Υπόθεση C-321/11

Germán Rodríguez Cachafeiro

και

María de los Reyes Martínez-Reboredo Varela-Villamor

κατά

Iberia, Líneas Aéreas de España SA

(αίτηση του Juzgado de lo Mercantil no 2 de A Coruña για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Αεροπορικές μεταφορές — Κανονισμός (ΕΚ) 261/2004 — Αποζημίωση των επιβατών λόγω αρνήσεως επιβιβάσεως — Έννοια της “αρνήσεως επιβιβάσεως” — Ακύρωση από τον μεταφορέα της κάρτας επιβιβάσεως επιβάτη λόγω της προβλεπόμενης καθυστερήσεως προηγούμενης πτήσεως για την οποία ο έλεγχος εισιτηρίων πραγματοποιήθηκε ταυτόχρονα με τον έλεγχο εισιτηρίων που αφορούσε την οικεία πτήση η οποία εκτελούνταν από τον ίδιο μεταφορέα»

Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (τρίτο τμήμα) της 4ης Οκτωβρίου 2012

Μεταφορές – Αεροπορικές μεταφορές – Κανονισμός 261/2004 – Κοινοί κανόνες αποζημιώσεως των επιβατών αεροπορικών μεταφορών και παροχής βοήθειας σε αυτούς σε περίπτωση αρνήσεως επιβιβάσεως και ματαιώσεως ή μεγάλης καθυστερήσεως της πτήσεως – Άρνηση επιβιβάσεως – Έννοια – Ευρεία ερμηνεία – Έννοια η οποία καλύπτει το σύνολο των περιπτώσεων αρνήσεως επιβιβάσεως επιβάτη – Σύμβαση μεταφοράς αφορώσα πλείονες διαδοχικές πτήσεις – Άρνηση επιβιβάσεως στη δεύτερη πτήση λόγω καθυστερήσεως της πρώτης πτήσεως – Καθυστέρηση για την οποία ευθύνεται ο μεταφορέας – Εμπίπτει

(Κανονισμός 261/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, αιτιολογική σκέψη 1 και άρθρα 2, στοιχείο ιʹ, και 3 § 2· κανονισμός 295/91 του Συμβουλίου, άρθρο 1)

Το άρθρο 2, στοιχείο ιʹ, του κανονισμού 261/2004 για τη θέσπιση κοινών κανόνων αποζημίωσης των επιβατών αεροπορικών μεταφορών και παροχής βοήθειας σε αυτούς σε περίπτωση άρνησης επιβίβασης και ματαίωσης ή μεγάλης καθυστέρησης της πτήσης και για την κατάργηση του κανονισμού 295/91, σε συνδυασμό με το άρθρο 3, παράγραφος 2, του κανονισμού 261/2004, έχει την έννοια ότι η «άρνηση επιβιβάσεως» περιλαμβάνει την περίπτωση κατά την οποία, στο πλαίσιο ενιαίας συμβάσεως μεταφοράς περιλαμβάνουσας πλείονες διαδοχικές κρατήσεις για αμέσως διαδοχικές πτήσεις για τις οποίες ο έλεγχος εισιτηρίων πραγματοποιείται ταυτόχρονα, ο αερομεταφορέας αρνείται την επιβίβαση σε ορισμένους επιβάτες με την αιτιολογία ότι η κατά την κράτησή τους πρώτη πτήση παρουσιάζει καθυστέρηση για την οποία ευθύνεται ο αερομεταφορέας και αυτός εκτιμά εσφαλμένως ότι οι εν λόγω επιβάτες δεν θα φθάσουν εγκαίρως για επιβίβαση στη δεύτερη πτήση.

Συγκεκριμένα, ο νομοθέτης διεύρυνε το περιεχόμενο του εν λόγω ορισμού πέραν της περιπτώσεως της αρνήσεως επιβιβάσεως λόγω υπεράριθμων κρατήσεων και μόνον, την οποία προέβλεπε στο παρελθόν το άρθρο 1 του κανονισμού 295/91 για τη θέσπιση κοινών κανόνων σχετικών με ένα σύστημα αντισταθμιστικών παροχών σε περίπτωση άρνησης επιβίβασης κατά τις τακτικές αεροπορικές μεταφορές, και του προσέδωσε ευρύτερη σημασία καλύπτουσα όλες τις περιπτώσεις στις οποίες ο αερομεταφορέας αρνείται να μεταφέρει κάποιον επιβάτη.

Επιπλέον, ο περιορισμός του περιεχομένου της εννοίας της «αρνήσεως επιβιβάσεως» σε μόνες τις περιπτώσεις υπεράριθμων κρατήσεων θα είχε ως αποτέλεσμα τον σημαντικό περιορισμό, στην πράξη, της παρεχομένης στους επιβάτες δυνάμει του κανονισμού 261/2004 προστασίας και, ως εκ τούτου, θα αντέβαινε προς τον σκοπό του κανονισμού αυτού ο οποίος, κατά τα οριζόμενα στην αιτιολογική σκέψη 1, συνίσταται στην εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας των επιβατών, γεγονός που δικαιολογεί τη διασταλτική ερμηνεία των παρεχόμενων σε αυτούς δικαιωμάτων.

(βλ. σκέψεις 23-25, 36 και διατακτ.)

