της Κοινότητας των διατάξεων της Σύμβασης του Ώρχους σχετικά με την πρόσβαση στις πληροφορίες, τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων και την πρόσβαση στη δικαιοσύνη για περιβαλλοντικά θέματα. Βεβαίως, το άρθρο 6 του εν λόγω κανονισμού περιορίζεται στο να αναφέρει ότι η εξαίρεση που προβλέπεται στο άρθρο 4, παράγραφος 3, πρώτο εδάφιο, του κανονισμού 1049/2001 πρέπει να ερμηνεύεται συσταλτικά, χωρίς να αποσαφηνίζει την έννοια της «διαδικασίας λήψεως αποφάσεων» κατά το πνεύμα της διατάξεως αυτής. Ωστόσο, η Σύμβαση του Ώρχους ορίζει, στο άρθρο της 4, παράγραφος 4, στοιχείο αʹ, ότι ένα αίτημα για περιβαλλοντικές πληροφορίες δύναται να απορρίπτεται εάν η κοινολόγηση θα είχε δυσμενείς επιπτώσεις στον εμπιστευτικό χαρακτήρα των εργασιών των δημόσιων αρχών, σε περίπτωση που ο εν λόγω εμπιστευτικός χαρακτήρας προβλέπεται από το εθνικό δίκαιο, και όχι εάν η κοινολόγηση θα είχε τέτοιες επιπτώσεις στο σύνολο της διοικητικής διαδικασίας κατά το πέρας της οποίας οι εν λόγω αρχές προβαίνουν σε διαβούλευση για τη λήψη της αποφάσεώς τους.

   (βλ. σκέψεις 62-64, 76-81)

3.  Μολονότι η διοικητική δραστηριότητα της Επιτροπής δεν επιτάσσει τόσο ευρεία πρόσβαση στα έγγραφα όσο αυτή που αφορά τη νομοθετική ιδιότητα θεσμικού οργάνου της Ένωσης, ωστόσο, τούτο ουδόλως σημαίνει ότι η εν λόγω διοικητική δραστηριότητα εκφεύγει του πεδίου εφαρμογής του κανονισμού 1049/2001, για την πρόσβαση του κοινού στα έγγραφα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, δεδομένου ότι ο κανονισμός αυτός εφαρμόζεται, σύμφωνα με το άρθρο του 2, παράγραφος 3, σε όλα τα έγγραφα εις χείρας θεσμικού οργάνου, δηλαδή σε όσα συντάσσονται ή παραλαμβάνονται από αυτό και βρίσκονται στην κατοχή του, σε όλους τους τομείς δραστηριότητας της Ένωσης.

   (βλ. σκέψη 85)