Λέξεις κλειδιά
Περίληψη

Λέξεις κλειδιά

1. Αγωγή αποζημιώσεως - Αντικείμενο - Αγωγή αποζημιώσεως για ζημία καταλογιστέα στην Κοινότητα - Αποκλειστική αρμοδιότητα του κοινοτικού δικαστή

[Συνθήκη ΕΚ, άρθρο 215, εδ. 2 (νυν άρθρο 288, εδ. 2, ΕΚ)]

2. Εξωσυμβατική ευθύνη - ροϋποθέσεις - αράβαση κανόνα δικαίου που αποσκοπεί στην απονομή δικαιωμάτων στους ιδιώτες - Μη ύπαρξη δυνατότητας επικλήσεως των συμφωνιών ΟΕ προς αμφισβήτηση της νομιμότητας κοινοτικής πράξεως ή προς θεμελίωση αγωγής αποζημιώσεως - Εξαιρέσεις - Κοινοτική πράξη αποβλέπουσα στην εφαρμογή τους και αναφερόμενη ρητώς και σαφώς σε αυτές

[Συνθήκη ΕΚ, άρθρο 215, εδ. 2 (νυν άρθρο 288, εδ. 2, ΕΚ)]

3. Γεωργία - Κοινή οργάνωση αγορών - Μπανάνες - Σύστημα εισαγωγών - Δασμολογική ποσόστωση - Θέσπιση και κατανομή - Διαφορετική μεταχείριση των επιχειρηματιών των εγκατεστημένων στην Αυστρία, στη Φινλανδία και στη Σουηδία - Δυσμενής διάκριση - Δεν υφίσταται

(Κανονισμός 404/93 του Συμβουλίου· κανονισμός 2362/98 της Επιτροπής, άρθρο 5 §§ 3 και 4)

4. Γεωργία - Κοινή οργάνωση αγορών - Μπανάνες - Σύστημα εισαγωγών - Δασμολογική ποσόστωση - Θέσπιση και κατανομή - Χορήγηση των πιστοποιητικών εισαγωγής - Ιδιότητα του εισαγωγέα - Καθορισμός των κριτηρίων - Αρχή της προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης - αραβίαση - Δεν συντρέχει

(Κανονισμός 404/93 του Συμβουλίου· κανονισμός 2362/98 της Επιτροπής)

Περίληψη

1. Όταν έχει ασκηθεί αγωγή και η συνιστώσα πταίσμα συμπεριφορά δεν προέρχεται από εθνικό οργανισμό, αλλά από κοινοτικό όργανο, οι ζημίες που θα μπορούσαν ενδεχομένως να προκύψουν από την εφαρμογή της κοινοτικής κανονιστικής ρυθμίσεως εκ μέρους των εθνικών αρχών είναι καταλογιστέες στην Κοινότητα. Επειδή ο κοινοτικός δικαστής έχει αποκλειστική αρμοδιότητα να αποφαίνεται, δυνάμει του άρθρου 215 της Συνθήκης (νυν άρθρου 288 ΕΚ), επί των αγωγών προς αποκατάσταση των ζημιών αυτών, τα εθνικά ένδικα μέσα δεν θα μπορούσαν να διασφαλίσουν στους ιδιώτες που θεωρούν ότι έχουν ζημιωθεί από πράξη κοινοτικού οργάνου την αποτελεσματική προστασία των δικαιωμάτων τους.

( βλ. σκέψεις 26-27 )

2. Όσον αφορά την εξωσυμβατική ευθύνη της Κοινότητας, προϋπόθεση για τη γένεση δικαιώματος αποζημιώσεως είναι να αποσκοπεί ο παραβιασθείς κανόνας δικαίου στην απονομή δικαιωμάτων στους ιδιώτες. Αυτό δεν συμβαίνει με τις συμφωνίες ΟΕ. Συγκεκριμένα, οι συμφωνίες αυτές, λόγω της φύσεως και της οικονομίας τους, δεν καταλέγονται, καταρχήν, στους κανόνες βάσει των οποίων ο κοινοτικός δικαστής ελέγχει τη νομιμότητα των πράξεων των κοινοτικών οργάνων. Μόνο στην περίπτωση που πρόθεση της Κοινότητας ήταν να εκπληρώσει μια ειδική υποχρέωση που αναλήφθηκε στο πλαίσιο του ΟΕ ή στην περίπτωση που η κοινοτική πράξη ρητώς παραπέμπει σε συγκεκριμένες διατάξεις των συμφωνιών που περιλαμβάνονται στα παραρτήματα της Συμφωνίας ΟΕ εναπόκειται στο Δικαστήριο και στο ρωτοδικείο να ελέγχουν τη νομιμότητα της σχετικής κοινοτικής πράξεως με βάση τους κανόνες του ΟΕ.

