Λέξεις κλειδιά
Περίληψη

Λέξεις κλειδιά

1. Ευρωπαϊκή Ένωση — Αστυνομική και δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις — Πρωτόκολλο για την ενσωμάτωση του κεκτημένου του Σένγκεν — Σύμβαση εφαρμογής της Συμφωνίας του Σένγκεν — Αρχή ne bis in idem

(Σύμβαση εφαρμογής της Συμφωνίας του Σένγκεν, άρθρο 54)

2. Ευρωπαϊκή Ένωση — Αστυνομική και δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις — Πρωτόκολλο για την ενσωμάτωση του κεκτημένου του Σένγκεν — Σύμβαση εφαρμογής της Συμφωνίας του Σένγκεν — Αρχή ne bis in idem

(Σύμβαση εφαρμογής της Συμφωνίας του Σένγκεν, άρθρο 54)

3. Ευρωπαϊκή Ένωση — Αστυνομική και δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις — Πρωτόκολλο για την ενσωμάτωση του κεκτημένου του Σένγκεν — Σύμβαση εφαρμογής της Συμφωνίας του Σένγκεν — Αρχή ne bis in idem

(Σύμβαση εφαρμογής της Συμφωνίας του Σένγκεν, άρθρο 54)

4. Ευρωπαϊκή Ένωση — Αστυνομική και δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις — Πρωτόκολλο για την ενσωμάτωση του κεκτημένου του Σένγκεν — Σύμβαση εφαρμογής της Συμφωνίας του Σένγκεν — Αρχή ne bis in idem

(Σύμβαση εφαρμογής της Συμφωνίας του Σένγκεν, άρθρο 54· απόφαση-πλαίσιο 2002/584 του Συμβουλίου, άρθρο 3 § 2)

Περίληψη

1. Το άρθρο 54 της σύμβασης εφαρμογής της Συμφωνίας του Σένγκεν έχει την έννοια ότι:

— το κατάλληλο κριτήριο για την εφαρμογή του εν λόγω άρθρου συνίσταται σε αυτό της ταυτότητας των πραγματικών περιστατικών, υπό την έννοια ενός συνόλου περιστατικών άρρηκτα συνδεδεμένων μεταξύ τους, ανεξάρτητα από τον νομικό χαρακτηρισμό των πραγματικών αυτών περιστατικών ή του προστατευομένου εννόμου συμφέροντος·

— πραγματικά περιστατικά συνιστάμενα στην κατοχή αλλοδαπών λαθραίων προϊόντων καπνού εντός συμβαλλομένου κράτους και στην εισαγωγή και κατοχή των ίδιων προϊόντων καπνού εντός άλλου συμβαλλομένου κράτους, τα οποία χαρακτηρίζονται από το γεγονός ότι ο κατηγορούμενος ο οποίος διώχθηκε εντός δύο συμβαλλομένων κρατών είχε εξ αρχής την πρόθεση να μεταφέρει τα προϊόντα καπνού, αφότου αυτά περιήλθαν το πρώτον στην κατοχή του, προς έναν τελικό προορισμό διερχόμενος από διάφορα συμβαλλόμενα κράτη, συνιστούν συμπεριφορές που μπορούν να εμπίπτουν στην έννοια των «ιδίων πραγματικών περιστατικών» κατά το εν λόγω άρθρο 54. Η οριστική σχετική εκτίμηση απόκειται στις αρμόδιες εθνικές αρχές.

(βλ. σκέψη 37, διατακτ. 1)

2. Κατά την έννοια του άρθρου 54 της συμβάσεως εφαρμογής της Συμφωνίας του Σένγκεν, η ποινή που επιβάλλει δικαστήριο συμβαλλομένου κράτους «έχει ήδη εκτισθεί» ή «εκτίεται» σε περίπτωση που ο κατηγορούμενος έχει καταδικαστεί, σύμφωνα με το δίκαιο του εν λόγω συμβαλλομένου κράτους, σε ποινή φυλακίσεως με αναστολή.

Συγκεκριμένα, μια ποινή φυλακίσεως με αναστολή, που επιβάλλεται για να τιμωρηθεί η παράνομη συμπεριφορά ενός καταδικασθέντος προσώπου, πρέπει να θεωρείται ότι «εκτίεται», αφ’ ης στιγμής η καταδικαστική απόφαση καθίσταται εκτελεστή και καθ’ όλη την περίοδο δοκιμασίας. Εν συνεχεία, αφού ολοκληρωθεί η περίοδος δοκιμασίας, η ποινή πρέπει να θεωρείται ότι «έχει ήδη εκτισθεί» κατά την έννοια της ίδιας αυτής διατάξεως.

