Λέξεις κλειδιά
Περίληψη

Λέξεις κλειδιά

1. Πράξεις των οργάνων — Επιλογή της νομικής βάσης — Κριτήρια — Κοινοτική πράξη που επιδιώκει διττό στόχο ή έχει δύο συνιστώσες

2. Διεθνείς συμφωνίες — Σύναψη — Σύμβαση του Ρότερνταμ

(Άρθρα 133 ΕΚ, 175 § 1 ΕΚ και 300 § 2, εδ. 1, και § 3, εδ. 1, ΕΚ)

Περίληψη

1. Η επιλογή της νομικής βάσης μιας κοινοτικής πράξης, ακόμη και της κοινοτικής πράξης που εκδίδεται με σκοπό τη σύναψη διεθνούς συμφωνίας, πρέπει να στηρίζεται σε αντικειμενικά στοιχεία επιδεχόμενα δικαστικό έλεγχο, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγονται κυρίως ο σκοπός και το περιεχόμενο της πράξης.

Αν από την εξέταση μιας κοινοτικής πράξης αποδεικνύεται ότι η πράξη αυτή επιδιώκει διττό στόχο ή ότι απαρτίζεται από δύο συνιστώσες, από τις οποίες η μία μπορεί να χαρακτηριστεί ως κύρια ή δεσπόζουσα, ενώ η άλλη είναι απλώς παρακολουθηματική, η πράξη πρέπει να στηρίζεται σε μία και μόνο νομική βάση, ήτοι εκείνη που απαιτείται από τον κύριο ή δεσπόζοντα στόχο ή από την κύρια ή δεσπόζουσα συνιστώσα. Κατ’ εξαίρεση, αν αποδεικνύεται αντίθετα ότι η πράξη επιδιώκει συγχρόνως πολλούς στόχους ή έχει πολλές συνιστώσες, που συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους, χωρίς ο ένας να είναι δευτερεύων και έμμεσος σε σχέση με τον άλλο, η πράξη αυτή πρέπει να στηρίζεται στις αντίστοιχες διαφορετικές νομικές βάσεις. Εντούτοις, η χρησιμοποίηση διττής νομικής βάσης αποκλείεται στην περίπτωση που οι διαδικασίες που προβλέπονται για καθεμία από τις νομικές αυτές βάσεις είναι ασυμβίβαστες μεταξύ τους και/ή η σώρευση νομικών βάσεων μπορεί να θίξει τα δικαιώματα του Κοινοβουλίου.

(βλ. σκέψεις 34-36, 52)

2. Η Σύμβαση του Ρότερνταμ, σχετικά με τη διαδικασία συναίνεσης μετά από ενημέρωση όσον αφορά ορισμένα επικίνδυνα χημικά προϊόντα και τα φυτοφάρμακα, έχει, τόσο από την άποψη των στόχων της όσο και από την άποψη του περιεχομένου της, δύο συνιστώσες, άρρηκτα συνδεδεμένες, από τις οποίες καμία δεν είναι δευτερεύουσα ή έμμεση σε σχέση με την άλλη και από τις οποίες η μία εμπίπτει στην κοινή εμπορική πολιτική και η άλλη στην πολιτική προστασίας της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος. Κατά συνέπεια, η απόφαση 2003/106, για την έγκριση της Σύμβασης αυτής εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, έπρεπε να στηριχτεί σε διττή νομική βάση, και συγκεκριμένα στα άρθρα 133 ΕΚ και 175, παράγραφος 1, ΕΚ, σε συνδυασμό με τις κρίσιμες εν προκειμένω διατάξεις του άρθρου 300 ΕΚ.

Συναφώς επιβάλλεται καταρχάς η παρατήρηση ότι η ταυτόχρονη χρησιμοποίηση των άρθρων 133 ΕΚ και 175, παράγραφος 1, ΕΚ ως νομικής βάσης δεν αποκλείεται λόγω ασυμβιβάστου των διαδικασιών που προβλέπονται για καθεμία από τις δύο αυτές νομικές βάσεις. Συγκεκριμένα, η Σύμβαση του Ρότερνταμ δεν ανήκει στην κατηγορία των συμφωνιών για τις οποίες απαιτείται, κατά το άρθρο 133, παράγραφος 5, ΕΚ, ομοφωνία του Συμβουλίου, οπότε η πρόσθετη χρησιμοποίηση του άρθρου 133 ΕΚ δεν μπορούσε εν προκειμένω να επηρεάσει τους κανόνες που διέπουν την ψηφοφορία στο Συμβούλιο, καθόσον το άρθρο αυτό προβλέπει, όπως ακριβώς και το άρθρο 175, παράγραφος 1, ΕΚ, τη λήψη των αποφάσεων με ειδική πλειοψηφία. Εξάλλου, η ταυτόχρονη χρησιμοποίηση των άρθρων 133 ΕΚ και 175, παράγραφος 1, ΕΚ δεν μπορεί ούτε να θίξει τα δικαιώματα του Κοινοβουλίου, αφού, μολονότι το πρώτο από τα δύο αυτά άρθρα, σε συνδυασμό με το άρθρο 300, παράγραφος 3, πρώτο εδάφιο, ΕΚ, δεν προβλέπει διαβούλευση με το εν λόγω θεσμικό όργανο πριν από τη σύναψη συμφωνίας στον τομέα της εμπορικής πολιτικής, το δεύτερο εντούτοις από τα παραπάνω άρθρα καταλήγει στο αποτέλεσμα αυτό.

Κατά συνέπεια, η εν λόγω απόφαση 2003/106 πρέπει να ακυρωθεί, καθόσον στηρίζεται μόνο στο άρθρο 175, παράγραφος 1, ΕΚ, σε συνδυασμό με το άρθρο 300, παράγραφος 2, πρώτο εδάφιο, πρώτη περίοδος, και παράγραφος 3, πρώτο εδάφιο, ΕΚ.

(βλ. σκέψεις 51-54, 56)