( βλ. σκέψεις 45-46, 50-51, 58 )

3. Η αρχή της απαγορέυσεως των διακρίσεων επιβάλλει να μην αντιμετωπίζονται κατά διαφορετικό τρόπο παρόμοιες καταστάσεις, εκτός αν μια τέτοια διαφοροποίηση δικαιολογείται αντικειμενικά. Συναφώς, η διαφορετική μεταχείριση μόνον τότε μπορεί να θεωρηθεί ως συνιστώσα απαγορευόμενη από το άρθρο 40, παράγραφος 3, της Συνθήκης (νυν, κατόπιν τροποποιήσεως, άρθρο 34, παράγραφος 2, ΕΚ) διάκριση, όταν εμφανίζεται ως αυθαίρετη, δηλαδή δεν είναι επαρκώς δικαιολογημένη και δεν στηρίζεται σε αντικειμενικά κριτήρια.

Η Επιτροπή δεν παραβίασε την αρχή της απαγορεύσεως των διακρίσεων επειδή μεταχειρίστηκε διαφορετικά, στο πλαίσιο της κοινής οργανώσεως των αγορών μπανάνας, τους εγκατεστημένους στην Αυστρία, στη Φινλανδία και στη Σουηδία επιχειρηματίες από ό,τι τους παραδοσιακούς εισαγωγείς, όσον αφορά τις δραστηριότητες στις χώρες αυτές κατά το 1994. ράγματι, κατά το έτος αυτό τα κράτη αυτά δεν υπέκειντο ακόμη στην κοινή οργάνωση των αγορών μπανάνας, οπότε ήταν αναγκαίο να προβλεφθεί ένα ειδικό σύστημα για να μπορούν οι εισαγωγές που είχαν πραγματοποιήσει το 1994 οι εγκατεστημένοι στις χώρες αυτές επιχειρηματίες να ληφθούν υπόψη για τον προσδιορισμό των ποσοτήτων αναφοράς τους.

( βλ. σκέψεις 81-83 )

4. Εφόσον τα κοινοτικά όργανα διαθέτουν περιθώριο εκτιμήσεως κατά την επιλογή των αναγκαίων για την εφαρμογή της πολιτικής τους μέσων, δεν δικαιολογούνται οι επιχειρηματίες να τρέφουν εμπιστοσύνη στη διατήρηση μιας υφιστάμενης καταστάσεως, η οποία μπορεί να μεταβληθεί με αποφάσεις που εκδίδουν τα όργανα αυτά εντός των ορίων της διακριτικής τους εξουσίας. Τούτο ισχύει ιδίως σε τομείς όπως οι κοινές οργανώσεις αγορών, ο σκοπός των οποίων απαιτεί συνεχή προσαρμογή ανάλογα με τις μεταβολές της οικονομικής καταστάσεως.

Δεδομένου ότι ο βάσει του κανονισμού 2362/98, για τις λεπτομέρειες εφαρμογής του κανονισμού 404/93 προσδιορισμός των κριτηρίων, για την αναγνώριση ενός επιχειρηματία ως εισαγωγέα με σκοπό τη χορήγηση των πιστοποιητικών εισαγωγής μπανάνας ανάγεται στην επιλογή των αναγκαίων μέσων για την εφαρμογή της πολιτικής των κοινοτικών οργάνων σε σχέση με την κοινή οργάνωση των αγορών μπανάνας, τα όργανα αυτά διαθέτουν συναφώς περιθώρια εκτιμήσεως. Κατά συνέπεια, οι επιχειρηματίες δεν μπορούν να τρέφουν δικαιολογημένη εμπιστοσύνη σχετικά με τη διατήρηση των κριτηρίων που πρόβλεπε το προϊσχύσαν κοινοτικό σύστημα.

( βλ. σκέψεις 99-101 )