Συνεκδικασθείσες υποθέσεις C-278/07 έως C-280/07

Hauptzollamt Hamburg-Jonas

κατά

Josef Vosding Schlacht-, Kühl- und Zerlegebetrieb GmbH & Co. κ.λπ.

(αιτήσεις του Bundesfinanzhof για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Κανονισμός (ΕΚ, Ευρατόμ) 2988/95 — Προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων — Άρθρο 3 — Ανάκτηση επιστροφής κατά την εξαγωγή — Προσδιορισμός της προθεσμίας παραγραφής — Παρατυπίες διαπραχθείσες πριν από την έναρξη ισχύος του κανονισμού 2988/95 — Κανόνας παραγραφής του γενικού αστικού δικαίου κράτους μέλους»

Προτάσεις της γενικής εισαγγελέα E. Sharpston της 25ης Σεπτεμβρίου 2008   I ‐ 460

Απόφαση του Δικαστηρίου (δεύτερο τμήμα) της 29ης Ιανουαρίου 2009   I ‐ 477

Περίληψη της αποφάσεως

1. Ίδιοι πόροι των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων – Κανονισμός σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Κοινότητας – Δίωξη λόγω παρατυπιών – Προθεσμία παραγραφής

   (Κανονισμός 2988/95 του Συμβουλίου, άρθρα 1 § 2 και 3 § 1, εδ. 1)

2. Ίδιοι πόροι των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων – Κανονισμός σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Κοινότητας – Δίωξη λόγω παρατυπιών – Προθεσμία παραγραφής

   (Κανονισμός 2988/95 του Συμβουλίου, άρθρο 3 § 1, εδ. 1 και 3)

3. Ίδιοι πόροι των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων – Κανονισμός σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων της Κοινότητας – Δίωξη λόγω παρατυπιών – Προθεσμία παραγραφής

   (Κανονισμός 2988/95 του Συμβουλίου, άρθρο 3 § 3)

1.  Το άρθρο 3, παράγραφος 1, πρώτο εδάφιο, του κανονισμού 2988/95, σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, το οποίο ορίζει, όσον αφορά τη δίωξη, τετραετή προθεσμία παραγραφής η οποία αρχίζει να τρέχει από τη διάπραξη της παρατυπίας, εφαρμόζεται σε διοικητικά μέτρα όπως αυτό της αναζήτησης μιας αχρεωστήτως καταβληθείσας σε εξαγωγέα επιστροφής κατά την εξαγωγή λόγω παρατυπιών που διέπραξε ο εξαγωγέας αυτός.

   (βλ. σκέψεις 21, 23, διατακτ. 1)

2.  Όσον αφορά τα αχρεωστήτως εισπραχθέντα από τον κοινοτικό προϋπολογισμό ποσά λόγω παρατυπιών που διαπράχθηκαν πριν από την έναρξη ισχύος του κανονισμού 2988/95, σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, επιβάλλεται η διαπίστωση ότι, με τη θέσπιση του άρθρου 3, παράγραφος 1, του κανονισμού αυτού και με την επιφύλαξη της παραγράφου 3 του άρθρου αυτού, ο κοινοτικός νομοθέτης προέβλεψε ένα γενικό κανόνα παραγραφής με τον οποίο μείωσε εκουσίως σε τετραετή την προθεσμία εντός της οποίας οι αρχές των κρατών μελών, ενεργώντας στο όνομα και για λογαριασμό του κοινοτικού προϋπολογισμού, οφείλουν ή όφειλαν να αναζητήσουν αυτού του είδους τα αχρεωστήτως εισπραχθέντα ποσά.

   Όσον αφορά τα χρέη που έχουν ανακύψει υπό το κράτος ενός εθνικού κανόνα παραγραφής και δεν έχουν ακόμη παραγραφεί, η έναρξη ισχύος του κανονισμού 2988/95 συνεπάγεται ότι, κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 3, παράγραφος 1, πρώτο εδάφιο, του κανονισμού αυτού, τα εν λόγω χρέη παραγράφονται καταρχήν εντός προθεσμίας τεσσάρων ετών η οποία αρχίζει να τρέχει από την ημερομηνία διάπραξης των παρατυπιών. Υπό τις περιστάσεις αυτές, κατ’ εφαρμογήν της διάταξης αυτής, κάθε αξίωση που αφορά ποσό καταβληθέν αχρεωστήτως σε επιχειρηματία λόγω παρατυπίας προγενέστερης της έναρξης ισχύος του κανονισμού 2988/95 πρέπει, καταρχήν, να θεωρείται παραγεγραμμένη αν δεν συντρέχει περίπτωση διακοπής της παραγραφής λόγω ορισμένης πράξης, κατά την τετραετία που έπεται της διάπραξης των παρατυπιών, υπό την επιφύλαξη, ωστόσο, της ευχέρειας που διατηρούν τα κράτη μέλη, δυνάμει του άρθρου 3, παράγραφος 3, του εν λόγω κανονισμού, να προβλέψουν μεγαλύτερες προθεσμίες παραγραφής.

   Η προθεσμία παραγραφής του άρθρου 3, παράγραφος 1, πρώτο εδάφιο, του κανονισμού 2988/95 εφαρμόζεται κατά συνέπεια σε παρατυπίες που διαπράχθηκαν πριν από την έναρξη ισχύος του κανονισμού αυτού και αρχίζει να τρέχει από την ημερομηνία διάπραξης της επίμαχης παρατυπίας.

   (βλ. σκέψεις 29, 31-34, διατακτ. 2)

3.  Οι μεγαλύτερες προθεσμίες παραγραφής που τα κράτη μέλη διατηρούν την ευχέρεια να εφαρμόζουν δυνάμει του άρθρου 3, παράγραφος 3, του κανονισμού 2988/95, σχετικά με την προστασία των οικονομικών συμφερόντων των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, μπορούν να προκύπτουν από διατάξεις του κοινού δικαίου προγενέστερες της ημερομηνίας έκδοσης του κανονισμού αυτού. Πράγματι, το άρθρο 3, παράγραφος 3, του εν λόγω κανονισμού δεν μπορεί να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι τα κράτη μέλη οφείλουν, στο πλαίσιο της διάταξης αυτής, να προβλέπουν τις εν λόγω μεγαλύτερες προθεσμίες παραγραφής με ειδικούς και/ή τομεακούς κανόνες.

   (βλ. σκέψεις 46-47, διατακτ. 3)