Υπόθεση C‑423/12

Flora May Reyes

κατά

Migrationsverket

(αίτηση του Kammarrätten i Stockholm — Migrationsöverdomstolen για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Προδικαστική παραπομπή — Οδηγία 2004/38/ΕΚ — Δικαίωμα των πολιτών της Ένωσης και των μελών των οικογενειών τους να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στο έδαφος των κρατών μελών — Δικαίωμα διαμονής εντός κράτους μέλους ενός υπηκόου τρίτου κράτους, κατ’ ευθεία γραμμή κατιόντος προσώπου έχοντος δικαίωμα διαμονής εντός του κράτους μέλους αυτού — Έννοια του “συντηρούμενου” προσώπου»

Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (τέταρτο τμήμα) της 16ης Ιανουαρίου 2014

1. Ιθαγένεια της Ένωσης – Δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και ελεύθερης διαμονής στο έδαφος των κρατών μελών – Οδηγία 2004/38 – Δικαιούχοι – Συντηρούμενο μέλος της οικογενείας – Έννοια – Τρόπος αποδείξεως

   (Οδηγία 2004/38 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 2, σημείο 2, στοιχείο γʹ)

2. Ιθαγένεια της Ένωσης – Δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και ελεύθερης διαμονής στο έδαφος των κρατών μελών – Οδηγία 2004/38 – Δικαιούχοι – Συντηρούμενο μέλος της οικογενείας – Έννοια – Προσωπικές περιστάσεις αφορώσες την ηλικία, την εκπαίδευση ή την υγεία, οι οποίες παρέχουν καλές προοπτικές εξευρέσεως εργασίας στο κράτος μέλος υποδοχής – Δεν ασκούν επιρροή

   (Οδηγία 2004/38 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 2, σημείο 2, στοιχείο γʹ)

1.  Το άρθρο 2, σημείο 2, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2004/38, σχετικά με το δικαίωμα των πολιτών της Ένωσης και των μελών των οικογενειών τους να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στην επικράτεια των κρατών μελών, έχει την έννοια ότι, υπό συνθήκες στις οποίες πολίτης της Ένωσης προβαίνει τακτικά, επί σημαντικό χρονικό διάστημα, στην καταβολή χρηματικού ποσού σε κατ’ ευθεία γραμμή κατιόντα ο οποίος έχει υπερβεί την ηλικία των 21 ετών, το οποίο είναι απαραίτητο στον κατιόντα αυτόν προκειμένου να καλύψει τις στοιχειώδεις ανάγκες του στο κράτος μέλος καταγωγής, δεν επιτρέπει σε κράτος μέλος να απαιτεί από τον εν λόγω κατιόντα, προκειμένου να θεωρηθεί συντηρούμενος και, ως εκ τούτου, να εμπίπτει στον ορισμό του μέλους της οικογένειας που παρατίθεται στη διάταξη αυτή, να αποδείξει ότι έχει προσπαθήσει να βρει εργασία ή να λάβει βοήθεια για τη συντήρησή του από τις αρχές της χώρας καταγωγής του και/ή να συντηρηθεί με κάθε άλλο τρόπο, χωρίς τούτο να αποβεί δυνατό.

   Πράγματι, η απαίτηση μιας τέτοιας αποδείξεως, η οποία δεν μπορεί εύκολα να προσκομισθεί στην πράξη, είναι ικανή να καταστήσει εξαιρετικά δυσχερή τη δυνατότητα του κατιόντος αυτού να τύχει δικαιώματος διαμονής εντός του κράτους μέλους υποδοχής. Κατά τον τρόπο αυτόν, η απαίτηση αυτή μπορεί ενδεχομένως να καταστήσει τα άρθρα 2, σημείο 2, στοιχείο γʹ, και 7 της οδηγίας 2004/38 άνευ πρακτικής αποτελεσματικότητας.

   (βλ. σκέψεις 22, 24, 26, 28, διατακτ. 1)

2.  Το άρθρο 2, σημείο 2, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2004/38, σχετικά με το δικαίωμα των πολιτών της Ένωσης και των μελών των οικογενειών τους να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στην επικράτεια των κρατών μελών, έχει την έννοια ότι το γεγονός ότι ένα μέλος της οικογενείας, λόγω προσωπικών περιστάσεων όπως η ηλικία, η εκπαίδευση ή η υγεία, κρίνεται ότι έχει καλές προοπτικές εξευρέσεως εργασίας και, επιπλέον, έχει την πρόθεση να εργασθεί στο κράτος μέλος υποδοχής δεν επηρεάζει την ερμηνεία της προβλεπόμενης στη διάταξη αυτή προϋποθέσεως ότι το μέλος αυτό πρέπει να είναι συντηρούμενο.

   Η αντίθετη λύση θα απαγόρευε, στην πράξη, στον εν λόγω κατιόντα να αναζητήσει εργασία εντός του κράτους υποδοχής και θα αντέβαινε, ως εκ τούτου, στο άρθρο 23 της οδηγίας αυτής, το οποίο επιτρέπει ρητώς στον κατιόντα αυτόν, εφόσον έχει δικαίωμα διαμονής, να εργάζεται ως μισθωτός ή μη μισθωτός.

