Υπόθεση C-142/07

Ecologistas en Acción-CODA

κατά

Ayuntamiento de Madrid

(αίτηση του Juzgado de lo Contencioso-Administrativo no 22 de Madrid για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως)

«Οδηγίες 85/337/ΕΟΚ και 97/11/ΕΚ — Διαδικασία εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων έργων — Έργα ανακατασκευής και βελτίωσης αστικών οδών — Υποβολή»

Προτάσεις της γενικής εισαγγελέα J. Kokott της 30ής Απριλίου 2008   I - 6100

Απόφαση του Δικαστηρίου (τρίτο τμήμα) της 25ης Ιουλίου 2008   I - 6117

Περίληψη της αποφάσεως

1. Περιβάλλον – Εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων έργων στο περιβάλλον – Οδηγία 85/337

   (Οδηγία 85/337 του Συμβουλίου, όπως έχει τροποποιηθεί από την οδηγία 97/11, άρθρα 2 § 1 και 4 § 2)

2. Περιβάλλον – Εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων έργων στο περιβάλλον – Οδηγία 85/337

   (Οδηγία 85/337 του Συμβουλίου, όπως έχει τροποποιηθεί από την οδηγία 97/11, άρθρο 2 § 1, και παραρτήματα Ι, σημείο 7, στοιχεία β’ και γ’, και ΙΙ, σημεία 10, στοιχείο ε’, και 13, πρώτη περίπτωση)

1.  Αν και, κατά το πρότυπο του άρθρου 4, παράγραφος 2, της οδηγίας 85/337, για την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων, η ίδια διάταξη της οδηγίας αυτής, όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 97/11/ΕΚ, αναγνωρίζει στα κράτη μέλη περιθώριο εκτιμήσεως αν ένα σχέδιο έργου που εμπίπτει στις απαριθμούμενες στο παράρτημα ΙΙ της τελευταίας αυτής οδηγίας κατηγορίες πρέπει να υποβληθεί στη διαδικασία εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεών του, αυτό το περιθώριο εκτιμήσεως οριοθετείται από την προβλεπόμενη στο άρθρο 2, παράγραφος 1, της εν λόγω τροποποιημένης οδηγίας υποχρέωση των κρατών μελών να υποβάλλουν σε διαδικασία εκτίμησης των επιπτώσεων εκείνα τα σχέδια τα οποία, ιδίως λόγω της φύσεως, του μεγέθους ή της θέσεώς τους, μπορούν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Τα κράτη μέλη, στο πλαίσιο του περιθωρίου τους εκτιμήσεως, πρέπει να λαμβάνουν υπόψη καθένα από τα κριτήρια αυτά προκειμένου να καθορίζουν αν ορισμένα σχέδια έργων μπορούν να έχουν επιπτώσεις στο περιβάλλον.

   Συναφώς, όπως η οδηγία 85/337, η τροποποιημένη οδηγία εμμένει στη συνολική εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των σχεδίων έργων ή της τροποποίησής τους. Θα περιόριζε την προσέγγιση αυτή ή θα αντέβαινε σ’ αυτήν η στάθμιση, προς εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ενός σχεδίου έργου ή της τροποποίησής του, μόνον των άμεσων αποτελεσμάτων των σχεδιαζομένων εργασιών, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη περιβαλλοντικές επιπτώσεις που θα ήταν δυνατόν να προκληθούν από τη χρήση και την εκμετάλλευση των έργων που θα προκύψουν από τις εργασίες αυτές.

   (βλ. σκέψεις 38-39)

2.  Η οδηγία 85/337 για την εκτίμηση των επιπτώσεων ορισμένων σχεδίων δημοσίων και ιδιωτικών έργων στο περιβάλλον, όπως τροποποιήθηκε από την οδηγία 97/11, πρέπει να ερμηνευθεί υπό την έννοια ότι προβλέπει την εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των σχεδίων ανακατασκευής και βελτίωσης αστικών οδών όταν πρόκειται είτε για σχέδια του παραρτήματος Ι, σημείο 7, στοιχείο β’ ή γ’, της οδηγίας αυτής, είτε για σχέδια του παραρτήματος ΙΙ, σημεία 10, στοιχείο ε’, ή 13, πρώτη περίπτωση, της εν λόγω οδηγίας, τα οποία μπορούν λόγω της φύσεώς τους, των διαστάσεών τους ή της θέσεώς τους και, ενδεχομένως, λαμβανομένης υπόψη της αλληλεπίδρασής τους με άλλα σχέδια έργων, να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον.

   Ειδικότερα, δεδομένου ότι το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 85/337 και της τροποποιημένης οδηγίας είναι εκτεταμένο, θα αντέβαινε στον ίδιο τον σκοπό της τροποποιημένης οδηγίας η εξαίρεση από το πεδίο εφαρμογής της κάθε έργου σε αστική οδό με την αιτιολογία και μόνον ότι η οδηγία αυτή δεν περιλαμβάνει ρητώς μεταξύ των έργων που απαριθμούνται στα παραρτήματα Ι και ΙΙ τα έργα επί αυτού του είδους οδού. Εξάλλου, οι έννοιες που περιλαμβάνουν τα εν λόγω παραρτήματα είναι έννοιες του κοινοτικού δικαίου που ερμηνεύονται αυτόνομα και δεν αποκλείεται τα είδη των οδών που αναφέρονται στα εν λόγω παραρτήματα να βρίσκονται τόσο εντός όσο και εκτός οικιστικής περιοχής.

   Εξάλλου, το γεγονός ότι το παράρτημα Ι, σημείο 7, στοιχεία β’ και γ’, της εν λόγω τροποποιημένης οδηγίας έχει εφαρμογή επί σχεδίων έργων που αφορούν την «κατασκευή» του είδους των οδών που αναφέρει δεν συνεπάγεται ότι τα σχέδια έργων σχετικά με την ανακατασκευή και βελτίωση υπάρχουσας οδού αποκλείονται από το πεδίο εφαρμογής της τροποποιημένης οδηγίας. Ειδικότερα, σχέδιο έργου το οποίο αφορά την ανακατασκευή οδού που αντιστοιχεί, ως προς το μέγεθος και τις λεπτομέρειες, σε κατασκευή μπορεί να θεωρηθεί ότι αφορά κατασκευή κατά την έννοια του εν λόγω παραρτήματος.

   Τέλος, ο σκοπός της εν λόγω τροποποιημένης οδηγίας δεν μπορεί να καταστρατηγηθεί με κατάτμηση των σχεδίων έργων και η μη στάθμιση του σωρευτικού αποτελέσματος πλειόνων σχεδίων δεν πρέπει να έχει ως πρακτική συνέπεια να εξαιρεθεί το σύνολο των σχεδίων ορισμένου είδους από την υποχρέωση υποβολής σε διαδικασία εκτίμησης ενώ, θεωρούμενα συνολικά, μπορούν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον κατά την έννοια του άρθρου 2, παράγραφος 1, της ίδιας οδηγίας.

   (βλ. σκέψεις 28-29, 36, 44, 46 και διατακτ.)