Λέξεις κλειδιά
Περίληψη

Λέξεις κλειδιά

1 Ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων - Εργαζόμενοι - Δικαίωμα διαμονής για την αναζήτηση εργασίας - Διάρκεια της διαμονής - Εθνική ρύθμιση που υποχρεώνει τους υπηκόους των κρατών μελών που αναζητούν εργασία να εγκαταλείψουν αυτομάτως το εθνικό έδαφος μετά την πάροδο τριών μηνών - Δεν επιτρέπεται

(Συνθήκη ΕΚ, άρθρο 48· οδηγία 68/360 του Συμβουλίου)

2 Ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων - Δικαίωμα εισόδου και διαμονής των υπηκόων των κρατών μελών - Εργαζόμενοι που προσλαμβάνονται με σχέση εργασίας της οποίας η διάρκεια υπερβαίνει το ένα έτος - Εθνική ρύθμιση που προβλέπει, ως προς τους έξι πρώτους μήνες της διαμονής, τη χορήγηση, κατόπιν δε την ανανέωση, με καταβολή τέλους, βεβαιώσεως εγγραφής σε μητρώο - Δεν επιτρέπεται

(Συνθήκη ΕΚ, άρθρο 48· οδηγία 68/360, άρθρα 1, 4 και 9 § 1)

3 Ελεύθερη κυκλοφορία των προσώπων - Δικαίωμα εισόδου και διαμονής των υπηκόων των κρατών μελών - Μισθωτοί εργαζόμενοι και εποχιακοί εργαζόμενοι που προσλαμβάνονται με σχέση εργασίας της οποίας η διάρκεια δεν υπερβαίνει τους τρεις μήνες - Εθνική ρύθμιση που προβλέπει τη χορήγηση, με καταβολή τέλους, εγγράφου σχετικού με τη διαμονή - Δεν επιτρέπεται

(Συνθήκη ΕΚ, άρθρο 48· οδηγία 68/360 του Συμβουλίου, άρθρο 8 § 1, στοιχ. αα και γγ, και άρθρο 8 § 2)

Περίληψη

4 Η ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων, που καθιερώνεται στο άρθρο 48, παράγραφοι 1 έως 3, της Συνθήκης, που πρέπει να ερμηνεύεται ευρέως, συνεπάγεται το δικαίωμα των υπηκόων των κρατών μελών να κυκλοφορούν ελεύθερα στο έδαφος των άλλων κρατών μελών και να διαμένουν σ' αυτά με σκοπό την αναζήτηση εργασίας.

Η πρακτική αποτελεσματικότητα του άρθρου 48 διασφαλίζεται, καθόσον η κοινοτική νομοθεσία ή, ελλείψει σχετικών διατάξεων αυτής, η νομοθεσία κράτους μέλους χορηγεί στους ενδιαφερόμενους εύλογη προθεσμία ικανή να τους επιτρέπει να λαμβάνουν γνώση, στο έδαφος του οικείου κράτους μέλους, των προσφερομένων θέσεων εργασίας που αντιστοιχούν στα επαγγελματικά προσόντα τους και να προβαίνουν, ενδεχομένως, στις απαραίτητες ενέργειες με σκοπό την πρόσληψή τους.

Εφόσον δεν υπάρχει κοινοτική διάταξη τάσσουσα προθεσμία για τη διαμονή των αναζητούντων εργασία σε κράτος μέλος κοινοτικών υπηκόων, τα κράτη μέλη μπορούν να καθορίζουν εύλογη προθεσμία για τον σκοπό αυτό. Πάντως, αν μετά την παρέλευση της εν λόγω προθεσμίας ο ενδιαφερόμενος αποδεικνύει ότι εξακολουθεί να αναζητεί εργασία και ότι έχει όντως πιθανότητες να προσληφθεί, δεν μπορεί να εξαναγκασθεί να εγκαταλείψει το έδαφος του κράτους μέλους υποδοχής.

Επομένως, κράτος μέλος παραβαίνει τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 48 της Συνθήκης, υποχρεώνοντας τους υπηκόους άλλων κρατών μελών που αναζητούν εργασία στο έδαφός του, να εγκαταλείπουν αυτομάτως το έδαφος αυτό μετά την πάροδο τριών μηνών.

5 Παραβαίνει τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 48 της Συνθήκης και την οδηγία 68/360, περί καταργήσεως των περιορισμών στη διακίνηση και στη διαμονή των εργαζομένων των κρατών μελών και των οικογενειών τους στο εσωτερικό της Κοινότητας, το κράτος μέλος το οποίο, κατά τους έξι πρώτους μήνες της διαμονής τους, χορηγεί στους μισθωτούς εργαζομένους που έχουν προσληφθεί για τουλάχιστον ένα έτος διαδοχικές βεβαιώσεις εγγραφής σε μητρώο και όχι την άδεια διαμονής που προβλέπεται από την οδηγία και το οποίο εξαρτά κάθε μία από αυτές τις χορηγήσεις από την είσπραξη τέλους, το ύψος του οποίου ισούται προς το τέλος που απαιτείται από τους ημεδαπούς για την έκδοση δελτίου ταυτότητας.