Υπόθεση C-321/11

Germán Rodríguez Cachafeiro

και

María de los Reyes Martínez-Reboredo Varela-Villamor

κατά

Iberia, Líneas Aéreas de España SA

(αίτηση του Juzgado de lo Mercantil no 2 de A Coruña για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Αεροπορικές μεταφορές — Κανονισμός (ΕΚ) 261/2004 — Αποζημίωση των επιβατών λόγω αρνήσεως επιβιβάσεως — Έννοια της “αρνήσεως επιβιβάσεως” — Ακύρωση από τον μεταφορέα της κάρτας επιβιβάσεως επιβάτη λόγω της προβλεπόμενης καθυστερήσεως προηγούμενης πτήσεως για την οποία ο έλεγχος εισιτηρίων πραγματοποιήθηκε ταυτόχρονα με τον έλεγχο εισιτηρίων που αφορούσε την οικεία πτήση η οποία εκτελούνταν από τον ίδιο μεταφορέα»

Περίληψη — Απόφαση του Δικαστηρίου (τρίτο τμήμα) της 4ης Οκτωβρίου 2012

Μεταφορές — Αεροπορικές μεταφορές — Κανονισμός 261/2004 — Κοινοί κανόνες αποζημιώσεως των επιβατών αεροπορικών μεταφορών και παροχής βοήθειας σε αυτούς σε περίπτωση αρνήσεως επιβιβάσεως και ματαιώσεως ή μεγάλης καθυστερήσεως της πτήσεως — Άρνηση επιβιβάσεως — Έννοια — Ευρεία ερμηνεία — Έννοια η οποία καλύπτει το σύνολο των περιπτώσεων αρνήσεως επιβιβάσεως επιβάτη — Σύμβαση μεταφοράς αφορώσα πλείονες διαδοχικές πτήσεις — Άρνηση επιβιβάσεως στη δεύτερη πτήση λόγω καθυστερήσεως της πρώτης πτήσεως — Καθυστέρηση για την οποία ευθύνεται ο μεταφορέας — Εμπίπτει

(Κανονισμός 261/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, αιτιολογική σκέψη 1 και άρθρα 2, στοιχείο ιʹ, και 3 § 2· κανονισμός 295/91 του Συμβουλίου, άρθρο 1)

Το άρθρο 2, στοιχείο ιʹ, του κανονισμού 261/2004 για τη θέσπιση κοινών κανόνων αποζημίωσης των επιβατών αεροπορικών μεταφορών και παροχής βοήθειας σε αυτούς σε περίπτωση άρνησης επιβίβασης και ματαίωσης ή μεγάλης καθυστέρησης της πτήσης και για την κατάργηση του κανονισμού 295/91, σε συνδυασμό με το άρθρο 3, παράγραφος 2, του κανονισμού 261/2004, έχει την έννοια ότι η «άρνηση επιβιβάσεως» περιλαμβάνει την περίπτωση κατά την οποία, στο πλαίσιο ενιαίας συμβάσεως μεταφοράς περιλαμβάνουσας πλείονες διαδοχικές κρατήσεις για αμέσως διαδοχικές πτήσεις για τις οποίες ο έλεγχος εισιτηρίων πραγματοποιείται ταυτόχρονα, ο αερομεταφορέας αρνείται την επιβίβαση σε ορισμένους επιβάτες με την αιτιολογία ότι η κατά την κράτησή τους πρώτη πτήση παρουσιάζει καθυστέρηση για την οποία ευθύνεται ο αερομεταφορέας και αυτός εκτιμά εσφαλμένως ότι οι εν λόγω επιβάτες δεν θα φθάσουν εγκαίρως για επιβίβαση στη δεύτερη πτήση.

Συγκεκριμένα, ο νομοθέτης διεύρυνε το περιεχόμενο του εν λόγω ορισμού πέραν της περιπτώσεως της αρνήσεως επιβιβάσεως λόγω υπεράριθμων κρατήσεων και μόνον, την οποία προέβλεπε στο παρελθόν το άρθρο 1 του κανονισμού 295/91 για τη θέσπιση κοινών κανόνων σχετικών με ένα σύστημα αντισταθμιστικών παροχών σε περίπτωση άρνησης επιβίβασης κατά τις τακτικές αεροπορικές μεταφορές, και του προσέδωσε ευρύτερη σημασία καλύπτουσα όλες τις περιπτώσεις στις οποίες ο αερομεταφορέας αρνείται να μεταφέρει κάποιον επιβάτη.

Επιπλέον, ο περιορισμός του περιεχομένου της εννοίας της «αρνήσεως επιβιβάσεως» σε μόνες τις περιπτώσεις υπεράριθμων κρατήσεων θα είχε ως αποτέλεσμα τον σημαντικό περιορισμό, στην πράξη, της παρεχομένης στους επιβάτες δυνάμει του κανονισμού 261/2004 προστασίας και, ως εκ τούτου, θα αντέβαινε προς τον σκοπό του κανονισμού αυτού ο οποίος, κατά τα οριζόμενα στην αιτιολογική σκέψη 1, συνίσταται στην εξασφάλιση υψηλού επιπέδου προστασίας των επιβατών, γεγονός που δικαιολογεί τη διασταλτική ερμηνεία των παρεχόμενων σε αυτούς δικαιωμάτων.

(βλ. σκέψεις 23-25, 36 και διατακτ.)