Υπόθεση C-463/11

L

κατά

M

(αίτηση του Verwaltungsgerichtshof Baden-Württemberg για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Οδηγία 2001/42/EΚ — Εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων — Άρθρο 3, παράγραφοι 4 και 5 — Καθορισμός του τύπου των σχεδίων που ενδέχεται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον — Κατασκευαστικά σχέδια “εσωτερικής αναπτύξεως” εξαιρούμενα από εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων δυνάμει της εθνικής νομοθεσίας — Εσφαλμένη αξιολόγηση της ποιοτικής προϋποθέσεως περί “εσωτερικής αναπτύξεως” — Δεν επηρεάζεται το κύρος του κατασκευαστικού σχεδίου — Περιορισμός της πρακτικής αποτελεσματικότητας της οδηγίας»

Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (τέταρτο τμήμα) της 18ης Απριλίου 2013

1. Προδικαστικά ερωτήματα – Αρμοδιότητα του Δικαστηρίου – Όρια – Αρμοδιότητα του εθνικού δικαστηρίου – Περιγραφή και εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών της διαφοράς – Αναγκαιότητα υποβολής προδικαστικού ερωτήματος και λυσιτέλεια των υποβαλλόμενων ερωτημάτων – Εκτίμηση του εθνικού δικαστηρίου – Ερωτήματα προδήλως άσχετα με την υπόθεση και υποθετικά ερωτήματα υποβαλλόμενα σε πλαίσιο που αποκλείει τη δυνατότητα να δοθεί χρήσιμη απάντηση – Ερωτήματα που δεν έχουν σχέση με το αντικείμενο της διαφοράς της κύριας δίκης

   (Άρθρο 267 ΣΛΕΕ)

2. Προδικαστικά ερωτήματα – Αρμοδιότητα του εθνικού δικαστηρίου – Εκτίμηση της εθνικής νομοθεσίας

   (Άρθρο 267 ΣΛΕΕ)

3. Περιβάλλον – Εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων – Οδηγία 2001/42 – Υποχρέωση των αρμόδιων αρχών να πραγματοποιήσουν εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων προ της καταρτίσεως – Παράλειψη διενέργειας της εκτιμήσεως αυτής – Υποχρέωση εξασφαλίσεως της πρακτικής αποτελεσματικότητας της οδηγίας – Περιεχόμενο

   (Οδηγία 2001/42 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 3 § 1, 4 και 5)

4. Περιβάλλον – Εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων – Οδηγία 2001/42 – Υποχρέωση των αρμόδιων αρχών να πραγματοποιήσουν εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων προ της καταρτίσεως – Παράλειψη διενέργειας της εκτιμήσεως αυτής – Υποχρέωση των εθνικών δικαστηρίων να θεραπεύσει την παράλειψη αυτή – Περιεχόμενο

   (Οδηγία 2001/42 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 3 § 1)

1.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψη 28)

2.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψη 29)

3.  Το άρθρο 3, παράγραφος 5, της οδηγίας 2001/42, σχετικά με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων, ερμηνευόμενο σε συνδυασμό με το άρθρο 3, παράγραφος 4, αυτής, έχει την έννοια ότι αντιτίθεται σε εθνική διάταξη όπως η επίμαχη, κατά την οποία η παράβαση της ποιοτικής προϋποθέσεως που επιβάλλει η διάταξη με την οποία μεταφέρθηκε η οδηγία στην εσωτερική έννομη τάξη, προκειμένου να απαλλάσσεται κατασκευαστικό σχέδιο ειδικού τύπου από την υποχρέωση πραγματοποιήσεως εκτιμήσεως των επιπτώσεων στο περιβάλλον δυνάμει της εν λόγω οδηγίας, δεν ασκεί επιρροή στο κύρος του εν λόγω σχεδίου.

   Πράγματι, τέτοιου είδους σύστημα καταλήγει να καθιστά άνευ πρακτικής αποτελεσματικότητας το άρθρο 3, παράγραφος 1, της οδηγίας, που επιβάλλει την πραγματοποίηση εκτιμήσεως των επιπτώσεων στο περιβάλλον για τα σχέδια που προβλέπονται στο άρθρο 3, παράγραφοι 3 και 4, αυτής και ενδέχεται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον.

   (βλ. σκέψεις 38, 45 και διατακτ.)

4.  Στην περίπτωση κατά την οποία ένα σχέδιο, υπό την έννοια της οδηγίας 2001/42, σχετικά με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων, έπρεπε, προ της καταρτίσεώς του, να υποβληθεί σε εκτίμηση των επιπτώσεών του στο περιβάλλον σύμφωνα με τις απαιτήσεις της οδηγίας, τα εθνικά δικαστήρια που επιλαμβάνονται προσφυγών με αίτημα την ακύρωση τέτοιου είδους σχεδίων υποχρεούνται να λαμβάνουν όλα τα γενικά και ειδικά μέτρα προκειμένου να θεραπεύσουν την παράλειψη διενέργειας της εκτιμήσεως αυτής.