Πράγματι, το άρθρο 4 της οδηγίας συνεπάγεται την υποχρέωση των κρατών μελών να χορηγούν άδεια διαμονής σε κάθε εργαζόμενο που αποδεικνύει μέσω των καταλλήλων εγγράφων, δηλαδή του εγγράφου με το οποίο εισήλθε στο έδαφός τους, καθώς και μιας δηλώσεως προσλήψεως του εργοδότη ή βεβαιώσεως εργασίας, ότι εμπίπτει σε μια από τις κατηγορίες που ορίζονται στο άρθρο 1 της οδηγίας αυτής. Όμως, ένα τέτοιο σύστημα βεβαιώσεων εγγραφής δεν λαμβάνει υπόψη το αν ο εργαζόμενος άλλου κράτους μέλους, υποβάλλοντος την πρώτη αίτηση για τη χορήγηση εγγράφου διαμονής, προσκόμισε ήδη όλα τα έγγραφα που απαιτεί η εν λόγω οδηγία. Επιπλέον, αυτή η οργάνωση της διαδικασίας και η διάρκειά της, δεδομένου ότι μπορούν να παρέλθουν έξι μήνες πριν χορηγηθεί η άδεια διαμονής, συνεπάγονται υπερβολικές επιβαρύνσεις και αποτελούν, κατά συνέπεια, πραγματικό εμπόδιο για την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων, αντίθετο προς το άρθρο 48 της Συνθήκης.

Εξάλλου, από το άρθρο 9, παράγραφος 1, της οδηγίας προκύπτει σαφώς ότι τα έγγραφα διαμονής που παρέχονται στους κοινοτικούς υπηκόους χορηγούνται και ανανεώνονται ατελώς ή αντί καταβολής ποσού μη υπερβαίνοντος τα δικαιώματα και τέλη που απαιτούνται για την έκδοση δελτίων ταυτότητας στους ημεδαπούς. Ενόψει του τρόπου οργανώσεως του συστήματος των βεβαιώσεων εγγραφής, ο κοινοτικός υπήκοος πρέπει να διέλθει από πολλά διοικητικά στάδια πριν από τη χορήγηση οριστικού εγγράφου και υποχρεώνεται, σε κάθε στάδιο, σε καταβολή τέλους. Ακόμη και αν το κάθε τέλος, θεωρούμενο μεμονωμένα, δεν υπερβαίνει το ποσό που απαιτείται για τη χορήγηση του δελτίου ταυτότητας στους ημεδαπούς, το συνολικό ποσό των τελών υπερβαίνει το ποσό αυτό, πράγμα που συνιστά παράβαση του άρθρου 9, παράγραφος 1, της οδηγίας.

6 Παραβαίνει τις υποχρεώσεις που υπέχει από το άρθρο 48 της Συνθήκης και την οδηγία 68/360, περί καταργήσεως των περιορισμών στη διακίνηση και στη διαμονή των εργαζομένων των κρατών μελών και των οικογενειών τους στο εσωτερικό της Κοινότητας, το κράτος μέλος που χορηγεί στους μισθωτούς εργαζομένους και τους εποχιακούς εργαζομένους, των οποίων η προβλεπόμενη διάρκεια απασχολήσεως δεν υπερβαίνει τους τρεις μήνες, έγγραφο διαμονής και εξαρτά τη χορήγηση αυτού του εγγράφου από την καταβολή τέλους.

Πράγματι, το άρθρο 8, παράγραφος 1, της οδηγίας αυτής, το οποίο ορίζει στο στοιχείο αα ότι τα κράτη μέλη αναγνωρίζουν το δικαίωμα διαμονής στο έδαφός τους, χωρίς να εκδώσουν άδεια διαμονής, στον εργαζόμενο που ασκεί μισθωτή δραστηριότητα όταν η διάρκειά της δεν προβλέπεται να είναι μεγαλύτερη των τριών μηνών, η δε δυνατότητα του εργαζομένου να διαμένει στην επικράτεια προκύπτει από το έγγραφο με το οποίο εισήλθε σ' αυτή και από μια δήλωση του εργοδότη του για την προβλεπομένη διάρκεια απασχολήσεώς του, και προβλέπει, στο στοιχείο γγ, ότι η διαμονή του εποχιακού εργαζομένου καλύπτεται όταν αυτός έχει σύμβαση εργασίας θεωρημένη από την αρμόδια αρχή του κράτους μέλους στην επικράτεια του οποίου έρχεται να ασκήσει τη δραστηριότητά του, συνεπάγεται ότι ό,τι υπερβαίνει τη γνωστοποίηση, που προβλέπεται στο άρθρο 8, παράγρφος 2, της οδηγίας αυτής, την οποία μπορούν να απαιτήσουν οι αρμόδιες αρχές του κράτους υποδοχής από τον εργαζόμενο για την παρουσία του, και λαμβάνει τον χαρακτήρα εγκρίσεως ή αδείας διαμονής δεν είναι σύμφωνο με την οδηγία. Επιπλέον, το γεγονός ότι απαιτείται η καταβολή τέλους για τη γνωστοποίηση αυτή αποτελεί χρηματικής φύσεως εμπόδιο στην κυκλοφορία των εργαζομένων αυτών, πράγμα που είναι επίσης αντίθετο προς τις κοινοτικές διατάξεις.