Λέξεις κλειδιά
Περίληψη

Λέξεις κλειδιά

1. Προδικαστικά ερωτήματα – Αρμοδιότητα του Δικαστηρίου – Όρια – Ερώτημα στερούμενο προδήλως λυσιτελείας

2. Προδικαστικά ερωτήματα – Αρμοδιότητα του Δικαστηρίου – Όρια – Αρμοδιότητα του εθνικού δικαστηρίου – Καταγραφή και εκτίμηση των πραγματικών περιστατικών

(Άρθρο 234 ΕΚ)

3. Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Απαγόρευση – Παρεκκλίσεις – Καθεστώς ενισχύσεων για την προώθηση της καταρτίσεως και τη δημιουργία θέσεων απασχολήσεως σε μια περιοχή

(Άρθρο 88 § 3 ΕΚ)

4. Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Υφιστάμενες και νέες ενισχύσεις – Χαρακτηρισμός ενισχύσεως ως νέας

(Άρθρο 88 ΕΚ, κανονισμός 659/1999 του Συμβουλίου, άρθρο 1, στοιχείο γ΄)

5. Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Απαγόρευση – Παρεκκλίσεις – Καθεστώς ενισχύσεων προβλέπον ανώτατο κονδύλι του προϋπολογισμού

6. Ενισχύσεις χορηγούμενες από τα κράτη – Σχέδια ενισχύσεων – Κοινοποίηση στην Επιτροπή – Απόφαση της Επιτροπής να μην προβάλει αντιρρήσεις – Τόκοι υπερημερίας σε περίπτωση υπερήμερης καταβολής των ενισχύσεων από την ημερομηνία της αποφάσεως της Επιτροπής

(Άρθρο 88 § 3 ΕΚ)

Περίληψη

1. Το Δικαστήριο δύναται να μην αποφανθεί επί προδικαστικού ερωτήματος αφορώντος την εκτίμηση του κύρους κοινοτικής πράξεως αν προκύψει προδήλως ότι η αιτούμενη από το εθνικό δικαστήριο εκτίμηση ουδεμία έχει σχέση με το υποστατό ή το αντικείμενο της διαφοράς της κύριας δίκης.

(βλ. σκέψη 16)

2. Απόκειται αποκλειστικώς στο εθνικό δικαστήριο που έχει επιληφθεί της διαφοράς και φέρει την ευθύνη της μέλλουσας να εκδοθεί δικαστικής αποφάσεως να εκτιμήσει, λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιομορφίες της υποθέσεως, τόσο την αναγκαιότητα μιας προδικαστικής αποφάσεως για την έκδοση της δικής του αποφάσεως όσο και τη λυσιτέλεια των ερωτημάτων που υποβάλλει στο Δικαστήριο.

(βλ. σκέψη 25)

3. Απόφαση της Επιτροπής να μην προβάλει αντιρρήσεις έναντι καθεστώτος ενισχύσεων, στόχος του οποίου είναι να ευνοήσει την επαγγελματική κατάρτιση και τη δημιουργία θέσεων εργασίας σε μία περιοχή και έγκειται, πρώτον, στη χορήγηση επιδοτήσεως των αποδοχών των εργαζομένων οι οποίοι έχουν προσληφθεί με σύμβαση επαγγελματικής καταρτίσεως και εργασίας και για όλη τη διάρκεια ισχύος των συμβάσεων, υπό την προϋπόθεση ότι οι εργαζόμενοι προσελήφθησαν κατά τη διάρκεια συγκεκριμένης χρονικής περιόδου και, δεύτερον, έγκειται στη χορήγηση σταδιακώς μειούμενης επιδοτήσεως των αποδοχών των εργαζομένων σε περίπτωση μετατροπής μιας τέτοιας συμβάσεως σε σύμβαση αορίστου χρόνου κατά τη διάρκεια των τριών πρώτων ετών της οικείας συμβάσεως, υπό την προϋπόθεση ότι η μετατροπή έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια του ιδίου χρονικού διαστήματος και αφορά τους εργαζομένους οι οποίοι προσελήφθησαν πριν από το ως άνω χρονικό διάστημα, έχει την έννοια ότι δι’ αυτής έγινε δεκτό ότι συμβιβάζεται προς την κοινή αγορά καθεστώς ενισχύσεων συνιστάμενο σε δύο μέτρα, τα οποία δεν επιδέχονται σώρευση και το γενεσιουργό γεγονός των οποίων, ήτοι η πρόσληψη εργαζομένου ή η μετατροπή της συμβάσεώς του σε σύμβαση αορίστου χρόνου, πρέπει να χωρήσει πριν την παρέλευση του εν λόγω χρονικού διαστήματος, οι καταβολές, όμως, τις οποίες αυτά επάγονται δύνανται να συνεχιστούν πέραν τούτου, υπό την προϋπόθεση ότι δεν προσκρούουν στους εφαρμοστέους εθνικούς δημοσιονομικούς και κανόνες του προϋπολογισμού και ότι τηρείται το εγκεκριμένο από την Επιτροπή κονδύλι του προϋπολογισμού.