   (βλ. σκέψη 43)

Υπόθεση C-463/11

L

κατά

M

(αίτηση του Verwaltungsgerichtshof Baden-Württemberg για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Οδηγία 2001/42/EΚ — Εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων — Άρθρο 3, παράγραφοι 4 και 5 — Καθορισμός του τύπου των σχεδίων που ενδέχεται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον — Κατασκευαστικά σχέδια “εσωτερικής αναπτύξεως” εξαιρούμενα από εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων δυνάμει της εθνικής νομοθεσίας — Εσφαλμένη αξιολόγηση της ποιοτικής προϋποθέσεως περί “εσωτερικής αναπτύξεως” — Δεν επηρεάζεται το κύρος του κατασκευαστικού σχεδίου — Περιορισμός της πρακτικής αποτελεσματικότητας της οδηγίας»

Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (τέταρτο τμήμα) της 18ης Απριλίου 2013

1. Προδικαστικά ερωτήματα — Αρμοδιότητα του Δικαστηρίου — Όρια — Αρμοδιότητα του εθνικού δικαστηρίου — Περιγραφή και εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών της διαφοράς — Αναγκαιότητα υποβολής προδικαστικού ερωτήματος και λυσιτέλεια των υποβαλλόμενων ερωτημάτων — Εκτίμηση του εθνικού δικαστηρίου — Ερωτήματα προδήλως άσχετα με την υπόθεση και υποθετικά ερωτήματα υποβαλλόμενα σε πλαίσιο που αποκλείει τη δυνατότητα να δοθεί χρήσιμη απάντηση — Ερωτήματα που δεν έχουν σχέση με το αντικείμενο της διαφοράς της κύριας δίκης

   (Άρθρο 267 ΣΛΕΕ)

2. Προδικαστικά ερωτήματα — Αρμοδιότητα του εθνικού δικαστηρίου — Εκτίμηση της εθνικής νομοθεσίας

   (Άρθρο 267 ΣΛΕΕ)

3. Περιβάλλον — Εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων — Οδηγία 2001/42 — Υποχρέωση των αρμόδιων αρχών να πραγματοποιήσουν εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων προ της καταρτίσεως — Παράλειψη διενέργειας της εκτιμήσεως αυτής — Υποχρέωση εξασφαλίσεως της πρακτικής αποτελεσματικότητας της οδηγίας — Περιεχόμενο

   (Οδηγία 2001/42 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρα 3 § 1, 4 και 5)

4. Περιβάλλον — Εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων — Οδηγία 2001/42 — Υποχρέωση των αρμόδιων αρχών να πραγματοποιήσουν εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων προ της καταρτίσεως — Παράλειψη διενέργειας της εκτιμήσεως αυτής — Υποχρέωση των εθνικών δικαστηρίων να θεραπεύσει την παράλειψη αυτή — Περιεχόμενο

   (Οδηγία 2001/42 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, άρθρο 3 § 1)

1.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψη 28)

2.  Βλ. το κείμενο της αποφάσεως.

   (βλ. σκέψη 29)

3.  Το άρθρο 3, παράγραφος 5, της οδηγίας 2001/42, σχετικά με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων, ερμηνευόμενο σε συνδυασμό με το άρθρο 3, παράγραφος 4, αυτής, έχει την έννοια ότι αντιτίθεται σε εθνική διάταξη όπως η επίμαχη, κατά την οποία η παράβαση της ποιοτικής προϋποθέσεως που επιβάλλει η διάταξη με την οποία μεταφέρθηκε η οδηγία στην εσωτερική έννομη τάξη, προκειμένου να απαλλάσσεται κατασκευαστικό σχέδιο ειδικού τύπου από την υποχρέωση πραγματοποιήσεως εκτιμήσεως των επιπτώσεων στο περιβάλλον δυνάμει της εν λόγω οδηγίας, δεν ασκεί επιρροή στο κύρος του εν λόγω σχεδίου.

   Πράγματι, τέτοιου είδους σύστημα καταλήγει να καθιστά άνευ πρακτικής αποτελεσματικότητας το άρθρο 3, παράγραφος 1, της οδηγίας, που επιβάλλει την πραγματοποίηση εκτιμήσεως των επιπτώσεων στο περιβάλλον για τα σχέδια που προβλέπονται στο άρθρο 3, παράγραφοι 3 και 4, αυτής και ενδέχεται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον.

   (βλ. σκέψεις 38, 45 και διατακτ.)

4.  Στην περίπτωση κατά την οποία ένα σχέδιο, υπό την έννοια της οδηγίας 2001/42, σχετικά με την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων και προγραμμάτων, έπρεπε, προ της καταρτίσεώς του, να υποβληθεί σε εκτίμηση των επιπτώσεών του στο περιβάλλον σύμφωνα με τις απαιτήσεις της οδηγίας, τα εθνικά δικαστήρια που επιλαμβάνονται προσφυγών με αίτημα την ακύρωση τέτοιου είδους σχεδίων υποχρεούνται να λαμβάνουν όλα τα γενικά και ειδικά μέτρα προκειμένου να θεραπεύσουν την παράλειψη διενέργειας της εκτιμήσεως αυτής.

   (βλ. σκέψη 43)