Υπόθεση C‑263/13 P

Βασίλειο της Ισπανίας

κατά

Ευρωπαϊκής Επιτροπής

«Αίτηση αναιρέσεως — Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Αναπτύξεως (ΕΤΠΑ) — Μείωση της χρηματοδοτικής συνδρομής — Μέθοδος κατά προβολήν υπολογισμού — Διαδικασία εκδόσεως της αποφάσεως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή — Μη τήρηση της ταχθείσας προθεσμίας — Συνέπειες»

Περίληψη – Απόφαση του Δικαστηρίου (πρώτο τμήμα) της 24ης Ιουνίου 2015

1. Οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή — Διαρθρωτικές παρεμβάσεις — Χρηματοδότηση από την Ένωση — Κανονισμός 1083/2006 — Δημοσιονομικές διορθώσεις — Αποκλειστική προθεσμία για την έκδοση της αποφάσεως της Επιτροπής — Εναρκτήριο γεγονός — Μη τήρηση της προθεσμίας αυτής — Παράβαση ουσιώδους τύπου

   (Κανονισμός 1083/2006 του Συμβουλίου, άρθρο 100 § 5)

2. Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης — Αρχές — Δικαιώματα άμυνας — Αρχή της εκατέρωθεν ακροάσεως — Τήρηση στο πλαίσιο ένδικης διαδικασίας — Περιεχόμενο — Έκφραση της θέσεως της Επιτροπής επί πραγματικών και νομικών ζητημάτων κατ’ ουσίαν ταυτόσημων προς άλλες υποθέσεις — Πάγια νομολογία του Δικαστηρίου σχετική με τη διάταξη αυτή — Επάρκεια

   (Κανονισμός Διαδικασίας του Δικαστηρίου, άρθρο 75· κανονισμός 1083/2006 του Συμβουλίου, άρθρο 100 § 5)

1.  Η έκδοση από την Επιτροπή αποφάσεως με την οποία προβαίνει σε δημοσιονομική διόρθωση υπόκειται, από το έτος 2000, στην τήρηση νόμιμης προθεσμίας. Η διάρκεια της προθεσμίας που τάσσεται στην Επιτροπή προς έκδοση των αποφάσεών της διαφέρει αναλόγως της εφαρμοστέας νομοθεσίας. Έτσι, σύμφωνα με το άρθρο 100, παράγραφος 5, του κανονισμού 1083/2006, περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής, η Επιτροπή λαμβάνει απόφαση περί δημοσιονομικής διορθώσεως εντός έξι μηνών από την ημερομηνία της οικείας ακροάσεως και, σε περίπτωση που δεν πραγματοποιηθεί ακρόαση, ο υπολογισμός της εξάμηνης περιόδου αρχίζει δύο μήνες από την ημερομηνία της προσκλητήριας επιστολής της Επιτροπής. Επομένως, το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν εξέδωσε απόφαση σχετική με διορθώσεις περί χρηματοδοτικής συνδρομής υπαγόμενης στα Ταμεία αυτά εντός της προθεσμίας που τάσσει ο ως άνω κανονισμός συνιστά παράβαση ουσιώδους τύπου, η μη διαπίστωση της οποίας από το Γενικό Δικαστήριο συνιστά πλάνη περί το δίκαιο.

   (βλ. σκέψεις 50, 52, 56, 62, 63, 67)

2.  Πλην ειδικών περιπτώσεων, όπως, μεταξύ άλλων, των προβλεπόμενων από τους κανονισμούς διαδικασίας των δικαιοδοτικών οργάνων της Ένωσης, ο δικαστής της Ένωσης δεν μπορεί να θεμελιώσει την απόφασή του επί νομικού λόγου τον οποίο έλαβε υπόψη αυτεπαγγέλτως, έστω και εάν πρόκειται για λόγο δημοσίας τάξεως, χωρίς να έχει καλέσει προηγουμένως τους διαδίκους να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους επί του λόγου αυτού. Μια τέτοια ειδική περίπτωση όπου παρέλκει να κληθούν οι διάδικοι να καταθέσουν τις παρατηρήσεις τους επί του προβληθέντος λόγου υφίσταται όταν, αφενός, η Επιτροπή είχε επαρκώς την ευκαιρία να αναπτύξει, στο πλαίσιο διαδικασίας με δυνατότητα εκατέρωθεν προβολής απόψεων επ’ ευκαιρία προηγούμενων υποθέσεων που αφορούσαν κατ’ ουσίαν τα ίδια πραγματικά και νομικά ζητήματα σχετικά με το περιεχόμενο της προθεσμίας που τάσσεται με το άρθρο 100, παράγραφος 5, του κανονισμού 1083/2006, περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής, και, αφετέρου, η νομολογία του Δικαστηρίου όσον αφορά την ερμηνεία της διατάξεως αυτής πρέπει να λογίζεται ως παγιωμένη, όταν το Δικαστήριο την έχει επιβεβαιώσει σε πολλές άλλες μεταγενέστερες υποθέσεις.