(βλ. σκέψεις 29-30, 34-38, διατακτ. 1)

4. Το άρθρο 1 της αποφάσεως 2003/195, σχετικά με σύστημα ενισχύσεων για την απασχόληση στη Σικελία, έχει την έννοια ότι το σύστημα ενισχύσεων, με το οποίο η Ιταλία είχε την πρόθεση να παρατείνει το καθεστώς ενισχύσεων το οποίο είχε ήδη εγκριθεί και αποσκοπούσε στο να ευνοήσει την επαγγελματική κατάρτιση και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, συνιστά νέο σύστημα διακρινόμενο εκείνου το οποίο έτυχε της εγκρίσεως της Επιτροπής. Άρα, η απόφαση συνιστά εμπόδιο στη χορήγηση επιδοτήσεων για οποιαδήποτε πρόσληψη εργαζομένων με σύμβαση επαγγελματικής καταρτίσεως και εργασίας ή μετατροπή συμβάσεων επαγγελματικής καταρτίσεως και εργασίας σε συμβάσεις αορίστου χρόνου, εφόσον η πρόσληψη πραγματοποιήθηκε μετά τη ημερομηνία λήξεως της ισχύος του εγκριθέντος από την Επιτροπή καθεστώτος ενισχύσεων.

Ως εκ τούτου, πρέπει να λογίζονται ως νέες ενισχύσεις τα ληφθέντα μετά την έναρξη ισχύος της Συνθήκης μέτρα τα οποία σκοπούν στη θέσπιση ή στην τροποποίηση ενισχύσεων, με τη διευκρίνιση ότι οι τροποποιήσεις αυτές αφορούν ενδεχομένως είτε υφιστάμενες ενισχύσεις είτε αρχικά σχέδια κοινοποιηθέντα στην Επιτροπή, οπότε η Ιταλία, προβλέποντας ταυτόχρονα αύξηση του προβλεπόμενου για το καθεστώς ενισχύσεων προϋπολογισμού και παράταση της χρονικής περιόδου κατά τη διάρκεια της οποίας θα ίσχυαν οι όροι χορηγήσεως του καθεστώτος αυτού, θέσπισε νέα ενίσχυση διακρινόμενη της αποτελούσας αντικείμενο της αποφάσεως να μην προβληθούν αντιρρήσεις έναντι καθεστώτος ενισχύσεων.

(βλ. σκέψεις 46-47, διατακτ. 2)

5. Σε περίπτωση καθεστώτος ενισχύσεων το οποίο ενέκρινε η Επιτροπή και το οποίο προβλέπει σχετικό κονδύλι του προϋπολογισμού, εναπόκειται στο οικείο κράτος μέλος να προσδιορίσει τον διάδικο εκείνο ο οποίος, εμπλεκόμενος σε κινηθείσα ενώπιον εθνικού δικαστηρίου και αφορώσα ενίσχυση προβλεπόμενη από το εν λόγω καθεστώς δίκη, φέρει το βάρος της αποδείξεως ότι δεν αναλώθηκε το κονδύλι του προϋπολογισμού το οποίο εγκρίθηκε για τα σχετικά μέτρα.

