Υπόθεση C-127/07

Société Arcelor Atlantique et Lorraine κ.λπ.

κατά

Premier ministre κ.λπ.

[αίτηση του Conseil d'État (Γαλλία) για την έκδοση προδικαστικής αποφάσεως]

«Περιβάλλον — Ολοκληρωμένη πρόληψη και μείωση της μόλυνσης — Σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου — Οδηγία 2003/87/ΕΚ — Πεδίο εφαρμογής — Περιλαμβάνει τις εγκαταστάσεις σιδήρου και χάλυβα — Αποκλεισμός των εγκαταστάσεων των τομέων της χημείας και των μη σιδηρούχων μετάλλων — Αρχή της ίσης μεταχειρίσεως»

Προτάσεις του γενικού εισαγγελέα M. Poiares Maduro της 21ης Μαΐου 2008   I ‐ 9898

Απόφαση του Δικαστηρίου (τμήμα μείζονος συνθέσεως) της 16ης Δεκεμβρίου 2008   I ‐ 9921

Περίληψη της αποφάσεως

1. Κοινοτικό δίκαιο – Αρχές – Ίση μεταχείριση – Διαφορετική μεταχείριση αντικειμενικώς δικαιολογούμενη – Κριτήρια εκτιμήσεως

2. Περιβάλλον – Διαμόρφωση της κοινοτικής πολιτικής – Εξουσία εκτιμήσεως του κοινοτικού νομοθέτη – Έκταση – Όρια

3. Περιβάλλον – Ατμοσφαιρική ρύπανση – Οδηγία 2003/87 – Σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου – Πεδίο εφαρμογής

   (Οδηγία 2003/87 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 2004/101)

1.  Η διαφορετική μεταχείριση δικαιολογείται εφόσον στηρίζεται σε αντικειμενικό και εύλογο κριτήριο, δηλαδή εφόσον είναι σχετική με τον νομίμως επιδιωκόμενο από την επίμαχη νομοθεσία σκοπό, η δε διαφορά αυτή είναι ανάλογη με τον σκοπό που επιδιώκεται με τη μεταχείριση αυτή.

   Δεδομένου ότι πρόκειται για κοινοτική νομοθετική πράξη, εναπόκειται στον κοινοτικό νομοθέτη να αποδείξει την ύπαρξη αντικειμενικών κριτηρίων που προβλήθηκαν ως δικαιολογία και να προσκομίσει στο Δικαστήριο τα αναγκαία στοιχεία προς εξακρίβωση της δικαιολογίας αυτής ως προς την ύπαρξη των εν λόγω κριτηρίων.

   (βλ. σκέψεις 47-48)

2.  Ο κοινοτικός νομοθέτης διαθέτει, στο πλαίσιο ασκήσεως των αρμοδιοτήτων που του παρέχονται, ευρεία εξουσία εκτιμήσεως όταν η δράση του συνεπάγεται επιλογές πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής φύσεως εκ μέρους του και όταν καλείται να προβεί σε σύνθετες εκτιμήσεις. Επιπλέον, όταν καλείται να αναδιαρθρώσει ή να δημιουργήσει ένα περίπλοκο σύστημα, του επιτρέπεται να καταφεύγει σε μια προσέγγιση κατά στάδια και να ενεργεί ειδικότερα σε συνάρτηση με την κτηθείσα πείρα.

   Ασκώντας την εξουσία του εκτιμήσεως σε θέματα περιβάλλοντος, ο κοινοτικός νομοθέτης οφείλει, πέραν του κύριου στόχου προστασίας του περιβάλλοντος, να λάβει πλήρως υπόψη τα υπάρχοντα συμφέροντα. Στο πλαίσιο εξετάσεως των καταναγκασμών που συνδέονται με τα διάφορα πιθανά μέτρα, πρέπει να θεωρηθεί ότι, καίτοι η σημασία των επιδιωκόμενων στόχων είναι ικανή να δικαιολογήσει τις αρνητικές οικονομικές συνέπειες, ακόμη και σημαντικές, για ορισμένους επιχειρηματίες, η άσκηση της εξουσίας εκτιμήσεως εκ μέρους του κοινοτικού νομοθέτη δεν μπορεί να αναπτύξει αποτελέσματα προφανώς λιγότερο κατάλληλα από εκείνα που προκύπτουν από άλλα μέτρα επίσης πρόσφορα για τους στόχους αυτούς.

   (βλ. σκέψεις 57, 59)

3.  Από την εξέταση της οδηγίας 2003/87 σχετικά με τη θέσπιση συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπής αερίων θερμοκηπίου εντός της Κοινότητας και την τροποποίηση της οδηγίας 96/61, όπως τροποποιήθηκε με την οδηγία 2004/101, ενόψει της αρχής της ίσης μεταχειρίσεως, δεν προέκυψαν στοιχεία ικανά να θίξουν το κύρος της στο μέτρο που με αυτήν εφαρμόζεται το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου στον τομέα σιδήρου και χάλυβα χωρίς να περιλαμβάνονται στο πεδίο εφαρμογής της οι τομείς της χημείας και των μη σιδηρούχων μετάλλων.

   Πράγματι, αφενός, το σύστημα εμπορίας δικαιωμάτων που καθιέρωσε η οδηγία 2003/87 είναι ένα νέο και πολύπλοκο σύστημα του οποίου η εφαρμογή και η λειτουργία μπορούσαν να διαταραχθούν λόγω της εμπλοκής πολύ μεγάλου αριθμού συμμετεχόντων και, αφετέρου, ο αρχικός προσδιορισμός του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας 2003/87 υπαγορεύθηκε από τον στόχο που συνίσταται στην επίτευξη ενός σημαντικού αριθμού συμμετεχόντων που είναι αναγκαίoς για τη θέσπιση αυτού του συστήματος.

   Ενόψει της νεωτερικότητας και της περιπλοκότητας του συστήματος αυτού, ο αρχικός προσδιορισμός του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας 2003/87 και η υιοθετηθείσα σταδιακή προσέγγιση, η οποία στηρίζεται ειδικότερα στην κτηθείσα πείρα κατά την πρώτη φάση της εφαρμογής του, προκειμένου να μη διαταράσσεται η εγκαθίδρυση του συστήματος αυτού, εντάσσονταν στο περιθώριο εκτιμήσεως που διέθετε ο κοινοτικός νομοθέτης.

   (βλ. σκέψεις 60-61, 74 και διατακτ.)