(βλ. σκέψεις 42, 44, διατακτ. 2)

3. Κατά την έννοια του άρθρου 54 της συμβάσεως εφαρμογής της Συμφωνίας του Σένγκεν (ΣΕΣΣ), η ποινή που επέβαλε δικαστήριο συμβαλλομένου κράτους δεν πρέπει να θεωρείται ότι «έχει ήδη εκτισθεί» ή «εκτίεται», σε περίπτωση που ο κατηγορούμενος έχει κρατηθεί στο αστυνομικό τμήμα και/ή τεθεί υπό καθεστώς προσωρινής κράτησης για μικρό χρονικό διάστημα και, σύμφωνα με το δίκαιο του κράτους που εκδόθηκε η καταδικαστική απόφαση, η στέρηση αυτή της ελευθερίας πρέπει να συνυπολογίζεται κατά τη μετέπειτα έκτιση της ποινής φυλακίσεως.

Συγκεκριμένα, ο σκοπός μιας προσωρινής κράτησης είναι πολύ διαφορετικός από αυτόν της προϋποθέσεως περί εκτίσεως του άρθρου 54 της ΣΕΣΣ. Ενώ ο σκοπός της πρώτης είναι μάλλον προληπτικός, ο σκοπός της δεύτερης είναι να αποφευχθεί ένα πρόσωπο που έχει αμετάκλητα καταδικαστεί εντός ενός πρώτου συμβαλλομένου κράτους να μην μπορεί πλέον να διωχθεί για τα ίδια πραγματικά περιστατικά και να παραμένει συνεπώς τελικώς ατιμώρητο όταν το πρώτο κράτος στο οποίο εκδόθηκε η καταδικαστική απόφαση δεν προέβη στην εκτέλεση της επιβληθείσας ποινής.

(βλ. σκέψεις 51-52, διατακτ. 3)

4. Το γεγονός ότι ένα κράτος μέλος εντός του οποίου ένα πρόσωπο καταδικάστηκε με αμετάκλητη κατά το εσωτερικό δίκαιο απόφαση μπορεί να εκδώσει ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης προκειμένου να συλληφθεί το πρόσωπο αυτό για να εκτελεσθεί η εν λόγω δικαστική απόφαση βάσει της αποφάσεως-πλαισίου 2002/584, για το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης και τις διαδικασίες παράδοσης μεταξύ των κρατών μελών, δεν μπορεί να ασκεί επιρροή στην ερμηνεία της εννοίας της «εκτίσεως» κατά το άρθρο 54 της συμβάσεως εφαρμογής της Συμφωνίας του Σένγκεν (ΣΕΣΣ).

Συγκεκριμένα, η εν λόγω προϋπόθεση περί εκτίσεως δεν μπορεί, εξ ορισμού, να πληρούται όταν, όπως στην περίπτωση της υποθέσεως της κύριας δίκης, ένα ενδεχόμενο ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης εκδίδεται μετά από καταδικαστική απόφαση εντός ενός πρώτου κράτους μέλους προκειμένου ακριβώς να διασφαλιστεί η έκτιση μιας ποινής φυλακίσεως η οποία δεν έχει ακόμη εκτισθεί κατά την έννοια του άρθρου 54 της ΣΕΣΣ.

Η διαπίστωση αυτή επιβεβαιώνεται από την απόφαση-πλαίσιο η οποία, στο άρθρο της 3, σημείο 2, υποχρεώνει το κράτος μέλος από το οποίο ζητείται η εκτέλεση να αρνηθεί την εκτέλεση ενός ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης όταν προκύπτει από τις πληροφορίες που διαθέτει η δικαστική αρχή εκτέλεσης ότι ο καταζητούμενος έχει δικαστεί αμετακλήτως για τις ίδιες πράξεις από κράτος μέλος και εφόσον, σε περίπτωση καταδίκης, πληρούται η προϋπόθεση περί εκτίσεως.

Το αποτέλεσμα αυτό επιρρωννύεται από το γεγονός ότι η ερμηνεία του άρθρου 54 της ΣΕΣΣ δεν θα μπορούσε να εξαρτάται από τις διατάξεις της αποφάσεως-πλαισίου, καθόσον τούτο θα προκαλούσε ανασφάλεια δικαίου η οποία θα προέκυπτε, αφενός, από το γεγονός ότι τα κράτη μέλη που δεσμεύονται από την απόφαση-πλαίσιο δεν δεσμεύονται όλα από τη ΣΕΣΣ, η οποία, επιπλέον, εφαρμόζεται σε ορισμένα τρίτα κράτη, και, αφετέρου, από το γεγονός ότι το πεδίο εφαρμογής του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης είναι περιορισμένο, πράγμα που δεν συμβαίνει στην περίπτωση του άρθρου 54 της ΣΕΣΣ, το οποίο ισχύει για όλες τις παραβάσεις που θεωρούνται αξιόποινες στα κράτη τα οποία έχουν προσχωρήσει στη σύμβαση αυτή.

Επομένως, το γεγονός ότι μια αμετακλήτως επιβληθείσα ποινή φυλακίσεως μπορεί ενδεχομένως να εκτισθεί εντός του κράτους όπου εκδόθηκε η καταδικαστική απόφαση, κατόπιν της εκ μέρους άλλου κράτους παραδόσεως του καταδικασθέντος, δεν μπορεί να επηρεάζει την ερμηνεία της εννοίας της «εκτίσεως» κατά το άρθρο 54 της ΣΕΣΣ.

(βλ. σκέψεις 60-64, διατακτ. 4)