Πράγματι, ελλείψει κοινοτικής κανονιστικής ρυθμίσεως επί του θέματος, εναπόκειται στην εσωτερική έννομη τάξη κάθε κράτους μέλους να προσδιορίσει τις λεπτομέρειες εφαρμογής και τους περί αποδείξεως κανόνες βάσει των οποίων στοιχειοθετείται ότι δε σημειώθηκε υπέρβαση του προβλεπόμενου στο εγκεκριμένο με την απόφαση της Επιτροπής καθεστώς ενισχύσεων κονδυλίου του προϋπολογισμού.

Πάντως, επιβάλλεται να υπογραμμιστεί ότι οι εθνικές αρχές οφείλουν να είναι σε θέση να δικαιολογήσουν, ιδίως κατόπιν αιτήματος της Επιτροπής, την κατάσταση των πληρωμών ενός καθεστώτος ενισχύσεων όταν η Επιτροπή αποφάνθηκε σε σχέση με καθεστώς για το οποίο το κράτος μέλος προέβλεψε ένα ανώτατο κονδύλι του προϋπολογισμού δυνάμενο να διατεθεί ατομικώς στους δικαιούχους του εν λόγω καθεστώτος.

(βλ. σκέψεις 54-55, διατακτ. 3)

6. Το άρθρο 88, παράγραφος 3, πρώτη περίοδος, ΕΚ προβλέπει ότι τα κράτη μέλη υπέχουν υποχρέωση κοινοποιήσεως των σχεδίων με τα οποία επιδιώκεται η θέσπιση ή η τροποποίηση των ενισχύσεων. Σύμφωνα με το άρθρο 88, παράγραφος 3, δεύτερη περίοδος, ΕΚ, αν η Επιτροπή κρίνει ότι το σχέδιο που της κοινοποιήθηκε δεν είναι συμβατό με την κοινή αγορά κατά την έννοια του άρθρου 87 ΕΚ, κινεί αμελλητί την προβλεπόμενη στο άρθρο 88, παράγραφος 2, ΕΚ διαδικασία. Σύμφωνα με το άρθρο 88, παράγραφος 3, τελευταία περίοδος, ΕΚ, το κράτος μέλος το οποίο προτίθεται να χορηγήσει ενίσχυση δεν μπορεί να εφαρμόσει τα σχεδιαζόμενα μέτρα προτού η εν λόγω διαδικασία καταλήξει σε τελική απόφαση της Επιτροπής.

Η προβλεπόμενη στην ανωτέρω διάταξη απαγόρευση έχει ως σκοπό να εξασφαλίσει ότι τυχόν ενίσχυση δεν παράγει τα αποτελέσματά της προτού η Επιτροπή εξετάσει εντός εύλογης προθεσμίας το σχέδιο διεξοδικώς και, ενδεχομένως, κινήσει την προβλεπόμενη στην παράγραφο 2 του ιδίου άρθρου διαδικασία.

Όταν πρόκειται για απόφαση της Επιτροπής να μην προβάλει αντιρρήσεις έναντι καθεστώτος ενισχύσεως, το καθεστώς αυτό καθίσταται συμβατό προς την κοινή αγορά μόνον από την ημερομηνία εκδόσεως της εν λόγω αποφάσεως, οπότε οποιαδήποτε υπερήμερη καταβολή των ενισχύσεων δεν μπορεί να είναι γενεσιουργός τόκων παρά μόνον για τα μετά την εν λόγω ημερομηνία καταστάντα απαιτητά ποσά ενισχύσεων.

Εξάλλου, το ύψος των νομίμων τόκων οι οποίοι οφείλονται ενδεχομένως σε περίπτωση υπερήμερης καταβολής των ενισχύσεων οι οποίες εγκρίθηκαν με την απόφαση της Επιτροπής για τη μεταγενέστερη της αποφάσεως αυτής περίοδο δεν πρέπει να περιλαμβάνεται στο ποσόν του εγκριθέντος με την εν λόγω απόφαση κονδυλίου του προϋπολογισμού. Το επιτόκιο και οι λεπτομέρειες εφαρμογής του διέπονται από το εθνικό δίκαιο.

(βλ. σκέψεις 58-62, διατακτ. 4)