   (βλ. σκέψεις 32, 33, διατακτ. 2)

Υπόθεση C‑423/12

Flora May Reyes

κατά

Migrationsverket

(αίτηση του Kammarrätten i Stockholm — Migrationsöverdomstolen για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Προδικαστική παραπομπή — Οδηγία 2004/38/ΕΚ — Δικαίωμα των πολιτών της Ένωσης και των μελών των οικογενειών τους να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στο έδαφος των κρατών μελών — Δικαίωμα διαμονής εντός κράτους μέλους ενός υπηκόου τρίτου κράτους, κατ’ ευθεία γραμμή κατιόντος προσώπου έχοντος δικαίωμα διαμονής εντός του κράτους μέλους αυτού — Έννοια του “συντηρούμενου” προσώπου»

Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (τέταρτο τμήμα) της 16ης Ιανουαρίου 2014

1. Ιθαγένεια της Ένωσης — Δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και ελεύθερης διαμονής στο έδαφος των κρατών μελών — Οδηγία 2004/38 — Δικαιούχοι — Συντηρούμενο μέλος της οικογενείας — Έννοια — Τρόπος αποδείξεως

   (Οδηγία 2004/38 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 2, σημείο 2, στοιχείο γʹ)

2. Ιθαγένεια της Ένωσης — Δικαίωμα ελεύθερης κυκλοφορίας και ελεύθερης διαμονής στο έδαφος των κρατών μελών — Οδηγία 2004/38 — Δικαιούχοι — Συντηρούμενο μέλος της οικογενείας — Έννοια — Προσωπικές περιστάσεις αφορώσες την ηλικία, την εκπαίδευση ή την υγεία, οι οποίες παρέχουν καλές προοπτικές εξευρέσεως εργασίας στο κράτος μέλος υποδοχής — Δεν ασκούν επιρροή

   (Οδηγία 2004/38 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 2, σημείο 2, στοιχείο γʹ)

1.  Το άρθρο 2, σημείο 2, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2004/38, σχετικά με το δικαίωμα των πολιτών της Ένωσης και των μελών των οικογενειών τους να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στην επικράτεια των κρατών μελών, έχει την έννοια ότι, υπό συνθήκες στις οποίες πολίτης της Ένωσης προβαίνει τακτικά, επί σημαντικό χρονικό διάστημα, στην καταβολή χρηματικού ποσού σε κατ’ ευθεία γραμμή κατιόντα ο οποίος έχει υπερβεί την ηλικία των 21 ετών, το οποίο είναι απαραίτητο στον κατιόντα αυτόν προκειμένου να καλύψει τις στοιχειώδεις ανάγκες του στο κράτος μέλος καταγωγής, δεν επιτρέπει σε κράτος μέλος να απαιτεί από τον εν λόγω κατιόντα, προκειμένου να θεωρηθεί συντηρούμενος και, ως εκ τούτου, να εμπίπτει στον ορισμό του μέλους της οικογένειας που παρατίθεται στη διάταξη αυτή, να αποδείξει ότι έχει προσπαθήσει να βρει εργασία ή να λάβει βοήθεια για τη συντήρησή του από τις αρχές της χώρας καταγωγής του και/ή να συντηρηθεί με κάθε άλλο τρόπο, χωρίς τούτο να αποβεί δυνατό.

   Πράγματι, η απαίτηση μιας τέτοιας αποδείξεως, η οποία δεν μπορεί εύκολα να προσκομισθεί στην πράξη, είναι ικανή να καταστήσει εξαιρετικά δυσχερή τη δυνατότητα του κατιόντος αυτού να τύχει δικαιώματος διαμονής εντός του κράτους μέλους υποδοχής. Κατά τον τρόπο αυτόν, η απαίτηση αυτή μπορεί ενδεχομένως να καταστήσει τα άρθρα 2, σημείο 2, στοιχείο γʹ, και 7 της οδηγίας 2004/38 άνευ πρακτικής αποτελεσματικότητας.

   (βλ. σκέψεις 22, 24, 26, 28, διατακτ. 1)

2.  Το άρθρο 2, σημείο 2, στοιχείο γʹ, της οδηγίας 2004/38, σχετικά με το δικαίωμα των πολιτών της Ένωσης και των μελών των οικογενειών τους να κυκλοφορούν και να διαμένουν ελεύθερα στην επικράτεια των κρατών μελών, έχει την έννοια ότι το γεγονός ότι ένα μέλος της οικογενείας, λόγω προσωπικών περιστάσεων όπως η ηλικία, η εκπαίδευση ή η υγεία, κρίνεται ότι έχει καλές προοπτικές εξευρέσεως εργασίας και, επιπλέον, έχει την πρόθεση να εργασθεί στο κράτος μέλος υποδοχής δεν επηρεάζει την ερμηνεία της προβλεπόμενης στη διάταξη αυτή προϋποθέσεως ότι το μέλος αυτό πρέπει να είναι συντηρούμενο.

   Η αντίθετη λύση θα απαγόρευε, στην πράξη, στον εν λόγω κατιόντα να αναζητήσει εργασία εντός του κράτους υποδοχής και θα αντέβαινε, ως εκ τούτου, στο άρθρο 23 της οδηγίας αυτής, το οποίο επιτρέπει ρητώς στον κατιόντα αυτόν, εφόσον έχει δικαίωμα διαμονής, να εργάζεται ως μισθωτός ή μη μισθωτός.

   (βλ. σκέψεις 32, 33, διατακτ. 2)