   (βλ. σκέψεις 57-61)

Υπόθεση C‑263/13 P

Βασίλειο της Ισπανίας

κατά

Ευρωπαϊκής Επιτροπής

«Αίτηση αναιρέσεως — Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Αναπτύξεως (ΕΤΠΑ) — Μείωση της χρηματοδοτικής συνδρομής — Μέθοδος κατά προβολήν υπολογισμού — Διαδικασία εκδόσεως της αποφάσεως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή — Μη τήρηση της ταχθείσας προθεσμίας — Συνέπειες»

Περίληψη – Απόφαση του Δικαστηρίου (πρώτο τμήμα) της 24ης Ιουνίου 2015

1. Οικονομική, κοινωνική και εδαφική συνοχή – Διαρθρωτικές παρεμβάσεις – Χρηματοδότηση από την Ένωση – Κανονισμός 1083/2006 – Δημοσιονομικές διορθώσεις – Αποκλειστική προθεσμία για την έκδοση της αποφάσεως της Επιτροπής – Εναρκτήριο γεγονός – Μη τήρηση της προθεσμίας αυτής – Παράβαση ουσιώδους τύπου

   (Κανονισμός 1083/2006 του Συμβουλίου, άρθρο 100 § 5)

2. Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης – Αρχές – Δικαιώματα άμυνας – Αρχή της εκατέρωθεν ακροάσεως – Τήρηση στο πλαίσιο ένδικης διαδικασίας – Περιεχόμενο – Έκφραση της θέσεως της Επιτροπής επί πραγματικών και νομικών ζητημάτων κατ’ ουσίαν ταυτόσημων προς άλλες υποθέσεις – Πάγια νομολογία του Δικαστηρίου σχετική με τη διάταξη αυτή – Επάρκεια

   (Κανονισμός Διαδικασίας του Δικαστηρίου, άρθρο 75· κανονισμός 1083/2006 του Συμβουλίου, άρθρο 100 § 5)

1.  Η έκδοση από την Επιτροπή αποφάσεως με την οποία προβαίνει σε δημοσιονομική διόρθωση υπόκειται, από το έτος 2000, στην τήρηση νόμιμης προθεσμίας. Η διάρκεια της προθεσμίας που τάσσεται στην Επιτροπή προς έκδοση των αποφάσεών της διαφέρει αναλόγως της εφαρμοστέας νομοθεσίας. Έτσι, σύμφωνα με το άρθρο 100, παράγραφος 5, του κανονισμού 1083/2006, περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής, η Επιτροπή λαμβάνει απόφαση περί δημοσιονομικής διορθώσεως εντός έξι μηνών από την ημερομηνία της οικείας ακροάσεως και, σε περίπτωση που δεν πραγματοποιηθεί ακρόαση, ο υπολογισμός της εξάμηνης περιόδου αρχίζει δύο μήνες από την ημερομηνία της προσκλητήριας επιστολής της Επιτροπής. Επομένως, το γεγονός ότι η Επιτροπή δεν εξέδωσε απόφαση σχετική με διορθώσεις περί χρηματοδοτικής συνδρομής υπαγόμενης στα Ταμεία αυτά εντός της προθεσμίας που τάσσει ο ως άνω κανονισμός συνιστά παράβαση ουσιώδους τύπου, η μη διαπίστωση της οποίας από το Γενικό Δικαστήριο συνιστά πλάνη περί το δίκαιο.

   (βλ. σκέψεις 50, 52, 56, 62, 63, 67)

2.  Πλην ειδικών περιπτώσεων, όπως, μεταξύ άλλων, των προβλεπόμενων από τους κανονισμούς διαδικασίας των δικαιοδοτικών οργάνων της Ένωσης, ο δικαστής της Ένωσης δεν μπορεί να θεμελιώσει την απόφασή του επί νομικού λόγου τον οποίο έλαβε υπόψη αυτεπαγγέλτως, έστω και εάν πρόκειται για λόγο δημοσίας τάξεως, χωρίς να έχει καλέσει προηγουμένως τους διαδίκους να υποβάλουν τις παρατηρήσεις τους επί του λόγου αυτού. Μια τέτοια ειδική περίπτωση όπου παρέλκει να κληθούν οι διάδικοι να καταθέσουν τις παρατηρήσεις τους επί του προβληθέντος λόγου υφίσταται όταν, αφενός, η Επιτροπή είχε επαρκώς την ευκαιρία να αναπτύξει, στο πλαίσιο διαδικασίας με δυνατότητα εκατέρωθεν προβολής απόψεων επ’ ευκαιρία προηγούμενων υποθέσεων που αφορούσαν κατ’ ουσίαν τα ίδια πραγματικά και νομικά ζητήματα σχετικά με το περιεχόμενο της προθεσμίας που τάσσεται με το άρθρο 100, παράγραφος 5, του κανονισμού 1083/2006, περί καθορισμού γενικών διατάξεων για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και το Ταμείο Συνοχής, και, αφετέρου, η νομολογία του Δικαστηρίου όσον αφορά την ερμηνεία της διατάξεως αυτής πρέπει να λογίζεται ως παγιωμένη, όταν το Δικαστήριο την έχει επιβεβαιώσει σε πολλές άλλες μεταγενέστερες υποθέσεις.

   (βλ. σκέψεις 57-61)